Rozmowa GK24. Tomasz Kurek, nadleśniczy
Category
🗞
NewsTranscript
00:00 Witam Państwa bardzo serdecznie. Dzisiaj ze mną w naszym redakcyjnym studiu jest Pan Tomasz Kurek, nadleśniczy z Nadleśnictwa Karnieszewice.
00:11 Dzień dobry.
00:12 Panie Tomaszu, zrobiła się taka pogoda bardziej spacerowa, ludzie ruszyli w teren, no i dzwonią do nas i piszą, co się dzieje na Górze Chełmskiej, a szczególnie chodzi o ten obszar Leśnej Piątki.
00:24 Jeżeli chodzi o obszar Leśnej Piątki, który jest udostępniony dla osób, można tam rzeczywiście spacerować. Lasy Państwowe udostępniły te tereny.
00:35 Są również tablice, które mówią o pewnych ciekawostkach przyrodniczych. Natomiast równolegle w tym obszarze są drzewostany, które podlegają pewnym procesom,
00:47 szczególnie procesom naturalnym, związanym m.in. z tym, co obserwujemy wokół, czyli ze zmianami klimatycznymi.
00:56 Niestety, część gatunków, które leśnicy przez wiele lat hodowali, mają dzisiaj problem.
01:09 A takim głównym gatunkiem jest świerk, który po prostu w naszym kraju już obserwujemy, bardzo dynamicznie się wycofuje.
01:17 I ten obszar Góry Chełmskiej, on jest z jednej strony obszarem żyznym i tam właśnie na takich utworach gliniastych jest właśnie m.in. bułk, jest również świerk.
01:28 Z drugiej strony też mamy drzewostany sosnowe, bo też są gleby słabsze, takie bielice, my to określamy od strony takiej już naukowej.
01:38 I tam, gdzie jest dużo rzeczywiście tego świerka, mamy problem, bo on nam po prostu zamiera.
01:46 No i to, co Państwo widzicie, właśnie jest konsekwencją tego zamierania.
01:50 Leśnicy, my musimy usuwać te drzewa na bieżąco.
01:56 W tej chwili mamy taki okres zimowy, kiedy ten główny sprawca, czyli kornik, drukarz zimuje pod korą.
02:03 I to jest właśnie ten okres, kiedy powinniśmy najintensywniej usunąć drzewa, które są zasiedlone właśnie z tym kornikiem i wywieźć,
02:11 żeby wiosną, czyli powiedzmy w kwietniu, kiedy ten owad się budzi, wylatuje, żeby nie zasiedlał następnych drzew.
02:18 No i to rzeczywiście pociąga za sobą pewne konsekwencje, właśnie w tej formie, że rzeczywiście te drzewa są pozyskiwane.
02:29 No i drugi problem, jaki jest, to są łagodne zimy, bo jeżeli byśmy sobie wyobrazili 20 lat temu, jak wyglądała zima,
02:41 kiedy ja sam jako dziecko wcześniej jeszcze pamiętam, że zimy były rzeczywiście mroźne,
02:48 to prace leśne, które odbywały się zimą, można powiedzieć, one były niezauważalne dla tego dolnego,
02:55 dolnej warstwy lasu, rzeczywiście śnieg ułatwiał prowadzenie tych prac.
03:01 Dzisiaj temperatury, jakie mamy za oknem, widzimy już, mamy końcówkę lutego, a mamy tak naprawdę już wiosnę.
03:09 Leśnicy już się zastanawiają, kiedy będziemy odnawiać las.
03:13 To rzeczywiście, jeżeli ten proces związany z pozyskiwaniem tego drewna realizowany jest w takich warunkach pogodowych,
03:23 to widzimy również to, o czym rozmawialiśmy wcześniej, czyli właśnie rzeczywiście ślady wyjeżdżone po sprzęcie,
03:31 to drewno, które rzeczywiście w tym procesie wywożenia pozostawia te trwały, widoczny ślad w postaci tych kolein.
03:42 Natomiast chcę powiedzieć, że my widzimy, jakby mamy pewne procedury również tutaj opracowane,
03:52 w jaki sposób to robimy i na pewno będziemy te rzeczy odtwarzać i naprawiać.
03:57 No ale ile to potrwa? Kiedy znowu się ten masyw Góry Chełmskiej zazieleni?
04:02 Zazieleni się wiosną, tak, bo jakby w przyrodzie nie ma przegranych, zawsze są również wygrani,
04:10 czyli to nie jest tak, że po wycięciu tych świerków leśnicy nie odnowią, wręcz odnowią gatunkami,
04:16 które właśnie docelowo powinny rosnąć w zależności od warunków przyrodniczych,
04:20 ponieważ też musimy wiedzieć, że te świerki, które były kiedyś, kiedyś sadzone,
04:24 one były sadzone głównie z przyczyn ekonomicznych, to znaczy to był świetny gatunek,
04:29 który szybko produkował dobrej jakości drewno.
04:32 Czyli ten masyw Góry Chełmskiej, o którym mówimy, on nigdy nie był przeznaczony jako taki park miejski.
04:39 Jego przeznaczenie było pozyskiwanie drewna.
04:43 Szanowni Państwo, no większość drzewostanów, które są wokół nie tylko Koszalina, ale generalnie w naszym kraju,
04:52 to są drzewostany, które zostały w dużej części zalesione między innymi po II wojnie światowej,
04:59 które wcześniej były gospodarowane przez leśników czy niemieckich, czy polskich,
05:05 czy w zależności od rejonu kraju.
05:08 I ten efekt gospodarki leśnej to jest pewien efekt takiej sztafety międzypokoleniowej,
05:14 więc oczywiście tutaj nie chcę wchodzić w szczegóły już, ale jakby tutaj leśnicy bardzo wnikliwie kontrolują
05:23 możliwości ukierunkowania rozwoju gatunków również w tle zmieniającego się klimatu,
05:30 bo różne prognozy naukowe, które mówią o tym, że klimat nam się ociepli,
05:35 nie wiem czy Państwo wiecie, ale również stawia pod znakiem zapytania los sosny w naszym kraju,
05:40 który jest dla nas podstawowym gatunkiem takim, można powiedzieć, lasotwórczym.
05:44 Ono jest około 60% gatunków to jest właśnie sosna.
05:48 Ale wracając na nasz grunt, mamy świadomość jakby, że z jednej strony to zagrożenie związane ze stanem,
05:56 pogarszającym się stanem sanitarnym naszych drzewostanów, musimy, ja jako nadleśniczy mam ustawowy obowiązek,
06:03 jakby tutaj ten stan lasu utrzymać w jak najlepszej kondycji i właśnie ten okres zimowy to jest ten okres,
06:13 kiedy musimy walczyć kolonialnie mówiąc z tym kornikiem, a z drugiej strony, że rzeczywiście Państwo macie prawo
06:20 również przebywać w tym lesie i również pewne działania, które jako nadleśniczy razem z moją załogą
06:28 podjęliśmy właśnie, żeby otwierać się tutaj również na mieszkańców Koszalina są nadal aktualne.
06:35 Już wczoraj zaczęliśmy pewne prace związane z naprawą tej drogi wokół tutaj leśnej, przy leśnej Piątce.
06:48 Natomiast też musimy sobie zdać sprawę, że to o czym mówiłem, czyli jakby kontynuowanie tych prac leśnych,
06:54 ono będzie jakby nadal, natomiast z drugiej strony przywracanie tych drogom musi być, krótko mówiąc,
07:03 odpowiednia pogoda na to, bo już mi tutaj raportowali specjaliści od dróg, którzy pojechali,
07:10 że próbując zagęścić tą drogę okazało się, że po prostu jest tyle dzisiaj wody w lesie,
07:16 czy nawet na tej drodze konkretnie, że ta woda zaczęła po prostu wypływać spod maszyn
07:21 i tak naprawdę tego efektu nie osiągniemy, czyli tutaj trzeba trochę cierpliwości.
07:26 Mieliśmy jako nadleśnictwo jeszcze z zeszłego roku materiał, który mogliśmy doraźnie jakby tutaj spowodować
07:34 wyremontowanie w tych najgorszych odcinków, natomiast w planie jak warunki pogodowe się poprawią,
07:40 mamy właśnie bardziej konkretne, że tak powiem, działania podjąć właśnie tam.
07:49 A docelowo myślę w ogóle, żeby opracować nowy projekt jakby wykonania tej ścieżki
07:55 i spróbować połączyć te elementy właśnie realizacji tej społecznej strony z tą stroną również taką
08:06 związaną z gospodarowaniem, bo są miejsca, gdzie po prostu ten sprzęt ciężki się pojawia i przejeżdża
08:12 i też musimy postarać się skanalizować tak ten ruch, żeby jakby pogodzić te dwie funkcje.
08:18 To nie jest łatwe, ponieważ równolegle realizowane są właśnie tam te funkcje społeczne,
08:25 jak i również gospodarcze i musimy po prostu zrozumieć jakby, że obie funkcje są dla nas ważne
08:31 i my jako leśnicy również tą funkcję społeczną obserwujemy, że ona nabiera znacznej roli
08:39 i jakby ją również bierzemy pod uwagę i szanujemy.
08:42 No bo właśnie zastanawiam się, zrobicie remont, wszystko będzie ogarnięte,
08:48 ale jak długo to potrwa, kiedy potem na trasy wyjadą znowu te wasze najcięższe maszyny?
08:55 W tym miesiącu wydaliśmy zarządzenie dotyczące właśnie tego, jak prowadzić gospodarkę leśną
09:05 w lasach społecznych. Ja mam na myśli, wydaliśmy nadleśnictwo Karnie Siewice,
09:09 które wydało takie zarządzenie, gdzie właśnie ten aspekt związany z obecnością ludności
09:18 został uwzględniony. Mam tutaj na myśli, że tam, gdzie będziemy mogli,
09:24 bo oczywiście też nie mogę powiedzieć ex cathedra, że wszędzie, ale tam,
09:28 gdzie będziemy mogli, będziemy wycofywać, starali bym, będziemy się przynajmniej wycofywać
09:32 ten ciężki sprzęt, który rzeczywiście, można powiedzieć, czasami przejeżdżając właśnie
09:41 powoduje te uszkodzenia, o których wcześniej mówiliśmy, jest też takim rzeczywiście
09:45 najbardziej rażącym przeciętnego, takiego turystę, ale z drugiej strony
09:52 i rzeczywiście leśniczowie będą typowali te drzewostany, gdzie, ja to mówię,
09:57 że będziemy musieli więcej zainwestować, bo ta praca ręczna jest zawsze droższa,
10:02 natomiast również pewne inne działania, chociażby takie, że będziemy się starali
10:08 właśnie tam, gdzie możemy unikać zrębów takich zupełnych, czyli właśnie,
10:16 kiedy pojawia się otwarta przestrzeń, na rzecz tych takich, jakby tego bardziej ciągłego
10:23 prowadzenia tego drzewostanu, natomiast musimy znowu wrócić do takiego wyjątku,
10:29 jakie są na przykład właśnie drzewostany z tymi gatunkami, które zamierają,
10:34 bo jeżeli chodzi o tego świerka, to niestety, a mamy tam też właśnie
10:38 dwa czy trzy drzewostany świerkowe, które już dzisiaj obserwujemy,
10:42 że po prostu masowo zamierają i one stanowią w pewnym sensie również zagrożenie
10:47 dla przebywających tam osób, które właśnie przechodzą, ponieważ te drzewa
10:51 w obrach obłamują się, no tam następuje bardzo dynamiczny proces zamierania tych drzew,
10:56 więc również na mnie, jako nadleśniczym, ciąży obowiązek zachowania tutaj
11:03 bezpieczeństwa publicznego i na to również zwracamy uwagę. Leśnicy co roku monitorują
11:09 właśnie takie szlaki komunikacyjne pod względem bezpieczeństwa osób przebywających.
11:14 Tutaj możemy chociażby przywołać taki pierwszy z brzegu przykład, jak szlak sujki
11:20 tutaj za szpitalem, który został przez nas oszacowany, jeżeli chodzi tutaj o te drzewa
11:26 uszkodzone czy zagrażające. Robiła to firma zewnętrzna, część drzew została poddana
11:34 pewnym działaniom usunięciu po suszu, trzy drzewa zostały, chyba dwa drzewa
11:43 zostały usunięte, obalone i zostawiliśmy jako pewien taki, no możliwość, że można
11:51 przyjść chociażby na lekcje z uczniami i zobaczyć jak wygląda proces rozkładu materii.
11:56 Z drugiej strony też dostaje sygnały, że niektórym ludziom się nie podoba takie złożenie,
12:01 że nie jest posprzątane, tylko leżą gałęzie, leży kawałek kłody, więc tutaj też
12:09 widzimy, że jakby ta percepcja i odbiór społeczny pewnych działań leśników jest różny.
12:13 No bo tu są różne interesy trudne do pogodzenia i to jest jakby podstawowy problem.
12:20 Wy macie swoje wytyczne, macie swój interes, tak nazwijmy to biznesowy, no ale są też
12:26 te oczekiwania mieszkańców i pamiętam, że swojego czasu dużo się mówiło o tym,
12:32 że ta wasza polityka ma się zmienić właśnie w tym kierunku, żeby bardziej szanować
12:37 te oczekiwania ludzi, którzy z tych lasów chętnie korzystają. Ten pomysł umarł,
12:43 czy rzeczywiście będą jakieś zmiany, które część lasów oddadzą nam, mieszkańcom?
12:50 To znaczy przede wszystkim pani powiedziała tutaj trochę, że realizujemy plan biznesowy.
12:56 To może tak nie jest. Nadleśniczy realizuje plan urządzenia lasu, który jest zatwierdzonym
13:00 dokumentem planistycznym i z tego Nadleśniczy jest rozliczany i tam przede wszystkim
13:05 głównie chodzi o pewne kwestie realizowane, kwestie hodowlane, trwałości lasu,
13:11 a jakby użytkowanie jest jakby konsekwencją jakby tego procesu i Nadleśnictwo Karnieszewice
13:19 i jakby tutaj Nadleśniczy musi realizować to zgodnie z decyzją ministra.
13:25 Jesteśmy również z tego rozliczani, również przez różne instytucje kontrolne.
13:31 Natomiast jeżeli chodzi o Nadleśnictwo Karnieszewice, jesteśmy w ósmym roku
13:36 planu urządzenia lasu, dziesięcioletniego planu, co oznacza, że jesteśmy dzisiaj właśnie
13:42 w przededniu opracowywania nowego planu urządzenia lasu na kolejne lata,
13:48 na lata 2026-2037. Więc to jest właśnie ten moment, tutaj nawiązuje do tego,
13:59 czy jakiś pomysł upadł. Nie, absolutnie nie, ale to też szanowni Państwo,
14:03 nierewolucyjnie, ewolucyjnie do pewnych rzeczy, bo jakby tutaj również wiemy,
14:08 że te funkcje gospodarcze związane z chociażby dostarczeniem przez Lasy Państwowe
14:13 drewna na rynek drzewny mamy jedną z największych gospodarek, jeżeli chodzi
14:18 o przerób drewna, firmy meblarskie i tak dalej, więc tutaj te firmy zatrudniają
14:26 setki tysięcy osób. No i mają swoje oczekiwania. I mają również właśnie swoje oczekiwania,
14:31 natomiast tutaj ten okres opracowania nowego planu urządzenia lasu właśnie jest tym
14:36 momentem, gdzie Lasy Państwowe będą komunikowały się ze społeczeństwem,
14:42 będą powoływane specjalne rady dialogu społecznego, które będą opiniowały
14:47 pewne propozycje działań, które będą zawierane w tym planie urządzenia lasu
14:53 i my jako Nadleśnictwo Karniejszewice również będziemy tutaj tak zobligowani,
14:59 a tak naprawdę bardzo chętnie, bo już to od pewnego czasu czynimy,
15:04 podjąć się z budowania właśnie też również takiej grupy szerokiej, myślę,
15:09 grupy interesariuszy, osób, które korzystają właśnie z lasu, z wielu funkcji,
15:17 bo ja na przykład dopiero niedawno się dowiedziałem tutaj zresztą od pani,
15:23 która nagrywa bardzo ciekawe programy, że jest coś takiego jak hamakowanie w lesie,
15:28 więc tych pomysłów związanych z tym, w jaki sposób spędzać swój czas w lesie
15:35 jest bardzo dużo i my jesteśmy tutaj otwarci, żeby w te głosy się wsłuchiwać
15:42 i być może pewne rozwiązania, które właśnie będą wychodziły naprzeciw
15:48 oczekiwaniom społecznym, znajdą się w tym nowym planie urządzenia lasu,
15:52 ale chcę już dzisiaj powiedzieć, że nawet w aktualnym planie, który obowiązuje
15:56 w Nadleśnictwie wcześniej zostały, mam na myśli dwa lata wcześniej,
16:02 została zrobiona inwentaryzacja siedliskowa, która pokazała, że krótko mówiąc
16:09 nasze lasy są troszeczkę tutaj w obszarze Góry Chełmskiej żyźniejsze
16:13 i już podjęliśmy kilka decyzji, gdzie nie postawiliśmy właśnie na takie zręby
16:18 zupełne, tylko właśnie wybraliśmy tą dłuższą drogę związaną z przebudową
16:22 tego drzewostanu w dłuższym okresie, czyli tak jak państwo jedziecie tą starą szóstką,
16:27 widzicie takie zręby, które były kilka lat temu zrobione. Nie uważam,
16:31 że to był błąd, tylko że informacje, które ówcześnie mieli leśnicy
16:35 były trochę inne. Dzisiaj wiemy, że ta żyzność naszych siedlisk wzrosła
16:40 i możemy wybrać tą dłuższą drogę. Ja sam często jadę właśnie na takie pozycje
16:47 i bazując na swojej wiedzy, swoim doświadczeniu, ale również tutaj
16:52 doświadczeniu kolegów moich z pracy, ale również często sięgam po różne
16:59 doniesienia z literatury, które często traktują właśnie o tym, w jaki sposób
17:03 podchodzić do zarządzania wokół miast. To jest też taka dziedzina,
17:07 ona ma swoją nazwę bardziej taką właśnie zarządzanie leśnictwem miejskim.
17:12 Jest to nowa dziedzina dla leśników, bo zarządzanie w leśnictwie miejskim
17:18 dotyczy bardziej administracji miejskiej, która ma nadzór.
17:24 Natomiast my jako leśnicy w tych miejscach, gdzie rzeczywiście sąsiadujemy
17:27 z miastami, pewne te aspekty również bierzemy jako pewną dobrą monetę
17:34 i staramy się je drożyć.
17:37 Czyli podsumowując, zmierza wszystko ku temu, żeby te lasy, z których my
17:43 częściej korzystamy, te ścieżki czy te atrakcje leśne były pod większą ochroną,
17:50 żebyście tam jak najmniej ingerowali.
17:55 Ja myślę, że trzeba zawsze pogodzić ten interes.
18:00 Chodzi mi tutaj też, bo co to znaczy ingerencja?
18:05 Ja sobie wyobrażam mniejszą ingerencję tak, że nie wjedzie tam sprzęt
18:11 i nie wytnie po łaci lasu, tylko że będzie dbał o moje bezpieczeństwo
18:18 i wycinał tylko to, co jest niezbędnie konieczne.
18:21 Właśnie mniej więcej do tego dzisiaj swoją wypowiedzią zmierzam,
18:26 bo tak jak wcześniej powiedziałem, czyli wybranie tej dłuższej drogi
18:32 związaną właśnie z przebudową, zmianą generacyjną bądź gatunkową
18:37 tych drzewostanów, to jest jedno.
18:39 Również właśnie niewycinanie zrębów, jeżeli tylko możemy,
18:44 bo jeszcze raz powiem, że tam rzeczywiście mamy za świerkiem problem.
18:47 To jest drugie, żeby właśnie założyliśmy też taką siatkę buforów
18:52 wokół właśnie szlaków, żeby tam w tych miejscach w ogóle ograniczyć,
18:58 tak jak pani powiedziała, tą ingerencję rzeczywiście wyłącznie
19:02 do tych sytuacji sanitarnych bądź zagrażających bezpieczeństwu.
19:06 Jest to duży też wysiłek, bo wszystkie te szlaki trzeba obejść.
19:10 Wiadomo, że problemy kadrowe są wszędzie, również w naszej organizacji
19:15 doba jest tylko jedna, ale nasi pracownicy dokładają wysiłku,
19:20 żeby jakby z tego się wywiązać.
19:23 Ja tutaj mogę tylko poprosić o troszeczkę zaufania do nas
19:27 jako leśników i na pewno postaramy się tutaj wsłuchiwać w te głosy.
19:32 Jesteśmy otwarci również na pewną dyskusję, która na pewno tutaj
19:36 w momencie opracowywania tego nowego planu urządzenia lasu się otworzy
19:40 i myślę, że jeżeli ta komunikacja będzie i będzie możliwość tutaj
19:49 przedstawienia swoich argumentów, to ta wypadkowa właśnie tych interesów
19:57 różnych grup użytkujących czy będących zainteresowanych tymi lasami
20:04 jakby będzie taką dobrą wypadkową.
20:07 Panie Tomaszu jestem przekonana, że my też zabierzemy głos w tej dyskusji
20:12 i w imieniu naszych czytelników na pewno będziemy się tym wszystkim interesować
20:17 i będziemy ich i nasze wnioski zgłaszać.
20:20 Państwu bardzo dziękuję za uwagę i jeśli macie jakieś dobre pomysły,
20:26 jeśli macie jakieś uwagi i refleksje ślicie je do nas, na pewno przekażemy je dalej.
20:31 Liczę na to, dziękuję bardzo.
20:33 [Cykl: Pamiętajcie o naszych pomysłach. Dyskusja w tym czasie. Dyskusja w kolejnym odcinku.]