Gün Ortası 27 Haziran 2024 Perşembe

  • 3 ay önce
Semiha Şahin ile Gün Ortası'nda günün gündemi ve detayları ekrana taşınıyor.

Category

🗞
News
Transcript
00:00:00İstanbul Bahçelievler'de yedi katlı bina sabaha karşı çöktü.
00:00:15İstanbul Valiliği neyse ki enkaz altında kimsenin olmadığını açıklamıştı.
00:00:20İstanbul'un yorgun binalarına birazdan bakacağız, konuşacağız.
00:00:30Suriye'de petrol sahalarının %70'inden fazlasını işgal eden terör örgütü PKK-YPG yurt içi ve yurt dışında satışlar yaparak
00:00:39Suriyelilerin yılda 2,5 milyar dolarlık petrolünü gasp ediyor.
00:00:44Nedir, ne değildir bunu da ekrana taşıyacağız.
00:00:52Türkiye'nin mali suçlarla mücadeleye uyumunu tespit eden gri listeden çıkıp çıkmayacağı yarın belli oluyor.
00:00:59Mali suçlarla mücadele Türkiye 40 standart 39'uyla uyum sağladığı tek eksik olarak gösterilen kripto varlık düzenlemesi de gün meclisten geçti.
00:01:102021'de gri listeye alınan Türkiye için peki bahane kaldı mı onu da ekrana getireceğiz, başlayalım.
00:01:18Efendim merhabalar, hoş geldiniz CNN Türkiye gün ortasına.
00:01:28Bugün 28 Haziran günlerden Perşembe.
00:01:31Güne İstanbul'da çöken bina ile başladık.
00:01:357 katlı bir bina bahçeli evlerde çöktü.
00:01:38Elbette korkuttu çünkü bu durumda olan binlercesi var.
00:01:42Yaklaşan İstanbul depremini düşününce de akla getirince de durum endişe verici.
00:01:48Konuşacağız, kentsel dönüşüm uzmanı da birazdan burada olacak.
00:01:52Bakacağız İstanbul'daki halimize ama önce bir başkente gidelim.
00:01:56Milli Savunma Bakanlığı'nda haftalık basın bilgilendirme toplantısı yapıldı.
00:02:01Terörle mücadele, hudut güvenliği başta olmak üzere yine birçok konuya dair detaylar var.
00:02:07Onları da takip eden CNN Türk muhabiri Murat Bekmezci hazır.
00:02:11Kendisinden alacağız.
00:02:13Murat dinliyoruz.
00:02:18Milli Savunma Bakanlığı haftalık basın bilgilendirme toplantısını gerçekleştirdi.
00:02:22Toplantı kapsamında terörle mücadele başta olmak üzere birçok önemli konu başlığı vardı.
00:02:27Dilerseniz terörle mücadele ile başlayalım.
00:02:30Milli Savunma Bakanlığı son iki haftada etkisi hale getirilen terörist sayısını 89 olarak açıkladı.
00:02:37Bu rakam yılbaşından bugüne kadarsa 1270 oldu.
00:02:41Ayrıca Milli Savunma Bakanlığı kaynakları Mehmetçik'in Irak'ın kuzeyinde bazı meskum mahallelerde kontrol noktaları oluşturduğuna dair sosyal medyadaki görüntülerle ilgili
00:02:52Türk Silahlı Kuvvetleri sivillerin yaşadığı meskun mahallelere girmesi buralarda kontrol noktaları oluşturması söz konusu değildir dedi.
00:03:01O toplantının bir diğer günden başlığı da hudut güvenliğiydi.
00:03:05Bakanlık kaynakları son iki haftadayı yasa dışı yollarla sınırı geçmeye çalışan 486 kişinin yakalandığını açıkladı.
00:03:15Yakalanan şahıslardan 16'sının da terör örgütü mensubu olduğu bildirildi.
00:03:20Tabi bir de merakla beklenen konulardan birisi de bedelli askerlik ücreti.
00:03:24Milli Savunma Bakanlığı da bu konuya dair bir açıklama yaptı.
00:03:27Bakanlık yine 28 Hazirana kadar mevcut bedel üzerinden ücreti ödemek isteyenlerin bu tarihe kadar ücretlerini ödemeleri gerektiğini vurguladı.
00:03:39Bu tarihten sonra da yeni bedelli askerlik ücretiyle ödemelerin gerçekleşeceğini belirtti.
00:03:47Tabi bir de Milli Savunma Bakanlığı kaynaklarının dikkat çektiği konular vardı.
00:03:51Peki onlar neydi? Dilerseniz şöyle bakacak olursak.
00:03:54Onlardan birisi de Suriye sınırında askeri makam aracıyla insan kaçakçılığı yaptığı iddia edilen Tuğgeneral'in son durumuna ilişkindi.
00:04:03Bakanlık kaynakları Tuğgeneral'in gözaltına alındığını açıkladı.
00:04:08Yine bu soruşturma kapsamında daha önce de bir asubay ve uzman çavuş gözaltına alınmıştı.
00:04:14Toplam soruşturma kapsamında gözaltına alınan kişi sayısı 3 oldu.
00:04:18Tabi bir diğer konu başlığı da Milli Savunma Bakanlığı'nın dikkat çektiği konu başlığı da 3. Dünya Savaşı riski hatırlanacağı üzere Dışişleri Bakanı Hakan Fidan 3. Dünya Savaşı'na dikkat çekmişti.
00:04:31Bu konuda Milli Savunma Bakanlığı'nın ne diyeceği merakla bekleniyordu.
00:04:36Bakanlık kaynakları yaptığı açıklamada ordumuzun her türlü savaş senaryosuna hazır olduğunu vurguladı.
00:04:46Yine bakanlık kaynakları son günlerde yapılan FETÖ operasyonlarında bazı muvazzaf askerlerinde gözaltına alınmasıyla ilgili sorulara da cevap verdi.
00:04:55Bakanlık kaynakları yaptığı açıklamada FETÖ ile mücadelemiz hassasiyetle devam ediyor dedi.
00:05:01Yeni bilgi ve belgeler ışığında bu mücadele sürüyor dedi.
00:05:05Biraz önce de söylediğim gibi Milli Savunma Bakanlığı haftalık basın bilgilendirme toplantısını gerçekleştirdi.
00:05:11Terörle mücadele başta olmak üzere birçok önemli kritik konu başlığı vardı.
00:05:16Detaylar bu şekildeydi diyelim sözü yeniden İstanbul'a bırakalım.
00:05:20Peki çok teşekkür ediyoruz.
00:05:21Murat Bekmeyazcı'dan aldık detayları.
00:05:23Şimdi gelelim İstanbul'a.
00:05:24Bültenin başında da aktarmıştık.
00:05:26Sabaha karşı bahçeli evlerde 7 katlı bir bina çöktü.
00:05:31İyi tarafı neyse ki mutlu eden yanı kimse yoktu.
00:05:35Enkaz altında da kimse kalmadı.
00:05:37Şimdi Emrah orada takip ediyor son durumu.
00:05:40CNN Türk muhabiri arkadaşım Emrah Çakmak.
00:05:42Bakalım elindeki bilgiler son durumu nasıl?
00:05:45Emrah sendeyiz.
00:05:51Semih Aşağıyı şu dakika itibariyle sabahın erken saatlerinde kendi kendine çöken binaya müdahale edildi.
00:05:57Ve müdahaleyle bina tamamen aşağıya indirilmiş durumda.
00:06:01Bu apartman 7 katlı bir apartman sabahın erken saatlerinde büyük bir gürültüyle çöktü.
00:06:07Ve içeride yaşayanlar vardı.
00:06:09İçeride tahmin olarak 40 ailenin olduğunu biliyoruz.
00:06:13Ve 9 daire var.
00:06:151980 yılında inşa edilmiş.
00:06:17Sonrasında 1995 yılında oraya yeni katlar ilave edilmiş.
00:06:21Burada bir hanımefendi var.
00:06:22Sabahtan bu yana siz bakıyorsunuz.
00:06:25Gözü dolu bir şekilde evinizi izliyorsunuz.
00:06:27Kaç yıldır burada yaşıyordunuz?
00:06:2910 sene.
00:06:31Saat kaçta?
00:06:33Nasıl bir ses duydunuz? Uyuyor muydunuz?
00:06:35Ben hiç sesi duymadım.
00:06:37Ben hiç sesi duymadım.
00:06:39Baktım millet kaçıyor.
00:06:41Ben de geldim sokakta.
00:06:43Dedim ne oldu deprem oldu.
00:06:45Siz nasıl çıktınız ama dışarıya?
00:06:47Ben bilmiyorum nedir.
00:06:49Okulda kalktım.
00:06:52Ben dedim kalkın kalkın binayı yıkılıyor.
00:06:55Benim kocam makine bakılıyor ses geliyor.
00:06:58Dedim hele makineyi kapat ne sesi geliyor.
00:07:02Sallandınız mı böyle bir deprem olur gibi?
00:07:05Sallamadım.
00:07:06Sadece ses duydunuz?
00:07:07Ben görmedim.
00:07:08Zaten her zaman taşın dönüyor.
00:07:12Peki dışarı çıktığınızda böyle bir toz bulutu mu kaplamıştı etrafı?
00:07:18Bomba gibi bir ses mi çıktı? Nasıl oldu?
00:07:21Ses çıktı.
00:07:23Oğlum da içeridedir.
00:07:25Babanın ilacı getiriyor.
00:07:27Tam geldi kapıda yıkılmış.
00:07:29Oğlum hepsi tozda kalmış.
00:07:31Ben bakırdım.
00:07:33Bu binada kaç kişi yaşıyordu tahmini?
00:07:35Komşularınız kaç kişiydi?
00:07:37Hepsi Suriyelidir.
00:07:39Biz Diyarbakırlıyız.
00:07:41Bir tane de Vanlı geldi.
00:07:43Bir tane de Batmanlıydı.
00:07:45Hepsi çıktı.
00:07:47Ben tek kaldım.
00:07:49Yedi kattaydım.
00:07:51Yani o alttaki derneğin bir üstünde misin?
00:07:53Oradaydım.
00:07:55Peki.
00:07:57Teşekkür ederiz.
00:07:59Geçmiş olsun tekrardan.
00:08:01Sevindiren kimsenin canına hiçbir şey olmadı.
00:08:03İsterseniz sizi şöyle alalım.
00:08:05Biz biraz daha anlatmaya devam edelim.
00:08:071995 yılında ilave 3 kat yapıldığı söyleniyor.
00:08:09Özellikle bir önceki yayınımızı gerçekleştirdiğimizde o bölgede.
00:08:13Özellikle derneğin bulunduğu kısımlarda bir su basması olduğu iddia edildi.
00:08:19Acaba korozyona mı uğradı?
00:08:21Acaba kolonlar yoruldu mu?
00:08:23Bir önceki yayınımızda bu konuda uzman konuklarla yaptığımızda onlar da yorabilir, olabilir demişlerdi.
00:08:29Ve şimdi ekskavatör aracılığıyla dakika dakika yavaş yavaş güvenlik önlemleri alınarak yıkılıyor.
00:08:37Yanındaki 3-4 apartmanda kontrollü bir şekilde tahliye edildi.
00:08:41Orada da yaşama izin verilmeyecek.
00:08:45Çünkü bu binanın yıkımı gerçekleştirilecek.
00:08:47Ardından bölgedeki diğer binalarında hasar tespiti, herhangi bir depreme karşı riskli durumu varsa bir konuda da tedbirler alınmış olunacak.
00:08:59Tabii inşa edildiği tarihten sonra, aradan geçen süre zarfında yaklaşık 15 yıl sonra 3 kat daha ilave edilmiş.
00:09:09Bu ilave katlarla birlikte binanın statik dengesi açıkçası tehlike altına girmiş olacak ki bu en ufak bir sarsıntı mı sarsıntı olmasa dahi yorgun olduğu takdirde böylesine bina kendiliğinden çökebiliyor.
00:09:25Bundan Bahçelievler'de 265 binanın olduğu bilgisi var.
00:09:31Tabii İstanbul'da hali hazırda hızlıca yıkılması gereken binalar var.
00:09:37Kentsel dönüşüm kapsamında önlemler arka arkaya alınmaya çalışılıyor ama bu noktada anlaşmalarda pek istenilen gerçekleşemediği için bu durumla karşı karşıya kalındığını belediye başkanı açıkladı ve burada bir an önce önlem almalıyız ifadesini kullandı.
00:10:01Bir tarafa toz bulutu yayılıyor bir yandan suyla müdahale gerçekleşirken tabii ileride hemen sağ tarafta yine bir kentsel dönüşüme giren bir bina var orada da ekskavatör çalışıyor.
00:10:13İstanbul'da deprem riski tehlikesi kapılayken her gün neredeyse hafta aralıklarıyla birlikte bazı semtlerde binaların kendiliğinden yıkıldığını görüyoruz.
00:10:27İstanbul'da deprem gerçekleştiğinde yapı stoklarının tehlikeli olduğunu tabii özellikle bağcılar, bahçeli evler bu noktalarda yine diğer semtlerde de bu oranın yüksek olduğu görülüyor.
00:10:43İstanbul depremi uzmanlar tarafından arka arkaya önlem alınması konusunda uyarılırken bahçeli evler Zafer Mahallesi Yadigar sokakta sabah saatlerinde İstanbul böylesine bir haberle karşı karşıya kaldı.
00:10:59İlk anda acaba içeride birileri var mı sorusu geldi AFAD ekipleri buraya ulaştı bir dinleme yapıldı içeride kimsenin olup olmadığı tespit için bu gerçekleştirildi ve ardından kimsenin olmadığı anlaşılınca artık hızlıca birkaç saat içerisinde şu anda gerçekleştirilen işlem başlatıldı.
00:11:21Ekskavatörler şu anda çalışmasına devam ediyor. Yapı stokları bu noktada değerlendiriliyor. Yapı stoklarının bir an önce riskli bulunanların yıkımı gerçekleştirilip artık kentsel dönüşümle birlikte bu yapıların ayakta kalmaması için Çevre Şehircilik Bakanlığı, belediyeler yine bu noktada hızlı adım atılması konusunda uyarıda bulunuyor.
00:11:49%50 artı bir şartı getirilmişti kentsel dönüşüm kapsamında daha hızlı yapılması için ama hala hazırda Bahçelievler Belediye Başkanı hala eksiğimiz var hala istenilen seviyede değiliz ama bir yandan da çalışmaları yapmak zorundayız bunu söyledi.
00:12:09Şimdi mahalleli de meraklı gözlerle burada yaşam sürdürürken evleri şimdi zaten hala hazırda içerisinden çıktıkları dakikadan sonra ne olacak sorusunu sordular. Onlara belediye aracılığıyla kalmaları konusunda destek olunacağı sosyal yardım konusunda destek olunacağı ifade edildi.
00:12:31Sonrası için de bakın zaten şimdi kepçe, eksikavatör bir darbe daha vuracak. Diğer bina hemen kağıt gibi aşağıya indi o müdahale ile birlikte. Çok kolay yıkıldı, çok kolay yıkıldı.
00:12:47Burada mahalle sakinlerinin bekleyişi devam ederken bazen sinirler de gerilebiliyor. Çünkü hiç ummadıkları bir anda sabah saatlerinde gerçekleşti. İstanbul'da olası bir depremde 200 bin binada yaklaşık 3 milyon kişi yaşıyor.
00:13:10Bu bilgi çok çarpıcı. Her an yıkılabilecek, her an bir deprem tehlikesi karşı karşıya kalındığında bu yapıların kendini bırakabileceği söyleniyor ve bu 3 milyon kişinin olduğu da ifade ediyor.
00:13:26Bu kadar büyük bir tehlike ile karşı karşıyayken sabah saatlerinde bu son dakika gelişmesini aktardığımızda hızlıca olay yerine ulaştık. İçeride biri olma ihtimaline karşı çalışmalar için buraya çok sayıda ekipler sevk edilmişti.
00:13:42Onlar da hazır vaziyette binaya giriş gerçekleştirdi, dinleme yapmak amacıyla ve sonrasında da herhangi bir içeride yaşama dair bir emare olmadığı için de şu dakikalarda binanın büyük bir kısmı yıkıldı.
00:14:007 katlı bir bina, ilk iki katında bir dernek var, hemen üst katında bir daire var, o dairede yaşayanlar var ardından diğer dairelerde yaşayanlar var.
00:14:12Tabi kentsel dönüşümle ilgili bir müracaatı yok, riskli yapı olup olmadığını sorduk, riskli yapı olarak değerlendirilmediği bir müracaat, bir inceleme söz konusu değil ama hala hazırda burada bunun gibi bir çok yapının olduğu hemen yanındaki mesela pembe bina, bir solundaki binada dış cepheleri yenilenmiş olsa da aslında bu binalarında mevcut yapım sürecinde o izinlerin belki de olup olmadığını sorduk.
00:14:40O izinlerin belki de aşıldığı, üzerine kat atıldığı bu şekilde ifade edildi uzmanlar tarafından, binalar yorgun binalarla aslında çevrili burası çünkü hala hazırda yan tarafta kentsel dönüşümle yeniden inşa edilmiş binalar da var ama şu dakika itibariyle çalışmalar daha çok enkazın kaldırılmasına yönelik.
00:15:05İçeride eşyaları vardı, bir yaşam vardı, şimdi onlar onu meraklı gözlerle izliyorlar. Aslında sevindikleri şey canlarına bir şey olmaması ama her halükarda bundan sonra ne olacağını merak ediyorlar.
00:15:20Biraz yan binanın kentsel dönüşüme girdiğini, neden bir iş birliği olmadığı konusunda mahalleliyle konuştuğumuzu o binanın sahibi kentsel dönüşüme vermek istemedi. Altta dükkanları var, orada bir dernek söz konusu, bunu tercih etmediler.
00:15:37Biz kentsel dönüşümle, bakın yan taraftaki bina yeni bir yapı, biz kentsel dönüşümle binamızı yenileme fırsatı bulduk dediler. Toparlayacak olursak sabahın erken saatlerinde bahçeli evler işte bu binanın çökmesiyle güne uyandı, şimdilerde ise dışarıdan müdahaleyle bina kontrollü bir şekilde yıkılıyor.
00:16:00Emrah çok teşekkür ediyoruz, son durum böyle. Halimiz duman, konuşacağız. Bu sabah bahçeli evleri konuşmaya başladık ama aslında ciddi bir mesele. Tavut binalar, yıkılmayı bekleyen binalar, kentsel dönüşüm, yaklaşan deprem.
00:16:17CNN Türk İstanbul haber müdürü Nihat Uludağ yanımda. Çevrim içi uzaktan bağlantıyla da kentsel dönüşüm uzmanı Cevdet Şentürk bizimle birlikte. Nihat Bey hoş geldiniz.
00:16:27Merhabalar.
00:16:28Cevdet Bey siz de hoş geldiniz yayına.
00:16:30Hoş bulduk, iyi yayınlar dilerim.
00:16:33Şimdi önce Nihat Bey sizinle başlayalım.
00:16:35Tabi lütfen.
00:16:36Fotoğrafı verelim, bir o binayı görelim arkadaşlar, o eski halini. Nasıl çöktü?
00:16:41Tabi.
00:16:42Zannediyorum bir vatandaşın ses duymasıyla başladı her şey.
00:16:45Tabi ki, evet.
00:16:47Allah korusun şu anda enkaz altında kalan insanları da bekliyor olabilir.
00:16:51Facianın eşiğinden dönülmüş. Buyurun.
00:16:53Semiha gerçekten de öyle. Sabah ilk ışıklarıyla birlikte ben olay yerindeydim. Olay yerinden arkadaşlarımızla yayını da gerçekleştirdik. Olayı duyar duymaz biz olaya gittik hemen.
00:17:02Gerçekten de aslında bu bina dört katlı bir ruhsatı var. Dört katlı ama üzerine de üç kat daha yapmışlar.
00:17:08Hani arkadaşlarımız burayı gösterebilirlerse, normalde binanın bu girişinde bir dernek binası var.
00:17:15Her katta iki daire olmak üzere normalde sekiz daire olması gerekiyor ama şuradan itibaren kaçak bir kat çıkmışlar.
00:17:22Ve 1980 yılında yapılmış bu bina. Ve yaklaşık 43 yıllık bir bina.
00:17:27Bina zaten sağlıksız, kaçak katlar.
00:17:29Sağlıksız, zaten standartlarda yapılmamış ve üzerine bir de üç kat daha yüklemişler.
00:17:35Ne güzel.
00:17:36İlginç mesela biz buradaki bu bina sakinleriyle de konuştum ben orada ilk sıcağı sıcağına.
00:17:41Ve oradaki aileler diyor ki ilk sesi diyor akşam yemek saatinde duyduk diyor.
00:17:4719 gibi diyor işten geldim diyor orada bina sakinliği bir kadın.
00:17:51Diyor ki 19'da bir çıtırtı duydum diyor. Baktım diyor ampülde sallanıyordu diyor.
00:17:56Ve ben dedim ki deprem oluyor galiba dedim diyor.
00:17:59Annem de dedi ki rüzgar vurmuştur, rüzgar sesidir o dedi diyor.
00:18:04Ama daha sonra diğer sakinlerle de konuştuğumuzda 12-30 yani 24-30 sıralarında o binadan sesler yükselmeye başlamış.
00:18:13Çatırtılar böyle ve artmaya başlamış.
00:18:16Ve en son 4'de doğru bir tok bir ses gelmiş.
00:18:22Yani bu binanın muhtemelen o kolonu parçalandı yani patladı.
00:18:27Tok bir ses gelmiş ve biz diyor ki zannettik gidiyor buradaki bina sakinleri.
00:18:33Galiba İstanbul'da deprem oluyor.
00:18:35Yani onlar onu zannetmişler.
00:18:37Ve sanki ne diyor bir deprem oluyor hissi oldu diyor.
00:18:41Biz apar topar bütün kapıları çalmışlar.
00:18:43Kapıları hızla çalıp boşaltmışlar.
00:18:46En son saat 4.20 geçe bütün bina sakinleri tahliye olmuşlar.
00:18:52Boşalmış bina ve 20 dakika gibi çok kısa bir zaman diliminde bina komple çöküyor aşağıya.
00:19:00Yani faciaya aslında ramak kalmış.
00:19:03Hatta bazı bina sakinleri diyor ki babamın solunum cihazı vardı.
00:19:08Onu bile alamadık diyor yani eşyalarını alamamışlar.
00:19:11Ve tamamen kendilerini sokağa atmak suretiyle kurtulmuşlar.
00:19:15Uyarı gibi korkuttu insanları.
00:19:17İlginç yani Semih abi biz geçen yıllarda çok haber yaptık.
00:19:21Biliyorsun İstanbul'un tabut binaları var dedik.
00:19:23Tabut ya niye tabut diyoruz?
00:19:25Her an içerisinde bina başınıza çökebilir ve her an ölebilirsiniz.
00:19:28Yani depreme beklemenize gerek yok.
00:19:30Yani rüzgarla bile yıkılacak binalar var.
00:19:32Geçen yıl tespit edilen 318 binaydı ama bu tespit edilen bu sene bu sayıya baktık 1282'ye çıkmış.
00:19:40Yani o da ne biliyor musun?
00:19:42Tespitle 1282 yani tespitler arttıkça bu sayı artıyor aslında.
00:19:46Peki kaç bin?
00:19:48Şu an bilinen en azından şu an net bilinen 1282 tabut bina insanların o mahallede
00:19:56mesela o insanların başına her an her dakika yıkılabilir ve deprem olmaksızın yıkılabilir.
00:20:02Buradaki tehlike ne biliyor musun Semih abi?
00:20:04Mesela bu bina dedik ya sizde hasar kaydı var mıydı?
00:20:07Yok.
00:20:08Bir tartışma var mıydı?
00:20:09Yok.
00:20:10Aslında bu bina sakinleri bu binanın tabut bina olduğunun bilincinde bile değil tespitli de değil.
00:20:14Yani İstanbul'da tespitli 1282 diyoruz ama bunun gibi tespit edilmemiş her an yıkılabilecek belki on binlerce bina var.
00:20:22Şimdi siz yapılan kaç bina dediniz?
00:20:251282.
00:20:26Ve bu 1282 binanın içinde insanlar yaşamaya devam ediyor.
00:20:29En az 50 bine yakın insan şu an tabut binada her an ölümü bekler durumda.
00:20:35Yani çok trajik değil mi?
00:20:37Çok.
00:20:38Yani biz o 318 bina varken demiştik o zaman İBB'nin raporuydu.
00:20:42İBB yetkililerine de söylemiştik ya biz bu bina sakinlerine bir gidelim konuşalım en azından uyuralım bir konuşalım ya bu çok riskli diyelim şeklinde ama o adresleri bize açık etmediler.
00:20:52Ve şimdi 1282'ye çıkmış.
00:20:54Ve denetimler arttıkça da bu sayı artıyor.
00:20:57Yani çevre bakanlığının da biliyorsun bir çalışması vardı.
00:21:00Bakan Öztürk en son dedi ki İstanbul'da bir deprem olursa yıkılabilecek bina sayısı bina değil de yani özel mülk sayısı yani özel daire sayısı bir buçuk milyon yapı 7 ve üzerinde bir şeyde yıkılır.
00:21:16650 bin dairede her an her şekilde yıkılabilir demişlerdi.
00:21:24Yani bu tablo gerçekten korkutucu Semiha.
00:21:28Yani bu tür olaylar bu tür ihtimaller facia ihtimalleri.
00:21:32Yani şöyle düşün İstanbul'un alt yapısı çöker üst yapısı çöker ve İstanbul açık bir cezaevine dönüşür ve kimse ulaşamaz.
00:21:41İnşallah diye diye ilerliyoruz başımıza böyle bir felaket gelmez diye.
00:21:45Şimdi önce sesler gelmeye başladı.
00:21:47Belli ki altta konumlar patlıyor ve bu bina yine alarmını vermiş kendi alarmını vermiş.
00:21:52Peki şimdi kentsel dönüşüm uzmanı konuğumuz da var dedik.
00:21:56Sayın Şentürk Cevdet Şentürk bir kere daha hoş geldiniz yayına.
00:21:59Bu binayı konuştuk ama Nihat Bey de ifade etti.
00:22:03Bu durumda olan tespit edilen bin küsür bina var ama binlercesi olduğu tahmin ediliyor.
00:22:09Kentsel dönüşüm ne durumda İstanbul'da?
00:22:13Şimdi Nihat Bey aslında olayı çok güzel özetledi.
00:22:16Yani bayağı olayı tamamladı diyelim.
00:22:20Ben şöyle söyleyeyim İstanbul'un aslında yüzleşmesi gereken depremde binalar yapı stoklarımız.
00:22:27Yani biz hep yanlış yerden başlıyoruz.
00:22:29İşte deprem geldi gelecek oldu olacak.
00:22:32Önceki hazırlık işte hazırlanalım düdükleri alalım işte yaşam çantaları vesaire vesaire.
00:22:39Bakın eğer biz böyle bir binadaysak enkaz altında kalıyorsak bütün senaryolar çöp.
00:22:47Yani olası bütün senaryolar çöp biliyorsunuz afete hazırlık bir depreme hazırlık veya bir afete hazırlık.
00:22:53Üç aşamada afet öncesi afet esnasında ve afet sonrasında.
00:22:57Biz şimdi afet sonrasındaki hazırlıklara önemsiyoruz ve afet esnasında enkazı nasıl kaldırabiliriz onu önemsiyoruz.
00:23:05Olması gereken biz şimdi ortada bir risk var.
00:23:08Yani biz tabloyu çizdiğimiz zaman biraz evvel Nihat Bey de şey yaptı.
00:23:12O tabloya göre bizim İstanbul'da bu afeti yönetme şansımız gözükmüyor.
00:23:16Bizim tehlikemiz aslında deprem değil.
00:23:19Şimdi biz yapı stoklarına baktığımız zaman yapı stoklarına baktığımız zaman buna çok açık.
00:23:24Mesela işte 50 bin bina 60 bin bina tabirleri var.
00:23:28Şimdi dünyanın hiçbir yerinde bu kadar bir arama kurtarma ekibi yok.
00:23:31Şu an bir olaya müdahale oldu.
00:23:33İnsanlar hızlı bir toparlandı geldi işte kepçesi şuyu buyu filan boşaltıldı çıktı.
00:23:38Deprem ani olan bir şey.
00:23:40Bu ise bir haber vererek çöken bir şey.
00:23:43Şimdi yani böyle bir riski yönetemeyeceğimiz bir düzen var sayı var.
00:23:49Yani siz ancak riski bina sayısını 60 bin değil de bin binaya veya işte 500 binaya düşürürseniz
00:23:57biz bu afeti önümüzdeki yıllarda beklenen olası depremi afeti kaldırabiliriz.
00:24:02Aksi takdirde bu afeti bu şartlarda yönetme şansımız yok.
00:24:06Yani biz artık depremi konuşmamalıyız.
00:24:08Yani deprem artık bu ülkenin gerçeği.
00:24:11Depremden ziyade yapı stoklarını konuşmalıyız.
00:24:14Ezberledik artık zaten deprem değil bina öldürür ifadesini.
00:24:19Evet evet yani biz hala işte deprem olduğu zaman bizim klasik milletin bir anlayışı var.
00:24:27Diyor ki işte bana bir şey olmaz.
00:24:29Evini inceletmiyor işte benim binam gitmez diyor şey yapmaz diyor.
00:24:33Biz Zeytinburnu'nda mesela daha evvel Kartal'da geçtiğimiz birkaç yıl evvel Zeytinburnu'nda yakın geçmişte Sefaköy'de yıkılan binaları gördük.
00:24:42Çöken balkonlarla sık sık karşı karşıya beraber yayın yaptık program yaptık.
00:24:47Bir de Cevdet Bey şöyle bir psikoloji var artık insanlarda.
00:24:50Hani dediniz ya binasına baktırtmıyor kontrol ettirtmiyor diye.
00:24:54Aslında bu önemsemediği için değil yüzleşmekten de korkuyor insanlar.
00:24:58Eğer o binaya çürük raporu verilir sağlıklı değil denirse benim buradan çıkacak maddi gücüm yok.
00:25:04Daha iyisini karşılayamam.
00:25:06Bu gerçekle yüzleşmek istemiyor insanlar.
00:25:10Bir de böyle bir boyut var.
00:25:12Aynı bir boyutu diyebiliriz.
00:25:13Evet yani insanlar hasta oluyor doktorlar bir kısım insan ya işte altına bir şey çıkmasın dedi gitmiyor gibi.
00:25:20Yani yüzleşmek istemiyor siz doğruyu bir ifade ettiniz.
00:25:23Ama bunun şakası yok.
00:25:25Yok tabii yok.
00:25:26Ama çaresi de olmayan bir şey.
00:25:28Örneğin de Cevdet Bey biraz daha tabloyu çizdi ama şöyle de bir gerçek var.
00:25:34Sadece bu İstanbul'da 10 binadan 7 binanın aslında risk altında olduğunu biliyoruz.
00:25:40Yani bu tartışmasız.
00:25:42Çünkü 2000 yıl evvel yani 1999'dan evvel yapılan bir yapı stoklarımız var.
00:25:4880'li yıllarda hızlı göçlerle oluşan bir yapı stoklarımız var.
00:25:53Ve her seçim öncesi var ve her seçim öncesi ve her fırsatı buldukça atılan kaçak katlarla birlikte bir yapı stoklarımız var.
00:26:02Bu tersel dönüşünde aslında çok iyi bir adres çok iyi bir reçete.
00:26:07Ama maalesef insanlar var olduğu evden vazgeçmek istemiyor.
00:26:12Adam 60 yıldan beri evini kullanıyor benim bir dairem var diyor.
00:26:15Ama sizin daireniz zaten ekonomi gününü yitirmiş.
00:26:18Bunu verdiğiniz zaman sizi sadece arsa bazında görmeniz lazım.
00:26:22Çürüyeceksiniz veya üstüne para vereceksiniz.
00:26:27Peki bir sıkıntı var galiba teknik olarak.
00:26:31Arkadaşlarım bakacak.
00:26:32Nihat Bey biz birlikte geçtiğimiz az bir vakit aslında çok da geçmedi üzerinden.
00:26:37Küçük çekmece oldu şimdi bahçeli evler.
00:26:39Onun grafiğini ekranlara getirdi arkadaşlarım ama birlikte bir bakalım.
00:26:43Ne oldu da çöktü ve bundan sonrası belki daha sağlıklı bir şey.
00:26:46Yani ortak özellikleri ne mesela?
00:26:48Alalım mı arkadaşlar o grafiği? Buyurun.
00:26:50Mesela yakın bir tarihte küçük çekmecede böyle bir olay meydana geldi.
00:26:55Ve olayda da bina kendiliğinden çöktü.
00:26:58Peki o binayla bu binanın ortak özellikleri ne diye biz baktık?
00:27:02İkisi de aslında 99 yönetmeliğinden önce yapılan binalar.
00:27:06Mesela çöken bina 3 katlıymış.
00:27:08Bu normalde 4 katlı ama 7 kata çıkarmışlar kaçak.
00:27:11Üsttekiler kaçak.
00:27:13Evet üsttekiler kaçak inşa edilmiş.
00:27:151980 yılı yapımı bahçeli evler.
00:27:18O da 88 yılı yapımı.
00:27:20Yani hani biliyorsun 99 yönetmeliği çıkarıldı.
00:27:22En azından binaların yapımı ile ilgili bir standart bir mühendisi getirildi ya.
00:27:26Bunlar onlardan muaf.
00:27:28Yani eski binalar.
00:27:29Buradan anlıyoruz ki 99 öncesi yapılan binaların ilk bir bölümü de risk teşkil ediyor.
00:27:35Çünkü belli bir standartla yapılmamış.
00:27:37Yani bir usta ya da azıcık bir inşaat bilgisi olan kişi rastgele tekniklerle o binaları örmüş.
00:27:43Yani ona mesela çekmecedekinde bir buçuk kat kaçak eklenmiş.
00:27:47Demek ki kaçak et.
00:27:48Yani kaçak eklenen binalar ne oluyor?
00:27:51Fazla bir yük oluşturuyor.
00:27:52Buradaki ise tamamen 3 katlı bina.
00:27:55Yani 3 kat fazla yüklenmiş.
00:27:57Yani kolonlar daha zayıf.
00:27:59İşi daha da zor oluyor.
00:28:00Aynen.
00:28:01Ve biz mesela ben bu bahçeli evlerdeki binaya olay yerine de gittim.
00:28:04İnceledim baktım.
00:28:05Gerçekten de beton kalitesi çok kötü.
00:28:07Yani normalde 7 katlı bir binaya baktığınız zaman Semiha.
00:28:11Onun iş makineleriyle o beton bloklarını parçalayarak ancak yıkıyor olabilmen lazım.
00:28:15Ama toprak gibi böyle un ufak olmuş.
00:28:18Beton özelliğini kaybetmiş.
00:28:20Bunu gördükten sonra hemen yanındakine karşısındakine de bakmışsınızdır.
00:28:24Evet.
00:28:253 aşağı 5 yukarı.
00:28:263 aşağı 5 yukarı.
00:28:27Hepsi aynı.
00:28:28Yazık.
00:28:29Aslında bazı vatandaşların o sokak üzerinde bilinçlendiğini de gördük.
00:28:32Bazı vatandaşlar kendiliğinden kestiler.
00:28:34Dönüşüme sokmuşlar ve yıkmışlar.
00:28:36Ve mesela ilginç bir özellik.
00:28:37Gücü olan yapabiliyor elbette.
00:28:39Mesela Cevdet Bey daha iyi bilir ama yanımıza katılırsa anlatır.
00:28:44Hazırmış bu arada.
00:28:45Hazırsa ona döneriz.
00:28:47Ve ortak bir özellik de şu.
00:28:49Mesela her iki binada da düz demir kullanılmış.
00:28:53Çok standartın altında düz demirler.
00:28:55Yani daha böyle burgulu, daha teknik demirlerin kullanılması gerekirken.
00:28:59Çünkü esnen öyle bir yönetmelik yokmuş.
00:29:01Öyle bir zorunluluk da yokmuş.
00:29:02Bir beton kalitesi zorunlu da yokmuş.
00:29:04Dolayısıyla yani 99 öncesi yapılan binaların ben büyük bir bölümünün risk teşkil ettiği kanısına vardım.
00:29:12Ve yine o seneden önce yapılanların çoğunda deniz kumu var.
00:29:15Bak küçük çekmecede de var.
00:29:16Tabii.
00:29:17Hatta o yıllarda biz o dönem inşaat yapan ustalarla da görüştük.
00:29:20O dönem ev yaptıran insanlarla da görüştük.
00:29:22Hatta o dönem şöyle bir algı da varmış.
00:29:24Deniz kumu daha temiz, daha pürüzsüz diye özellikle deniz kumunu tercih ediyorlarmış.
00:29:29Hay Allah.
00:29:30Binada bir süredir çatlaklar oluştuğu da belirtilmiş.
00:29:33Tabii.
00:29:34Mesela biz arkadaşlarımız onu da koyabilirlerse mesela yıkılmadan hemen önce.
00:29:38Mesela binalarda da görüyoruz.
00:29:40Çatlaklar oluşmuş.
00:29:41Yani bina yandaki binayla dengesi bozulmuş, ayrılmış.
00:29:44Zaten alarm veriyor yani o bina.
00:29:45Evet.
00:29:46Bina kendi kendine alarm vermiş ama bu olay gerçekten de yani.
00:29:50Ve işte ilginç bir şey.
00:29:51Beni şaşırtan nokta şuydu.
00:29:52Herhalde dedim tabut binalardan bir tanesi bu.
00:29:54Yıkılan bina.
00:29:55Ama yok.
00:29:56Kayıt dışı.
00:29:57Tabut bina olduğunun farkında bile değil.
00:29:59Yani hem resmi birimler farkında değil.
00:30:01Hem içerisinde yaşayanlar farkında değil.
00:30:03Buradan da şu noktaya varabiliriz ki.
00:30:05İnsanlar, birçok insan da tabut binada yaşıyor.
00:30:08Ama yaşadığı binanın tabut bina olduğunu bilmiyor.
00:30:11Bilmiyor.
00:30:12Evet.
00:30:13Peki.
00:30:14Cevdet Bey hazırmış.
00:30:15Tekrar bir kulak verelim kendisine.
00:30:16Cevdet Bey sizin sözünüz yarım kalmıştı.
00:30:17Onu tamamlayın.
00:30:18Sorularımız olacak.
00:30:19Buyurun.
00:30:20Evet.
00:30:21Şimdi bizim yani nereye kadar nerede kaldığını tam bilmiyorum ama şuradan devam edeyim
00:30:26en azından.
00:30:27Biz özellikle 80'li yıllar.
00:30:28Aslında mesele şu ya.
00:30:29Bu tabut binalardan kurtulma formülü ne?
00:30:35Tabut binalardan kurtulma formülü gerçekten zor.
00:30:38Yani şöyle zor.
00:30:39Biz öncelikle şeyi talep etmemiz gerekiyor.
00:30:42Güvenliği yapıyı talep etmemiz gerekiyor.
00:30:44Biz nasıl evin manzarasını ki bunlar önemli faktör.
00:30:48Mutfak dolapları, kapıları, evin dizaynını düşünüyorsak ki gerçekten bunlar önemli
00:30:53faktör.
00:30:54Güvenliği yapıyı da talep etmemiz lazım.
00:30:56En azından sormamız lazım.
00:30:57Sorguladığımız zaman bir sıfır önde başlarız.
00:30:59Şimdi biraz evvel konuşmaya ortak oldum.
00:31:02Geçtiğimiz yıllarda aslında bizim kanunlarımız 75 yönetmelikler olsun, 99 yönetmelikler
00:31:08olsun, yapım yönetmeliklerimiz olsun.
00:31:11Sıkıntısız, uluslararası normlarda olan yönetmelikler.
00:31:15Düz demir de kullanabiliriz aslında.
00:31:17Burada sorun.
00:31:18Nihayetinde onun da bir taşıma dayanımı, taşıma şeyi var.
00:31:22Gerilmesi var, gücü var.
00:31:24Bizim sorunumuz şu.
00:31:26Kalitesiz betonumuz çok fazla.
00:31:29Bir dönem işte evet bahsettiğimiz gibi deniz kumu çıktı.
00:31:32Daha temiz çünkü daha pürüzsüzdü.
00:31:35Yalnız içinde işte tuz oranlarının fazla olması işte midye kabuklarının olması
00:31:40dolayısıyla betonda bir geçirinilik sağladı.
00:31:43Bu geçirinlikte donatıyı koruyamadı.
00:31:45Yani böyle bir bozuk yapı stoklarımız var.
00:31:48Maalesef hani ben çok olayın teknik kısmına girmek istemiyorum.
00:31:51Bu binaların ortak özellikleri.
00:31:53Evet, nervürsüz düz donatılar, kalitesiz beton, korozyona uğrayan korozyona uğrayan
00:32:02donatılar, kaçak katlar, ağır çıkmalar, dükkan katlarının olması,
00:32:07dükkan katlarının yüksek olması, saplamaların çok olması,
00:32:12çerçevelerin düzensiz olması vs. vs. şey yapabiliriz.
00:32:16Biz bunu nasıl yapabiliriz?
00:32:19Herhalde oradan devam ediyordum.
00:32:22Aslında burada devlet 700 bin lira, HİB'e 700 bin lira kredi ve 100 bin lira taşıma desteği verdi.
00:32:28İstanbul ölçekli.
00:32:29Çok güzel bir hamle aslında, iyi bir hamle.
00:32:32Buna vatandaşlar özellikle yapı stoklarında iyi olmayan vatandaşların bir adım atması gerekiyor.
00:32:37Fedakarlık yapması gerekiyor.
00:32:39Nasıl fedakarlık yapacak?
00:32:40Daha evvel işte 3 artı 1 evi varsa veya 2 artı 1 evi varsa,
00:32:43bu küçülecek, 2 artı 1'e düşecek.
00:32:45Biraz daha üzerine maddi para koyması gerekiyor.
00:32:48Çünkü bir kısmını devlet karşılıyor.
00:32:50Yani buna benzer bir şey.
00:32:53Şimdi bizim alan arttırımı yaptığımız zaman da şöyle bir açmazımız var.
00:32:57Mesela ben orada da gördüm.
00:33:00Muhtemelen orada bir kat arttırılmış.
00:33:02Evet doğru mu?
00:33:03Doğru bir hamle belki.
00:33:04İmar artışı verilmiş.
00:33:05Bu sefer kentsel dönüşümde baktığımız zaman biraz felsefesinin dışına çıkıyor.
00:33:10Şöyle yoğun bir şehirleşme başlıyor.
00:33:13Yani tamamen hareket edemeyeceğimiz bir şehirleşmeye doğru giriyor.
00:33:17Yani burada biraz daha kentsel dönüşümü mahalle bazlı, ada bazlı, büyük ölçekli düşünmek lazım.
00:33:23Sosyal donatılanı düşünmek lazım.
00:33:25Evet, kaçak kat mevzusu hep karşımızda duruyor.
00:33:28Burada biraz da denetimler mi acaba zayıf kalıyor?
00:33:30Bunu sormak istiyorum ama Nihat Bey'in de size bir sorusu olacaktı zannediyorum değil mi?
00:33:34Evet, evet.
00:33:35Ben Cevdet Bey...
00:33:36Şimdi bizim...
00:33:37Evet.
00:33:38Cevdet Bey hani son dönemde tabii bir takım tavuk minardan bahsediyoruz ama İstanbul'da özellikle balkon facialar da var.
00:33:45Mesela sürekli uçan, çöken balkonlar var.
00:33:48Yani insanlar balkonla çıkmaya bile korkar hale geldi.
00:33:51Balkonların da bu denli kolay çöke olması o yapıstığının kalitesizliğinden bir işaret midir acaba?
00:33:59Önemli işaretlerinden biri.
00:34:01Orada en büyük yapılan hatalardan bir tanesi.
00:34:03Teknik bir şey söyleyeceğim.
00:34:05Balkonlarda donatılar genellikle üstte olması gerekir.
00:34:08Normalde alta konulur.
00:34:09Yani böyle bir döşemede.
00:34:10Burada üstte konulması gerekir.
00:34:12Çoğu zaten tek donatı konuluyor.
00:34:14Şu an dikkat ettiğiniz zaman hem altta hem üsttedir.
00:34:17Çift katlıdır.
00:34:19Şimdi şöyle bir şey söyleyeceğim.
00:34:20Biz özellikle 2000 yıllı evvellerde ustanın göz kararı mantığıyla gittik.
00:34:25Mühendislik hizmeti almadı binalarımız.
00:34:28Sizin sorunuza da şöyle geleceğim.
00:34:30Aslında kanunlarımız yeterince bir kanunumuz vardı.
00:34:33Yeterince bir denetleme mekanizmamız vardı.
00:34:35Ama biz toplum olarak her şeyimiz kağıt üzerinde çok mükemmel.
00:34:39Çünkü geçtiğimiz yıllarda özellikle 2000 yapı denetim sisteminden evvel bu sistemi vardı.
00:34:45Binalar yıkıldığı zaman biliyorsunuz İzmir'de gördük, Kartal'da gördük.
00:34:51TUS'unu içeriye aldılar.
00:34:52Çünkü onların teknik uygulama sorumlusu bu vatandaşlardı.
00:34:56Bizim kağıt üzerinde her şeyimiz dört dörtlük.
00:34:58Ama maalesef uygulamada ve denetimde sıkıntımız var.
00:35:01Şimdi şu anda yapılar yapılıyor.
00:35:04Ama denetim zayıf olduğu zaman maalesef bizi sıkıntıya sokuyor.
00:35:09Yani olması gerekenli olmuyor.
00:35:13Şimdi bizim deprem yok.
00:35:15Herhangi bir şey yok.
00:35:17Yapı stokları düşe yükleri altında gidiyor.
00:35:20Balkonumuz çöküyor.
00:35:21Balkonumuz neden çöker?
00:35:22Siz kalitesiz betonunuz var.
00:35:24Bizim incelediğimiz balkonlarda özellikle.
00:35:26Yani ben dört beş tane balkon inceledim.
00:35:28Orada zaten beton kalitesinden dolayı zaten donatılar erimiş bitmişti.
00:35:34Donatı vasfı, donatı diye bir şey görmeniz söz konusu değildi orada.
00:35:38Balkonlarda o şey var.
00:35:40Ama bizim o balkonlar genel bir binaya baktığımız zaman bize önemli bir parametre veriyor.
00:35:45Ne veriyor?
00:35:46Bunu yapan usta veya zihniyet.
00:35:48Beton kalitesi buysa zaten binanın içindeki beton kalitesi de budur.
00:35:52Şeklinde algılayabiliyoruz.
00:35:54Evet.
00:35:55Var mı sizin eklemek istediğiniz?
00:35:56Yok, hayır.
00:35:57Cevdet Bey sizin var mı eklemek istediğiniz?
00:36:01Benim şöyle yani bizim özellikle kentsel dönüşüm.
00:36:04Çok seviyete serberlik başlatılması gerekiyor.
00:36:06Acil.
00:36:07Kesinlikle, kesinlikle burada vatandaşların da fedakarlık yapması gerekiyor.
00:36:12Yani bakın benim bir arabam var.
00:36:14Ben 40 yıl kullandım.
00:36:15Bana sıfır araba verin dememesi gerekiyor.
00:36:17Eviniz var.
00:36:18Evet kullandınız.
00:36:19Ekonomik ömrünü bitirdi.
00:36:20Devlet iyi bir adım attı.
00:36:22Lütfen biz de bir iyi adım atalım.
00:36:24Biraz fedakarlık yapalım.
00:36:26Fazla çalışalım.
00:36:27Az uyuyalım.
00:36:28Ama canımızdan daha önemli değil.
00:36:30Deprem konumuz değil.
00:36:32Konumuz bina.
00:36:33Evet, sıkıntımız binalar.
00:36:35Çok teşekkür ediyorum Nihat Uludağ katkılarınız için.
00:36:38CD Çentürk yayına katıldığınız için.
00:36:40Devam ediyoruz gün ortasına.
00:36:42Şimdi Ordu ve Trabzon'da olumsuz hava koşulları sebebiyle denizde bir hortum oluştu.
00:36:47Hortumu kıyıdan görenler tabii bir endişe de duydu.
00:36:51Şans eseri karaya ulaşmadan da etkisini kaybetti.
00:36:59Kara bulutlar oluştu.
00:37:00Biraz tehlike var diye düşündük ama inşallah olmayacak.
00:37:04Ama kara bulutlar hala sürüyor.
00:37:05Denizde hortum, kıyıda panik vardı.
00:37:08Tüm riske rağmen bölgedekiler durup hortumu izlemekten kendilerini alamadılar.
00:37:15Ordu'da öğle saatlerinde hava birden karardı.
00:37:18Kıyıda hortum belirdi.
00:37:19Fatsa ve Perşembe ilçelerinde denizin ortasında dev hortum oluştu.
00:37:23Altınordu ilçesinden de görülen hortum bölgede yaşayanlar tarafından cep telefonu kameralarıyla kayıt altına alındı.
00:37:30Tabii tabii endişelendik.
00:37:31Çok endişelendik.
00:37:32Ama bir görsel şölen de oldu bizim için biraz da.
00:37:35Trabzon'da da fırtına ve şiddetli yağışlar nedeniyle Vakf-ı Kebir ve Çarşıbaşı ilçesi açıklarında hortuma neden oldu.
00:37:41Hortum kıyıya ulaşmadı.
00:37:43Etkisini kaybederek gözden kayboldu.
00:37:54Peki bakalım dünyada neler oluyor?
00:37:56Bolivya'da askerler darbe girişiminde bulundu.
00:37:59Devlet başkanı ve vatandaşlara darbe girişimine karşı çıktı.
00:38:04Askerler bir süre sonra da geri çekildi.
00:38:06Darbecilerin başında bulunan Zuniga'da gözaltına alındı.
00:38:17Güney Amerika ülkesi Bolivya'da bir grup asker darbeye kalkıştı.
00:38:21Darbecilerin başını çeken General Zuniga hükümet binasını ele geçirmeye kalktı ancak karşısında devlet başkanı Luis Arce'yi buldu.
00:38:30Arce, Zuniga ve darbeci askerleri görevden aldı.
00:38:34Yerine yenilerini atadı.
00:38:36Saatler süren darbe girişimine karşı Halk Arce'nin çağrısıyla sokaklara indi.
00:38:42Darbeci askerler geri çekilmek zorunda kaldı.
00:38:45Başı darbelerden bir türlü kurtulamayan Güney Amerika ülkesi Bolivya'da yeni bir kalkışma oldu.
00:38:55Çok sayıda asker La Paz'da bulunan hükümet binasını kuşattı.
00:39:00Cadde ve sokaklar kapatıldı.
00:39:02Hükümet binasının kapısı askeri araçla kırıldı.
00:39:06Hükümet binasına zorla girmeye çalışan darbeciler beklemedikleri direnişle karşılaştı.
00:39:17Devlet başkanı Arce, General Zuniga'ya hata yaptığını ve demokrasiye saygı duymasını istedi.
00:39:24Bugün üniformalarını lekeleyen ve devletimizin siyasi anayasasına saldıran askeri personelin bir darbe girişimine tanıklık ediyoruz.
00:39:34Maalesef darbe yapmaya çalışarak ülkenin tarihini tekrarlayan kötü askeri personelin tutumlarını kınıyoruz.
00:39:40General Zuniga ve darbeye kalkışan diğer askerler siyasilerin çağrısına kulak asmadı.
00:39:48Devlet başkanı Arce ilk iş olarak darbeci Zuniga ve diğer askerleri görevden aldı.
00:39:54Zuniga'nın yerine Jose Sanchez'i atadı.
00:39:57Sanchez de darbeye kalkışanlara seslendi.
00:40:00Görev yerlerine dönmesini istedi.
00:40:04Cadde ve meydandaki tüm askerlere ve personele birliklerine dönmelerini emrediyorum.
00:40:12Kısa bir süre sonra da devlet başkanı Arce, Las Paz meydanında toplanan halka demokrasiye sahip çıkma çağrısında bulundu.
00:40:20Bu çağrı halkta karşılık buldu ve binlerce Bolivyalı darbeci askerlere karşı sokakta tepki gösterdi.
00:40:29Hem siyasilerin hem de Bolivya halkının tepkisine karşı koyamayan darbeciler hükümet binasını ve sokakları terk etmek zorunda kaldı.
00:40:40Zaman zaman sokaklarda silah sesleri duyuldu.
00:40:48Darbenin bastırılmasının ardından başta General Zuniga ve diğer darbeci askerler gözaltına alındı.
00:40:55Zuniga'nın nereye götürüldüğü bilinmiyor.
00:41:05İsrail ile Lübnan, Hizbullah arasındaki gerilim de giderek artıyor, devam ediyor.
00:41:11Her iki taraf da karşılıklı tehditler savuruyor.
00:41:14Bölgedeki gerginlik tabi uluslararası endişelere de yol açıyor.
00:41:18Peki, topyekun bir savaş yakın mı ve bu savaşın sonuçları ne olur?
00:41:24CNN Türk ekibinden Mehmet Şimşek'in haberi.
00:41:37Lübnan'daki direniş Hayfa'yı vurabilecek güçte.
00:41:40Aynı şekilde orada bulunan elektrik santralini, limanı ve fabrikaları vurabilir.
00:41:46Bir tarafta İsrail'in tehditleri, diğer yanda Hizbullah'ın gövde gösterisi.
00:41:50İsrail'in kuzeyinde sular giderek ısınıyor.
00:41:55Gazze'ye yönelik saldırılar sonrası Lübnan-Hizbullah'ından İsrail'e karşılık geldi.
00:42:00Kısa menzilli füzelerle belli bölgeler vuruluyor.
00:42:047 aydır Lübnan cephesi Filistin halkına yardım ediyor, bu çok açık.
00:42:08Kuzeydeki savaş gerçekten çok şiddetli.
00:42:13Son olarak İsrail ordusu 18 Haziran'da Lübnan'a yönelik olası bir saldırıyı onayladığını duyurdu.
00:42:19Hizbullah'ta Tel Aviv'in kritik tesislerinin konumlarının ve fotoğraflarının yer aldığı videolar yayınladı.
00:42:27İsrail Lübnan'da her yeri vuruyor.
00:42:29Buna karşılık Hizbullah sınır bölgelerini vuruyor.
00:42:32Bu da yaklaşık 40 kilometreyi kapsıyor.
00:42:36Aslında bu Lübnan ve İsrail arasındaki ilk savaş değil.
00:42:392006 yılında da İsrail Lübnan'a yönelik geniş çaplı bir saldırı başlattı.
00:42:44Ve büyük bir direnişle karşılaştı.
00:42:47Çatışmalar tam 34 gün sürdü.
00:42:49İki tarafta büyük kayıplar verdi.
00:42:51ABD ile Fransa'nın ara buluculuğunda taraflar masaya oturdu ve ateşkes kararı alındı.
00:42:582006'da Lübnan direnişi daha güçlü ve daha uzun menzilli füzelere ihtiyaç duyduğunu anladı.
00:43:04Peki Hizbullah'ın gücü ne? Olası bir savaşta İsrail iki cephede savaşabilir mi?
00:43:10Bence İran'ın elinde olan tüm füze türleri Lübnan Hizbullah'ın da elinde bulunuyor.
00:43:15İkinci olarak insansız hava araçları var.
00:43:17Bunlar savaşta kullanılan en iyi silahlardır.
00:43:21İsrail aylardır sürdürdüğü soykırıma rağmen Gazze'de istediği sonucu alamadı.
00:43:26Şimdi ise olası bir kara savaşında hem Hizbullah hem de Kastam Tugayları ile çatışmak zorunda kalacak.
00:43:33Lübnan direnişi şu an İsrail'e vuruyor ve tek bir şartı var.
00:43:36O da Gazze'ye yönelik saldırıların durdurulması.
00:43:40Peki İsrail neden ikinci bir cephe açıyor?
00:43:45Bence Lübnan İsrail'in birçok noktasına uğrabilir.
00:43:48Elbette İsrail de aynı şekilde Lübnan'a uğrabilir.
00:43:50Fakat gördük ki kara savaşı farklı oluyor.
00:43:53Gazze'de kaybetti, Lübnan'da da kaybeder.
00:44:04İsrail saldırılarının aylardır devam ettiği artık açlığın bir silah olarak kullanıldığı Gazze'de ise
00:44:10temel gıdaya ulaşım sıkıntısı gün geçtikçe büyüyor.
00:44:14Ellerindeki boş tencerelerde yemek kuyruklarına giren Gazze'liler çocukların akut açlıktan muzdarip olduğunu söylüyor.
00:44:26Parmaklıklar ardında pişen yemeklere uzanmak için birbiriyle itiştiler.
00:44:33Ellerinde büyük tencereleri tutarak belki de günlerdir aç olan karınlarını doyurmak için yemek almaya çalıştılar.
00:44:41İsrail saldırılarının aylardır devam ettiği ve açlığın bir silah olarak kullanıldığı Gazze'de temel gıdaya ulaşım sıkıntısı gün geçtikçe büyüyor.
00:44:51Gazze'nin güneyindeki Han Yunus şehrine sığınan binlerce yerinden edilmiş Gazze'li burada dağıtılan yemeklerle açlıklarını bir süreliğine de olsa giderme yarışına giriyor.
00:45:03Yerinden edilmiş Gazze'liler yemek yemek için yardım kuruluşlarına muhtaç olduklarını dile getiriyor.
00:45:11Tamamen hayır kurumlarına güveniyoruz çünkü odunumuz, pişirme gazımız, yakıtımız ya da eşyamız yok.
00:45:19Açlığın en büyük mağduru olan Gazze'li çocuklar yemek dağıtımında ön sıralara geçerek gıdaya ulaşmaya çalışıyor.
00:45:28Çocuklarının gözlerinin önünde hastalandığını gören Gazze'liler durumun her geçen gün zorlaştığını vurguluyor.
00:45:36Ekonomik koşullar çok çok zor, aşırı yoksulluk ve açlık çekiyoruz, fiyatlar çok yüksek ve bazı ürünler bulunamıyor.
00:45:44Buradaki çocuklar akut yetersiz beslenmeden muzdarip.
00:45:477 Ekim'de başlayan İsrail saldırılarının ardından İsrail ordusu Gazze şeridine yardım girişini engelledi.
00:45:55Bu nedenle de çok sayıda Gazze'li çocuk gıda yetersizliğinden hayatını kaybetti ve kaybetmeye devam ediyor.
00:46:06Efendim İngiltere'de çok yakın bir tarihte seçim var Temmuz başında.
00:46:10İngiltere Başbakanı Sunak ve ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin lideri Starmer seçimlerden önceki Son TV tartışmasında karşı karşıya geldi.
00:46:20Peki neler yaşanmış gelsin ekranlara.
00:46:23İngiltere'de 4 Temmuz'da gerçekleşecek genel seçimlere sayılı günler kala Başbakan Rüşi Sunak ve ana muhalefetteki İşçi Partisi'nin lideri Keyir Starmer Son TV tartışmasında karşı karşıya geldi.
00:46:37Muhafazakar parti lideri Sunak BBC'de gerçekleşen tartışmada Starmer'ı seçim kampanyasının başında olduğu gibi vergi konusunda ezmeye çalıştı.
00:46:47Aldığı her önemli pozisyon konusunda fikrini değiştirdi. İnaçlarını destekleyecek cesarete sahip değil ve iktidara gelip insanların vergilerini arttırma yönündeki planları konusunda şu anda herkese karşı dürüst değil.
00:47:00Söz hakkı verildiğinde Starmer'sa Sunak'ı finansal destek olmaksızın vergi vaatleri vermekle ve seçmenlerden bir haber olmakla suçladı.
00:47:10Eğer ülke çapındaki dinleyicileri daha sık dinlerseniz o kadar da kopuk olmayabilirsiniz.
00:47:18Sunak göçmenleri Ruanda'ya yollama kararını savundu. Rakibinin yasa dışı göçle başa çıkma konusunda bir planı olmadığını öne sürdü.
00:47:25Bu sorunu çözmenin yolu caydırıcı olmaktır. Bakın size şunu söyleyeyim. Ruanda planı caydırıcıdır. Yasa dışı göçmenlerin söylediklerine kulak vermeniz yeterli.
00:47:35Starmer'sa Sunak'ın planlarının caydırıcı olmadığını vurguladı.
00:47:40Rişi Sunak, suç çeteleriyle çalıştım. Onların sömürdükleri insanlara Ruanda'ya gitmeme ihtimalinin %99 olduğunu söylediklerini biliyorum. Bu caydırıcı bir durum değil. Bu caydırıcı değil ve işe yaramıyor.
00:47:55Otomotif sektöründe 6 ay, 6 bin kilometre ve ilan kısıtlaması uygulamaları 1 Ocak 2025'e kadar uzatıldı.
00:48:08Yapılan açıklamada bu düzenleme kapsamında otomobil yetkili bayisiyle otogalerilere yaklaşık 52 milyon TL, ilan kısıtlamasına aykırı hareket edenlere ise yaklaşık 90 milyon TL idari para cezası uygulandığı belirtildi.
00:48:23Sıfır taşıtların ikinci ele düşürülerek satışa sunulması yoluyla haksız kazanç sağlanmasının önüne geçildiği vurgulanıyor.
00:48:32Bu veriler ışığında 1 Temmuz 2024'de sona erecek olan iki düzenlemenin de 1 Ocak 2025'e kadar uzatılmasına karar verildi.
00:48:41Fem Hero 2024 grubundaki 3. ve son maçında dün akşam Çekya ile karşılaşan A milli takım rakibini 2-1 mağlup etti ve son 16 turuna yükselmeyi başardı.
00:48:59Millilerin rakibi 2 Temmuz'da haftaya Salı günü Avusturya.
00:49:04Nefesler tutuldu 85 milyon ekrana kilitlendi.
00:49:12Türkiye'nin bir üst tura çıkması için 1 puanda yeterliydi ancak Cenk Tosun 90 artı 4'te sahneye çıktı ve A milli takıma zaferi getiren golü attı.
00:49:23Çekya'yı 2-1 deviren milliler son 16 turuna yükseldi.
00:49:34Hero 2024 grubunda mücadele eden Türkiye dün akşam Çekya ile karşılaştı.
00:49:40İlk dakikalarından itibaren tempolu geçen maçta Türkiye 2. yarının başlarında öne geçse de Çekya 66. dakikada beraberliği yakaladı.
00:49:50Portekiz yenilgisi nedeniyle son maça 3 puanla çıkan A milli takıma üst tura çıkması için beraberlik de yetiyordu.
00:49:57Maçın son anlarına kadar 1-1 giden maçın seyrini Cenk Tosun değiştirdi.
00:50:03Portekiz galibiyeti getiren golü attı ve gruptan 2. olarak çıktık.
00:50:08Portekiz grubu ilk sırada tamamlarken Portekiz'i deviren Gürcistan ise en iyi 3'üncüler arasına girdi.
00:50:19Aldığı bu sonuçla Hero 2024'ün son 16 turuna kalan Türkiye Avusturya ile eşleşti.
00:50:26Ve grubunu ilk sırada bitiren Avusturya ve Türkiye 2 Temmuz'da Leipzig'de karşı karşıya gelecek.
00:50:33Çekya maçında cezalı duruma düşen Hakan Çalhanoğlu ve Samet Akaydın bu maçta oynayamayacak.
00:50:45Efendim dileriz yüzümüz gülmeye devam eder bizim çocukların yolu açık olsun diyerek ilk bölümü tamamlayalım.
00:50:52Bir aramız var buradayız gün ortası devam edecek.
00:51:03Efendim herkese merhabalar kısa bir ara vermiştik ve gün ortasına devam ediyoruz.
00:51:14Artbin'de şiddetli yağış heyelan getirdi.
00:51:17Dün kayıt altına alınan görüntülerde heyelanın yaşanma anı çevresindekiler tarafından görüntülenmişti.
00:51:24Bakalım kentte sağanak yağış tabii hayatı da çok olumsuz etkiledi.
00:51:28Sıklıkla yaşanan heyelan yaşanan bölgede bir kez daha yağmur sonrası yumuşayan toprakta bir kayma oldu.
00:51:37Orta Hopa mahallesinde yamaçtan yuvarlanan parçalar caddeyi toprakla kapladı.
00:51:44Heyelan olan bölgedeki bir bina tedbir amaçlı boşaltıldı. Şans eseri yaralanan yok.
00:51:51Milli Savunma Bakanlığı'ndan da haftalık basın bilgilendirme toplantısı yapıldı.
00:51:56Bu toplantı kapsamında terörle mücadele başta olmak üzere tabii birçok önemli başlık vardı.
00:52:01Milli Savunma Bakanlığı basın müşaviri Tuğ Amiral Zeki Aktürk son 2 haftada 89 teröristin etkisiz hale getirildiğini açıkladı.
00:52:11Başarıyla icat edilen orta hopa heyelanlarında birkaç yıl önce
00:52:15teröristin etkisiz hale getirildiğini açıkladı.
00:52:18Başarıyla icat edilen operasyonlarla Irak ve Suriye'nin kuzeyi dahil son 2 haftada 89 terörist etkisiz hale getirilmiştir.
00:52:27Böylece 1 Ocak 2024'den bugüne kadar etkisiz hale getirilen terörist sayısı 1270 olmuştur.
00:52:35Ayrıca kararlı operasyonlarımız sonucu Irak'ın kuzeyindeki barınma alanlarından kaçan 5 PKK'lı terörist daha
00:52:42Habur'daki hudut karakolumuza teslim olmuştur.
00:52:46Çok yönlü güvenliğin sağlandığı hudutlarımızda son 2 haftada yasa dışı yollarla geçmeye çalışan 486 şahıs yakalanmıştır.
00:52:542581 şahıs ise hududu geçemeden engellenmiştir.
00:52:59Yakalanan şahıslardan 16'sı terör örgütü mensubudur.
00:53:03Böylelikle 1 Ocak'tan bugüne kadar hudutlarımızdan yasa dışı yollarla geçmeye çalışırken yakalananların sayısı 5215'e yükselmiştir.
00:53:18Amerika Birleşik Devletleri'nde 5 Kasım'da seçim var.
00:53:22Öncesinde Başkan Joe Biden'la Donald Trump canlı yayında kozlarını paylaşacak.
00:53:27Tarafların yaşları tartışmalarının odağında yer alıyor.
00:53:31Anketler 81 yaşındaki Biden'ın yaşının seçmenlerde rakibininkinden çok daha fazla endişe uyandırdığını gösteriyor.
00:53:39Amerika Birleşik Devletleri, mevcut başkan Joe Biden ve selefi Donald Trump arasında televizyonda gerçekleşecek, ülke tarihinin en kritik münazarasına kitlenmiş durumda.
00:54:09CNN ekranlarında gerçekleşecek seçim tartışması Türkiye saatiyle 4'te başlayacak ve 90 dakika sürecek.
00:54:2781 yaşındaki Biden ve 78 yaşındaki selefinin yaşları en çok tartışılan konuların başında geliyor.
00:54:33Son zamanlarda gündemde olan Biden'ın sağlık durumunun Trump tarafından masaya yatırılması bekleniyor.
00:54:39Biden'ın ise Trump'ın yargı sürecini gündeme getireceği belirtiliyor.
00:54:43Trump, New York'ta yargılandığı sus payı davasında hakkındaki 34 suçlamanın hepsinden jüri tarafından suçlu bulunmuştu.
00:54:51Adayların yapacağı tek bir hata zaten başa başa olan başkanlık yarışını yeniden şekillendirebilir.
00:54:58Göreve geldiğinden beri dayanıklılığı ve zihinsel sağlığıyla ilgili sorunlarla karşılaşan ülkenin en yaşlı başkanı Biden için başarılı bir performans sergilemek daha kritik oluyor.
00:55:09Geçen hafta başkanlık tatil konutuna giden Biden'ın münazara gününe kadar resmi programını boşaltması ise Biden Trump için hazırlanıyor yorumlarına neden olmuştu.
00:55:20Trump ise bu iddianın doğru olmadığını öne sürdü.
00:55:39Anketlere göre Amerikalı her 10 yetişkinden 6'sı tartışmayı canlı izleyecek.
00:56:09Suriye'de petrol sahalarının %70'inden fazlasını işgal eden terör örgütü PKK-YPG yurt içi ve yurt dışında satışlar yapıyor ve Suriyelilerin yılda yaklaşık 2,5 milyar dolarlık petrolünü gasp ettiği söyleniyor.
00:56:26Bu konuyu konuşacağız şimdi.
00:56:28Konuğumuz var gazeteci Hüngör Yavuz Aslan bizimle birlikte.
00:56:31Hoş geldiniz Zeynep.
00:56:32Hoş bulduk merhabalar.
00:56:34Kim izin veriyor en başta buna?
00:56:36Bu işin sistemi konsolodeden Amerika Birleşik Devletleri.
00:56:40Yaklaşık olarak 2014'ün sonrasında bölgeye gelen terör örgütü PKK 2016 ve 2017 alan kontrolü yapmaya başladı.
00:56:47Yerleştiği bölgeleri biz yakından takip ettik.
00:56:50El Ömer petrol sahası, rafineriler.
00:56:53Görüntüleri hatırlayayım siz de çok yayın yaptınız.
00:56:56Amerikan askerlerinin Suriye'nin kuzeyinden görselleri vardı hep petrol kuyularının başında.
00:57:00Son anda ajanslara düşen ilk geldiklerinde ABD özel kuvvetleri Irak'tan yani bugünün şifresi de o Irak'tan gelerek ilk önce geçiş noktalarını, petrol kuyularını, kuyularını, depolama testlerini Esad'dan kalan ve askeri testleri kontrol etmeye başladı.
00:57:16Daha sonra buraya sözde DAEŞ ile mücadelede terör örgütü PKK'nın yerleştiğini gördük.
00:57:21Şimdi dünya terör tarihinde iki tane terör örgütünün petrolü oldu bugüne kadar.
00:57:25Biri DAEŞ, ardından PKK, DAEŞ ve PKK.
00:57:30Şu anda DAEŞ bir petrol sahasını kontrol edemiyor ama terör örgütü PKK an itibariyle petrol ticaret yapıyor ABD ile birlikte.
00:57:40İşte ekranın ortasında var.
00:57:42Bir de petrolü dünyadaki piyasanın çok altında satıyorlar.
00:57:46Bu da çok ilginç.
00:57:48İleride bunun nedenini de anlatacağım.
00:57:50Böyle bir sistem neden kurduklarını.
00:57:52Demek bir söz vardır.
00:57:55Çok da benim kulağımdadır.
00:57:57Amerikan emperyalizmi için petrol kokusu hiçbir şeye değişilmez.
00:58:01Orta Doğu'ya geldiğinde, Kuveyt'e geldiğinde, Irak'a geldiğinde, bugün Suriye'ye neden geldiğini gördük.
00:58:07Yıllık iki buçuk milyar dolar gelir elde ediyor.
00:58:09Bunun dağılımına bakmak lazım.
00:58:11Bunun bir kısmı sahada terör örgütü PKK'nın finansmanı.
00:58:14Teröristlerin verilen paralar, onlar için harcanırken ciddi bir kısmı Sezar yaptırımlarından muaf tutulan.
00:58:23Biliyorsunuz ABD, Esad rejimine Sezar yaptırımları uyguluyor.
00:58:28Yalnız Sezar yaptırımlarından Suriye'de hangi bölge muaf biliyor musunuz?
00:58:31PKK'nın petrol ticareti yaptığı bölge muaf.
00:58:34Yani Şam'da var, Halep'te var, Hama'da, Humus'ta var, Rakka'da, Deyzor'da, Haseke'de, Gamışlı'da bu konu başlığımız olan bölgelerde Sezar yaptırım yok.
00:58:43Şimdi iki türlü yapılanma üzerinde yapılıyor.
00:58:46Petrol bölgeleri işgal ediyor.
00:58:48Sözde şirketler var.
00:58:50Aslında bu şirketler terör örgütün mensuplarının olan insanlar.
00:58:54Bunlar petrol kuyusundan alınıp depolanmasına, tankerlere yüklenmesinden, Irak'ın kuzeyine Esad bölgesi ve diğer bölgeleri ticarette bunlar konserleri.
00:59:07Şöyle yapalım mı? Unutmayın sözünüzü.
00:59:08Şimdi terör örgü PKK-YPG'nin yıllık petrol kazancı 2,5 milyar dolar.
00:59:15Günlük 150 bin varil olduğu söyleniyor.
00:59:18Şimdi bir Irak'ın kuzeyine satılan petrol var.
00:59:21Esad rejimine satılan petrol var.
00:59:23Birlikte kıyaslayalım.
00:59:25İşgal ettiği bölgelerde kaçakçılar ve bayilere satılan petrol.
00:59:29Irak'a giden günlük 30 bin varil.
00:59:32Esad rejimine giden günlük 35 bin varil.
00:59:35Öbür tarafa baktığımızda, işgal ettiği bölgelerde kaçakçılar ve bayiler dendiğinde de günlük 85 bin varil.
00:59:43Burada en ilginci, Suriye Arap Cumhuriyeti'ni ne kadar eleştirsek de Birleşmiş Milletler'de tanınan,
00:59:49Astana Masası'nda Türkiye'nin muhatap kabul ettiği Şam, kendi petrolünü terör örgütünden parayla alıyor.
00:59:56Ve en pahalıya alıyor 70 dolar.
00:59:58Tabii 70 dolara indirmez yapıyorlar.
01:00:01Peki şöyle diyelim, normalde Şam'a baktığımda pozisyon itibariyle PKK ile mücadelede, ABD işgal ediyor.
01:00:09Peki Esad rejime bu ilişkiye neden giriyor?
01:00:12Bir de tersten soru soralım.
01:00:14Petrol ilişki mecburiyetten, petrol alacak başka alternatif yok, çok maliyeti yüksek olacak.
01:00:2185 dolar olan şu an itibariyle ortalama dünya bret petrolü açısından 70 doları alıyor.
01:00:27Yani şu yorumu yapabiliriz.
01:00:29Beşşar Esad, makam aracının yakıtını PKK'dan alıyor.
01:00:34Şam'ın düştüğü burada.
01:00:36Burada asıl dikkat edilmesi gereken nokta Irak'ın kuzeyine satılan petrol.
01:00:41Hatırlayalım, binlerce tanker, özür dilerim, binlerce tır geliyordu PKK'ya silah veren tırlar.
01:00:46O tırlar dönüşte bir kısmı bu tankerlerle bu petrolü alıyorlar.
01:00:50Yani PKK'nın üretip depoladığı alıyorlar.
01:00:52Irak'ın kuzeyine gidiyor.
01:00:54Peki Irak'ın kuzeyinden sonra bu petrolle ne oluyor?
01:00:56Bu hiç sorulmaz.
01:00:5830 dolarlık, özür dilerim, 30 dolara olan şu anda, mesela bugüne itibariyle tankerlerle gitti.
01:01:05Günlük ne kadar göndermiş?
01:01:0730 bin varil gitti Irak'ın kuzeyinde.
01:01:10Orada yine Amerika Birleşik Devletleri, burası çok önemli.
01:01:13Amerika Birleşik Devletleri'nin kurduğu, isimlerini vermeyeyim, bazı yerel aktörlerin de birlikte oldu Irak'ın kuzeyinde.
01:01:19Şirketler bu petrolü alıyor.
01:01:21Bu petrolü an itibaren Irak petrolü alıyor.
01:01:25An itibariyle dünya piyasalarına gidiyor.
01:01:2830 dolar olan petrol 85 dolardan dünya piyasasına satılıyor.
01:01:33Yaklaşık 50 dolarlık, ortalama 55-55 dolarlık.
01:01:37Bu karı kim alıyor? ABD şirketleri.
01:01:39CIA'yı kontrol etti.
01:01:41Bu benim bir varsayımım, öngörüm.
01:01:44CIA belirli fonlamalarını da buradan yapıyor.
01:01:46CIA'nın tarihinde bu.
01:01:48Ama Amerika Birleşik Devletleri bu işin tam orta yerinde.
01:01:50Petrolü PKK ile çalıyor.
01:01:52Hırsız bir terör örgütüyle bir halkın petrolünü çalıyor.
01:01:54Bir hırsız bir terör örgütüyle bir halkın petrolünü çalıyor.
01:01:58Suriyeliler perişan.
01:02:00Suriyelilere para aranıyor.
01:02:022,5 milyar dolar mı?
01:02:04Bugün Suriyelilere kampta bakacak geri dönmeleri için.
01:02:06Suriyelilerin tekrar evrene geri dönmesi için.
01:02:08Dünya yana yana para arıyor değil mi?
01:02:10Onlara ev yapalım, geri dönsünler diye.
01:02:12Bu bayiler başlığında, benim kitabımda çalıştığım bir konu olduğu için anlatmak istiyorum.
01:02:17Bu bayiler meselesi çok önemli.
01:02:19Aslında bu bayi dediğimiz PKK'nın adamları ve Arap unsurları.
01:02:22Bunu Arap unsurlara vermek zorundalar.
01:02:25Suriye'nin kuzeyinde nüfusun %85'i Arap.
01:02:28Sünni Araplar.
01:02:30Aşiretler, birçok aşiretler var.
01:02:32Bunlara sen petrolden pay vermezsen bunlar baş kaldırır.
01:02:36İşte bu bayi dedikleri, işgal ettiği kaçakçılar ve bayi dedikleri bunlar.
01:02:43Kaçakçılar genelde kendilerini, şirket isimlerini de biliyoruz.
01:02:464-5 tane isim var.
01:02:48O şekilde tanımlıyorlar.
01:02:50Bu kaçakçılar çok önemli.
01:02:52Oradan tanıyan bütün arkadaşlar bile dokunulmazdır.
01:02:55Her bölgeye girebilir.
01:02:57Esad bölgesine gidebilirler, İdlib bölgesine gidebilirler.
01:03:00Oradan PKK bölgesine gelebilirler.
01:03:02Neden kaçakçılara dokunmuyor diye sorarsanız, herkesin ihtiyacını karşılıyorlar.
01:03:06Bu adamları öldürürsen, bu adamları hapis edersen, kaçak bir emtia bulamazsın.
01:03:11Kaçak petrol bulamazsın.
01:03:13Bunun üzerinden de PKK günlük sıcak para elde ediyor.
01:03:16Mesela bir kaçakçı, kaçakçı petrolü veresiye alamaz.
01:03:19Bunlar şirket üzerinden belki bir konservatif sistem kurdular.
01:03:24Günlük para ediyor.
01:03:26Bu yaklaşık 6-7 yıldır yoğun bir şekilde devam ediyor.
01:03:28Türkiye, hafızam yanıltmıyorsa, 3-4 defa bu tesisleri vurdu.
01:03:32Çok ciddi ses çıktı.
01:03:34Depolama tesislerini, rafinerini vurdu.
01:03:36Şöyle açıklanmıştı, ilk defa ilk hedefler bulunacak.
01:03:39Terörün altyapısını vuracağız.
01:03:41Terörün lojistiğini vuracağız.
01:03:43Milliyet Savunma Bakanlığı'nın açıklamalarını da bu şekilde.
01:03:46Bu sistemden herkes memnun.
01:03:48Açıkçası Esad bile petrol muhtaçlığı gittiği için memnun.
01:03:51Bu da çok ilginç.
01:03:53Yani petrolün var, pahalı yalırım ama petrolün var.
01:03:57Dışarıdan almak istemiyor da bir de mecbur.
01:04:00Mecburiyetten.
01:04:02Aslında bunun mücadelesini etmek lazım.
01:04:04Ama devlet zafiyeti var, gücü yok.
01:04:06Sivillere karşı zulüm yaptı.
01:04:08Ama PKK ve ABD'ye karşı savaşmayan bir Esad rejiminden söz ediyoruz.
01:04:12Bir de bunun şöyle, bu sistem kurulduğu için bunun da bir sosyolojisi oluştu.
01:04:16Bunu neden önemsiyorum?
01:04:18ABD'lerin himaye ettiği bir sistemin herkesi içinde olmak istiyor.
01:04:21Yani ben psikolojiyi anlamak için.
01:04:23Araplar da bunun içinde olmak istiyor.
01:04:25Yerel aktörler de bunu almak istiyor.
01:04:27Petrol Irak'a çıkabiliyor.
01:04:29Petrolünüz olabilir Semih Hanım.
01:04:31Satmak çok önemli.
01:04:33Bana göre bu çok büyük bir risk.
01:04:35Amerika Birleşik Devletleri bir fonla oluşturarak terör örgütünün o faaliyetlerini bu fon üzerinden devam ettirmek istiyor.
01:04:42Bu da yani uluslararası hukuk hangi yönden bakarsanız bakın bir suç.
01:04:47Bir devlet bunu yapamaz.
01:04:49Egemen bir devletin gidiyorsunuz.
01:04:51Petrolünü çalmaya devam ediyorsunuz.
01:04:53Bu petrol paylaşım var.
01:04:55Buna kandilden de pay gidiyor.
01:04:57Nereye de bakalım mı?
01:04:59Kandile de pay gidiyor bundan.
01:05:01Peki bu iki buçuk milyar doların büyük bir pastanın büyük bir payını çıkarıyor.
01:05:04Şimdi ben anlatayım.
01:05:06Bu harita çok önemli.
01:05:08Şimdi Suriye'yi anlamak için bir bilgi.
01:05:10%40'ı çöllük.
01:05:12Bu haritayı gördüğümüz Halep ve Akdeniz kıyısında.
01:05:15Yani Laskiye'den Şam'a kadar olan kısımda.
01:05:18Ben bir L şeklinde derim.
01:05:20Yani Suriye'de nüfusun yoğun olduğu bir L şeklinde.
01:05:22Fırat hafıza.
01:05:24Petrol de bizim El Ömer petrol sahası dedim.
01:05:26Burada çok az doğal gaz da var.
01:05:29Yani doğal gaz üretimde.
01:05:31Genelde bu bölgede.
01:05:33Bakın öyle bir şey ki şeytani bir şekilde petrol bölgesine yerleştirildi.
01:05:36Neden aşağı gitmedi?
01:05:38PKK'yı yayacaksınız.
01:05:40Aşağı Şam'a doğru neden göndermediniz?
01:05:42Çöllük bir ülkede su.
01:05:44Fırat. PKK.
01:05:46Bakın görüyorsunuz bu Fırat.
01:05:48Memmiş'ten itibaren. Fırat Nehri.
01:05:50Tarım arazileri.
01:05:52Burası çok ciddi bir buğday ve zeytinlik.
01:05:54En önemlisi petrol.
01:05:56Her şey burada.
01:05:58Şimdi ABD bundan nasıl kazançlı?
01:06:00Para harcamıyor.
01:06:02Kendi askerleri yok.
01:06:04Burada bir sürü kiralık militan buldu.
01:06:06PKK'lı teröristler.
01:06:08Bu şekilde bir yapı oluştu.
01:06:10Irak'a yakın olması çok önemli petrol sahasının.
01:06:125. petrol üretici ülkesi.
01:06:14Diyelim buradan 100 bin varil petrolü çıkarttığınızda Irak'a.
01:06:18Bu tankerler Irak'a girdiği anda.
01:06:20O gayrimeşru şirketler üzerinde.
01:06:22ABD şirketleri.
01:06:24Yerel ortaklar da var.
01:06:26Bütün dünya piyasasına verebilirsiniz bunu.
01:06:28Irak'ın sistemine gidiyor.
01:06:30Bir de kılıf hazırlamışlar hırsızlıklarına.
01:06:32Yani petrolü elde ettik de nasıl?
01:06:34Irak var. Irak da sisteme sok.
01:06:36Irak dünyanın 5. petrol üreticisi ülke.
01:06:38Bu iş giderek ne diyelim.
01:06:42Sağda kabul görüyor.
01:06:44Yerel aktörler de kabul görüyor.
01:06:46Bunu ABD gerçekleştirdi.
01:06:48Geçen 3-4 ay önce bu bölgede araba şirketlerinin terör örgütü arasında çatışma oldu.
01:06:53Petrol bölgesinde olduğu için ABD'de rapor topar bunu durdurmak için.
01:06:56Toplantılar yaptılar.
01:06:58Asker gönderdiler.
01:07:00Sırf petrol kuyularının güvenliği için.
01:07:024 önemli büyük petrol kuyusu mu var burada?
01:07:05Ana olarak El Ömer petrol sahası.
01:07:07Bunlar işte Tenek.
01:07:09El Ömer dediğimiz petrol sahası.
01:07:10Konika.
01:07:12Şaddi de var.
01:07:14Şimdi savaş şartlarında olduğu için aslında petrol rezervi daha fazla.
01:07:18Suriye'de uzun yıllar yatırım yapmadılar.
01:07:20Suriye'nin daha fazla petrolü var.
01:07:22Ama hem Suriye Arap Cumhuriyeti bunlarda yeterince yatırım yapmadı.
01:07:25Ve savaş şartlarından dolayı.
01:07:27Eğer burada kalıcı olurlarsa ki Türkiye izin vermeyeceğini söylüyor.
01:07:31Buradan daha fazla petrol çıkartabilir.
01:07:33Yani bu 2,5 milyar dolar katlanabilir.
01:07:35Katlanarak da devam edebilir.
01:07:37Bu paranın büyük bölüğünü ABD mi kazanıyor?
01:07:38Tabii.
01:07:40Şirketle ABD'nin menşeli şirketlere gidiyor.
01:07:42Sezar yaptırımlarına muaf gitti.
01:07:44Tam paylaşım hakkında net bir bilgi yok.
01:07:46Mesela günlük 13-14 milyon dolar günlük bir gelir var.
01:07:50Bunun ne kadarını ABD'liler alıyor?
01:07:52Ne kadarını PKK alıyor?
01:07:54Bilmiyoruz.
01:07:56Yalnız PKK şöyle bir şey yapıyor terör örgütü.
01:07:58Genelde kan denilici kadrolar.
01:08:00Bu sözde petrolün bir yönetimi var.
01:08:02Örnek vereyim.
01:08:04Konika petrol sahasından pompalardan çıkartılması.
01:08:06Depolanması.
01:08:08PKK'nın elemanları gerçekleştiriyor.
01:08:10Sadece satım ve transferlerinde ABD'li şirketler var.
01:08:15Yani parada varlar.
01:08:17Para kısmında varlar.
01:08:19İki tane şirket yapılanması var.
01:08:21Sözde burada.
01:08:23Yani bunun Suriye'de de geçerli olan şirketleri kendileri oluşturdukları oluşum.
01:08:25Şirket diyorlar ama oluşum.
01:08:27Bu Irak'ta da Erbil merkezli ya da Musul merkezli petrol şirketleri var.
01:08:33Irak şirketi bunlar.
01:08:35Gelip bu şirketlere veriyorlar.
01:08:36Aslında bu da CNN Türk'ün yayını çok değerli.
01:08:40Türkiye bununla da mücadele etmesi lazım.
01:08:42Bu uluslararası bir hırsızlık.
01:08:44Siz bir egemen devletin petrolünü gayrimeşru şirketler üzerinden
01:08:48işte ABD Sezar yaptırımlarına muaf tuttum diyor.
01:08:52Kimse sesini çıkartamıyor.
01:08:54Sesini çıkartamıyor.
01:08:56Bunu yapamazlar.
01:08:58Bir ülkenin petrolünü bu şekilde satamazsınız.
01:09:00Ama Suriye petrolünün çıkarıp satmasına kim neden izin veriyor diye soracak olursam
01:09:06Amerika Birleşik Devletleri.
01:09:08Tabii canım.
01:09:10Özel kuvvetleriyle askerleriyle burada özellikle Irak kısmında tamamen ABD'lerin kontrolünde.
01:09:14Amerika Birleşik Devletleri sadece buradan PKK'yı fonlamıyor.
01:09:17Bir ilki söyleyeyim.
01:09:19Bölgedeki birçok faaliyetini de buradan fonluyor.
01:09:21Örtülü faaliyetleri.
01:09:23CIA'nın tarihine baktığınızda fason şirketleri var.
01:09:25CIA'nın kurduğu.
01:09:27Bazen petrol şirketi bazen silah şirketi.
01:09:29Farklı adımlarda.
01:09:31Bana göre bu benim bir öngörüm.
01:09:33ABD'ye ciddi buradan kaynak aktarılıyor.
01:09:34Bu paranın hepsini PKK'ya yedirmezler.
01:09:36Böyle bir dünya yok.
01:09:38Dünya yok.
01:09:40Ana kaymağı, ana kitleyi Amerika Birleşik Devletleri alıyor.
01:09:42Düşünün yılda Ortadoğu'da 2 milyar dolar bir fona sahip ABD neleri yapabileceğini bir düşünelim.
01:09:49Peki var mı eklemek istediğiniz?
01:09:51Türkiye bununla mücadele etmek zorunda.
01:09:53Suriye halkının ne derseniz oranın gerçek sahiplerinin petrolü çalınıyor.
01:09:57Peki çok teşekkür ederim.
01:09:59Başarılar.
01:10:00İstanbul Emniyeti Terör ve Mücadele Ekipleri 7 ilçede 17 adrese operasyon düzenledi.
01:10:07Ve bu baskınlarda DH terör örgütü üyesi 10 şüpheli gözaltında.
01:10:14Terör ve Mücadele Şube Müdürlüğü ekiplerinin yürüttüğü çalışmalar kapsamında
01:10:18DH silahlı terör örgütü ve çatışma bölgeleriyle irtibatlı oldukları belirlenen şahısların adreslerine operasyon düzenlendi.
01:10:25İstanbul'un 7 ilçesinde 17 farklı adrese yapılan baskınlarda
01:10:29yabancı terörist savaşçı diye nitelendirilen 10 yabancı uyruklu şüpheli yakalandı.
01:10:35Şüpheliler işlemler için emniyete götürüldü.
01:10:45İsrail ile Hizbullah arasındaki tansiyon gün geçtikçe yükselirken
01:10:50Hizbullah İsrail'de etkisi hale getireceği noktaları gösterdi.
01:10:55CNN Türk ekibinden Serdar Er, kameraman Alper Öztürk o noktalardan biri olan Hayfa Limanı'ndan aktaracak şimdi.
01:11:04Kameraman arkadaşım Alper Öztürk ile birlikte Hayfa Limanı'ndayız.
01:11:08Son zamanlarda İsrail ile Lübnan Hizbullahı'nın gerilimi tırmanmaya devam ediyor ve
01:11:14tabii bölgede birçok saldırı da gerçekleştiriliyor taraflar arasında.
01:11:19Özellikle Hizbullah drone'larla saldırı gerçekleştiriyor bölgenin kuzeyine.
01:11:25Yani İsrail'in kuzeyine İsrail'de hem savaş uçaklarıyla hem de kara birlikleriyle bu saldırılara karşılık veriyor.
01:11:31Ama topyekun bir savaş başlamış durumda değil.
01:11:35Şu an zaman zaman saldırıların yapıldığını belirtebiliriz.
01:11:39Tabii önemli bir gelişme oldu geçtiğimiz günlerde.
01:11:41Hizbullah keşif videosu yayınladı ve İsrail tarafında etkisiz hale getireceği yerleri işaretledi.
01:11:51Onlardan bir tanesi de Hayfa Limanı'ydı.
01:11:54Şimdi Alper Öztürk'ten rica edeceğim limanın bir kısmını en azından size göstermesini.
01:12:00Burası havadan insansız hava aracı Hut Hut'la İbibik ismi verilen Hut Hut'la görüntülendi, ifade edildi.
01:12:09Hizbullah tarafından ve o görüntülerin o fotoğraf kareleri ve video görüntüleri de yayınlandı.
01:12:16Tabii Hizbullah bunu yayınlama maksadı.
01:12:19İsrail de eğer bir tehdit durumu oluştuğu takdirde yani İsrail Hizbullah'a saldırdığı takdirde etkisiz hale getirebileceği hedefleri bu şekilde aldığı görüntüyle işaretlemiş oldu.
01:12:33Hayfa Limanı onlardan bir tanesi Ben Gurion Havalimanı, Nükleer Araştırma Merkezi, Sorekte, Aştot Limanı ve birçok noktada tabii ki sadece kuzey bölgelerde değil güneye doğru indiğiniz hatta Aştot Limanı'nı örnek gösterdik az önce Gazze sınırına yakın bir nokta birçok noktayı hedef alabileceğini işaret etti.
01:12:59İşte onlardan bir tanesi burası.
01:13:02Az önce havada helikopter vardı.
01:13:05Bu noktada güvenlik önlemlerinin arttırıldığını gözlemliyoruz.
01:13:09Şöyle ki burada GPS'in de çalışmadığını belirtebiliriz.
01:13:14Kuzey bölgelerde alışık olduğumuz bir durum aslında bu ama bu noktada da daha önce ben geldiğimde Hayfa Limanı çevresinde, Hayfa bölgesinde GPS en azından çalışıyordu ama birçok noktada kısıtlamaya gidilmiş durumda.
01:13:30Güvenlik önlemlerinin arttırıldığını gözlemliyoruz.
01:13:33Çevrede polis ve askerlerin nöbet tuttuğunu gözlemleyebiliyoruz.
01:13:36Havada insansız hava araçları ve az önce de arkamızda bir helikopter söz konusuydu.
01:13:44Hayfa Limanı'ndan geçiş yaptı.
01:13:47Bunu da belirtmiş olalım.
01:13:49Zaman zaman bu görüntüleri de şahitlik ediyoruz bölgede.
01:13:53İşte o kritik noktalardan birinden gerçekleştirdik yayınımızı.
01:13:57Bölgedeki takibimiz devam edecek.
01:13:59Kameraman arkadaşım Alper Öztürk ile birlikte.
01:14:02Arkamızdaki bu limanın tabii etkisiz hale getirilmesi tehdidinin arka planında şu da yatıyor.
01:14:10Ticaretin de merkezi.
01:14:12Çok sayıda giriş çıkış yapılıyor bu noktada.
01:14:15Çeşitli ürünler bu noktada İsrail'e giriyor ve İsrail'den çıkıyor.
01:14:19O anlamda ekonomik olarak da İsrail'i Hizbullah tehdit etmiş durumda yapılacak.
01:14:26Hayfa Limanı'na bu saldırıda gelişmeleri takip edeceğiz diyelim.
01:14:30Sözü tekrar size bırakalım.
01:14:33Geçtiğimiz günlerde İsrail'in serbest bıraktığı Filistinli esirlere işkence yaptığı ortaya çıktı.
01:14:40İsrail'in işkence dosyasını getirelim ekranlara.
01:14:43CNN Türk ekibinden Mehmet Şimşek işkenceye maruz kalan Filistinlilerle konuştu.
01:14:50İNTRO
01:14:53İNTRO
01:15:24Başına bir çuval geçirip seni günlerce küçük bir odada tutuyorlar.
01:15:28Ve nerede olduğunu bilmiyorsun.
01:15:30İçeriye sağlam bir şekilde giriyorlar.
01:15:32Çıktıklarında ise durum çok farklı oluyor.
01:15:34Kiminin elleri ve ayakları kırılmış.
01:15:36Kimi ise akli meleklerini kaybetmiş oluyor.
01:15:39Nereden bahsediyoruz?
01:15:41Tabii ki İsrail hapishanelerinden.
01:15:43İşkence ve kötü muamele Uluslararası ceza hukukunda tanımı yapılmış bir suçtur.
01:15:49Ve en ağır suç olarak tanımlanmıştır.
01:15:52Benim işkencede ayaklarım kırıldı.
01:15:55Babam kansere yakalandı.
01:15:57Kısacası hepimiz işkence gördük.
01:16:05Sizler için İsrail'in işkence dosyasını araladık.
01:16:08Satır aralarına baktık ve bu işkencelere bizzat maruz kalan kişilere sorduk.
01:16:12Şimdi gelin bu kan donduran gerçeklere birlikte bakalım.
01:16:17Bir haber yazdığın için tutuklanabilirsin.
01:16:19Veya okula giderken tutuklanabilir, yaralanabilir, hatta öldürülebilirsin.
01:16:2715 yıl hapse çaktırmış bir Filistinli 7. yılında vefat etmişse ailesine teslim edilmiyor.
01:16:34Hapis süresini tamamlayacak, öyle teslim edeceğiz diye 15 yılı tamamlanması bekleniyor.
01:16:40Yani 8 yıl daha İsrail zindanlarında, morglarda bekletiliyor.
01:16:44İsrail kurulduğu yıldan bu yana Filistinlilere yönelik saldırılarını sürdürüyor.
01:16:50Bu saldırılar kimi zaman şiddetleniyor, kimi zaman da duran şekilde devam ediyor.
01:16:59Binlerce Filistinlinin ömrü İsrail hapishanelerinde tükeniyor.
01:17:06Silah ve biber gazıyla evimizin içine girdiler.
01:17:09Kadınları bir tarafa, erkekleri başka bir tarafa aldılar.
01:17:12Dizlerin birleştirilip, ayakların terse çevrilip sırttan birleştirilmesi, vücudun şekilden şekle sokulması.
01:17:22İsrail bu işkenceleri sadece yetişkinlere değil, kadın ve çocuklara da uyguluyor.
01:17:279500 esirin 300'ü kadın, 635'i çocuk.
01:17:311967'den itibaren aslında 10 Filistinli erkeğin 6 tanesi bir şekilde İsrail hapishanelerinde bulunmuş, tutuklu veya hükümlü olarak.
01:17:47İsrail geçtiğimiz 50 yıl içerisinde 1.250.000 Filistinliyi tutukladı.
01:17:52Bir haber yazdığın için tutuklanabilirsin veya okula giderken tutuklanabilir, yaralanabilir hatta öldürülebilirsin.
01:18:02Peki nasıl oluyor da İsrail tüm bunları dünyanın gözü önünde yapabiliyor?
01:18:07İsrail Filistinliler söz konusu olduğu zaman hukukun en ufak, en küçük bir kuralını dahi adil yargılanma hakkı,
01:18:15suçta ve cezada kanunluk ilkesi gibi uluslararası ceza hukukunun da temel ilkeleri olan hiçbir kuralı göz önünde bulundurmuyor, en ağır şekilde ihlal ediliyor.
01:18:31Kripto varlık düzenlemesi de meclis genel kurulunda kabul edildi.
01:18:59Düzenleme ile sermaye piyasası kurulu izni olmadan faaliyet gösteren platform temsilcilerine hapis cezası verilebilecek.
01:19:08Önergeyi oylarınıza sunuyorum. Kabul edenler, etmeyenler kabul edilmiştir.
01:19:13Kripto varlıklar ilk kez gayrimaddi varlıklar olarak tanımlanacak.
01:19:18Sermaye piyasası kurulunun izni olmadan faaliyet gösterene hapis cezası verilecek.
01:19:23Lisans başvurusu için ise bir aylık süre tanınacak.
01:19:26Kripto varlıklara ilişkin kanun teklifi meclis genel kurulunda kabul edildi.
01:19:31Düzenleme ile platformlarda gerçekleşen tüm transfer işlemleri kayıt altına alınacak.
01:19:37Bu işlemler Mali Suçları Araştırma Kurulu tarafından yapılacak.
01:19:41Platformlar işlemlerin piyasa bozucu nitelikte olmaması için bünyelerinde gözetim sistemi kuracak ve önleyici tedbir alacak.
01:19:48Yasaylı izin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkililerine 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5000 günden 10 bin güne kadar adli para cezası verilecek.
01:20:05Zimmet suçunu işleyen Kripto varlık hizmet sağlayıcı yönetim kurulu başkan ve üyeleriyle diğer mensupları 8 yıldan 14 yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası ile cezalandırılacak.
01:20:18Düzenlemenin yaklaşık 100 milyon liralık gelir getirisi oluşturması bekleniyor.
01:20:24Bütçeye ilave bir mali yük getirmesi öngörülmüyor.
01:20:27Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle 10 ila 20 kadar platformun yetkilendirilmesi, 5 ila 10 bankanın da saklama lisansı alması öngörülüyor.
01:20:35İstanbul, Ankara ve İzmir'de konut fiyatlarında son 14 yılın en düşük, en büyük fiyat düşüşü gerçekleşti.
01:20:482022 yılında zirve fiyatı gören emlak sektörü şimdilerde düşüşte.
01:20:53Peki bunun sebebi ne? Ertan Büyükasa ve Uğur Karan'ın haberi.
01:21:01Real konut fiyatlarında en düşük seviyeleri görüyoruz.
01:21:04Hem de son 14 yılın İstanbul, Ankara ve İzmir'de konut fiyatları düştü.
01:21:12Emlak sektöründeki balon fiyatlar pandemide başladı.
01:21:24Kredilerin tekrardan yükselmesi konutlara ulaşımı da zorlaştırdı.
01:21:34O dediğimiz fazla köprünün gitmesine sebep oldu.
01:21:37Öyle ki 2022 yılında %72 artan ev fiyatları şimdilerde düşüş trendinde.
01:21:43En dip buysa şeyi nasıl olacak ben de bilmiyorum yani.
01:21:46Çok yüksekten düşüş gerçekleşince yine yüksekte insanların ortalığı alım gücüyle bir ev alınabilmesi çok uçuk bir fikir olarak geliyor.
01:21:54Ev fiyatlarının düşmesinin tek nedeni yüksek kredilerde değil. Bir başka nedeni ise…
01:21:59Geçen sene 10 milyon TL olan bir evi bu sene belki 10 milyon TL'ye belki daha da düşük bir fiyata satın alabiliyorsunuz.
01:22:06Bunun en önemli sebebi bankaya bu parayı koyduğu zaman çılgın bir faiz alabiliyor olması.
01:22:14Şimdi su fiyatlarıyla ilgili bir haberimiz var onunla devam edelim.
01:22:18Su fiyatları son 5 yılda yaklaşık %800 zamlandı.
01:22:22Öyle ki su faturaları elektrik faturalarıyla neredeyse yarışır hale geldi.
01:22:252020'de 1 metre küp suyun fiyatı 4 lirayken 5 yıl içinde %800 bir artış var.
01:22:37İstanbul'da su fiyatlarına son 5 yılda yapılan zam oranı %800'e yaklaştı.
01:22:44Son zamlarla su faturası neredeyse elektrik faturasını yakaladı.
01:22:49İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin Mayıs ayı 4. meclis toplantısında alınan kararla suyun metre küp fiyatı en düşük kademede 32.28 lira oldu.
01:23:02Böylece 4 kişilik bir ailenin ortalama su faturası 400 liraya yaklaştı.
01:23:10Konutlarda birinci kademe su fiyatları 2019'da 4 liraydı.
01:23:152020 yılında 4.5 liraya yükseldi.
01:23:192021'de 5 lira 56 kuruş oldu.
01:23:221 yıl içindeyse fiyat 2'ye katlandı.
01:23:252022 yılında 14 lira 61 kuruşa ulaştı.
01:23:29Bu yükseliş 2023'de de devam etti.
01:23:33Fiyatlar 23 lira 72 kuruşa geldi.
01:23:36Bulunduğumuz yıl ise %50'ye yaklaşan oranda zam yapıldı.
01:23:412024 yılında konutta birinci kademe su fiyatları 32 lira 28 kuruşa yükseldi.
01:23:503 yılda elektrik fiyatları %210 yükseldi.
01:23:55Su fiyatındaysa son 3 yılda %400 zam geldi.
01:24:00İstanbul'un en yoğun metrobüs duraklarından biri Yenibosna.
01:24:0475 gün sürecek köprü yenileme çalışması başlatıldı.
01:24:08Çalışmayla yaya üst geçidi yeniden inşa edilecek.
01:24:12Bu durum trafiğe de tabi sebep oldu.
01:24:15Ayrıntılara CNN Türk muhabiri Merve Tokaz ile kameraman Burak Benlioğlu'nun haberinden bakalım.
01:24:23Metrobüs yaya üst geçidinde çalışma başladı.
01:24:26Metrobüs yaya üst geçidinde çalışma başlatıldı.
01:24:30D100 karayolunda trafik çileye dönüştü.
01:24:49İstanbul Büyükşehir Belediyesi Yenibosna metrobüs üst geçidinde yenileme çalışması başlattı.
01:24:55Çalışma 75 gün boyunca devam edecek.
01:24:58Köprü tamamen yenilenecek.
01:25:00Yenilenecek köprü ile birlikte Yenibosna metrobüs durağını kullanmak isteyen vatandaşlar bu köprüyü kullanarak metrobüse ulaşabilecek.
01:25:08Çalışmalar nedeniyle D100 karayolu Ankara ve Edirne istikametlerinde tek şerit trafiğe kapatıldı.
01:25:15Öte yandan köprü yenileme çalışmaları nedeniyle D100 karayolunda trafik yoğunluğu hayli yüksek.
01:25:22Araç kuyruğu metrelerce uzadı.
01:25:25Sürücüler ilerlemekte güçlük çekti.
01:25:2875 gün sanırım planlı olursa eğer yani plana uyarsalar ama uzayacaktır.
01:25:33İyi olur inşallah yapacak bir şey yok.
01:25:35Ne yapacaksınız trafiği sıcaklığında bile?
01:25:37Yapacak bir şey yok. Alternatif bir yola bulmaya çalışacağız ki imkan yok.
01:25:41Bir şey yok katlanacağız.
01:25:43Gördüğünüz gibi berbat.
01:25:45Ne kadar süredir yoldasınız?
01:25:47Valla biz Beylikdüzü'nden geliyoruz yaklaşık 40 dakika oldu mu?
01:25:491 saat oldu.
01:25:51Köprü yenileme çalışmalarının 75 gün sonra tamamlanması planlanıyor.
01:26:009 günlük bayram tatilinin ardından turizm merkezlerindeki yoğunluk azaldı.
01:26:05Buna karşılık hastaneler ve acil servisler doldu taştı.
01:26:09Bodrum Çeşme gibi kalabalık yerlerde tatilini geçirenler,
01:26:13İhsan Kusma yüksek ateş şikayetiyle hastanelere koştu.
01:26:18Acil servislerde yoğunluk var.
01:26:20Detaylar CNN Türk muhabiri İlayda Karaca, kameraman Dolkan Yıldırım'ın haberinde bu kez.
01:26:28Türkiye'de bayram tatilinin bitimiyle birlikte acil servislere başvurunun arttığını görüyoruz.
01:26:34Bayram tatilinin ardından turizm bölgelerindeki yoğunluk kısmen azaldı.
01:26:39Birçok kişi yeniden işbaşı yaptı.
01:26:40Kimisi de tatilden hasta olarak döndü.
01:26:44Özellikle tatili kalabalık noktalarda getirenler,
01:26:48bağırsak problemleriyle soluğu acilde aldı.
01:26:51Enfeksiyon hastalıklarının, üst solum yolu enfeksiyonlarının ve bağırsak enfeksiyonlarında bir artışın olduğu
01:26:56ve genel anlamda da Türkiye'de acil servislerde yoğunluğun arttığını görüyoruz.
01:27:00Evet bayağı bir artış var.
01:27:02Şu an ben de arkadaşları getirdim hastaneye.
01:27:05Onlar da tatilden mi döndü?
01:27:07Tatilden döndüler. Onun için bayağı bir yoğunluk var yani hastanelerde.
01:27:10Ne tür şikayetleri var?
01:27:12Öksürük, bide bulanısı, ateş. Bu tür şeyler çok oluyor yani bayağı bir yoğunluk.
01:27:18Enfeksiyon olayı da var. Klimaların açık olması, soğuk algınlığı. Ondan dolayı olabilir.
01:27:23Uzmanlar, acil servislerdeki yoğunluğun kontrol altında olduğunu vurguladı.
01:27:28Bu her bayram dönemi ve sonrasında yaşadığımız bir durum.
01:27:32Şu anda ciddi yönetilemeyecek bir durum değil.
01:27:36Peki yazın geri kalanını daha sağlıklı geçirmek için ne yapılmalı?
01:27:41Klimaları çok fazla açmamak lazım.
01:27:43Çünkü bağışıklık sistemini düzgün çalışmasını engelleyen en önemli şeylerden birisi ciddi sıcaklık farkına maruz kalmak.
01:27:55Tam tarımsal üretimde verimi arttırmak için de doğal yöntem arayışları devam ediyor.
01:27:59Elazığ'da kimyasal yerine bakteri kullanıldı. Sonuçlar şaşırtıcı derecede olumlu.
01:28:09Mahsul kimyasaldan korundu. Verimsiz alanlar bile ürünle doldu.
01:28:15Özel olarak üretilen bakteriler mercimek üretimine can suyu oldu.
01:28:20Elazığ Tarım ve İl Müdürlüğü mercimeğin tadı kaçmasın, azotu doğadan olsun projesi kapsamında ekim zamanı kimyasal gübre yerine bakteri kullandı.
01:28:35Mercimek, nohut, fasulye, yonca gibi baklagir bitkilerinin toprakta dost bakterileri var.
01:28:43Bu bitkilerle uyumlu bir şekilde havada ve toprakta kullanışlı bir halde bulunmayan azotu bu bakteriler yakalıyorlar.
01:28:51Nodül diyebileceğimiz azot fabrikası diyebileceğimiz küçük kesecikler oluşturarak bitkilerin bu azottan istifade etmesini sağlıyorlar.
01:29:00Biz de bunu kullanmak istedik.
01:29:02Bu kapsamda Dambüyük köyünde mercimek üretimi yapan 33 üreticiye %100 hibeyle bakteri desteği verildi.
01:29:12Bakanlığımıza bağlı enstitülerde özel olarak bakteriler üretildi, mercimeğe uyumlu bakteriler.
01:29:19Ve biz de bu bakterileri alıp ekim zamanı mercimeklerimizi uygulayarak ekimlerini gerçekleştirdik.
01:29:27Daha ilk günden itibaren çıkışlarda, boylarda ekim yapılmayan alanlara göre, yani bakteri aşılaması yapılmayan alanlara göre üstün bir gelişim gözlenmeye başlandı.
01:29:39Proje olumlu oldu bence.
01:29:42Ürünümüz bakteri kullanılan yerlerde mercimekler biraz daha iyi.
01:29:48Önceleri işte biz aşağı yukarı 25-30 yıldır mercimek ekiyoruz.
01:29:54Ama bu bakteriden dolayı bence biraz verim arttı.
01:30:02Efendim değişen bir iklim var. Bu sebeple artık daha dayanıklı tohum arayışı var.
01:30:08Erzurum'da bir grup bilim insanı, kuraklığa dayanıklı.
01:30:12Çoğunluğu buğday, 17 çeşit tohum geliştirdi.
01:30:18Bugüne kadar 13 ekmeklik buğday, 2 tritikale ve 1 kışa dayanıklılığı çok yüksek olan bir arpa çeşidi geliştirdik.
01:30:27Bu arayışın çalışmanın amacı zorlu iklimin, kuraklığın sofraları etkilememesi.
01:30:34Bu çeşitleri geliştirirken hem modern çeşitler arasında melezlemeler yaparken aynı zamanda ata tohumlarımızı ebeveyn olarak kullanmayı ihmal etmiyoruz.
01:30:42Kaliteli tarım ürünleri ve kırsal alanlarda ekolojik kaynakların sürdürülebilirliğini artırmak için kurulan Doğu Anadolu Tarımsal Araştırma Enstitüsü,
01:30:52Erzurum'un soğuk iklimine uygun buğday, arpa ve tritikale tohumları için yoğun ıslah çalışmaları yürütüyor.
01:31:00Özellikle bu çalışmalarda ata tohumları kullanılıyor.
01:31:04Bu ata tohumlarımızın çok önemli özellikleri var.
01:31:07Kurağa dayanıklı oluşları, kaliteli oluşları.
01:31:11Dolayısıyla biz onların bu iyi özelliklerini kendi yeni çeşitlerimizi geliştirirken anne ve baba kullanarak, genetik olarak onlara geçmesini sağlıyoruz.
01:31:20Yaklaşık 13-15 yıl arasında geliştirilen tohumlar, bayiler aracılığıyla çiftçilerin hizmetine sunuluyor.
01:31:28Bizim bölgemiz kışı çok sert geçen bir bölge ve kışa dayanıklı buğday geliştirmek zorundayız.
01:31:33Dolayısıyla bu belezleme hedeflerimizi yüksek verimli olacak.
01:31:38Bunun yanı sıra kışa dayanıklı olacak ama kaliteli de olacak.
01:31:42Bir yandan da hastalık ve zararlılara da dayanıklı olacak.
01:31:49Önemsiz görülen kulak çınlaması, işitme kaybının da aslında habercisi olabilir.
01:31:55Uzmanlar bu basit gözüken kulak çınlamalarının ciddiye alınması gerektiğini söylüyor.
01:32:00Peki neden olur? Gelsin ekranlara.
01:32:07Kimisi tren sesi der, kimisi su sesi der, kimisi zil sesi, kimisi çan sesi der, kimisi çağlayan sesi der.
01:32:15Birçok kişi neredeyse her gün yaşıyor fakat kimse ciddiye almıyor.
01:32:21Uzmanlarsa kulak çınlamasına karşı uyarıyor.
01:32:25Tinnitusdan sakınmak istiyorlarsa mutlaka ve mutlaka gürültüden uzak duracaklar.
01:32:30Yüksek sesle müzik dinlemeyecekler, stresten uzak duracaklar, tuzsuz yiyecekler, bunlara dikkat edecekler.
01:32:36Onun dışında öyle bir kulağında uğultu olduğu zaman en kısa zamanda doktora gitmelerini tavsiye ederim.
01:32:43Kulak çınlamasına birçok etken neden olabiliyor.
01:32:46Nedenleri kulakta kir olması, kulak zarında delik olması, orta kulaktaki kemiklerde kireçlenme,
01:32:54orta kulaktaki kemiklerdeki birbirine iletişim, birbirine bağlanmanın bozulması.
01:33:00Erken tedavisi ise büyük önem taşıyor.
01:33:04Uzmanlar kulak çınlamasının ciddiye alınması gerektiğine dikkat çekiyor.
01:33:09Tinnitusun nedenine tespit edilmesi için duyma testi yapılması lazımdır.
01:33:12Timponometrik testler yapılması lazımdır.
01:33:17Gerekirse MR çekilmesi lazımdır.
01:33:19Gerekirse tomografi çekilmesi lazımdır.
01:33:23Kulak tomografisi çekilmesi lazımdır.
01:33:25Bunlar arasında tinnitusun neden olduğu anlaşıldıktan sonra ona göre tedavi edilir.
01:33:36Tamamlıyoruz gün ortasını.
01:33:37Birazdan Meltem Bozbeoğlu sizlerle birlikte olacak.
01:33:40Gününüz çok güzel gelsin. Yarın görüşmek üzere.