Doğu Türkistan'da zulüm devam ediyor
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Doğu Türkistan'da katliam, zulüm devam ediyor değerli ziyanlar.
00:05Dün 5 Temmuz'du, Urumçi katliamının yıl dönümüydü değerli ziyanlar.
00:10187 kişi Urumçi'de o dönemde hayatını kaybetmişti.
00:16Daha doğrusu katledilmişti.
00:19Yıl 2009'du değerli ziyanlar.
00:21Şimdi bu katliamı konuşacağız.
00:23Gazeteci Muhammed Ali Atayurt Beyefendi ile kendisi stüdyomuza geldi.
00:27Muhammed Bey hoş geldiniz.
00:29Hoş bulduk teşekkür ederim.
00:30Şimdi öncelikle katliam nasıl gerçekleşti?
00:33O tarihe bir gidebilir miyiz?
00:35Tabii tabii.
00:36Şimdi 5 Temmuz Urumçi katliamı yaşanmadan önce 26 Haziran günü.
00:43Çin'in Xiaogan kentinde bu Çin'in yıllardır uyguladığı
00:47sistematik soykırım zulmü çerçevesinde
00:50Uygur Türklerini köle işçi olarak çalıştırma politikası var.
00:53Bu zaten yıllardır uygulanıyor.
00:56Ancak bu olayın patlak vermesinde bunun sonucu olarak görüyoruz.
01:0226 Haziran Xiaogan şehrindeki bir oyuncak fabrikasında
01:06Uygur erkek, genç kız ve erkeklerin orada çalıştığı sürece
01:11yüzlerce Çinliler tarafından orada dövülerek, hor görülerek
01:16öldürülmesi sonucu Doğu Türkistan'daki özellikle de
01:19Urumçi'deki halk sokaklara dökülüyor.
01:24Ama barışçıl ellerinde Çin bayraklarıyla
01:27hak, adalet, hukuk istiyoruz.
01:29Bizim çocuklarımız nerede, neden Çin'in iş kesimlerinde
01:33bu tür katliama maruz kalıyor, bu tür şiddetlere maruz kalıyor
01:37şeklinde sokaklara dökülüp
01:39Urumçi sokaklarında haklı protestolara başladığını görüyoruz.
01:46Uluslararası medyada.
01:48Daha sonradan Çin rejimi bu olaylara
01:52o döneminki Çin Çengav yanlış hatırlamıyorsam
01:58adı yanlış olabilir.
02:00O dönemki Çin valisi, Doğu Türkistan'ın Çin valisi
02:05televizyonlara çıkıp siz neden böyle yapıyorsunuz
02:08Çinliler de böyle sokaklara dökülürse ne yaparsınız gibisinden
02:11teşvik, adeta kışkırtma amaçlı kelimeler kullandı.
02:15Daha sonradan Çin'in Doğu Türkistan'daki yapılanması olan
02:19İntuan adı verilen
02:21Şinjan Ürettim ve İnşaat Kol Ordusu dediğimiz
02:24yarı askeri düzeldeki Çin'in sivil görünümlü askerleri var.
02:28Doğu Türkistan'ın her alanlarına yerleştirilmiş Çinliler.
02:32Bunlar işte saç, tıraşı aynı, elbiseler aynı, elinde tuttuğu sopalar dahi aynı.
02:40Yani bir yerden dağıtıldığı belli.
02:43Sokaklara iniyor Çinliler, Uygur Türkleri sadece barışçıl bir şekilde
02:46protesto eylemi yürütürken Çinlileri, Doğu Türkistan'daki Çinlileri üzerine salıyor Uygurların.
02:52Daha sonradan bu iki grup bunu etnik çatışma olarak lanse etti Çin rejimi.
02:57Bütün Çin medyasında zaten Doğu Türkistan'la ilgili Uygur Türklerinin
03:01böyle sokaklara inip dükkanları yağmaladığı, masum Çinlileri dövdüğü şeklinde
03:09birçok Çin medyasında haberler çıktı.
03:11Ama uluslararası medyaya baktığımızda
03:13Doğu Türkistan'daki öldürülen Uygurlar, Çinlilerin sokak sokak gezip Uygurları evlerinden çıkarıp
03:19hatta evden çıkarken o dışarıda bekleyen sivil Çinlilerin de ellerindeki taşlarla, sopalarla
03:26polisin götürdüğü, tutuklamaya, hapse götürdüğü Uygurların üzerine fırlattığı görüntüler de mevcut zaten
03:335 Temmuz olaylarıyla ilgili.
03:35Esasında bu olay Doğu Türkistan'daki zulmü küresel medyaya tanıtan bütün dünya
03:44Doğu Türkistan haklı davayı küreselleşmesine vesile olan bir mücadele, bir direniş diyebiliriz.
03:50Çünkü daha önceden barın katliamı yaşandı, kulca katliamı yaşandı.
03:54Ama medyanın o dönemin gelişmemesi, Çin'in bilgi ablukası arttı buna.
04:02Bu nedenlerden dolayı Doğu Türkistan'daki vahşet,
04:05Doğu Türkistan'da yıllardır, 74 yıldır Çin işgalinden beri başlayan, devam eden
04:10hatta daha öncesine de gidebiliriz ama
04:1374 yıldır Komünist Parti rejiminin Doğu Türkistan'ı bir kurşun dahi sıkmadan
04:18işgal ettikten bugüne kadar yapılan soykırımın açık bir tezahürü olarak
04:222009 yılında 5 Temmuz'da Çin'in Uygur Türklerini vahşice katletmesine bütün dünya şahit oldu.
04:29Bu olaya Birleşmiş Milletler, Amerika, Türkiye hatta Cumhurbaşkanımız,
04:34Sayın Cumhurbaşkanımız o dönemde başbakanken adeta katliam, soykırım
04:38olarak nitelendirilmişti Doğu Türkistan'daki 5 Temmuz, Ürümçi olaylarını.
04:42Çin rejimi, Ürümçi'de yaşanan vahşice katliamı aradan geçen 15 yıldır
04:49hiçbir şekilde unutmamıştır.
04:52Tabi ki Uygur Türkleri de acılarımız halen taze.
04:55Daha dün Çin konsoloslukları önünde, Türkiye'deki, İstanbul'daki özellikle
05:01veya başka ülkelerde yaşayan Doğu Türkistanlılar bulunduğu ülkelerde
05:05protestolar gerçekleştirdi.
05:07Japonya'da, Avustralya'da, Amerika'da, farklı ülkelerde.
05:12Biz de dün İstanbul Çin konsolosluğu önünde zulme tepkimizi gösterdik.
05:18Ürümçi'de durum nasıl?
05:20Yeni elde ettiğimiz görüntülerde, Ürümçi'de Çin rejimi polis konvoylarıyla,
05:25toma arabalarıyla Ürümçi sokaklarında böyle kuyruk halinde yüzlerce arabalarla
05:31geçtiği halkı korku salmak için yeni gelen görüntüler bunları gösteriyor.
05:36Çok özür dilerim.
05:37Hala devam ediyor mu?
05:39Tabi tabi, Ürümçi'de dün öbür gün elde ettiğimiz görüntüleri, yeni ulaştığımız
05:43görüntüleri...
05:44Yani rahat bir şekilde ulaşabiliyor musunuz?
05:46Böyle bir imkanımız yok.
05:47Sadece Çince bildiğimiz için, Çin kaynaklı sosyal medyalardan, açık kaynaklar diyebileceğimiz
05:54Çin kaynaklı sosyal medyadan insanlar meraklıdır.
05:58Yani karşısında bir tuhaflık hissettiği zaman şu anki teknolojik imkanlarla hemen
06:04telefonunu çıkarıp çekip kendi sosyal medyalarını da paylaşıyor.
06:08Çin'in de burada bir takım kontrol altındaki sosyal medyalar var.
06:13Doyun, Weibo gibi Çince isimler verilen alternatif olarak Instagram, Facebook, Twitter'a
06:20alternatif olarak orada Çin'de kontrol altında tuttuğu uygulamalar var.
06:25Burada Çinlilerin veya merkezi şehirler biraz daha böyle siyaset biraz daha hafif
06:32diyebiliriz oraya.
06:33Çünkü Çinliler çok fazla nüfusta olduğu için merkezi şehirlerde daha rahat hareket
06:38etme imkanı var.
06:39Oradaki insanların paylaştığı görüntüler kamp tanıklarının böyle gece uyumadan
06:45yarım gecelere kadar telefona sarılıp oradaki medyayı tarayıp elde ettiği görüntüleri
06:52paylaşıyor.
06:53Bizimle paylaşıyor.
06:54Kendi sosyal medyada paylaşıyor.
06:55Toplama kampı tanıkları özellikle bu konuda Zümret Davut hanımefendi biraz aktif.
07:01O kardeşlerimizin bize ulaştırdığı veya bizim takip ederek ulaştığımız görüntülerde
07:092009 Ülümçü katliamından bugüne kadar Çin zulmü devam ettiği ve her 5 Temmuz'da
07:17Çin işte Ülümçü sokaklarında veya diğer bölgelerde bu tür tomalarla Çin askeri
07:24araçlarıyla onlarca yüzlerce araçlarla sokaktan böyle geçtiği devriye gezdiği
07:31yani bu halkı korku salmak için yani uygulanan bir eylem olarak devam ediyor halen.
07:385 Temmuz Ülümçü katliamı katliamından sonra bütün dünya Ülümçü'den Doğu Türkistan'da
07:44nelerin yaşandığını bildi zaten.
07:46Doğu Türkistan'daki zulüm 2009 yılından sonra bir evrim geçirmişçesine nazilerin
07:54GULAG bu işte Rusların daha önceki şeyler var toplama kamp uygulamaları var.
08:02Holksot GULAG gibi onun o kamplar var.
08:062009 yılından sonraki süreçte Çin anladı ki biz bu Uygurları Doğu Türkistan'daki
08:13bu Uygur Türklerinin işte dini inancını, milli kimliklerini yok etmedikçe bunlar
08:20bize başkaldırmaya devam edecek mantığıyla oradaki Uygur Türklerine envai çeşit bahanelerle
08:2774 belirtisi diye bir belge var elimizde.
08:31Çin resmi makamlarının yayınladığı toplama kamplarına alınmanın 74 belirtisi.
08:36Bunun içerisinde ne var? Sakal bırakmak, başörtüsü takmak, namaz kılmak, Kur'an-ı Kerim bulundurmak evinde.
08:42Bilmem 15 yıl önce Kur'an-ı Kerim itilaveti yapmıştır bir yerde veya çocuklarını dini eğitime vermiştir.
08:49İşte envai çeşit, aklınızda gelebilecek her şey, bıyık bırakmak dahil.
08:54Her şey Çin için aşırılık belirtisi ve toplama kampına alınması gerekiyor.
09:00Hatta geçenlerde takip etmişsinizdir.
09:02Çin'in müsteşarı var Cui Wei, Çin İstanbul Konsolosluğu yetkilisi, başkonsolosluk muydu?
09:10Yani bu şahs çıktı daha önceki bir etkinlikte açıklamalar yapmıştı.
09:15Demişti ki Uygurlar hastalıklı zihniyetlere sahip. Biz bunları tedavi ediyoruz şeklinde açıklama yapmıştı.
09:22Asıl Çinliler aslında hastalıklı zihniyetlere sahip.
09:25Tabii ki yani.
09:26Asimilasyon politikası yürütüyorlar şu anda orada.
09:29Toplama kampları halen devam ediyor ancak.
09:32Çin rejimi bunu biz kapattık diyor. 2019'da kapattık diyor uluslararası baskılarının ardından.
09:37Ancak yeni tanıkların ismine vermedi tanıkların açıklamalarına göre.
09:432019'da kapattık açıklamasını yaptı Çin.
09:46Toplama kamplarını kapattık dedi.
09:48Hatta videolar yayınladı kampların terk edilmiş görüntülerini paylaştı.
09:55İşte makinelerin bulunduğu sanki güya mesleki eğitim veriyor ya orada Çin bunu öyle tarif ediyor.
10:01Oradaki insanları alıp başka bir yere transfer etmiştir. Boş alanlar için.
10:03Aynen. Şimdi yeni tanıkların söylediği şey zulüm hiçbir şekilde durmadı.
10:08Uluslararası tepkilerden sonra Çin yeni yöntemler geliştirdi.
10:12Toplama kampları tabi ki ezole bir şekilde farklı bölgelerde duruyor.
10:16Kırsal kesimlerde duruyor. Halen daha kapatılmış değil.
10:21Hapishaneleri dönüştürüldü.
10:23Toplama kamplarının genişletilip açık hava hapishanesine dönüştürüldü.
10:28Kamptaki insanların da normal Çin yasalarında en hafif suçta veya biraz kısmı ağır suçlarda 4 yıl belirlenen suç ceza oranı var.
10:39Hapsedilme oranı.
10:41Ama Uygur Türklerine gelince bu üzerine 10 yıl daha eklenip en az 15 yıl civarında hapse atılma ile karşı karşıya kalmış durumda.
10:50Uygur Türkleri toplama kamplarından neden hapse atılıyor?
10:53Zulmü meşhurlaştırmak için.
10:55Çünkü bütün dünyada toplama kampı diye bir algı var.
11:00Çin'in toplama kampları diye boy boy uluslararası basın bunu gerekse.
11:05İşte ABD, batı ülkeleri Çin'le olan ticari çatışmaları doğrultusunda Uygur Türkleri meselesine kaşıyor şeklinde Çin'in açıklamaları var.
11:15Hayır, Doğu Türkistan'da soykırım yapılıyor.
11:17Toplama kampları var.
11:19Bunu açıkça bahsetmek eğer Uygur Türklerini Çin'le olan savaşında kullanmaksa öne itmekse varsın kullansın.
11:29Bize sahip çıkan kimse yok şu an.
11:33Bize sahip çıkan kimse yok dediniz ya.
11:36Gerçekten kimse yok mu?
11:38Tabii.
11:39Şöyle.
11:40Çünkü Dışişleri Bakanı Hakan Fidan.
11:42Onu anlatacaktım.
11:43Çünkü en son Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Ürünçiye gitti.
11:47Orada da dikkat çeken bazı görüntüler var.
11:49Oradaki bir anne ile Hakan Fidan'ın görüştüğü anları görmüşsünüzdür.
11:55Evet gördüm.
11:56Dua edin diye elini kaldırdı.
11:57Annenin hüzünlendiğini görmüşsünüzdür.
11:59Anne ben Çince bilmiyorum.
12:01Çince bilmiyorum.
12:03Türkçe konuşalım diyor ama yanındaki memurların Çince konuş.
12:06Çince konuş dediği sesler duyuluyor.
12:08Yani oradaki durum hakikaten asimilasyon boyutundan aşmış durumda.
12:13Sistematik soykırım halen devam ediyor.
12:15Çin bütün bunları yaparken Hakan Fidan'ın ziyaretinde de görüldüğü gibi.
12:21Daha önceden 12 yıl önce Cumhurbaşkanımız başbakan gittiğinde halkı bırakmıştı.
12:26İnsanlar gelip Cumhurbaşkanımıza sarılmıştı.
12:29Öpmüştü böyle kucağıyla açmıştı.
12:31Ama o insanlar Hakan Fidan gittiğinde neden yok?
12:33Kimse neden sokakta insanlar yok?
12:35Şimdi Muhammed Ali Bey o coğrafyayı biraz konuşalım.
12:39Çünkü insanların zihninde hep Doğu Türkistan var ama Doğu Türkistan'ı bir tarif edelim.
12:44Şimdi Doğu Türkistan'da nüfus olarak ne kadar Türk yaşıyor?
12:49Bir de Doğu Türkistan Çin'in hangi bölgesinde kalıyor?
12:53Doğu Türkistan Çin'in kuzeybatısında yer alıyor.
12:59Yani hangi ülkeye yakın?
13:01Doğu Türkistan olarak coğrafik açıdan çok önemlidir.
13:05Stratejik öneme sahiptir.
13:07Çünkü Çin'in batı ve Avrupa'ya açılan tek kapısı Doğu Türkistan karadan.
13:12Çünkü Doğu Türkistan'ın çevresinde...
13:15Sünnetmenim Aykut'tan da rica edeceğim.
13:17Eğer mümkünse Doğu Türkistan haritasını verme şansınız varsa ekrandan daha net tarif ederiz.
13:23Buyurun Muhammed Ali Bey.
13:24Doğu Türkistan haritadan bakıldığında Doğu Türkistan'ın sınır komşularından Pakistan, Afganistan, ondan sonra Keşmir bölgeleri,
13:36yukarıdan da Kazakistan, Moğolistan tarafından 8 ülkeye ülkeyle sınır komşu Doğu Türkistan.
13:46Çin'de İpek yolu projesini neden bu kadar ön plana çıkarıyor?
13:52Şu an Kaşgar'dan çıkan bir tren Londra'ya kadar gidebiliyor.
13:57İpek yolu projesi anlamında ekonomik olarak Çin bütün ülkelerden mal ithalatı olsun,
14:04ülkelerle yaptığı ticarette Doğu Türkistan olmazsa olmaz bir konumda şu an.
14:10Doğu Türkistan'daki Kaşgar bölgesi çok önemli burada.
14:16Korgas sınır kapısı var.
14:18Kaşgar bölgesi neden önemli?
14:20Kaşgar bölgesi neden önemli?
14:22Çünkü Kaşgar İpek yolunun başladığı yani oradan geçtiği bölge lojistik bir şehir haline getirilmesi burada Çin'in hedeflerinden biri.
14:30Çünkü 2030 planı Çin'in bütün dünyaya hafif hani yavaşlayan, zayıflayan ABD hegemoniyasının yerine geçmek için,
14:40bütün dünyaya kendi hegemoniyasını hakim kılmak için Çin'in 2030 planı yürürlüğe gireceği zamana kadar Kaşgar ve Doğu Türkistan'ı önemli stratejik bölge olarak görüyoruz.
14:53Çin'in zaten öyle bir düşüncesi var.
14:55Size sonuna kadar katılıyorum.
14:57Amerika'nın işte dünyanın jandarması.
14:59Mesela Orta Doğu'da Amerika askerliğini hemen çıkarınca Çin hemen Orta Doğu'ya girdi, bütün Arap ülkelerini yanına çekti.
15:07Sadece Orta Doğu değil, Afrika'ya da girdi.
15:09Tabii Afrika'da var, Orta Doğu'da var.
15:11Özellikle de bu Filistin meselesinde de Çin Filistinlilerin yanında duruyor.
15:16Tabii ki Filistin'deki o acımasız katliama biz Doğu Türkistanlı Müslümanlar olarak hiçbir zaman senin zalimin, benim zalimin anlayışında olmadık.
15:24Zalim her yerde zalimdir.
15:26Filistin'deki olaylar, katliamları şiddetle kınıyoruz.
15:30Bu zalim kim olursa olsun.
15:32Ancak burada Çin'in Filistinleri desteklemesinin arka planındaki arka planını iyi anlamamız lazım.
15:40Arka planda ne var?
15:41Bütün İslam ülkelerinin yanına çekmek istiyor.
15:43ABD'nin yanından kendi yanına çekmek istiyor Çin rejimi.
15:46İslam dünyasının, Türk dünyasının acıyan bir yarası, kanıyan bir yarası Filistin.
15:52Kudüs davamız bizim kutsal davamızdır.
15:55Çin bunu çok iyi biliyor.
15:56Türkleri ve İslam alemini çok iyi anladığı için burada Filistin'e destek vererek, veriyormuş gibi görünerek İslam dünyasını, İslam ülkelerini, Arap ülkelerini, Ortadoğu ülkelerini kendi yanına çekmek istiyor.
16:10Ki şu an İpekölü projesinde giden Rusya-Ukrayna savaşı neticesinde üst taraftan giden koridor bozuldu.
16:20Ama alt taraftan Türkiye ve diğer bölgelerden gidebilecek kanallar var, projeler var.
16:25Bunlara Çin muhtaç şu an.
16:27Türkiye veya diğer ülkeler öyle bir şeye ihtiyacı yok ama Çin buna mecbur.
16:33Mecbur olduğu için de Çin ağırdan...
16:36Yani Türkiye'nin stratejik konumundan dolayı Türkiye'ye mecbur diyorsunuz.
16:41Mecbur kalmak zorunda çünkü başka taraflardan yol yok.
16:44Çin'in gidebileceği yol yok.
16:46Türk Devletleri Teşkilatı olsun İpekölü projesinin en önemli kısmını en oluşturan Türk Devletleri Teşkilatı'ndaki ülkelerdir.
16:54Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan.
16:56Bu ülkeler Türkiye başını çeken bu ülkeler eğer hayır derse İpekölü o an kesilir. İpekölü projesi.
17:02Şu an Şuşa'da Türk Devletleri Teşkilatı toplantısı gerçekleştiriliyor.
17:06Bizi de temsil eden Cumhurbaşkanı Erdoğan Almanya'ya gittiği için Cumhurbaşkanı yardımcısı da Cevdet Yılmaz oraya katılıyor.
17:13Peki Türk Devletleri Teşkilatı'nın Doğu Türkistan meselesine bakışı nasıl?
17:18Yani hassas bir bakışla mı bakıyorlar yoksa gündemlerine getiriyorlar mı?
17:23Tabii maalesef mutlaka gündemlerinde vardır.
17:27Ancak şu an Türk Devletleri Teşkilatı olsun veya diğer uluslararası Türkiye milletlerinin oluşturduğu teşkilatlar olsun.
17:36Şimdi bir kuşak bir yol projesi veya Çin'in...
17:42Şimdi arkadaş bulmuş ama bu harita doğru mudur, değil midir?
17:47Şimdi gördüğünüz gibi Doğu Türkistan ayrıyetten konulmuş Allah razı olsun çünkü birçok yerde...
17:51Kalkalım isterseniz yani Aykut kalkıp daha net tarif edebilme adına biz şöyle...
17:59Şimdi Doğu Türkistan burası normal.
18:02Çin'in zaten bu Çin'in de tam haritası değil aslında.
18:05Buradan Tibet işgal edilmiş.
18:07Bu taraftan İç Moğolistan diyeceğimiz bölge işgal edilmiş.
18:10Çin'in sadece buralar var.
18:12Şu alt tarafta da farklı etnik kökenlere ait topraklar.
18:15Daha önceki Manchur İmparatorluğu Manchur şeylerinden sonra Komünist Mao.
18:21Çin'deki milliyetçi Çinler var.
18:26Komintant dediğimiz ve diğer taraftan da Çin Komünist Parti şeyler var.
18:33Mao öncülüğünde kurulan.
18:35İç savaştan sonra Doğu Türkistan'a komünistler geliyor 1949'da.
18:421949'da komünistler geliyor.
18:44Ondan önce Çin'de hakimiyette olan komüntan hakimiyeti vardı burada.
18:52Şimdi Doğu Türkistan'a Çin komünist rejimi 1949'da bir kurşun dahi sıkmadan...
19:00Doğu Türkistan'a biz sizi özgürleştiriyoruz.
19:03Biz size Teklemakan çölünü dizginlemenize, buraları yeşilleştirmenize, buraları kalkındırmanıza yardımcı olacağız.
19:14Şeklinde komünist hakimiyeti giriyor Doğu Türkistan'a 1949'da.
19:17Şimdi Muhammed Ali Bey bu harita doğru mu?
19:21Doğru. Doğu Türkistan'ın haritası bu.
19:23Size çubuğu ben uzatayım.
19:25Şimdi bu Doğu Türkistan'ın tam haritası.
19:27Çin burada. Kaşgar burada. İpek yolu nereden geçiyor?
19:31İpek yolu şuradan Kaşgar. Çin'in buradaki...
19:36İpek yolu buradan böyle gelip Kaşgar'dan böyle gidiyor Avrupa batıya doğru.
19:45Şimdi Doğu Türkistan, Kaşgar burası önemli bir stratejik konuma sahip.
19:49Çünkü buralarda Korgas var. Korgas sınır kapısı.
19:52Burada zaten Çin Uluslararası Ticaret Pazarı diye sınır bölgesinde yabancıların da girebileceği, pasaportsuz, vizesiz girebileceği bir pazar oluşturmuş durumda.
20:03Bütün Çin'deki her şey, Uygur Türklerini köle işçi olarak çalıştırıp ürettiği, ucuz işçilikle ürettiği...
20:12Ucuz işçilik derken günde kaç dolara çalıştırıyorlar mesela?
20:16Bazen para yok. Para yok.
20:18Dolara uzarsak şimdi 1 dolar, Çin'de 7 Yuan oluyor.
20:2318-19 yani 190-200 Yuan civarı.
20:30Yani 3-4 dolar civarı, 4-5 dolar civarı çalıştırılıyor.
20:34Bu biraz daha şey diyebiliriz, Uygur Türklerinin bölge bölge farklılık gösteriyor.
20:42Hotel böyle daha kırsal, şuralarda Çin'in iç kesimlerinde olan bölgelerdeki Uygur Türkleri toplama kamplarından, hapishanelerinden alınıp Çinli fabrikalarda Çin'in iç kesimlerine gönderiliyor direkt.
21:00Oralarda para söz konusu değil.
21:03Peki, Muhammed Ali Bey, burada kaç Türk yaşıyor?
21:09Şimdi Doğu Türkistanlılar olarak, akademisyenler, Doğu Türkistanlı kanal önderleri olarak bizim araştırmalarımız, tahminlerimize göre 35 milyon.
21:2035 milyon Türk yaşadığı değerlendiriliyor.
21:25Orada 13 etnik köken var.
21:28Özbek, Kazak, Tatar, Kırgız, diğer milletlerden olarak 13 etnik köken Doğu Türkistan sınırları içerisinde yaşıyor.
21:36Bunların toplam nüfusu 35-40 milyon civarı.
21:42Çin'in resmi rakamlarına göre 12 milyon.
21:46Sadece Uygur Türklerinin tabi.
21:49Ama toplama kamplarına alınan insanların sayısını verdiği zaman Çin, şu ana kadar 2017'den itibaren dönüşümlü olarak her yıl 2.5 milyon insanın kampa alındığını, siyasi terbiyeden geçtiğini söylüyor.
22:05Bu 7.5 milyon diyor Çin.
22:07O zaman Çin'in verdiği Doğu Türkistan'daki Uygurlar nüfusu 12 milyon ise toplama kamplarına alınan insanların rakamında her yıl 2-2.5 milyon olmak üzere 7 yıldır 7.5 milyonsa o zaman Doğu Türkistan'daki tamamı, Doğu Türkistan'daki nüfusun hepsi Çin'in verdiği bilgiye göre söylüyorum.
22:2812 milyonsa nüfus 7.5 milyonu toplama kamplarına alındıysa o zaman Doğu Türkistan'daki insanların tamamı toplama kamplarına alınmıştır ve Çin'in asimilasyon, beyin yıkama uygulamalarına tabi tutulmuştur diyebiliriz şu an.
22:41Burada Türkçe konuşabiliyorlar mı?
22:43Türkçe konuşmak yasak.
22:442002 yılından işte 2001 yılında başlanan bu İkiz Kuleleri'nin yıkılması olayından sonra Çin uluslararası alanda hani oluşan terörle mücadele şeylerini kullanmaya başladı.
22:59Uygur Türklerini terörle istihdaklı olarak gösterip Doğu Türkistan'daki işte ana dillerini konuşmasını Uygur Türklerinin, ana dille yazı yazmasını hepsini yasakladı.
23:12Okullarda özellikle bunu nasıl yasakladı?
23:14Okullarda çift dil eğitimi adı altında hani ana diliniz tamam Uygurca ama devlet dili olarak da Mandarin Çincesini öğrenmek zorunluluğunu getirdi Doğu Türkistan'daki okullarda.
23:29Çift dil diye başlanan şey şu an geldiğimiz son noktada sadece devlet dili olarak Çince eğitimi veriliyor.
23:38Uygur Türkçesi yasak tamamıyla.
23:40Evet dün 5 Temmuz'du Urumçi katliamının yıl dönümüydü.
23:46Katliamda hayatını kaybeden Türk vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet diliyoruz.
23:51Mekanları cennet olsun.
23:52Umarım bu asimilasyon politikası Türklerin ayağa kalkmasıyla birlikte son bulur.
23:58Oradaki Türk soydaşlarımız hayatı kolay bir şekilde yaşar diye ümit ve dua ediyoruz.
24:07Muhammed Ali Bey çok teşekkürler.
24:09Evet değerli izleyenler gün ortası bülteninde Doğu Türkistan meselesini konuştuk.
24:15Gazeteci Muhammed Ali Atayürk Beyefendi ile kendisine teşekkür ederiz.
24:20Bültenimizi tamamladık.
24:22Hoşçakalın.