Dış gündemin öne çıkanları
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet, Ankara stüdyolarımızda bugün öğleden sonra kuşağımızda sayın doktor Fatma Yeşil
00:08kuşanımla beraber gündemi değerlendireceğiz.
00:09Uluslararası ilişkiler Osmanlı ve Akademi derneği başkanı öncelikle hoş geldiniz.
00:14Efendim sağ olun.
00:16Sağ olun.
00:17Tabi bültenimizin girişinde haberlerimizde de takip ettiğimiz gibi siyonist israil'in
00:23baskıları zulümleri 1 yana diplomasi anlamında da pervasızca tutumları son dönemde artarak
00:29devam ediyor.
00:30Netanyahu'nun Amerika temaslarını da dünya genelini hayretle ibretle takip ediyoruz.
00:38Pişkin bir şekilde tabiri caizse hem Amerika senatosunda yaptığı konuşma dakikalarca
00:45alkışlandı.
00:46Hem baydın'la hem de belki de kamala heris ve Trump'la yaptığı görüşmelerde de artarak
00:56bu desteğin devam edeceği izlenimini aldık.
00:59Bundan başlamak istiyorum dilerseniz Amerika Birleşik Devletleri başkanlık yarışı ve
01:04bundan sonra israil'i olan diyalogları nasıl görüyorsunuz?
01:08Nasıl değerlendirirsiniz?
01:09Bildiğiniz üzere şu anda seçimleri yaklaşık 100 gün kaldı.
01:12Yani şu anda netanyahu'nun abd kongresine gelmesi 1 tesadüf değil ki bu zaten 4.
01:17gelişi ve en fazla gelen lider olarak değerlendiriliyor.
01:21Burada cumhuriyetçilerin ve özellikle Amerika'daki israil lobisinin bir takım desteğini alabilmek
01:27için netanyahu'nun konuşması çok önemliydi.
01:29Yani hem demokratların hem de cumhuriyetçilerin burada davet edip netanyahu kongreye çağırması
01:34aslında Amerika'daki israil lobisi için çok büyük bir adımdı.
01:38Bunun israil boyutuna baktığımızda da zaten netanyahu için de çok önemli bir adımdı.
01:43Yani netanyahu'ya olan muhalefetin itirazları veya gazete yapmış olduğu bu soykırımı
01:49ve uluslararası ceza mahkemesi tutuklama kararı esnasında bile amerika'ya çağrılması
01:53aslında netanyahu'nun bir şov gösterisi olarak nitelendirilebilir.
01:57Yani ben hala güçlüyüm, amerika hala benim yanımda, ben doğru bir politika izliyorum
02:02gibi bir bakış açısıyla böyle bir konuşma yaptı.
02:05Biden örnek veriyorum çok fazla destek verse de yani dış politikada desteği aslında
02:11biraz temkinli olduğu hep söyleniyor.
02:13Trump'a göre bir tık daha geride, mesafeli yani evet gülüyorlar ama belki de içinde
02:21fırtınalar koparaktan çok samimiyet belli bir düzeyde.
02:24Kamala Harris'le de aynı şekilde.
02:26Genel anlamda da aslında sayın yeşilkuş baktığımız zaman benim düşüncem bilmiyorum
02:29doğru mu?
02:30Sanki demokratlar israil konusunda tırnak içerisinde zorunlu oldukları için cumhuriyetçiler
02:38artık daha seve seve kesinlikle yani hem sağ duruşları hem o daha şahin oluşlarından
02:44dolayı yoksa tabii ki orada derin devletin amerika birleşik devletlerinde üst akılın
02:51yahudi ağırlıklı olduğunu ve göbekten bağlı oldukları zaten yaslanmaz bir gerçek
02:56ama.
02:57Belki mavinin tonları gibi bir tık daha demokratlar geride ama tam destek sanki
03:04trump ve cumhuriyetçiler cephesinde olacak gibi doğru mu sizce?
03:08Kesinlikle aslında demokratların bu davetiye imza atmak istemelerini yani atmak durumunda
03:12kalmalarının sebebi maalesef az önce bahsettiğim gibi israil lobisi yani amerikanın orta
03:18doğudaki temsilcisi israil bu sebeple demokratlar da israil lobisinden oy alabilmek için bu
03:23davetiyenin altına imza atmak zorunda kaldılar ama Kamala Harris biliyorsunuz kongreye
03:27katılmadı.
03:28Fakat cumhuriyetçilerden çok büyük bir destek vardı.
03:32Trump başkanlıktan yani başka Biden'in başkan olmasından ve trump'ın düşmesinden
03:37sonra aslında netanyahu ve trump hiç görüşmediler ama gördüğünüz üzere kongrede Biden her
03:42ne kadar övse de asıl övgü trump'a yönelikti.
03:45Burada geri çekilmesinin yani demokratların arka planda olmasının sebebi şu Biden her
03:49ne kadar bu süreçte israil'in arkasında gibi dursa da maalesef arka planda askeri
03:54sevkiyatlarını teslim etmek istemiyordu ve barışçıl bir çözüm arıyordu.
03:59Netanyahu'nda rahatsızlığı buydu ki kongrede zaten onu söyledi yani biz bize gereken desteği
04:04verin ki biz oradaki amacımızı yerine getirelim.
04:06Sıradaki hedef Amerika olur.
04:08Biz orada temsilciyiz söyledi ve kaldı ki orada biz savunma yapıyoruz, saldırı
04:13değil dedi.
04:14Yani burada hastaneyi bombalayan yaklaşık 20 bin çocuk öldüren israil değilmiş gibi
04:20burada okulu bombalayan israil değilmiş gibi maalesef biz savunma yapıyoruz, saldırı
04:24değil gibi bir talihsiz açıklamada bulundu.
04:27Ancak demokratlar biraz daha çekimsel olmasına rağmen dediğim gibi israil lobisini orada
04:32göz ardı edemeyecek ölçüde bir etmenleri var.
04:35Yani bu yüzden maalesef bu kongrede onu ağırlamak durumunda kaldılar.
04:40Hatta baydın kalan başkanlık döneminde 6 ayda devredene kadar elimden geldiği kadarıyla
04:46barışın sulhun olması için elimden geleni çalışacağım dedi.
04:50Hatta beyaz saraydaki ziyaretinde netanyahu'nun biraz daha ona tırnak içerisinde gazlama
04:56noktası da 40 yıllık 50 yıllık dostum siz de siyonist gibilerinde hani ona yaklaşma
05:01çabasının olduğunu düşünüyorum ben şimdi tabi ne olursa olsun aslında her yayında
05:07konuşuyoruz.
05:08Amerika bizim için genel anlamda çok da önemli değil bu yaptıkları iç politikaları
05:14ama tabi sonuçta gazze filistin ve mazlumlar konu olunca ve türkiye amerika ilişkileri
05:201 noktada gelecek olduktan sonra bizde ister istemez acaba hangi isim türkiye'nin dış
05:26politikası için daha sulhe daha iyiliğe yakın olur noktasında düşünme durumunda
05:34oluyoruz.
05:35Bundan sonraki süreçte kamala harris'in meydan okuması trump'a çıkmaya hazırım
05:41ve kamuoyu yoklamaları da 2 puan 1 puan gibi aslında çok da makasın açık olmadığını
05:47gösteriyor.
05:48Eğer seçilirse ilk kadın başkan olacak eleştiriler dış politikada zayıf olduğu
05:54gününde trump bu noktada 1 deneyimi var ama trump'ın da tırnak içerisinde sıkıntılı
06:01olduğu noktalar öngörülemez olması biraz deli dolu olması gibi sizin öngörünüz
06:06bu noktada başkanlık yarışında hangi isim daha ön planda olur ve bunun seçilecek
06:13isim noktası türk amerikan ilişkilerinin geleceği için neler yapar?
06:17Aslında trump'ta kamala harris'te gazze'de 1 çözümcül barış arıyorlar fakat trump
06:22biraz daha dediğiniz gibi öngörülemez 1 lider yani bugün dediğiyle yarın uyguladığı
06:27maalesef 1 olmuyor fakat kamala harris şu anda demokrat tayfadan yani ben bu çözümü
06:33halletmek istiyorum.
06:34Maalesef bu netanyahu'nun politikalarını desteklemiyorum açıklamasıyla tepkisini
06:39zaten ortaya koydu.
06:40Yani türk diş politikası açısından değerlendirecek olursak gazze'deki çözümün kamala harris
06:44tarafından yani demokratlar tarafından geleceği kanaatindeyim ancak trump'a düzenlenen
06:49bu suikast girişimi oy oranındaki değişimleri de etkiledi ve aynı zamanda netanyahu'nun
06:56bu kongredeki konuşması da bu kararsız seçmenleri maalesef etkiledi.
07:02Fakat yine kamala harris'in 1 tık daha bu çözüme daha kesincil baktığını düşünüyorum.
07:07Şimdi tabi burada suikast girişimi ile ilgili çok spekülasyonlar yapıldı.
07:14Trump'ın 1 noktada biraz daha şovman kişiliği de ön planda olduğu için ama tabi yaşananlar
07:21şovun dışında 1 realite yani bu şokta hayatla dalga geçilebilecek 1 noktada değil ama
07:27kendisine bu hamleden sonra biraz daha tırnak içerisinde sanki seçilmiş biri gibi lanse
07:34etmeye çalışması ve ardından dün florida'da yaptığı açıklama ben seçilmezsem 3.dünya
07:42savaşı geliyor gibilerinden bir açıklamayı nasıl okumak lazım yani tek çıkış yolu
07:48benim diyor ama baktığımız zaman orayı kaşıyan orayı tırnak içerisinde karıştıran
07:54aslında kendisiydi ilk başkanlık döneminde doğru mu?
07:57Kesinlikle şöyle Trump aslında bunca zaman Biden'ı şöyle eleştirdi en yaşlı lider
08:02amerika'yı yönetemeyecek düzeyde fakat şu anda kendisi de kamala harris'in karşısında
08:07en yaşlı lider adayı olarak görülebilir yani Trump'ın aslında bu yarışta da çok
08:11zorlanacağını öngörüyorum 3.dünya savaşı içinde zaten artık siyah kuğuları görmemiz
08:16lazım yani siyah kuğu dediğimiz bir metafor aslında biraz metafor da anlatayım belki
08:21seyircilerimiz bilmek ister 1600'lü yıllarda Avustralya'da sadece beyaz kuğuların olduğuna
08:27inanılırmış ancak bir bakıyorlar ki artık siyah kuğular var bunca zaman beyaz olarak
08:33inanılan siyah kuğular artık tahmin edilemez öngörülemez olayların da yaşanabileceğini
08:37gösteriyor yani artık 3.dünya savaşı öngörülemez değil biz imarilerini görüyoruz yaşıyoruz şu
08:43anda maalesef Trump'ın desteğiyle İsrail'deki çözümün gazete yaşanan Müslüman soydaşlarımızın
08:50çözüme kavuşturulacağına pek inanamıyorum yani bu 3.dünya savaşını tetikleyecek bir
08:55unsur olacaktır keza Doğu Akdeniz'de İsrail'in varlığı Yunanistan'ın Kıbrıs'taki varlığı
09:013.dünya savaşında maalesef etkileyecek orası yani kaynayan bir kazan görünümünde tabii
09:08baktığımız zaman Amerika'nın bölgede sulhü istemeyen yaklaşımlarını bizim Suriye ve Irak'taki
09:14dostane çabalarımız bölgeyi terörüden alındırma noktasındaki çabalarımıza sekte vurma noktasında
09:20yine görüyoruz bu konuda sizce Trump ilk döneminde aslında asker çekmek yanlısıydı
09:28aslında derin Amerika devleti onu durdurdu şu anki pozisyonda da sanki gelirse Biden'dan daha
09:35sert olacak gibi yani daha önceki söylediklerini unutacak ve daha belki şahin politika çünkü
09:42ikinci dönem bütün galiba başkanlar da daha sert ve artık bundan sonrası beni ilgilendirmez
09:50gibilerinden belki olduğunu rahatlığıyla öyle mi oluyor sizce? Bir de biraz da Trump galiba
09:54kendini özletti Biden'dan sonra yani o evet yani negatif çıkışlarını bile bence halk Amerika
09:59halkı istiyor diye düşünüyorum ama burada şöyle bir şey var Netanyahu konuştuğunda dedi ki biz
10:04bölgemizde üçlü bir ittifak kurmak istiyoruz buna da Abraham İttifakı adını vermek istiyorum
10:10dedi sanırım Mısır'dan bahsetti orada da burada asıl da yapılmak istenen şey yani Türkiye'mizin
10:15terör örgütü olarak ifade ettiği Suriye YPG'si PYD'sini aslında orada desteklemek yani oradaki
10:21terör ulaşımı olanak sağlamak maalesef Trump'ın o konuda asker odaklı bir terör örgütü
10:27yetiştireceğini düşünüyorum. Tabi SED, YPG gibi unsurlara ağır silahlar vermesi onları eğitmesi
10:34donatması her zaman bizim oradaki sınır güvenliğimiz ve Suriye ile belki de aramızı
10:40düzeltmemizin en büyük engeli gibi gözüküyor. Şimdi tabi Kıbrıs konusu 50. yıl kutlamalarından
10:48bir hafta 10 gündür aslında gündemde yer bulmuş konulardan bir tanesiydi. Bir tarafta Yunanistan
10:56her zaman ilişkilerimize sıkıntılı oldu. Zaman zaman hani sahte gülümsemeler diyorum sahte
11:03gülümsemeler olsa da aslında sinir oyunlarının akıl oyunlarının olduğu bir süreç gibi gözüküyor.
11:10Amerika'nın orada yaptığı üst yapılanmaları değil mi hem Batı Trakya'da hem yine Girit Adalar
11:20bölgesinde ve ardından şimdi tabi İsrail'in bölgedeki yine Rum kesimi üzerinden ve Kuzey
11:27Kıbrıs Türk Cumhuriyeti üzerinden yer vesaire alarak orada bir yer halk sahibi olma durumu. Siz
11:35Kıbrıs ilişki Kıbrıs genelinde Akdeniz Ege ve Türkiye Yunanistan ilişkilerini tabi Amerika'da
11:41misal dahil edecek şekilde nasıl görüyorsunuz gözlemliyorsunuz bu süreçle ilgili düşüncelerinizi
11:48alalım. Kıbrıs bizim tarihi meselemiz yani orada bir kere her şeyden önce bir sorunun çözülmesi
11:53lazım. Burada iki devletli bir model olmazsa olmaz yani burada Avrupa Birliği'nin sunduğu
11:58özellikle Güney Kıbrıs Rum yönetimini tanıyarak dayatmaya çalıştıkları federal bir yapı bizim
12:03yapabileceğimiz bir durum değil. Kıbrıs bir kere enerjisiyle zaten ön planda olan bir bölge
12:10oradaki ham maddeler az önce bahsettiğiniz gibi yani 3. Dünya Savaşı hazırlığı içerisinde olan
12:14bu ülkeler maalesef bu enerji arayışı içerisindeler yani Kıbrıs bunun içinde keşfedilememiş
12:20hala milyarlarca metreküp doğalgaz bulunan temel bir bölge bu sebeple Amerika'nın da Avrupa'nın
12:26da Fransa'nın veya İtalya'nın da orada olmasının sebebi başlıca sebebi bu. Burada önemli olan
12:32şey bizim Türkiye olarak yani her ne kadar Türk azınlığı yaşatılması yapılmaya çalışılsa da
12:37Kıbrıs'ta Türkiye olarak Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin her daim yanında olduğunu göstermek
12:42ve bunu uluslararası statüye kanıtlamak yani talebimiz şu eşit egemenlik eşit uluslararası
12:47bir statü. Burada yapılması gereken en önemli konu bu ama bunun için de maalesef Türkiye'nin
12:52AB olan ilişkilerinde bir yumuşamaya gidilmesi lazım çünkü Güney Kıbrıs Rum yönetiminin AB'ye
12:57girmesiyle beraber süreç daha da çözülemez bir duruma evrildi. Bilerek ve istenilerek buna
13:02bir de burada Yunanistan'ın maalesef her ne kadar ilişkileri ilerlemeye taşısak da tarihsel
13:08olarak tamamen Kıbrıs'ı kendilerine ait görme arzuları maalesef tekrardan gerilimlerin çıkmasına
13:15sebep veriyor. Hatta geçtiğimiz günlerde bu eğitim uçuşlarının ve kutlamalardan sonra
13:20Sağlık Bakanı bir açıklama yaptı. Türkiye havacılıkta sıfır. Bunun mesela ne alaka yani
13:27havacılıkta sıfır havacılığa dair hiçbir bilgisi yok gibi çok talihsiz bir açıklama yaptı. Bu çok
13:34önemli. Sataşma tamamen. Kesinlikle yani onlar öyle dedi diye tabii ki bizim ülkemiz böyle değil
13:39Sayın Selçuk Bayraklı'nın vermiş olduğu emekler ve İHA'larımız, SİHA'larımız zaten kendini
13:43kanıtlamış durumda uluslararası anlamda. Bunun rahatsızlığındalar. Bunun için de eğitim
13:48olarak akademi olarak havacılık alanında gerçekten yetiştirilmesi gereken önemli nitelikli
13:54olması lazım. Öğretim üyelerimizin doğru pozisyonlarda değerlendirilmesi lazım. Bu yüzden
13:59havacılık konusu bizim için çok önemli. Yani orada askeri üstümüzü, havacılık üstümüzü
14:04sağlamlaştırmamız lazım. Ve bizim de Türkiye her ne kadar bu enerji arayışında dışlanmaya
14:10çalışılsa da Avrupa Birliği tarafından mutlaka uluslararası statüde kendimizin de orada olarak
14:15yani KKTC ile birlikte enerji arayışı içerisinde olmamız lazım. Tabii şimdi baktığımız zaman hem
14:22Kuzey Akdeniz'de Mersin tarafı, siz de Mersin'e siz o bölgeden geliyorsunuz,
14:27Tarsus Üniversitesi'nde. Hem Lübnan, Suriye, İsrail hattı alt taraftan da tabii Libya ile bizim
14:35bir orada ekonomik şeyimiz vardı. Mısır'la son dönemde bir normalleşme ve tekrar ilişkilerin
14:44yenine getirilmesi var. Tabii ki satranç hamleleri devam ediyor. İngiltere'nin burada
14:50iki üssü olan garantör olmasından dolayı. İngiltere sanki bu konuları daha sessiz karşılıyor
14:56gibi. Burada İngiltere ilerleyen dönemde bir tehdit unsuru ya da başka bir faktörle karşı
15:04çıkabilir mi Türkiye'nin? Tabii mutlaka önce dilerseniz Mısır'dan yola çıkarak bunu bir
15:10değerlendirme yapabilirim. Şöyle Mısır'ın varlığı zaten zaten az önce söylediğim gibi
15:15dünya onun iş birliğiyle beraber ilerlemesi şu anda aramızın iyi olmasıyla veya gelecekte
15:21nasıl olacağını şekillendirecek bir durumdur. Yani uluslararası ilişkiler dediğimiz bizim
15:24realist bir bakış açısından çıkar için devletler evet bir araya gelir, çıkar için
15:28tekrardan devletler birbirinden bağımsız bir şekilde hareket edebilirler. İngiltere,
15:33Kıbrıs sorununda tarihi geçmişe baktığınızda da zaten çekimsel davranıp olayların bu kadar
15:38çözümsüzlüğe ulaşmasında büyük başat bir rol oynamıştır. Şu anda da sessiz olması İngiltere'nin
15:44o bölgeden çekiliyor olması anlamına gelmemektedir. Yani yine ilerleyen dönemlerde
15:48İngiltere'de kendi enerji güvenliğini yaratma noktasında mutlaka bölgede olacaktır. Böyle
15:54düşünüyorum. Şu anda tabii bunun dışında bölgede gözü olan Fransa. Tabii Almanya,
16:03Fransa, İtalya, Fransa Euro Fighter konusunda bizi zorluk çıkarttılar ama mutlaka aslında
16:09biz zaten yerli ve milli teknolojilerde insan savaşlarımız beşinci dördüncü nesil
16:15savaş uçakları projemizde zaten belirli bir kapsama alanını ııı oluşturmuş durumdayız.
16:21Şimdi ııı aklıma şu geldi. Yeni başkan ııı NATO zirvesinde bir ay içerisinde F-16 sorunu
16:28çözeceğini belirtmişti. Evet. Biden sayın cumhurbaşkanına. Ola ki bu kulak arkası edilirse
16:34ııı bundan sonra zaten F-35'lerde verilen bir para da vardı. Evet. Henüz geri ödemesi
16:40yapılmadı. Yeni başkan bu konuları ııı üzerine çizer mi? Bu bizim için bir sıkıntı oluşturur mu?
16:48İlişkileri gerer mi? Çünkü öbür taraftan soracağım. Rusya noktası da var. Yani şöyle ben
16:54ilişkilerimizin bir noktada çok gerileceğini düşünmüyorum ama tabii ki bizim tepkimiz her
16:59zaman açık. Biz orada F-35'ler için belirli bir maliyeti ödedik fakat talebimizi yerine
17:04getirilmedi burada bu konuda. Iıı şöyle düşünüyorum. Biz zaten dediğim gibi havacılık
17:08alanında kendimizi kanıtladık. Kanıtlamaya devam ediyoruz İHA'larımız ve SİHA'larımızla.
17:12Iıı yeni başkanım burada yani ııı Trump'un özellikle kendi çıkarları doğrultusunda
17:18tekrardan bize F-35'leri vereceğini düşünmüyorum. Iıı çünkü dediğimiz gibi Trump çok farklı bir
17:25lider. NATO'yu dağıtmayın. Eee tabii. Şu anda Avrupa'nın o ııı tedirgin açıkçası. Iıı yani
17:31direk savaşı bitireceğim diyor. Evet. Rusya, Ukrayna noktasında ııı Putin'le görüşeceğim
17:38diyor. Evet. Bu ikili ilişkilerini yani bir tüccar, ticaret adamı. Ama hani ııı bu çok
17:46realist midir? Yoksa ezber bozan bir yaklaşım. Çünkü bundan bazı unsurlarında küreselcilerin
17:52hoşlanmadığını biliyoruz. Orada bir küreselci tabir de var zannedersem yani. Evet. Bu konuda
17:57Trump eğer başkan olursa diye konuşacak olursak sizce gerçekten bir tıkla bir telefonla Rusya,
18:06Ukrayna krizini bitirebilir mi? Bitirebileceğini düşünmüyorum. Evet Trump'ın böyle bir
18:10girişimleri olacaktır mutlaka ama Rusya tarafından bunun kabul edileceğini düşünmüyorum.
18:14Çünkü Rusya bu süreçte çok fazla eee ambargoya da maruz kaldı. Yani Ukrayna'yla olan savaşında
18:19özellikle Amerika bunun çok büyük eee en temel ambargo uygulayan ülkelerden bir tanesi oldu.
18:24Bu konuda tarihsel olarak pek yani hem geçmişten NATO'nun kurulma döneminden düşündüm. Hem de
18:30şimdiye kadar eee belki dediğiniz gibi NATO'nun yıkılmasıyla beraber bunu kabul edebilir. Çünkü
18:35NATO'nun eee Rusya'yı çeviren en önemli yıkılır mı sizin öngörünün? Ben artık uluslararası
18:40örgütlerin pek işlevsel olarak ilerleyebildiğini düşünmüyorum. Yani bunu hem NATO üzerinde
18:45konuşabiliriz hem Birleşmiş Milletler üzerinde konuşabiliriz. Yıkılmak fiili yıkılmak değil de
18:49işlevselleri zaten maalesef yitirmiş durumda. Yani bu örgütler evet NATO'nun biliyorsunuz
18:55elli birinci maddesini bir ülke saldırdığında bütün NATO üyeleri o ülkeye saldırabilme hakkını
19:00eee ortaya koyuyor ama şu anda İsrail'in Gazze'ye yapmış olduğu bütün eee saldırılarda maalesef
19:05tüm dünya sessiz. Veya örnek veriyorum Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde Amerika İsrail
19:11verdiği bir durumda. Maalesef biz bu uluslararası örgütlerin işlevselliğini çok fazla
19:16konuşamıyoruz. Güvenlik ııı kurulumu zaten ııı orada körler sağırlar noktasında bir ilerleme
19:25yapamadığını tabii ııı görüyoruz. Tabii baktığımız zaman bu noktada Suriye'yle tekrar
19:33dönecek olursak Türkiye'nin bir yakınlaşma ve diyalog çabaları vardı. Evet. Sayın Cumhurbaşkanı
19:38Putin'le yaptığı ııı görüşmeler ııı ara bulucu olunabilir ııı bizim zaten şahsi bir sıkıntımız
19:46yok. Daha önce de görüştük açıklamaları ama ııı iki tarafında ııı özellikle bizim kendi adımıza
19:52haklı taleplerimiz, isteklerimiz. Evet. Özellikle geri dönüş noktasında insanların can ve mal
19:58güvenliğini sağlanması ardından bölgenin tamamen terör unsurlarından temizlenebilmesi bizim ııı
20:05hızlı çizgilerimiz. Şimdi bu görüşmeler ııı bir şekilde başlayacaktır. Belki alt taraftan
20:12başladı da. Sizce ııı yıl bitmeden veya ne zaman böyle bir zirve ııı ya da bir el sıkışma
20:20fotoğrafı izleyebiliriz Esat'la Sayın Cumhurbaşkanı arasında? Iıı burada böyle bir ııı diyalog
20:27süreci başlar mı Amerika'ya rağmen? Ben Amerika seçimlerinden sonra bu sürecin daha da
20:32kesinleşeceğini öngörüyorum. Yani her ne kadar şu anda Esat biraz daha çekimsel bir rol oynasa
20:37da ııı görüşme ve bu ılımlı bir politika yürütme noktasında bizim zaten taleplerimiz veya bu
20:43sürece açık politikamız ortada. Hı hı. Ancak Amerika seçimlerinden sonra Trump'ın veya Kamala
20:47Harris'in geleceği bir durumda evet bu görüşmeler kesinleşecektir ve daha da hızlanacaktır diye
20:52düşünüyorum. Hı hı. Özellikle Demokrat kesimden böyle bir durumda olması bence görüşmeleri daha
20:56da hızlandıracaktır ama Trump ve yönetimin yani cumhuriyetçilerin bölgede bir ııı ılımlı
21:02politika izlenmesi noktasında çok fazla destekçi olacağını düşünmüyorum. Hı hı. Şimdi Türkiye'nin
21:08proaktif bir politika izlediği bir dönemi geride bırakıyoruz, yaşıyoruz da Sayın Cumhurbaşkanı
21:14baktığımız zaman Haziran'ın başından bu yana ııı çok önemli temaslarda bulundu. Hem Avrupa'da hem
21:22ııı Orta Doğu'da komşularımızda hem de ııı Asya'da ııı yanı başımızda İran'da yeni bir
21:30Cumhurbaşkanı seçimi oldu. Eee bundan sonra Türkiye dış politikasında sadece NATO'ya ya da
21:37Avrupa Birliği'ne evet girme hedefini söylüyor ancak Avrupa Birliği'ni olmazsa olmaz olarak
21:41ııı nitelendirmediğini de söylüyor. Diğer tarafta Şangay örgütüne girme talebi birikse ııı ufaktan
21:51bir ııı içeriğini araştırma veya orada Sayın Dışişleri Bakanımızla temaslar oldu. Ve birazdan
21:59politikayı da soracağım tabii. Önce bu ııı Şangay ve tabii farklı bir tanesi güvenlik ııı örgütü
22:07NATO. Diğer tarafta ekonomi kağıtlı yapılanma ama Türkiye'nin bu denge politikasında ııı bir
22:12yanda olmaması her tarafta eşit diyalog kurabilmesi önemli herhalde. Kesinlikle önemli.
22:18Şu anda zaten ııı bizim izlediğimiz bu politikayla beraber bütün ülkeler arasında bir garantör
22:23ülke olma konumuna taşıyoruz kendimizi. Yani biz sorun çözüm odaklıyız. Sorun odaklı bir
22:29bütün sorunları bir arada çözme yaklaşımıyla bunları yapıyoruz. Evet her ne kadar güvenliğimizi
22:35arttıracağımız ııı önlemler ve stratejilerimiz olsa bile ekonomik olarak da işbirliği ııı yürütmeye
22:41çalışıyoruz. Kaldı ki bunun için de biriks ülkeleri ve Şangay ııı ekonomik zirvesi içinde
22:45ııı olduğumuz ııı konum çok önemli. Yani bizim hem ülkemizin iç ekonomik durumu hem de dışarıdaki
22:51olarak ekonomik zirvelerde yer almamız önemli. Şimdi ııı bu noktada bugün de yine Afrika'ya
23:00doğru ııı Katar'a doğru daha doğrusu iki gemimiz yola çıktı. Evet. Iıı Deniz Kuvvetleri'ne ııı ait
23:08barbaroslarımız hem orada eğitim faaliyetlerini hem de ııı bölgedeki denetleme, tefrişat ve bulunma
23:16faaliyetlerini yürütecekler. Somali'de yine Somali Deniz ııı sahasını biz ııı güvenliğini
23:23sağlayacağız. Korsanlara karşı. Iıı Sudan'la olan temaslar vardı ve şimdi oradaki ııı Nijar
23:31bölgesinde yapılan bir üçlü yapılanma Türkiye ııı sömürgeci politikanın tam karşısında daha
23:38yapıcı ııı ve ııı oradaki belki de Fransa'nın boşaltacağı alanı en doğru politikalarla
23:45değerlendirme noktasında çabalar gösteriyor. Iıı bu süreçle ilgili ııı siz neler düşünürsünüz
23:52Fatma Hanım? Öncelikle deniz demek zaten ticaret demektir. Evet. Ticareti hakim olan da dünyayı
23:57yönetir zaten. Yani deniz aslında bir ülkenin sahip olması gereken en önemli yollardan bir
24:02tanesi. Afrika şu anda hala keşfedilmeyi bekleyen ve destek bekleyen bir bölge. Evet. Bunca zaman
24:08sömürgeye maruz kalmış ve ııı Avrupa ülkeleri tarafından maalesef ııı çok fazla da hani şey
24:15ve ııı köle ticaretine maalesef değerlendirilmiş ve hala doğal kaynakları bir şekilde alınmak
24:23istediği bir bölge noktasında. Dediğimiz gibi o üçüncü Dünya Savaşı'nın hazırlanını yani bu
24:27tarz bu ülkelerden keşif yoluyla yapmaya başlıyorlar ama bizim ülkemiz olarak burada
24:32Türkiye olarak bir destekleyici politikamız var. Yani sömürge olarak değil kalkındırma odaklı bir
24:37politikamız var. Biz oradaki ııı eğitim, sağlık ııı ve altyapı noktasında önemli çalışmalar.
24:44Karşılıklı iş birliği olarak hem Afrika'yı güçlendirmek hem de aradaki ııı bu yani ııı
24:50uyumlaştırma politikalarını yürütmek adına Türkiye'nin orada olması ve gemiyi göndermesi
24:54çok önemli. Yani eğitim olarak bile oranın kalkındırılması çok önemli bir durum. Tabii
24:59şimdi Türkiye ııı Rusya'yla işbirliğinde ııı ekonomik noktadan olduğu kadar stratejik ve
25:06enerji noktasında da özellikle nükleer konuda yapılan anlaşmalar var. İkinci santral içinde
25:13yapılacak olan Sinop'la ilgili çalışmalar devam ediyor. Iıı bu noktada tabii ııı bölgedeki
25:22taşların yeniden yerine oturması işte Suriye'nin Suriye politikası da Rusya diyoruz. Orada üstleri
25:30var. Yine Kıbrıs noktasında aslında ııı Rusya'nın turistik amaçlı uluslararası havalimanımız var
25:39ııı çartır seferlerini başlatma noktasında desteği olacağını biliyoruz. Yine ııı Çin'le olan
25:46diyaloglarda Rusya'nın gene ara buluculuk yaptığını biliyoruz. Iıı peki Rusya bu anlamda
25:53güvenilir midir? Yani ne kadar güvenilirdir? Iıı mutlaka sınır komşumuz evet ama ııı günün
26:01sonunda dediğimiz gibi ikili ilişkilerde biraz da ülkelerde çıkar ve karşılıklı güven ön planda.
26:08Türkiye Rusya ilişkilerini bu bağlamda nasıl okumamız gerekiyor? Tabii bir realist bakış açısıyla
26:13ben buna yaklaşacağım. Çünkü ülkeler aslında birbirine güvenmezler. Yani bir çıkar odaklığı,
26:18bir araya gelirler ve yine çıkarları doğrultusunda bağımsız hareket etmekte özgürdürler. Şu anda
26:23Mersin biliyorsunuz Akkuye zaten Rusya'nın nükleer birinci santralimiz kuruldu. Şu anda evet
26:28evet devam ediyor ve aslında burada ne kadar yani eee güvenilir bir politika izlediklerini
26:33koyduk ki ikinci görüşmeler devam ediyor Sinop'ta. Yani aslında nükleer güç dediğimiz bir ülkenin
26:38olmazsa olmazı yani şu anda İsrail'in nükleer güce sahip olması Orta Doğu'da onu en yetkili bir
26:44ülke kılıyor Amerika'nın nezdinde. Bizim bu tesislere sahip olmamız da yine uluslararası
26:49statü anlamında ııı kritik bir adım ve dış ııı ülkeleri bu konuda çok destekleyici bir tavrı
26:55olmasa bile biz Rusya'yla bu iletişimi ve bu işletmeyi yani yap işlet devlet modelinde
26:59yürütüyoruz. Eee bu konuda Rusya'nın yani güven konusunda bir şey diyemeyeceğim ama şu anda
27:04çıkarlarımız olsun da yan yana olmamız evet belirli bir politika yürütüyoruz ama gelecekte
27:09yine Amerika seçimlerinden sonra veya NATO'nun eee sürecine dair neler olur göreceğiz artık.
27:14Çin peki? Çin'de es geçmemek lazım. Özellikle şimdi Manisa'da kurulacak büyük bir fabrikayla
27:20eee elektrikli araç konusunda da Çin ben buradayım mesajı verecek. Eee Çin'de bizim hem
27:28örgütü için hem de diğer konularda önemli ııı göz önünde bulundurmamız gereken bir dünya devi,
27:35bir teknoloji ticaret devi. Türkiye ııı Çin ilişkilerini ve tabii ki orada Orta Asya'da
27:40olan Uygur, Sincan Özerk bölgesinde olan soydaşlarımızı da yine ııı Sayın Dışişleri
27:46Bakanı ııı bir bir buçuk ay önce ziyarette bulunmuştu. Iıı bunu da bu mühifale nasıl
27:51görelim? Türkiye'miz zaten yatırıma olanak veren bir ülke. Yani Çin'in burada yatırım
27:56olması gerçekten önemli bir adım. Özellikle elektrikli araçlar şu anda biliyorsunuz zaten
28:00benzin ve ııı değişiyor artık. Tamamen elektriğe yönelik bir ilerleme kaydediyor ve Çin'in burada
28:06olması çok büyük bir adım. Özellikle ekonomik olarak da ferah, refah yaratıcı bir durum. Eee
28:11Uygur Türklerimizin burada konuşulması gereken ve üstüne gidilmesi gereken bir konu. Burada
28:17zaten gerekli adımları Dışişleri Bakanlığımız yapıyor. Hı. Eee gerekli bütün eee hamleleri
28:22yapılıyor. Fakat oradaki o durumun o bölgedeki durumun çözülmesi de yine Kıbrıs meselesi kadar
28:27bizim soydaşlarımız açısından önem var eden bir husus. Hı hı. Şimdi tabii son dakika
28:32gelişmelerine de ııı ara ara göz atıyorum. Pençe Kilit'te ııı operasyon bölgesinde
28:38operasyonlarımız devam ediyor. Milli Savunma Bakanlığı da yine ııı teröristlere ait çok
28:43sayıda silah ve ııı mühimmatın ele geçirildiği bilgisini ııı paylaştı. Ve özellikle operasyon
28:53bölgesinde tespit edilen altı adet mağara ve tünelde PKK teröristler çok sayıda silah ve
28:59mühimmatın ele geçirildiği bilgisi paylaşıldı. Şimdi tabii ııı terörde de Türkiye'nin üst üste
29:07önemli başarıları hemen hemen sınırlarımızın ııı içerisinde ııı hiçbir problem olmaması o
29:17bölgede ııı turistlik tesislerin vesairelerin ülkemiz içerisinde Van olsun Diyarbakır olsun
29:23artık gündüz gece gezilebilmesi ııı herhalde dış unsurların bu noktada biraz daha sinirini
29:30arttırıyor gibi ve bölgedeki oyunları da arttırıyor. Bu ııı noktada sizce ııı dış güçler
29:37dediğimiz unsurlar ismi malum unsurlar ııı Trump veya ııı Kamala Harris sonrasında yine
29:44aparatlarıyla burada ııı o bölgede Kuzey Irak'ta ve Suriye'nin kuzeyinde herhangi bir şer noktası
29:52ııı oluşturmaya çalışırlar mı? Ben çalışacaklarını düşünüyorum. Çünkü Amerika zaten Suriye'nin
29:57ııı bu başlangıcından itibaren yani bu ayaklanmaların başlangıcından itibaren ııı açıkça
30:04Suriye YPG'ye P7 örgütüne teröriye destek verdiğini alenen göstermiştir. Eee bu desteği
30:10de maalesef geri çekeceğini düşünmüyorum. Yani hem demokratlar açısından hem de cumhuriyetçiler
30:15açısından. Her ne kadar terörün bitirilmesi bütün ülkeler açısından eee temel nokta olsa da
30:21maalesef ben bunun yapılacağını düşünmüyorum. Öncelikle zaten terörün tanımının yapılması
30:25lazım. Biz eee uluslararası örgütler maalesef bizim terör olarak tanımladığımız YPG'yi P7'yi
30:31kendi haklarını aramaya çalışan bir örgüt olarak imtelendiriliyor ve bu sebeple silahlanma
30:36yardımında bulunuyor. Bu olayın çözülmesi için zaten iletişim kanallarının kurulması lazım. Ben
30:42bu desteğin maalesef devam edeceğini düşünüyorum. Çünkü bizim sınırımız güvenliğimiz çok önemli.
30:47Bizim sınırımız namusumuz. Ama bu sınırımızın eee evet şu an dediğiniz gibi işte Van'da veya
30:52ülkenin doğu kesimlerinde daha rahat eee dolaşılması, eğlence merkezlerinin olması maalesef
30:58ediyor. Çünkü belirli bir barış ortamı istenmiyor. Burada istenilmesi yapılması
31:02amaçlanan temel olay bir iç ayaklanma. Bir eee başla bunu başlatmak. Maalesef biz bu oyunlara
31:08gelmeyeceğiz. Ülkemizin birliği ve beraberliği devam edecek. Bütünlüğü daim olacak. Niyetimiz
31:13de bu yönde. O zaman hemen doğuya gelmişken doğu sınırlarımızda iki ülke son beş dakikamız
31:19bu arada. Hem Ermenistan'la olan eee sürece Sayın Cumhurbaşkanı zaman zaman artık orada da bir
31:24anlatmanın sınırı açmanın ııı noktasında biz ııı olumlu düşünüyoruz ama karşı tarafın özellikle
31:30Azerbaycan normalleşme sonrası Şuşa'da düzenlenen zirve KKTC'nin burada ııı Türk devletleri
31:37tarafından yine teş-i ııı teşkilat içerisine alınma noktası bu konudaki değerlendirmenizi
31:41alacağım ve son olarak İran'ı sorup bitireceğim. Ermeni soykırımı konusunda öncelikle iki devletin
31:46bir konuda anlaşmaya varması lazım. Yani Ermenilerin ülkemizi soykırım yapma suçlamasını
31:51bir kenara bırakıp artık bu söylemlerinden vazgeçmeleri lazım ve kendilerinin Fransa'da yani
31:57ııı yani bunu yaptıkları kendi dönemlerindeki süreçleri konuşmamız lazım. Ya Fransa'da artık
32:03bu konudan uzak durması. Tabii. Bir ııı buradaki ortayı karıştıran unsur olmaktan vazgeçmesi
32:09gerekiyor. Kesinlikle kesinlikle. Yani bu ikili ilişkilerinin yumuşamasının en önemli nokta bizim
32:13Ermeni soykırımı üzerinde bir anlaşmaya varmamız ve bu suçlamaların bir an önce.
32:17Ve Amerika'nın artık bunu kutlamaktan vazgeçip yani belgelerle beraber Türkiye'nin sunmuş olduğu
32:24dönemin belgelerini ortaya koyup keza Ermenistan'ın da sunacağı belgelerle beraber artık bu çözüme
32:30kavuşturulması lazım. Fakat biliyorsunuz ki karşı tarafın sunduğu bir belge yok. Biz her ne
32:35kadar belgelerle konuşalım dedikçe maalesef ülkenin kaçtığını görüyoruz yani geri adım
32:39attığını görüyoruz. O yüzden bu söylemler geri çekilmedi. Maalesef ilişkiler ııı yapay bir
32:45Zengin Zul koridoru ve İran'la yeni dönem ııı nasıl değerlendirilsin? Son iki üç
32:51dakikamızda yeni bir cumhurbaşkanı ııı pezeşkiyan başa geldi. İran'ın şu anda İsrail'e
32:57karşı tutumu ve Amerika'yla İran'ın ezeli düşmanlığı maalesef bu bölgede İran'ı da
33:02biraz zorlayacak gibi görünüyor. Iıı yani bu özellikle Biden'ın İsrail'e çok fazla destek
33:08vermek istememesi ııı bir kenara İsra İran'ın İsrail'e saldırdıktan sonra Biden tekrardan
33:14askeri mühimmatlarını İsrail'e destek olarak gönderdi. Yani İran'ın burada yapacağı her
33:17bir hamle maalesef Amerika İsrail işbirliğini daha da kuvvetlendirecektir. Tabii ııı İran'ın
33:23da bu noktada ııı Basra Körfezi'nde ııı bazı ııı güvenlik tedbirleri yaptığı kendi açısından
33:32söyledi ama en son ııı Vizayi Türkiye Petrolü'ne ait bir tanker ııı serbest bırakıldı. Bu önemliydi
33:38ki. Iıı bizim zaten o bölgede sınır hattında da bir koruma duvarı. Evet. Vesaire oluşturuluyor.
33:45Kuzey Irak'taki ııı noktayı da ben notlarımın arasına almıştım. Kuzey Irak'ta da yine o
33:51bölgenin şer odaklarından silinmesi noktasında hem merkezi hükümetle hem yerel hükümetle görüşmeler
33:56yapılmıştı. Iıı buradaki ııı diyaloglar ve artık buranın kandilin vesaire temizlenmesi noktasıyla
34:05almak isterim. Biz her türlü sınırımızın güvenliği için ve Kuzey Irak'ta bizim ülkemizi
34:09tehdit edecek bütün örgütlere karşı ııı güvenliğimizi tehdit edecek hususlara karşı bir
34:14bütün olarak saldırmaya devam edeceğiz. Yani biz ülkemizin güvenliği en öncelikle temel amacımız
34:19bölgemizin ııı paydaşlarımızın ve soydaşlarımızın olduğu bölgeler bizim öncelikli amacımız maalesef
34:24Kuzey Irak'taki bölgenin temizlenmesi de yine Amerika'nın ııı İsrail'in ve Orta Doğu'daki
34:29diğer güçlerin ııı bir olmasından dolayı çözülemiyor. Yani onlara verilen bu askeri
34:34destek ve para yardımı maalesef bizim de bazı noktalarda ııı çözümü bulamamızı sebep oluyor.
34:40Bu sebeple yine Amerika'yla olan ilişkilerimize odaklanacağız ki her bir adım maalesef Kuzey
34:46Irak'taki ııı durumu da etkiliyor. Biz ilişkilerimizi yine dengeli bir politikayla
34:50yürütmeye devam edeceğiz. Fakat güvenliğimizi tehdit edecek her bir noktada ııı tepkimizi
34:55devam ediyoruz. Tabii dediğimiz gibi dış politikada, stratejide, duygulardan ziyade
35:01akıl, realite ve ııı karşılıklı şıkarların o dönemki realitenin de ön planda olduğunu unutmamak
35:10ııı gerekiyor. Bu mihvalde de dediğimiz gibi çok hareketli bir bölgedeyiz. Iıı çok stratejik
35:17bir noktadayız. Dünyada tüm az önce konuşmamızın başından beri ııı söylediğimiz çatışma ııı
35:24noktalarının ııı merkez noktasındayız. Kuzeyden ve güneyden Rusya, Ukrayna olsun şu anda
35:31İsrail'le ııı Filistin'in İsrail'e ııı saldırıları gazetecilerine yönelik soykırımları
35:37noktasında da biz de ııı en güçlü şekilde kınamaya ve İsrail'in ııı bu ııı barbar
35:44siyonist noktasını anlatmaya aktarmaya devam ediyoruz. Çok teşekkür ediyoruz.
35:48Verdiğiniz değerli katkılar, bilgiler için ııı değerli izleyenlerimiz Akit TV ııı öğleden sonra
35:55haber kuşağında doktor Fatma Yeşil Tuş Uluslararası İlişkiler Uzmanı ve Akademi
35:59Derneği Başkan Yardımcısıyla ııı dış politikadaki ana konu başlıklarını geçtiğimiz haftadan bu
36:05haftaya ııı yansıyanları değerlendirmeye çalıştık diyelim ve ilerleyen ııı bölümlerde yine
36:12haber maratonumuz Akit TV'de devam edecek. Bizden ayrılmayın, hoşça kalın.