Akşam Baskısı - 26 Temmuz 2024 - Dailymotion Video

Ülke TV

Ülke TV Ankara Temsilcisi Mustafa Pala’nın moderatörlüğünde ekrana gelen ‘Akşam Baskısı’ programında bu bölüm canlı yayın konukları, Dr. Zeynep Deniz Altınsoy, Doç. Dr. Esma Özdaşlı, Doç. Dr. Levent Esrin Orallı, Kıbrıs Gazisi Mehmet Erdoğmuş ile birlikte gündemin öne çıkan konuları masaya yatırıldı.  Terör, siyaset, ülke ve dünyanın gündemine oturan olayların değerlendirildiği ‘Akşam Baskısı’nda başkentin en sıcak gelişmelerini en hızlı ve en doğru şekilde aktarılıyor. Ülke TV Ankara Temsilcisi Mustafa Pala’nın moderatörlüğünde ekrana gelen programda her hafta alanında uzman isimler ile gündemde yaşananları değerlendiriliyor.   Ankara kulislerinde konuşulanlar, siyaseti ve toplumu etkileyen olaylar her Cuma 21:00’da Akşam Baskısı’nda…

Transcript

00:00:00Ülke TV ekranlarından herkese iyi akşamlar. Akşam baskısıyla karşınızdayız. Yine doptolu bir program bizi bekliyor.

00:00:07Özellikle dış politikadaki yaşanılan gelişmelere bakacağız.

00:00:10Bölgedeki küresel anlamdaki gelişmelere, özellikle Amerika'da yaşanılan bir utanç vardı.

00:00:16ABD senatosunda gerçekten bu görüntülerde dünya gündemine oturmuştu.

00:00:22Özellikle Netanyahu'nun ki diğer bir adı Gazze kasabı olarak bilinen İsrail Başbakanı

00:00:28Netanyahu ABD senatosunda, kongresinde dakikalarca ayakta alkışlandı.

00:00:3472 kez alkışlandı hatta öyle ki.

00:00:37Tabii Netanyahu'nun ziyaretini Amerika senatosundaki, kongresindeki yaşanılanlar,

00:00:43dünya gündemine gelenler tüm ayrıntılarıyla değerlendirmiş olacağız.

00:00:47Suriye'deki, Irak'taki son gelişmelere bakacağız.

00:00:51Ve yine tabii bir taraftan da Belarus sınırında da bazı yaşanılan gelişmeler var.

00:00:56Çin Avrupa sınırına kadar geldi.

00:00:59Bu gelişmede tabii dünyanın gündemine oturdu.

00:01:02Tabii her defasında şu soru soruluyor.

00:01:04Avrupa bir savaşın eşiğinde mi?

00:01:06Ya da dünya üçüncü bir dünya savaşına doğru ilerliyor mu?

00:01:09Tüm bu gelişmeleri çok değerli konuklarımla eline boyuna değerlendireceğiz.

00:01:14Hemen sağ taraftan başlayalım.

00:01:16Doçent Doktor Levent Ersinuralı hocam hoş geldiniz.

00:01:18Evet dostum hoş bulduk teşekkür ederim.

00:01:20Kravatlar sarı, Hasan Bey'de de sarı.

00:01:22Sözleştik Hasan Bey'le.

00:01:23Hocamla falan yaptık.

00:01:24Salı akşamı bugün beraberiz.

00:01:26Salı akşamı birlikteydiniz.

00:01:28Anıl Hocam da lacivert bir kravatta eşlik ettik.

00:01:32Mesaj gönderiyoruz.

00:01:33Anıl Hocam ilk kez bizlerle birlikte.

00:01:36Hocam hoş geldiniz.

00:01:37Doçent Doktor Anıl Çağlar Erkan.

00:01:39Çok teşekkürler iyi yayınlar Mustafa Bey.

00:01:41Siz de ta Burdur'dan geldiniz değil mi hocam?

00:01:44Hoş geldiniz.

00:01:44Haber Global Ankara Haber Müdürü Hasan Uylaş.

00:01:47Hasan Bey hoş geldiniz.

00:01:48Hoş bulduk Mustafa Bey.

00:01:49Ve Doçent Doktor Muhammed Hüseyin Mercan.

00:01:51Hocam sizler de hoş geldiniz.

00:01:52Hoş bulduk Mustafa Bey iyi yayınlar diliyorum.

00:01:54Sağ olun hocam çok teşekkürler.

00:01:55Hemen başlayalım özellikle bir Amerika'daki o skandal görüntüyü bir ekranlara getirelim.

00:02:02Gerçekten Levent Hocam toplamda tam 72 kez ve Amerikalı senatörler ayağa kalktılar.

00:02:10Belki de ben şunu net bir şekilde söyleyebilirim.

00:02:13Arka tarafı da o görüntüleri getirebilirsek.

00:02:16Netanyahu kendi hükümetinde, kendi meclisinde hocam bu kadar acaba alkışlandı mı?

00:02:23Bu kadar çok protesto denen, bu kadar çok eleştirilen kendi ülkesinde özellikle söylüyorum.

00:02:29Bu kadar çok alkışlandı mı?

00:02:31Herkes girdiğinde ayakta karşıladı.

00:02:33Selfie çektirenler, selfie sırasına giren senatörler vardı.

00:02:38Ve konuşması sürekli kesildi.

00:02:41Ve 72 kez hocam.

00:02:43Kneset parlamentosunda yani İsrail'de parlamenterleri Yahudiler seçiyor.

00:02:48Yani İsrailler seçiyor.

00:02:49Burada da İsrailler seçiyor.

00:02:51Asıl sorun bu.

00:02:53Orada birine yaranmak zorunda değil İsrailli parlamenterler.

00:02:56Çünkü zaten kendi halklara oy veriyor.

00:02:58Ama belli ki senatör olmak için de, ABD'de temsilciler meclisine üye olabilmek için de

00:03:03Musevi lobisinin bir şekilde desteğine ihtiyaçları var.

00:03:06Bugün tarih burada ayağa kalkıp alkışlayanları yazmayacak.

00:03:10Ama ayağa kalkıp alkışlamayanlar vardı.

00:03:12Ya da kalkmayanlar vardı.

00:03:15Şüphesiz protesto edenler de vardı.

00:03:17Tarih onları yazacak.

00:03:18Üstelik bu çok enteresan onur konu olarak davet edildi değil mi?

00:03:22Yani bu kadar onursuz insanın bu denli onursuz bir kişiyi alkışlaması kadar doğal bir şey görmüyorum ben.

00:03:30Eğer dünyada olup biten 30 binden fazla insanın şehit olduğu, hayatını kaybettiği,

00:03:35100 binlerin gazi olduğu, bir soykırma hep beraber canlı yerine şahitlik ettiğimiz bir alanda

00:03:40kendi ülkesindeki vatandaşlar tarafından bile protesto edilen bu kişilik sizi ayağa kalkarak alkışlıyorlarsa

00:03:47o zaman belli ki haysiyetle ilgili, onurla ilgili bu kitlenin, bu yığının çok büyük bir sorunu var.

00:03:53Çok da güzel bir alerjetti.

00:03:55Hakaretler de var.

00:03:57Çok sayıda. Akademisyene, demokratlara, bazı senatörlere.

00:04:00Bence az bile söylüyor.

00:04:02Eğer siz ayağa kalkıp alkışlıyorsanız o zaman bu cümleyi duymayı hak ediyorsunuz.

00:04:07Aşağıdaki görüntüleri görüp de.

00:04:09Burası Gazze, burası Amerika.

00:04:11Vicdanı sızlamayan.

00:04:13Söylediği ne olursa olsun alkışlamak zorunda kendisine ödev isteden senatörlerden ve temsilciler meclisinden bahsediyoruz.

00:04:20Çok güzel bir laf etti orada.

00:04:22Netanyahu'nu sadık dost dedi.

00:04:24Aklıma çok güzel bir Amerikan vahşi batısını hatırlatan bir çizgi film geldi.

00:04:30Red Kid.

00:04:32Orada da sadık dost Lin Tintin'di değil mi?

00:04:34Ona benzettim.

00:04:36Eğer genç izleyenler Lin Tintin'in kim olduğunu bilmiyorlarsa

00:04:38şöyle bir arasınlar.

00:04:40Netanyahu'yla bir yan yana koysunlar.

00:04:43Hangisi Lin Tintin onu bilemedim ama.

00:04:45Burada İsrail mi?

00:04:47Red Kid olan?

00:04:49Yoksa ABD mi?

00:04:51Ama bu gerçeklere de çok fazla sevindik.

00:04:53Hani kimin dost kimin müttefik olduğu ile ilgili artık bizim bir tereddütümüz yok ama.

00:04:55Dünyanın da

00:04:57BM neden çalışmıyor diye sorduğunda

00:04:59verilecek cevap

00:05:01işte bu yüzden çalışmıyor.

00:05:03Uluslararası kuruluşlara saygı neden azaldı diye sorulduğunda

00:05:05verilecek cevap

00:05:07işte bu yüzden azaldı.

00:05:09Adalet Divanı aldığı kararları ve danışma görüşü

00:05:11Güvenlik Komiseri aldığı karara

00:05:13nasıl uyulmuyor neden uyulmuyor diye biri

00:05:15sorarsa sen de bu yönteye baksın.

00:05:17İşte bu yüzden uyulmuyor.

00:05:19Ve biz vicdan bağlamında

00:05:21daha önce bu denli

00:05:23küresel anlamda derin bir acı hissetmemiştik.

00:05:25Ama belli ki vicdansızlar

00:05:27topluluğunun hiçbir acı

00:05:29hiçbir elem hiçbir kederine dünyada ortak

00:05:31olmayan bu insancıkların

00:05:33insan müsveddelerinin burada bulunması

00:05:35ve alkışlaması neden garip

00:05:37söylüyoruz ki aslında değil mi?

00:05:39Muhammet Hocam

00:05:41şimdi biz az önce de söyledik

00:05:43kendi meclisinde

00:05:45acaba bu kadar alkışlanır mı?

00:05:47Bu bir iki ama

00:05:49Amerika'yı kim yönetiyor?

00:05:51Yani ben şunu gördüm sanki

00:05:53İsrail Amerika'yı yönetiyormuş gibi

00:05:55böyle bir görüntü

00:05:57oluştu. Mustafa Bey ilk sorunuzdan

00:05:59harekette şunu net bir şekilde

00:06:01söyleyebiliriz ki Eten Yahu'yu

00:06:03Kneset'te bu kadar kişi ve bu kadar

00:06:05yürekten bir şekilde ayağa kalkarak

00:06:07alkışlamaz. Özellikle

00:06:09İsrail iç siyasetinin kendi dinamiklerine

00:06:11baktığımızda Kneset'in

00:06:13kendi oluşum sürecine

00:06:15ve aynı zamanda oradaki temsilcilere

00:06:17baktığımızda ciddi manada

00:06:19iç ihtilafların olduğunu

00:06:21net bir şekilde görebiliyoruz.

00:06:23Kaldı ki bir taraftan da şurası

00:06:25söz konusu artık

00:06:27neredeyse Kneset'in

00:06:29120 sandalyesinin 10-15

00:06:31tanesini alabilecek

00:06:33güce ulaşmış olan bir de İsrail'in

00:06:3510 tane Arap vatandaşları var.

00:06:37Onların da temsilcileri

00:06:39Kneset'te söz konusu. Bu bakımdan

00:06:41aslında

00:06:43İsrail parlamentosunda

00:06:45Eten Yahu hükümetine karşı

00:06:47muhalefetin, demokrasinin

00:06:49kalbi, özgürlüklerin

00:06:51kalbi, insan haklarının

00:06:53kalbi olarak uzun yıllar boyunca

00:06:55yüzyıllar boyunca tüm

00:06:57insanlığa inandırılmaya çalışılan

00:06:59Amerika Birleşik Devletlerinden

00:07:01çok daha fazla olduğunu söyleyebiliriz.

00:07:03Diğer taraftan

00:07:05ikinci bağlama geldiğimizde

00:07:07benim İsrail istisnacılığı

00:07:09diye tanımladığım bir kavram var.

00:07:11Yani dünya üzerinde

00:07:13başka devletlere haram

00:07:15olan şeylerin İsrail'e mübah olma

00:07:17meselesi. Başka bir

00:07:19devlet yaptığında müeyyide uygulanırken

00:07:21ona uluslararası hukuk

00:07:23hatırlatılırken

00:07:25söz konusu İsrail olduğunda herkes bir anda

00:07:27sessiz kalır. İşte

00:07:29buradaki o İsrail istisnacılığının

00:07:31baskın karakterindeki en önemli

00:07:33sebeplerden bir tanesi de

00:07:35Amerikan müesses nizamını

00:07:37ve Amerikan ekonomisini kontrol eden

00:07:39Yahudi lobileri

00:07:41ve Hristiyan Siyonistler.

00:07:43Biden'la Netanyahu'nun bir araya geldiğinde

00:07:45Netanyahu'nun

00:07:47Biden'ı nasıl tanımladığına dikkat etmemiz

00:07:49gerekiyor. Cesur bir İrlandalı

00:07:51Siyonist olarak tanımladı.

00:07:53Bu aslında tarihsel kodlara da

00:07:55bir arka plan yaparak yani aslında

00:07:57ABD'nin nasıl oluşum sürecini

00:07:59de nasıl oluştuğunu da

00:08:01ortaya koyması bakımından çok önemli

00:08:03ve taraflar birbirlerine

00:08:05aslında bir şeyi hatırlatmaya çalışıyorlar.

00:08:07Levent hocam güzel bir şey söyledi.

00:08:09Sadık dost hangisi?

00:08:11Aslında biz bu ilişkinin

00:08:13dinamiklerine baktığımızda

00:08:15birbirlerini var eden

00:08:17ve birbirleriyle de

00:08:19birbirlerinin kendilerini

00:08:21survive etmesini hayatta kalmasını

00:08:23sağlayan bir içkin artık ilişki

00:08:25biçimine döndüğünü görebiliyoruz.

00:08:27Yani Yahudi lobileri olmadan, Yahudi desteğini

00:08:29arkasını almadan

00:08:31varlığını devam ettiremeyecek bir

00:08:33ABD ama aynı zamanda

00:08:35ABD'nin o

00:08:37koruyucu tavrı, muhafız tavrı

00:08:39olmadan da yine bölgede varlığını

00:08:41devam ettiremeyecek bir İsrail

00:08:43vakası şu anda söz konusu.

00:08:45Bu tablo çok önemli. Bu tablo

00:08:47insanlık tarihine kara

00:08:49bir leke olarak geçti ve

00:08:51bu tarihten itibaren artık

00:08:53ülkemizde Arap

00:08:55dünyasında, batı dünyasında veya

00:08:57yerkürenin herhangi bir yerinde

00:08:59birileri çıkıp da hala bize

00:09:01Amerikan liberalizmini, Amerikan

00:09:03demokrasisini, Amerikan özgürlüklerini

00:09:05anlatmaya çalışıyorsa

00:09:07bu insanlar ya

00:09:09kördürler, cahildirler

00:09:11ya da ciddi manada

00:09:13artık manipüle edildikleri için

00:09:15hikayeyi doğrudan o her zamanki okudukları

00:09:17odak üzerinden okumak

00:09:19zorunda kendilerini hissediyorlardır.

00:09:21Hocam da dedi buraya

00:09:23şaşırmamak gerekiyor. Neden şaşırmamak

00:09:25gerekiyor? Görüşmenin

00:09:27ziyaretin gerçekleştiği gün

00:09:29Gazze katliamının

00:09:31292. günüydü. Evet

00:09:33292 gündür

00:09:35ABD ne yapıyorsa

00:09:37aslında o günde onu yaptı. Yani şunu

00:09:39herhalde

00:09:41sokaklara çıksak sadece

00:09:43Türkiye özelinde değil dünyanın herhangi

00:09:45bir yerinde çıksak ABD'nin

00:09:47desteği olmadan Gazze'de bir soykırım

00:09:49gerçekleştirilebilir miydi diye

00:09:51sorsak, kahir ekseriyet

00:09:53mümkün değil diyecektir. O zaman

00:09:55Amerikan müesses nizamının

00:09:57Amerikan yönetiminin, Amerikan

00:09:59kongresinin elbette istisnai

00:10:01üyeler hariç

00:10:03o onurlu, vicdan,

00:10:05adalet sahibi onurlu üyeleri bir tarafta

00:10:07tutuyoruz. Ama o diğer

00:10:09kongre üyelerinin onayladığı bir

00:10:11soykırım ortadayken

00:10:13soykırımcının, soykırımın baş mimarının

00:10:15Gazze kasabının

00:10:17burada misafir edilmesi

00:10:19zaten aslında önce bunu konuşmamız

00:10:21gerekiyor. Eğer ABD

00:10:23uluslararası hukuka,

00:10:25insan haklarına, vicdana,

00:10:27ahlaki normlara,

00:10:29ahlaki değerlere zaten sadık

00:10:31bir ülke olmuş olsaydı, saygılı bir

00:10:33ülke olmuş olsaydı, Netanyahu'nun

00:10:35başta ziyaretini engellemesi gerekirdi.

00:10:37Netanyahu indikten

00:10:39sonra zaten ABD'ye,

00:10:41DC'ye, Washington'a indikten sonra artık

00:10:43bu tür ziyaretlerin gerçekleşmesi

00:10:45çok doğal

00:10:47ve yine kongredeki bu

00:10:49ona yönelik olan teveccühün de

00:10:51zaten bu desteğin bir

00:10:53yansıması olduğunu çok net bir şekilde

00:10:55görebiliyoruz. Bir soru şu hocam, Netanyahu

00:10:57ABD'ni ziyaret

00:10:59gerçekleştirdi. Başka bir ülkeye bu ziyareti

00:11:01gerçekleştirebilir miydi?

00:11:03Afrika'nın bir yargı süreci,

00:11:05yargılama süreci başlamıştı.

00:11:07Amerika dışında muhtemelen Avrupa Birliği herhangi

00:11:09bir ülkeye gelseydi... Ama herhalde

00:11:11Almanya'da da böyle karşılanırdı hocam.

00:11:13Bir tek Almanya veyahut da Fransa,

00:11:15Aslında şöyle yani, ana akım

00:11:17Avrupalı devletlerin

00:11:19genel yaklaşımlarına

00:11:23genel yaklaşımlarına baktığımızda

00:11:25yürütme organı

00:11:27yine Netanyahu'ya

00:11:29gerekli protokolleri

00:11:31uygulayabilirdi ama

00:11:33parlamentoda konuşma ya da böyle

00:11:35bir bakıma yani hunharca

00:11:37alkışlama demek lazım bunlar.

00:11:39Sanlık dışı bir alkışlama var.

00:11:41Hunharca bir alkışlama, bir destek

00:11:43söz konusu yani artık

00:11:45şurası var, şu insanlar

00:11:47tokalaşmak için, bakar mısınız?

00:11:49Takat tokalaşmak için

00:11:51sıraya girmişler

00:11:53ve şöyle bir durum söz konusu

00:11:55tokalaşanların yüzündeki ifadeye

00:11:57baktığınızda bir haz,

00:11:59bir tatmin duygusunu görebiliyorsunuz.

00:12:01Yani bu gerçekten

00:12:03insanlığa dair o artık...

00:12:05Dünya buradan ne bekleyebilir hocam?

00:12:07Genelde Amerika demokrasi götürüyor.

00:12:09Demokrasinin merkezi, özgürlükler

00:12:11ülkesi.

00:12:13Böyle bir görüntü karşısında

00:12:15bir barış beklemek sizce mümkün mü?

00:12:17Mustafa Bey, Anthony Blinken

00:12:19daha olayların

00:12:213. 4. gününde Tel Aviv'e

00:12:23indiğinde ağzından dökülen

00:12:25ilk sözler şu oldu.

00:12:27Ben buraya sadece Amerika Birleşik

00:12:29Devletleri'nin dış işleri

00:12:31bakanı olarak gelmedim. Aynı zamanda

00:12:33bir Yahudi olarak geldim. Yani

00:12:35bu şu demek. ABD

00:12:37çözüm üretici bir ülke

00:12:39olmaktan ziyade

00:12:41Filistin-İsrail meselesinde

00:12:43işgal devletinin yanında

00:12:45olan bir devlet. Ve işin ilginç taraflarından

00:12:47biri de şudur ki

00:12:49cumhuriyetçiler ve demokratların

00:12:51söz konusu İsrail

00:12:53olduğunda arada sadece

00:12:55bir ton farkı olduğunu görüyoruz.

00:12:57Fark yok yani. Ne cumhuriyetçilerde

00:12:59ne demokratlarda. Şu an itibariyle mevzu

00:13:01şundan ibaret. Biden

00:13:03diyor ki ben seni yeteri kadar

00:13:05destekledim. Trump diyor ki

00:13:07hayır yeteri kadar desteklemediğin için

00:13:09zaten gazetede işler bu kadar

00:13:11karıştı. Ben başkan olursam

00:13:13zaten ben çok daha fazla destekleyeceğim

00:13:15için sen

00:13:17bu işi daha hızlı çözeceksin. Yani kim gelirse

00:13:19gelsin zaten değişen bir şey olmayacak. Bu arada

00:13:21bu toplantı çağrısı 2 Haziran'da

00:13:23yapıldı. Demokratlar ve

00:13:25cumhuriyetçiler beraber imza topladılar.

00:13:27Ve 2 Haziran günü onur

00:13:29konu olarak Netanyahu Temmuz'da

00:13:31buraya gelsin dediler. Yani

00:13:33Green'in kaç tonunu ararsan ara

00:13:35Hasan Bey hemen bir anıl hocama

00:13:37döneceğim. Şöyle bütün manzaraya

00:13:39baktığımız zaman hocam 7 Ekim'den bu yana

00:13:41ve işte geçtiğimiz günlerde yaşanan

00:13:43olaylara. Şimdi arkadaşlarımız

00:13:45KJ'de de koydular. Az önce tam olarak

00:13:47da söyledim. Kim kimin patronu?

00:13:49Yani bu kadar Yahudi sermayesi

00:13:51işte enerjisiyle, şirketleriyle

00:13:53lobicilik faaliyetleriyle

00:13:55birçok alanıyla

00:13:57bu kadar güçlü

00:13:59mu hocam? Bu kadar dünyaya

00:14:01bence güçlü.

00:14:03Çünkü niye? Halkın temsilcisinin

00:14:05olduğu bir platformdan bahsediyoruz.

00:14:07Ve orada çıkıp katil, kasap

00:14:09yani aşağılık bir insan çıkıyorsun

00:14:11halkınıza hakaret ediyor.

00:14:13Ve siz bunu ayakta alkışlıyorsunuz.

00:14:15İran...

00:14:17Tabii ki

00:14:19sokak jargonunda

00:14:21bile hakaret olarak

00:14:23kavga çıkacak sohbetlerde

00:14:25ithamlarda bulundu ve bunu alkışladılar.

00:14:27Ve halk burada tepkisiz kaldı.

00:14:29Bugün ajanslara düşen haberler

00:14:31oradaki rehine aileleri

00:14:33İsrailli aileler

00:14:35protestoda bulundukları için bugün mahkemeye

00:14:37çağrıldılar ve tutuklananlar var.

00:14:39Netanyahu'nun gelmesine protesto ettikleri için.

00:14:41Onun dışında

00:14:43yani ve

00:14:45öyle ki dolu dursun diye

00:14:47dublörlerin kullanıldığında iddiaları

00:14:49işin içerisinde. Birçok

00:14:51karmaşa işin içerisindeyken

00:14:53ve seçimlerin öncesinde

00:14:55iki tarafta yani iki taraf

00:14:57birbiriyle karşıt muhalifler ama

00:14:59iki tarafta hangimiz daha

00:15:01önce kucaklayabiliriz?

00:15:03Hangimiz daha fazla ilerleyebiliriz ki?

00:15:05Bugün Elon Musk bile biraz

00:15:07önce de içeride de konuştuğumuz gibi

00:15:09tamamen onların bir reklam yüzü

00:15:11olmaya başladı. Yani bu kadar etkiliydi

00:15:13ne oldu? Evet ben bu savaşa

00:15:15karşıyım. Ne oldu da Elon Musk bir anda

00:15:17bunların reklam yüzü olacak? Reklam gelirleri

00:15:19engellenince o Elon Musk

00:15:21asi çocuk birden

00:15:23istendiğinde gel kongrede bizi alkışla

00:15:25istendiğinde bizim tesislerimizi gez

00:15:27bize tesislerini gezdir

00:15:29bunun gibi durumlarla karşılaştığımızdan bahsedebiliyoruz.

00:15:31Daha bu birçok konuda. Kongrede de vardı.

00:15:33Tabii ki kongrede de vardı da özellikle

00:15:35tesislerin özel konu olarak tesislere de

00:15:37gittiğini biliyoruz ki Elon Musk biraz da

00:15:39hani böyle muhalif kesimi seven

00:15:41bir tarafta. Özellikle İran

00:15:43konusu çok dikkat çekici.

00:15:45İran konusuna şöyle parantez açmak

00:15:47gerekiyor. Amerikalıların

00:15:49korktukları belli başlığı şeyler var.

00:15:51Çin korkusunun baştan beri olduğunu

00:15:53biliyoruz. İran'ında

00:15:55ve parçalanacaksınız.

00:15:57İran terörüne maruz kalacaksınız.

00:15:59Siz bana yardım etmezseniz ben bunlarla

00:16:01uğraşıyorum gibi şeylerle

00:16:03zaten o işte desteklerini

00:16:05burada korkutarak

00:16:07kendine destek vermelerini

00:16:09siyaset ayağında da

00:16:11yönetim ayağında da hepsinin sponsorunu

00:16:13zaten o kongrede sponsorun olduğunu da

00:16:15apaçık görüyoruz. Çünkü

00:16:17inanın ki yanlış

00:16:19hatırlamıyorsam 200 küsur

00:16:21üyesi olan platformdan

00:16:23bahsediyoruz. Her birinin bir siyonist

00:16:25sponsoru olduğu iddia ediliyor.

00:16:27Yani bu kadar güçlü bir platformdan

00:16:29bahsediyoruz. Yani çıkıp da kişi

00:16:31seni İran'la tehdit

00:16:33edebiliyor. Yani senin

00:16:35ülkende, senin vatandaşlarına hakaret

00:16:37edebiliyorsa, bu kadar

00:16:39sponsorluk yapabiliyorsa, dünyanın şu anda

00:16:41hani iletişim alanının

00:16:43hatta ki neredeyse o

00:16:45Arap Baharı'nı tetikleyen platformun

00:16:47şu anki elinde bulunan

00:16:49patronunu kendi

00:16:51oyuncağı haline getirebiliyorsa bir siyonist

00:16:53güçten bahsedebiliriz. Ama

00:16:55nasıldır? Sürdürülebilir midir?

00:16:57Bence sürdürülebilir olmayacağına

00:16:59eminiz ki bu sistem bir yere kadar

00:17:01gelecek ki Amerika'nın bile artık

00:17:03bir yerde de bu Amerika bu sistemi kendi içinden

00:17:05atmaya çalışacak. Çünkü unutmamak

00:17:07gerekiyor ki tarihten beri geçerli olan

00:17:09bir söz var. Keskin bıçak ilk önce kendi

00:17:11sahibini kesiyor. Bunu da bu şekilde sonuçlanacağına

00:17:13ben de öneririm. Bu şekilde böyle devam

00:17:15edip gitmeyecek sonuç. Evet uzun süredir devam

00:17:17ediyor ama bir yere kadar. Çünkü

00:17:19birçok şeyde artık destek de

00:17:21çekilmeye başlandı. İşte dediğimiz

00:17:23gibi İran korkusu evet bir

00:17:25İsrail'e mi bağlanacak? İşte

00:17:27Amerika Birleşik Devleti'nin güvenliği. O zaman

00:17:29bu kadar İsrail küçük

00:17:31bir şeyse biz süper gücü İsrail mi ilan

00:17:33edeceğiz? Aslında dünyanın süper gücü

00:17:35siyonizm mi? Buna şey

00:17:37değil. Zaten hepimiz biliyoruz ki daha bir

00:17:39karşı bir yok. Karşı kutuplaşma

00:17:41Amerika Birleşik Devleti'nin artık

00:17:43savaştan başka o savaş çığırtkanlığından

00:17:45başka bir yolu kalmadığı için

00:17:47bunun da en iyi temsilciliğini yapan

00:17:49Netanyahu olduğu için

00:17:51ikisi de birbirine son

00:17:53çırpınışları ve siyonizm bana göre de

00:17:55belki de evet biraz

00:17:57tepki çeken bir durum olacak ama ben uzun süredir

00:17:59ilerleyemeyeceğim. Kasım ayındaki seçimler

00:18:01belki de Amerika için belirleyici olacak. Her

00:18:03noktada belirleyici olacak. Hasan Bey bir

00:18:05Netanyahu ile Trump bugün

00:18:07bir araya geldi. O görüntülerde

00:18:09oldukça konuşuldu. O görüntüleri de bir verebilirsek

00:18:11şu anda ekranlarınıza da geliyor

00:18:13çok sıcak ve samimi

00:18:15karşılaşma, karşılama

00:18:17Netanyahu'yu ve işte

00:18:19kapıda karşılıyor.

00:18:21Seçimler oldu. Diyelim ki

00:18:23demokratlar gitti. Bugün Amerika'ya

00:18:25desteğini esirgemeyen Biden

00:18:27yönetimi işte gitti ve

00:18:29Trump geldi. Şimdi sanki söylediği

00:18:31bir beklenti var gibi. Aslında Muhammed Hocam

00:18:33ona biraz dikkat çekti ama sanki

00:18:35Trump gelirse her şey normale

00:18:37dönecekmiş gibi de böyle bir

00:18:39beklenti ya da bir algı da var. Sizce

00:18:41böyle bir şey olur mu? Ya da tam

00:18:43mesela Kudüs'te başkent ki

00:18:45hatırlayın Sırbistan

00:18:47haberi bile yoktu.

00:18:49Sırbistan'ın

00:18:51başkentinde o zaman dedik ki tamam.

00:18:53Tel Aviv'den Kudüs'e büyükelçiliği

00:18:55taşıyın dedi yani. Böyle bir çılgınlık

00:18:57devam edebilir mi? Yani

00:18:59bunun daha ötesi olabilir mi? 7 Ekim'de

00:19:01İsrail'in gaziye yönelik saldırıları

00:19:03başladığında Şifa Hastanesi saldırısına

00:19:05kadar Amerika'dan yüksek tonda bir

00:19:07açıklama gelmedi. Biden o günü çıktı.

00:19:09Dedi ki artık savaş durmalı ateşkes

00:19:11müzakereleri başlamıştı. Ancak

00:19:13diğer taraftan hep

00:19:15İsrail'in gaziyeye saldırılarını

00:19:17anlatırken Netanyahu'nun bu

00:19:19savaşı uzatmak için elinden geldiğini

00:19:21elinden gelen her şeyi yapacağına dikkat

00:19:23çekiyorduk ki özellikle İran'la

00:19:25yaşanan daha önce

00:19:27belli noktalarda Suriye içerisinde

00:19:29bir baş konsolosluğu vurdu.

00:19:31Yine İran içerisinde hedefleri vurdu.

00:19:33Lübnan sınırına askeri yırnak

00:19:35yaptı. Bunların en teben sebeplerinden

00:19:37bir tanesi Netanyahu'nun

00:19:39hayatta kalabilmesi için veyahut da

00:19:41iktidarını da devam ettirebilmesi için

00:19:43bir anlamda bu savaşı sürdürmesi gerekiyordu ki

00:19:45Kasım ayındaki

00:19:47seçimlere kadar Trump geldiğinde

00:19:49o da biliyor ki her şey

00:19:51kendi lehine dönecek. Trump veyahut da

00:19:53Amerika Birleşik Devletleri daha çok

00:19:55destek verecek ki özellikle

00:19:57Şifa Hastanesi'ne yapılan saldırı sonrası

00:19:59bir anlamda Amerika Birleşik Devletleri

00:20:01gemiler dolusu silah yardımı

00:20:03yapıyordu ama hastane saldırısı sonrası

00:20:05dünyadan gelen tepkiler sonrası

00:20:07bir anlamda az da olsa bu silah

00:20:09yardımlarının önü kesilmiştir. Ancak

00:20:11Kasım ayında Trump'ın gelmesiyle birlikte

00:20:13Netanyahu içinde bir

00:20:15yeni dönemin başlaması anlamına gelecek ki

00:20:17daha çok destek

00:20:19geleceğini düşünüyorum ki Biden'ı

00:20:21düzeltiyorum. Trump'ın ilk dönemine

00:20:23baktığımızda Büyükelçiliği

00:20:25Kudüs'e taşıdı, diğer devletlere

00:20:27ön ayak koldu bir anlamda

00:20:29Trump'ın gelmesiyle birlikte

00:20:31evet belki Kuzeyde

00:20:33Ukrayna Savaşı bir anlamda durulacak

00:20:35veyahut da işte ateşkes sağlanacak ancak

00:20:37Gazze için

00:20:39veyahut da işte Filistin

00:20:41davası için bunu

00:20:43bunu söylemek belki de

00:20:45doğru olmaz. Belki de Filistin

00:20:47için daha zor günler

00:20:49bekliyor. Gazze için daha zor koşullar

00:20:51artık insanları bekliyor ancak

00:20:53Netanyahu'nun en büyük amacı zaten savaşa devam

00:20:55ettirmek ki bu

00:20:57karşılama töreninin en büyük nedenlerinden bir tanesi

00:20:59Netanyahu artık Trump'ın gelişini

00:21:01bekliyor. Bu anlamda

00:21:03bu fotoğraf zaten bizleri yanıltmadı.

00:21:05Levent hocam şimdi

00:21:07Trump diyor ki başkan olmazsam savaş

00:21:09devam eder diyor. 3. Dünya

00:21:11Savaşı'nı gösteriyor. Ben olsaydım

00:21:13diyor Rusya diyor Ukrayna'ya

00:21:15saldırmazdı diyor.

00:21:17Doğru söylüyor. Böyle bir savaş çıkmazdı

00:21:19diyor. Şöyle doğru söylüyor

00:21:21NATO bağlamında

00:21:23Trump ABD'nin

00:21:25NATO'dan çıkacağını söyleyen aktör. Evet.

00:21:27Eğer böyle giderseniz bütün

00:21:29bütçedeki yükü bana bırakırsanız

00:21:31daha fazla NATO'da olmayacağımı bilin. Siz

00:21:33kendi kendinize savunmanızı yapın diyen aktör bir.

00:21:35Almanya ilk

00:21:37mesajı oydu.

00:21:39Bu savaş bizim savaşımız değil.

00:21:41İfadesini kullandı ve eğer savaşmak

00:21:43istiyorsanız. Buyurun dedim.

00:21:45Madem siz yıllarca

00:21:47ABD'nin konfor alanında

00:21:49Rusya'ya kafa tuttunuz.

00:21:51Dünyanın en büyük ihracat devleri oldunuz.

00:21:53Dış ticaret fazlasını en büyük

00:21:55ülkeler haline getirdiniz. Avrupa Birliği'ni

00:21:57kurdunuz. Ve bazı hareketlerinizi bana

00:21:59yapmadan yaptınız ama yıllarca ben sizi koruyorum.

00:22:01Ürettiği otobül için vergi istedi

00:22:03Almanlardan ya. Ne kadar güçlü ve

00:22:05ne kadar enteresan şey de doğru bir yaklaşım.

00:22:07Şimdi bozuk bir saat bile

00:22:09günde iki defa doğruyu gösteriyorsa

00:22:11Trump da ara ara doğruyu gösteriyor.

00:22:13Eğer Trump kalsaydı

00:22:15çok muhtemel Rusya'nın

00:22:17Ukrayna'ya saldırmasına gerek kalmayabilirdi.

00:22:19Engelleyebilir miydi gerçekten?

00:22:21Engellemezdi. Çok daha güçlü bir şekilde İHAK

00:22:23ortaya çıkabilirdi. Derdi ki Kırım

00:22:25Donetsk, Donetsk benim.

00:22:27Ben artık burada olmam.

00:22:29Çünkü şu anda bir savaş

00:22:31ve bir çekişmeli hale gelmesini sağlayan

00:22:33unsur nedir? NATO.

00:22:35Eğer Dünya'nın, Batı Dünyası'nın

00:22:37Ukrayna'ya verdiği destek olmasaydı

00:22:39şu ana kadar muhtemelen Kiev'e çoktan

00:22:41girilmişti. Ve beklenen

00:22:43teklifimiz şu değil miydi? Eğer

00:22:45Kiev düşerse Ukrayna'nın tamamı

00:22:47işgal edilmez. Zelenski düşer.

00:22:49Yeni bir Rus yanlısı

00:22:51figür getirirler. Sözde

00:22:53demokrasi seçimi ortaya çıkar.

00:22:55Ve yeni bir lider seçilir.

00:22:57Turuncu Devrim'in tersine dönmüş

00:22:59halini istiyordu aslında Rusya.

00:23:01Yani bir Belarus daha istiyordu. Belarus

00:23:03gibi bir Moldova istiyor.

00:23:05Moldova gibi bir Ukrayna istiyor. Ukrayna gibi bir

00:23:07bölge istiyordu. Olmadı.

00:23:09Çünkü küreselciler

00:23:11Dünya Savaşı istedi.

00:23:13Bu 3. Dünya Savaşı diye söylemiyorum.

00:23:15Dünya'da savaş istediğim daha doğrusu.

00:23:17Şimdi Avustralya'yı,

00:23:19Japonya'yı, Tayvan'ı oraya bir

00:23:21kışkırtıyorlar. Afrika'da birtakım

00:23:23ülkelerin yeniden iç hesaplaşmaya

00:23:25dönmesini istiyorlar. Ama yetmiyor.

00:23:27Suriye'de, Irak'ta, Yemen'de

00:23:29huzur olmasını istiyorlar ki

00:23:31ne kadar demokrat

00:23:33tartışılır.

00:23:35Biden içinde bulunduğu yapı açık

00:23:37bir şekilde Atlantik ile ABD'nin

00:23:39yeniden güçlü bir ittifakına dönüyor.

00:23:41Tam da şu görüntü. Yani

00:23:43yeniden Büyük Avrupa'yla

00:23:45yeniden ABD kucaklaşacak.

00:23:47Atlantik İttifakı yeniden öne çıkacak.

00:23:49Ve Rusya ile Çin'i parmakla

00:23:51gösterecekler. Bakın,

00:23:53Trump bunu istedi ama iktisadi anlamda

00:23:55açık bir şekilde söyledi. Çin'de dedi

00:23:57üretilen Amerikan malları bile olsa ben onlara

00:23:59gümrük koyacağım dedi. Almanya'da,

00:24:01İtalya'da üretilen, Amerika'nın ürettiği

00:24:03bir kalem bile varsa siz

00:24:05Şikago'ya gelmezseniz,

00:24:07o ürünleri oradan çekip Detroit'te üretmezseniz

00:24:09ben size gümrük koyacağım dedi.

00:24:11O bakımdan Trump,

00:24:13gelirse 5 Kasım'da,

00:24:15Ocak'la beraber çok muhtemel

00:24:17Zelenski'ye bir metin hazırlatacak.

00:24:19Gel diyecek kardeşim, bu Ukrayna'nın yeni anayasası.

00:24:21Hemen diyecek buna imza at.

00:24:23Ve seni bir daha gözüm görmesin

00:24:25diyecek. Şimdi demokratik bir

00:24:27ülkeden bahsediyoruz tabii ki Ukrayna.

00:24:29Trump sen artık lider değilsin dediği zaman

00:24:31onun lider olmayacağı anlamına gelmez.

00:24:33Burada bir kısaca araya gireceğim hocam.

00:24:35Yani bunu dese bile Amerika'daki

00:24:37o işte Centcom'u, Pentagon'u

00:24:39bu yapı ona

00:24:41müsaade eder mi? Mesela bir dönem

00:24:43Suriye'den de çekileceğini söyledi.

00:24:45Dedi ki aslında Daesh'i

00:24:47Clinton'la dedi, işte Obama

00:24:49kurdu dedi. İşte S-400'ler

00:24:51konusunda biz Patriot'ları Türkiye'ye vermedik.

00:24:53Onlar da doğal olarak gitti, Rusya'dan

00:24:55aldı dedi.

00:24:57Trump ilk

00:24:59geldiği 4 yılda

00:25:01Amerikan karar alma sisteminin

00:25:03örnek veriyorum 10. basamağındaysa

00:25:05fibardır.

00:25:07Aileler, şirketler, CIA'yı,

00:25:09FBI'yı, Pentagon'u

00:25:11vs. diye aşağı doğru sayabiliriz.

00:25:13Şimdi 10. sırada olmaz. Çünkü şimdi

00:25:152. defa geliyor.

00:25:172-1'e geliyor ve bir daha seçilme şansı yok.

00:25:19Yapabileceği ne

00:25:21varsa sunabileceği bir masaya

00:25:23geliyor. Ve genelde Amerikan

00:25:25başkanının 2. döneminde ya

00:25:27bilinçli olarak daha yumuşak, Obama'da olduğu gibi

00:25:29ya da bilinçli olarak çok daha

00:25:31net, sert çünkü hiçbir kaygısı

00:25:33yok. Bir daha dünyada bu adamdan

00:25:35kimse hesap sormayacak.

00:25:37Bizim de en büyük korkumuz bu.

00:25:39Gazze meselesini çözer.

00:25:41Filistin diye bir yer kalmaz. Başkent

00:25:43Kudüs oldu der. Hepiniz taşıyacaksınız

00:25:45der. Kuzey Gazze'yi boşaltır.

00:25:47İsrail askerlerini oraya koyar.

00:25:49Burası tampon bölge oldu, güvenli

00:25:51bölge oldu der. Siz de ortada yaşayın

00:25:53der. Mısır'ı çağırır. Kardeşim

00:25:55bak der. Bu bölgede

00:25:57sen hala neyi koruyorsun der.

00:25:59O çöl bölgesinin sinanın bir kısmını açar.

00:26:01Gazze'nin ülkesini büyütmüş olur kendince.

00:26:03Trump'ın bu ve benzeri

00:26:05planların olduğu basında çok sık

00:26:07yansıdı. Bu bir çözümsüzlüğün

00:26:09neticelenmesi

00:26:11anlamına gelir. Ama benim endişe

00:26:13ettiğim de bu. Her barış

00:26:15savaşları ve çatışmaları ortadan

00:26:17kaldırmıyor. Burada bir ateşkes çıkar

00:26:19ama çok daha uzun vadeli

00:26:21bir kaosa imza atma

00:26:23ihtimali olan bir liderden

00:26:25bahsediyoruz. Bir de NATO

00:26:27çok kısa ek yapayım Mustafa Hocam. Zaten

00:26:29NATO'nun 2024 yılı için

00:26:31Rusya-Ukrayna Savaşı için çizdiği

00:26:33perspektifte 2024'de

00:26:35işte Almanya ve Fransa'nın silah desteğiyle

00:26:37bir yandan Ukrayna

00:26:39biraz daha alan hakimiyetini sağlayacak.

00:26:41İşgal edilmiş noktaları kurtaracak.

00:26:432025 yılında müzakere masasına

00:26:45oturulacak. NATO'nun kendi ekserinde

00:26:47çizdiği perspektif bu. Ama

00:26:49Biden gider, Trump gelirse

00:26:51belki de bu süreç hızlanır

00:26:53diyeceğim ama Ocak ayından önce

00:26:55Trump eğer seçilirse göreve başlamayacak.

00:26:572025 yılı zaten

00:26:59NATO için de Rusya-Ukrayna Savaşı için

00:27:01bir müzakere yılı olarak

00:27:03görülüyordu. Bu anlamda bir anlamda

00:27:05Trump'ın gelişiyle birlikte bu süreç hızlanacaktır.

00:27:07Hocam ben şimdi kulağa da dikkat ettim de

00:27:09kulakta da bir şey yok gibi.

00:27:11Toparlamış gibi.

00:27:13Yara da yok gibi.

00:27:15Hocam siz dediniz ki Muhammed hocam

00:27:17aslında Trump'ın Biden'dan

00:27:19aslında çok bir farkı yok.

00:27:21Yani peki biz

00:27:23Trump gelmesi durumunda bunu değerlendirdik.

00:27:25Demokratlar devam ettirirlerse

00:27:27bu kez ne olacak hocam?

00:27:29Ya da Trump gelirse dünyayı ne bekliyor?

00:27:31Öncelikle

00:27:33Trump

00:27:35iktidara gelirse başkanlığa yeniden

00:27:37gelirse hocamın da işaret ettiği gibi

00:27:39bir daha seçilme şansı

00:27:41hesap verebilme tekrar seçmenin önüne

00:27:43gitme gibi bir durum olmadığı için

00:27:45çok daha radikal

00:27:47çok daha sert net adımlar

00:27:49atabilme potansiyeli yüksek bir

00:27:51liderden bahsediyoruz. Ve öngörülemezliği

00:27:53zaten Trump aslında

00:27:55biraz da

00:27:57farklı kılıyor.

00:27:59Neden? Gece saat

00:28:01üçte uyanamadığı için

00:28:03veya uykudan su içmek için

00:28:05kalktığında telefonu eline alıp

00:28:07bir tweet atayım diyebiliyor.

00:28:09Ve onun attığı tweet Avrupa'da

00:28:11veya Orta Doğu'da genelde akşam vaktine

00:28:13veya öğle sonrasına yakın olduğu

00:28:15için de

00:28:17bir anda gün biterken

00:28:19sizin gündeminiz değişiyor. Ortalık karışabiliyor.

00:28:21Trump böyle birisi.

00:28:23Ve bu yönüyle aslında Amerikan müesses

00:28:25nizamını da bu öngörülemezliği

00:28:27zaten zorluyordu.

00:28:29Ve bu geldiğinde Trump sadece

00:28:31dış politikaya odaklanmayacak.

00:28:33Aynı zamanda iç siyasetle

00:28:35bir hesaplaşmaya girişecek. Çünkü

00:28:37Trump'ın seçimi

00:28:39kaybettikten sonra başına gelenler de

00:28:41bir bakıma pişmiş tavuğunla başına

00:28:43gelmedi. Yani adama soruşturma

00:28:45açmadılar, yargılamadılar.

00:28:47İçerimi atmak istemediler. Seçimlerden

00:28:49alıkoymayan, sosyal medya

00:28:51kullanmasına bile izin vermedi.

00:28:53Sosyal medya kullanması kasaklandı.

00:28:55Düşünebiliyor musunuz?

00:28:57Tüm bunlar ortaya çıktığında

00:28:59gelen lider o irrasyonellikle

00:29:01beraber mutlaka bir hesaplaşmaya

00:29:03girecek. Diğer taraftan

00:29:05ben Trump'ın şöyle bir

00:29:07uluslararası arasında şöyle bir strateji izleyeceğini düşünüyorum.

00:29:09İktidara geldiğinde

00:29:11ilk dönemine baktığımızda

00:29:13dünyada krizi, savaşı,

00:29:15tansiyonu düşünen adam olmak gibi bir imaj

00:29:17oluşturmaya çalıştı ki Kuzey Kore

00:29:19hamlesi aslında tam olarak buydu.

00:29:21Şimdi burada da

00:29:23aslında şunu sürekli

00:29:25ifade ediyor. Eğer ben

00:29:27olsaydım Putin böyle bir ahmaklığa

00:29:29kalkışmazdı. Ya da ben

00:29:31olmadığım için zaten

00:29:33Gazze'de bu olaylar gerçekleşti diyor.

00:29:35Bu yönüyle Trump iktidara

00:29:37geldiğinde büyük ihtimal

00:29:39eline bir sopa alacak.

00:29:41Sen de otur yerine, sen de otur, sen de sus

00:29:43tarzında bir şey gösterecek.

00:29:45Bir tavır gösterecek.

00:29:47İşte Netanyahu bence

00:29:49Trump'ın nasıl bir strateji izleyeceğinin

00:29:51farkında. Ve o geldiğinde

00:29:53sınırları en azından

00:29:55daha fazla ileriye götüremeyeceğini

00:29:57ve bir sürede olsa yerinde

00:29:59sakin kalması gerektiğini biliyor.

00:30:01Şeye germemek adına

00:30:03sistemi daha fazla germemek

00:30:05adına. Çünkü ister istemez Trump

00:30:07geldiği zaman bölgede de ona yönelik

00:30:09halklar nezdinde yeni bir

00:30:11tepki dalgası oluşacak. Şimdi bunu da

00:30:13kontrol etmesi gerekiyor Trump'ın.

00:30:15Bu nedenle de büyük ihtimalle

00:30:17Netanyahu

00:30:19Trump geldiğinde zaten

00:30:21herkese bir oturun yerinize diyeceği için

00:30:23ne alırsam

00:30:25elimde o kadar benimle kalacak

00:30:27diye şu an agresif bir saldırganlık

00:30:29örneği sergiliyor.

00:30:31Hatta Lübnan'ın güneyini

00:30:33de aslında savaşın içerisine

00:30:35çekme girişimi de bundan dolayı.

00:30:37Çünkü yaz sonunda

00:30:39veya sonbahar başında

00:30:41Lübnan'la hakiki

00:30:43bir savaşa girse ve

00:30:45Hezbollah'ı Litani ırmağının

00:30:47öte tarafına atmayı başarabilse

00:30:49o 30 kilometrelik alan da artık

00:30:51İsrail aynen öyle kendi

00:30:53elinde olmuş olacak ve bu Trump'ın

00:30:55oluşturduğu yeni havada daha

00:30:57aslında korunaklı bir hale gelmiş

00:30:59olacak. Trump'la beraber

00:31:01benim Gazze'ye dair öngörüm

00:31:03şu yönde. Artık

00:31:05kısa vadede en azından

00:31:07tam bir ilhakın gerçekleşmesi

00:31:09pek mümkün değil. Çünkü bu

00:31:11işgal devletinin ekonomisi ve

00:31:13ordusu için de çokta sürdürülebilir

00:31:15bir noktada değil. Erken

00:31:17bir strateji olarak

00:31:19veya kısa vade için en azından

00:31:21işgal devleti bir

00:31:23batı şeria statükosu Gazze'de

00:31:25oluşturmaya çalışıyor. Yani şu an

00:31:27baktığımızda aslında

00:31:29biz Filistin topraklarını

00:31:313 bölge olarak

00:31:33değerlendirirsek Doğu Kudüs

00:31:35tam İsrail egemenliği

00:31:37alanında. Çünkü orada Filistinliler var

00:31:39ama Filistin otoritesinin,

00:31:41Filistin güvenlik güçlerinin bir etkinliği

00:31:43söz konusu değil. Bu bizim

00:31:45uluslararası ilişkiler literatürü veya

00:31:47uluslararası hukuktaki egemenlik tanımlaması

00:31:49açısından baktığımızda şu an

00:31:51itibariyle defakto hatta ABD'nin

00:31:53Trump'ın imzasıyla beraber

00:31:55de yüre bir duruma dönmüş durumda.

00:31:57Aslında şöyle bir boyut da var.

00:31:59Eğer Trump 2017 aralığında

00:32:01o kararnameyi imzaladığında

00:32:03Kudüs yerine

00:32:05Batı Kudüs demiş olsaydı

00:32:07bugün biz başka bir dünyadan

00:32:09bahsediyor olacaktık. Bu çalışma gerçekten

00:32:11olmayabilirdi. Gerçekten neden? Çünkü

00:32:13o zaman ABD yönetimi

00:32:15Beyaz Saray şu iradeyi ortaya

00:32:17koyacaktı. Biz

00:32:191967'de 242

00:32:21sayılı kararı

00:32:23Güvenlik Konseyi'nden

00:32:25geçirdik. Doğu Kudüs ve Batı

00:32:27Kudüs'ü iki tarafın başkenti olarak bir

00:32:29bakıma tanıdık ve ben bugün

00:32:31Tel Aviv'den başkenti

00:32:33Batı Kudüs'e taşıyarak aslında 242

00:32:35sayılı kararla paralellik

00:32:37arz eden bir strateji

00:32:39ortaya koyuyorum ve Doğu Kudüs'ün de

00:32:41Filistin'in toprakları egemenlik

00:32:43alanı olduğunu tanıyorum. Ama

00:32:45ne yaptı Trump? 1980

00:32:47aralığında Kneset'ten

00:32:49geçen Kudüs başlıklı

00:32:51temel yasayla paralellik arz eden

00:32:53yani birleşik ve tam

00:32:55Kudüs, İsrail'in başkentidir

00:32:57temel yasasına uygun

00:32:59çerçevede bu kararnameyi

00:33:01imzaladı. Zaten şu an itibariyle

00:33:03biz şunu ifade etmemiz gerekiyor

00:33:05artık 242 sayılı

00:33:07karar sakıttır.

00:33:09Neden? Çünkü ABD'nin imza koyduğu

00:33:11bir metin yine ABD

00:33:13başkanı tarafından tersine bir şekilde

00:33:15aslında ortadan kaldırılmıştır.

00:33:17Artık o anlamını yitirdi.

00:33:19Bu bakımda Kudüs

00:33:21böyle. Batı şeria

00:33:23daha esnek bir egemenlik alanı İsrail

00:33:25için. İstediği zaman giriyor.

00:33:27İstediği zaman kontrol ediyor. İstediği zaman

00:33:29operasyon düzenleyebiliyor.

00:33:31İstediği Filistinliyi gözaltına alabiliyor.

00:33:33Zaten 800-850 bin civarında

00:33:35Yahudi vatandaşımı koruyacağım

00:33:37diye bütün ana yolları, bütün

00:33:39geçiş alanlarını kendi kontrolünde tutuyor.

00:33:41Gazze'yi ise

00:33:43uzak egemenlik alanıydı İsrail

00:33:45için. Yani havada

00:33:47kontrol ediyordu ama sahada

00:33:49söz konusu değildi. Bugün işte

00:33:51gelinen yer itibariyle tam ilhakın

00:33:53gerçekleşmemesi durumunda

00:33:55şu an İsrail ana stratejisi Batı

00:33:57şeriadaki gibi bazı yerlerde

00:33:59kontrolü alanların oluştuğu, İsrail

00:34:01ordusunun, işgal devleti ordusunun mensuplarının

00:34:03bulunduğu, belki çeşitli

00:34:05güvenlikli alanlara Yahudi

00:34:07yerleşimcilerin o

00:34:09gasp edilen topraklara getirildiği, onlara

00:34:11acıtmıyordu ya İsviçre peyniri gibi

00:34:13aileler bile birbirini görmesin

00:34:15tarlaları olmasın, hayvanlar

00:34:17otlayamasın, dağılmış ve bir süre sonra

00:34:19zaten buradan yavaş yavaş çekilirler.

00:34:21Şu çok önemli bakın

00:34:232020-21'den bu yana

00:34:25Batı şeriada kesilen zeytinlik

00:34:27sayısı, zeytin ağacı sayısı

00:34:2920 bine yaklaşmış durumda. Bu ne

00:34:31demek? Siz 40-50 ağacı

00:34:33kestiğiniz andan itibaren

00:34:35hayatını idame ettirebilme, bir

00:34:37Filistin'in hayatını idame ettirebilme

00:34:39olanağını ortadan

00:34:41kaldırmış oluyorsunuz. Peki

00:34:43o tarımla uğraşan kişi

00:34:45artık ne yapacak? O kalktığına göre

00:34:47o imkanı kaybettiğine göre

00:34:49göç edecek. Kanalizasyon yok,

00:34:51yol yok, tarım yok,

00:34:53hayvan yok. O bölgenin tekrar

00:34:55imarı için bakın milyar

00:34:57dolarlar gerekir demiyorum. Birkaç

00:34:59insan nesli, insan ömrü gerekir.

00:35:01Kesinlikle şimdi böyle bir durumda

00:35:03zaten Trump geldiğinde o

00:35:05belli görece sakinlik,

00:35:07görece sükunet durumunda

00:35:09Netanyahu'nun aslında

00:35:11tedirici ilhak projesini

00:35:13hayata geçirmeye çalışacağını görebiliriz.

00:35:15Fakat burada mesele şu

00:35:17Biden'ın çekilmesi

00:35:19denklemi biraz da olsa değiştirdi.

00:35:21Yani Biden Trump yarışında

00:35:23büyük ihtimalle

00:35:25biz artık şuna kani olmuştuk.

00:35:27Trump açık ara

00:35:29Son yapılan anketlerde zaten

00:35:31Trump 2.5 puanlık

00:35:33ama Biden gitti

00:35:35ve şu an Demokrat Parti'nin

00:35:37Demokratların

00:35:39nasıl bir strateji izleyeceği çok önemli.

00:35:41Mesela bugün

00:35:43Biden ben Kamala Harris'i destekliyorum

00:35:45dedi ama Harris

00:35:47acaba şey tarafından

00:35:49ABD tarafından

00:35:51veya Demokratlar tarafından bir

00:35:53başkan adayı olarak öne sürülebilecek

00:35:55mi? Yani mesela İngiltere'de

00:35:57Sun A başbakan olarak gördük ama

00:35:59benzer bir durumun

00:36:01ortaya çıkması ne kadar mümkün olacak?

00:36:03Aynı zamanda o ilk

00:36:05defa erkek başkan imajı

00:36:07Harris gibi bir isimle

00:36:09değişebilecek mi? Obama da telefonla

00:36:11eşiyle birlikte arayıp o da desteğini

00:36:13veriyor. Şimdi burada

00:36:15ona biraz yüklendiler. Bir tek sen kaldın

00:36:17dediler açık desteği söylediler.

00:36:19Biraz aslında orada eşinin de başkan olması

00:36:21yönünde bir beklenti vardı.

00:36:23Acaba denklemi değiştirebilir mi

00:36:25gibi bir husus vardı. Fakat Kamala Harris

00:36:27de bugün ilginç bir şey yaptı.

00:36:29Eşi de Yahudi'ymiş hocam bu arada.

00:36:31Neten Yahudi ile görüştü.

00:36:33Ama basın toplantısında tek başına çıktı.

00:36:35Ve Gazze'deki acının artık

00:36:37durması gerekir gibi bir ifade de

00:36:39kullandı. Yani biz burada şunu görüyoruz.

00:36:41Trump'ın

00:36:43seçimi kazanabilmesinde iki temel

00:36:45faktör vardı aslında. Biden gibi

00:36:47zayıf bir karaktere karşı

00:36:49aslında Trump'ın öne çıkması

00:36:51ki yine bir önceki seçime

00:36:53baktığımızda Trump'ın oyu

00:36:55bundan daha fazlaydı. Ama Amerikan sisteminin

00:36:57o seçim sisteminin kendi

00:36:59dinamikleri nedeniyle kendi özel

00:37:01koşulları nedeniyle aslında Biden

00:37:03öyle kazanmıştı öyle de

00:37:05kaybetti. Aynen öyle o delegeler

00:37:07daha fazlaydı demokratların. Bundan

00:37:09dolayı Biden kazandı. İkinci

00:37:11faktör de şu

00:37:13Gazze'deki ABD yönetiminin

00:37:15tutumu nedeniyle

00:37:17demokratlar desteğini

00:37:19protesto

00:37:21yoluyla çekeceklerinin sinyallerini

00:37:23verdi. Çünkü bu demokratların gidip

00:37:25zaten Trump oyu vermesini bekleyemeyiz.

00:37:27Bugün hocam Raşide Talip gibi

00:37:29isimler demokrat şey değil mi

00:37:31hocam? Evet ama demokratlardan

00:37:33beklenen bu.

00:37:35Kamala Harris hani bugün

00:37:37demokratlık yaptı ya gözükmedi

00:37:39yan yana durmadı. Peki 21 Ekim

00:37:412024 16 Kasım

00:37:432023 4 Aralık

00:37:452023 16 Ocak

00:37:472024 diye sıralıyorum. Kamala

00:37:49Harris Amerikan Başkan Yardımcısı değil mi?

00:37:51Başkan Yardımcısı. Hocam zaten

00:37:5316 defa demeç vermiş

00:37:55ve olup bitenin desteklediğini beyan

00:37:57etmiş. 16 defa.

00:37:59Şimdi bu figür şimdi mi aklına geldi

00:38:01demokrat olmak orada katliam olduğu neden

00:38:03yan yana durmanın günah sayılabileceği

00:38:05diye sorardım ben olsam.

00:38:07Hayır daha ötesinde şöyle bir durum da var hocam.

00:38:09Görüşmeyi reddetmeniz gerekirdi

00:38:11zaten sizin eğer gerçek manada bir

00:38:13buluşunuz varsa şunu

00:38:15diyebilirdiniz. Tamam başkan görüşmüş olabilir

00:38:17ama ben Başkan Yardımcısı

00:38:19olarak bir özne bir aktör

00:38:21olarak Amerikan müessesi nizamında

00:38:23ben bu görüşmeyi tasvip etmiyorum.

00:38:25Bu ziyareti doğru bulmuyorum.

00:38:27Netanyahu gelmeden önce eğer

00:38:29sosyal medyası aracılığıyla

00:38:31veya medya aracılığıyla

00:38:33tüm dünyaya şunu duyurmuş olsaydı

00:38:35ben Amerikan

00:38:37Başkan Yardımcısı olarak

00:38:39Netanyahu'nun ziyaretini doğru

00:38:41bulmuyorum, tasvip etmiyorum ve kendisiyle

00:38:43görüşmeyeceğim. Hocam o zaman bugün

00:38:45Obama derdi ki evet

00:38:47sayın eşim var başkan adamı için

00:38:49kendisi daha uygun. Tam olarak mesele

00:38:51bu. Bir tarafta hani ne şiş yansın

00:38:53ne kebap. Ne seçmeni

00:38:55kaybedelim ama ne de Yahudi lobisinin

00:38:57desteğini kaybedelim. O zaman biz şunu oluyoruz hocam yani

00:38:59değişen bir şey olmayacak. Yani kasırga seçim

00:39:01olsa kim gelirse

00:39:03gelsin aynı şey devam edecek.

00:39:05Netanyahu ve daha doğrusu işgal devletinin

00:39:07hükümeti

00:39:09şunu net bir şekilde söyleyebiliriz

00:39:11ki kendi agresif

00:39:13yayılmacı stratejisinden vazgeçmeyecek.

00:39:15Yani ne demokratlar

00:39:17ne de cumhuriyetçiler bunu

00:39:19engellemeyecekler. Çünkü zaten

00:39:21oradaki varoluşsal sebeplerinin

00:39:23bu olduğunu göz ardı etmemek lazım.

00:39:25Bir de çok kısa bir nokta

00:39:27daha eklemek istiyorum. Bugün

00:39:29Amerika ve aslında

00:39:31ana akım Avrupalı güçler şunu

00:39:33anladılar. Tıpkı 1. Dünya

00:39:35Savaşı sonrası gibi

00:39:37Orta Doğu bir sistemik

00:39:39değişime gebe. Belki

00:39:41ilerleyen dakikalarda fırsat gelir mi

00:39:43veya Konur'ya değinir mi bilmiyorum ama

00:39:45Salı günü

00:39:47Çin'de çok önemli bir deklarasyon

00:39:49yayınlandı. Hamas fethi

00:39:5114 siyasal Filistinli

00:39:53siyasi grup bir araya geldiler

00:39:55ve ulusal mutabakat

00:39:57sağladılar ve bir geçici

00:39:59ulusal uzlaşı hükümeti kurulması

00:40:01kararı aldılar. Şimdi bu ne demek

00:40:03biliyor musunuz? Bu şu demek

00:40:052011'e gidelim biraz hafızalarımızı

00:40:07tazeleyelim.

00:40:09O Arap devrimleri olurken dünyada

00:40:11herkes Arap devrimlerinde

00:40:13bir rol katmaya çalışırken

00:40:15Çin hiçbir şekilde siyasal

00:40:17angajmana girmedi. Bütün

00:40:19aktörlerle eski rejimi

00:40:21veya yeni aktörlerle

00:40:23ilişkilerini devam ettirebilmek için

00:40:25hep ekonomik angajmanla yani

00:40:27Güney Asya'da ya da Afrika'da uyguladığı

00:40:29strateji için asla Orta Doğu'da

00:40:31uygulamadı. Ama 2019

00:40:332020'lere geldiğimizde

00:40:35Çin'in strateji değiştirmeye başladığını

00:40:37görüyoruz. İran'la Suud'u

00:40:39değiştirmeye çalışan, Körfez'deki

00:40:41bütün o riskli alanları ortadan

00:40:43kaldırmaya çalışan, Yemen'de söz

00:40:45sahibi olmaya çalışan, Suudan'a başka

00:40:47şekilde müdahale eden, Libya'daki

00:40:49gerilimi düşürmeye çalışan

00:40:51ve şimdi de Mısır'la

00:40:53ciddi anlaşmalar yapan Mısır

00:40:55altyapısını kuvvetlendirmeye çalışan

00:40:57ve şimdi de Orta Doğu'nun

00:40:59en hassas

00:41:01sinir ucu olarak

00:41:03itelendireceğimiz Filistin'de bir

00:41:05hamle yapmaya çalıştı ki bu şu demek

00:41:07ABD ve Çin rekabetinin

00:41:09yeni süreçte

00:41:11İsrail ve Filistin üzerinden de

00:41:13sahada devam edebileceğini

00:41:15görüyoruz.

00:41:17Savaşlarını daha da kızıştırmaz mı hocam?

00:41:19Tüm bunlar aslında sistemik bir dönüşümün

00:41:21ilk böyle sinyalleri

00:41:23diyebiliriz. İşte Batı dünyası, Avrupa

00:41:25merkezci veya Batı merkezci

00:41:27siyasallığın kodlarına

00:41:29dair değişimin sinyallerini duyduğumuz

00:41:31için ABD'nin de

00:41:33Almanya'nın da İngiltere'nin de

00:41:35oradaki o

00:41:37hegemonyalarını devam ettirebilmek için

00:41:39varoluşsal en büyük aktörleri

00:41:41olan işgal devleti

00:41:43hükümetini değiştirip desteklemekten

00:41:45şu an başka şansları da

00:41:47çok fazla söz konusu değil.

00:41:49Burada Çin ne yapabilir?

00:41:51Bir şey ortaya koyabilir mi?

00:41:53Gerçekten Muhammed Hocam dedi, yani

00:41:55İran'la Suudi Arabistan'ı

00:41:57ortak bir zeminde buluşturmaya çalıştı mesela.

00:41:59Bugün aynı şekilde işte

00:42:01Hamaslıları,

00:42:03Zihnileri hepsini bir araya getirdi.

00:42:05Peki ne? İlk öncelikle şunu

00:42:07bir öncelikle diplomat olarak

00:42:09belirtmek istiyorum.

00:42:11Ben bir nebze de olsa

00:42:13Netanyahu'nun gövde gösterisi

00:42:15yaptığını, çünkü biraz önce de söyledik

00:42:17başlığında İran bir tehditini yaptı.

00:42:19Ayrıca senin

00:42:21kurumlarında

00:42:23alkışlanıyorum. Seni aslında

00:42:25orada koruyan benim

00:42:27ve ister gerek Cumhuriyetçiler,

00:42:29ister gerek Demokratlar, hanginiz iktidara

00:42:31gelirseniz benimle çalışmak

00:42:33zorundasınızı bir gösterdi. Ayrıyeten

00:42:35Çin konusunda şöyle parantezi açmak gerekiyor.

00:42:37Çin barış içinde bir arada yaşamayı

00:42:39artsın. Tabii ki ne kadar da

00:42:41dışarıdan görünen o. Fakat

00:42:43yavaş yavaş bir yayılmacılığından, yavaş yavaş

00:42:45bir dünyaya doğru, yani en pozitif

00:42:47olduğundan farkındayız. Fakat

00:42:49şunu Çin çok iyi biliyor. Çatışma

00:42:51ile hiçbir yere varılamayacak. Çatışma

00:42:53her zaman ayrıştırma ve

00:42:55o rotaların, Çin'in temeli o işleyici. Çin'in

00:42:57derdi ticaret. Çin'in derdi ekonomi.

00:42:59Ve mallarını batıya aktarabilmek.

00:43:01Eğer ki o rotalardaki

00:43:03bir huzursuzluk varsa, yani Çin

00:43:05gerçekten hangi aktör neyi istiyor,

00:43:07hangi medeniyet neyi istiyor, işte

00:43:09hangi inanış neyle ilgileniyor

00:43:11bununla değil. Ben sadece parayla ilgileniyorum.

00:43:13Bir de savaşın ilk günlerine baktığımızda

00:43:15özellikle Kızıldeniz'e

00:43:17yayılma ihtimali vardı. Zaman zaman

00:43:19işte Yemen ile

00:43:21Uluslular arasında yaşanan

00:43:23gerilim sonrası. Dünya ticaretinin

00:43:25yüzde otuzunun geçtiği bir güzergâhtan

00:43:27bahsediyoruz ki bu güzergâhını büyük

00:43:29ölçüde kullanan Çin. Çin mallarını

00:43:31güvenli bir şekilde Avrupa'ya

00:43:33transferini sağlamak için Kızıldeniz'i

00:43:35kullanmak zorunda. Bunun için de buranın güvenliği

00:43:37sağlanmalı. Bu güvenlik de

00:43:39Gazze'de bir anlamda barışın sağlanmasından

00:43:41geçiyor. Yakın zamanda bir

00:43:43güvenlik kaynağınla sohbet

00:43:45ederken Russo-Ukrayna Savaşı

00:43:47özelinde şu ifadeyi kullandı. Savaşın beş yıl

00:43:49devam etmesi Çin'e

00:43:51on yıl kazandırmış oluyor ifadesini

00:43:53kullanmıştı. Dikkat çeken bir tespit.

00:43:55Yani bu savaşın dışında

00:43:57Çin her ne kadar dışarıda olsa da ama

00:43:59Yani şu anki mevcut

00:44:01savaşın devam etmesi Çin'e kazandırıyor.

00:44:03Ekonomi anlamında.

00:44:05Kendini toparlama, bir şeyle

00:44:07uğraşırken kendini

00:44:09zenginleştiren, toparlayan bir Çin var.

00:44:11Ve Çin gerçekten dışarıdan

00:44:13baktığımızda Rusya ile hareket

00:44:15ediyormuş gibi ya da işte bir takım

00:44:17aktörlerle birlikte, hayır tamamen çıkar ortaklığı

00:44:19ya da karşılıklı

00:44:21bağımlılığını çok iyi yönetiyor. Savaş sonrası

00:44:23küresel gıda krizinden

00:44:25bahsettik. Konuştuk İstanbul'da anlaşma

00:44:27imzalandı. Yani bir anlamda

00:44:29buradaki savaş bölgeye etkilerken

00:44:31diğer taraftan

00:44:33Çin'e hiçbir şey olmadı ve hala

00:44:35mallarını satmaya devam ediyor. Çok iyi bir

00:44:37tespit şimdi. Anıl Hocamın uzmanlığı konusu.

00:44:39Çok girmeyeceğim ama Çin Rusya'ya

00:44:41dökenlere enerji bağlamında da bağlı.

00:44:43Rusya Çin'e mahkum bir devlet

00:44:45haline geliyor. En son kredi yonaylamadı.

00:44:47Değil mi? Yaptırımlardan

00:44:49Rusya kendi gazını Avrupa'ya

00:44:51gönderemedi. Bir taraftan da Çin'den

00:44:53doğal gaz almak zorunda kaldı savaş sürecinde.

00:44:55Satabileceği tek pazarda Çin'in

00:44:57egemenliği altında olan pazarda.

00:44:59Özellikle

00:45:01oradan devamını söyleyeceğim. Çin'in

00:45:03için hiçbir aktör yakını değil.

00:45:05Yani yavaş yavaş ilerleyerek

00:45:07bunu devam ediyor. Onun için ticaret yolları zaten

00:45:09dikkat edersek bir bölgede karışıklık

00:45:11olduğunda yok o yol bu

00:45:13kuşak bir türlü şeyler alternatifler

00:45:15üretilmeye çalışıyor. Bu Çin için

00:45:17ulusal güvenlik için tehdit.

00:45:19Ulusal güvenlik belgesi de diyor ki

00:45:21ekonomik gelişimim

00:45:23devam edemezse bu iktidarın bitişi

00:45:25demektir. İkinci olarak biliyoruz ki

00:45:27Malakka ikilemi. Bunu aşmaya

00:45:29çalışıyor. Yine ticaretle ilişkili.

00:45:31İşte kuşak yol buna grand strateji

00:45:33olarak bakıyor. Yine ticaretle

00:45:35alakalı. Onun için de tüm aktörleri

00:45:37yerine geldiğinde bir araya getirebilir ki bu

00:45:39gücü var. Nasıl bir gücü var?

00:45:41En büyük enerji pazarı.

00:45:43En büyük üretici. Yenilebilir

00:45:45enerjinin en büyük üreticisi.

00:45:47Termayenin en büyük adaylarından

00:45:49ki şu anda Türkiye ile bile

00:45:51yaptığı en son bir otomobil firmasıyla yaptığı

00:45:53anlaşma bile Türkiye'de otomobil piyasasını

00:45:55yerinden oynattı.

00:45:57Küçük bir rakam yani.

00:45:59Küçük bir hamle. 1 milyar dolar değil mi?

00:46:01Ve şöyle söyleyeyim

00:46:03biraz da farklı. Askeri alanda da hem de

00:46:05güçsüz de değil. Biraz önce de konuşurken

00:46:07şu anda atıl

00:46:09askeri gücü bile 57-58 milyon

00:46:11personel olarak belirtilen bir güçten

00:46:13bahsediyoruz.

00:46:15Çin'in askeri var.

00:46:17Yani ve şurada da Çin için

00:46:19evet tüm tarafları bir araya getirebilir.

00:46:21Çünkü bir tek

00:46:23bir şeyin dünyada medeniyeti

00:46:25yok. O da paranın. Bir dini olmayan

00:46:27medeniyeti olmayan tek şey para.

00:46:29Ve tarafların da şu anda

00:46:31o aktörlerin de o küresel aktörlerin

00:46:33de en sevdiği şey de bu. Ki bu

00:46:35süreç ilerleyecek. Nasıl ki Donald Trump'ın

00:46:37da birinci

00:46:39hedefi kendi o

00:46:41Made in USA prensibi ise ki

00:46:43işte NATO'ya verilen her

00:46:45harcamayı dışarıya çıkarmıştı.

00:46:47Bununla beraber de dünya dengesi

00:46:49fakat çatışma bağlamında değil. Çin ve

00:46:51Amerika ortak noktada

00:46:53bu karşılıklı o bir de

00:46:55Trump'ın gelmesi sadece

00:46:57Orta Doğu coğrafyasını değil, Körfezi

00:46:59de etkileyecek. Yani Trump'ın ilk dönemini

00:47:01hatırlayın. 100 milyar dolar anlaşma yapmışsın

00:47:03değil mi hocam?

00:47:05Kılıçdansa içtiğinde.

00:47:07ÇKP Birlikleri ile Suudi Arabistan ilişkiler

00:47:09çok üst düzeydeydi.

00:47:11Şimdi ben

00:47:13şu fotoğrafa da

00:47:15dikkatimi çekiyor. Trump genelde

00:47:17kırmızı bir kravat takıyor ama

00:47:19şu mavi beyaz kravat takması da

00:47:21şöyle bakıldığı zaman bütün herkeste

00:47:23biraz bir

00:47:25Hepsi mavi mesela.

00:47:27İsrail bayrağı giyip

00:47:29çıktı.

00:47:31Yani bakıldığı zaman

00:47:33tamamen

00:47:35diyor ya ben de Tanrı'nın yeryüzündeki

00:47:37temsilcisiyim diyor ya.

00:47:39Ama söylemleri

00:47:41biraz daha söylemleri

00:47:43değişmeye başladı. Bir hafta önceki basın

00:47:45toplantısında zaten özellikle

00:47:47biz ateşkesi konuşurken

00:47:49İsrail-Gazze Savaşı'nda

00:47:51İsrail'in büyük beklentisi rehine listesinin

00:47:53önce teslim edilmesi ardından

00:47:55ve rehinelerin serbest bırakılması.

00:47:57Trump bir hafta önce ben gelene

00:47:59kadar rehine bırakılmış olsun

00:48:01yoksa sonuçlarına katlanırsınız ifadesini

00:48:03kullanmıştı. Bugün biraz daha

00:48:05ılımlı ve ateşkesi

00:48:07ateşkes noktasında mesajları vardı.

00:48:11Anıl Hocam dedi ki Çin'e

00:48:13aslında yarıyor. Yani buradan biraz da

00:48:15bakıldığı zaman sanki Çin'de

00:48:17Rusya'da bu işten birazcık

00:48:19kazançlı çıktı gibi. Yani şeyde

00:48:21tamamen bu Donbass Kiev bölgesinden

00:48:23o savaş projektörü

00:48:25veya dünya kamuoyu

00:48:27tamamen o noktan Gazze'ye

00:48:29çevrildi. Şöyle biraz da

00:48:31böyle bir şey diyebilir miyiz?

00:48:33Pandemi dönemi Çin'e

00:48:35çok yaradı bir defa. Bütün dünya

00:48:37durdu. İktisadi anlamda

00:48:39üretemez hale geldi.

00:48:41Biz dahil enflasyonist baskı ile karşı karşıya

00:48:43kaldık. Batı dünyası

00:48:4579'dan boyunca ilk defa resesyonu konuşmaya

00:48:47başladı ama Çin gram durmadı.

00:48:49Kaldığı yerde üretim

00:48:51devam etti. Yeri geldi bir şehri karantina

00:48:53altına aldı top yakın. Bir eyaleti

00:48:55kapattı. Bu eyalet bugün üretmesin dedi.

00:48:57Kaldığı yerden devam etti. Şimdi

00:48:59bu da aynısı oldu. Rusya

00:49:01ve Ukrayna arasındaki gerginlik,

00:49:03Rusya'nın bu manada baskılanmış olması,

00:49:05Batı dünyasının ambargo ile karşı karşıya

00:49:07kalmış olması, Rusya'nın

00:49:09artık yüzünü tamamen

00:49:11doğuya dönmek zorunda kaldığı bir anlama döndü.

00:49:13Ve ne oldu? Şangay

00:49:15işbirliği yapılanması her geçen

00:49:17gün güç kazandı ve artık

00:49:19Şangay sanki Rusya-Çin

00:49:21ortaklığında değil de daha çok

00:49:23Çin'in egemenliğinde yepyeni bir yapı

00:49:25haline geldi. Ama Gazze olayları da

00:49:27maalesef yaşanan bu ağır dram

00:49:29Ekim ayından bu yana

00:49:319-10. ayın içerisindeyiz.

00:49:3310 ay boyunca

00:49:35dikkat edin Rusya-Ukrayna'yı çok konuşmuyoruz.

00:49:3710'a bir dakika konuşuyoruz artık.

00:49:39Rusya-Avrupa ipliğini aldı.

00:49:41500 bin insan hayatını kaybetti.

00:49:43Neredeyse 500 bin, 600 bin

00:49:45diyenler var. Ukrayna'dan

00:49:47kaçanların, gidenlerin sayısı toplam, göç edenlerin

00:49:49sayısı 12 milyon oldu.

00:49:519 milyon insan ülkeyi terk etti.

00:49:53Zelenski hala iktidarda mı

00:49:55Savunma Bakanı'nı değiştirmek zorunda kaldı. Putin

00:49:57arada bir seçim kazandı. Bakın aslında

00:49:59o kadar çok şey oldu ki.

00:50:01Az konuşmuş.

00:50:03Mesela. Hocam savaşın

00:50:05Hasan Bey şimdi hemen

00:50:07kısa bir ara vereceğim. Çünkü arkadaşlarım uyarıyorlar.

00:50:09Çok özür. Hemen reklamdan sonra

00:50:11sizle devam edelim. Kısa bir reklam

00:50:13arası. Reklamdan sonra kaldığımız yerden

00:50:15devam ediyoruz. Evet devam ediyoruz

00:50:17Levent Hocam. Buyurun

00:50:19özellikle bu 7 Ekim'den sonra

00:50:21bir taraftan da katliam

00:50:23devam ediyor ve acımasız bir şekilde

00:50:25ama diğer

00:50:27bir taraftan da bu işten

00:50:29tamamen sıyrılıp gidenler de var.

00:50:31Yani onu konuşuyorduk tam. Rusya

00:50:33mesela burada. Çin diğer bir tarafta.

00:50:35O kadar ağır bir

00:50:37travma ki. Bütün küresel siyaset için.

00:50:39Birilerinin de beklediği fırsat

00:50:41aslında. Mesela

00:50:43bu süre zarfında 7 Ekim'den bu yana

00:50:451. Putin bir

00:50:47seçim kazandı. 2.

00:50:49Rusya'da birçok muhalif lider

00:50:51öldürüldü.

00:50:533. Wagner gitti hocam. Wagner'in

00:50:55bir olası darbe girişimi

00:50:57ardından ötelenmesi, hayatını

00:50:59kaybetmesi. Afrika'da değişiklikler

00:51:01oldu. Wagner'in önder olduğu

00:51:03pozisyonda bir takım farklılaşmalar oldu.

00:51:05Mesela diğer

00:51:07tarafta Çin'in hep karşısına

00:51:09koymaya gayret edilen Tayvan'da

00:51:11seçimler oldu. Ve Çin

00:51:13yalnız yapı kazandı.

00:51:15Yani aslında biz Gazze'ye Buda'yla

00:51:17odaklandığımız zaman diliminde

00:51:19bazı devletler ve aktörler fırsat

00:51:21buldu. Ve bu fırsatlara çok

00:51:23güçlü mesafe aldılar.

00:51:25Başında Çin var. Çin

00:51:27Şangay'ı büyüttü.

00:51:29Neredeyse Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni dahi

00:51:31kucaklayıp, beraberiz

00:51:33mesajını bütün dünyaya verdi.

00:51:35Biz de aldık bu mesajı. Bir tarafta

00:51:37Filistin'de olan katliamı açık bir

00:51:39şekilde, sadece protesto

00:51:41ederek değil, ortaya koyduğumuz delillerle,

00:51:43bulgularla, uluslararası

00:51:45yargı organlarının, İsrail'in yargılanması,

00:51:47Netanyahu'nun yargılanması adına çok

00:51:49önemli mesafeler aldık. Ama

00:51:51diğer tarafta Suriye'nin kuzeyindeki

00:51:53barış iklimini bizim adımıza

00:51:55güvenli bölgede kuvvetlendirdik.

00:51:57Irak'ta merkezi hükümetle oturup artık

00:51:59pazarlık yapıp, bir kalkınma koridorunu

00:52:01açacak, refah koridoru açacak

00:52:03noktaya geldik. Yani aslında bu on aylık

00:52:05süre zarfında, küresel anlamda

00:52:07Gazze haricinde bir sürü

00:52:09önemli, bir kısmı olumlu,

00:52:11bir kısmı olumsuz gelişme var.

00:52:13Ama Rusya mevzi kazandı.

00:52:15Belarus'ta, Moldova'da

00:52:17çok daha büyük çaplı olası

00:52:19çatışmaları yapabileceği dair bir

00:52:21algı yönetti.

00:52:23Sırbistan, Kosova'yı da ekleyebiliriz.

00:52:25Karışıklıklar her geçen gün büyüyor.

00:52:27Balkanlar'da yarın

00:52:29çok büyük bir çatışma olursa,

00:52:31herhalde hiçbiriniz için sürpriz olmayacak.

00:52:33Macaristan Orban'da

00:52:35buna benzer bir şey söylemişti.

00:52:37Vucic aynı şekilde.

00:52:393. Dünya Savaşı

00:52:41beklentisinden bahsettiler ama zaten...

00:52:43Konuşulan bir şey. Ama bakın mesela Macaristan

00:52:45lideri gitti, Putin'le

00:52:47görüştü. Ben de de Arap Ulusu olacağım.

00:52:49Bu barış sağlayabilirim ama Avrupa Birliği dedi ki

00:52:51bundan sonra Macaristan yapacağı hiçbir

00:52:53etkinliğe katılmıyoruz.

00:52:55Konuşma, söz bile vermedi.

00:52:59Avrupa Birliği tarihinde olmuş bir şey.

00:53:01Macaristan Avrupa'daki Türk haline geldi.

00:53:03Yani bu Türklük kimliğinden bağımsız

00:53:05söylüyorum bunu.

00:53:07Açıklamasına baktım hocam. 3-4

00:53:09ay içerisinde büyük bir olay yaşanacak.

00:53:11Bu olay yaşanacak derken

00:53:13sen yıkılacaksın.

00:53:15Bosna-Hersek'in bölünmesi için

00:53:17arzu edilen iklim gelişti.

00:53:19Dayton Barış Antlaşması'nın tarihi

00:53:211995. 30 yıllık

00:53:23bir anlaşma yaptılar. 2025 yılında

00:53:25Bosna-Hersek. 3 ayrı

00:53:27devlete bölünmeyeceğinin

00:53:29garantisini verebiliyor musunuz? Yok. Ben veremiyorum.

00:53:31Biz o bölgede

00:53:33Müslümanların yaşadığı durumun bilincindeyiz.

00:53:35Srebrenska'yı her sene anıyoruz.

00:53:37Binlerce insanın soykırımlı

00:53:39hayatını kaybettiği günü biliyoruz. Ama

00:53:41Dayton kalıcı bir barış getirmedi.

00:53:43Kosova dayatmayla

00:53:45kurulmuş bir devlet olarak kaldı.

00:53:47Kosova'nın varlığını bir barış getirmedi.

00:53:49Tanımıyor.

00:53:51Hala dünya üzerinde 90'a yakın

00:53:53devlet Kosova'nın varlığını tanımıyor.

00:53:55Arnavutlukla birleşme ihtimali var mı hocam?

00:53:57Çok uzun süre konuşuldu ama bir devlet

00:53:59bağımsız olduktan sonra artık o bayrağını

00:54:01indirip de ben bu devletin

00:54:03yanına geleyim kolay kolay demez.

00:54:05Hani bağımsız olmaya görsün.

00:54:07Biz hep söylüyoruz. Kuzey Kıbrıs

00:54:09Türk Cumhuriyeti'den bir adım atar mısınız bu sohbet?

00:54:11Mümkün değil. 41 yıl oldu.

00:54:13O zaman Kosova'da geri adım atmaz. Ama bu beraberinde

00:54:15Balkanlar bölgesinde

00:54:17çok büyük çatışmalara gebe bir durum yarattı.

00:54:19Son söz, biz

00:54:21Gazze'ye odaklandık. Yarın

00:54:23Balkanlar'da ya da Belarus tarafında Moldova'da

00:54:25çok büyük bir çatışma ortaya çıkarsa herkes

00:54:27oa sürpriz diyecek. Değil.

00:54:29Alt okumalar yapıldığı zaman

00:54:31o bölge hala

00:54:33Avrupa Birliği'nin de

00:54:35Avrupa Konseyi'nin de ağır bir şekilde

00:54:37kanayan yarası ve büyük

00:54:39çatışmaların başlangıç noktası olma

00:54:41ihtimali var. Yani Belarus

00:54:43tarafım diyorsunuz hocam. Hani o noktadan

00:54:45bir kıvılcım gelebilir mi?

00:54:47Belarus, Moldova, Kosova, Sırbistan.

00:54:49Bir harita olsaydı oradaki nasıl bir

00:54:51hilal oluştuğunu görürdük. Birinci Dünya Savaşı'nın

00:54:53başlangıç yeri de yine orası değil mi

00:54:55hocam? Genelde böyle söylenir.

00:54:57Sırp Lider, Macar vs.

00:54:59Gerçi geçen sınıf

00:55:01yıllar vuruldu. Umarım o noktaya

00:55:03gelmez. Ki aynı zamanda Hitler'in de

00:55:05yine Polonya işgaliyle birlikte mesela.

00:55:07Polonya'ya da eğer böyle birkaç tane

00:55:09yakın zamanda sınırına bomba düşerse herhalde

00:55:11Romanya'ya düştü. Şaşırmak mesela değil mi?

00:55:13Roma'ya bir düştü. Birinci Dünya Savaşı'nın

00:55:15Nato üyesi. Hocam, Birinci Dünya

00:55:17Savaşı'nın çıkış gerekçesi neydi?

00:55:19İşte Veliat Prens'in

00:55:21vurulması. Peki

00:55:23Sırbistan ile Kosova arasında yaşanan

00:55:25gerilimin sebebini biliyor musunuz?

00:55:27Tabi plaka mevzu var.

00:55:29Kosova'da işte Sırbistan plakalı

00:55:31araçlara bir plaka zorunluluğu getiriyor.

00:55:33Çok basit bir neden. Aynı

00:55:35Birinci Dünya Savaşı'nın aslında çıkış nedeni gibi.

00:55:37Görünmeyen gerçek sebepler var.

00:55:39Yani

00:55:41Türk askeri işte kriz devam

00:55:43ederken bir 500

00:55:45Türk askeri gönderme kararı almıştı.

00:55:47Bir iki, üçüncü Dünya

00:55:49Savaşı'na ilişkin bir animasyon vardı.

00:55:51Askerle birlikte ben de

00:55:53bizim askerlerimizle birlikte Kosova'ya gitmiştim.

00:55:55Krizin yaşandığı yeri

00:55:57gördüm. Yani çok

00:55:59işte belki de

00:56:01200-250 bin kişinin yaşadığı bir

00:56:03yaşım yerinden bahsediyoruz. Çok basit bir neden.

00:56:05Plaka zorunluluğu getirildi.

00:56:07Ve plaka zorunluluğu sonrası

00:56:09iki ülke arası

00:56:11savaşın eşliğine geliyor.

00:56:13Neydi mevzu? Sırp plakalı araplar artık Kosova plakası takışa.

00:56:15Kosova'ya geldiklerinde

00:56:17Sigorta da ayrı bir sigorta maddesi

00:56:19vardı yani. Çok basit bir neden. Birinci Dünya Savaşı

00:56:21bir veliaht prensin

00:56:23öldürülmesiyle başlıyor. İşte Üçüncü Dünya

00:56:25Savaşı senaryoları konuşulurken. Bu da plakalar

00:56:27savaşıyla yaşanan bir neden. Evet. Ama şöyle bir şey

00:56:29düşünün. Bir devlet komşusunu

00:56:31tanımıyor. Ama

00:56:33komşuların birbirini tanımadığı bir dönem var. O yüzden

00:56:35onlar onu savaş olarak görmüyor. Operasyon olarak

00:56:37görürler seni şaşırmam. Yani şurada bir şey

00:56:39Makedonya derken ben bulunduğumda

00:56:41Kosova'ya yakınlığa geçmek istedim ve

00:56:43oradaki aceleteler dönermiyorlar.

00:56:45Diyorlar ki işte prosedür var vesaire

00:56:47düşünsenize size komşunuz bir turist

00:56:49göndermiyor. Bu da ayrı şey.

00:56:51Ayrıyeten niye bunu söylüyorum?

00:56:53Özellikle Ohri

00:56:55bölümüne gittiğinizde Makedonya'da

00:56:57Arnavutluk bayraklarının bazı

00:56:59yerlerde asıldır görüyorsunuz.

00:57:01Kosova'da

00:57:03birçok yerde Sırp bayraklarını

00:57:05görmek mümkün. Sırbistan sınırına yakın

00:57:07yerleşim yerlerinde Sırbistan bayrakları

00:57:09Maalesef Poznan Ersek'te de durum çok farklı.

00:57:11Şimdi ben hemen şöyle

00:57:13gireceğim hocam.

00:57:15Hocam şimdi bu aylar

00:57:17öncesindeki ekonomistin kapağıydı. Bir taraftan

00:57:19biz Trump'ı görüyoruz.

00:57:21Diğer bir taraftan da Putin'i görüyoruz.

00:57:23Ki Putin elinde dürbünle

00:57:25zannederim Avrupa kıtasına doğru

00:57:27bakıyor hocam. Bu taraftan da

00:57:29hazır mı diyor Avrupa?

00:57:31Trump da söylüyor

00:57:333. Dünya Savaşı yakın diyor.

00:57:35Bunu birçok liderden görüyoruz hocam.

00:57:37Gerçekten 3. Dünya

00:57:39Savaşı'nın artık yakın mı?

00:57:41Ya da biz bu savaş artık başladı.

00:57:43Bölge bölge alanlarda

00:57:45devam ediyor. Yani bu

00:57:47böyle de devam edecek mi?

00:57:49Mustafa Bey ben

00:57:517 İkim'den bu yana farklı

00:57:53platformlarda 3. Dünya Savaşı konuşulurken

00:57:55buna temkinli

00:57:57yaklaşan birisiyim. Bunun sebebi şu

00:57:591. Dünya ve

00:58:012. Dünya Savaşı diye adlandırdığımız

00:58:03savaşlar öncelikle gerçekten

00:58:05bir Dünya Savaşı mıydı?

00:58:07Bunu bir tartışmamız gerekiyor.

00:58:091. Dünya Savaşı'nı, Dünya Savaşı

00:58:11kılan şey Osmanlı İmparatorluğu'nun

00:58:13aslında savaşa girmesiydi.

00:58:15Yoksa bu Avrupa'nın kendi iç

00:58:17hesaplaşmasının Avrupa'da yükselen

00:58:19yeni aslında

00:58:21güçle Almanya ile yani kolonyal

00:58:23bir güç olmaya aday olan Almanya ile

00:58:25İmparatorluk ile

00:58:27aslında geleneksel kolonyal

00:58:29güçlerin mücadelesiydi.

00:58:312. Dünya Savaşı ise

00:58:33aslında yine kendisini toparlayan

00:58:35Almanya'nın

00:58:37bu sefer İtalya'yı da işin içerisine

00:58:39dahil edersek daha bir totaliter

00:58:41bir rejimin yine o geleneksel

00:58:43Avrupalı güçlerle

00:58:45bir hesaplaşmasıydı ki buradaki

00:58:47ana faktör belki de başka bir

00:58:49totaliter rejim olan Sovyetlerin

00:58:51de işin içerisine Batılıların

00:58:53yanında girmesiydi. Japonya'yı

00:58:55falan dışarıda bırakırsak yine aslında

00:58:57biz Avrupa'nın daha geniş bir

00:58:59çerçevede Avrupa'nın

00:59:01tarihsel hesaplaşmalarının

00:59:03sonucunda ortaya çıkan ki

00:59:05ABD'yi bile aslında biz 2. Dünya

00:59:07Savaşı sürecinde dahi hala

00:59:09daha o geleneksel İngiliz

00:59:11kolonyalizmini veya Avrupa kolonyalizminin

00:59:13uzantısı olarak kurulan

00:59:15bir devletin devletten tevarüz

00:59:17eden bir siyasallık olarak tanımlayabiliriz.

00:59:19Şimdi buraya geldiğimizde

00:59:21artık şunu bir kere

00:59:233. Dünya Savaşı'nı konuştuğumuzda

00:59:25özellikle de Avrupa

00:59:27merkezli konuştuğumuzda şunu

00:59:29söylememiz gerekiyor. Uluslararası

00:59:31sistem hala Avrupa

00:59:33merkezci veya Batı merkezli

00:59:35siyasallığın domine ettiği yönettiği

00:59:37bir sistem mi? Şimdi bunu

00:59:39düşündüğümüzde Çin'i nereye koyacağız?

00:59:41Hindistan'ı nereye

00:59:43koyacağız? Yani açık eğri

00:59:45oturup doğru konuşalım. Şimdi

00:59:471. Dünya Savaşı ve 2. Dünya Savaşı'nda

00:59:49İngiliz kolonisi olan bir

00:59:51Hint alt kıtası vardı.

00:59:53Ama artık

00:59:55bugün aktör olan ve

00:59:57dünyanın en kalabalık

00:59:59ülkesi olan bir Hindistan var ki

01:00:01başka bir husus daha var. Özellikle

01:00:03şimdi birkaç devleti dışarıda

01:00:05bırakırsak dünyadaki ana aktörler

01:00:07yükselen güçler dışında

01:00:09Çin, Rusya,

01:00:11Türkiye, Mısır,

01:00:13İran gibi birkaç ülkeyi ya bu

01:00:15güçleri dışarıda bıraktığımızda

01:00:17Körfez de dahil olmak üzere Amerika,

01:00:19Kanada veya Avrupa'daki belli başlı

01:00:21ülkeler de dahil olmak üzere bunların birçoğunun

01:00:23artık güvenlik bürokrasisi

01:00:25Hintli mühendislerin kontrolünde.

01:00:27Şimdi yarın bir gün Hindistan

01:00:29bugüne kadar kendi

01:00:31diasporasını hiçbir zaman harekete

01:00:33geçirmek gibi bir misyon üstlenmedi ama

01:00:3510 sene 20 sene sonra yeni bir aktör

01:00:37haline dönüp de kendi

01:00:39soydaşlarının artık oralarda

01:00:41farklı bir çerçevede artık

01:00:43yürütmesini istersen ne olacak

01:00:45burası Hindistan'ın artık

01:00:47yükselen bir güç olduğunu Afrika'ya

01:00:49ciddi manada yatırımlar

01:00:51yapan bir güç olduğunu göz ardı

01:00:53etmememiz gerekiyor hatta

01:00:55şunu da ifade edelim artık bir

01:00:57yeni sistemde

01:00:59şunu göz ardı edemeyiz

01:01:01dinin yükselişte olduğu bir

01:01:03uluslararası sistemi artık Vesfalya

01:01:05anlatısı o seküler uluslararası

01:01:07sistem anlatısı

01:01:09ortadan kalktı hocalarım katılır mı

01:01:11ama ben

01:01:13Ukrayna Rusya savaşının

01:01:15ortaya çıkışında pek de üzerinde

01:01:17durulmayan aslında göz ardı

01:01:19edilen bir konunun da ciddi

01:01:21manada tetikleyici bir

01:01:23faktör olduğunu düşünüyorum

01:01:252019-2020 sürecinde

01:01:27Kiev'in

01:01:29Kiev kilisesinin otosefal

01:01:31statü kazanması daha öncesinde

01:01:33Moskova'ya bağlı olan kilise

01:01:35artık bağımsız oldu ve böylece

01:01:37aslında batı

01:01:39Avrupalılar şunu hesapladılar

01:01:41Putin

01:01:43kendisi dindar bir adam olmasa da

01:01:45gayet seküler bir belki inancı

01:01:47bile olmayan bir adam olsa da

01:01:49Moskova kilisesi üzerinden

01:01:51balkanlardaki o geleneksel

01:01:53ortodokslar üzerinde bir nüfuz

01:01:55alanı oluşturuyor eğer biz

01:01:57Kiev'i bağımsız olarak tanır

01:01:59ve onu güçlendirirsek

01:02:01oradaki Moskova etkisini

01:02:03Moskova kilisesinin etkisini

01:02:05kırmayı başarırız dedi

01:02:07bunun içinde Zelenski gibi aslında

01:02:09uygun bir figürü çok güzel bir

01:02:11aparat olarak da kullandılar onu desteklediler

01:02:13onu cesaretlendiler

01:02:15ama göz ardı ettikleri bir konu vardı

01:02:17Kiev'de hala

01:02:19özür dilerim Ukrayna topraklarında

01:02:21Moskova kilisesine

01:02:23bağlı olan Ukraynalı

01:02:25kilise sayısı Kiev'dekinden

01:02:27daha fazla yani Moskova

01:02:29veya Rusya Ukrayna topraklarındaki

01:02:31nüfuzunu kaybetmedi yine

01:02:33son dönemlere baktığımızda Çin

01:02:35Xi Jinping'in

01:02:37dinle falan bir alakası yok

01:02:39ama kompütücenizmin

01:02:41uluslararası sistem

01:02:43üzerinde gayet

01:02:45meşru bir araca döneceğini farkettiği

01:02:47için özellikle de batı dünyasında

01:02:49kompütüceniz düşünceye

01:02:51eğilimin fazla olduğunu görünce

01:02:53onu artık etkin bir araç olarak

01:02:55kullanmaya başladı Hindistan'a

01:02:57baktığımızda Hintliler

01:02:59artık şunu özellikle geleneksel

01:03:01Hindu kelamcıları şunu

01:03:03tartışmaya başladılar

01:03:05Budizm

01:03:07dünyada ciddi manada

01:03:09ilgi gören bir din

01:03:11fakat Budizm'in siyasallaşması

01:03:13yakın gelecekte pek mümkün gözükmüyor

01:03:15işte Hindistanlılar şu an

01:03:17Hinduizme yönelik bir

01:03:19dönüşün olabilmesi

01:03:21oraya dair bir iktidanın olabilmesi

01:03:23noktasında. Ben biraz da anlamak açısından

01:03:25soruyorum hocam yani bu bir din savaşı

01:03:27anlamında mı biz bir şey göreceğiz?

01:03:29Aslında şöyle Huntington 90'ların başında

01:03:31medeniyetler savaşını

01:03:33tezini ortaya atarken

01:03:35o dönem için kompütüceniz ve İslam

01:03:37medeniyetini ortaya koyarken

01:03:39temel derdi şuydu

01:03:41batı medeniyetinin karşısına

01:03:43alternatif olarak çıkacak

01:03:45yeni güç odakları. Neden? Çünkü

01:03:47din burada şöyle bir motivasyon

01:03:49kaynağı sunuyor size.

01:03:51Onun o ontolojik arka planı

01:03:53teolojik arka planı sizi mobilize

01:03:55etmesi bakımından sizi

01:03:57yeni bir zemine ya da bir düzen

01:03:59alternatifi sunabilmeniz bakımından

01:04:01bu çok önemli. Yani şu

01:04:03bile bakın 2021

01:04:05baharında hani bırakın

01:04:07ülkeler arası dolaşmayı neredeyse

01:04:09mahalledeki bakkala

01:04:11bile gitmek için özel izinlere

01:04:13tabi tutulduğumuz bir dönemde

01:04:15Papa Iğra gitti ve ben

01:04:17hacı oldum dedi. Bu

01:04:19ne demekti? Bu kadim

01:04:21batı kilisesiyle yani

01:04:23Vatikan'la kadim doğu kilisesi

01:04:25arasında yeni bir rabıta inşa etmenin

01:04:27aslında son yıllarda

01:04:29son birkaç on yılda

01:04:31protestanlığın ve ortodoksluğun

01:04:33o kazandığı

01:04:35kazanımları elde ettiği kazanımları

01:04:37dengelemek için katolik kilisesinde

01:04:39yeni bir dünya siyaseti

01:04:41üzerinde konumlanma

01:04:43hikayesiydi. Şimdi biz dünya savaşını

01:04:45konuşurken aslında bu parametreleri

01:04:47ciddi manada merkeze koymanız

01:04:49gerekiyor. Ama şöyle bir bakıldığı zaman

01:04:51hocam. Yani şunu demek istiyorum.

01:04:53Dünya sanki sekülerleşiyor dinden

01:04:55bu kadar uzak bir hale gelmiş

01:04:57topluluklar, bireyler

01:04:59vesaire. Acaba bu dönemde de

01:05:01hala sizin o dediğiniz şeyin bir

01:05:03gerçeklik değil mi? Mustafa Bey aslında burada şöyle bir

01:05:05durum söz konusu. Bakın

01:05:07sekülerleşme başka bir şey.

01:05:09Ama devlet aklını oluşturan

01:05:11din olgusu başka bir şey.

01:05:13Şimdi burada tekrar ben size

01:05:15Kudüs'le alakalı bir soru yöneltecek

01:05:17olsam. Kudüs'e

01:05:19dair Kudüs'ün altında bugüne kadar

01:05:21zengin madenlere, doğalgaz,

01:05:23petrol kaynaklarına dair bir şey duyduk mu?

01:05:25Hayır. Su kaynakları var mı?

01:05:27Yok. Kudüs'ün hemen içinde

01:05:29bereketli tarım alanları? Yok.

01:05:31Aslında Kudüs kolonileştirme

01:05:33ve fetih için

01:05:35aranılan ne varsa hiçbir şeyi

01:05:37barındırmayan bir yer.

01:05:39Ama neden bütün hikaye

01:05:41ora ekseninde dönüyor? Yani bugün

01:05:43Neten Yahu'nun herhangi birimiz

01:05:45dindar olduğunu, Yahudi

01:05:47fıkhına ciddi manada

01:05:49bağlı sadık biri olduğunu söyleyebilir miyiz?

01:05:51Hayır. Gayet seküler birisi.

01:05:53Ama o İsrail devlet aklının

01:05:55Kudüs merkezli yaklaşımı

01:05:57ya da Amerikan aklının

01:05:59seküler olsa bile yine o

01:06:01şey üzerinden devam eden

01:06:03aklı, o

01:06:05dini atıflar üzerinden devam

01:06:07eden aklı ya da hani şunu da

01:06:09ifade edelim benzer bir şekilde.

01:06:13Bugün Filistin yönetimi ya da

01:06:15Abbas veya yerine gelecek ilerleyen

01:06:17dönemlerde bir başkası şunu dese ki

01:06:19ya madem biz bu bileği

01:06:21bükemiyoruz o zaman bunu öpelim

01:06:23ve Kudüs'e

01:06:25dair bütün iddiamızdan vazgeçelim

01:06:27Kudüs'ü bir Yahudi egemenlik

01:06:29alanı olarak tanıyalım ve

01:06:31biz gidip Batı şeriatı mutlu mesut bir

01:06:33devlet kuralım. Diyemez. Müslümanlar

01:06:35bunu kabul edebilir mi? Mümkün

01:06:37değil. Demek ki bu mesele sadece Filistin

01:06:39ulus devletine de meselesine

01:06:41indirgelemeyecek kadar önemli

01:06:43bir husus. O nedenle aslında biz

01:06:45Dünya Savaşı'nı konuştuğumuzda

01:06:47artık yeni birçok parametreyi

01:06:49parayı, paranın akışını

01:06:51küresel sermayenin akışını

01:06:53nüfusu ki bugün

01:06:55şöyle bir durum var. Yine belki biraz

01:06:57karikatürize edeyim meseleyi ama

01:06:59Çin ve Hindistan'ın

01:07:01birlikte hareket ettiği bir bloğun olduğunu düşünün.

01:07:03Böyle bir gücü

01:07:05kim yenebilir ki? Çin ve Hindistan

01:07:07diğer bütün dünyaya karşı. Eşit olur herhalde.

01:07:09Nüfusu olarak da aynı.

01:07:11Böyle bir gücü yenmeli

01:07:13mümkünatı yok. Artık nüfus

01:07:15başka bir parametre haline

01:07:17dönmüş durumda. Öte taraftan

01:07:19kültürel kodlar,

01:07:21dini kodlar, Afrika'nın

01:07:23yükselişi. Şimdi tüm bunlarla

01:07:25beraber biz Dünya Savaşı'nı

01:07:27konuşmalıyız. Çünkü 1. ve 2.

01:07:29Dünya Savaşı'nı konuşmak kolaydı.

01:07:31Avrupa'nın kolonileştirdiği

01:07:33coğrafyalardan, kıtalardan

01:07:35asker devşirerek getirdiği bir savaştı.

01:07:37Ama bugün artık

01:07:39denklem ve denge değişti.

01:07:41Çin'in olmadığı bir savaş

01:07:43bir Dünya Savaşı olmayacaktır.

01:07:45Ama bu şu demek değil. Küresel

01:07:47düzeyde etkisi olmayacak bir savaş

01:07:49demek de değil. Bugün

01:07:51Lübnan'la veya

01:07:53Hizbullah'la İsrail arasında yarın sabah

01:07:55savaş patlak versin. Siz

01:07:57Türkiye için de bir parantez açtınız hocam.

01:07:59O ülkeleri sayarken Türkiye'ydi.

01:08:01Türkiye burada tam olarak nerede hocam?

01:08:03Türkiye artık şöyle. Türkiye kendi

01:08:05savunmasını millileştirdiği için ve

01:08:07bu anlamda çok önemli hamleler yaptığı için

01:08:09enerjiyle dışarıya

01:08:11çıktığını azalttığı için aslında

01:08:13önümüzdeki birkaç on yıl sonra

01:08:15biraz arada konuşuyorduk.

01:08:17Birazdan Anıl Hocam ona dair muhtemelen

01:08:19çok daha detaylı bilgiler verecek bize.

01:08:21Ciddi bir projeksiyon sunacak ama

01:08:23Afrika'daki enerji açılımlarımız

01:08:25veya ülke içerisindeki enerji açılımlarımız

01:08:27o kırılganlığı ortadan

01:08:29kaldıracak temel bir parametre olduğu için

01:08:31aslında böyle bir şey süreçte

01:08:33yani aslında dengeleri sarsacak

01:08:35bir süreçte bu bizim ayakta kalmamızı

01:08:37da kolaylaştıracak

01:08:39bu konu usullerden

01:08:41şunu söyleyerek toparlayayım sadece

01:08:43evet dünya bir savaşa gidiyor.

01:08:45Bunu görüyoruz artık.

01:08:47Bu şu an itibariyle

01:08:49çok yıkıcı bir savaş

01:08:51olması pek mümkün değil.

01:08:53Herkes aslında nükleer silahla

01:08:55tehdit ediyor ama kimsenin de o silahı

01:08:57kullanmayabildiği cesareti yok.

01:08:59Anıl Hocam ben bir de sizden

01:09:01bu ekonomistin bu kapağı da çok

01:09:03konuşulmuştu. Mesela bir tarafta

01:09:05biz Putin'i görüyoruz,

01:09:07Zelenski'yi görüyoruz. Diğer bir tarafta

01:09:09hemen yukarıda bir Trump var.

01:09:11Soru işareti.

01:09:13Bu soru işareti ne anlama geliyor bir türlü

01:09:15anlayamadık ama diğer bir tarafta mesela

01:09:17burada yine işte uydular var.

01:09:19Nükleer başlıklı

01:09:21füzeler var. Hemen

01:09:23aşağı tarafta yine bakıldığı zaman

01:09:25işte Çin devlet başkanını görüyoruz

01:09:27ve yine Putin burada

01:09:29gözüküyor. Ne oluyor hocam yani

01:09:31şöyle birazcık bugün de bakıldığı

01:09:33zaman işte Çin'i Belarus

01:09:35sınırında da gördük. Bir

01:09:37tatbikat yaptı.

01:09:3911 gün süren bir tatbikat.

01:09:418 Temmuz'da başladı zannederim.

01:09:43Hatta şöyle ya acaba

01:09:45savaş Avrupa'ya doğru geliyor mu?

01:09:47Yani Çin o noktaya kadar

01:09:49yaklaştı artık.

01:09:51Şuradan bir yorumlarsak

01:09:53hocam bu da gerçekten

01:09:55hem o noktaya geleceğim hem de

01:09:57az önceki mesela yine ekonomistin kapağında

01:09:59hani savaşa hazır mısın?

01:10:01Ekonomistin kapağında bir şey

01:10:03daha yazıyordu pas vermek için söylüyorum.

01:10:05Yaptırımlar başarısız kaldı.

01:10:07Bir önceki

01:10:09başlıkları. Evet şurada.

01:10:11Avrupa hazır mı diyor.

01:10:13Evet yani şurada baktığımızda ilk önce

01:10:15barışı da Trump'la barış gelecek

01:10:17bir soru işaretine baktık. Bir sonraki

01:10:19olabilir miyiz? Bir sonraki ağzımızda göreceğiz zaten.

01:10:21Mesela burada bir taraftan zeytin dalı taşıyan

01:10:23bir güvercin var hocam. Evet tabi ki bu bence

01:10:25bakıldığında artık

01:10:27süre azalıyor ve artık

01:10:29daha durun baktığınızda aşağıdaki seçimlerden

01:10:31sonrasında artık bu durum

01:10:33Rusya ve Çin arasındaki duruma

01:10:35dönecek ve ardından da Amerika Birleşik Devleti

01:10:37yani büyük güçler işinin içerisine gireceğinden

01:10:39bahsediliyor. Ki bu bence

01:10:41benim gördüğüm okuduğum o çünkü

01:10:43sistemi asıl yöneten işte elektrikli

01:10:45araçlar dediğimiz gibi işte

01:10:47enerjinin yenileneceği. Yapay zeka.

01:10:49Yapay zeka bunlar. Füze ve

01:10:51seyir füzesiyle UDI'ye de dikkat çekmek

01:10:53gerekiyor tabi. Zamanın tükendiği

01:10:55yavaş yavaş hani ben öyle

01:10:57yorumluyorum. Anladığım gördüğüm

01:10:59ekonomisinin olayı da bu. Her bakan

01:11:01farklı bir yorum yapsın. Ama

01:11:03güzel de kapak kazandırıyorlar hocam.

01:11:05Gerçekten yön veriyorlar.

01:11:07Yani Trump bugünkü açıklaması

01:11:09tekrar da işte Zelenskiye Savaşı

01:11:11hani olmayacağına işte bir

01:11:13savaş makinesi Napolyon'u yenen

01:11:15Hitler'i yenen bir ordudan bahsediyorsun

01:11:17bir savaş makinesiyle uğraşıyorsun diyip

01:11:19bir geri adım attığın o durumu

01:11:21var bunu biliyoruz. Fakat

01:11:23buradaki şuna da dikkat çekmek gerekiyor.

01:11:25Evet Çin orduları Avrupa'da

01:11:27110 tane bir askeri

01:11:29personelden bahsediyoruz bunu yapan.

01:11:31Yani ordudan bahsetmiyor.

01:11:33Geniş kapsamlı bir şey yok.

01:11:35Sembolik bir şey olabilir hocam.

01:11:37Biz işte ters taraftan da biraz okumayı

01:11:39Çin bunu yapıyor ama

01:11:41ters tarafta işte 21 Nisan

01:11:432024 doğum günü

01:11:45olduğu için biliyorum. Tarihi not almıştım.

01:11:47Tayvan'da

01:11:49Tayland adalarında yani

01:11:51Amerika Birleşik Devleti'nin bir tatbikatı var.

01:11:53Orayla ilgili sürekli

01:11:55Tayvan'la ilgili her an

01:11:57blokaj uygulanabileceğini bunlardan bahsediyor.

01:11:59Ayrıca sen gidip de

01:12:01işte en son yapılan

01:12:03NATO tatbikatı

01:12:05artık 2024'teki

01:12:07tilki yanlış hatırlamıyorsam

01:12:09işte tehdit olarak Çin gösteriliyor.

01:12:11Çin'e karşı bir durum.

01:12:13İşte NATO'nun artık yeni

01:12:15tehdit algısının Çin ve Orta Asya'dan

01:12:17geleceğiyle hatta kuzeyden geleceğinden

01:12:19bahsediliyor. Bunların hepsi

01:12:21durduğu anda Çin'in orada gövde gösterisi

01:12:23için yapması. Belarus ki

01:12:25şangayiş bir örgütü üye olmasından

01:12:27kısa bir süre sonra bu işi

01:12:29yani çıkarıyor. Evet.

01:12:31Fakat bunu yapması da gerek vardı.

01:12:33Evet diye gerek vardı. Bir

01:12:35abaltıdan sopa da göstermedi. Bir uyarıydı sadece.

01:12:37Bu kadar sopa gösterecek.

01:12:39Bir anlamda ustanın yanındayız mesajı vermek için.

01:12:41Tabii ki. Ve bunun yanında da unutmamak

01:12:43gerekiyor ki Avrupa'da özellikle elektrikli

01:12:45araçlar konusunda Çin'e karşı bir

01:12:47baskı var. Orada da elektrikli araç var.

01:12:49Sağ altta bakın. Oraya da

01:12:51çünkü burada da artık biraz

01:12:53akü konusunda zaten

01:12:55Çin en büyük üreticilerden

01:12:57bir tanesi. Yatırımlar

01:12:59konusunda da. Güneş enerjisi konusunda

01:13:01elektrikli otomobiller konusunda

01:13:0388 milyar dolardı

01:13:05güneş enerjisi ile yaptığı yıllık yatırım. Evet.

01:13:07Sadece. Yani bu

01:13:09uçuk rakamlar bunlar. Ve

01:13:11dünyanın işte nadir toprak elemetleri

01:13:13kritik minareller diyoruz işte içeride konuşuyor.

01:13:15Bunlar konusunda ya dünyada zaten

01:13:17Amerika Birleşik Devletleri ile

01:13:19Çin arasındaki pardon özür dilerim.

01:13:21Çin arasındaki yeni çekişme konusu

01:13:23buraya geliyor. Zaten dikkat ederseniz yenilebilir

01:13:25enerjiden bahsediyor. Tamamen.

01:13:27Mineral Security

01:13:29Partnership kurulu oluşturuldu.

01:13:31Çin'in yani Çin'e karşı

01:13:33işte Kanada bir araya geldi. Avustralya bir araya

01:13:35geldiler. Avrupa Birliği. İşte bu

01:13:37mineral tedariki için yenilebilir enerjide.

01:13:39Yani şu anda pazar yani bir

01:13:41karmaşık yani nasıl söyleyeyim bir

01:13:43her şeyden öte silahlanma yarışı

01:13:45olsun olmasın ama bunun ilerleyemeyeceği

01:13:47nokta enerjide tıklanacak. Çünkü

01:13:49enerjinin Çin'in elinde. Yani

01:13:51ham madde bağlamında. Siz şu kadar

01:13:53söyleyeyim normal bir geleneksel otomobille

01:13:55kıyasla elektrikli otomobiller 9 kat

01:13:57fazla mineral gerisine ihtiyaç duyuyorlar.

01:13:59Afganistan'da var mı böyle bir şey?

01:14:01Tabii ki. Orası bir çalışma

01:14:03noktası olacak. Aslında Körfez'deki normalleşme

01:14:05süreci de bununla alakalı hocam. Yani Çin

01:14:07şunu yani dünyanın en büyük

01:14:09enerji

01:14:11transfer habı olan

01:14:13Körfez'de İran ve

01:14:15Suudi Arabistan gerilimi nedeniyle

01:14:17bir şey alanı oluşturmak kırılgan bir alanı

01:14:19oluşturmak istemiyor. Onları bir araya getirip

01:14:21bölgeye de bir dizayn vermeye

01:14:23çalışıyor. Ki muhtemelen oradan sonra

01:14:25Yemen'i vesaire de işin içine alarak.

01:14:27Tabi ki aynen öyle.

01:14:29İran'la Suudi Arabistan iyice gerilsin

01:14:31ki Çin buradan istediğini alamasın.

01:14:33Hocamın dediğine sadece şöyle

01:14:35bir şey sorarak aslında

01:14:37bir tespitle bir şey

01:14:39sorarak katkıda bulunmak istiyorum.

01:14:41Hani Schumpeter'ın

01:14:43yaratıcı yıkım dediği şey var ya

01:14:45aslında şu var. Üçüncü Dünya Savaşı ile şunu

01:14:47sormak gerekiyor. Küresel

01:14:49aktörler bu yaratıcı yıkıma

01:14:51hazır mı?

01:14:53Ya da istiyor mu?

01:14:55Ya da istiyor mu? Çünkü bu

01:14:57öyle bir savaşa gelirsek

01:14:59yani düşük

01:15:01yoğunluklu uzun soluklu bir savaş kapıda.

01:15:03Ama yüksek

01:15:05yoğunluklu bir savaşa dünya hazır mı?

01:15:07Çünkü o savaş geldiği andan

01:15:09itibaren dengeler öyle bir

01:15:11bozulacak ki muhtemelen bütün ezberlerimiz

01:15:13bozulacak.

01:15:15Veya o savaş başladı mı? Başka bir soru.

01:15:17Olabilirdi ama bence

01:15:19ben çok merak ediyorum. İki Dünya Savaşı'nda

01:15:21Amerika kıtasında bir şey yoktu.

01:15:23Hep kendisinden uzakta.

01:15:25Hani uzakta dövüşün derlerce.

01:15:27Bir Irak kökenli

01:15:29bir hocamın bana sözü vardı. Şimdi

01:15:31Amerika Birleşik Devleti olarak yorumluyorum.

01:15:33Açık Deniz'de iki balık kavga ediyorsa

01:15:35birinin İngiliz oyunu vardır içinde de.

01:15:37Şimdi Amerika Birleşik Devletleri ve

01:15:39Rusya'nın bir arada olduğu

01:15:41bu savaş nerede? Kendilerine uzak bir yerde

01:15:43patlayabilir, konusunda bakılabilir.

01:15:45O zaman İngiltere Avrupa Birliği'nden

01:15:47niye çıktı sorusunun cevabı da

01:15:49savaşa hazırlanalım şeklinde mi?

01:15:51İngiltere'ye kesinlikle zaten gireceğini düşünmüyorum.

01:15:53Bu arada Mustafa Bey

01:15:55arkanızdaki haritada iki tane yapı var.

01:15:57Onlar yoktu İkinci Dünya Savaşı'nda.

01:15:59Bakın Latin Amerika diye

01:16:01Brezilya diye bir yer yoktu.

01:16:03Şimdi onlar da var.

01:16:05Küba vesaire işin içerisine girmişler.

01:16:07Latin Amerika'yla ki

01:16:09Venezuela bağlamında da olabilir.

01:16:11Venezuela konusunda bir çekişmeleri var orada.

01:16:13Başka bir şey var.

01:16:15S.A.B. ne görüyorsun?

01:16:17Şimdi şöyle biraz daha hem sahadasın, kritik noktalara gidiyorsun.

01:16:19Senin

01:16:21şöyle bir baktığın zaman

01:16:23dünyaya, perspektife, yaşanılanlara,

01:16:25açıklamalara, gelişmelere, silahlanmaya

01:16:27ne görüyorsun?

01:16:29S.A.B. Şimdi savaşın

01:16:31hep biz şimdi

01:16:33dünkü sabahki yayınına da altın içirdim.

01:16:35Biz günlerdir

01:16:37Türkiye, Irak'ın kuzeyinde kapsamlı bir harekat

01:16:39başlatacak, onun beklentisi içerisindeyiz ama

01:16:41biz zaten o harekata başlamışız.

01:16:43Zaten Milli Savunma Bakanı Yaşar Ünlüler de

01:16:45altını çizdi. Üçüncü Dünya Savaşı

01:16:47senaryosunu konuşuyoruz.

01:16:49Zaten Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da altını çizdi.

01:16:51Bir savaş beklentisi var ki

01:16:53az önce sen de altını çizdin.

01:16:55Sırbistan Cumhurbaşkanı da bir savaş

01:16:57beklentisi olduğunu açıkladı. Bu savaşın

01:16:59bizim

01:17:01hep savaş denilecekte

01:17:03silahlarla birbirini

01:17:05vuruldu. Seyir füzeleri kullanılır.

01:17:07İşte konvensiyel...

01:17:09S.A.B. Seyir füzeleri İran yüzünden oldu.

01:17:11S.A.B. Silah kullanılır. Acaba savaş

01:17:13bu şekilde mi olacak yoksa

01:17:15geçtiğimiz hafta bir

01:17:17Microsoft'un güvenlik açığıyla başlayan bir

01:17:19kriz yaşamıştı dünya.

01:17:21S.A.B. Yoksa savaşın içinde miyiz?

01:17:23S.A.B. Yoksa savaşın içerisinde miyiz? Asıl soru bu.

01:17:25Tabii az önce Çin'in

01:17:27her ne kadar

01:17:29krizlerin dışında olsa da

01:17:31bir hakimiyeti var ki

01:17:33bugün üretim dünyadaki...

01:17:35S.A.B. Birleşim içinde ama bu savaşın içinde.

01:17:37S.A.B. Bugün Microsoft'ta

01:17:39yaşanan bir kriz dolayısıyla

01:17:41dünya nereyse krize girdi.

01:17:43Dünyanın her türlü bölgesinden

01:17:45her havalimanından bir yaşanan

01:17:47sorun gündeme geldi. Sadece

01:17:49onların değil televizyon yayınları

01:17:51kesildi. Havalimanlarında

01:17:53işlem yapılmaz oldu. Uçaklar kalkamaz oldu.

01:17:55S.A.B. Hastaneler, eczani sistemleri.

01:17:57S.A.B. İşlem yapamaz oldu.

01:17:59S.A.B. Bir konvensiyel

01:18:01silahlarla yapılacak savaş mı olacak yoksa

01:18:03yapay zekanın

01:18:05S.A.B. Burada gösterildiği gibi mi?

01:18:07Yani şöyle bakıldığı zaman...

01:18:09S.A.B. Yapay zekayı görüyoruz.

01:18:11S.A.B. Belki de yapay zekayla bu savaşın yapılması

01:18:13daha kolay ki.

01:18:15Geçtiğimiz hafta bunun örneğini gördük.

01:18:17Tabii

01:18:19Milli Güvenlik Kurulu toplantısı dün yapıldı.

01:18:21Özellikle yapay zekayla ilgili de

01:18:23Türkiye'nin bu noktada bir hazırlığının olduğunu biliyoruz.

01:18:25Bir savaş olacaksa mutlaka

01:18:27yapay zeka bence bunun içerisinde olacak.

01:18:29S.A.B. Belki de en büyük faktörlerden bir tanesi.

01:18:31S.A.B. Evet en büyük faktörlerden bir tanesi olacak.

01:18:33Bir uydu sistemine müdahalenin

01:18:35seyir füzelerini kullanılmaz hale getireceğini biliyoruz.

01:18:37Şimdi

01:18:39İsrail'in gaz yönelik saldırılarını konuşuyoruz.

01:18:41İşte demir kubbe devreye giriyor.

01:18:43Belki de yapay zekayla birlikte

01:18:45sistemsel bir müdahaleyle birlikte

01:18:47demir kubbe işlevsiz hale gelecek.

01:18:49S.A.B. Bir düğmeye bakabilir.

01:18:51Bastığınız zaman demir kubbe diye bir şey ortadan kalkabilir.

01:18:53S.A.B. Mesela geçen ki

01:18:55bir provası olabilir mi?

01:18:57S.A.B. Evet.

01:18:59Küçük bir provası

01:19:01olabilir.

01:19:03Az önce de altını çizdim.

01:19:05Çok kısa süreli bir kriz ama

01:19:07dünya neredeyse krize girdi.

01:19:09Dünyanın en büyük havalimanlarından

01:19:11uçaklar kalkamadı, hastaneler işlevsiz oldu.

01:19:13Bir de bunu uydu üzerinden...

01:19:15S.A.B. Bir de bir şeyler deniyor.

01:19:17Bir tesadüf olmadığını siz söyledikten sonra

01:19:19şimdi anlam veriyorum.

01:19:21NASA'nın bir ay öncesinde

01:19:23bir araçlarına listeledi.

01:19:25Tamamen karasal sistem dediğimiz o

01:19:27karasal yayın gibi hiçbir teknolojik ürün olmayan

01:19:29tamamen

01:19:31bu sistemlerin çökmesine,

01:19:33siber saldırılarının, elektriğin çökmesine dair

01:19:35hazır tutulan arazi araçlarını

01:19:37falan çıkarıp sergiledi.

01:19:39Yani bu da...

01:19:41S.A.B. En son İngiltere'den bir yorum gelmişti.

01:19:43Başbakan yardımcısı dedi ki akü alın,

01:19:45evinize mum alın,

01:19:47analog bir hayata geçin,

01:19:49radyo bulundurun.

01:19:51Mesela bakıldığı zaman da gerçekten

01:19:53burada zaten bu seçimi görebiliyoruz.

01:19:55Diğer taraftan yapay zeka...

01:19:57Bu da yani...

01:19:59Kim bilmiyoruz ama acaba

01:20:01Kamala Harris olabilir mi?

01:20:03S.A.B. Sağ tarafta Trump soru işareti diyor yani.

01:20:05Orada da acaba bir bayan figürü

01:20:07Kamala Harris mi?

01:20:09S.A.B. Siz ilk başta şey söylemiştiniz.

01:20:11Bir barış gelir ama sıkıntılı bir barış.

01:20:13Yani gelir.

01:20:15Burada bakıldığı zaman da evet bir taraftan

01:20:17Trump'ı gösteriyor ama diğer bir taraftan da

01:20:19barış güvercinini gösteriyor.

01:20:21S.A.B. Soru işareti var ya.

01:20:23Adamların kimisi de kulağından vuruldu o yüzden.

01:20:25S.A.B. Soru işareti.

01:20:27Savaşı bitiren savaş.

01:20:29Derler ya zaman zaman.

01:20:31Bu defa savaşı yeniden başlatan bir barış görebiliriz biz.

01:20:33Savaşı son veren barış.

01:20:35Savaşı başlatan barış.

01:20:37Savaşı son veren barış.

01:20:39Biz şimdi hep Trump'ın

01:20:41seçimi kazanacağı varsayım üzerine

01:20:43konuşuyoruz.

01:20:45Trump seçimi kaybederse ne olur?

01:20:47Kongre baskını hatırlayın.

01:20:49Belki de Amerika Birleşik Devletleri'nin

01:20:51parçalanmasına ulaşacak bir süreçten

01:20:53bahsediyoruz.

01:20:55Kasım ayında yapılacak seçim

01:20:57belki de Trump

01:20:59kaybederse veyahut da

01:21:01rakibi kazansa da belki de

01:21:03önümüzdeki süreçte bir

01:21:05Amerika Birleşik Devletleri'nin bölünmesi senaryosunu da konuşmaya

01:21:07başlayacağız.

01:21:11Kongre baskını aslında bunun bir

01:21:13referansı bizim için.

01:21:15Bir değişim, sistemik bir kırılma meydana

01:21:17gelirse bunu zaten yansımaların

01:21:19çok farklı yerlerde olacağı şikayet.

01:21:21Bu tek bir yerle sınırlı kalacak

01:21:23bir durum olması mümkün değil.

01:21:25Belki kısa vadede değil ama

01:21:27uzun vadede. Şöyle bir

01:21:29durum var.

01:21:31Şu an küresel aktörlerin hiçbirisi

01:21:33uzun soluklu bir savaşı

01:21:35göz alabilecek düzeyde değil. Çünkü

01:21:37hiç kimse daha tam manasıyla yani

01:21:39yeni aktörler, Çin, Hindistan vesaire

01:21:41tam olarak gücünü

01:21:43üdetmiş değil. Hocam, benim merak ettiğim.

01:21:45Kine karşı savaşacak. Çin sermayesinin

01:21:47%40'ı

01:21:49ABD tarafından geliyor.

01:21:51Orada üretilen ürünlerin %80'i

01:21:53Avrupa ve ABD tarafından

01:21:55tüketiliyor. Hindistan'ın

01:21:57akılının, zekasının %90'ına

01:21:59yakını Avrupa'da ve Amerika'da yaşıyor.

01:22:01Hindistan ihracatının büyük bir kısmını

01:22:03Çin'den yapıyor hocam hala.

01:22:05Batı, Avrupa Birliği

01:22:07ihracatının büyük bir kısmını

01:22:09Çin'den gerçekleştiriyor.

01:22:11Yani bu kadar karşılıklı

01:22:13bağımlılığın olduğu bir alanda

01:22:15gerçek anlamda bir 3. Dünya Savaşı'nın

01:22:17olamayacağı... Hocam burada algılarla

01:22:19alakalı bir değişim var. Şimdi çok

01:22:21bir örnek vereyim size. İlginç bir örnek

01:22:23benim için. 2021 yapımı.

01:22:25Bir Hint filmi var.

01:22:27Beyaz Kaplan.

01:22:29Şimdi filmi gördünüz mü bilmiyorum ama

01:22:31filmin ilginç bir

01:22:33tarafı var. Aslında hikaye

01:22:35tamamen tipik bir, böyle bir

01:22:37Yeşilçam'ı andırmayacak düzeyde

01:22:39fakir bir film, fakir bir gencin sonrasında

01:22:41zenginleşme hikayesi gibi diyebiliriz.

01:22:43Filmin sonunda bu ana aktör

01:22:45bir söz kullanıyor. E diyorsunuz ki

01:22:47sanırım yönetmen

01:22:49sırf filmden aslında, filmin

01:22:51kendi bağlamından kopup bu sözü

01:22:53söyletmek için sanki araya bir film çekmiş.

01:22:57Film şöyle bitiyor hocam.

01:22:5920. yüzyıl

01:23:01beyaz ırkın yüzyılıydı.

01:23:0321. yüzyıl ise

01:23:05sarı ve kahverengi ırkın yüzyılı olacak

01:23:07sarı ve kahverengi.

01:23:09Yani Hindistan.

01:23:11Hint alt kıtasının daha da altının.

01:23:13Yani çünkü şey değil yani.

01:23:15Böyle okyanusa yakın bölgenin.

01:23:17Bu bize bir şey söylüyor aslında.

01:23:19Zihnimizdeki algılar da

01:23:21değişmeye başlıyor.

01:23:23Bugün ABD'nin

01:23:25Gazze'deki soykırma verdiği destek

01:23:27bir bakıma

01:23:29aslında o beyaz üstünlüğünün

01:23:31Avrupa merkezi o siyasallığın

01:23:33devamını garanti etmeyle

01:23:35alakalı da bir destek.

01:23:37Diğer taraftan tabi ki dünyada yeni

01:23:39bir şey var.

01:23:41Yeni oluşan dinamikler var.

01:23:43Harris'in Hint asıllı olduğunu da unutmayalım.

01:23:45Afrika yükseliyor.

01:23:47Hindistan yükseliyor.

01:23:49Çin artık yeni bir aktör.

01:23:51Elbette şu an şey değil.

01:23:53Çin'den bir ABD gibi bahsedemeyiz.

01:23:55Henüz o kadar nüfuz

01:23:57alanı oluşturabilmiş değil.

01:23:59Veya şunu söyleyebiliriz.

01:24:01Ekonomik olarak birçok şeyi yapabilecek kapasitesi var.

01:24:03Ama henüz siyasal

01:24:05gücünü test edemedik.

01:24:07Gerçekten ülkelerde

01:24:09siyaseti değiştirebilme

01:24:11dinamiğine sahip mi?

01:24:13Bugün hala ABD'nin dünyada

01:24:15birçok ülkede başarılı olamasa bile

01:24:17sahada

01:24:19ekonomiyi değiştirebildiğini

01:24:21ekonomik krizler alabildiğini

01:24:23darbe yapabildiğini en azından

01:24:25darbeye teşebbüs ettirebileceğine dair

01:24:27kanaatimiz söz konusu.

01:24:29Ama Çin mesela burada bu kadar güçlü mü?

01:24:31Bunu da bilmiyorum.

01:24:33Ama Çin sistemiyle geçiriyor.

01:24:35Bunu da bilmek gerekiyor.

01:24:37Ben sadece enerji varlıkları

01:24:39olarak son 3-12 yılda

01:24:4110 yılda arttırdığı %400'lük

01:24:43bir orandan bahsediyorum.

01:24:45Mesela TikTok'ta

01:24:47mesela hocam

01:24:49Neten Yahon'a da dikkat çekti.

01:24:51TikTok'a da dikkat çekti.

01:24:53Birkaç 10 yıl sonra

01:24:55gücünü tahkim ettikten sonra

01:24:57ciddi bir aktör olabilir ama

01:24:59Mustafa Vadi'de bir Çin ve ABD

01:25:01savaşının

01:25:03birbirini yaramayacağı

01:25:05çok ciddi bir şeye

01:25:07bu şeye benziyor hocam.

01:25:09Bölgede

01:25:11aslında iki ontolojik düşmanın

01:25:13yani İran ve İsrail'in

01:25:15örtülü bir centilmenlik

01:25:17anlaşmasıyla beraber

01:25:19örtülü bir centilmenlik anlaşmasıyla

01:25:21aman saldırıları

01:25:23vekiller düzeyinde tutalım

01:25:25ki birbirimizi böylece besleyelim

01:25:27o karşıtlıktan, düşmanlıktan

01:25:29besleyelim. Çünkü biz

01:25:31savaştığımızda bu ikimize de büyük bir

01:25:33hangisi kazanırsa kazansın

01:25:35piruç zaferidir. Yani yenilenin

01:25:37de mağlup olduğu bir kısmı kaybedecek.

01:25:39ABD Çin arasındaki hikaye de böyle.

01:25:41Kim müzdarip? Kim mağdur?

01:25:43Ben Avrupa'yı mağdur görüyorum mesela.

01:25:45Şimdi düşünün. ABD Çin'i

01:25:47istiyor. Orada sürekli rekabet

01:25:49halinde bir devlet olsun ki ben burada

01:25:51alanımı büyüteyim. Çin de ABD'ye

01:25:53bayılıyor. Rusya'ya sataşsın

01:25:55bu coğrafyada darbeler yapsın ki

01:25:57insanlar Çin'e yumuşak. Çin üretiyor.

01:25:59O kadar besleniyorlar ki. Çin'den

01:26:01bir yeni kimlik inşası olacak.

01:26:03Çin üretirken

01:26:05ABD dünyaya korku pazarlıyor.

01:26:07Çok doğru. NATO'nun

01:26:09kanatları altına gelmezsen

01:26:11ya seni Rusya yer, ya Çin

01:26:13yer. Ama biri yer. O zaman

01:26:15benim büyük beylem olacağımı kabul etmeye

01:26:17devam edeceğim. İsveç'i Finlandiya'ya aynı

01:26:19korkuyla direkt doğrudan NATO'ya

01:26:21yaptırmaz mı hocam? O zaman kamuoyu yoklamaları

01:26:23oluşturdular. Hani diyorlar

01:26:25kamuoyu araştırma firmaları diyorlar ya. Ben

01:26:27kamuoyu oluşturma firmaları diyorum.

01:26:29İsveç'te halkın %85'i

01:26:31Rusya'nın kendisine saldıracağını

01:26:33düşünmeye başladı. Amerika yaptı.

01:26:35Basın gücüyle, Hollywood

01:26:37gücüyle, gazetelerle,

01:26:39yeni nesil medyayla dedik ki hemen

01:26:41füzeyi yağanın kafanıza yiyeceksiniz.

01:26:43Sınırınız bile yok. Ey İsveç

01:26:4570 yıldır siz bundan

01:26:47korkmuyordunuz. Soğuk savaşta Stalin varken

01:26:49korkmuyordun da ne oldu şimdi?

01:26:51İşte Çin'de bu yok.

01:26:53Hocam dün

01:26:55kamuoyu ile alakalı güzel bir örnek, çok iyi bir örnek

01:26:57verdiniz. Doktora

01:26:59temas ettiniz. Dün mahallede alışveriş yaptığın

01:27:01bir esnaf ağabey şunu soruyor.

01:27:03Hocam şimdi iyice savaş

01:27:05yaklaştı. Hani nükleerlerden bahsediyor.

01:27:07Hani televizyonlarda sürekli konuşuluyor.

01:27:09Ya diyor şimdi bu

01:27:11Rusya, Avrupa birbirine nükleer silah atarsa

01:27:13biz Ankara'da bunu hisseder miyiz diyor.

01:27:15Yani aslında baktığınızda

01:27:17şey var. Başka türlü bir

01:27:19korkunun oluşturmaya çalışıldığını da

01:27:21görebiliyoruz rahat bir şekilde.

01:27:23Enerji konusunda da

01:27:25daha çok kaynaklardaymış. Burada

01:27:27hocam böyle bir tehlike. Yani bu

01:27:29velev ki

01:27:31Muhammed hocam diyor ama şimdi

01:27:33bir nükleer tehlikede oluşabilir mi?

01:27:35Şimdi Putin bunu hatta

01:27:37söyledi Türkiye'yi de ayırdı.

01:27:39Nükleer korkuları

01:27:41Türkiye'yi de ayırdı. Bir önceki

01:27:43video vardı. Dünya savaşı animasyonu

01:27:45demiştik. Aslında orada nükleer

01:27:47savaşında bir nevi göstergesi.

01:27:49Burada ne olur hocam?

01:27:51Gerçekten böyle bir şey söz konusu

01:27:53olabilir mi? Ya bu zaten

01:27:5593-94 yılından beri biliyoruz. Hatta

01:27:57Ukrayna'ya kadar ve

01:27:59o zamanki yayınlanan askeri

01:28:01doktriğinde Rusya demişti ki

01:28:03yakın çevreme yaklaşma.

01:28:05İşte yakın çevreme yaklaşma nükleerle

01:28:07karşılık verir. Yanlış hatırlamıyorsam

01:28:0996 yılında bu doktrine revize

01:28:11edildi. Misliyle karşılık

01:28:13ya da hani eş karşılık

01:28:15olarak işin içerisinde geldi ve zaman zaman

01:28:17ilerledikçe ki Ukrayna'ya kadar

01:28:19biliyoruz ki... Ama orada dediler Romanya'yı,

01:28:21Bulgaristan'ı, Macaristan'ı, Letonya'yı, Litmanya'yı

01:28:23sakın NATO'ya alma dediler.

01:28:25Gelme dedi ve bunun karşılığında

01:28:27baktı ki devamı yok.

01:28:29Ama şunu da unutmamak gerekiyor.

01:28:31Amerika Birleşik Devletleri

01:28:33başka dışarıdaki kamuoyu oluştururken

01:28:35kendindeki

01:28:37halkın da çok büyük bir kesimin de dışarıdan

01:28:39gelecek tehditlere karşı korktuğunu

01:28:41biliyoruz. Yani bir hoparlör patlamasında

01:28:43insanların

01:28:45diskolarda ya da bir müzikte ortamlarına

01:28:47kaçışmaya başladıklarını... 11 Eylül'le

01:28:49beraberdi.

01:28:51Peki bu tehditçi olur mu hocam?

01:28:53Ben şuna inanmıyorum çünkü...

01:28:55Bu nükleer füzelerin kullanılma ihtimali

01:28:57var mı? Dehşet dengesine yığıldı.

01:28:59Ben düşük miktarda da olmayacağını

01:29:01düşünüyorum. Çünkü çevrede gerçekten

01:29:03ki artık eskisi gibi değil.

01:29:05İki güç yok. Ve artık bir

01:29:07o mobilite var işin içerisinde

01:29:09ve Amerika Birleşik Devletleri'nin

01:29:11doğrudan bir çatışmaya gireceğini ve doğrudan

01:29:13hani Rusya tek tarafında

01:29:15olsaydı evet bu şey yapabilirdi,

01:29:17düşünebilirdi ama bu büyük güçlerin

01:29:19doğrudan doğruya bu kadar denli

01:29:21yıkıcı bir savaşa gireceği

01:29:23düşüncesi de değil. Ama şey diyor,

01:29:25Trump diyor ki dünyayı salaklar yönetiyor diyor.

01:29:27Bravo Trump!

01:29:29Dünyayı salaklar yönetiyor diyor.

01:29:33Ama şöyle bakıldığı zaman

01:29:35hocam o soğuk savaş döneminde

01:29:37hem Avrupalı liderlere de baktığınız zaman

01:29:39gerçekten yani

01:29:41işte Zelenski'yi bir tarafta görüyoruz,

01:29:43Macron'u diğer bir tarafta görüyoruz,

01:29:45Wilderser yani bakıldığı zaman da

01:29:47dünyadaki bir lider sıkıntısı da

01:29:49çok büyük bir lider soru var ve

01:29:51Trump gelirken şunu demişti ya ben siyasetçi

01:29:53değilim. Washington'da bir bataklık

01:29:55var. Bu bataklığı kurutmaya

01:29:57geliyorum deyip o kendi söylediği

01:29:59salaklar sofrasının baş aktörü

01:30:01olmuştu. Şimdi baktı ki kendinden

01:30:03dahası yok. Bir defa daha

01:30:05baş aktör olayım çünkü o zaman merkezde yok.

01:30:07Kimse kalmadı kendisi açısından.

01:30:09Cumhurbaşkanı var. Cumhurbaşkanı Erdoğan var.

01:30:11Bir bakıyorsun böyle siyasi anlamda.

01:30:13Bir taraftan da bir Putin'i görüyoruz.

01:30:15Bir de Şii var zannederim daha da.

01:30:17Belki Modi'de diyebiliriz.

01:30:19Geri kalana

01:30:21baktığınız zaman hocam hepsi daha

01:30:23toy liderler.

01:30:25Gerçekten de Trump'ın da biraz

01:30:27Trump onlardan daha tecrübeli.

01:30:29Bu söylemi

01:30:31kendisi yaptığı için durum tespiti de gayet

01:30:33makul. Onlar arasında ben de

01:30:35gelirsem tam olacak diyor.

01:30:37Ama bu radikal söylem beraberinde

01:30:39küresel anlamda büyük bir savaşı doğurmaz.

01:30:41Fakat barıştan

01:30:43hiç bahsetmeyeceğimiz uzun yıllar

01:30:45vardır. Bir de İsveç ve

01:30:47Finlandiya'nın NATO üyeliği konusunda

01:30:49az önce söyledim ya korku pazarlıyor.

01:30:51Şimdi

01:30:53İsveç ve Finlandiya'nın

01:30:55NATO üyeliği alması aynı zamanda Rusya'ya

01:30:57bir anlamda kışkırtmak

01:30:59anlamına geliyordu. Çünkü

01:31:01Türkiye'ye o kadar büyük tavizler verdi ki işte

01:31:03F-35 sürecinden çıkarıldık. F-16

01:31:05anlaşmasını imzaladık. Bir anlamda

01:31:07F-16 sürecine

01:31:09Türkiye'yi dahil ettikten sonra

01:31:11işte Rusya'yı kışkırtmak için daha fazla

01:31:13saldırgan hale getirmek için

01:31:15İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyeliğine.

01:31:17Peki Hasan Bey. Rusya'yı

01:31:19kışkırtabilecek kadar güçlü olan ABD

01:31:21aktörünü düşünelim. Çin ya da

01:31:23Hindistan'ın herhangi bir devleti

01:31:25kışkırtabilecek, manipülasyon

01:31:27yapabilecek, o ülkede yönetimi değiştirebilecek

01:31:29kamuoyunu sürebilecek gücü var mı?

01:31:31Şu an görünüşü yok.

01:31:33Bakın bunlar daha süper güç değiller.

01:31:35Dünya hala tek kutuplu.

01:31:37ABD var. Bir de Hedemo.

01:31:39Rusya biraz etkili ki

01:31:41bugün az önce yayın öncesi de

01:31:43Burkünefaso'da

01:31:45bir darbe oldu.

01:31:47Yakın zamanda zaten hem

01:31:49savunma bakanlığı hem de işleri bakanlığı.

01:31:51Bir ziyaret gerçekleştirmişti.

01:31:53Bugün Burkünefaso liderini

01:31:55Rus askerler koruyordu.

01:31:57Çok dikkat çeken bir fotoğraf.

01:31:59Halen Rusya'nın Afrika'da etkisinin

01:32:01arttırdığını görüyoruz.

01:32:03Nijel'de darbe sonrasında Rusya bayrakları vardı.

01:32:05Bayrakları çağırıyorlardı.

01:32:07Türkiye bayrakları vardı.

01:32:09Yeni Kaledonya'da da vardı hocam.

01:32:11Basitofans'ta.

01:32:13Taha Neresi değil mi?

01:32:15Basitofans'ta bayraklar maketi vardı.

01:32:17Konferans vardı orada.

01:32:19Bir sebebi var.

01:32:21O yüzden işte

01:32:23Azerbaycan artık lobiciliği öğrendi.

01:32:25Ey Fransa diyor, sen

01:32:27Ermenistan'ı desteklemeye devam edersen

01:32:29ben de Yeni Kaledonya'nın bağımsızlığı için

01:32:31burada lobi oluşturabilecek kadar da kuvvetliyim diyor.

01:32:33Her gün cayır cayır yayın yapıyorlar.

01:32:35Bence bunlar çok kıymetli hamleler.

01:32:37Fransa'nın bu desteği de içerideki

01:32:39Ermeni lobisinin etkisi diyebilir miyiz hocam?

01:32:41Özellikle Ermenistan'a yönelik.

01:32:43Büyük oranda evet.

01:32:45Benim orada bir çekincem var tabii.

01:32:47Yani Yeni Kaledonya'nın olası bir bağımsızlığının

01:32:49çok daha başka sorunları

01:32:51tetikleyebileceği, sert determinasyon

01:32:53hakkının kullanım alanının

01:32:55çok daha genişleyebileceği,

01:32:57yarın bizim coğrafyamız açısından da birilerinin

01:32:59garip garip haklar iddia edebileceğini de

01:33:01unutmayalım.

01:33:03Şimdi gelelim

01:33:05hemen Beşar Esad

01:33:07uzun bir aradan sonra Moskova'ya gitti.

01:33:09Kremlin'de Rusya Devlet Başkanı Putin'le

01:33:11bir görüşme gerçekleştirdi.

01:33:13Bu görüşmede elbette Türkiye ile Suriye arasındaki

01:33:15normalleşme de değerlendirildi.

01:33:17Uzun bir aradan sonra Esad'la

01:33:19Putin arasında bir görüşme gerçekleşti.

01:33:21Tabii Putin'in

01:33:23Orta Doğu'ya ilişkin bazı endişeleri de vardı.

01:33:25Muhammed Hocam

01:33:27sizle devam edelim.

01:33:29Ne bekliyoruz hocam?

01:33:31Şimdi biraz Orta Doğu'da ne olacak?

01:33:33Özellikle Suriye'de ne olur?

01:33:35Türkiye ile normalleşme

01:33:37olabilir mi?

01:33:39Esad Erdoğan görüşmesini biz yakın zamanda

01:33:41ya da uzun vadede görebilir miyiz?

01:33:43Ve bu bize ne

01:33:45sonuç doğurur?

01:33:47Şöyle başlayabiliriz

01:33:49Mustafa Bey. Aslında bu ziyaretin

01:33:51önemli

01:33:53yanlarından bir tanesi.

01:33:55Aslında Rus

01:33:57devlet başkanı Putin'in

01:33:59Esad'e hem sürece dair

01:34:01belli tavsiyelerde, yönlendirmelerde

01:34:03bulunması hem de Ankara-Şam

01:34:05arasında diyalog

01:34:07kapısının açılmasını

01:34:09kolaylaştıracak artık

01:34:11adımlar, söylemler üretmesi ya da daha da

01:34:13ötesinde bunun

01:34:15tehlikeye sokacak, diyalog

01:34:17kapısının açılmasını tehlikeye

01:34:19sokacak hamlelerden ve söylemlerden

01:34:21uzak durmasını da telkin

01:34:23edecek bir çerçeveye sahip.

01:34:25Çünkü şunu net bir şekilde görebiliyoruz ki

01:34:27Şam yönetimi

01:34:29bir tarafıyla Ankara ile

01:34:31yakınlaşmak istiyor ama

01:34:33öte taraftan da

01:34:35bazı

01:34:37belirsizlikler nedeniyle

01:34:39özellikle Suriye'deki Şahin

01:34:41Kanad'ın istekleri

01:34:43talepleri ve bir taraftan da

01:34:45Tahran'ın

01:34:47Şam stratejisi, politikası

01:34:49nedeniyle bu mevzuya

01:34:51mesafeli yaklaşıldığını görüyoruz.

01:34:53Bugün

01:34:55Suriye'de örtülü bir

01:34:57Tahran-Moskova mücadelesi

01:34:59çatışması da var. Bu sadece

01:35:01şey hiç üzerinden gitmiyor yani

01:35:03Putin'in

01:35:05doğrudan yönettiği

01:35:07doğrudan

01:35:09bir bakıma yönlendirdiği bir Suriye sahası yok.

01:35:11İran'ı da

01:35:13şöyle

01:35:1521 sene sonra bakan düzeyinde

01:35:17seçimden öncesi, genel seçimden öncesi

01:35:19bir görüşme gerçekleştirilmişti. O görüşmeden

01:35:21bir mutabakat sağlanıyor ama İran

01:35:23Esad rejimini

01:35:25kışkırtıp bir yandan Türk askerinin

01:35:27çekilmesinin şartında ortaya sürmeye

01:35:29başlıyor. Görüşmeler İran etkisiyle

01:35:31tıkanıyor ama bugün gelinen noktada

01:35:33biz hep

01:35:35Cumhurbaşkanı Erdoğan yakın zamanda ziyaret etmişti

01:35:37Irak'ta bir yeni dönem başladı.

01:35:39Aslında Esad rejimi

01:35:41gelinen noktada ülke içerisindeki

01:35:43İran etkisinden rahatsız.

01:35:45Bu rahatsızlığını da zaten artık her fırsatta

01:35:47dillendirmeye başladı.

01:35:49Belki şöyle bir şey yapabiliriz

01:35:51yani yönetimdeki bir kanat

01:35:53bir kanat rahatsız İran

01:35:55varlığında.

01:35:57Bugün şu tabloya

01:35:59baktığımızda daha önce yapılan görüşmelerde

01:36:01işte dörtte zirve marjında yapılıyordu.

01:36:03İran, Türkiye, Rusya ve

01:36:05Esad rejimi marjında yapılıyor ama

01:36:07bugün gelinen noktada

01:36:09Rusya ara bulucu, masanın

01:36:11bir tarafında Türkiye var, diğer tarafında

01:36:13Esad olacak bir anlaşma sağlanırsa.

01:36:15Denklemin dışına tamamen İran çıkmış durumda.

01:36:17Aslında İran'ı

01:36:19tedirgin eden, İran müesses nizamını

01:36:21tedirgin eden şeylerden biri de şu

01:36:23reisini ve aynı zamanda

01:36:25dışişleri bakanı

01:36:27Abdullahiyan'ın

01:36:29aynı kazada hayatını kaybetmiş olması ki

01:36:31Abdullahiyan çok

01:36:33önemli ve yükselen bir aktördü. Belki de

01:36:35reis özellikle 7 Ekim'den sonra

01:36:37çok daha ciddi bir mesafe kat etti.

01:36:39Karizmasını çok

01:36:41ciddi artırdı. Hatta

01:36:43Körfez'le normalleşme sürecinde

01:36:45Suud'la normalleşmenin önemli

01:36:47mimarlarından biri olarak

01:36:49varlığını gösterdi ve reisi sonrasında

01:36:51belki de güçlü bir aktör olarak

01:36:53karşımıza çıkacaktı. Şimdi bu

01:36:55iki aktörün bir anda İran'dan

01:36:57İran'da devre dışı

01:36:59kalması ve daha ılımlı

01:37:01birinin devlet başkanlığına

01:37:03gelmiş olması. Tabii şu var, rehberlik makamını

01:37:05asla biz orada yatsıyamayız.

01:37:07Oradaki İran müessesi nizamındaki

01:37:09konumun ama İran'ın görece

01:37:11mevzii kaybettiği bir

01:37:13ortamda

01:37:15Moskova'nın ara buluculuğuyla

01:37:17Ankara-Şam hattında yeni bir

01:37:19sayfanın açılması,

01:37:21yeni bir bavın açılması

01:37:23Tahran'ın gerçekten sahada yeni meydan okumalarla

01:37:25yüzleşmesi anlamına gelecek.

01:37:27Tabii burada şunu da ifade...

01:37:29Rusya'da fırsatı iyi değerlendirdi.

01:37:31Yani İran'ın taşları daha yerine oturmadan

01:37:33hemen önce ön aldı

01:37:35ve bu meseleyle ilgili

01:37:37benim dedi kapı.

01:37:41Türkiye'nin bu konuda Putin'e özel bir parantez açıyor.

01:37:43Kesinlikle.

01:37:45Burada şey de çok önemli aslında.

01:37:47Türkiye'nin Rusya üzerinden bu

01:37:49diyaloğu yürütmüş olması

01:37:51çok taraflı mesajlar da içeriyor.

01:37:53Bir tarafıyla İran ve şey arasında

01:37:55Rusya yani iki tane

01:37:57ana güçü İran ve Rusya'yı

01:37:59Suriye üzerindeki iki hegemon güç

01:38:01olarak değerlendirdiğimizde

01:38:03bu hiyerarşide inşa ediyor

01:38:05ve Moskova'yı doğrudan kendisine muhatap alıyor.

01:38:07Bu önemli.

01:38:09Diğer bir taraftan Esed rejiminin

01:38:11İran bagajı nedeniyle

01:38:13o karşılaştığı artık yükleri

01:38:15üzerinden atabilmesi için de

01:38:17ona bir fırsat sunuyor.

01:38:19Burada evet diyecek, masaya oturacak

01:38:21İransız kaldığı yerden yoluna devam edecek.

01:38:23Şöyle bir durum var.

01:38:25Sahada etmiyor zaten.

01:38:29Şöyle bir durum söz konusu.

01:38:31Birkaç tane riskli alan var.

01:38:33Birincisi eğer

01:38:35Şam

01:38:37tamamen İran'ın kontrolü dışına

01:38:39çıkacak bir

01:38:41adımlar silsilesi

01:38:43ortaya koyacak olursa

01:38:45büyük ihtimalle bu

01:38:47Tahran tarafından yeni bir hesaplaşmanın

01:38:49yeni bir kapının açılması

01:38:51anlamına gelecek ki burada Hizbullah'ın

01:38:53nasıl bir pozisyon üstleneceği çok önemli.

01:38:55Bu da buna gelmeden

01:38:57yani Netanyahu'nun kendini

01:38:59karantin altına almak için

01:39:01Güney Lübnan'a yürüteceği bir

01:39:03savaş. Bu da dengeleri

01:39:05değiştirebilir.

01:39:07Yaklaşık bir ay önce

01:39:09Arap Birliği ilginç bir karar

01:39:11aldı. Bununla alakalı

01:39:13ufak bir analiz yazmıştım.

01:39:15Ve Hizbullah'ı

01:39:17artık

01:39:19terör örgütü olarak listesinden

01:39:21terör örgütleri listesinden çıkardı.

01:39:23Şimdi bu şuna dönüşebilir mi

01:39:25acaba? Biz kademeli bir

01:39:27süreçten bahsedebiliriz. Yani

01:39:29Arap Şii'liğini

01:39:31Arap Çinli'yi üzerinden

01:39:33Orta Doğu'da yeniden

01:39:35konumlandırıp yeniden bir ona

01:39:37pozisyon verip

01:39:39önce İran'ın onlar üzerindeki

01:39:41nüfuzunu azaltarak

01:39:43ki Husi'lerin

01:39:457 Ekim'den sonrasını değerlendirme

01:39:47mesele sayesinde buydu. Husi'ler

01:39:49savaşın bir parçası olmaya çalışarak

01:39:51Arap dünyasına şu mesajı

01:39:53vermeye çalıştı.

01:39:55Beni de en azından Hizbullah gibi

01:39:57değerlendirin. Arap'ım

01:39:59Yemenliyim yani Arap'ım

01:40:01ben de sizinle aynı dili konuşuyorum

01:40:03aynı kültürün bir parçasıyım hatta

01:40:05birazcık daha sonra

01:40:07Araplığın yayılma hikayesine

01:40:09baktığımızda Yemen Araplarının daha

01:40:11kökten Arap olduğunu söyleyebiliriz.

01:40:13Benim

01:40:15en azından beni tanıyın. Bakın 2015'den

01:40:17beri Yemen'i yönetiyorum.

01:40:19Biz bazen kavramları kullanırken

01:40:21sahanın gerçekliğinden bağımsız

01:40:23düşünüyoruz. Şimdi bakıyorum mesela

01:40:25uluslararası literatüre medyaya

01:40:27veya akademik dünyaya

01:40:29Husi'leri artık biz devlet dışı bir aktör

01:40:31olarak tanıyoruz.

01:40:33Dinlendiriyoruz. Adam 2015'den beri

01:40:35sanayi yönetiyor.

01:40:37Ama böyle temsilci göndermemişti sonunda.

01:40:39Devletin bütün şeyleri neredeyse

01:40:41Yemen'in birçok askeri adamların

01:40:43kontrolünde. Şimdi bu devlet dışı

01:40:45aktör mü mesela? Kısa bir ara

01:40:47vereceğiz Hasan abi hocam.

01:40:49Son bir şey alayım hemen.

01:40:51İfade edeyim. Yani burada bir süreç

01:40:53var. Bir normalleşmeye doğru giden

01:40:55süreç var. Çünkü bir tıkanmışlık var.

01:40:57Bu tıkanmışlığı açmaya

01:40:59yönelik hamleler var. Putin

01:41:01burada Şam yönetiminin aslında şu uyarıları

01:41:03da yapmaya çalışıyor bence.

01:41:05Bir içerideki Şahin Kanad'ın

01:41:07ikincisi de İran'ın

01:41:09ya da bir bakıma o kanatları

01:41:11yönetecek dış baskıları izal ederek

01:41:13Ankara'ya karşı yanlış

01:41:15stratejiler uygulama, yanlış söylem

01:41:17üretme gibi bir tavsiyede bulunuyor.

01:41:19Kısa bir reklam. Reklamdan sonra devam

01:41:21ediyoruz efendim.

01:41:23Evet akşam baskısının

01:41:25son dilimindeyiz. Suriye'yi

01:41:27konuşuyorduk. Özellikle Beşar Esad'la

01:41:29Putin'in arasında bir görüşme vardı.

01:41:31Putin'in dikkat çekende bir

01:41:33açıklaması oldu. Orta Doğu'da

01:41:35dedi, durum kötüleşiyor

01:41:37ifadesini kullandı.

01:41:39Hasan Bey buyurun. Orta Doğu'da durum

01:41:41kötüleşiyor.

01:41:43Ama Türkiye'nin

01:41:45araya girmesiyle birlikte belki de

01:41:47yeni bir

01:41:49senaryo konuşacağız Suriye'de. Az önce

01:41:51Suriye'yi konuşuyorduk.

01:41:53Biz bir Suriye haritasını da alalım ekranlara.

01:41:55Siz devam edin buyurun.

01:41:57Putin'in

01:41:59ara borcu olması Türkiye açısından son derece

01:42:01önemli. Zaten uzun süredir

01:42:03Suriye'de kalıcı, barışlı ve istikrarlı

01:42:05sağlanması noktasında Türkiye'nin

01:42:07hem çabası vardı hem girişimleri

01:42:09vardı hem de yaptığı operasyonlar vardı ki

01:42:11sahada şu an haritayı görüyoruz.

01:42:13Diğer bir haritayı rica edeceğim.

01:42:15Buyurun.

01:42:17Esat'ta bir görüşme olacak artık.

01:42:19Bunun zaten alt zemini oluşturmaya

01:42:21çalışıyor. Daha önce istihbarat

01:42:23düzeyinde 14 görüşme

01:42:25gerçekleştirilmişti ki

01:42:27Hakan Fidan Mitbaşkanlığı döneminde Suriye

01:42:29İstihbaratı'nın başıyla biri

01:42:31Irak'ta bir de Moskova'da

01:42:33toplam iki görüşme gerçekleştirilmişti.

01:42:35Bu görüşmede zaten o

01:42:37bakan düzeyinde yapılan, daha önce yapılan

01:42:39zirvenin alt zemini oluşturulmuştu.

01:42:41Hala istihbarat düzeyinde

01:42:43görüşmelerin devam ettiğini biliyoruz.

01:42:45Eylül ayı gibi ben

01:42:47Esat'la Erdoğan görüşmesinin ki

01:42:49özellikle Cumhurbaşkanı Erdoğan Şanga

01:42:51İşbirliği Zirvesi'ne gittiğinde belki

01:42:53burada bir görüşme ihtimali olur mu

01:42:55sorusu akıllara gelmişti ancak

01:42:57burada görüşme olmadı. Bir görüşme yapılacak.

01:42:59Tabii Türkiye açısından iki

01:43:01faktör önemli. Biri göçmenlerin

01:43:03konusu, ikincisi YPG

01:43:05PKK'yla mücadele, terörle

01:43:07mücadele. Tabii evet Esat'ta

01:43:09bir anlaşma olacak ancak nasıl bir anlaşma olacak

01:43:11benim düşüncem zaten

01:43:13Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın hem de Dışişleri Bakanı

01:43:15Hakan Fidan'ın son yaptığı açıklamalara

01:43:17baktığımızda her iki isimde

01:43:19özellikle YPG PKK konusunda

01:43:21net bir mesaj veriyor.

01:43:23Operasyon mesajı veriyor ki Hakan Fidan özellikle

01:43:25PKK'nın kontrol ettiği

01:43:27noktalardaki doğal kaynakları

01:43:29işaret ediyor ve artık bunların

01:43:31bir anlamda Suriye halkının

01:43:33kullanılmana açılması gerektiği noktasında

01:43:35net bir mesajı var. Bu anlamda

01:43:37bu açıklamadan

01:43:39Esat rejimiyle birlikte

01:43:41Kontrol edilen alan ya da işgal edilen diyelim hocam

01:43:43İşgal edilen alan da burası

01:43:45Şöyle ben size vereyim

01:43:47Tabii Türkiye

01:43:49bugüne kadar dört ayrı

01:43:51operasyon gerçekleştirdi. Ancak üç tanesini

01:43:53doğrudan PKK-YPG

01:43:55yönelik gerçekleştirdi.

01:43:57En son yaptığımız Barış Bulan harekatında

01:43:59zaten kontrol ettiğimiz noktalar

01:44:01büyük ölçüde

01:44:03bu hat. Yine

01:44:05Fırat Kalkan harekatı 2016 yılında ilk

01:44:07gerçekleştirdiğimiz operasyondu.

01:44:09Diğer taraftan zaten İdlib'de

01:44:11belli noktalarda HTC'nin

01:44:13kontrolünde olduğunu biliyoruz. Ancak diğer taraftan da yine

01:44:15Afrin ki belki de

01:44:17PKK-YPG için en stratejik

01:44:19noktaydı. Kendi

01:44:21çaplarında kuracakları devletin

01:44:23başkenti olarak kantonları

01:44:25birleştirselerdi

01:44:27Afrin'i başkentleri olarak

01:44:29düşünüyorlardı. Ancak buraya

01:44:31gerçekleştirilen operasyonlarla birlikte zaten

01:44:33bu hat terörden temizlendi.

01:44:35Şimdi operasyon olmasaydı

01:44:37mesela bu yeşil olarak görmüş olduğumuz

01:44:39bu alanlar komple terör örgütünün

01:44:41işgal ettiği alan mı olacaktı?

01:44:43Terör örgütünün işgal ettiği alan olacaktı

01:44:45ki zaten özellikle

01:44:47mesela Tel Rifat

01:44:49hattı operasyonları konuşurken

01:44:51sıkça dile getirdiğimiz noktalardan bir tanesi

01:44:53iç savaş öncesi

01:44:55250 bin sivilin yaşadığı bir kentten bahsediyoruz.

01:44:57Savaş sonrası

01:44:59250 bin Tel Rifatlı

01:45:01daha güvenliği gördüğü

01:45:03ülkede göç etmiştir.

01:45:05PKK-YPG'nin

01:45:07kontrolü olan bir bölge var. Sarı.

01:45:09Şimdi soruyorum.

01:45:11Oraya mühimmat nereden gidiyor?

01:45:13Teşhizat nereden gidiyor? Gıda yardımı nereden gidiyor?

01:45:15Türk tarafından gitmediğine göre

01:45:17rejimle YPG-PYD

01:45:19örtülü bir ittifak içinde.

01:45:21Haseke zaten

01:45:23belki de bu anlamda stratejik bir nokta.

01:45:25Bugün belki de

01:45:27rejimin elindeki hocam daha iyi bilir.

01:45:29Bugün akaryakıt bulma ihtimali

01:45:31zaten çok düşük bir ihtimal.

01:45:33Rusya'dan gemilerle gelecek

01:45:35akaryakıt.

01:45:37Öyle akaryakıt ihtiyacını

01:45:39düşünebiliyor musunuz?

01:45:41PKK'yla anlaşma

01:45:43içerisinde olacak ve

01:45:45yine bu bölgeden

01:45:47denizör dediğimiz bölgeden çıkan

01:45:49petrolü işleyecekler.

01:45:51Rejimin olduğu bölgelere gelecek.

01:45:53Tabii özellikle Türkiye'nin

01:45:55daha önce yaptığı operasyonlar sonrası

01:45:57hem Rusya'yla hem de Amerika Birleşik Devletleriyle

01:45:59yaptığı anlaşma var.

01:46:01Türkiye zaten bu bölgede operasyonları konuşurken

01:46:03her fırsatta hem Rusya'nın

01:46:05hem de Amerika Birleşik Devletleri'nin

01:46:07daha önce anlaşmalardan

01:46:09kayda geçen yükümlülüklerinin yerine getirilmesi.

01:46:11Nedir bu yükümlülük?

01:46:13Biz operasyonlarda 30 km derinliğe

01:46:15inmiştik.

01:46:17Türkiye hem Amerika'yla yaptığı anlaşmada

01:46:19terlif atmem için

01:46:21YPG-PKK'nın tamamen

01:46:23bu iki kentten çıkması noktasında bir anlaşma.

01:46:25Ama çıkmadılar.

01:46:27O yüzden hem Afrin'deki

01:46:29hem işte

01:46:31özellikle Barış Pınar Harekatlı Bölgesi'nin

01:46:33aynı ıslah dediğimiz hattan

01:46:35halen bu bölgelerden

01:46:37hem askeri üslerimize yönelik hem de

01:46:39sivil yerleşim yerlerine yönelik saldırıların

01:46:41devam ettiğini biliyoruz.

01:46:43Membiç falan bu bölgelerdeki demografik yapıya

01:46:45baktığımız zaman neyi görüyoruz?

01:46:47Buralar işgal edilen yerler Kürt yerleşim yerleri mi?

01:46:49Tarihi açıdan ve

01:46:51şu anki şartlarda

01:46:532011 öncesi ya da

01:46:55Arap şehri mi hocam?

01:46:57Bu bölge aslında şey var yani

01:46:592011 önceki sürece baktığımızda

01:47:01genel itibariyle

01:47:03Suriye'deki Kürt

01:47:05vatandaşları, Türkmenleri

01:47:07ve daha şey bir şekilde

01:47:09daha az Arap yoğunluğunun olduğu şehirler

01:47:11diyebiliriz. Halep vs. gibi ana

01:47:13şehirleri dışarıda bıraktığımız zaman

01:47:15Haseke, Hakeza tam bir şeydi yani

01:47:17o dönemi itibariyle.

01:47:19Membiç peki hocam?

01:47:21Arap muhusu orada biraz daha

01:47:23fazla mı? O bölge o zaman için

01:47:25baktığımızda yani birazcık daha

01:47:27Suriye'nin batısına doğru

01:47:29kuzey batısına doğru yaklaştığımızda

01:47:31şeyi görüyoruz. Demografik yapının

01:47:33heterojenleştiğini görüyoruz.

01:47:35Yani orada bir yerden

01:47:37sonra şurası çok fazla

01:47:39Kürt yerleşim bölgesiydi, burası fazla

01:47:41Türkmen yerleşim bölgesiydi gibi

01:47:43diyemiyoruz. Bir köy var mesela

01:47:45Türkmen köyü, bir başka köy var. Kürt köyü

01:47:47gibi tanımlayabiliriz. Mesela Resulayn

01:47:49Mustafa, Resulayn belki de

01:47:51YPG, PKK için en stratejik noktaydı

01:47:53zira işte kendi çaplarında

01:47:55ele geçirdikleri ilk noktaydı

01:47:57Resulayn. Değerli şehrin elinden almışlardı.

01:47:59O anlamda çok önemsedikleri bir yerde ki

01:48:01Barış Pınar Harekatı'nda

01:48:03Türk Silahlı Kuvvetleri bu bölgeye girdiğinde

01:48:05yüzlerce kilometrelik tünel ağıyla

01:48:07karşılaşmıştı. Yani girilmesi

01:48:09son derece zor bir bölgeden bahsediyoruz.

01:48:11O anlamda Resulayn'a

01:48:13baktığımızda Arap nüfusunun yoğun olduğu

01:48:15bir noktaydı. Özellikle tabii dayışın

01:48:17varlığı hem demografik yapının

01:48:19değişmesinde hem de... Ama YPG'nin

01:48:21gelmesiyle birlikte de demografik yapıyordu.

01:48:23Çok ciddi manada etkiledi ve o zaten tetikledi biraz da.

01:48:25Evet. Şu anda tamamen

01:48:27neredeyse Resulayn'ın büyük bir

01:48:29bölüme Kürt nüfusu vardı. Ancak Türk askerinin

01:48:31gelmesiyle birlikte zaten

01:48:33büyük ölçüde boşaltıldı orası da.

01:48:35Tabii özellikle

01:48:37Amerika Birleşik Devletleri

01:48:39yardımları nereden gönderiyor? Tabii

01:48:41son dönemde baktığımızda aslında

01:48:43Irak'tan Süleymaniye'ye

01:48:45uçaklar iniyor. Süleymaniye üzerinden

01:48:47doğrudan işte Haseke bölgesine

01:48:49yönelik yardımları...

01:48:51Talabani, Süleymaniye'yi aslında

01:48:53ABD, YPG, PYD'nin koridor

01:48:55kurması için açtı. Zaten en büyük

01:48:57problemlerden bir tanesi

01:48:59hep İran etkisinden bahsediyoruz.

01:49:01Hem Irak'taki İran etkisinden bahsediyoruz

01:49:03hem Suriye'deki. Bir anlamda

01:49:05hem PKK, YPG'nin

01:49:07özellikle Suriye'de

01:49:09hissiz

01:49:11rejimin veyahut da işte

01:49:13rejime bağlı İran destekli milislerin

01:49:15Türk Silahlı Kuvvetleri ile doğrudan çatışmaya

01:49:17girdiğini görmediniz. Sadece işte

01:49:19belli noktalarda özellikle Tel Rifat

01:49:21hattında işte YPG, PKK'yla

01:49:23aynı çatı altında

01:49:25birlikte bayrak sallayıp

01:49:27bu noktalardan işte asker müşterimize

01:49:29yönelik saldırılar gerçekleşiyor.

01:49:31Terör örgütü o zaman yani

01:49:33bölgedeki, sahadaki hemen hemen Türkiye dışındaki

01:49:35tüm aktörlerle işbirliği yapıyor o zaman.

01:49:37Yani kimi zaman rejimle,

01:49:39kimi zaman Amerika'yla, kimi zaman Rusya'yla...

01:49:41Mesajın sonrası

01:49:43Tel Rifat hattında her gün çatışma

01:49:45haberleri geliyor ki, bugün Milli Savunma Bakanlığı da

01:49:47dikkat çeken rakamları paylaştı.

01:49:49Şu an, şu hatta halen

01:49:51özellikle rejime bağlı

01:49:53İran destekli milislerin

01:49:55Türk Silahlı Kuvvetleri'nin

01:49:57bulunduğu noktalara ki,

01:49:59önceki gün yine Tel Rifat hattında

01:50:01ve MÜMİÇ hattında drone'lu

01:50:03saldırısına şahitlik olduk. Çok şükür

01:50:05bir zayiatımız yok ancak. Özellikle

01:50:07Esad'la görüşebiliriz

01:50:09açıklaması sonrası. Biraz daha

01:50:11İran destekli milislerin

01:50:13sahada artık provokasyonu arttırdığını görüyoruz.

01:50:15Bu İran'ın aslında rahatsızlığının

01:50:17en önemli göstergelerinden bir tanesi.

01:50:19Ve yine rejim içerisindeki, özellikle İran'a

01:50:21çok yakın olan

01:50:23ekiplerin de şeyi,

01:50:25yani buraya dair nasıl bir olaya

01:50:27nasıl baktıklarını ortaya koyuyor.

01:50:29ABD'nin de, tabi bu arada

01:50:31Türkiye-Suriye normalleşmesinden

01:50:33rahatsız olmasında ayrı bir hikaye.

01:50:35Burada Türkiye ile Esad rejiminin normalleşmesinden

01:50:37iki usul rahatsız olur.

01:50:39Birincisi Amerika Birleşik Devletleri.

01:50:41İkincisi İran. Şimdi

01:50:43Amerika Birleşik Devletleri,

01:50:45evet burada YPG, PKK, binlerce

01:50:47tırgı dolusu silah yardımı yapıyor. Bunun en büyük

01:50:49nedenlerinden bir tanesi Rusya

01:50:51aslında. Rusya faktörü ile İran faktörü.

01:50:53Bugün eğer bu coğrafyada

01:50:55Suriye topraklarında

01:50:57Rusya olmasa veyahut da

01:50:59İran destekli milisler olmasa

01:51:01hani Trump ilk döneminde askerlerimizin

01:51:03tamamını çekeceğiz demişti ya.

01:51:05Bu senaryoyu Kasım ayında yapılacak

01:51:07birkaç sene sonrası eğer Trump göreve

01:51:09gelirse ve bu coğrafyada

01:51:11Rusya ve İran etkisi kırılırsa

01:51:13Amerika Birleşik Devletleri de bu coğrafyada

01:51:15muhtemelen çekilecektir.

01:51:17Amerika Birleşik Devletleri'nin bu coğrafyada olmasının

01:51:19en tebel sebebi Rusya ve İran.

01:51:21Bu bölgeyi bırakmak istemiyor.

01:51:23Tabii güvenlik kaynaklarıyla zaman zaman

01:51:25yaptığımız sohbetlerde şunun da altını çiziyorlar.

01:51:27Evet Trump sonrasında

01:51:29bir hazırlık yapılıyor. Suriye

01:51:31konusunda da ki daha önce Suriye'den

01:51:33çekileceklerini açıklamıştı ancak

01:51:35Amerika Birleşik Devletleri'nin askeri kanadından

01:51:37yapılan açıklamada o dönemde

01:51:39Trump'a yalan söyledik askerlerimizi

01:51:41çekmedik ifadesine.

01:51:43Asıl soru ben hemen soracağım Levent hocam.

01:51:45Şimdi Trump'ın Suriye'deki

01:51:47hassasiyetini biliyoruz ya da

01:51:49söylemlerini yani DAESH'in kurulması

01:51:51Suriye'den askerlerin çekilmesi

01:51:53McGurk'u

01:51:55Suriye'den alması Biden gelince

01:51:57McGurk'un tekrar gelmesi

01:51:59acaba Trump gelirse

01:52:01Suriye'de iş değişir mi? Çünkü

01:52:03biz bölgeye baktığımız zaman

01:52:05Amerika mesela 50 tırla

01:52:07terör örgütü PKK'ya silah

01:52:09sevkiyatını yaptı bu hafta için. Hatta

01:52:11onlar arasında hava savunma sistemi

01:52:13yani Avenger dediğimiz

01:52:15hava savunma sistemi bir terör örgütüne

01:52:17verildi hocam.

01:52:19Bu bir acaba

01:52:21Trump gelirinin endişesi mi?

01:52:23Ya da Türkiye ile

01:52:25Suriye acaba normalleşir de

01:52:27bu terör örgütüne

01:52:29yakın zamanda bir

01:52:31sorun oluşturur.

01:52:33Çok iyi bir soru neden?

01:52:35Sorunuzun içinde kattığınız yorum o kadar gerçekçi ki

01:52:37ABD

01:52:39olası Trump'ın başkanlığı satın alıyor şu anda

01:52:41Amerikan müessesizliği ama

01:52:43ve öyle bir yığınak yapıyor ki

01:52:45Suriye'nin kuzeyine

01:52:47Trump dahi gelse

01:52:49ABD'nin bölgeden çıkmayacağını

01:52:51garanti altına almaya gayret ediyor.

01:52:53Hatta

01:52:55zaman zaman bunu dile getiriyorum

01:52:57ABD'nin elinde olsa oraya

01:52:59F-15 de verir F-16 da verir.

01:53:01Ama biliyor ki Türkiye ilk operasyonda onları oradan toplayacağı için

01:53:03mümkün olduğunca

01:53:05bu menzilli silahlar veriyor.

01:53:07Kısa mesafeli kısa menzilli

01:53:09hava savunma sistemi

01:53:11bir terör örgütünü

01:53:13IŞİD'den koruyabilir mi?

01:53:15Korumaz.

01:53:17DH yapılanması AKİD artıklarından korumak için mi?

01:53:19Hayır. Sadece SİHA'la

01:53:21ve İHA'lara yönelik bir

01:53:23vurucu teknolojiden bahsediyoruz.

01:53:25Peki bu bölgede SİHA'ları en güçlü

01:53:27olarak kullanan en nokta atış

01:53:29operasyonları yapan istihbarat bağlamında

01:53:31en bilinçli davranan

01:53:33devlet kim? Türkiye.

01:53:35O zaman çok açık YPGP'yi

01:53:37devirilen bütün silahlar

01:53:39Türkiye Cumhuriyeti'yle

01:53:41olası o büyük çaplı operasyonda

01:53:43baş edilebilsin.

01:53:45Gerilla savaşı mantığına döndürülebilsin.

01:53:47Hava hakimiyetini Türkiye tam manasıyla

01:53:49sağlayamasın diye.

01:53:51Hasan Bey'in en ciddi katkı

01:53:53ABD'nin bölgede varlık sebebi bir

01:53:55Rusya, iki İran

01:53:57ama İsrail.

01:53:59İsrail bu bölgede devlet olarak

01:54:01varlığını kimi dayanarak

01:54:03kutlamaya devam edecek?

01:54:05Biz teröristan diye anıyoruz.

01:54:07Onlar Irak'ın kuzenini ve Suriye'nin

01:54:09kuzenini o bölgesel

01:54:11Türk yönetimiyle buradaki terörize yapıyı

01:54:13birleştirerek bir devletçi kurmaya

01:54:15gayret ediyorlar. Ve bu devletçi

01:54:17İsrail'in en büyük

01:54:19ittifak ortağı olsun diye

01:54:21kurgulanmış bir model. Ve biliyor ki

01:54:23o bölgedeki halklar

01:54:25tarihi boyunca hiçbir devlet geleneği

01:54:27olmayan, tamamen

01:54:29Suni olarak konumlandırılmış.

01:54:31Amerikan bir dünenmesiyle

01:54:33İngiliz adlıyla o bölgede

01:54:35bir şekilde bayrak açmaya gayret eden bir yapı.

01:54:37Bu kadar getirdikten sonra

01:54:39ABD çekilir mi?

01:54:41Trump'a bırakır mı?

01:54:43Trump gibi bir deli adama

01:54:45Suriye'nin kuzeyinde hadi şu kalan

01:54:47300 askeri de çekelim cümlesini bırakmazlar.

01:54:49Mesela bu seçim,

01:54:51sözde seçim olayı da bir nevi

01:54:53bunun öncesi hazırlığı olabilir diyebilir miyiz?

01:54:55Çok akıllıca bir ön alım. Bakın bunu samimiyetle söylüyorum.

01:54:57O bölgede

01:54:59Afrin'de, Azez'de,

01:55:01Sarmada bölgesinde,

01:55:03İdlib'in kırsalında,

01:55:05Halep'in kırsalında bölgesel

01:55:07meclisler var. Bu meclislerin

01:55:09bir kısmının başkanı Türkmen.

01:55:11Bir kısmının başkanı

01:55:13Kürt kökenli. Ama PKK, YPG'den

01:55:15yığılmış, rejimden

01:55:17yığılmış Kürt kökenli insanlar.

01:55:19PKK, son cümle.

01:55:21YPG orada ne yapmak istedi?

01:55:23Bir yerel seçim yapıp,

01:55:25ben burada bölgesel otorite kurdum.

01:55:27Yeni anayasa yapılacak olsa bile

01:55:29beni hesaba

01:55:31katmak zorundasınız.

01:55:33O anayasanın resmi dillerinden bir tanesi

01:55:35benim andığım dil olmak zorunda.

01:55:37Ve bana üniter devleti dayatamazsınız.

01:55:39Burası ya konfederasyon olur,

01:55:41ya da Irak doğulu bir

01:55:43federasyon olur ki ben yarın bir gün

01:55:45Irak'ın kuzeyine kol kola el ele

01:55:47gelebilirimin senaryosuydu.

01:55:49Kim kırdı? Türkiye.

01:55:51Ama yarın yerel seçimi bir daha

01:55:53engelleme noktasında ben

01:55:55Esad'la Putin'in görüşmesinin çok kıymetli olduğunu düşünüyorum.

01:55:57Şimdi yerel seçim konusunda sıcak bir bilgi

01:55:59aktarayım. Ağustos ayına daha önce iki kez

01:56:01ertelenmişti. Dün sabaha karşı

01:56:03yeral kaynaklardan aldığımız bilgi

01:56:05tamamen yerel seçimin yapılmaması

01:56:07noktasında bir karar alınmış.

01:56:09Bu anlamda seçim yapılmayacak.

01:56:11Tabi bunun en büyük nedenlerinden bir tanesi

01:56:13Esad'la Türkiye arasında yeni dönemi

01:56:15konuşuyoruz ya. Bu

01:56:17eğer Esad'da az önce de altını çizdim. Bir anlaşma

01:56:19yapacaksak bunun en temelinde

01:56:21YPG'nin kontrol ettiği noktalar

01:56:23Esad'la birlikte bir operasyon beklentisi.

01:56:25Şart. Yoksa normalleşmeyelim yoksa.

01:56:27Zaten YPG, PKK'nın

01:56:29en büyük korkusu ki bu

01:56:31işte sözde lider kadrosundan

01:56:33Mazlum Kobani'nin yakın zamanda

01:56:35yaptığı bir açıklama var. Gerekirse

01:56:37Türkiye'yle de görüşebiliriz ifadesini

01:56:39kullanıyor ki bu ifadeyi son dönemde

01:56:41Türkiye'de PKK'ya

01:56:43yakın siyasetçiler de kullanmaya

01:56:45başladı. Dem parti ve biliyoruz ki

01:56:47bu anlamda PKK'nın

01:56:49bir anlamda Türkiye'deki siyasi uzantısı.

01:56:51Buradaki sözde kazanımı kaybettik istemiyorlar.

01:56:53Grup başkan vekilleri de aynı ifadeyi

01:56:55kullanıyor. YPG'yle

01:56:57konuşabilirsiniz, anlaşabilirsiniz

01:56:59ifadesini kullanmaya başladılar. Yani

01:57:01Türkiye Esad'la anlaşacak. YPG'nin

01:57:03kontrol ettiği noktaları operasyon

01:57:05gerçekleştirecek ve bu bölgeleri işte

01:57:07Cumhurbaşkanı Erdoğan hep altını çiziyor.

01:57:09Güvenli ve onurlu dönüş.

01:57:11Türkiye'nin hatlar kapanır mı hocam?

01:57:13Türkiye'nin amacı

01:57:15YPG'nin bütün kontrol ettiği noktalara

01:57:17bir operasyon gerçekleştirmek. Bunun içinde

01:57:19zaten Esad'la anlaşma son derece

01:57:21önemli. Zaten

01:57:23Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ki işte

01:57:25Rakka, Deirizor dediğimiz bu hat

01:57:27Suriye'de işte akaryakıtın

01:57:29veya petronun çıktığı

01:57:31petronun çıktığı ana hat burası.

01:57:33Buraya kadar

01:57:35inmesi gerekiyor. Tabi

01:57:37Türkiye açısından önemli noktalar var.

01:57:39Vatan toplağı diye saydığımız

01:57:41Süleyman Şah Türbesi'nin

01:57:43olduğu nokta ki aşağı yukarı

01:57:45şu ata geliyor.

01:57:47Zaten Türkiye'nin en büyük beklentisi

01:57:49MÜMİT ve telifat öncelikle

01:57:51hedefimiz olacak ki son dönemde

01:57:53işte anlaşma zemini ortaya çıktıktan

01:57:55sonra bu hat üzerinde

01:57:57saldırılar, sızma girişimleri yoğunlaştı ki

01:57:59güvenlik kaynakları

01:58:01artık bu hafta itibariyle bu sızma

01:58:03girişimlerinin biraz daha artacağını

01:58:05öngörüyor. Ancak dediğimiz gibi Türkiye açısından

01:58:07göç yönetilebilir olmalı.

01:58:09Bunun için de PKK'nın en basitti

01:58:11telifat örneğini verdim. Savaş öncesi

01:58:13250 bin sivilin yaşadığı

01:58:15bir kent ve şu anda tamamen

01:58:17demografik yapısı değişmiş.

01:58:19Örgüt buraya çöreklenmiş ve

01:58:21buranın temizlenmesini telifatlar

01:58:23bekliyor. Peki bu mümkün mü? Hocam

01:58:25mesela anıldı hocam. Şu haritayla bir cümle

01:58:27buyurun. İzleyicilerimiz

01:58:29son Osmanlı ve Busan

01:58:31meclisinin almış olduğu karardaki

01:58:33Misak-ı Milli haritasına bir baksın.

01:58:35Bir de şu haritaya bir

01:58:37baksın. Yani biz o zamandan

01:58:39olası sorunları o kadar doğru

01:58:41tespit etmişiz ki. Demişiz ki burada barış

01:58:43olacaksa bizim varlığımız olur.

01:58:45Biz olmazsak da bu olur.

01:58:47Bakın şurası Cerablus

01:58:49işte Çobanbey dediğimiz işte

01:58:51Bayırbucak dediğimiz nokta

01:58:53biraz daha şuraya geliyor.

01:58:55Bayırbucak, sadece Bayırbucak bölgesinde

01:58:57500 bin Türkmen'den bahsediyoruz.

01:58:59Çobanbey, Fırat

01:59:01Kalkanarakatı gerçekleştirilmiş.

01:59:03Yani tamamen

01:59:05Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı noktadan bahsediyoruz.

01:59:07Musul, Kerkük'ü saymıyor. Zaten

01:59:09işte Kerkük'te belki çok kısa

01:59:11ayrı parantezi açmak gerekiyor.

01:59:13Ama işler değişiyor Kerkük'te de.

01:59:15Yıllardır Kerkük'te

01:59:17Türkmenlerin hiçbir yönetim vasfı yoktu.

01:59:19Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın

01:59:21yoğun bir diplomasisi vardı ve

01:59:23KDP ile bir anlaşma sağlandı.

01:59:25Artık 100 yıl sonra Kerkük'te

01:59:27bir Türkmen valiliği olacak. Dönüşümlü valilik.

01:59:29Araplar, Türkler, Türkmenler.

01:59:31Ve 100 yıl sonra Türkiye'nin girişimleriyle

01:59:33bir anlamda Kerkük'te

01:59:35Türkmenler vali çıkaracak.

01:59:37Türkiye'nin Irak

01:59:39denkleminin içerisinde yer alması,

01:59:41operasyonların devam etmesi,

01:59:43Süleymaniye kentinde biraz daha kendine

01:59:45alan hakimliği taşımaya çalışıyor örgüt ancak.

01:59:47Süleymaniye'de, İnse'de

01:59:49kurtuluş yok. Temel faktör

01:59:51Irak'ta da terörü konuşurken

01:59:53Türkiye açısından İran faktörü ki

01:59:55Hakuklarımız... Hasan abi bir müsaade alacağım.

01:59:57Çok pardon çünkü vaktimiz de daralıyor.

01:59:59Biliyorum çok şey anlatacağım. Çok şey var ama

02:00:01Anıl Hocam'dan da biraz istifade edelim.

02:00:03Ben biraz dinleneyim o zaman.

02:00:05Anıl Hocam siz ne görüyorsunuz?

02:00:07Şimdi enerji

02:00:09kaynaklarına bakıldığı zaman

02:00:11hemen hemen bir çoğu

02:00:13tamamen terör örgütünün işgal etmiş

02:00:15olduğu alanlarda.

02:00:17Öncelikle bir sizi destekleyici

02:00:19son dönemde 460...

02:00:21Yani bu 2024 yılında

02:00:23461 tır

02:00:25geçiş yapmış ve en son

02:00:27bütçede 156 milyon dolar

02:00:29gibi bir bütçe ayrıldı.

02:00:31Buradaki iki durum

02:00:33Bir, İsrail'in bu bölgeye olan

02:00:35saldırısından başarısızlıkla

02:00:37sonuçlanmasıyla beraber hem

02:00:39vekil güçleri orada korumak, İsrail'i

02:00:41koruyabilmek. İkinci olarak da

02:00:43PKK-YPG'yi, terör örgütünü

02:00:45burada korumak. Fakat burada bir

02:00:47duruma dikkat çekmek gerekiyor.

02:00:49Hasekiye'den aşağıda Erizor'a kadar bir

02:00:51hilal olarak çizdiğinizde 20'den fazla

02:00:53el yapımı, yani eski

02:00:55teknikle çıkarılan petrol rafinerisi

02:00:57var. Yani buradaki modern

02:00:59sayısına baktığımda 4 ama

02:01:0124 bu bölgede ve tamamı da

02:01:03terör örgütünün elinde.

02:01:05Peki bunları çıkartabiliyor mu?

02:01:07Çıkartınca bunları satabiliyor mu?

02:01:09Klasik kara borsa üzerinden satılabiliyor.

02:01:11İslamiye ülke üzerinden satılabiliyor.

02:01:13Biliyoruz ki açık denizde bile tanker

02:01:15değişimleriyle karşı karşıyayız.

02:01:17Ama verimli bir

02:01:19çıkarım olmuyor. Ama terör örgütüne yetecek düzeyde.

02:01:21Finans elde ediyor mu?

02:01:23İç savaş başladığında Hasekiye'den

02:01:25600 kilometre yol yaptım hocam.

02:01:27Yani hani işte o petrolün

02:01:29nasıl çıkarıldığını, nasıl

02:01:31sevkiyatın yapıldığını falan.

02:01:33İnanılmaz rakamlar.

02:01:35Her kontrol noktasından 100 dolar

02:01:37rüşvet verip geçmek zorundasın.

02:01:39İşte Irak tarafına gitsen de veyahut da işte

02:01:41rejime yakın noktalara gitsen de mutlaka

02:01:43vermek zorundasın. Peki nasıl çıkarıyor

02:01:45petrolünü? İlkel yöntemlerle.

02:01:47İlkel yöntemlerle.

02:01:49Hayır Irak üzerinden mi?

02:01:51Son dönemde Türkiye'nin

02:01:53operasyonlarıyla birlikte artık Irak

02:01:55üzerinden veyahut da işte zaten rejimin

02:01:57ihtiyacı var. Doğrudan rejime sataraktan

02:01:59Rejime de satış var mı hocam?

02:02:01Tabii ki burada terör örgütünün

02:02:03çıkartmış olduğu petrollerden

02:02:05rejim var.

02:02:07Rejimin orada kullandığı

02:02:09fakat tam olarak açık kaynak olarak

02:02:11bilmiyoruz. Bunların hepsi sağda. Benim sağ gözlüğüm

02:02:13yok orayla ilgili ama ilginç

02:02:15olan bir nokta baktığımızda PKK-YPG ile

02:02:17DAESH'in dahil ortak hareket ettiği

02:02:19burada ortaklıkların oldu ve

02:02:21aslında 2024

02:02:23bütçesinde savunma bütçesinde

02:02:25Amerika Birleşik Devletleri kongresinde kabul edildiğinde

02:02:27şöyle geçiyor. Irak ve

02:02:29Suriye'de DAESH ile mücadele fonuna

02:02:31ayrılırken burada DAESH ile

02:02:33destekleyebileceği söz konusu

02:02:35bir ortaklığın oldu. İşte Türkiye

02:02:37Suriye ile ve Rusya ile birlikte bu

02:02:39ortaklığının o

02:02:41olacak o dengenin bozulmasının

02:02:43içine girmesi gerektiği ve kendisine

02:02:45karşı bir sürü zaten tehditler

02:02:47ile karşı karşıya fakat

02:02:49asıl önemli olan şu

02:02:51zaten Türkiye Irak'la ilgili

02:02:53bu enerji akışı konusu

02:02:55Irak'ta bir başlangıç yapmıştı. İkincisi

02:02:57de evet kazan kazan anlayışı

02:02:59bir buradaki

02:03:01kaynakları ilkel de olsa çıkarma yöntemini

02:03:03burada ilkel ve modern

02:03:05arasındaki fark nedir? Verimlilik. Yani

02:03:07biri satıyorum 1000 varil çıkarırken

02:03:09diğeri 3000 varil modern tekniklerle

02:03:11çıkacak. Pazara sunabilme.

02:03:13Ve bu bölgenin petrolü kaliteli

02:03:15petrol. Tatlı petrolden bahsediyoruz.

02:03:17Dünya pazarında Irak petrolü

02:03:19özellikle. Gabar petrolü gibi çok

02:03:21değerli bunların gravitesi yüksek olan

02:03:23petroller. Ki Türkiye'nin

02:03:25bu durumla beraber hareket ederek

02:03:27gerçekten o hem enerji

02:03:29merkezi olma yolu hem çevresel

02:03:31o çevresindeki yakın çevresindeki

02:03:33nasıl diyeyim istikrarı sağlama

02:03:35noktasında çok büyük bir adım olarak görüyorum

02:03:37ben ve bu şekilde devam edeceği

02:03:39noktasında. Muhammed hocam siz

02:03:41ne görüyorsunuz kısa vadede ya da uzun vadede

02:03:43baktığımız zaman Suriye'de ne olacak?

02:03:45Yani neyi

02:03:47göreceğiz biz? Birincisi

02:03:49Şam yönetimi ciddi manada bir tıkanmışlıkla

02:03:51yüz yüze. Çünkü ülkede

02:03:53her ne kadar Şam'da egemenliği

02:03:55şu an muhafaza ediyor olsa da aslında

02:03:57veya uluslararası hayranatı bir

02:03:59bakıma yeniden bir meşruiyet kazanmaya

02:04:01başlasa da ülkenin genel

02:04:03satındaki kredibilitesi ya da yönetim

02:04:05veya nüfuzu çok zayıf. Burası

02:04:07aşikar bir durum. Ve bu çıkmazdan

02:04:09kurtulabilmesi için de

02:04:11en önemli aktör Türkiye

02:04:13Şam için. Yani aslında rasyonel bir

02:04:15zeminde düşünecek olursak. Gerçekten

02:04:17Suriye'nin toprak bütünlüğü açısından

02:04:19baktığımız zaman. Suriye'nin toprak

02:04:21bütünlüğü ve Suriye'de sürdürülebilir

02:04:23istikrarlı bir yönetimin

02:04:25devam edebilmesi için şu an

02:04:27en önemli çıkış kapısı Türkiye.

02:04:29Türkiye. Bu ne zamana benziyor biliyor musunuz aslında?

02:04:312005 Şubatında

02:04:33Hariri suikasti gerçekleştiğinde

02:04:35Lübnan'da Refik Hariri'ye

02:04:37bir suikast sonucu öldürüldüğünde

02:04:39bütün oklar bir anda Şam'a yöneldi.

02:04:41Uluslararası toplum Şam'ı

02:04:43suçladı. Ve Esed o dönemde

02:04:45şeyi gördü. Yani

02:04:47hikayeyi okudu ve dedi ki

02:04:49ben buradan ancak

02:04:51Ankara'yla çok yakın bir diyalog

02:04:53kurduğumda çıkabilirim dedi.

02:04:55Ve tıpkı şu anda baktığımızda artık

02:04:57Şam yönetiminin dışarıya

02:04:59dair bir oyun kurabilme özelliği

02:05:01yok. Bir taraftan

02:05:03evet farklı gelişmeler var.

02:05:05Birkaç hafta öncesinde Suudi

02:05:07Arabistan'la ticari uçuşlar

02:05:09başladı. Yeniden elçilikler

02:05:11açılıyor. Dünyaya yeniden

02:05:13açılan bir lider figürü var.

02:05:15Arap Birliği'ne davet edildi.

02:05:17Ama diğer

02:05:19taraftan etrafına

02:05:21baktığımızda

02:05:23Rusya ve İran'la uzun yıllardır

02:05:25kurduğu ilişki onu uluslararası

02:05:27arenaya taşıyamadı.

02:05:29ABD'nin Suriye

02:05:31stratejisi başarılı olamadı.

02:05:33Ve bir bakıma yine

02:05:35Suriye'de aslında farklı

02:05:37mevcut statüko devam etti.

02:05:39İsrail meselesi orada hala gündemde.

02:05:41Bir taraftan Hizbullah'ın

02:05:43oradaki varlığı Suriye için

02:05:45bir yandan emniyet subabı

02:05:47ama öte taraftan da riskin

02:05:49bir diğer tarafını

02:05:51ortaya koyuyor. Şimdi biz mesela

02:05:53Amerika'nın çekilmesinden bahsediyoruz ama

02:05:55bu mümkün mü? Şu denklemi

02:05:57göz ardı etmememiz gerekiyor.

02:05:59ABD belki çekilebilir.

02:06:01Özellikle Trump geldikten sonra

02:06:03nasıl bir tavır sergi...

02:06:05Afganistan'dan çekileceğini de düşünmezdik biz.

02:06:07Ama bir anda çekildi.

02:06:09Fakat Hizbullah

02:06:11ve İsrail

02:06:13arasında

02:06:15bir arasında

02:06:17savaş rüzgarları eserken

02:06:19ABD Suriye'den çekilir.

02:06:21Çılgın olmasın.

02:06:23Hele hele seçim öncesinde

02:06:25Netanyahu bazı kazanımlarını

02:06:27daha fazla artırmak ya da

02:06:29Amerikan siyasetini veya seçim

02:06:31seçeceğini daha fazla yönlendirebilme

02:06:33noktasında kendisi

02:06:35Güney Lübnan'a büyük bir saldırı

02:06:37başlatırsa...

02:06:39Şimdi böyle bir durumda siz

02:06:41Hizbullah'ı bitirebilmek

02:06:43için

02:06:45İsrail'e

02:06:47destek verebileceğiniz ana kapı

02:06:49olan Suriye'yi terk eder

02:06:51misiniz etmez misiniz?

02:06:53Burası çok önemli. Yani çünkü

02:06:55ABD'nin Suriye'deki varlığı

02:06:57İran'ın şayet eğer öyle bir savaş

02:06:59olursa Hizbullah'a olan

02:07:01lojistik desteğinin birazcık daha

02:07:03şey yapılması, engellenmesi

02:07:05açısından önemli bir rol üstlenebilir.

02:07:07Fakat Suriye topraklarından

02:07:09aynı zamanda ABD'nin

02:07:11çekilmesi şu da demek.

02:07:13Ben artık bölgeye dair

02:07:15yeni bir strateji belirtiyorum

02:07:17ve benim yeni sürekli

02:07:19Obama'nın ikinci döneminde

02:07:21Asya'yı kendisine ana

02:07:23dış politik alanı olarak

02:07:25belirlemişti ya. Trump böyle bir şey

02:07:27yapar mı? Ya da demokratların

02:07:29yeni adayı şayet veya demokrat

02:07:31seçilecek yeni başkan böyle yapar

02:07:33mı? Bunu birazcık da İsrail'in

02:07:35bölgedeki stratejisi,

02:07:37siyaseti üzerinden de doğru okumak

02:07:39lazım diye düşünüyorum. Şu an itibariyle

02:07:41Güney Lübnan'da böyle bir

02:07:43ortam, böyle bir hava varken

02:07:45ben ABD'nin

02:07:47Suriye'den köklü bir şekilde

02:07:49çekileceğini zannetmiyorum, düşünmüyorum.

02:07:51Tam bu

02:07:53olacakken bir cümle

02:07:55bir anda İŞİD saldırıları olur

02:07:57bir anda DAEŞ yapılanması

02:07:59Moskova'da sağda solda bombalar patlatır

02:08:01der ki ABD'de Trump

02:08:03ya ben çekilmek için elimden geleni yaptım

02:08:05ama gördünüz mü bak

02:08:07burada hala sözde İslami yapı duruyor der.

02:08:09Kendi kontrol ettiği noktalarda

02:08:11bazı DAEŞ'lere serbest bırakmaya başladı ki

02:08:13bu vakanda. Acayip bir şeyler oluyor.

02:08:15Hapishanelerdekilerin

02:08:17bunun olma ihtimali yoktur değil mi?

02:08:19Bu İŞİD'liler hapishaneden çıkıp da

02:08:21bazı topraklarda İsrail adına

02:08:23Gazze'de çatışmaya girsin diye

02:08:25İsrail tarafından eğitiliyor diye cümleler

02:08:27duyuyoruz Suriye'de.

02:08:29Tabi hocam mesela biz

02:08:31İŞİD'lilerin Museviler adına çatıştığı bir

02:08:33dünyada mı yaşıyoruz?

02:08:35Ama Trump'ın söylediği de

02:08:37akla gelmiyor mu hocam?

02:08:39İŞİD'i ya da DAEŞ'i, Kur'an'da Amerika

02:08:41Obama ile Hillary Clinton diyor.

02:08:43Hocam çok kısa bir ek yapayım.

02:08:45Biz hep Suriye'de İran etkisinin

02:08:47kırılmasından bahsediyoruz ama

02:08:49Irak'a baktığımızda Haçlı Şahbi üzerinden

02:08:51bir anlamda Türkiye

02:08:53Haçlı Şahbi'yi masaya oturtarak

02:08:55bu etkiyi kırmış durumda.

02:08:57Benzer senaryo rejimle

02:08:59görüşülürken İran

02:09:01destekli Haçlı Şahbi'nin

02:09:03Esad görüşmesinde de masa dolması

02:09:05denklemin içerisinde olması

02:09:07o etkiyi kırmaz mı sizce?

02:09:09Yani şöyle hani Irak'taki

02:09:11nüfuz çok daha fazla.

02:09:1320 bin nüfusu vardı Haçlı Şahbi'nin ama

02:09:15Suriye içerisinde...

02:09:17Irak'taki İran nüfuzu gerçekten çok fazla.

02:09:19Türkiye ile Irak neredeyse o nüfuz açısından

02:09:21kıyaslamakta

02:09:23çok da mümkün

02:09:25değil aslında. 2003'te

02:09:27Saddam'ın devrilmesinden sonra

02:09:29aslında ilginç bir duruma biz

02:09:31şahitlik ettik. Küresel siyasetin

02:09:33iki tane düşmanı

02:09:35iki büyük düşmanı ABD ve İran

02:09:37Irak sahasında

02:09:39örtülü bir anlaşma, örtülü

02:09:41bir ittifak yaptılar ve böylece

02:09:43birisi sahadaki etkinliğini

02:09:45üstler üzerinden artırırken

02:09:47askeri olarak artırırken ABD

02:09:49diğeri de şey üzerinden

02:09:51siyasal sistem üzerinden artırdı ve

02:09:53bir bakıma Bağdat'ın Tahran'dan yönetildiği

02:09:55Irak'ın İranlaştığı

02:09:57bir zemine verdik.

02:09:59Saddam'ın en büyük korkusu bu değil mi?

02:10:01Aslında şunu burada

02:10:03ifade etmek gerekiyor.

02:10:05Elbette Saddam

02:10:07Hüseyin'in bir diktatör

02:10:09olarak yaptığı

02:10:11verdiği zararı

02:10:13kesinlikle göz ardı edemeyiz.

02:10:15Fakat Saddam Hüseyin'in

02:10:17varlığının bölgede

02:10:19bazı taşların

02:10:21yerinde muhafaza

02:10:23edilmesi açısından da çok stratejik

02:10:25bir önemi

02:10:27vardı. Üç tane temel

02:10:29konuda Saddam'ın

02:10:31varlığı aslında

02:10:33dengeyi muhafaza ediyordu. Bunlardan

02:10:35birincisi kendisi

02:10:37sekülerdama o sünni siyasallığı

02:10:39sünni hassasiyeti

02:10:41barındırdığı için İran yayılmacılığının

02:10:43önünde çok büyük bir set

02:10:45inşa ediyordu.

02:10:47İkincisi

02:10:49özellikle kuzeyde

02:10:51bir özellik vermişti ama

02:10:53şunu da söylüyordu. Sınırları

02:10:55çok fazla aşacak olursanız

02:10:57başka yapılarla dış aktörlerle

02:10:59ABD ile batıyla fazla

02:11:01ilişkiye geçecek olursanız

02:11:03demir yumruğunu hissedersiniz deyip

02:11:05kuzeydekilere bir uyarı veriyordu.

02:11:07Katliamlar da dahil buna.

02:11:09Üçüncüsü de Kilistin hassasiyeti

02:11:11Arap milliyetçiliği üzerinden

02:11:13yüksek olduğu için

02:11:15Körfez'e de ciddi manada

02:11:17mesajlar veriyordu.

02:11:19Körfez de şunu biliyordu.

02:11:21Kuveyt çok önemli bir örnektir.

02:11:23Hocam da bilir.

02:11:2590'ların başına

02:11:27kadar uluslararası ilişkiler

02:11:29Orta Doğu Körfez metinlerinde

02:11:31Suud ve Kuveyt'i görürüz.

02:11:33Ama Saddam'ın Kuveyt'i

02:11:35işgal girişiminden sonra

02:11:37Kuveyt bugün hala önemli bir ekonomik güç ama

02:11:39Siyasal anlamda iddiasını yitirdi.

02:11:4130 yıldır Kuveyt'i Türkiye'de yazılmış 4 ya da 5 tane makale vardı.

02:11:43Belini ciddi manada kırdı.

02:11:45Katar, Baye

02:11:47veya diğer aktörler hatta Ürdün Suud bile

02:11:49şunun farkındaydı.

02:11:51Saddam bana bir müdahale gerçekleştirirse

02:11:53evet ABD gelir kurtarır ama

02:11:55ben de bir daha belimi doğrultamam.

02:11:57Şimdi Saddam gittikten sonra

02:11:59İran'ın bölgedeki agresif yayılmacılığı

02:12:01hızlandı.

02:12:03Ve o aslında

02:12:0579'dan beri

02:12:07benimsediği

02:12:09o şey ihracını

02:12:11ideoloji ihracını

02:12:13ciddi manada

02:12:15sahada pratikse etmeye başladı ki

02:12:17bunu meşrulaştıran ve kolaylaştıran

02:12:19aktörlerin başında da

02:12:21ABD geliyor.

02:12:23Bu kadar İran düşmanlığı

02:12:25olduğunu, Saddam Hüseyin devrildiğinde

02:12:27bunun böyle olacağını bilmiyor muydu

02:12:29ABD?

02:12:31Elbette biliyordu.

02:12:33Zaten bundan dolayı

02:12:35Kuzey Irak'ta oluşan

02:12:37tehditin hem Türkiye'nin

02:12:39ulusal güvenliğine hem

02:12:41İran aslında kendi toprak bütünlüğüne

02:12:43ve daha da ötesinde Suriye'ye de

02:12:45oluşturduğu tehdidi düşündüğünüzde

02:12:47bakın orada da dengelerin sarsılması

02:12:49var. Körfez-İsrail

02:12:51normalleşmesini Filistinlilerin

02:12:53kendi davasında yalnızlaşmayı

02:12:55düşündüğümüzde bu da aslında

02:12:57başka bir zeminin inşa edildiğini

02:12:59gösteriyor. Aslında bölgede

02:13:01taşlar yerinden oynatılırken

02:13:03bu birkaç yıllık

02:13:05olay yaşanan

02:13:07olaylar sonucunda ortaya çıkan

02:13:09bir durum. O zaman şöyle buradaki

02:13:11normalleşme İran'ın bütün

02:13:13etki gücünde bir nevi

02:13:15zayıflatmış olacak. Eğer burada

02:13:17sağlıklı adımlar atılabilirse

02:13:19ama tabii burada şunu da ifade etmek

02:13:21gerekiyor. Yani İran nüfusu

02:13:23özellikle 2011'den sonraki

02:13:25Suriye topraklarındaki müdahalesi

02:13:27etkisi mesela şey

02:13:29Şam'daki demografik mühendislik

02:13:31çok önemli.

02:13:33Hindistan'dan, Pakistan'dan,

02:13:35İran'dan maddi durumu

02:13:37olmayan alt sınıf bir de

02:13:39gariban Şiiler buraya taşınarak

02:13:41ki 2014'den

02:13:432015'den itibaren

02:13:45onlara vatandaşlık verilme suretiyle

02:13:47oralara yerleştirildiler.

02:13:49Şam'da mesela büyük bir demografik

02:13:51değişimden bahsedebiliyorum.

02:13:53Bir de mesela hocam Irak içerisindeki

02:13:55Haçlı Şabi tamamen Iraklardan

02:13:57oluşuyor. Buradan dışarıdan İran'dan

02:13:59gelen Haçlı Şabi üyesi var mı acaba?

02:14:01Belki denklemin...

02:14:03İsrail'in yaptığını yapmış o zaman hocam.

02:14:05Onlar Batı Şeriatı'nda

02:14:07ne yapıyorsa ya da

02:14:09yıllardır Kerkük'te ne yapılıyorsa

02:14:11Şam'da da aynısı yapar. İran'a müzahir

02:14:13grupları birçoğu

02:14:15zaten ya Hizbullah,

02:14:17ya da bu dışarıdan

02:14:19taşımalar yoluyla getirilen

02:14:21milisler. Yani o nedenle ortada

02:14:23büyük bir demografik dönüşüm de

02:14:25söz konusu. Şimdi bu nedenle

02:14:27İran'ın sahadaki etki alanını

02:14:29birdenbire silmenin mümkünatı yok.

02:14:31Sadece atılacak

02:14:33adımlarla bunu dengelemek

02:14:35gerekiyor ki Şam'ın Ankara'ya

02:14:37muhtaç olmasının sebebi de aslında

02:14:39şu anlamda önemli.

02:14:41Bağdatvari

02:14:432003-2004'teki Bağdatvari

02:14:45bir yapıya dönmemek

02:14:47ya da oradan kurtulmak istiyorsa

02:14:49çıkar yolu Ankara. Ve aynı zamanda

02:14:51yine Arap dünyasıyla

02:14:53Araplık üzerinden kuracağı yeni bir

02:14:55süreç. Bu normalleşme

02:14:57gerçekleşir ya da gerçekleşmez.

02:14:59Bunu şu an kestirmemiz mümkün.

02:15:01Hasan Bey dedi işte Eylül ayında mesela

02:15:03bir beklenti var. Bunun

02:15:05nasıl gerçekleşeceği, ne tür pazarlıkların

02:15:07olacağını şu an kestiremiyoruz ama

02:15:09şunu biliyoruz ki

02:15:11eğer burada bir normalleşme

02:15:13olacaksa, Türkiye için

02:15:15olmazsa olmaz şey

02:15:17sınır hattımızda

02:15:19YPG

02:15:21PYD varlığını

02:15:23tamamen yok etmeye

02:15:25ve orada rejimin samimi

02:15:27bir şekilde ve oradaki

02:15:29oluşacak mutabakata

02:15:31sadık kalacak şekilde bir strateji

02:15:33izlemesi. Eğer ikicikli bir

02:15:35tavır izleyecek olursa zaten

02:15:37bunu muhtemelen Ankara'nın

02:15:39cevabı da çok farklı olacaktır.

02:15:41Levent Hocam şimdi 911

02:15:43kilometrelik bir sınır hattımız var.

02:15:45Ki en uzun sınır Suriye ile.

02:15:47Şimdi bazıları diyor ki ya bize ne

02:15:49Suriye'den, bize ne

02:15:51Bize ne İdlib'den,

02:15:53bize ne Afrin'den,

02:15:55Membiş'ten ve daha birçok noktadan.

02:15:57Ama bize ne derken şimdi

02:15:59Muhammed Hocam da anlatıyor diyor ki ya buraya

02:16:01demografik yapı bir de değiştirildi.

02:16:03Yani Hindistan'dan insanlar

02:16:05getirildi İran tarafından yerleştirildi.

02:16:07Bu taraftan PKK

02:16:09işgal ettiği alanlarda zorla

02:16:11demografik yapıyı değiştirdi.

02:16:13Bir.

02:16:15Bir de tarihi ben şeyini de düşündüm. Siz

02:16:17Misak-ı Millî haritasına

02:16:19baktınız ama bu dönem yani bu

02:16:211900'lerin öncesinde böyle bir sınır zaten

02:16:23yoktu.

02:16:25Birinci Dünya Savaşı öncesinde

02:16:27bu sınır yoktu. Orada

02:16:29dost ve müttefiklik ilişkisi içerisinde

02:16:31yürümeye gayret eden bir Pax Ottomana

02:16:33vardı. Ki 19. yüzyıl

02:16:35İngiliz propagandasını

02:16:37hariç tutarsak. Fakat bir leylite var.

02:16:39Türkiye'nin

02:16:41Suriye'de olmaya kendi

02:16:43büyük stratejisi için ihtiyacı var.

02:16:45Çünkü biz ne dedik?

02:16:47Türkiye'nin içindeki terör yapılanmalarını

02:16:49bertaraf etmenin temel yolu

02:16:51kaynağında terörü çözmektir.

02:16:53Yani bataklığı kurtacağız.

02:16:55O bataklığın haritalarını verdiniz siz.

02:16:57Bu bataklıklardan bir tanesi

02:16:59Kandil'di. Bir tanesi Sinjar.

02:17:01Çok açık bir şekilde.

02:17:03Şimdi ise komşumuz oldu o bataklık.

02:17:05Yani Münbiş'te komşunuz oldu.

02:17:07Diğer tarafta

02:17:09Tel Rifat'a geldiğiniz zaman komşunuz oldu.

02:17:11Aynen Arap. Aynen Arap'ta komşunuz oldu.

02:17:13Şimdi bir. Biz

02:17:15terörü Türkiye'nin sınırından

02:17:17çıkaracaksak Suriye'ye sınır ötesi

02:17:19operasyon düzenlemek zorundayız.

02:17:21Bu bizim hem Uluslararası Hukuk'taki

02:17:23sıcak takip hakkımızdan

02:17:25kaynağını alır. Bir.

02:17:27Üç diyecektim.

02:17:29İki. 51. madde BM antlaşması

02:17:31meşru müdafaa hakkı. Ve üç.

02:17:33Baba Esad'ın bana verdiği bir hak.

02:17:35Diyor ki 7. maddede. Eğer ben

02:17:37merkezi hükümet olarak müdahale edemezsem

02:17:39ve bir örgüt

02:17:41buradan sınır dışı bir operasyon düzenlerle

02:17:43bir komşuma zarar verirse

02:17:45komşum gelip o terör örgütüne benim

02:17:47sınırım içinde bile operasyon düzenleme hakkına

02:17:49sahip. Kim söyledi bunu?

02:17:51Suriye Devleti söyledi bana.

02:17:53Yani nasıl ki Rusya'yı çağırdı

02:17:55Rusya ben burada meşruyum

02:17:57diyor yıllardır. Ben daha meşruyum.

02:17:59Ama sadece YPGPG'de değil.

02:18:01Bazen unutuyoruz ama

02:18:033.5-4 milyon geçici

02:18:05koruma statüsünde insan var Türkiye'de.

02:18:07Kıymetli dostlarımız diye başlayan

02:18:09her cümlenin devamında

02:18:11onurlu, gururlu bir şekilde

02:18:13onların da büyük bir kısmının talep ettiği

02:18:15ya ben Halep'e döneyim diyor. Dünyanın en

02:18:17güzel şehri diyor Suriyelilerle

02:18:19konuştuğumuz zaman. Hani derler ya

02:18:21eğer yarın bir gün bu civarlık

02:18:23şehirler yıkılırsa Halep ileride

02:18:25o şehri inşa eder ama Halep yıkılırsa

02:18:27kolay ki o şehir tekrar inşa edilemez

02:18:29diye bir böyle manevi

02:18:31vicdani bir cümlede vardır.

02:18:33Şam'a dönmek istiyor insanlar.

02:18:35Laskiye'ye dönmek istiyorlar.

02:18:37O kıyılardan tekrar denize girmek, balık

02:18:39almak istiyorlar. Sanmasınlar ki

02:18:41izleyicilerimiz buradaki 3,5-4

02:18:43milyon Suriyeli asla Türkiye'yi

02:18:45terk etmek istemiyor. Hayır ama bir

02:18:47gerçeklik var. Buradaki bölücü

02:18:49terör yapılanması ortadan kalkmadığı

02:18:51müddetçe, tarım

02:18:53arazileri, sığınma

02:18:55yerleri, ticari hayat

02:18:57tekrar yaştan o kültürel

02:18:59yapıyla beraber cereyan etmediği

02:19:01müddetçe biz bu

02:19:03insanların Suriye'ye dönmesini isteyemeyiz.

02:19:05Bu insani bir durum olmaz.

02:19:07Ne diyeceksin? Bir de hocam belki küçük bir

02:19:09ekleme, rejimde

02:19:11dönenlere yaptığı

02:19:133 gibi şey yapmayacağına dair

02:19:15garanti vermediği müddetçe. Bir deneme yaptık

02:19:17rezil olduk.

02:19:19Giden geri gelmedi.

02:19:21Giden geri gelmedi. Genel af. Ama bu defa genel

02:19:23afı Esad ilan edecek

02:19:25tek tek yazacak

02:19:27af diyecek ama ben denetleyeceğim.

02:19:29Türkiye,

02:19:31Rusya, İran adı neyse

02:19:33rejim bir komisyon. Ama buna güvenilir

02:19:35insanlara gidebilir mi hocam?

02:19:37Eğer benim için Türkiye Cumhuriyeti'nin

02:19:39içerisinde olduğu bir komisyon

02:19:41o afla dönüşleri

02:19:43denetleyebilirse ve

02:19:45mülkiyet rejimi tekrar tesis edilirse

02:19:47şimdi adam orada

02:19:49yüzlerce dönüm arazisi vardı.

02:19:51Tarımla uğraşıyordu. Şu anda Gümüşhane'de

02:19:53yaşıyor. Tekrar dönecek buraya.

02:19:55Şam'a, Halep'e. Nereye gidecek?

02:19:57Evine el koydular. Kim

02:19:59yerleştirildi? İran'ın getirdiği

02:20:01Şiiler yerleştirdi.

02:20:03Rejim kardeşim. 12 yıldır

02:20:05Türkiye'deyim. Sen zorla el koydun.

02:20:07Ve unutmayalım.

02:20:09Rejim ne?

02:20:11Suriye'nin kuzeyindeki güvenli bölge

02:20:13ve aynı zamanda Türkiye'deki Suriye'yle arasında

02:20:15kan girdi.

02:20:17En az 7 defa kimyasal

02:20:19saldırı yapıldığı BM tarafından

02:20:21tespit edildi. Rejim

02:20:23on binlerce kişiyi katletti.

02:20:25Bunların çok büyük bir kısmı Türk.

02:20:27Türkmendi. O bakımdan bu genel

02:20:29af olmadan benim

02:20:31sadece YPGP'li ortak operasyon

02:20:33düzenliyorum cümlem yetmez.

02:20:35Sadece barınak yaptığım gel buraya

02:20:37otur cümlem yetmez.

02:20:39Onurlu istiyorsak geri dönüşü.

02:20:41Güvenli istiyorsak geri dönüşü.

02:20:43Rejim çok açık bir şekilde

02:20:45diyecek ki ben bu hatayı

02:20:47yaptım. Affediyorum.

02:20:49Ve özellikle bölgedeki sivil

02:20:51toplum kuruluşlarının lider kadrolarının

02:20:53tamamına terörist diyor.

02:20:55Başlarına ödül koymuş bu adamların.

02:20:57Yarın 10 kilometre aşağıya gidip

02:20:59annesini görmeye gittiğinde

02:21:01rejimden birinin çıkıp da o adamı

02:21:03ödülü almak için yakalayıp

02:21:05teslim etmeyeceğinin garantisi yok.

02:21:07Ben bu garantiyi almadan sadece

02:21:09o gülen yüzümle

02:21:11Esat Erdoğan görüşmesini

02:21:13tek başına

02:21:15normalleşme için yeterli bulmadığımı

02:21:17özellikle söylemek isterim.

02:21:19Hocam size döneceğim ama Somali

02:21:2110 numaralı bir DSF'miz vardı.

02:21:23Konuyu değiştireceğim çünkü çok az

02:21:25bir sürem kalmış. Arkadaşlarım

02:21:27uyarıyorlar. Hocam biz Somali'deyiz.

02:21:29Türk Silahlı Kuvvetleri de burada.

02:21:31Türkiye Cumhuriyeti Devleti de burada.

02:21:33Somali ile özellikle 2011 yılından

02:21:35itibaren Türkiye'nin çok iyi

02:21:37ilişkileri var. Ve dünyaca

02:21:39başlatmış olduğumuz bir de yardım

02:21:41kampanyası vardı. Şimdi

02:21:43biz buradayız. Gemilerimiz de burada hocam.

02:21:45Evet.

02:21:47Burası önemli mi? Şimdi

02:21:49bu kadar çok yazılıyor, çiziliyor.

02:21:51Türkiye'nin Somali'de olması

02:21:53ne kadar önemli?

02:21:55Somali mi bizi

02:21:57davet etti? Bu da çok önemli.

02:21:59Bir taraftan da bizim burada

02:22:01bir de arahma

02:22:03faaliyetlerimiz olacak değil mi hocam?

02:22:05Öncelikle şöyle kısa bir

02:22:07özet olarak

02:22:09söylemek istiyorum.

02:22:11Sayın Bayraktar göreve geldiğinde

02:22:13çok kritik bir cümle kullandı.

02:22:15Artık Türkiye'deki enerji

02:22:17diplomasi dönemi başladı.

02:22:19Bu enerji diplomasi dönemi nasıldır?

02:22:21Kendi gelişimini tamamlayıp artık

02:22:23ikinci seviyede o dışa bağımlı

02:22:25teknik bilgide bırakılır, tamamlanır

02:22:27ve üçüncüde artık bunu ihraç etmeye

02:22:29başlanır. Bu ihraç baktığımızda

02:22:31basit bir teknoloji ihracı olarak görmemek

02:22:33gerekir ki Çin'in özellikle

02:22:35en büyük silahlarından birisidir enerji diplomasisi.

02:22:37Nasıl? Venezuela'ya

02:22:39gider, sana ben yatırımlar yapıyorum

02:22:41işte fakat bunun krediler

02:22:43veriyorum fakat bunun karşılığını işte ben

02:22:45senden para olarak istemiyorum.

02:22:47Petrol olarak yıllık belli bir miktar

02:22:49ve bunun yanında da

02:22:51bu karşılanmazsa da oradaki enerji tesisinin

02:22:53devre denilmesi.

02:22:55Bu gerçekten

02:22:57için iyi bir rakam. Toplam petrol

02:22:59ihracatının %25'i

02:23:01yurt dışı üretimlerden geliyor.

02:23:03Gelelim Türkiye'ye hocam.

02:23:05Türkiye konusunda da baktığımda

02:23:07bunun bir sonraki

02:23:09dönemde Karadeniz'de önemli bir gelişim kayıtlı

02:23:11etti. Bizi gerçekten kötü komşu

02:23:13ev sahibi yaptı ve

02:23:15Türkiye bu konuda ciddi manada

02:23:17ilerleme katetti ve bunu ciddi olarak da

02:23:19daha sürdürüyor ve

02:23:21orada artık bakir dediğimiz

02:23:23doğal kaynaklar sadece petrol ve doğal

02:23:25gaz bağlamında değil diğer madenler

02:23:27konusunda da baktığımızda zengin

02:23:29alanlar var ve Türkiye'nin bu konuda

02:23:31hem savunma sanayisi bağlamında hem de

02:23:33enerji bağlamında da oraya

02:23:35davet edilmiş söz konusu.

02:23:37Taraflar arasında özellikle

02:23:39bir üç kuyudan

02:23:41şu anda ön plana çıkıyor. 7 bin

02:23:43kilometre karelik bir alandan

02:23:45bahsediliyor. Arama faaliyetlerin

02:23:47hatta önümüzdeki Eylül ayında 13

02:23:49remisin bu bölgeye gideceği.

02:23:51Burada faaliyetleri, sismik

02:23:53faaliyetleri için şu anda lisans işlemlerinin

02:23:55tamamlandığı. Okyanusa da en uzun

02:23:57kıyısı olan ülkelerden değil mi hocam?

02:23:59Giriş noktası olarak baktığımızda da

02:24:01dünya ticaret ortasının en önemli noktalarından

02:24:03bir tanesi. Buradaki

02:24:05en önemli faktörlerden bir tanesi de

02:24:07Türkiye'nin o teknik bilgisinin

02:24:09yanında diğer

02:24:11batılı güçlerden dışındaki orayı

02:24:13terk ediyor ve buna doğru özellikle

02:24:15Nijer'de de biliyoruz ki bu baskı

02:24:17altında. Türkiye'nin o barışçıl

02:24:19yani kötü art

02:24:21kazan kazan. Art niyetli bir

02:24:23şeyin olmaması.

02:24:25Beraber kazanalım. Birlikte. Var mı peki

02:24:27bir şey hocam buralarda? Şimdi gidiyoruz ama

02:24:29buralarda bir kaynak

02:24:31yani yok. Şu şekilde

02:24:33sismik araştırması yapıldıktan sonra

02:24:35zaten arama faaliyetleri sorulmuşlar.

02:24:37Zaten onun için Türkiye 3 noktaya.

02:24:39Asıl odaklandığı yer orası.

02:24:41Ve burada da yapılacak

02:24:43durumlardan bir başkası da şu

02:24:45sadece o anlaşmayı

02:24:47yapabilmek, faaliyetleri de gerçekleştirebilmek.

02:24:49Bu sefer farklı ülkelere de bunu yapacak.

02:24:51Sadece buradan elde edilecek

02:24:53başarı değil. Türkiye için elde edilecek başarı

02:24:55faaliyeti yapabilmek. Hocam dünyada

02:24:57kaç devlet var? Bir başkasının

02:24:59kıta sahanlığına, kara sularına gidip

02:25:01orada petrol arayan, doğalgaz arayan,

02:25:03onu çıkaran, işleyebilen?

02:25:05Gemisi olan, sikerler olan, Fransızlar,

02:25:07Amerikalılar. Ama onlar hiçbir

02:25:09devletinde değil. Genelde şirket

02:25:11Türkiye'ye baktığımızda

02:25:13Türkiye şu anda ilk 4'te.

02:25:154'te olduğunu biliyorum.

02:25:17Devlet bağlamında da en önemli hatta

02:25:19bugün Abdülhamit'in

02:25:21de Karadeniz'e çıkması. Şu an Aliye

02:25:23Limanı'ndan hareketi söz konusuydu.

02:25:256 gemiden zaten

02:25:273 tanesi, 2 tanesi Türkiye'de. Bu 6.

02:25:29nesil dediğimiz gemilerden.

02:25:31Bu alanda gerçekten ileri noktada.

02:25:33İlerlemiş bir noktada.

02:25:35Evet daha milli bağlamda

02:25:37kendi teknolojisini inşa edemiyor.

02:25:39Bunu kullanma özelliği olarak

02:25:41baktığımızda gerçekten ön plana çıkıyor.

02:25:43Şu anda işte Rusya'yla da

02:25:45işte Azerbaycan, ki Rusya Arktik'te

02:25:47biliyoruz kendi sondajını yapamaz

02:25:49durumdayken, Türkiye Azerbaycan'la

02:25:51özellikle birliktelikle birçok

02:25:53alanda. Gerçi Somali'de biz bu işi

02:25:55başarsak, yarın bir gün örnek veriyorum,

02:25:57Madagaskar için de örnek teşkil eder mi bu parti?

02:25:59Libya örneği var hocam.

02:26:01Libya'yla zaten anlaşmanız hazır.

02:26:03Kıtayı içinde kadar da ve

02:26:05bunu da unutmamak gerekiyor. En son

02:26:07iler yaklaşmasında son enerji dışında da

02:26:09hatta biz uranyum odaklanmıştık

02:26:11fakat enerji dışında çok önemli

02:26:13bir noktası vardı hani kaynak dışında.

02:26:15Nijerya'dan

02:26:17Cezayir üzerinden Avrupa'ya gidecek

02:26:19bir boru hattı Nijerya'dan geçmesi söz konusu.

02:26:21Ve Türkiye o

02:26:23bölgeye çıkar ve

02:26:25enerji alanında faaliyetler gösterilmesi

02:26:27noktasında ön plana

02:26:29çıkılıyor ve dediğimiz gibi Türkiye'ye

02:26:31ilerlemesi bağlamında da baktığımızda

02:26:33önemli bir örnek gösteriyor. Onu

02:26:35teşkil ediyor diyebiliriz bu konuda da.

02:26:37Çok teşekkür ederiz değerli hocalarım.

02:26:39Katkılarınızdan dolayı

02:26:41akşam baskısının sonuna geldik.

02:26:43Levent hocam, Anıl hocam,

02:26:45Hasan Bey ve Muhammed hocam

02:26:47hepinize çok çok teşekkür ediyorum.

02:26:49Bizleri izlediğiniz için

02:26:51değerli izleyicilerimize de teşekkür ediyoruz.

02:26:53Bir sonraki hafta yine aynı saatte ve

02:26:55aynı ekranda buluşmak ümidiyle

02:26:57herkese iyi geceler.

02:27:05İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER!

Akşam Baskısı - 26 Temmuz 2024

Category

Döküm

Önerilen