Ukrayna'da savaşanlar "Esenboğa operasyonu" ile barışa bir adım mı attı?
Yurt dışındaki Rus muhalefeti
Moskova, Nâzım, Genco...
️ T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Yurt dışındaki Rus muhalefeti
Moskova, Nâzım, Genco...
️ T24 yazarı Hakan Aksay yorumladı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00müzik
00:12biraz farklı bir program olsun bu sefer bu haftaki savaş üzerine olmasın Rusya Ukrayna savaşı üzerine olmasın ne güzel böyle değil mi
00:23savaşa bir hafta ara vermek gibi keşke bu gerçeklikte de böyle olabilse keşke bir hafta olsun ara verilip de orada bu bir hafta içinde ölecek
00:33yüzlerce binlerce gencin hayatı kurtulabilse biz maalesef bunu yapacak güçte değiliz programda savaşa bu sefer değinmeyeceğiz
00:42ya da bir iki dolaylı yönden değineceğiz belki ama ağırlıkta bu casus değişimi ya da esir takası mahkum takası bu olayı aydınlatmaya çalışacağım
00:55mümkün olduğu kadar geniş çünkü Türkiye'de çok da fazla üzerinde durulmadığı pek çok karanlık kalan yanı var
01:03o konuya bakacağız yurt dışındaki Rus muhaliflerin durumu nedir ona bakacağız ve yine bu farklı programın farklı bir finale olacak
01:11Genco Erkal olacak orada Nazım'ıyla Moskova'sıyla Genco Erkal olacak en başta tabii her zamanki gibi basın
01:27artık sürekli seyircilerimizin adını bildiği bir şey var Sargrad bu Çargrad veya Sargrad İstanbul'u anımsatan isim
01:37Türkiye'yi çok sık eleştiren Rus koyu Rus milliyetçisi Ortodoks koyu Dindar'ı vesaire vesaire bunlardan her hafta böyle değişik birileri öne çıkıyor
01:50yine bir Türkiye eleştirisi sadece Erdoğan değil Türkiye eleştirisiyle bu sefer Alexander Artamonov çıkmış ortaya ve demiş ki çok sıkı laflar ediyor
02:01Rusya'yı bir yok etme planı var demiş bu tarihi yok etme planını ta 1954'lerden bu yana gelen planı Erdoğan bugün uyguluyor demiş
02:11hani dostu ne oldu Rusya Türkiye yakın zamana kadar dost diyordunuz bu platformda bile şimdi tarihi derken Bilderberg kulübünün 1954'ten beri varlığını sürdürdüğünü
02:23aslında Avrupa ile ABD arasındaki ilişkileri düzenleyen ve Türkiye'nin de dönem dönem katıldığı burada bile toplantıları oldu bu bir plan diyor
02:32tutmuş bunu takmış buna ve burada Rusya'yı yok etme planı işte bugün diyor pek çok şey ortaya çıkıyor niye Putin Türkiye'ye gitmiyor sanıyorsunuz
02:41o da anlıyor diyor şimdi Türkiye bir taraftan Rusya'ya göz kırparken diğer taraftan hem Ukrayna ile hem de İsrail ile iş birliğini geliştiriyor diyor
02:51ve burada çok önemli gördüğü bir şeye dikkat çekiyor Türk devletleri teşkilatı bu çok tehlikelidir diyor bu bir askeri siyasi blok askeri olduğunu bilmiyorduk
03:03meğerse öyleymiş ya da olmak üzere bu yazarın Artun Monov'un yorumuna göre Hazar'da yakında Türk üsleri ortaya çıkabilir diyor
03:12şimdi Hazar denizi deyince orada Azerbaycan'da çıkabilir Türkmenistan'da çıkabilir orada çıkabilir burada çıkabilir böyle bir şey
03:20hem diyor bu konularda Türkler açısından ileri hamleler atıyor Erdoğan hem de bir taraftan kendisini Orta Doğu'da deni lider olarak lanse ediyor diyor
03:30madem diyor Türklerin birliği falan diyorsunuz Rusya'da bir sürü Türk var diyor işte Tatarlar şunlar bunlar o zaman Rusya'da alınsın diyor
03:39bir Türkiye'nin dışında büyük bir güç unsuru çıksın ortaya diyor bu Türk devletleri teşkilatında biz oraya girelim o zaman Türkiye'yi de birikse alalım
03:48hadi böyle bir ödeşelim diyor ama artık Türkiye'nin oyunlarına karnımız tok artık o çok söylemini ettikleri İstanbul görüşmesi de tekrar başvurulacak vesaire
03:58yani Ukrayna ile barışma Türkiye'nin yardımıyla olacak şeylerine de artık geçit yok gibi böyle çok keskin bir yorum yapmış
04:06ikinci sırada Meduza var Rus muhaliflerinin yayın organı Meduza orada son zamanlarda adından giderek sık bahsedilen Türkolog sadece Türkiye değil
04:17aslında Orta Doğu ve Asya'da pek çok konunun uzmanı olarak ileri çıkan Ruslan Süleymanov'un bir yazısı var
04:24Erdoğan'ın diyor tehditleri lafta kalıyor daha önce başkalarını tehdit etmişti Erdoğan şimdi bugün İsrail'i tehdit ediyor diyor
04:33ve oradan örnekler vermiş tarihini anlatmış işte one minütler mavi marmaralar Hamas konusunda verilen demeçler daha çok onlara ideolojik yaklaşım
04:43Erdoğan ideolojik yaklaşımı diğer taraftan İsrail'e ticari ilişkilerin gelişmesi ve bu arada Erdoğan'ın bir zamanlar böyle çok köpürdüğü Mısır gibi ülkeler
04:53Yunanistan gibi ülkelere daha sonradan elini uzatması onlarla dost olması iş birliğini savunması yani çark etmesi bunları veriyor
05:02bugün de diyor işte Netanyahu İsrail'e Hitler diyorlar Gazze kasabı diyorlar vesaire ama bütün bunlar daha öncekiler gibi Erdoğan'ın sözleri tehditleri kağıt üzerinde
05:13ve lafta kalacak gibi diyor Ruslan Süleymanov Washington Post'ta ilginç bir şey var hem de birinci sayfadan böyle tam göbekten vermişler
05:24Rusya'da Putin'in Rusya için çocuk doğurun demesi yani Rus analarına çağrı yapması hatta 18 yaşında falan doğurun bunu özendirmesi ekonomik şeylerle başka açıklamalarla
05:36Rus toplumunun değerlerine sahip çıkma gibi bir takım propagandalarla bir erkek lider olmanın ötesinde bir maço her zaman bir maço diyor
05:46ve şimdi diyor kadınlara öyle şey emir veriyor direktif veriyor işte daha çok çocuk doğurun Rus ulusu büyük olsun büyük devletimiz olsun vesaire diye
05:55burada tabii ki geleneksel Rus ailesinin değerleri falan derken LGBT'liler bilmem feminizm falan bunlara da savaş açma var ve nüfusun Rusya'da giderek azalması
06:06bu bir neredeyse Rusya'dan bir milli güvenlik sorunu olarak ele alınıyor diyor bir taraftan da savaş var işin garip tarafı
06:14ve bunun için kadınları özellikle bu işe özendirme daha çok doğurun 18'den itibaren doğurun 3-5 doğurun
06:22ekonomiste bakalım İngiltere'ye gidelim ekonomist önemli bir haber veriyor ve onu yorumluyor F-16 savaş uçağı nihayet Rusya'ya pardon Rusya olur mu
06:33Ukrayna'ya teslim edildi 10 tane şu anda 10 tane teslim edildi toplam ne teslim edilecekti kaç tane 79
06:41şimdi 10 tane verildi bu yıl içinde 20 tane daha verilecek çoğunluk yani 2025'e kalacak en iyi ihtimalle ve Ukrayna Zelenski'nin sık sık söylediği gibi
06:52bunu çok uzun zamandır bekliyor bu yazıda söylendiği kadarıyla 29 aydır 29 aydır batının biz size yakında F-16 vereceğiz demesi
07:04bunun üzerine bekliyor ve Zelenski de bir taraftan sevinçli nihayet diyor geldi ve pilotlarımız bunu ülke içinde kullanmaya başladılar
07:13yani Rusya içine gitmiyor merak etmeyin bu silahları verenler bunu içerideki saldırganlara karşı kullanıyoruz diyor
07:20tabi bu gecikmeyi de batı kendine göre açıklıyor yumuşak açıklamalar 2 gerekçe üzerinde bina ediliyor
07:27bir işte bunun bir altyapısı olması lazım pilotların eğitimidir şu uçak vesaire şimdi iki de ister istemez kabul ediyorlar ki kararsızlık
07:36buna Biden'ın çekingenliği biraz daha sıkı konuşmak gerekirse korkaklığı diyenler de var
07:43Türkiye'ye gelelim turizm gazetesinde ve turizme bir bakalım çoktan beri o konulara hiç değinmedik
07:50Rusya tekrar Almanya'yı geçerek geçmiş yıllardaki gibi birinciliğe oturuyor hangi açıdan Türkiye'ye gelen yabancı turistler açısından
07:58şimdi ilk 6 ay açısından bakınca her şeye karşın turizmdeki sorunlara karşın yabancıların ülkeye giriş açısından durum çok da kötü değil
08:0626 milyon kişiyi aşkın 26.1 turist yabancı turist geliyor ve birinci sırada son yıllarda birinciliği Almanya'ya kaptırmış olan Rusya tekrar birinciliğe döndü
08:172.7 milyon Rus turist tabi ben yuvarlak veriyorum oraya yakın ve yaklaşık %3 artışla Almanya ikinci sırada o da 2.5 milyona yakın
08:28ondan sonra hangileri geliyor merak ediyorsunuz onları da söyleyeyim İngiltere geliyor 1.750.000
08:35sonra gelenleri de sadece ülke olarak sıralayayım İran, Bulgaristan, Gürcistan, Polonya, ABD, Hollanda, Romanya, Fransa, Azerbaycan böyle
08:46şimdi son sırada ben peki bu programlarda T24'te şu yazılıyor şu yapılıyor falan demek istemiyorum ama bazen de öyle şeyler oluyor ki öyle yazılar öyle söyleşiler bizim programımız açısından çok önemli oluyor
08:59işte bunlardan biri Cansu Çamlıbeyal Cavit Çağlar'la söyleşi yaptı ve çok ilginç bir söyleşiydi okumayanlara T24'te bir an önce okumalarını tavsiye ederim
09:10çok fazla şey var bizimle ilgili olan şeyler bir kere Cavit Çağlar deyince bu Türkiye'nin uçak düşmesinden sonraki o 7-8 aylık o buzlar dönemin gergin dönemin sona erdirilmesinde önemli faktörlerden biri
09:23öznelerden biri onun için de Rusya'dan bir ödül de aldı bir madalya da aldı pek çok şey söylüyor bu uçak konusunun dışında Azerbaycan'la ilgili elçi beyi biz diyor görevden aldık
09:33elçi beyi biz aldık ve Aliyev'i baba Aliyev'i tabii ki Haydar Aliyev'i getirdik diyor bu ilginç bir not Rusya'yı da bu konuda bilgilendirdik falan onların da bilgisi vardı diyor
09:44şimdi Rusya'da arkadaşlarını sayıyor ilginç 2 yıl kadar önce tesadüfen Azerbaycan'da ölen Burbulis genelde Burbulis Putin'e en yakın isimlerden biriydi devlet sekreteriydi öyle bir görev bir ara uydurmuşlardı
09:57Abdullah Tipov onun eski arkadaşı biliyoruz kendisine de aracılık yapan Azerilerin dışında bir de o vardı o da eski Dağıstan lideri uçak düşürme konusuna değince işte Davutoğlu'nun haberi falan yoktu diyor yani onu da bir saftı şey diyor kim kararı aldı konusunda ve burada çok önemli bir konu S-400'ler biz bu S-400'lerden kurtulmamız lazım
10:19Rusya'ya da bu açıklanır diyor gider konuşursunuz açıklan bizi mazur görün ya dersin o da mazur görür diyor gideceği yer var mı gideceği yer var diyor ne olacak Hindistan'a gider Pakistan'a gider bir yere gider o arada iç politikaya yönelik de bir mesajlar veriyor işte 5-6 ayda enflasyon dizginlenemezse erken seçim hemen gelecek yıl erken seçim diyor ve başkanlık sistemi yürümüyor Türkiye uymadı ve daha pek çok mesajı var tavsiye ederim
10:45burada basını keselim ve şu bugünkü programın ana bölümünü oluşturacak olan mahkum takası meselesine gelelim
10:55şimdi çok önemli bir olay oldu uluslararası bir olay üstelik bu olayın içinde Türkiye'de var Türkiye nasıl olayın içinde olayım gerçekle yani esas kulübünasyon noktasının yaşandığı sahne Ankara Esenboğa bir casus takası oldu hem de öyle böyle değil çok fazla sayı yani 28 insandan 26 insandan bahsediyoruz onu Rusya'ya gitti 16'sı dışarı gitti
11:23şimdi böyle bir takasın hazırlıkları bazılarına göre bir buçuk yıl ve daha fazla önce başladı ve o başladığı zaman o kadar farklı ortamlardan geçildi ki bir kere Navalny vardı gündemde Navalny batı almak için pazarlıklara girdi batı derken de biraz daha net konuşalım bu konuda Almanya başından beri ayak sürüyor zaten ABD en başta ABD
11:47Navalny'nin bu değişimlerde adının geçtiğini bizzat Putin söylemişti bu meşhur kalsın Amerikalı gazeteci propagandist gazeteci neyse o söyleşi de ve Navalny de değiştirecektik ama kader dedi işte içeride o sırada öldü hayat böyle şeyler olabiliyor falan kimilerine göre böyle kimilerine göre tesadüfen ya da kimilerine göre de öldürüldü ya da ölmesine yol açan şartlardı sorumlu olan vesaire her neyse
12:14şimdi batının üzerinde durduğu başta ABD isimler vardı Putin'in üzerinde durduğu isimler vardı ve bunlar Navalny öldü onun yerine başka isimler tartışıldı falan aylarca sürdü bu iş ve bazen bu işe aracılık edenler de şimdi daha çok konuşmaya başladılar önceki gün dün bugün hatta bazen öyle insanların kaderiyle yaşam mücadelesiyle ilgili kaderleriyle gelecekleriyle ilgili öyle şeyler yaşanıyormuş ki burada
12:42ya birinin adı geçiyor mesela Ivanov Petrov bunlar da olacak son güne kadar var son günde birisi diyor ki olmayacak ya bunlar şu nedenden o üzerini çiziyorum düşünün o adamlar o insanlar aileleri arkadaşları vesaire yani insanların kaderi hayatları gidiyor gidiyor geliyor böyle bir süreçten en azından aylarca diyelim biz öyle geçildikten sonra Putin'in önceliği Vadim Krasikov diye birisi Vadim Krasikov Putin gitti onları karşılıyor
13:12karşıladı Rusya'ya gelen insanları karşıladı 10 kişi geldi ikisi çocuk işte bu Vadim Krasikov'u görüyorsunuz kepinin altında Putin onun yanına yaklaştı önce Zdarova dedi Rusça bilenler bilir yani Rusya'da biraz daha mesafeli biraz daha kibar bir Zdravstvuy ya da Zdravstvuy diye bir merhaba tarzı vardır bir de bizim dilimize selam diye çevirebileceğimiz birkaç şey var
13:40Privet derler genellikle ya da işte yabancı dilden alınma salüt derler bir de Zdarova diye böyle erkeklerin daha çok sevdiği ve yakın insanların birbirlerine sen diyen insanların çok rahat kullandığı öyle bir selamla selamladı Krasikov'u Krasikov'un kim olduğundan bahsedeceğim şimdi kilit insan buydu kilit insan buydu Putin defalarca batıya o demin sözünü ettiğim söyleşi de dahil Amerikan gazeteciye verdiği söyleşi dahil bunu istediğini söyledi bu adam kim tamam iki kez
14:10bir kelime ile onu iki üç cümle ile onu söyleyeyim bu adam iddiaya göre çok net bilmiyoruz ama daha Leningrad belediyesi zamanından beri Putin'in yakında olan birileri kimisi diyor ki Putin'in o zamanki koruması emin değilim ama o ekipten birisi güvenlik işte haber almadı Fezbe'de hatta onun bir üst grubu olan Fezbe için de alfa grup çok yedenekli vesaire vesaire hatta bazıları diyorlar ki yani orada Putin'in yardımcısı olduğu bir çok parlak bir belediye
14:40başkanı vardı sapçak sapçak daha sonra yurt dışına kaçırıldı ve bir şekilde öldü sağlık sorunları dediler yok o da öldürüldü hatta bu öldürdü falan böyle bir sürü dedikodu var bunlara çok fazla girmeyeceğim ama sonuçta ne oldu bir bir çeçen vardı Gürcü soyadlı bir çeçen vardı bu çeçen pek çok Rus'u öldürdü Zelimhan pek çok Rus'u aslında bunların bir kısmını videolara falan alarak yani Rus esirleri diziyordu
15:10çeçen savaşından bahsediyorum Rus esirleri şöyle yatırıyor üzerinden arabayla falan geçiyor böyle Rusların korkunç kinini tepkisini çeken birisi daha sonra Gürcüs'e kaçtı isim değiştirdi Almanya'ya Almanya nasıl olduysa bilmiyorum bunu aldı sığınmacı olarak aldı ve orada yaşıyordu ve bunu 4-5 yıl önce falan bu Fezbe haber alma subayı alfa grubunun üyesi Krasikov gitti ve bunu gayet soğukkanlı bir şekilde bisikletle giderken
15:40kurşunla öldürdü yakalandı bir şekilde yakalandı ondan sonra işte Putin bunu durmadan almak istiyor kimisi diyor ki Batı basını ve Rusya'daki muhalif ya bu adam katil katil bu adam yani Rusya'dan bu değişim kapsamında gidenlerin hepsi düşünce suçlusu hepsi muhalif yani farklı şeyler düşünüyorlar Putin eleştiriyorlar falan filan diye bu adam katil bir de Amerika'da falan sağda solda başka getirilenler var kimisi casusmuş görevini iyi beceremedi
16:10diyorlar yine Batı tarafından gelen yorumlar yakalandığı birkaç tane şey var siber güvenlik hırsızlık vesaire bu tür şeyler sonuç olarak onlar da Rusya'nın sahip çıktığı vatandaşları şimdi burada küçük bir parantez Murat Yetkin de onu ilginç bulmuş Murat sever böyle casusluk konularını bir aile anne baba kız erkek ideal bir aile ama şartları pek ideal değil görüyorsunuz Putin'in karşıladığı uçaktan bunlar iniyorlar şimdi anne baba
16:40casus ama bu çocuklara ben bir kere birkaç kere üzülürüm çünkü çocuklar kim olduklarını bilmiyorlar
16:46kendileri kimdir anaları kimdir babaları kimdir ulusları kimdir dilleri kimdir onları karşılayan
16:52bu amca kim şöyle bunlar Avrupa'da yaşıyorlar Slovenya'da yaşıyorlar kim olarak mı yaşıyorlar
17:01Rus falan değil Arjantinli olarak yaşıyorlar kendi aralarında İspanyolca konuşuyorlar Rusça
17:08çocuklar Rusça'yı bilmiyor Rus olduklarını bilmiyor annesinin babasının Rus olduğu yani
17:12böyle bir şey yok biz Arjantinliyiz Avrupa'da yaşıyoruz yakalanıyorlar ve işte uçakta falan
17:18öğreniyor çocuklar şeyi daha şimdi Rusya'ya gittiler işte Putin onları İspanyolca karşıladı
17:24falan şimdi Rusça öğretecekler vesaire falan böyle çok ilginç bir şey yaz casuslukta böyle
17:29acayip bir şey evet bir sürü şey vardı bunların arasında çok kilit unsurlardan biri de Almanya
17:38uzun süre onay vermemişti trajik bir şekilde bu tartışmalar sürdü en son artık bası basınından
17:44da yansıyan çok şey var Biden telefonu açıyor ve şovla konuşuyor Almanya başbakanıyla şansölyesi
17:51ile konuşuyor o yine arak ayak diriyor diyor ki ya bu krasik o katil Alman yasalarına göre bu adam
17:59katil ve içeride yatıyor yatması lazım diyor ki bırakacaksın Çünkü işte böyle olmaz benim savcım
18:05çıkıyor adalet bakanım falan hatta şeyde Şubat ayında Münih toplantısına pek o zamanlar
18:13haberimiz yoktu ama bugün başkan adayı olan Kamala Haris gidiyor ve orada bu Almanya başsavcısı
18:19ile falan görüşüyor böyle bu işin altyazısını yapın ya bu işi yapın lütfen tamam hukuki değil
18:23ama hukuktan bazen vazgeçilebilir işte insan hakları için hayatta kalması için insanların
18:29öldürülmesi için ya biz de bunu vermek zorundayız vesaire en son telefona gelelim Biden artık
18:35tekrar ediyor benim hatırım için böyle ve evet veriyorlar hatta diğer şeylere ilgili ülkelere
18:42de Norveç'e de telefonlar Polonya'ya Sulavenya'ya telefonlar gidiyor ve böyle birkaç ülkeden 7
18:49tane uçak geliyor işte bu operasyon Ankara Esenboğa'da gerçekleşiyor bu operasyonun içinde
18:56dikkatinizi çekmek istediğim bir şey daha var bir unsur daha var yani önemli şeylerden ve Almanya'nın
19:01ikna olmasında bir Alman Belarus'ta ya Rusya'nın en yakın belki de tek gerçek müttefiki gibi
19:08görünen Belarus'ta yakalanıyor ve terör teröristin sen vesaire ölüme mahkum ediyorlar bakın müebbet
19:14değil ölüme o şey Alman vatandaşı Rico Krieger o adam bakın ölümü beklerken böyle bir kararla
19:26kurtarılıyor Almanya'nın ikna olmasında bu da önemli ağlıyor diğer kurtarılanlar daha metin
19:32duruyor ama bu adam ölümden döndüm hani Azrail'i gördüm geri döndürdüler beni diyor Almanya'nın
19:38ikna olmasında Almanya vatandaşının hapisten değil ölümden kurtarılması operasyonda var işin
19:43bir tarafı böyle tabii Belarus Belarus özel olarak Putin teşekkür etti Erdoğan özel olarak
19:50teşekkür etmedi ama ona teşekkür etti Belarus lideri Lukaşenko'ya ama tabii Lukaşenko ve onun
19:57çok önem verdiği muhalifler hapiste kalmaya devam ediyorlar onları bırakmadı onlar girmedi
20:02bu işin içine örneğin muhalefet liderlerinden birkaç tanesi var bir tanesi kadın öyle hani
20:06anlatmıştım burada pasaportunu yırtıyor yurt dışına çıkmayacağım ben ülkemde kalacağım diyor ve
20:11kadın hala zindanda çürüyor Maria Kalesnikov'dan bahsediyorum Belaruslu genç bir kadın ve hala
20:19hapiste şu anda hala hapiste görüyorsunuz onunla ilgili bazen mitingler oluyor üç kadın vardı
20:26hatırlıyor musunuz 2020'nin yazındaki seçimlerde işte biri kaçtı lider olarak kabul ediyor muhalefet
20:32onu Svetlana Tikhanovskaya bir tanesi yine bir başka ülkeye kaçtı ve o da hapiste Maria
20:38Kalesnikov'a her neyse gelelim diğer tarafına işin Ruslara geleceğiz ama bakın anlatırken şey
20:47geliyor yani Amerika istedi Rusya düşündü taşındı Rusya istedi pazarlık ettiler o girsin
20:53bu girsin vesaire böyle gibi görünüyor ama bu iş çok karışık bir iş ve bu işin içinde insan
21:00hayatını önem veren önemli önemli şeyler var ögeler var özneler var bir tanesi bunun Amerika
21:09açısından kimin çok önem taşıdığını söylemedim hatırlıyorsunuz burada da vermiştik bir Amerikalı
21:15gazeteci aslında Rus kökenli bir Amerikalı gazeteci İven Geşkoviç Evan Geşkoviç adı da
21:22İvan'a çok benziyor o onu istiyordu gazeteci bu hatta Putin'de dolaylı olarak sanki bunun pek bir
21:28suçu olmadığını kabul etmişti yani kendi insanlarını batıdan batının hapishanelerinden
21:34kurtulmak kurtarmak için Putin özel olarak birilerini suçsuz birilerini içeri atıyor
21:38falan dediler batılılar hala da bu hatta bu değişimden sonra bu işler daha fazla çoğalacak
21:44onun kurtulması Amerika açısından çok önemliydi ve bu Amerika'ya giden üç kişiden bir tanesi oydu
21:51onu da Biden karşıladı havaalanında Biden ve başkan adayı Kamala Harris karşıladı bu üç kişi
22:00içlerinde Rus asılı olan da var bu da var bunun annesi bu bu gazetecinin annesi özel olarak Ella
22:11Goldman özel olarak çok çaba sarf etti aylar boyunca bu kadıncağız vazgeçmedi işte Biden'a kadar
22:20ulaştı görüyorsunuz şu an oğluna sarılan kadın Biden'a kadar ulaştı senat oda şeyde kongrede
22:26görüşmeler yaptı gazetecilerle görüştü vesaire ya bu işi yapın bir şeyler yapın değişim olsun
22:31kurtarın oğlumu olup suçsuz diye bu önemli bakın ağlayıp sızlayıp kenarda oturmak da var böyle
22:37tüm bunları anlatıyorum çünkü bunlara çok uzak bir coğrafya değiliz bu bu yaşananlara birileri
22:44insan hayatına sahip çıkıyor ve ondan sonra bir mücadele başlıyor şimdi iki kişinin çok önemli
22:51biraz gizli ama çok önemli rol oynadığını düşünüyorum okuduklarımdan hissettiklerim
22:57duyduklarım bazen de bildiğim bunlardan bir tanesi Roman Roman Abramovic ünlü Rus Rus
23:02kardeşleri Türkiye'ye geldi Bodrum'da yeri var yatı orayla gitti buraya gitti İstanbul'da boğazda
23:08bu adam biraz yaşlanmış artık gelsin zamanından kalma bir oligark ve İstanbul anlaşması vardı
23:16yani Ukrayna ile Rusya'nın imzalamak üzere orada da aracıydı geldi görüştü burada Erdoğan'la görüştü
23:21vesaire diğerleri de görüştü burada da rolünün olduğu ortaya çıkıyor bu çok önemli bir şey çok
23:27önemli bir şey adam iyidir kötüdür hırsızdır bunlar beni ilgilendirmiyor ben şu anda insan
23:31hayatından bahsediyorum bir de ilginç bir araştırmacı var araştırmacı ve gazeteci uluslararası
23:38çapta adı çok duyulan bilinen birisi Bulgar Bulgaristan vatandaşı Hristo Grozev Hristo
23:44Grozev bu konuda Amerikalılarla ve diğerleriyle çok fazla iletişime geçiyor kendisi çünkü şu
23:50anda görüyorsunuz fotoğrafta birkaç yıl öncenin fotoğrafı Navalni ile birlikte benim hemen yanımdaki
23:57Hristo Grozev kazaklı olan bu Bulgar gazeteci araştırmacı bu da Amerikalılarla özellikle
24:03pazarlık içinde şu olmalı bu olmalı vesaire diye böyle bir şey şimdi bakın bunların bütün
24:09bu çabaların ve bütün bu protokollerin haber almanın şeyleri vesaire bunların sonunda Türkiye
24:15ile de bir şekilde koordine ediyorlar ve Türkiye'nin de payı var bunda ve bu da iyi bir şey son
24:20derece iyi bir şey yani Türkiye'nin buradan puan alması iyi garip olan şu Türkiye buradan puan aldı
24:27bu operasyonun yapıldığı yer Esenboğa operasyonu ya kolay mı ertesi gün dünya Türkiye'yi vay be Aslan
24:34Türkiye falan derken Instagram'ı kapattı ve işte dünya bir de o yüzünü gördü garip bir garip bir
24:40ortamdayız yani bugünlerde cibilliyet araştırması yapıyoruz Türkiye böyle yani kazandığı başarılara
24:46bile anlayamıyor değerlendiremiyor geçelim şimdi birkaç şeye daha değinelim burada esas olarak
24:52benim önceliğim biliyorsunuz burada yaptığım yayınlarda hep bu savaş vesaire insan hayatı
24:58her şeyden önemlidir arkadaşlar ben öyle düşünüyorum farklı düşünenler olabilir siyaseti
25:03insan hayatından daha önemli görebilirsiniz hayatınızı siyasete vermişsinizdir öyle bu
25:08sizin görüşünüzdür hani saygı duyarım diyecek çok da duymuyorum çünkü insan hayatına siz
25:13siyasetten sonra saygı duyuyorsanız ben bu gösteri çok fazla saygı duymuyorum para paraya insan
25:19hayatından çok saygı duyuyorsanız aynı şekilde işte başka kavramlar askeri işte politik değerler
25:26jeopolitik ideoloji ideoloji sağcı ya da solcu ideoloji deyince bazıları aman değil yani bütün
25:36bunların önünde gelen bir şey var hayatta insan hayatı insan ömrü şu dünyada zaten milyarlarca
25:43bir insanın yaşayacağı 70 yıl 80 yıl bilemedin bu hayatın yaşanması ve kaliteli yaşanması
25:50gerekiyor birileri şöyle ya da böyle zindana düşmüş bunların ülkeler arasındaki bir takasla
25:55kurtarılması kötü bir amaç mı burada bakın ne Rusya ne batı hiç kimsenin lehinde ya da
26:01aleyhinde konuşmuyorum ya da aleyhinde konuşmuyorum hepsi olumlu bir şey yaptı burada
26:05kendi çıkarları için olabilir olabilir ama insan hayatı birkaç şeye değineyim biraz uzattım ama
26:11bu da gerçekten önemli bir konuydu uzatacağım baştan söylemiştim şimdi Navalni için başlandı
26:17sonra olmadı dedim Ruslar Rusların aldıkları işte o 8 8 kişi 2 de çocuk 10 kişi ötekilerinin
26:29aldığı 16 yani rakamlar biraz farklı gibi gelenler gidenler ama bu arada benim bir kuşkum var
26:34acaba hiç söylenmeyen birileri de var mı hani şunu kurtarıyoruz ama hiç söylenmeyecek o da
26:40hayatına devam edecek olsa bizim haberimiz olur mu olmaz tabii sadece bir kuşkum peki kim
26:47daha karlı çıktı bu işten çok tartışmalı bir şey iki tarafta karlı çıktı insanlık ne dersiniz
26:54deyin batı basınında daha çok gördüğüm şey şu iki tarafta karlı çıkmış olabilir ama şöyle bir
27:01başlık vardı çok ilgimi çekti hangisini de hatırlayamıyorum bir batı gazetesindeydi galiba
27:08eee ABD'nin veya Biden'ın ya da Biden Harris diyelim onların başarısı Putin'in zaferi bakın
27:20biri başarı öteki zafer niye öyle şundan dolayı açıklama şöyle ya ABD'de bir şey aldı üstelik bir
27:26de şey yani şuna da dikkat çekeyim bu cümleyi bitirmeden bu anlatımı bitirmeden tam olarak yani
27:33Putin biraz bekletseydi belki de Trump başa gelecekti Trump'a verecek hani Putin Trump'ı
27:38seviyordu bakın ben geçen haftalarda söyledim Trump'ın bu Johnson aracılığıyla Boris Johnson
27:44aracılığıyla söylediği şeyler falan galiba Putin bayağı ürktü ya Trump zaten sağ solu belli olmayacak
27:50bir adam belki de bu Biden ya da işte Kamala Harris neyse onların demokratların olması daha
27:54iyidir dedi ve onlara bir puan yazdırdı bu da böyle ilginç bir şey Putin demokratları istiyor
28:01geliyor bana şimdi kim daha karlı çıktı konusunda Putin'le ilgili şöyle bir şey var seçimler
28:09öncesinde Amerika'ya tamam yurttaşları aldı kurtardı Trump da şey diyor Amerika küçük düştü
28:14Putin kazandı falan kendisi yapsa tabii bu sefer ben kazandım diyecekti Trump'ı boş verelim şundan
28:19dolayı daha yakın zamana kadar Putin kimdi işte haydut devletin başı batılılara göre haydut
28:25devletin başı işte Ukrayna'yı bombalıyor çocuk hastanesi bilmem ne onlar da gidiyor katildir
28:30masaya oturulur mu oturulmaz mı vesaire vesaire Uluslararası Ceza Mahkemesi de Putin'i
28:34tutuklamak için arıyor falan hop ne oldu Putin filen görüşülen batılı ülkelerin şu ya da bu
28:42düzlemde ama görüştükleri bir muhatap Putin bunu başardı muhatap oldu evet insanların hayatının
28:49kurtarılması için şu için Putin batının muhatabı oldu peki bunu deyince de şunu söylememiz
28:54gerekiyor madem böyle bir şey oldu bir ilişki kuruldu Putin muhatap alındı Amerika Rusya
28:59da bu şekilde bir anlaşma yaptı peki bu Ukrayna savaşına gelir mi etkileri eder etki eder mi çok
29:07iyimser değilim edebilir ama çok iyimser değilim savaş çok şiddetli bir şekilde devam ediyor işte
29:13daha önceki programlarda söyledik bugün çok fazla girmeyeceğim etki edebilir etmeyebilir ama Putin
29:18muhatap alındı şimdi Türkiye'nin kazancını değerlendiremediği şeyde söyledik bu arada
29:24geçen hafta şeyi demiştim ya hani bir Rus bir olaya karıştı Moskova'da sabahleyin öyle bir iddia
29:31var en azından veya Rus çevrelerinden gelen sonra Bodrum'a gitti akşam yakalandı hop paketlendi
29:37gönderdi işte biraz da bundanmış galiba yani bunda böyle büyük bir operasyon yapılacakmış
29:42şimdi Bodrum'daki Rus şubu onlar aman demişler herhalde bizimkiler onu gönderelim de geçen
29:47bir şey atıp da bulunarak söylüyorum son olarak bu tür olayların bu tür esir değişimi mahkum
29:56değişimi esir alma içeri atma ve o özel olarak belki de bilemiyorum veya onlar onların değişimi
30:02gündeme gelebilir mi Batı'da onlarca Rus'un hapishanede olduğunu biliyoruz onlarca Almanya'da
30:08var Amerika'da var çok vesaire Rusya'da şöyle Rusya'da daha önce birkaç Amerikalı falan yine
30:15konusu falan olmuştu da yani Rusya'da muhalifler muhalifler biraz sonra bahsedeceğiz muhalifler
30:21onun için şimdi girmiyorum muhalifler olarak çok yani en az rakam veren sayı veren böyle 500
30:27600 kişi falan diyor bin küsur diyen var en çok da son günlerde gördüğüm 1200 civarında siyasi
30:34tutuklu siyasi mahkum olduğu falan söyleniyor ya bunları da almak için bunlara yenileri de
30:40ekleniyor olabilir böyle şeyler gündeme gelebilir mi ya da yarın bir gün bir Amerikalı tutuklanır
30:45iş adamı olur vesaire neyse olabilir olabilir soğuk savaş bu açıdan geri döndü denilebilir
30:52bu operasyonlar soğuk savaş şeydi zaten 1985'lerden sonra falan ilk defa böyle bir şey
30:58oldu bu kadar büyük oldu dolayısıyla soğuk savaş soğuk savaş deyince de Ruslar hiç ürkmüyor
31:03hatta hatırlıyorlar o zamanlar bizim havamız daha fazla ya soğuk savaş geri döndü en azından bu
31:09şeylerle diyebiliriz esir değişimi gibi enteresan bir operasyonu diyebiliriz hadi bunu
31:15burada bırakalım epeyce geniş yer verdik ama bunun da bazılarının bu operasyonun içinde de yer
31:21alan bazı Rus liderlerin de ele alınacağı bir konuya gelelim Rus muhalifler yurt dışında ne
31:28yapıyor ne işe yarıyor etkililer mi o konuya bakalım şimdi her zaman baskıcı rejimler ya da
31:39tüm toplumsal hareketlerden darbelerden devrimlerden vesaire sonra böyle şeyler oluyor
31:45dünyanın pek çok ülkesinde Rusya bunları bol bol yaşadığı baksanıza Rusya'da o 1917 devriminin
31:52ana kahramanı lideri kimdi Vladimir İliç Ulyanov yani Lenin takma adıyla Lenin Lenin zaten son
32:00dönemde yurt dışında yaşamıştı yani içeride yaşasa tutuklanacak daha önce tutuklanmıştı Sibirya'ya
32:05tutuklandı döndü vesaire yurt dışından geldi böyle yurt dışından geldi devrim oldu Rusya sosyalizmi
32:13ilan etti en azından böyle bir şey Lenin ve öncülüğündeki Bolşevikler devrim yapınca da
32:20bir sürü Rus yüz binlercesi yurt dışına kaçtı 200 bin civarında Türkiye'ye geldiler Karadeniz'den
32:25beyaz Ruslar falan filan deniyor ya işte onlar teni beyaz anlamında değil kızıl orduya karşı
32:31beyaz ordu ve destekçileri anlamında sadece 200 bin bizim coğrafyamızda bulundu bu o coğrafyadan
32:38geçti batıya geçti vesaire vesaire daha çok başka yerlere giden çok oldu yani yurt dışına gitmek
32:43oluyor Türkiye biliyorsunuz biz bunları yaşıyoruz şu anda kaç tane muhalif yurt dışında yaşıyor
32:49yaşamak zorunda peki bunlar ne yapıyorlar ne yapıyorlar yani bunlar siyasi insanlar gazeteciler
32:57satırmacılar vesaire ne yapıyorlar yurt dışından yurt dışında ne yapılır bir siyasi iseniz
33:02biz gazetecisiniz ne yapılır bir sürü şey yapılabilir ama eee şimdi bu serbest bırakılan
33:12birkaç önemli Rus demin onlara değinmedim birkaç önemli Rus'tan bir tanesi İlya Yaşin'di benim çok
33:22dikkatle izlediğim birisi bu çok genç bir siyasi lider İlya Yaşin 41 yaşında epeyce de uzun
33:29süre mücadele vermiş birisi bu daha içerideyken verdiği bir poz birkaç ay öncesinden veya geçen
33:35yıldan İlya Yaşin 41 yaşında ve Moskova yerel yönetimlerinde falan da çalışan bir milletvekili
33:42ve bilerek isteyerek hapse giriyor yani seni dışarı çık yoksa atacağız falan diyorlar Ruslarda
33:47yönetimde dışarı çık yurt dışına çık çünkü dışarı çıkınca esamen okunmuyor ya kimse seni
33:53dinlemiyor yurt dışındasın çünkü Rusya toplumu böyle büyük ölçüde liderini destekliyor Putin'ci
33:58çoğu vesaire muhalefeti bazen destekliyor bazen neymiş içeriden Navalniş şunu mu demiş bunu mu
34:05demiş yurt dışına çıkar onlar yurt dışında ayrı bir yaşam böyle işte toplumlarda böyle yurt dışına
34:11çıkana kulaklar kapatılıyor dedi ki könde düzenlenen birkaç gün önce basın toplantısında
34:17bir kişi çıktı konuştu ve o toplantıda dedi ki bayağı da sinirleri gergindi şundan dolayı gergindi
34:25ben dedi çıkmak istemedim yurt dışına çıkmak istemedim hapis mapis ben ülkemde kalmak istedim
34:31üstelik şeyim yok pasaportum yok falan sonra ortaya çıktı ki hiç pasaport falan bakmadan ve
34:37bunlardan rıza sormadan Amerikalılardan falan genel listeyden bu bu bu mu var bu bu bu tamam
34:42biz gidiyorsunuz gitmiyoruz gidiyorsunuz böyle olmuş bu bu takas böyle olmuş ve dedi ki bu takasla
34:50beni zar zor attılar ya ülkemden attılar bu bir benim için takas değil ülkemden kovulmadır tekme
34:56tokat kovulma gibi bir şeydir ve dedi ki ben bunca yıllık politikacıyım çok genç olmasına rağmen
35:02büyük tecrübesi var bilmiyorum yurt dışında ne yapılır bilmiyorum yurt dışında nasıl politika
35:08yapılır bilmiyorum çok uzun süreli blogger kendisi işte videolar yapıyor bu arada Ruslar
35:13geçen haftalarda dediğimiz gibi şeyi YouTube'u bayağı yavaşlattılar yüzde 70 oranında falan
35:19şu an galiba daha fazla değilse tümüyle kapanır kapanmaz VPN'ler şunlar bunlar işte hep bizim
35:25yaşadığımız Instagram onlarınki başka şeyde Instagram'ı şey falan geçmişlerdi onlar birkaç
35:30adım daha öndeler ne yapılır bilmiyorum şimdi onları yapacaklar toplantılar yapacaklar kendi
35:36konuşacaklar görüşecekler falan başkaları da var bakın sadece savaş zamanında yurt dışına çıkan
35:43Rusların sayısı bilinmiyor 1 milyon diyen var 800 bin diyen var 1 milyon 200 300 vesaire diyen
35:49var ama geçen haftalarda bir şey söylemiştim hatırlayanların için 650 bin Rus kaldı yurt
35:55dışında kaldı ötekileri döndü 650 bin sadece bu iki yıl iki buçuk yıl içinde yurt dışına gidenler
36:00ve Türkiye'ye de gelenler var yani biliyorsunuz onlara da sıralamayı verdim Ermenistan Kazakistan
36:06Gürcistan Türkiye İsrail vesaire vesaire böyle bir Türkiye'de ilk 8'e giriyordu 650 bin
36:13kişinin de daha önce gidenler de var liderlere bakalım tanıdığınız bildiğiniz bir isim mesela
36:21Kasparov Garikasparov Rusların şeyiyle herkes var Evet bu fotoğraftaki gibi bu şanını şöhretini
36:30satrança borçlu Bakü'de doğmuş birisi Yahudi Ermeni kökenli 19 2010 yılı civarında özellikle
36:432013'te iyice siyasileşti ve hatta 13'te yurt dışına çıktı ben de artık burada kalamam uluslararası
36:48çapta Rusya'ya karşı Rusya yönetimine karşı mücadele ya çoktan beri yurt dışında 11 yıldır
36:53yurt dışında muhalefetin yurt dışındaki Rus muhalefetin liderlerinden biri olarak görünüyor
36:58ne kadar etkili bir lider çok emin değilim çok etkili olduğundan emin değilim ya yıllardır
37:03Amerika'da yaşıyor sağa sola gidiyor bir takım girişimlerde de bulunuyor bazı tezleri var iyi
37:07kötü iyi Rus kötü Rus olsun işte bizim herkese yurt dışına çıkan bütün Ruslara batı kötü muamele
37:13etmesin pasaportları işte şöyle belirtesin böyle şeyleri de var çok uğraşıyor ama muhalefeti
37:18toparlayıcı bir isim gibi hiç durmuyor Khodorkovski Rusça deyişiyle kadarkovski Mikhail
37:25bu adam bir ara dünyanın en zengin adamlarından biri ve Rusya'nın en zengin adamıydı sonra Putin'le
37:31zıtlaştı kameralar önünde zıtlaştı ve tutuklandı ve 10 yıl hapiste kaldı Sibirya sürgünleri falan
37:40öldürmeye çalıştılar 10 yıl hatta 10 yıl 2 ay galiba yani bedelini epeyce ödedi ve bu adam
37:48takas makas olmadan işte annesinin sanırım ölümü şey dolayısıyla Putin tarafına hadi tamam git o
37:55zaman dedi git gitti gönderdiler Almanya'ya gittiler şimdi şeyde yaşıyor Londra'da yaşıyor ağırlıklı
38:01olarak çok aktif çaba harcıyor yani o eski parası yok ama hala zengin işte internet siteleri şeyleri
38:08YouTube kanalları çeşit yatırımları vesaire vesaire muhalefetin liderlerinden biri de bu diyor
38:14aslında yaşlıyım diyor o da az önce söylediğim Kasparov gibi 62 61 yaşında ben de daha çok diyor
38:21böyle bir şey iş insanı gibi falan bazı şeyleri yapabilirim ama liderliği oynamam diyor ama
38:26birleştirici vesaire olma yolunda yaptıkları falan liderlerden biri gibi Ruslar yurt dışına
38:33pek kulak vermiyor dedim ya onun dışında Ruslar iş insanlarını da sevmezler nasıl sen bu kadar
38:39zengin oldun bakalım hele o Sovyetlerin yıkılıp da böyle Rusya'nın böyle sosyalizmden kapitalizme
38:46küt diye geçmesi o saygın talan döneminde üçkağıtçısın hırsızsın sen bakış budur onun için
38:53yani Hodor Kovski'den büyük bir halk kahramanı çıkar mı bilmiyorum kitaplar yazıyor bir sürü
38:58açıklamalar ya daha sakin eskisine göre konuşuyor vesaire bir tanesi bu bir başka genç
39:03bu kadar maksimum kat politikaya da atıldığı gazeteciliği de var çok genç duruyor biraz saçları
39:12ağırdı mı 40 yaşında bilmiyorum Gürcistan'daydı şu anda İsrail'de mi zaten İsrail köken bunların
39:17arasında İsrail kökenli olan da hem Rus hem şey İsrail vatandaşı olanlar da var çok zeki çok
39:25ayrıntılı şeyleri var YouTube programları var olmadık şeyler araştırıyor çıkarıyor ve politikaya
39:31dönüyor eskiden çok daha keskindi şimdi biraz yumuşadı ama amadan sonrasını biraz sonra
39:36söyleyeceğim şimdi muhalefetin tartışmasız lideri Navalniydi Navalni yani korkunç bir şey
39:44zekâsı vardı siyasi zekâsı ama Navalni'nin çok eleştirecek milliyetçiliği şusu busu vesaire
39:49çok şey vardı oralara girmeyeceğim Navalni öldü ve birileri liderimiz muhalefeti yurtdışındaki
39:55birleştirecek olan şudur dediler ve birini gösterdiler Kim'de o Navalni'ye yani eşi
40:02Yülya Navalni'ye Yülya Navalni'ye şu anda iki çocuğuyla kaldığı siyasi işlere ilgisi vardı çok
40:12daha şimdi ilgilenmek zorunda eşini daha birkaç ay önce kaybetti kendine gelmeye çalışıyor ve işte
40:17Şubat'tan Mart'tan sonra falan çok fazla açıklaması olmadı birkaç açıklama mantıklı açıklamalar
40:23çalışıyor ama öyle bir liderlik performansı yok ama bunların yolsuzlukla mücadele vakfı gibi bir
40:29şey var FBK derler Ruslar onun çabaları var bazen işte bir takım şeyleri ortaya çıkarıyorlar
40:35bir takım videolar yapıyorlar falan ama onlar da Navalni'nin peşinden gidenler olarak çok havalılar
40:40biz ötekilerden çok daha güçlüyüz öteki bütün muhaliflerden kimseyle birleşmeye ihtiyacımız
40:45yok diyen bir tavırda tam Yülya Navalni onların çizgisinde değil ama şu an bir varlık ortaya
40:50çıkmadı birleştirici bile olabilir mi muhtemel liderin yani geçmişte öyle olan birisinin ölümünden
40:56sonra onun ondan geriye kalan bir isim olarak birleştirici bir olabilir mi bilemiyorum ama
41:03onun da gücü az 48 yaşında şimdi çıkanlardan bir tanesinden bahsettik İlya Yaşin çok zeki ve
41:11enteresan bakalım ne yapacak o bilmiyorum diyordu yurt dışında bakalım öğrenecek mi bir başkası
41:16olarak hepsine tek tek girmeyeceğim bir başkası da yurt dışından gelen içeride yatan 2-3 yıl galiba
41:23çok ciddi sağlık sorunları var şimdi tedavi olması gerekiyor ve yurt dışına şimdi bu operasyonla
41:28çıkarılan Vladimir Karamurza Vladimir Karamurza Rusya'nın dışında İngiltere'nin de vatandaşı ve
41:34Amerika'ya gitti Amerika'da bu hapiste olduğu dönemden Amerika'da Rusya alehtarı veya yaptırım
41:41bazı yasaların çıkarılmasında bizzat çok önemli rol oynayan çok ciddi lobi çabaları olan bir şey
41:47şimdi burada ne aklınıza geldi bazılarının bu muhalefetler ne bu ya bunlar Amerika'nın adamı
41:52mı Batı'nın adamı mı bilemiyorum bazıları öyle gibi görünüyor veya çok sıkı ilişkiler ya da en
42:00azından halkta böyle bir etiket yiyorlar bazıları daha farklı şeyler aralarında çok fazla görüş
42:06ayrılığı var bunların bu görüş ayrılığından dolayı da birleşemiyorlar şimdi muhalefetin genel
42:12durumu deyince bunların hepsi ayrı telden çalıyor son zamanlarda hadi birleşelim diyenler daha
42:17yumuşak konuşanlar birkaç tanesini saydım ama buna rağmen hepsi ayrı telden çalıyor farklı farklı
42:23yaklaşımlar var ideolojik siyasi konularda Rusya'ya yaklaşım Putin'e yaklaşım işte seçimlerde ne
42:29olacak oy kullanacak mıyız protesto mu edeceğiz şöyle en ufak bir konuda birdenbire 10 tane grup
42:3415 tane fikir ortaya çıkıyor böyle bir şey yani Türkiye'nin o sol sosyalist şeylerini falan
42:41fraksiyonların da ya da başka partileri falan da Türkiye'de bölünmek çok yaygındır onları da bana
42:46hep hatırlatıyor şey yaparken burada egolar da çok önemli o da bizim kolay anlayacağımız bir şey
42:51her bir lider hepsi bir yeryüzü tanrısı gibi dolaşıyor sonuç olarak kimilerinin hoşuna gitsin
42:58bunu söylemek durumundayım Rus muhaliflerinin hiçbir ciddi ağırlığı yok Rusya açısından
43:05yani Rusya'daki denklem siyasi denklem açısından bunların hiçbir ağırlığı yok ama zeki eğitimli
43:14insanlar vesaire bunlar da ismini saymadığım çok isim var bunlar bir şeyler yapabilirler mi
43:18yurt dışında bir şey yapılabilir mi bilemiyorum belki de yapılabilir ama şu an çok fazla ağırlıkları
43:24içinde didişen küçük gruplar olarak kalıyorlar ve ondan sonra da bizim yine çok iyi anlayabileceğimiz
43:30bir şeyler söylüyorlar ya Putin hasta diyorlar yani kanser olmuş yakında ölecek bunlar yani
43:37eğer muhalefet olarak gücün yoksa işini Allah'a bırakırsın Allah işte yakında ölürse bizde döneriz
43:43falan filan muhalefetin gücü var mı yok mu içeride muhalefet var mı şu anda pek yok görünen
43:49tarzı bir şey yok Rusya'da muhalefet komünistler falan da dahil bir dekorasyon olarak oturuyor
43:54Duma'da bir şey yaptırmıyor Putin onları çok iyi bir hizaya getirdi yurt dışında daha radikal
43:59daha raki olanların bir kısmı dışarıda bir kısmı da içeride yani hapiste dolayısıyla böyle her
44:05taraf sütlüban görünüyor en azından şu anda böyle görünüyor ve bunların da bir kısmı içeride
44:12belki de darbe olur diyorlar gruplar arası bir şey biz aradan sıyırılır hatta demin sözünü ettiğim
44:17bir ara bu Prigorjin isyanını bile destekleyecek neredeyse belki Prigorjin hani o da mafyatik bir
44:22tip ama belki o Putin devirir ortalık karışır biz çıkarız işte birkaç bin kişiyle kremle yürürüz
44:27falan böyle bir sürü şeyler böyle yani çok insan var yurt dışında yüz binlerce insan ve onların
44:34içinde onlarca siyasi lider var böyle bilmiyorum bazı paraleller kuranlar var mı Rusya dışında
44:42bizim ülkemizde muhalefetin genel durumu yurt dışındaki muhalefetin genel durumu böyle bu
44:48programı farklı bitireceğiz dedik Genco abiyle bitireceğiz Genco abi benim için abi çünkü yani
44:53çünkü Genco Erkal farklı bir isim hadi ondan biraz bahsedelim birkaç dakika ve biraz da onu
44:58dinleyelim öyle bitirelim programı Genco Erkal'ı kaybettik bu çok çok büyük bir kayıp Türkiye
45:08üzerinden hani ben o sözleri sevmiyorum yerin dolmayacak unutmayacağız herkes unutuluyor herkes
45:15unutuluyor yani hatırlıyorsun ama artık o günlerde olduğu gibi değil ölüm sonrası günlerde
45:21herkes unutuluyor yeri dolma dolmama ayrı bir şey yani bence Genco Erkal gibi birinin yeri kolay
45:27kolay da dolmaz ama unutulabilir vesaire ama çok büyük bir yer işgal ettiğini de biz ölümünden
45:32bir kez daha hatırladık yani bütün hayatını 86 yılını neredeyse bütünüyle halkına sanatına
45:40adayan bir insan çok seçkin bir insan çok özel bir insan ne yaptığını çok iyi bilen hayatın
45:47anlamını bakın hep programlarda söylüyoruz hayatın anlamını küçük yaşta çözen ve tiyatro
45:55da 60 küsür yıl varlığını koruyan baskılara rağmen tutuklamalar parasızlık vesaire vesaire
46:02bir insan olağanüstü bir insan ben niye Genco abi diyorum ben bu abi abla vesaire bunları çok seven
46:11çok kullanan birisi değilim iki kez tanıştığımı yazmıştım t24'te geçen hafta da Genco abinin
46:19öldüğü gün yazdım yazıda bir 70'li yıllar o kanlı yıllar o sırada bende ortaokul lise lise
46:28dersiydim ve işte bizim okulda sanat etkinlikleri yapılırdı çağırırdık biz sinemalara tiyatrolara
46:34götürüldük arkadaşları falan dostlar tiyatrosuna götürmüştük işte orada sahnedeki devi Genco
46:39Erkal'ı gördük onunla tanıştık onu geçelim ama biliyorsunuz hayatımın çok büyük bölümü Rusya'da
46:45Sovyetler Birliği ve Rusya'da geçti onun da en büyük bölümü Moskova'da Moskova'da yaptığım
46:50biri Nazım Hikmet konusunda bir hareket oluşturulması Nazım Hikmet'in ölümü ki
46:58Boskova dönmüştür Moskova'da gömülüdür onunla ilgili insanlar böyle kendileri gelir mezar
47:03başında falan çoğunlukla da ölüm gününde 3 Haziran'da falan onları iş insanı arkadaşlarım
47:10onların kurduğu dernek ritip Rus Türk iş adamları birliği de o zaman adı ve o zamanki
47:16başkanı Ali İhsan Akıskaloğlu'yla birlikte karar almıştık ben organizasyonu yapacaktım
47:21Nazım organizasyonları mezar başında sabahleyin söyleşiler şiirler konuşmalar vesaire akşam da
47:28o gün ya da işte bir gün sonra fark etmez konserler buluşmalar vesaire sanat şölenleri böyle
47:34madem Rusya ile Türkiye arasında Nazım bir köprü bir sanat kültür köprüsü bunun hakkını verelim
47:40ben bu görevi aldım ve 10 yıl bu işin organizasyonu bendeydi iş adamları derneği
47:47sonra benim kurduğum bir araştırma merkezi vardı o daha sonra iş adamları ve başka dernekler
47:51Nazım Hikmet Vakfı şimdi devam ediyor ya bu bir gelenek 25 yıl önce ben başlamıştım hala
47:56buna devam eden arkadaşlar var hala bu Nazım geleneği canlı devam ediyor bu da benim için çok
48:03gurur verici bir şey ama ilk anda çok heyecanlıydım 25 yıl önce 26 yıl öncesinden bahsediyorum
48:10böyle aldım şeyi ve çiziktirmeye başladım kimi çağırırım ulaşabilirsem Zülfü Livaneli Genco Erkan
48:16falan onlara ulaştım Zülfü abi ona da abi diyorum çık orada tanıştık 25 yıldır arkadaşız
48:22Genco abi de öyle onları çağırdık geldiler defalarca geldiler ödüller aldılar Moskova'da
48:31birlikte gezdik yemekler yedik konuştuk hatta bir bu yazıda da bahsetmiştik Genco abiyle ilginç
48:37bir durum var böyle biraz yüzüm kızarır ama artık bu sefer kızarmayacak galiba söyleye söyleye
48:42alıştım geldi ilk şeydi galiba sahnede oyunun adını hatırlamıyorum ama oyunun bir anında bu ilk
48:50gelişlerinden biri ve bundan 20 küsur yıl önce oyunun bir anında sandalyenin üzerinde böyle
48:56pire gibi zıpladı ve abuda kalktı ya o zaman da yaşlı ya yani yaşlı dediğim 60 küsur yaşında
49:03Allah Allah böyle herkes nefesim tuttu falan ben tuttum hızlı gazeteciyiz ya çıkardım cep
49:10telefonları falan da yok şak diye flaşım patladı ne kadar kötü bir şey ne kadar ayıp ettim ama o
49:16anı aldım böyle falan aradım bulamadım o fotoğrafı bulsaydım iyi olurdu neyse akşam yemek yiyoruz
49:22birisi dedi ki ya Genco Bey yani çok iyi tiyatronuz şeyi oyununuz falan harikasınız ama niye o
49:28kadar riskli şeyler yapıyorsunuz 60'ınızı geç ya bir şey değil dedi o kadar riskli değil ama bazen
49:33seyircilerimiz içinden bazen sağ olsunlar eşeklik ediyorlar böyle flaş falan filan gülüşmeler
49:39arada kaynayabilirdim ama yok bana yakışmaz dedim ki ya Genco abi o eşek bendim sonra güldü
49:46şefkatli bir şeyler söyledi neredeyse benden adam özür dileyecek ama yaptığım eşeklik gerçekten
49:51hayvanlara karşı bir söylem olarak anlamayın biraz masum şey olarak anlayın yani büyük saygısızlık
49:57yapıyor sözde her neyse ondan sonra defalarca görüşüp defalarca söyleşi yaptım kendisiyle
50:02defalarca buluştuk dertleştik vesaire ve t24'te de şu anda izlediğiniz bu şeyin geleneğin başlaması
50:12onda da benim biraz çabam olmuştu ilk programımız 1900-2000 2018'in Ekim ayında olmuştu 25
50:21Ekim'de Bekir Ağırdır'la ilk program yapmıştık ve ondan bir süre sonra kendisi defalarca söylediğim
50:26Genco abi geldi 14 Aralık'ta Genco abi ile söyleştik ondan hadi çok küçük bir bölüm izleyelim
50:32böyle bir bunlarla ilgili ya da başka şeylerle ilgili yüzlerce anın vardır ama şu an aklına
50:38gelen bir şey bir oyunla ilgili ya da bu eserlerle ilgili öyle bir şey paylaştık.
50:42böyle soru soruldu mu?
50:43evet bunlar kötü sorular biliyorum
50:45evet bizde birdenbire insan elvan
50:47unuttuğun oldu mu mesela?
50:49olmadı olur mu?
50:51ne yapıyorsun abi sende de unuttun
50:53evet biraz böyle sıkıştırmaya çalıştığımda oldu unutuyor unutuyor tabi insan unutmaz mı 65 yıl sahnedesin ama unuttuğunu da bağlıyor çünkü korkunç bir tecrübe bir başka yerde söyleştiğim zaman şeydi o 83 yaşında dava açmıştı Cumhurbaşkanlığı ona Cumhurbaşkanlığı hakaretten tabi ki ya abi dedim ya artık bıkmadın mı ya bıkmadın mı yani 60 yıldır sanat yapıyorsun 83 yaşında gelmişsin bundan 3 yıl önce hala mahkemeler yok dedi Hakan
51:23ben bıkmak falan değil ben bu mücadeleyi vermezsem o zaman ben yıkılırım onun için mücadele ve sahne benim için hayattır dedi aslında biliyor musunuz hep bu programda da biraz fazla konuştuk ama ne kadar konuşsak azdır yaşıyoruz hepimiz yaşıyoruz da yaşamak ne nefes almak değil yaşamak bir şeylerin anlamını arayabilmek hissedebilmek kendini bir şeyler yaparken bulmak kendini geliştirmek toplumla bir bağ kurmak onlara bir şey sunabilmek falan kimisi gazetecidir
51:53kimisi doktordur kimisi manavdır kimisi sahnededir genco abi gibi onu çok küçük yaşta çözmüş ve öyle mutlu yaşayan çok disiplinli birisiydi dakikaları günleri falan belli bu anlamda bir örnekti gerçekten bizim için örnekti dediğim gibi unutulmaz değil unutulur ama yeri de kolay kolay dolaşacak birisi değil böyle insanlar az oluyor o topluma karşı sorumluyup düşündü
52:21yaptım ona karşı sorumluluğunu düşündü mü yaptı mı hele hele iktidarlar 83 yaşında bile onu mahkemelerde süründürenler ve bizler bizler sıradan insanlar bu tür değerlerimize sahip çıkıyor muyuz yoksa sığışıyor muyuz aralardan korkuyor muyuz susuyor muyuz yani bu sıkıntılar bu açlık yoksulluk siyasi baskılar vesaire vesaire biraz da belki de birazdan çok daha fazla bizim sıradan insanların suçu ve sorumluluğu
52:51onu da en güzel Nazım yazdı onu da en güzel Genco okudu Genco Erkal ile bitsin bu program
53:00akrep gibisin kardeşim korkak bir karanlık içindesin akrep gibi serçe gibisin kardeşim serçenin telaşı içindesin
53:13midye gibisin kardeşim midye gibi kapalı rahat ve sönmüş bir yanardağ ağzı gibi korkunçsun kardeşim bir değil beş değil yüz milyonlarlasın maalesef koyun gibisin kardeşim
53:31gocuklu celep kaldırınca sopasını sürüye katılıverirsin ve adeta mağrur koşarsın salhaneye dünyanın en tuhaf mahlukusun yani hani şu derya içri olup da deryayı bilmeyen balıktan da tuhaf
53:46ve bu dünyada bu zulüm senin sayende ve açsak yorgunsak alkan içindeysek hala şarabımızı vermek için üzüm gibi eziliyorsak kabahat
54:01senin demeye de dilim varmıyor ama kabahatin çoğu senin canım kardeşim