Mpox virus facts 101 | Dapat Alam Mo!
Aired (August 20, 2024): Nitong Lunes ay naitala ang unang kaso ng mpox sa bansa ngayong taon. Muling nagpaalala ang Department of Health o DOH sa publiko na mag-ingat sa community transmission ng mpox. Ang mga #DapatAlamMo na impormasyon tungkol dito, alamin mula sa isang infectious disease specialist. Panoorin ang video.
Category
đč
FunTranscript
00:00Mga suki, nakumpirman na ang unang kaso ng MPOCS sa Pilipinas, pinaalalahanan ng DOH o Department of Health and Public Health na magdouble ingat, lalo nat ang kaso walang travel history.
00:12Sa ano, paano nga ba nakukuha ng MPOCS? Para sa dagdag kaalaman tungkol dito, makakapanayom natin si Dr. Arthur Desi Roman, Infectious Disease Specialist and Vice President ng Philippine Society for Microbiology and Infectious Diseases.
00:27Welcome po sa Dapat Alamon, Dr. Roman.
00:29Pagandang hapon kuya Kimmy Susan.
00:32Doc, Dr. Roman, ito ba yung MPOCS yung tinatawag na dating monkeypox? Bakit naiba yung tawag?
00:39Tama, so dati siyang tinatawag na monkeypox pero diba iniiwasan na natin ngayon yung pagpapangalan ng disease sa mga surgaro, sa mga hayop, kaya ginawa na siyang MPOCS.
00:50Pero yung virus na sanhinito ay monkeypox virus pa rin kung tawagin natin.
00:56So it's the same virus na kumalat po noong 2022?
00:58Pero kuya Kimmy, tinawin ko lang, nagkaroon ng outbreak noong 2022 at mayroong palibagong PHEIC ngayong 2024, yung naging main strain ng virus noong 2022 ay monkeypox pa rin pero ang strain niya ay CLAD2.
01:17Pero itong primary strain na kumakalat ngayon sa Africa for 2024 ay CLAD1B. So medyo may kaunting kaibahan.
01:25Ano po ang pagkakaiba ng CLAD1B at CLAD2?
01:29So sa ngayon, yung CLAD2, ito yung 2022 may small kasi yung presentation noon. So kauntito yung mga rapes, hindi naman siya nakamamatay masyado, hindi siya transmissible.
01:45Pero yung nangyari ngayon dito sa Democratic Republic of Congo, isa ito sa mga dahilan kung bakit nag-decide ang World Health Organization na i-declare na nga na PHEIC itong mpax kasi itong CLAD1B ay mes nakakahawa siya tapos mes malala.
02:03Tsaka it seems sa mga paunang datos na pati yung mga bata at mga pasyente yung mayroong HIV and even the mortality rate ay medyo mes mataas.
02:13Doc, ano po ba ang mpax? Anong kaibahan nito sa mas popular na bulutong?
02:18Bulutong tubig.
02:19Bulutong tubig. Ano po ang pagkakaiba po nito?
02:21Chickenpox, kuya Kim, alam natin na circulating na yan dito sa Pilipinas. Ang initial presentation ng bulutong yung nagkakaroon ka ng mga butleg, tapos puputok, tapos magkakaroon na siya ng langheb later on.
02:35Ang maganda sa chickenpox, meron siyang gamot, tapos meron din siyang bakuna.
02:41Pero bahan naman ng mpax, meron mga experimental na sinaunang gamot at bakuna sa mpax pero hindi pa siya aprobado dito sa FDA natin, hindi pa nakakarating dito at saka yung evidence para sa paggamit ng bakuna at gamot na ito ay hindi pa gano'n kalakas.
02:59But in terms of clinical presentation, yung butleg, yung rash ng mpax, sa halip na clear na fluid siya, kadalasan ay medyo yellowish siya, pustules kung tawagin natin yan, tapos meron siyang butleg sa gitna.
03:14Tapos kadalasan nauuna muna yung lagnat by 2 or 3 days, saka lalabas yung mga risks.
03:22Ang mahalaga sa mpax are the epidemiologic risk factors.
03:26So kadalasan meron talagang ma-identify na close contact dun sa mga pasyente.
03:31Doc, naman yung sinasabi yung isang kaso natin, wala hoon travel history diba? So saan niya pwede nakuha yun?
03:40So maaari, ito ay pinapropose lang natin sapagkat hindi pa natin alam kung ano yung clad na naka-infect sa kanya dito sa most recent case natin.
03:48Maaari si clad 2 pa rin na nanggaling mula noong 2022 na cases.
03:53Tapos nag-circulate lang siya dito sa Pilipinas kasi nga we've had 9 earlier cases, some of them walang travel history.
04:01So maaaring nandito na talaga yung monkeypox coming from clad 2.
04:06Ang gusto natin maiwasan ay yung ongoing strain dun sa Africa at this time, yun yung clad 1B na ayaw natin sanang makarating dito sa Pilipinas.
04:16Ano yung kuya Kim?
04:18Doc, ano pang ibig sabihin ng close and intimate contact?
04:21Na doon na pwede makuha.
04:24Pwede makuha by close and intimate contact. What does close and intimate mean?
04:28Household contact, nandiyan na yun.
04:31Kasama sa intimate contact yung pakikipagtalik.
04:35Kasi ang main transmission ay talagang exposure sa body fluid at saka direct skin lesions.
04:42Direct contact dun sa infected blood and body fluid.
04:46That is the primary reason kung bakit na hahawa ang pasyente.
04:50Doc, ano yung pwede na kamala lang mangyari sa tao kung magkaroon ng mpax? Nakakamatay ba ito?
04:57Well may mga ganoon. May mga kaso na nagkakaroon ng encephalopathy at namamatay ang mga pasyente.
05:02Sa ngayon, Ma'am Susan, tinalagay nila na ang mortality rate, initial, nasa 0.7%.
05:09So 0.7% ng mga individual, yun yung namamatay.
05:12Pero hindi yan ganoon kadalas.
05:14Ang kadalas ang complication ng monkey pax ay nagkakaroon ng bacterial infection, yung mga lesion.
05:20Siyempre, kadalasan pag naapectuhan ng balat, nakakatakot kasi at ayaw natin magkaroon ng scarring, kaya nagkakaroon ng stigma.
05:28Yung iba, nagkaroon naman ng pamamagat dun sa pwetan, proctitis kung tawagin natin.
05:34Yung iba na nagkakaroon ng lesion sa bibig at sa mata, siyempre, maaari kos yan ang pagkabulag.
05:40At kung ikaw ay nagkaroon naman ng maraming lesion sa bibig at masakit siya,
05:45Yung iba ay nagkakaroon ng dehydration, hindi makakain, kaya kailangan nilang admitin sa hospital.
05:51Maraming maraming salamat, Doc.
05:53Thank you very much, Dr. Arthur Desiruman, sa mga binahagi mong kaalaman sa amin ngayong araw.
05:58Maraming salamat, Doc.
06:00Thank you, Doc.
06:01Mga Zuki, doble ingat po tayo ngayon para maiwasan ang hawaan.