Destek Olmak İçin:
https://www.youtube.com/channel/UCojOP7HHZvM2nZz4Rwnd6-Q/join
Özlem Gürses'le 5 Dakikada Dünya Gündemi
Podcast Linki : https://open.spotify.com/episode/2BrfT4VHgTtUJcevyM2cLn?si=rIy-2Q8eS7O0y9zvblRArw
Özlem Gürses gündemi sizin için yorumluyor...
•••
Yeni Videolardan Haberdar Olmak İçin - https://bit.ly/3dEwomR
•••
- Sosyal Medya -
https://www.instagram.com/ozlemgurses/
https://twitter.com/OzlemGurses
http://www.ozlemgurses.com/
•••
Bize Ulaşmak ve İşbirliği Yapmak İçin : iletisim@ozlemgurses.com
#ÖzlemGürses #sosyalmedya #dezenformasyon
https://www.youtube.com/channel/UCojOP7HHZvM2nZz4Rwnd6-Q/join
Özlem Gürses'le 5 Dakikada Dünya Gündemi
Podcast Linki : https://open.spotify.com/episode/2BrfT4VHgTtUJcevyM2cLn?si=rIy-2Q8eS7O0y9zvblRArw
Özlem Gürses gündemi sizin için yorumluyor...
•••
Yeni Videolardan Haberdar Olmak İçin - https://bit.ly/3dEwomR
•••
- Sosyal Medya -
https://www.instagram.com/ozlemgurses/
https://twitter.com/OzlemGurses
http://www.ozlemgurses.com/
•••
Bize Ulaşmak ve İşbirliği Yapmak İçin : iletisim@ozlemgurses.com
#ÖzlemGürses #sosyalmedya #dezenformasyon
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Evet, bugün dezenformasyon dosyasının yeni bir bölümünü
00:04daha açıyoruz. Eee neden yapıyoruz bunu? Daha önce de
00:07anlatmıştım aslına bakarsanız. Uzunca bir zamandır biz
00:10haberciler yalan haber, yalan görüntü, manipülasyon,
00:13dezenformasyon, eee eksik bilgi gibi meselelerle uğraşıyoruz.
00:17Sadece bu nedenle birçok doğrulama teyit sitesi şirketi
00:21kuruldu. Aslında gazetecilerin yapması gereken bir sağlama
00:24eee pratikken bu eee bambaşka yapılar ortaya çıktı. En çok da
00:29kullanıcının aslında okur yazar olması ve farkında olması
00:32gerekiyor bu meselede. Çünkü günün sonunda herkesin elinde
00:35bir cep telefonu var. Ve her şekilde çeşitli haberlere,
00:39bilgilere maruz kalıyorlar. Kimi sosyal medya üzerinden ııı
00:43işte efendim kimi WhatsApp grupları üzerinden gelen
00:45yalan yanlış ses kaydı, video görüntüsü, fotoğraf hakkınıza
00:50ne gelirse ve tabii yalan bilgi genellikle doğru bilgiden çok
00:54daha hızlı yayılıyor. Iıı ve hiçbir gazetecilik ya da
00:57doğrulama formasyonu olmayan sıradan kullanıcı için neyin
01:01doğru, neyin yanlış olduğunu anlamak da giderek
01:04güçleşiyor. Böyle bir iklimde kullanıcı kendini nasıl
01:07koruyabilir? Çok sevdiğim bir dostum. Hem yazar hem iletişim
01:11uzmanı. Türkiye'de habercilik masalı adlı kitabı da yazdı.
01:14Bizim mesleği de böylece bir masal olarak tanımlamış oldu.
01:18Sevgili Ümit Alan benimle beraber. Ümit'çim hoş geldin.
01:21Hoş bulduk Özlem. Selamlar. Iıı merhabalar. Çok teşekkür
01:25ediyorum davetimizi kabul ettiğin için. Sen o kitapta
01:29şey yazıyorsun yani ııı kullanıcı eğer haberciye
01:32sahip çıkmazsa ııı habercilik, gazetecilik büyük bir ııı
01:36sıkıntı yaşar diyorsun. Çok da doğru söylüyorsun. Çünkü bir
01:39odak ve bir güç tarafından finanse edilen ve yönetilen
01:43habercilik ne kadar eksikse, sakıncalıysa ııı sosyal medyada
01:48sürekli maruz kaldığımız bu ııı işte hesaplar, çeşitli bot
01:53hesaplar, fake hesaplar, sahte hesaplar üzerinden yayılan
01:56bilgi de o kadar korkunç. Şimdi önce şunu sormak istiyorum. Biz
01:59ne yaşarız Allah aşkına? Neden bu kadar çok yalan bilgi var
02:03eskisine oranla? Eee şimdi eskisine göre en büyük fark
02:07tabii ki ııı önce internet sonra sosyal medya. Sosyal medya
02:11herkesin bir şeyler paylaşabildiği ııı ve herkesin
02:14ııı bir şeyler okuyup izleyebildiği bir yer. Böyle
02:17olunca ııı haberin geldiği kaynaklar artık sonsuzla
02:21tanımlanabiliyor. Önceden haber bize televizyonlardan,
02:24gazetelerden, radyolardan akardı. Iıı kaynakları
02:27belliydi. Eğer bir gazete ya da bir radyo ya da bir televizyon
02:31kanalı ııı manipülasyon yapıyorsa, kötü bir habercilik
02:33yapıyorsa itibarını kaybederdi ve onu daha az görmeye
02:37başlardı. Ama şu anda ııı bir sosyal medya var. O sosyal
02:40medyanın algoritmaları var. O algoritmalar insanlara en çok
02:44ilgilendikleri konularda en çok ilgilendikleri inanmak
02:47konularda bir ııı kürasyon yani bir akış sunabiliyor. Böyle
02:52olunca siz bir şeye inanmaya zaten meyilliyseniz siz o
02:55konuda zaaflarınız varsa size onu getiriyor. Eğer siz
02:59dünyanın yuvarlak olduğuna inanmıyorsanız ııı inanın ki
03:02sosyal medyada bir süre sonra dünya düzdür derneğinin
03:05içeriklerini daha fazla görmeye başlarsınız. Aslında bu sosyal
03:09medyanın ııı bir habercilik ya da bilgi yayma enstrümanı değil
03:14tamamen kişilerin profilleri üzerinden bir veri toplama ve
03:19reklam mecrası yaratma yani ticari bir faaliyet olduğunun
03:23da önemli bir göstergesi kalıyor. Evet. Yani sen şimdi
03:26burada ııı habercilik yapıyorsun YouTube'da. Ismini
03:29koyuyorsun. Bu Özlem Gürses'in süzgecinden geçmiş haber diyerek
03:33ismini koyuyorsun. Ve burada bir risk alıyorsun. Bir
03:35sorumluluk alıyorsun. Eee ama bu sorumluluğu hiç almayan bu
03:39riski almayan insanlar da sosyal medyada haber
03:41paylaştıkları için onlar istedikleri manipülasyonu
03:44istedikleri dezenformasyonu ııı yayabiliyorlar. Yanlış bilgiyi
03:48yayabiliyorlar ve bu yayılan bilgi de en ilgilisinin önüne
03:52gidiyor. Yani ben bugün mültecilerle ilgili ııı ciddi
03:55zaaflarım ve mülteciler gibi ciddi tepkim varsa o konuda çok
03:59hassassam bana mülteciyle Türkiye'deki mülteci sorunuyla
04:02ilgili bütün dezenformasyonu getirebilir sosyal medya.
04:05Böyle de bir tarafı var. Peki o zaman ne oluyor? Yani bunun
04:09etkisi ne? Biraz da bunu konuşalım isterim. Şimdi
04:12kullanıcı zaten neye maruz kaldığını çoğu zaman farkında
04:15değil. Evet. Bir şey ekranında yazılı bir metin bir fotoğraf
04:19ya da video olarak gördüğü anda aa inanıyor buna. Yani böyle
04:24bir şey varsa bu doğrudur diye düşünmeye başlıyor. Iıı peki
04:28bunun sakıncası ne? Hem yayılan bilgi açısından hem de
04:31kullanıcı üzerindeki etkisi açısından. Ya bunun en büyük
04:34sıkıntısı sürekli aldatılmaya maruz kalmak. Iıı demokrasilerin
04:38altına oyan bir şey bu. Çünkü hakikat yoksa demokrasi de
04:41yoktur. Bir süre sonra uygarlık da bundan zararlı görmeye
04:44başlar. Ve böylece insanlar tercihlerini siyasi
04:48tercihlerini de bu dezenformasyonun etkisi altında
04:51yapmaya başlarlar. Öyle olunca da ne olur? Bir takım ııı
04:54popülist liderler bir takım ııı hiç aa bu insan nasıl bu
04:59ülkenin başkanı olur diyeceğimiz mesela ABD'de Trump
05:02örneği gibi tuhaf örnekler öne çıkabilir. Çünkü ııı o
05:07dezenformasyon artık insanların siyasi tercihlerini
05:11ııı hayata bakışlarını, ülkeye bakışlarını, ülkelerine
05:15bakışlarını ııı yabancılara bakışlarını etkiler ve o etkide
05:18ııı bütün dünyada sonu olmayan bir ııı kaosa yol açabilir.
05:23Yani vatandaşlar üzerinden yayılan yanlış bilgi günün
05:27sonunda toplumsal infiale yol açabilecek. Evet. Kıvılcımlar
05:31yaratabilir diyorsun. Ya da oy verme davranışlarını
05:33etkileyebilir. Ya da toplum sosyolojisini, psikolojisini
05:36eee etkileyebilir. Atıyorum bir düşmanlık iklim yaratılabilir.
05:40Ya da işte efendim kimi istihbarat örgütleri ya da
05:43belki terör yapılanmaları için oldukça elverişli bir alan
05:46oluşur diyorsun. Doğru mu anladın? Tabii zaten ııı sadece
05:50vatandaşlar değil birçok algı algı operatörü ııı insanların
05:54bu zaaflarını bildikleri için bu algı operatörlüğünü sosyal
05:58medya üzerinden yapmaya başlıyorlar. Iıı yani biz
06:01aslında iyi niyetle ııı bir haberi görüyoruz. Sonra
06:05dezenformasyondan başka bir ııı tanım var burada. Mezen
06:08formasyon. Biz o konuyu gerçek zannederek paylaşıyoruz. Yani
06:12iyi niyetle paylaşıyoruz aslında. Ona inanıyoruz
06:14çünkü. Eee diyoruz ki evet bu bana önüme geldi. Demek ki
06:17doğru bir bilgi. Ben de bunu paylaşayım. Hemen eee kendi
06:20networküme, kendi ağıma bunu bildireyim diyoruz. Biz o zaman
06:24mezenformasyon yapmış oluyoruz. Ilki yani algı operatörünün
06:27yaptığı dezenformasyon bilerek yapıyor çünkü. O yanlış bilgiyi
06:30yaymak istiyor. O yanlış bilgiyi bir şekilde sosyal
06:33medyaya salıyor. WhatsApp'tan, Twitter'dan, Instagram'dan,
06:36TikTok'tan her nereden olursa eee onu salıyor. Sonra biz ona
06:40inanıp paylaştığımızda bizim yaptığımıza da mezenformasyon
06:44deniyor. Dezenformasyon yapan kadar sorumlu olmasak da
06:47aslında biz de eee o haberin yayılmasında son kullanıcı
06:52olarak eee katkı sağlamış oluyoruz. Ve belki de bir
06:56şeylerin eee mesela Hindistan'da eee hatırlıyorum
06:59WhatsApp'tan yayılan bir eee linç videosu yüzünden eee şey
07:04bir taciz çocuk tacizi iddiası yüzünden iki insan yakılarak
07:08linç edildi. Sonra bunların eee bu insanların suçlu olmadığı
07:12anlaşıldı. Fakat paylaşanlar o WhatsApp'tan yayılan o bilgiyi
07:16gördüklerinde ona inanarak paylaştılar. Fakat işte onu
07:20paylaştığımız zaman aslında o iki insanın suçlu olmayan o iki
07:23insanın ölümünde bizim de bir payımız olmuş oluyor. Şimdi bu
07:27sorumluluğu almak adına vatandaş kullanıcı doğruyu
07:31nasıl bulacak? Mesela Avrupa Birliği ülkelerinde
07:33dezenformasyon yasaları çıktı. Bazı regulasyonlar geldi.
07:36Türkiye'de de benzer bir yasa tartışıldı. Bunlar bir çare
07:40oluyor mu? Iıı yani ııı bir otoritenin ııı yönettiği
07:44regulasyonlar vatandaşın kendisini de koruyabiliyor mu?
07:47Yoksa ikisi paralel mi ilerlemeli? Yani hem evet ııı
07:51bu sosyal medya şirketlerinin tırnak içinde bazı sorumsuz
07:54davranışlarına karşı regulasyonlar olmalı ama artı
07:57bir de vatandaş kendisi bir şeyler yapmalı. Yani ııı ilk
08:01anda düğmeye basıp senin dediğin gibi retweet ya da işte
08:04paylaş butonu değil de ya bir dakika şimdi bu benim gördüğüm
08:08şey acaba yalan olabilir mi sorusunu her seferinde
08:12kendimize sormak zorundayız galiba. Evet ııı aslında
08:15retweet kelimesini kullandığını orada retweet ııı tuşunun yani
08:19Twitter'da ilk zamanlarını kullananlar bilir Twitter'ın.
08:22İlk zamanlarında retweet yoktu. Iıı sonra bu tuşu
08:25eklediler Twitter'a ilerleyen süreçte. Bunu icat eden yani bu
08:30tuşu olması gerektiğini bunun iyi bir şey olacağını söyleyen
08:33ekipten insan ııı sonraki yıllarda ııı boy boy
08:37röportajlar verdi. Biz büyük bir hata yaptık. Iıı on dört
08:40yaşında çocukların ellerine dolu silah verdik gibi bir ııı
08:43benzetme kullandı. Bu aslında ııı sosyal medyanın da aşınmaya
08:47başladığı noktaydı. Çünkü retweet etme gücü bize bir
08:50yayma gücü verdi. Burada söylediğin soru soru kısmına
08:54gelecek olursam da ııı bunun eğitimi var. Iıı dijital medya
08:59okul yazarlığı eğitiminin okul öncesine kadar inmesi
09:01gerekiyor. Bu hala yani sosyal medyanın geldiği neredeyse
09:05yirmi yıl oldu. Neredeyse tam yirmi yıl oldu aşağı yukarı.
09:08Yirmi yıllık bir teknoloji üzerine hala ciddi bir eğitim
09:12metodu özellikle ülkemizde geliştirilmiş değil. Ikincisi
09:15aşılama. Aşılamada şu ııı insanlara daha önceden böyle
09:19şeylerle karşılaşabileceklerini karşılaşabileceklerini test
09:22ettirmek. Çünkü bizim hepimiz eğitimlerimizi analog dönemde
09:26aldık. Yani ben kırk beş yaşındayım. Ben analog dönemde
09:28eğitim aldım. Bunun üzerine bir eğitim almadım. Eee sen de
09:32öylesin. Eee bizim kuşağımız ama yeni kuşakları belki eğitimle
09:35kurtarabiliriz ama sonraki kuşakları ne yapacağız? Bizim
09:38gibi eee şeyleri eee dijital medya okul yazarlığı eğitimi
09:42almamışları onları da aşılayacağız. Üçüncüsü
09:45regulasyonlar. Bu üçünün kol kola yürümesi lazım. Ve
09:48vatandaşın da şunu bilmesi lazım. Eee şu şüphe kasına
09:52sahip olması lazım. Sosyal medyada önüme gelen her
09:55bilgiye önce şüphelenmeliyim. Eee ne yapalım? Şüphelendim.
10:01Şüphelendim. Dedim ki ya Allah Allah acaba bu hani birileri
10:04beni yine manipüle edebilir mi? Şüphelendim. Doğru bilgiyle
10:09ilgili ne yapabilirim o anda? Önce bir durmam lazım herhalde.
10:13Ya güvendiğim bir iki kaynağa bakmam lazım belki değil mi? Şu
10:16kişi paylaşmış mı? Şu kişi teyit etmiş mi? Vesaire. Önce bir
10:20durmak gerekiyor. Bir düşünmek gerekiyor ama bunun için de
10:23şunu bilmek gerekiyor. Daniel Kahneman var. Eee Amos
10:26Tverski'yle beraber eee ünlü bir psikoloji profesörü.
10:29Yenilerde öldü Daniel Kahneman. Onun belirlediği bir insan
10:32zağı ve insan sistemi var. Biz insanlar olarak iki sistemle
10:36hareket ediyoruz. Birinci sistemimiz çok duygusal
10:38tarafımız anında karar veriyor ve anında eee harekete
10:42geçiyor. Ikinci sistemimiz analiz eden eee düşünen ve bir
10:46konu hakkında ııı yargıya sahip olan ııı sistemimiz. Biz
10:50genellikle sosyal medyada birinci sistemle hareket
10:53ediyoruz. Yani o ııı şey sistemimizde. Duygusal,
10:56sezgisel, hemen böyle gaza gelen, hareket eden. Biz ilk
11:00önce bu iki sistemimizin ayrımı olduğunu bileceğiz. Yani biz
11:03insan olarak bir zaafa sahibiz. Iki sisteme sahibiz. Bir
11:06duygusal ve hemen tepki veren tarafımız var. Bir de analiz
11:09eden tarafımız var. Işte durduğumuz zaman o durma
11:12işlemini yaptığımız zaman aslında birinci sistemden
11:14ikinci sisteme geçiyoruz. Geçtiğimiz zamanda soracağımız
11:17ilk soru bu haber bana kimden geldi? Bir haber kaynağından mı
11:21geldi? Yoksa ııı herhangi birisinden mi geldi? Iıı sosyal
11:26medyaya nereden düşmüş? Mesela Twitter'la ilgili en önemli
11:29uyarmam gereken şeylerden biri ııı bir sürü haber hesabı var.
11:32Ama bu haber hesaplarının hiçbir sahasında gazetecilik
11:36ııı kurumu değil. Sadece bir Twitter hesabı açmış. Bilmem
11:40ne bilmem ne işte bilmem ne haber bilmem ne report şu bu
11:43gibi bir isim koymuş. Arkasında bir künye yok.
11:46Arkasında kimin olduğu belli değil. Yani hiç sadece bir
11:51cümle var. Dolayısıyla haberin beşliğe bir kalsa eksik. Her
11:55şey eksik yani orada. Ve öyle bir yerden en hızlı da onlar
12:00yayılıyor Ümit. Evet çünkü onlar etkileşim için yapıyorlar
12:03bunu. Çünkü bir anda göreceğiz, bir anda gaza
12:05geleceğiz ve Twitter'a basacağız. Onların takipçisi
12:07artacak ve onlar da istedikleri gibi algı operatörlüğü
12:11yapabilirler. Iıı üç yüz altmış dört gün doğru yazıp en kritik
12:15günde bir felaket gününde bir ııı savaş durumunda bir ııı
12:19herhangi bir önemli bir günde bir gün yalan söylemek için
12:23üç yüz altmış dört gün doğruları yazı bile bunlar doğruları
12:25yazıyor diye de güvenmemek gerekiyor. Bizim bir haber
12:28kuruluşuna güvenmemiz için onun arkasında bir künye birinin
12:31adını koyması bir kurum olması gerekiyor. Yani nereden geldi?
12:35Özlem Gürses'in ııı YouTube ııı haber kanalından mı geldi?
12:39Iıı BBC'den mi geldi? Birgün'den mi geldi? Iıı On
12:43Haber'den mi geldi? Iıı Hürriyet'ten mi geldi? CNN'den
12:47mi geldi? Bunu bir bilmemiz lazım. Bir kurum olup var mı
12:50bunun arkasında? Eğer kurum varsa da ııı kurumlar da
12:53bazen hata yapabiliyor. O zaman da üzerine düşünmek gerekiyor.
12:57Ama kurum varsa yine bir şekilde güvenilebilir. Çünkü
12:59o bir sorumluluk almış. Iıı üçüncü ııı bakacağımız şey de
13:03işte senin de daha önce söylediğin biraz önce bir
13:06doğrulama kuruluşları. Doğrulama kuruluşları popüler
13:09yalanları sayfalarında tartıyorlar. Ve onların
13:13hakkında bir gazetecilik incelemesi yaparak bir hükme
13:16varıyorlar. Onlar da zaten ben gazetecilik ekosisteminden
13:19ayrı görmüyorum. Onlarda da gazeteciler çalışıyor çoğunlukla.
13:21Ve doğruluk payı gibi Türkiye'de de olan uygulamalar.
13:25Bunların galiba aplikasyonları falan da var. Yani hani telefona
13:29incelemek gerekirse mesela okuduğun bir şeyi anında orada
13:32hani bir bakabilirsin filan yani herhalde bunlar. Ya
13:35buradaki mesele hız. O kadar hızlı basılıyor ki şeye. Evet.
13:40Iıı düğmelere, paylaşa, yayma düğmelerine. Oradan geri dönüş
13:45çok şey olabiliyor. Mesela demin Efe'nin ekrana getirdiği
13:48ııı yani bu mesela bu da Anadolu Ajansı'nın kullandığı
13:52Teyit Hattı diye bir sayfa. Yalan haberlerin doğrusunu
13:55fotoğraflarıyla ve 5N1K'sıyla paylaştıkları sayfalar
13:59yapıyorlar. Bunlar da yani önemli bence. Böyle şeylere de
14:02başvurulabilir sanki. Evet tabii onlara ııı oraya kadar
14:06gelebilir. Gelebilirse çok iyi. Bu aslında bir dijital medya
14:08okuryazarlığı eğitimi almışız demektir. Buradaki en büyük
14:11handikap zaten oraya kadar gelmiyoruz. Şüphelenmiyoruz
14:14çünkü. Şeyden burada ııı bu doğrulama kuruluşlarıyla
14:17ilgili söyleyeceğim şu. Iıı bunların da sahteleri çıkabilir.
14:19Iıı birçok bunların da ııı sahte olanları çıkabilir.
14:23Bunlarda da arayacağımız şeylerden biri ııı uluslararası
14:27doğrulama kuruluşları network'üne dahil mi? Avrupa
14:31ııı doğrulama kuruluşları network'üne dahil mi? Yani
14:33bunlar dünyada uluslararası bir kurup tarafından ııı
14:36onaylanmışlar. Bunlar önemli. Teyit mesela öyledir ve ııı hem
14:41IFCN'e hem EFCN'e yani hem Avrupa'ya hem uluslararasına
14:45üyedir. Doğruluk payı siyasetçilerin yalanları ya da
14:48siyaset üzerinden dönen yalanlara uzmanlaşmıştır. Yani
14:51doğruluk payında daha çok bazen çünkü siyasetçiler de her zaman
14:54doğru söylemiyor. Yani siyasetçiler de politika yapmak
14:57için bazen dezenformasyon ya da mezenformasyon yapabiliyorlar.
15:01Onu da inceliyor doğruluk payı. Evrim Ağacı var. Evrim Ağacı
15:04bir bilim sitesi ama o da bilimle ilgili yalanlarda
15:08özellikle kovid döneminde bu çok önemliydi. Kovid on dokuz
15:11ııı pandemisi döneminde. Evrim Ağacı bilimle ilgili yalanlarda
15:14oldukça yetkin bir kuruluş. Bir de benim bildiğim malumat
15:17furuşu var. O da daha çok böyle internetten önemli bilgiler
15:20üzerine. Özellikle malumat furuşu da daha çok dikkatimi
15:22çeken sahte şiirler falan da inceleniyor. Çünkü bir sürü
15:26Cemal Süreyya şiiri var ki aslında Cemal Süreyya'ya ait
15:29değil. Eee onun gibi şeyler de incelenebiliyor. Eee bunun gibi
15:32eee kuruluşlar ama bu kuruluşlara zaten bu
15:35kuruluşlara bakmayı akıl eden insan birçok aşamayı geçmiş
15:39değil. Doğru söylüyorsun yani. En büyük sorunumuz oraya
15:42gelebilmek yani oraya gelebiliyor muyuz? Eee bu
15:45aslında en dikkat çeken ve şu an bir de yapay dükkan çağındayız.
15:48Her şey yapılabilir. Şimdi ilerleyen bölümlerde şunları
15:53göstereceğim zaten izleyicilerimize. Bir fotoğraf
15:55nasıl değiştirilebilir? Ses kaydı üzerinden örneğin benim
15:58bu videomdaki senin ve benim sesimi üç saniye alıp işleyip
16:02eee bambaşka bir videoda bizi buluşturup biz sanki bambaşka
16:06şeyler konuşmuşuz gibi bir video yapılabilir. Eee fake
16:09videolar işte benim yüzümü senin yüzünü koyup eee yani eee
16:14porno bir videoda bile eee mesela eee korkunç görüntüler
16:18üretilebiliyor. Yapay zeka daha da facia. Hiç olmamış bir şey.
16:21Eee eee baştan yaratabiliyor. Yani mutlaka bence eğitim
16:26sisteminin içine alınması lazım medya okuryazarlığı. Yani
16:29var aslında Türkiye'de ama bir seçmeli ders ve böyle çok ııı
16:33yani çok olsun diye yapılmış gibi bir ders. Türkiye'de
16:37maalesef böyle yani evet medya okuryazarlığı dersi var.
16:40Radyodan başlıyor. Televizyona anlatıyor. İnternete anlatıyor
16:43falan ama bu Finlandiya'da özellikle Finlandiya'ya örnek
16:45verebilirim dünyada. Okul öncesinden başlayan ııı dijital
16:49medya okuryazarlığı dersi her yaşa kadar yayılmış ve dijital
16:53medya okuryazarlığı ayrı bir ders değil. Matematik dersi
16:56varsa onunla ilgili dijital medya okuryazarlığı. Tarih
16:58dersi varsa onunla ilgili dijital medya okuryazarlığı.
17:01Işte hayat bilgisi varsa onunla yani derslerin içerisine de
17:04bunu yedirerek dijital medya okuryazarını aslında bütün
17:08eğitim sisteminin içine enjekte etmişler. Ve bunu Umberto Eco
17:12ııı iki bin altıda öldü diye hatırlıyorum. Eco ölmeden önce
17:15dünyanın en büyük ııı yazarlarından biri. Iıı en
17:18büyük derdi buydu. Ben inanamıyorum diyordu Umberto
17:21Eco. Yani okulların tek derdi ııı eğitim sisteminin tek derdi
17:24artık bu olmalı. Ama hala çocuklara bir takım ezber
17:27bilgiler öğretiyoruz. Ve bunu iki bin altı işte iki binli
17:29yılların başında söylüyorduk. Son köşe yazılarında Umberto
17:32Eco'nun. O yüzden çok önemli. Ümit çok teşekkür ediyorum.
17:36Iıı bu kısacık ııı bölümde biraz bir farkındalık yaratmayı
17:41başarabildik. En azından kullanıcı ııı senin verdiğin
17:44bilgilerle nerelere ne şekilde müracaat edebileceğiyle ilgili
17:47bir bilgi sahibi oldu. Umarım ııı yaparlar. Çünkü aksi durumda
17:50aslında belki de hiç normal koşullarda istemeyecekleri ııı
17:54bir takım ııı hamasi ve yalan iklimlerin ııı paylaşıcısı
17:59oluyorlar, yayıcısı oluyorlar. Yani bunu bunu bilseler
18:02tercih etmeyeceklerini düşünüyorum. Iıı onun için bu
18:05bilgileri vermek değerliydi. Kitabın için de çok teşekkür
18:08ediyorum. Türkiye'de gazetecilik masalı Ümit
18:10Alan'ın ııı kitabı Saraydan Saraya. Şahaneymiş. Iıı siz
18:16masallara değil gerçeklere inanın arkadaşlar. Masallar
18:19edebiyat olarak çok güzel tabii. Insanın masala da
18:22ihtiyacı var ama ne bileyim yani sanatta ihtiyacı var.
18:25Aşkta ııı efendime söyleyeyim müzikte falan ihtiyacı var.
18:28Habercilik de gerçeğin peşinde olmaya devam etmek lazım. Ümit
18:31Alan çok teşekkürler. Rica ederim, iyi yayınlar.