Uzmanı anlattı: Bu yıl içerisinde emekli olmakla, 1 Ocak sonrası emekli olmak arasında ne fark var?
SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarına yapılan zamdaki 31 Aralık-1 Ocak detayı dikkat çekti. Uzmanlar bu tarihten sonra dilekçelerini verenlerin yüzde 86,16'lık zamdan yararlanamayacağını belirtti.
https://haberglobal.com.tr/ekonomi/uzmani-anlatti-bu-yil-icerisinde-emekli-olmakla-1-ocak-sonrasi-emekli-olmak-arasinda-ne-fark-var-374467
https://haberglobal.com.tr/ekonomi/uzmani-anlatti-bu-yil-icerisinde-emekli-olmakla-1-ocak-sonrasi-emekli-olmak-arasinda-ne-fark-var-374467
Category
🗞
NewsTranscript
00:00SSK ve BAKUR emeklileri bu yıl %86,16 oranında zam aldı.
00:06Emeklilik dilekçesini 31 Aralık 2024 tarihine kadar verenler bu zamlardan yararlanabilecek.
00:13Sonraya bırakanlarsa maaşlarını zamla alamayacak.
00:17Peki doğru tarih ne zaman?
00:19Dilekçe verirken neye dikkat etmeli?
00:22Aynı zamanda EYT'liler için de önemli değişiklikler var.
00:25Hepsi ve daha fazlasını şimdi Haber Global muhabire Esma Murat ve yayın konuğundan dinleyeceğiz.
00:32Esma kolaylıklar söz sende.
00:36Sinem Danacı ve emekli olacaklarla ilgili aslında önemli konularla karşınızdayız.
00:42Özellikle milyonlarca kişi emekli olmak istiyor ve emekli olurken de maaşının en üst seviyede yatmasını istiyor.
00:51Aslında dikkat edilmesi gereken hususlar var.
00:54Özellikle de emekli dilekçesi verilirken dikkat edilmesi gereken önemli hususlar var.
01:00İşte o hususlar neler nelere dikkat etmeliyiz ve hangi tarihlerde dilekçemizi vermeliyiz?
01:06Konunun detaylarını işin uzmanından dinleyeceğiz.
01:09Yanımızda İsmet Çetin Kaya var.
01:11Kendisi mali imşavir.
01:12Efendim öncelikle hoş geldiniz.
01:14Hoş bulduk Esma Hanım.
01:15İyi yayınlar diliyorum öncelikle benden.
01:17Teşekkür ederiz efendim.
01:18Öncelikle emeklilik dilekçesi verirken neye dikkat etmeliyiz?
01:212024 mü 2025 mü sizden dinleyelim.
01:24Evet son bir buçuk aydır bu gündemde 2024'te bir dilekçe verilmeli.
01:292025'te mi?
01:30Bu her yıl olan bir konu.
01:31Ancak bu sene daha erken konuşuluyor.
01:34Biz normalde bu konuyu Aralık ayında konuşurduk.
01:37Her yıl bir farklılık olur ama geçtiğimiz yıllarda bu farklılık çok iyiydi.
01:41Bu sene %30-35 arasında bir farklılık var.
01:44Ben sizler ve izleyicilerimiz için tahtayı hazırlamıştım.
01:47Buradan bir sunum yapmak istiyorum.
01:49Şöyle bu sene emekliler Ocak 2024'te %49.25'lik bir zam aldı.
01:54Bunun üzerine Temmuz'daki açıklanan 6 aylık enflasyonla beraber %24.73'lik bir zam oranı almış oldu.
02:02Bu kümülatifte toplamı değil kümülatifte etkisi %86.60'a tekabül ediyor.
02:07Yani bu 2024'ten önce ve 2024'te emekli olanlar bu zam almış oluyor.
02:13Siz 2024'te emekli olursanız ve hali hazırda şu anda da e-devletlerinizde görmüş olduğunuz zam oranı bu.
02:20Rakamlarla örnek vermek gerekirse 2024'te dilekçe verenler şu an e-devletlerinde 15.000 lira görüyorsa
02:272025'e kalırsa bu dilekçe 11.225 liraya düşüyor.
02:3120.000 lira e-devletinde görüyorsa 14.960'a düşüyor.
02:3530.000 lira maaş alacak bir kişi 22.450'ye düşüyor.
02:39Şayet 50.000 lira 2024'de dilekçe verirse şu an 50.000 lira e-devletinde görüyorsa 2025'de bu maaşla devam edecek
02:47ama dilekçesini 2025'e bırakırsa maaşı 37.420'ye düşecek.
02:52Buradaki %30 ile %33'lük bir fark var.
02:55Peki bu fark nereden kaynaklanıyor?
02:58Şimdi 2024'ün emekli maaş bağlama oranı hesabı burada.
03:03Peki 2025'te ne baz alınıyor?
03:05Bir önceki yılın enflasyon oranı baz alınıyor.
03:08Bir önceki yıl 2024 yılı.
03:102024 yılın 12 aylık enflasyonu henüz açıklanmadı ancak elimizde bir veri var.
03:14O veride Merkez Bankası'nın tahmini enflasyonu %38 ile 42 arasında bir tahmini beklentisi var.
03:21Bu zammı alacaklar.
03:23Artı büyüme oranının %30'u.
03:26Yani tahmini büyüme oranımızda bizim %4.
03:29Bunun da %30'u 1.2'ye tek kabul ediyor.
03:32Toplamda yansıyacak yaklaşık olarak %39.20.
03:36Siz 2024'de dilekçenizi verirseniz %86'lık bir artış elde ediyorsunuz.
03:412025'de dilekçenizi verirseniz %39.20'lik bir artış elde ediyorsunuz.
03:46Arada kümülatife vurduğunuz zaman 30 ile 33 arasında bir fark var.
03:50Peki İsmet Bey şimdi böyle bir fark her yıl oluşuyordu.
03:53Bu yıl çok daha yüksek bir fark var.
03:55Bu farkın nedeni nedir?
03:57Temel nedeni enflasyon.
03:59İkinci nedeni de Ocak ayında emeklilere yapılan yüksek refah payı artışan enflasyon üzerinde bir refah payının verilmesi.
04:08Bunu biz tam tersine 2021-2022'de yaşamıştık.
04:11Bir sonraki sene dilekçe verenler daha yüksek maaş almışlardı.
04:15Belki seneye, çünkü enflasyon şu an düşüş eğilimde bu şekilde devam ederse
04:19belki şunu söyleyebiliriz 2025'de sakın dilekçe vermeyin, dilekçenizi 2026'ya verin diyebiliriz.
04:25Temel sebep enflasyon.
04:27Peki efendim son başvuru tarihleri bir kez daha hatırlatsak neler söylersiniz?
04:31Evet, şunu da ayrıca belirteyim bu hesaplamalardan memurlar etkilenmiyor.
04:38Kamuda çalışan işçiler etkileniyor, memurlar etkilenmiyor.
04:41Onlar kapsamlı, onların hesaplamaları farklı.
04:43SSK ve Bağkur emekli dilekçesini vermeleri için son başvuru tarihi 31 Aralık 2024.
04:49Yani içinde bulunduğumuz yılın son iş günü vermek zorundalar.
04:53Kamu işçileri için ise 14 Ocak 2025 bu tarihe kadar dilekçelerini vermeleri lazım.
04:59Yoksa ki az önce söylemiş olduğum düşük formülden maaşlarını hesaplamaları alırlar.
05:04Bu kapsamda 2024'de emeklilik dilekçesi vermek daha avantajlı gibi değil mi?
05:09Kesinlikle 2024 emeklilik dilekçesi vermek için avantajlı.
05:13Ancak başka varyasyonlar da devreye giriyor.
05:15Burada herkesin bireysel hesabını yapması lazım.
05:17Çünkü Ocak ayında artan asgari ücretle beraber kıdem tazminatı, tavanı da artacak.
05:22Dediğim gibi herkes bireysel hesabını yapsın, ona göre bir hesaplama çıksın ve Ekim'i beklesinler.
05:28Niye onu söylüyorum?
05:29Çünkü yeni yasama döneminden itibaren bununla ilgili bir çalışma olacak.
05:33Gelen kulis bilgilerine göre bir çalışma olabileceğini düşünüyoruz.
05:36Ekim 15'e kadar beklesinler.
05:38Şayet bununla ilgili bir yasa çalışması olmazsa hiç beklemesinler, dilekçelerini versinler.
05:43Peki efendim, şimdi bir de EYT süreci var.
05:45Onunla ilgili bir değişiklik de var, sizden dinleyelim.
05:48Evet, geçen sene 4 milyona yakın EYT'liğimiz vardı.
05:52Bunun 2,5-3 milyonu dilekçelerini verdi, emekli oldular.
05:54Bunlar çalışma hayatlarına devam ettiler.
05:56Çünkü genç, dinamik, işi bilen, profesyonel insanlardı bunlar.
06:01Aynı iş yerinde çalışmaya devam ediyorlarsa ve 30 gün içinde bu başvurularını yapıyorlarsa,
06:06işveren %5 de teşvik primi vardı.
06:09Yani şöyle, bu Temmuz'da çıkan vergi paketiyle iptal edildi.
06:15Şöyle örnek vermek gerekirse, asgari ücret üzerinden örneklendiriyorum.
06:19Şu anda bürüt asgari ücretimiz 20.002,50 lira.
06:22Normal bir çalışan için işveren %37,5'luk bir SGK primi ödüyor.
06:27Bu da 7.500 liraya tekabül ediyor.
06:30Normal bir emekli için ise %32 Sosyal Güvenlik Destek primi adı altında ödeniyor.
06:36Bu da 6.400.
06:37Peki EYT'de ne olmuştu geçen sene çıkan yasayla beraber, teşvikle beraber?
06:42%32'ye 5 puanlık indirim sağlanmıştı.
06:45%27 ödeniyordu.
06:47Bu da 5.400 liraya tekabül ediyordu.
06:49Yani işverenin 1.000 liralık bir avantajı olmuş oldu.
06:52Bu şu anda iptal edildi.
06:54Eylül ayından itibaren normal bir emekli gibi 6.400 lira Sosyal Güvenlik Destek primi ödemeye devam edecek işveren.
07:02Peki efendim şimdi bu noktada aklıma bir soru takıldı.
07:05Şimdi işveren emekli EYT'li emekliyi çalıştırmak istemez mi?
07:10Şöyle şahsi kanaatımı söyleyeyim.
07:12Çalıştırmak ister.
07:14Neden ister?
07:15Çünkü bu EYT'den emekli olan insanlar az önce söylediğim gibi genç, dinamik, bilgili, birikimlik işine hakim.
07:21Ustabaşı bu insanlar.
07:23Yetişmiş elemanlar.
07:24Burada bir fark kalmıyor.
07:26Çünkü normal bir emekliyi de çalıştırsa 32 ödeyecek.
07:29EYT'li de çalıştırsa 32 ödeyecek.
07:31Normal emekli olmayan bir vatandaş çalıştırsa 37,5 ödeyecek.
07:35Burada mantıken normal bir emekli ile EYT'li emekli arasında bir fark kalmıyor.
07:40Yani bunu çıkartıp bunu çalıştırmak pek mantıklı gelmiyor.
07:43Yani normal çalıştırmaya devam eder yani.
07:45Peki eklemek istediğiniz bir şey var mı?
07:48Süremiz yeterli ise,
07:50Cuma günü AK Parti Grup Başkan Vekili Sayın Abdullah Güler'in yeni yasama döneminde SSK'yı,
07:56Sosyal Güvenlik ile ilgili reform paketi açıklanacağını söyledi.
07:59Kısaca ben o başlıklardan da bahsetmek istiyorum.
08:01Burada kayıt dışı ile mücadele, bununla ilgili bir mücadele yapılacağını ve bunu da biz her zaman söylüyoruz.
08:06Çünkü çalışanların sistem içinde kalmasını gerektirdiğini söylüyoruz.
08:11Burada dünya ortalamasına örnekler verdi Sayın Abdullah Güler.
08:14Dünyada 3 çalışan ve 1 emekli olduğunu söyledi.
08:16Evet, Türkiye'de ise 1.5 çalışan ve 1 emekli olduğunu söyledi.
08:19Doğrudur.
08:20Biz bu 1.5 çalışanı, 3 çalışanı, 4 çalışanı çıkartmamız lazım.
08:24Çünkü Sosyal Güvenlik Kurumu'ndaki o açığı kapatmamız lazım.
08:27Bunları kapatmak için de özellikle mesela son günlerde EYT'den sonra da gündeme gelmişti.
08:32Stajyer ve çırak mağdurları da gündeme gelmişti.
08:35Meslek Lise'lerinde staj yapmış ve çıraklık okulunda çıraklık sigortası ödenmiş.
08:39Ancak bundan uzun vadeli primleri ödenmediği için çalışma kategorisine sayılmamıştı.
08:44Yani TÜİK tarafından işçi sayılan ancak Sosyal Güvenlik Kurumu ve Milliyetin Bakanı tarafından öğrenci sayılan mağdurlar vardı.
08:51Burada da mesela bizim bir önerimiz var.
08:53Bundan da uzun vadeli sigorta primleri ödenmesi kaydıyla yıllık 150 milyar TL ile 170 milyar TL arasında
08:59Sosyal Güvenlik Kasası'na ve her sene sürekli arz eden bir katkı olacak.
09:04Diğer bir konu ise kök maaşı, kök maaş sorunun toptan, kökten çözülmesi.
09:08Çünkü her 6 ayda biz bu konuyu konuşuyoruz.
09:11Kök maaşlarının düşük kaldığını konuşuyoruz ve üzerine hazine desteği ilave ediliyor.
09:15Bu kök maaşları sorunun kökten çözülüp artırma noktasında hazine desteği iptal edilmesi gündeme geliyor.
09:21Aylık bağlama oranları daha adil ve daha eşit bir sistemde yapılması konuşuluyor.
09:27Bu tür önerilerimiz de bizim de vardı.
09:29Ve son olarak da esnek çalışma modeline geçilmesi konuşuluyor.
09:32Bu da gündem.
09:33İnşallah Ekim ayından sonra yeni sosyal güvenlik paketimizde bunları görebiliriz.
09:37Çok teşekkür ederiz efendim.
09:38Ağzınıza sağlık.
09:39Toparlayacak olursak yayın konuğumuz Mali Müşavir ismi Çetin Kayay'dı.
09:43Kendisiyle birlikte emekli olacakları ilgilendiren önemli konuları konuştuk diyelim.
09:48Bu noktadan söz tekrar size bırakalım.
09:50Peki.
09:51Esma'ya ve konuğuna teşekkür edelim.