Destansı bir kurtuluş mücadelesi bundan tam 101 yıl önce Cumhuriyet ile taçlandı. Türk milleti, Mustafa Kemal Atatürk'ün önderliğinde adım adım Cumhuriyet'e yürüdü. Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün "Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır ancak Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır" dediği Cumhuriyetimiz 101 yaşında Cumhuriyete uzanan o yolculuk, CNN TÜRK Muhabiri Merve Tokaz'ın haberinde...
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00CUMHURIYET
00:05Efendiler, yarın Cumhuriyet'i ilan edeceğiz.
00:12Bir hayal ile başlayan ve sonu bağımsızlığa çıkan, bir ulusun yeniden doğuş hikayesi, Cumhuriyet.
00:31Bilinmezlikle dolu karanlık bir yol, Anadolu'nun dört bir yanını saran düşman, o karanlığı aydınlatan bir ışık, Mustafa Kemal Atatürk.
00:44Türk milleti bağımsızlık meşalesini eline aldı. Cumhuriyet'le bir ulus küllerinden doğdu.
00:51Yurttaşlarım, az zamanda çok ve büyük işler yaptık.
00:58Bu işlerin en büyük temeli Türk kahramanlığı ve yüksek Türk kültürü olan Türkiye Cumhuriyeti'dir.
01:09Ne mutlu Türk'üm diyene.
01:12Sonu, Türkiye Cumhuriyeti'ne çıkacak, o yol çetindi.
01:18Tarih, 30 Ekim 1918.
01:21Mondros müteharekesi imzalanmış, vatanın dört bir yanı parçalanmış, istila edilmişti.
01:27Düşman, vatan topraklarında kol geziyordu.
01:4218 Mart 1915'deki Çanakkale zaferi de, Türk milletinin kaderini değiştiren anlardan yalnızca biriydi.
01:49Ben size taarruzu emretmiyorum.
01:52Ama sizler için bir şerefim var.
01:55Çanakkale'nin kaderini değiştiren anlardan yalnızca biriydi.
02:00Ben size taarruzu emretmiyorum.
02:03Çanakkale'nin kaderini değiştiren anlardan yalnızca biriydi.
02:06Çanakkale'nin kaderini değiştiren anlardan yalnızca biriydi.
02:09Ben size taarruzu emretmiyorum. Ölmeyi emrediyorum.
02:13Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler gelir.
02:17Başka komutanlar hakim olabilir.
02:20Bizim 19 Mayıs 1919 ruhumuzun da en büyük çimentosu olmuştur.
02:25En önemli mayası olmuştur ve en önemli motivasyon kaynağı olmuştur.
02:28Çünkü 18 Mart Çanakkale zaferi kazanılmasaydı, belki 19 Mayıs 1919 ruhu oluşamayacaktı.
02:3319 Nisan'da şu an bulunmuş olduğumuz yerin tam da arkasında bulunan badem ağaçlarının bulunduğu hat içerisindeki çadırlı ordugahını kurmuştu.
02:41Ve 19 Nisan ile 25 Nisan tarih arasında yani 6 gece aslında kendisinin kalmış olduğu yer tam da şu an bulunmuş olduğumuz nokta.
02:53Tarihler 19 Nisan 1915'i gösteriyordu. Mustafa Kemal Atatürk burayı karargah olarak kullanıyordu.
03:01Ve işte Türkiye Cumhuriyeti'nin kaderini değiştirecek o kararları da burada aldı.
03:08Ve 19 Nisan tarihinde Mustafa Kemal Atatürk şu an bulunduğumuz Bigalı köyüne geliyor.
03:14Burada işte o meşhur hepimizin de bildiği 57. Alay'ın talim ve terbiye faaliyetleri devam ediyor.
03:21Ta ki 25 Nisan 1915 sabahına kadar.
03:31O sabah 77. Alay'dan bombardımanın başladığı haberi geldi.
03:37Düşman kuvvetlerinin Arıburnu açıklarından çıkarma yapmaya hazırlandığını öğrenen Mustafa Kemal Atatürk için artık kaybedilecek bir an bile yoktu.
03:46Tabi Atatürk şunu düşünüyor. Kabatepe-Ariburnu istikametine gerçekleşen bir harekatın aldatma değil gerçek bir çıkarma olduğunu düşünerek
03:54ve tabi bu arada emir bekliyor.
03:57Emir'in de gelmemesi üzerine kaybedilecek her vaktin vatanın savunması için çok kıymetli dakikaların yitirileceği anlamına geldiğini de çok iyi bildiği için
04:05buradan 57. Alay Ordugah Mahallesi'nin olduğu yere gidiyor.
04:0957. Alayı da oradan alarak Bigalı Deresi'ni takip ederek hemen karşımızda zaten Kocaçimen ve Conkbayratlı sağ tarafımızda görülüyor.
04:18O sırtlara doğru ileri harekete geçiyoruz.
04:20İşte o hikaye bu topraklarda başladı. Mustafa Kemal Atatürk tümeniyle birlikte işte bulunduğumuz bu alana geldi.
04:28Hemen arkamızda Anapartalar Ovası'nda düşman kuvvetleriyle karşı karşıya geldi.
04:34Çanakkale'den doğan bu güneşle Cumhuriyet'in de başlattığı en önemli an olduğunu da söyleyebiliriz.
04:40Mustafa Kemal Atatürk tarihe kazanacak taarruz emrini de işte o an verdi.
04:45Efendim cephanemiz bitti. Cephaneniz bittiyse süngünüz var diyerek bu askerlere süngü taktırıp yere yatırdım.
04:52Türk askerinin yere yattığını gören Anzak askerleri de yere yatar ve o an için Atatürk kazandığımız an bu andır der.
04:59Ve hemen geriye haberci gönderir 57. Alayı yanına çağırır ve tarihe geçen şu emrini verir.
05:06Ben size taarruzu değil ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar tayin olabilir diyerek
05:1457. Alaya taarruza geçerir ve o gün o görmüş olduğumuz kritik arazi parçasının ele geçirilmesini engelleyerek
05:21adeta İstanbul'u payitahtta yani bir memleketi kurtarmış oluyor.
05:26Çanakkale'den atıp da aslında en sık arkasından gelen ünvan şu olduğunu göreceğiz.
05:31Anafartalar kahramanı Mustafa Kemal Atatürk.
05:34Aslında onu Anafartalar kahramanı yapmaya götüren süreçti burası ve onun başlamış olduğu yerde.
05:38Bu Çanakkale ruhuyla beraber başlayan milli mücadelenizin Samsun'a çıkışın, Anadolu'daki eklemlenmeyi, Anadolu'daki bütünleşmeyi sağlayarak
05:47aslında bir kuva-i milliye ruhunun oluşması.
05:49Mustafa Kemal Atatürk şunu söylüyor.
05:51Her ne görüşte olursanız olun, hangi dine mensup olursanız olun, eğer derdiniz Anadolu'ysa, vatansa gelin bir beraber mücadele edelim.
05:58İşte Atatürk'ün büyüklüğü, Atatürk'ün liderliği de buradan kaynaklanıyor.
06:01Ve o işte büyük taarruza giden, Sakarya Meydan Muharebesi'ne giden ve 9 Eylül'de düşmanın İzmir'den dökülmesine giden sürecin açıldığı bir süreçtir bu.
06:10Mondros müteharekesinin imzalandığı 30 Ekim 1918 tarihinden tam 4 yıl 364 gün sonra tarihten silinmek istenen Türk milleti cevabını verdi.
06:25Çünkü Atatürk'ün hedeflediği cumhuriyet, demokratik, insan haklarına saygılı bir cumhuriyet rejimi.
06:31Yani halka dayanan, millete dayanan, hakimiyet milletindir anlayışıyla bir cumhuriyet inşa etmekti.
06:36Şu anda büyük Türk milletinin bir perde olarak bu kutlu güne kavuşmanın en derin sevimci ve heyecanı içindeyim.
06:49Cumhuriyetin kabulü noktasında ve ancak cumhuriyetle beraber Anadolu'nun ve Türk milletinin müreffeh, refah seviyesine ulaşabileceğini hep anlattı.
06:58Cumhuriyet, Cumhuriyet, en güzel şey hürriyet. Nece zahmet, nece hürriyet, nece zahmet.
07:10Ve Cumhuriyet geliyordu. Tarih 28 Ekim 1923. Yer Çankaya Köşkü.
07:16Masada İsmet İnönü, Fethi Okyar, Ali Fuat Cebesoy, Kazım Özay, Latife Uşaklı, Ruşen Eşref Ünaydın.
07:23Mustafa Kemal Atatürk zihinlere kazınacak o haberi verdi.
07:28Efendiler yarın Cumhuriyet'i ilan ediyoruz.
07:3228 Ekim akşamı yani 28 Ekim 1923 akşamında Efendiler yarın Cumhuriyet'i ilan ediyoruz derken aslında Cumhuriyet'in büyük bir fazilet olduğunu,
07:41büyük bir erdem olduğunu ve inşallah ilelebet payidar kalacak bir Cumhuriyet'in temellerini attığını o akşam aslında bütün dostlarına ilan etmekteydi.
07:48Bugün Cumhuriyet'inizin 10. yılını doldurduğu en büyük bayramdır. Kutlu olsun.