ABD'nin en büyük rakibi, dünyanın en kalabalık 2. Ülkesi. 26 saniyede 1 telefonun üretildiği, teknoloji rekabetinde ABD ile kafa kafaya gelmiş bir ülke. CNN TÜRK ekibinden Fulya Öztürk, 3. dünya savaşı ihtimalinin konuşuldugu şu günlerde Çin'e gitti, sokaklarının nabzını tuttu. Çin teknolojisi, Çin ekonomisi ve Çin'deki yaşamı görüntüledi. İşte çok uzaklardaki o ülkeden çok yakın görüntüler...
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İNTRO
00:31Ben de telefonu elimden düşüremiyorum
00:43Birbirine çok benzeyen, arı gibi çalışan, teknoloji rekabetinde Amerika ile kafa kafaya gelen, çok kalabalık
00:53İNTRO
00:591144 milyar insanın yaşadığı ülkedeyiz, Çin'deyiz. CNN TÜRK bu kez Çin'den aktarıyor.
01:07İNTRO
01:14Dünyanın konuştukları burada konuşulmuyor. Dünya genelinde 3. Dünya Savaşı'ndan söz ediliyor, burada adı bile geçmiyor.
01:23Sadece çalışmak üzerine odaklanmış bir ülke. Keşfettikçe, gezdikçe kaybolacakmış gibi hissediyor insan kendini.
01:31Ama aslında o bile imkansız. Çünkü teknoloji bunu imkansız kılıyor. İşte dünyanın konuştuğu ve merak ettiği o ülke Çin.
01:42İNTRO
01:49Her tarafta kamera var ama her tarafta. Sürekli kayıt altındasınız. Araba ile ilerlerken yollarda böyle zaman zaman flaşlar patlıyor hatta.
01:58Sürekli fotoğraflarınız çekiliyor. Hatta edindiğim bilgi şu yönde, Çin'de eğer bir kişi kaybolursa onun bulunması sadece 5 dakika sürüyor.
02:09Çünkü her yerde o kadar kamera var ki bakın sadece bir tanesini şimdi göstereceğim.
02:15Kalabalık ülkenin sessiz insanları. Çin sokaklarını gezerken bir gazeteci olarak bu manşet habere iyi gider diye düşünüyorum.
02:24Çünkü bu kadar kalabalığa bu sessizlik şaşırtıyor.
02:31İnsanların sakinliği, en önemlisi elektrikli araçlar bu sessizliğin en büyük nedeni.
02:38Biliyorsunuz dünyanın en kalabalık ülkesiydi ama Hindistan, Çin'i geçti.
02:43Çin'de doğum sınırlaması vardı. Bir çocuktan fazla çocuk yapılmasına müsaade edilmiyordu.
02:50Şimdi bu karar kalktı. Malum Hindistan nüfusta Çin'i geçince artık böyle bir sınırlama, kısıtlama yok.
02:56Çin halk cumhuriyeti 1.4 milyarlık bir nüfusa sahip. Bunların içerisinde çok fazla sosyal sınıf yok.
03:07Yani bir ara sınıf, orta sınıf yok. Bir komünist partiye dahil olan, tek partiye dahil olan insan grubu var.
03:13Bir de çalışan dediğimiz bu işçi kesimi var, emek kesimi var.
03:18Dolayısıyla ara sınıf olmadığı için çok fazla demokratik talepler, çok fazla özgürlüklerle ilgili talepler
03:25halktan doğrudan hükümete gelmiyor.
03:28Onun için burada komünist partinin ortaya koymuş olduğu esaslar tam olarak uygulanmasa da
03:34bir miktar katı sosyalizm uygulanıyor halk içerisinde.
03:37Bu ne demektir? Mutlak eşitlik. Mutlak eşitlik şu demektir.
03:41Eğitim, derece, kademe ya da yetenek vesaire gibi kriterler çok dikkate alınmadan
03:47belli bir seviyenin düzeyinde tutmak suretiyle o bir buçuk milyarlık nüfusu kontra altına almaya çalışıyorlar.
03:55Çin'in şimdi bir uygulaması var, Alipay denilen bir uygulama.
04:00O uygulama üzerinden insanlar ödemelerini yapıyor.
04:04Çoğu zaman para geçmiyor hatta, öyle söyleyeyim.
04:07Yani yaptığınız harcamalar, aldığınız ürünler, attığınız adım sürekli adım adım takip ediliyor aslında, kayıt altında.
04:16Dolayısıyla insanlar telefonlarındaki o Alipay uygulamasıyla alışveriş yapıyorlar.
04:22Para kullanımı dediğim gibi az. Yuan buranın para birimi.
04:26Bir Yuan dört liraya tekabül ediyor.
04:31Sokaklarını gezdiğimiz şehir Shenzhen.
04:33Çin'in güneyinde yer alan daha önce bataklık bir araziyken şimdi Çin'in silikon vadisi olarak adlandırılan bir bölgesi.
04:41Çin'in dev teknoloji şirketleri bu şehirde.
04:44Otuz yıl içinde bataklıktan bir şehir kurmuşlar.
04:47O şehri teknoloji üstüne çevirmişler.
04:54Otonom, elektrikli araçlar, robotlar.
04:57Bu ülkede teknoloji her adımda her alanda.
05:00Büyük bir teknoloji firmasının açmış olduğu otelde konaklıyorum.
05:04Kaldığım odaya sipariş verdim.
05:07Çin biliyorsunuz teknolojide çok önemli bir yerde dünyada.
05:11Teknoloji üstü haline geldi Çin.
05:14Şimdi odaya portakal suyu ve sandviç sipariş verdim.
05:18Dediler ki robot getirecek.
05:20Zannediyorum bir on dakika sonra robot kapıda olacak.
05:24Açacağım kapıyı ve sandviçimi portakal suyumu alacağım.
05:28Merakla bekliyorum.
05:29Geldi.
05:31Siparişim geldi.
05:33Robot kapıda.
05:35Ama nerede portakal suyu ve sandviç?
05:39Bir dakika.
05:41Merak ediyorum.
05:44Açılıyor.
05:45Evet şöyle göstereyim.
05:51Paketimi alıyorum.
05:57Evet.
05:59Robot getirdi.
06:03Evet şimdi açıyorum.
06:13Teşekkürler.
06:17Teşekkürler.
06:20Ve gidiyor.
06:22Çin sokaklarında da akıllı robotların performanslarına denk geliyoruz zaman zaman.
06:27Bakın burada bir robot bir performans gerçekleştiriyor.
06:33Çocuklar da çok da bilgi gösteriyor.
06:36Burada onlar da.
06:40Böyle teknoloji mağazalarının önünde özellikle bu tarz robotların performanslarını görebiliyoruz.
06:50Çinli çocuklar çok ilgi gösteriyorlar.
06:53Şu an dokunuyorlar yakından bakıyorlar.
07:05Çin'i değerlendirmek için 1949'daki Çin devriminden bugünü değerlendirmek lazım.
07:12Onun öncesinde yani Çin'de Japonların istilası var, açlık var, konut sorunu var, giyecek sorunu var.
07:21Bin bir türlü sorun var.
07:2349'da devrim oldu.
07:24Ondan sonra yeni bir sistem geldi ve Çin'i hızlı bir şekilde ileriye götürdü.
07:30Yani 49'dan bugüne ne ediyor?
07:3275 sene.
07:33Çin teknolojisi diye artık bir gerçek var.
07:36Çin hayatı kolaylaştırmak için her geçen yıl yeni bir ürün ortaya koyuyor, üretim yapıyor.
07:44İşte son teknoloji otonom araçlar.
07:46Çin sokaklarında da görmek mümkün.
07:48Ne demek?
07:49Bu araç kendi kendine gidiyor.
07:52Bakın şoför koltuğunda aslında biri var ama direksiyona hiç dokunmuyor.
07:56Araç kendi kendine ilerliyor.
07:58Yolculuğumuz son derece keyifli geçiyor, güvenli geçiyor.
08:02Şu an kırmızı ışık yandığı için durduk ama bakın elleri bu vaziyette, direksiyona hiç dokunmuyor.
08:08Dakikalardır da yolculuk yapıyoruz.
08:10Herhangi olumsuz bir durumla karşılaşmadık.
08:13Çin sokaklarında bu aracı görmek mümkün.
08:16Çin dünyada üretimde Amerika'yla yarışıyor biliyorsunuz.
08:21Çin disiplini diye bir gerçek de var.
08:23Onu da atlamayalım.
08:24Gerçekten çok disiplinli bir şekilde çalışıyorlar.
08:27Hedefleri büyük.
08:29Ülke kalabalık.
08:30İnsanlar bu ülkeye sığmaya çalışıyor adeta.
08:33Dev yapılar, küçük evler.
08:35O evlerin balkonlarını bile odaya dönüştürüyor Çinliler.
08:41Bütün kalabalığa rağmen düzenli, sistemli bir ülke.
08:45Geziyoruz sokakları.
08:46Kafelerdeki fiyatları da merak ediyoruz tabii.
08:49Bir de tabii Çin'e dair sürekli hani şu söylenir ya böcek yiyorlar, yarasa yiyorlar.
08:54Açıkçası Çin'e dair evet böyle farklı hayvanları, canlıları yedikleri doğru.
09:01Deniz ürünlerini çok sık tüketiyorlar.
09:03Ama açıkçası yani geldiğim günden beri yarasa yiyeni, böcek yiyeni gördüm mü?
09:09Görmedim.
09:10Tabii bu konuda da biraz algı yapılmış.
09:12Hani o kadar da kalitesiz veya kötü gıdalar yok.
09:17Tabii ki bizim damak tadımıza, bizim yediğimiz besinler arasında farklar var.
09:22Elbette ki yani.
09:23Yani Türk mutfağıyla Çin mutfağı mukayese edilemez.
09:27Bir alışveriş merkezindeyim.
09:29Alışveriş merkezinin yemek katına çıktım.
09:31Orta düzeyde bir kafeye oturdum.
09:33Seçenekler arasında spagetti var menü önümde.
09:3758 yuan bir tabak makarna.
09:40Türk parasıyla 260 lira ediyor.
09:43Seçeneklere bakıyorum, fiyatlara da bakıyorum bir yandan.
09:47Yani karnınızı doyurmak isterseniz 300-250-300 lira gibi bir para vermeniz gerekir.
09:57Orta düzeyde bir kafe burası.
10:04Spagetti geldi. Karidesli bir spagetti.
10:08Şimdi bunu yiyeceğim.
10:1058 yuan ödeyeceğim.
10:14İnsanlardan ışın çıkmıyor.
10:16Herkes çok böyle küçük küçük harflerle konuşuyor.
10:19Kısık sesle konuşuyor.
10:21Hani sanki bir kütüphanede gibi açıkçası hissediyorum kendimi.
10:25Herkes son derece sessiz ve sakin burada.
10:40Böyle bir gündem yok.
10:41Ne Çin medyasında ne sokaklarda.
10:44Şu an arkamda bir Çin kanalını görüyorsunuz.
10:47Müzik yayını var.
10:49Çin'in en büyük teknoloji şirketi 26 saniyede bir telefon üretiyor.
10:54Çin ABD'yi geçip zirveye oturmak istiyor.
10:57Bu sebepten odaklandıkları tek şey üretim.
11:01Çin Amerika rekabetine bakacak olursak bu rekabette Çin nerede?
11:05Geçti mi Amerika'yı diyebilir miyiz mesela teknolojide?
11:08Yaşam paritesi açısından şu anda teknolojide birçok alanda belki açık ara değildir.
11:16Ama bir kere yetiştiği kesin.
11:18Kafa kafaya diyebilir miyiz?
11:20Kafa kafaya yetiştiği kesin.
11:21Bu hızla devam ettiği sürece çok hızlı bir şekilde de geçecektir.
11:24Çünkü Çin'de Arga'ya yapılan harcamalar çok ileri bir aşamaya geçmiş durumda.
11:30Eskiden imitasyonlar yapıyordu.
11:32Şimdi orjinal çok mühim hi-tech dediğimiz yüksek teknolojili ürünler üretiyor orjinal.
11:39Bu da risk.
11:41O yüzden Amerika eşit seviyede ihracat oranına Çin'le yakınlaşacağı için
11:47Çin'in bu yaklaşımına, iktisadi yayılmasına bir tehdit olarak değerlendiriyor.
11:51Bütün çaba Pasifik'te Çin'in yalnızlaştırılması ve Çin'in batıya ve güneye doğru
11:57iktisaden ya da askeri anlamda yayılmasının engellenmesidir.
12:02Ve Çin-Tayvan krizi çok uzun zamandır gerilimin tırmandığı bölgede
12:07Çin Tayvan'a saldırır mı? Savaş başlar mı?
12:10Sorusu gündemdeki yerini koruyor.
12:13Peki ya ne olur?
12:14Çin savaş istemiyor. Sorunların barış içinde çözülmesini savuruyor.
12:18Ha ben diyor Tayvan'ı alacağım diyor ama ben barış içinde alacağım.
12:22Kavga dövüş olmadan onu yapacağım diyor.
12:25Evet hocam biz birçok dünya liderinden 3. Dünya Savaşı tehditini, tehlikesini duyduk.
12:32Mesela Çin'den, Çin Devlet Başkanı'ndan hiç böyle bir açıklama duymadık.
12:37Niye mesela hiç böyle bir korkuları mı yok, böyle bir tehlike mi yok?
12:41Hem korkuları yok hem de istemiyorlar.
12:44Mesela ben yıllar önce Çin'e gittiğimde orada bir toplantıya katılmıştım.
12:47Toplantıda bana söyledikleri şuydu.
12:50Biz Çin olarak 2050 yılına kadar dünyada büyük kargaşalıklar istemiyoruz.
12:57Niye dedim? Dediler ki biz şu anda Çin'i güçlendiriyoruz, kendimizi güçlendiriyoruz.
13:03Biz 2050 yılına kadar dünyanın en büyük ekonomisi olacağız ve o zamana kadar büyük kargaşalıklar istemiyoruz.
13:11Odaklandığımız konu başka diyorlar.
13:13Evet başka diyorlar ama dünyada Çin'in büyümesi ve gelişmesi tahminlerden çok hızlı oldu.
13:19Bu da Amerikan'ın hoşuna gitmedi.
13:21Bu da Amerikan'ın hoşuna gitmedi.
13:22Çok hızlı yani beklenenin çok üzerinde hızlı geliştiler.
13:25Hazırladığımız mini belgeselli, Çin ekonomisi, Çin teknolojisi, Çin sokakları.
13:46Çin'de nasıl bir hava arapları var bunu anlatmaya çalıştık, göstermeye çalıştık.
13:52Biz başka bir coğrafyadan, başka bir ülkeden aktarmaya devam edeceğiz.
14:22Çin'de nasıl bir hava arapları var bunu anlatmaya çalıştık, göstermeye çalıştık.
14:52Çin'de nasıl bir hava arapları var bunu anlatmaya çalıştık, göstermeye çalıştık.