Türkiye'nin batı ve orta kesimlerinde "azot dioksit" kaynaklı puslu hava ve kötü kokular görülebileceği bildirildi. Yüksek basınçlı hava kütlesiyle birlikte 'İstanbul, Ankara ve İzmir' gibi şehirlerde havada klor benzeri koku oluşacak. Peki nasıl bir tehlike ile karşı karşıyayız? CNN TÜRK ekibinden Emrah Çakmak, CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen'e sordu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Tunç aslında tehlike var deniliyor ama İstanbul'da bugün güzel bir hava var, açık bir hava ve güneş de kendini iyiden iyiye hissettirmeye başladı.
00:09Ama meteorolojinin bir uyarısı vardı, azot, dioksit tehlikesi gerçekleşecek denildi.
00:16Peki nedir bu, ne kadar sürecek bunu soracağımız bir yayın konuğumuz var.
00:21CNN Türk Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen her zaman olduğu gibi yine havanın notlarını bizlere aktaracak, soracağız hocamıza.
00:30Öncelikle hava güzel ama bir tehlike var mı hocam, böyle başlayalım.
00:34Şimdi zaten bu mevsim hava kirliliğinin, konsantrasyonun arttığı mevsimdir.
00:38Bir de tabii meteorolojik olaylar da, meteorolojik hadiseler de hava kirliliğini artırıyor.
00:433-4 gündür Türkiye üzerinde bir yüksek basıç sistemi var, meteorolojik bir yüksek basıç sistemi var.
00:49Bu yüksek basıç sistemi atmosferde kararlı atmosfer haline getiriyor.
00:53Kararlı atmosfer ne demek, çıkan kirlileşiciler sağa sola dağılmıyorlar ve bulundukları yerdeki konsantrasyon artıyor.
01:03Yani miktarı artıyor kaynaktan çıkan.
01:06Şimdi bu hava kirliliği kaynağı nereden çıkıyor?
01:10Büyük şehirlerde ulaştırmadan çıkan hava kirliliği var, motorlu taşıtlardan çıkan, egzostan çıkan hava kirliliği var ki
01:18Bunlar içerisinde en önemli hava kirliliği azot oksitlerdir, yani NO ve NO2 dediğimiz azot oksitlerdir.
01:26Bunlar sabah saatlerinde güneş ışığıyla birlikte ayrışmaya geliyorlar ve foto kimyasal smok adı verilen çok tehlikeli bir hava kirliliği meydana getiriyorlar.
01:38Şu anda var mı hocam mesela?
01:40Şu anda var, şunu da görüyoruz şu anda.
01:42Nerede mesela görebiliriz bunu?
01:44Burada sis gibi görüyoruz ya, sis gibi, pus gibi olan şeyler hava kirlilikçilerdir esasında.
01:49İçerisinde su zerrecikleri de var ama bu boğaz çevresinde trafik fazla olduğu için buradan çıkan kirlilikçiler bu bölgeye dağılamıyorlar.
01:57Yani dağılsalar esasında hava kirliliği olmayacak ama Türkiye'nin birçok yerinde özellikle metropolitana alanı büyük trafiği çok olan şehirlerde bu kirlilik olur.
02:08Ama literatürde Los Angeles tipi hava kirliliği de denir çünkü Los Angeles'de aynı şey vardır şehir vardır ve çok 10 milyonun üzerinde araç olduğu için buradan çıkan kirlilikçiler sabah saatlerinde bu foto kimyasal smok dediğimiz içerisinde azot oksitler, metan ondan sonra hidrokarbonlar olan zararlı bir şeydir.
02:33Onun için ulaştırmanın yani trafiğin yoğun olan yerlerde fazla durmayalım duracaksak da maske takılma, maske de şey maskesi değil, covid maskesi değil N95 denilen bir maske vardır hava kirliliği maskesi onun takılması lazım.
02:47Ne yapar vücuda ne zararı olur mesela?
02:50Bir defa ciğerlerinize ve solunum sistemine önemli hasarlar meydana getirebilir.
02:57Halkın anlayacağı zehirler sizi yani bu hava kirliliği.
03:00Dolayısıyla bu mevsimde bu hava kirliliği başladı bu mevsimler kışın bir de ne oluyor hem araçtan çıkan kirlilikçiler var hem de nereden var kömür yakılan semtlerden çıkan kirlilikçiler.
03:13Kömür yakılan yerlerden de kükürt oksitler çıkıyor.
03:16İstanbul'da da var kömür yakılan yerler var.
03:19Mesela Ataşehir'in arkasında bir mahalle vardır ki orası kömür yakar Ataşehir'de doğal gaz olmasına rağmen Ataşehir'e de şey gelir yani komşu semtlerden de doğal gaz yakılan yerlere de kirlilik gelebilir.
03:33Dolayısıyla bu mevsim mesela öğeden sonra kuzeyli yönlerden rüzgar kuvvetlenecek rüzgar kuvvetlendiği zaman o yüksek basıncının etkisi kalkacak ve bu kirlilikçileri dağıtacak.
03:46Dağıtacak sağa sola gidecek konsantrasyon azalacak o zaman bir problem kalmıyor.
03:50O zaman İstanbullulara yani şu saatlerde dışarıda olanlara biraz dikkatli olmaları gerektiğini mi söylemek?
03:57Kesinlikle sabah saatlerinde özellikle sabah saatlerinde güneşli havalarda.
04:00Bakın güneşli hava önemli güneşin ışığı olması lazım bu kirliliği meydana getirmesi için.
04:07Bir tabii trafikten çıkan bu kirlilik diyoruz ama bu çıktığı zaman başka şeylere pan denen kirliliği yaratıyor.
04:16Peroksin, asitin, nitrat diye ki bu çok zararlı bir şeydir.
04:19Zehirleyici bir kirleticidir.
04:22Dolayısıyla sabah saatlerinde özellikle eğer işiniz yoksa sabah saatlerinde çıkmayın.
04:27Ama bunu nereden takip edeceksiniz bilmiyoruz.
04:29Meteorolojiden takip edeceksiniz.
04:30Meteorolojide yüksek basınç mı var o gün İstanbul civarında veya işte Ankara'da yüksek basınç mı var?
04:37Bunlara bakaraktan da tahmin edebilirsiniz.
04:40Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'nın sitesinde hava kalitesi izleme ağı var.
04:46Buradan da bakıp kirleticilerin miktarını buradan da öğrenebilirsiniz.
04:50Ama böyle ağır olan kırmızıya dönmüş noktalarda bence maskesiz, solunum rahatsızı olanlar, yaşlılar, bebekler, çocukların çıkmaması lazım.
05:02İşiniz yoksa, işiniz varsa da eğer çok şeyse mesela Çin'de, Çin ülkesinde sabah saatlerinde maskesiz kimse dışarı çıkmaz.
05:12Neden? Çünkü orada çok fazla kirlilik vardı onun için.
05:15Türkiye'de o kadar kirlilik yok çünkü doğalgaz kullanımı çok yayıldı.
05:20Ama gene de doğalgazın, kömür yakan kesinlikle çok var ama araçlardan çıkan kirlilik hakikaten.
05:29Trafik olan, yoğun olan yerlerde fazla durmayın.
05:32Peki uyarıyı yaptık. Özellikle tehlikeyi anlattık. Ne olduğunu anlattık, zararını anlattık.
05:38Şimdi bir de İstanbul'da hava nasıl merak edilen konulardan ve İstanbul'dan şöyle başlayalım.
05:44Kısa da bir Anadolu'da nasıl bir hava bizi bekliyor? Yağış var mı, kar var mı?
05:50İstanbul'da sormam gereken, bunu sormalıyım çünkü geçenlerde yağdı.
05:55İstanbul yeni bir kara hazır mı, bekliyor mu böyle bir şey var mı?
05:59Geçtiğimiz hafta biliyorsun çok yağışlı ve soğuk bir havayı geçirdik.
06:04Anadolu'nun birçok yerinde kar yüksekleri neredeyse bir metreyi bulan yerler de oldu.
06:09Ankara'da bile kar yağdı, İstanbul'un tepelerinde Aydos'ta kar yağdı.
06:13O sistem geçti. Şimdi biz yüksek basın sisteminin içerisine girdik.
06:17Dolayısıyla hava açık. Bugün gökyüzünde bulut bile yok.
06:20Türkiye'nin çoğu yerinde bu şekilde bir meteorolojik hava var.
06:25Sadece Kıyı Ege'de bugün, Kıyı Ege ve Çanakkale'de yağmur var.
06:31Sağnak yağışı, gökyüzünde de olabilir bu yağış.
06:34Diğer bölgelerde hava açık ve parçalı bulutlu.
06:38Hava açık ve parçalı bulutlu ama yüksek basıncının etkisiyle sis pus oluyor.
06:43Sis pusun olduğu bölgelerde eğer trafiğin yoğun olduğu şehirler varsa burada kirleticiler de çıkıyor.
06:49Deminden anlattığımız konu da oraya geliyor.
06:51Akşam saatlerinden sonra Marmara bölgesinde kuzey ve kuzeydoğudan kuvvetli rüzgar var.
06:59Fırtınaya kadar ulaşabilir bu rüzgar.
07:02Ona dikkat edeceğiz.
07:03Güney Ege'nin de Lodos Fırtınası var.
07:05Bir şey daha söyleyeyim, onlardan bırakayım.
07:08Yarın akşam, pazar akşamı, pazar sabahı İstanbul'da yağmur geliyor.
07:12Peki. Teşekkür ederiz.
07:13Son bir görüntü gösterelim.
07:15İstanbul'da güzel havayı fırsat bilenler de yine bu mevsimde denize girmeyi de ihmal etmiyor.
07:21Bir yanda denize girenler, bir yanda da tabii hava güzel, hafta sonu ve yürüyüş yapan, spor yapan İstanbullular,
07:31can dostlarımızla birlikte beraberce bu günü geçirmeye devam ediyorlar.
07:35Dileyelim İstanbul'da güzel bir gün olsun.
07:37Sözü de bulunduğumuz noktadan tekrar merkeze bırakalım.