Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri hoş geldiniz yayınımıza bildiğiniz üzere Ekrem İmamoğlu'na yönelik 11 günde açılan iki soruşturma için bugün Çağlayan Adliyesi'nde Sayın İmamoğlu ifadeye gitti.
00:26Sabah saatlerinde gerçekleşecek ifade için günler öncesinde Cumhuriyet Halk Partisi bir çağrı yapmıştı.
00:32Oraya yurttaşları davet ettiler ve dediler ki Ekrem İmamoğlu'na yönelik açılan soruşturmaların siz de karşısındaysanız 16 milyon İstanbullu eğer iradesini savunmak istiyorsa Çağlayan Adliyesi'ne gelsin, desteğe gelsin.
00:47Orada gerçekten çok kalabalık bir görüntü verildi. İfadelerin ardından da kendisi için desteğe gelen Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş'la birlikte Ekrem İmamoğlu bir miting otobüsü üzerinde konuşmalar yaptılar, mesajlar verdiler.
01:02Bugün konuşacağız. Sizler için konuğumuz siyaset bilimci Prof. Dr. Tanju Tosun, hoş geldiniz.
01:08Merhabalar, hoş bulduk Kerem Hanım.
01:11Efendim şimdi dediğim gibi sabah saatlerinde Çağlayan'da biz hareketli görüntülere şahit olduk.
01:16Engellemelerle de karşılaştı oraya giden siyasi parti örgütleri ve yurttaşlar ama en nihayetinde gerçekten bir miting alanına dönüştüğünü gördük.
01:25Ciddi bir kalabalık vardı. Daha sonra konuşmalar yapıldı. Dilerseniz konuşmalarla verilen mesajlara gelmeden evvel sabah yaşananları nasıl okudunuz? Sizce iktidar böyle bir tepki tahmin ediyor muydu?
01:37Tabii bir süreden beri devam eden süreç olduğu için ve iktidarla muhalefet arasında özellikle Cumhuriyet Halk Partisi arasında bu yargı bağlamında bir politik kutuplaşma dolayısıyla
01:55bence iktidar da böyle bir desteğin olabileceğini düşünüyordu ve gerçekten de yoğun bir kalabalığın özellikle destek amacıyla orada toplandığını şahit olduk doğal olarak.
02:10Peki, şimdi dilerseniz aslında birkaç gündür kamuoyu şunu da konuşuyor.
02:16Cumhuriyet Halk Partisi lideri Özgür Özel geçtiğimiz grup toplantısında CHP'nin adayının nasıl belirleneceğini açıkladı.
02:23Bu açıklama işte bir ön seçim yapılacağına dairdi. Zaten kamuoyunda öne çıkan iki isim var. Birisi Mansur Yavaş, bir diğeri Ekrem İmamoğlu.
02:31Dolayısıyla bu ikilinin arasında belki bir anlaşmazlık bir ikilik çıkabileceği, partinin bu konuda ikiye bölünebileceğine ilişkin yorumlar yapılmıştı.
02:41Bugün Mansur Yavaş, Ekrem İmamoğlu'na desteğe geldi ve konuşmadan hemen önce bir kucaklaştılar. Böyle bir görüntü verdiler. Sizce bu da kamuoyuna yönelik bir mesaj mıydı?
02:52Tabii yani kamuoyuna yönelik doğrudan bir mesaj değil. Ama şunu net olarak görüyoruz ki özellikle önümüzdeki Cumhurbaşkanlığı seçimine yönelik iki aktörden kaynaklanan bir CHP içindeki arzu edilen çatışmanın gerçekleşmeme olasılığını gösteriyor.
03:17Tabii ki bugünkü kalabalığın ve İmamoğlu'nun Sayın Yavaş'la kucaklaşması, el kaldırmaları Sayın İmamoğlu'nun Cumhurbaşkanı adaylığını ilan etmesi şeklinde okunmuyor.
03:33Ama CHP içinde önümüzdeki süreçte iki aktör arasında adayın kim olacağı üzerinden bir çatışma ihtimalinde düşük olacağını gösteriyor.
03:48Yani yönetilebilir bir Cumhurbaşkanlığı adayı belirleme süreci yaşanacağına ilişkin ipucu olarak okumak gerekir.
03:58Bunu ki gerek Sayın İmamoğlu'nun Sayın Yavaş'la ilgili düşünceleri gerekse Mansur Bey'in de İmamoğlu'yla ilgili düşüncelerine dikkate aldığımızda en azından süreci birlikte yönetme, aynı değerleri paylaşma hususunda bir ortaklık olduğu izlenimine ediniyoruz.
04:23Şimdi burada bu açıdan çıkabilecek bir ikiliğin yanında tabii ki ortaya çıkabilecek çok fazla risk var.
04:31Cumhurbaşkanı adayı aynı zamanda parti lideri olmayacak.
04:34Seçim dönemlerinde biliyorsunuz resmen bir olağanüstü hal dönemi gibi geçiriyor Türkiye bir süredir.
04:41Dolayısıyla CHP lideri Özgür Özel'in bu çıkışını öncelikle siyaset bilimi açısından nasıl buldunuz?
04:49Ve sizce süreçte hangi adımlarda nelere dikkat edilmeli?
04:56Şimdi tabii erkene çekilmiş bir aday belirleme süreci yani muhtemelen 2-3 ay içinde CHP'nin adayını belirleme anlamında bir düşüncesi var.
05:15Bunun tabii bu kadar erken belirlenmesinin stratejik bir gerekçesi var CHP açısından.
05:23O da CHP özellikle kamuoyuna ve siyasal iktidara şu mesajı vermek istiyor.
05:32Bizim Cumhurbaşkanı adayımız bellidir.
05:36Dolayısıyla Türkiye'nin bir erken seçime ihtiyacı vardır.
05:41Yani iktidarı erken seçime zorlama yönünde bir stratejik karar olarak okuyorum ben bunu.
05:52Şimdi tabii bir strateji bir yol haritası özellikle adayı belirledikten sonra hem kamuoyuna bir erken seçime bir Cumhurbaşkanlığı seçimine hazır olduklarına ilişkin bir mesaj verme.
06:08Hem de özellikle siyasal iktidarı bir erken seçime zorlama.
06:13Tabii şimdi parlamenter sistemlerde erken seçim kararı ile başkanlık sistemlerindeki erken seçim kararı alınması birbirinden farklı işleyen mekanizmalar.
06:27Şöyle ki özellikle sosyokültürel açıdan ve parlamenter destek açısından yasama çoğunluğu bir iktidar partisi tarafından çok kolay elde tutulmuyor ise orada erken seçim kararı alınması daha kolay.
06:49Parlamenter sistem açısından bakıyoruz.
06:52Fakat başkanlık sistemini dikkate aldığımızda başkanlık sisteminde hükümeti denetleme aracı olarak parlamenter sistemde olduğu gibi mekanizmalar çok zayıf olması nedeniyle ki erken seçim konusunda bastırmak da bir anlamda bir hükümeti denetleme bağlamında okunabilir.
07:15Erken seçim kararı alınması zor.
07:18Bizim parlamento çoğunluğu örneğimize bakıldığında şu anda parlamentodan bir erken seçim kararı çıkması kolay görülmüyor.
07:27Yani AK Parti ve MHP'nin sayısal çoğunluğunu dikkate aldığımızda dolayısıyla böyle bir strateji ile iktidar erken seçime zorlanmak isteniyor.
07:39Kamuoyuna da verilmek istenen mesaj biz erken seçime hazırız.
07:45Cumhurbaşkanlığı seçimine hazırız.
07:47Adayımız da belirli.
07:49Oradan tabii şuraya geçmek gerekiyor.
07:54Belki sorulabilir.
07:55Şimdi ön seçim ile aday belirleneceği ifade ediliyor.
08:02Ön seçimden burada kast edilen 1 milyon 600 bin civarındaki Cumhuriyet Halk Partisi üyesiyle yanılıyorsam Cumhuriyet Halk Partisi tüzünün 54. maddesinde Cumhurbaşkanı adayını belirleme konusunda bir seçmen yoklaması,
08:192 ön seçim, 3 aday yoklaması, 4 merkez yoklaması şeklinde 4 yöntem var.
08:26O yöntemden anladığımız kadarıyla ikinci yöntem konusunda netleşmiş bir Cumhuriyet Halk Partisi kararı var.
08:34Ama şunu da ifade etmek lazım.
08:36Henüz takip ettiğim kadarıyla parti meclisinden geçmesi gerekiyor bu kararın.
08:42Parti meclisinden de geçmiş bir karar yok önümüzdeki günlerde izleyeceğiz.
08:47Ama bunun dışında da özellikle seçmen yoklamasına tamamen kapalı olacaklar diye bir çıkarsanada bulunmak için de erken.
08:57Peki son kertede aslında şu anda çok uzun zamandır biz Ekrem İmamoğlu'na yönelik bir soruşturma ablukası görüyoruz.
09:05Hakkında açılmış çok fazla soruşturma var. Son 11 günde 2 tane daha açıldı.
09:09Bunları konuştuk ama bir yandan bu tutumda biraz hedef İmamoğlu'ymuş gibi gösteriyor ya.
09:15İmamoğlu burada doğal bir aday gibi mi görünüyor onu sorayım.
09:19Onun dışında da örneğin sürekli konuştuğumuz bir siyasi yasak geldi Ekrem İmamoğlu'na.
09:25Bir başka aday belirleme durumu ortaya çıktı böyle varsayalım.
09:29Bu durumda iktidar o adaya yönelik de soruşturma ya da başka bir yolla yıpratma girişimlerinde bulunmaz mı?
09:38Şimdi tabii onu bir bilim insanı olarak söyleyeceklerim çerçevesinde bugünden öngörmek en azından objektif olmaz.
09:49Ama siyasal iktidarların hele hele Türkiye örneğinde seçim rekabetini kendilerinin kazanması yönünde minimize etmek için
10:03sıklıkla başvurulan bir uygulama ki sadece bugüne özgü bir şey değil.
10:09Hatırlayalım 1997'de Sayın Erdoğan'a bir siyasi yasak getirilmişti.
10:16Orada da amaç bir şekilde siyasetin dışına itmek.
10:201999'da Pınarhisar'da yanılmıyorsam 4 ay cezaevine gitti ve o cezaevine giderken slogan şuydu.
10:29Yani bu hikaye burada bitmez.
10:32Şimdi bugün baktığımızda mesela Cumhuriyet Halk Partisi'nin söyleminde öne çıkan yani tek başına kaldıkları takdirde
10:43herhangi bir CHP lehine olumlu sonuç hatta Türkiye lehine olumlu sonuç çıkmayacağına ilişkin bir slogan geliştirildi.
10:54Yani ya hepimiz ya hiçbirimiz şeklinde.
10:58Dolayısıyla Türkiye'de maalesef iktidarlar muhalefetin seçim rekabetinde güçlü aktörlerini bir şekilde siyasetin dışına çekmek için, dışında tutmak için
11:12geçmişten bugüne uygulamaları mevcut.
11:18Buradan tabii şimdi şu çok önemli belki siyaset yasının çıkması halinde Cumhuriyet Halk Partisi'nin elinde tabii güçlü bir başka figür olarak
11:32Sayın Yavaş var ya da Sayın Yavaş üyelerle seçim yapıldığında birinci çıkarsa onun gösterilmesi olabilir.
11:41Seçmen yoklaması yapılırsa oradan nasıl bir tablo çıkar yani iki tane güçlü aktör var.
11:47Şimdi iki güçlü aktörü de bu rekabetin dışına çıkmaya yönelik strateji üretilebilir mi?
11:55Bu tabii iktidar aklıyla ilgili bir şey ama toplumsal refleks açısından bakıldığında bunun sonuçlarının mutlaka iktidar lehine olabileceğini öngörmek de kolay bir şey değil.
12:09Son fazla Türkiye'de seçmenin bir yani olan bitenler karşısında bir vicdanı refleksi olduğunu da unutmamak gerekir.
12:19Hukuk sınırları içinde tabii ki soruşturmalar açılabilir, yargılamalar yapılabilir ama bu yönekten beyin altını çizdiği gibi konuşmasında
12:29önemli olan yargı bağımsızlığı, adalete güven duyulması ve bir takım politik etkilerden bağımsız olarak bu süreçlerin işlemesi konuşmasına özellikle buna vurgu yaptığını görüyoruz.
12:44Evet. Sayın Tosun çok teşekkür ediyorum vakit ayırdığınız ve programıma katıldığınız için. Çok sağ olun.
12:51Rica ederim. İyi yayınlar diliyorum benim.
12:54Hoşçakalın.
12:55Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, siyaset bilimi uzmanı Prof. Dr. Tanju Tosun bizimle birlikteydi.
13:02Bugün yaşananları konuştuk, Türk siyasetinin tartışıklarını konuştuk.
13:06Sabah saatlerinde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında açılan iki soruşturmaya ilişkin ifade verdi.
13:13Yurttaşlar, siyasi partiler, kendi partisi ve farklı partileri olmak üzere orada ciddi bir destek gördü.
13:19Çağlayan'dan kalabalık bir görüntü verildi.
13:21Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş da destek için oradaydı ve ikili ifadelerin ardından bir açıklama yaptılar.
13:28Aslında bir mitinge dönüştü. Orada öyle bir görüntü oluştu sizler için.
13:34Bunları konuştuk. Sayın Tosun sizler için anlattı. İlerleyen günlerde de siyasetin nabzını bu ekranlarda tutacağız.
13:40Şimdilik nokta alıyorum. Hoşçakalın.