Ekonomi Gündemi programının konuğu Kripto Para Piyasası Uzmanı Helin Çelik oldu.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, yayınımıza hoş geldiniz.
00:15Türkiye'de kripto varlıklara yönelik ilk yasal çerçeve oluşturuldu.
00:1926 Haziran tarihinde sermaye piyasası kanununda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi
00:25mecliste kabul edilerek yasalaştı.
00:28Peki, kripto yasasıyla birlikte yeni dönemde neler değişecek?
00:31Bugün sorularımızı yanıtlamak üzere konuğumuz kripto para uzmanı Helin Çelik olacak.
00:36Helin Hanım, yayınımıza hoş geldiniz.
00:38Teşekkürler Remzi Bey, hoş bulduk. İyi yayınlar.
00:42Teşekkür ederiz.
00:43Öncelikle şunu sormak istiyorum, az önce bahsetmiş olduğum gibi.
00:46Kripto yasasıyla birlikte yeni dönemde bizi neler bekliyor Helin Hanım?
00:50Aslında pek çok dinamik değişti diyebilirim Remzi Bey.
00:56İlk ayakta gri listeden çıkmamıza yardımcı olan çok önemli bir itici güç olduğunu söyleyebiliriz.
01:03Tabi gri listeden çıkmamızın pozitif pek çok etkisi var ama en önemli ise
01:08yabancı yatırımların ülkeye girişinin, gelişinin biraz daha rahatlayacak olması
01:13ve uluslararası firmaların aktör olarak daha fazla faaliyet göstermesi.
01:18Diğer taraftan yine fon bulma, özellikle şirketlerin fon bulması konusunda
01:23çok önemli bir başlangıç yapılmış oldu bu şekilde.
01:26Kara para aklama ve terör finansmanının önüne geçilebiliyor olması,
01:32Türkiye'deki risk düzeyinin de minimize edilmesiyle birlikte
01:36pek çok çevreleri aslında gözünün biraz daha bizim üzerimizde olması
01:40ve yatırımlarının arttırılması manasına geliyor.
01:44Diğer taraf aslında para yatırımcıları ve piyasayı biraz daha ilgilendiren bölüm diyebilirim.
01:50Burada da yine ikiye ayrılan bir süreç var.
01:53İlk ayak yatırımcı ayağı, ikinci ayak ise firmaların biraz daha ön planda olduğu
01:59ve mekanizmalarını değiştirebildiği bir ayaktan bahsediliyor.
02:04Bu çerçeveden bakacak olursak biz firma içerisindeki faaliyetlerin
02:09tamamen değişeceğine, operasyonel süreçlerin daha etkin bir şekilde yönetilebileceğine
02:16diğer taraftan operasyonel süreçlerin etkin bir şekilde yönetilip yönetilmediğine ise
02:22sıkı bir denetim mekanizması halinde ilerleyeceği gibi bir sürece başlamış olduk.
02:29Bu yasa ile birlikte Türkiye resmen kripto para piyasasını tanımış oldu.
02:34Bu çok önemli, çok kritik bir veri çünkü dünya geneline baktığımız zaman
02:39Türkiye'deki benimseme oranının da bir hayli yüksek olduğunu farsayarsak
02:44dünya çapında öncü ülkelerden biriyiz diyebiliriz.
02:48Şimdi bu yeni yasa ile birlikte firmalar yüzünü biraz daha değiştirecek dedik.
02:54Bunun aslında en önemli maddeler içerisinde baktığımız zaman en önemli birimi token süreçlerinden geçiyor.
03:02Token süreci ne? Her firma istediği gibi, başlayamayacağı gibi şu anda var olan her tokenında
03:10hayatına serbest bir şekilde devam edemeyeceğini biz gözlemliyoruz.
03:13Bu tabii ilk bakışta piyasada bir kaos yaratıyor gibi gözüküyor.
03:18Çünkü yüzlerce altcoin var, dünya geneline baktığımız zaman hatta binlerce altcoin var.
03:24Ama biz biraz daha ülkemize odaklanacak olursak bu yüzlerce altcoin ve çıkartılan bireysel ya da şirketlerin öncülüğünde
03:32çıkartılan tokenlara baktığımız zaman aslında altyapısının çok uygun olmadığı daha önce denetimden geçmemişti.
03:41Artık yeni yasa ile birlikte bu denetim mekanizması biraz daha fazla ön planda olacak diyebilirim.
03:48Peki Hilmi Hanım, lisans alamayan ve izinsiz faaliyet gösteren firmaların ne gibi yaptırımlar uygulanacak?
03:54Özellikle tasfiye edilen borsalarda yatırımları olan kişileri bekleyen riskler var mı?
04:01Evet, aslında büyük riskleri var diyebiliriz.
04:05Bu yatırımcı açısından da dikkatle takip edilen kritik bir madde.
04:11Çünkü ülkemizde global ölçekte faaliyet gösteren yabancı borsalarda bulunuyor.
04:16Ve Türk borsaları arasından da bu yeni çıkartılan yasaya uygunluk göstermeyecek ve tasfiye olacak,
04:23yani artık faaliyetini sonlandıracak pek çok firma da bulunuyor.
04:27Dolayısıyla bu firmalarda yatırımı olan yatırımcı kitlesi aslında sonraki süreçte ne olacağını,
04:34fonlarının nasıl kendilerine aktarılacağını ya da hangi firmaların faaliyetine devam edip etmeyeceğini merak ediyor.
04:41Şimdi bunu şöyle açıklayabiliriz.
04:43Yeni yasa ile birlikte her firma kuruluş aşamasında SPK'dan izin almak durumunda.
04:49Bunun için bir lisanslama süreci ve sermaye yeterliliği aranacak.
04:53Sonraki süreçte ise bu denetim mekanizması halkalar halinde genişletilerek devam edecek aslında.
04:59İzini aldıktan sonra platformların işlemlere uygun olup olmadığı ise tübitak onayına sunulabilecek
05:07ya da yetkilendirilmiş farklı kurumlardan da görüş alınabilecek.
05:11Bu kapsamda izin çıkmayan ve ama hala faaliyetine devam etmeyen kurumlar izinsiz faaliyet gösterme kapsamına alınacak
05:20ve bu şirketlerin, bu firmaların ya da kripto para hizmet sağlayıcılarının yöneticileri 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilecek.
05:30Bir de bunun yanı sıra adli para cezası da uygulanabilecek kendilerine.
05:35Burada aslında oklar direkt olarak global borsalara çevriliyor.
05:39Çünkü global borsaların Türkiye'de nasıl faaliyet göstereceği ya da faaliyetlerine devam etmek adına
05:46lisanslama süreçlerine başvurmayacakları merak konusu.
05:51Yasa geçtiğimiz hafta içerisinde yürürlüğe girdi ve artık genel anlamda hem Türk borsaların hem de global borsaların bir aylık bir süresi var.
06:00Bu bir ay içerisinde eğer hayatına devam etmek istiyorsa, faaliyetini sürdürmek istiyorsa başvuru yapıp lisanslama sürecine girmek durumunda.
06:08Global borsalardan bu hafta başında ilk hamle bir tanesinden geldi.
06:15Türkiye'de kurulu olan bir firmayla bir anlaşmasını yaptı.
06:21Diğer taraftan Türkiye'de açık olabilecek ekranını güncelledi.
06:25Aynen bu şekilde devam etmesi gerekiyor ki lisanslama sürecini alabilsin.
06:30Eğer bir global borsa Türkiye'ye ekran açıyorsa, Türkiye'de faaliyet gösteriyorsa, pazarlama yürütüyorsa,
06:38Türk yatırımcıya hizmet veriyorsa ve burada işlemlerine devam etmesini istiyorsa başvurmak durumunda bunlara rağmen başvurmuyorsa,
06:47ilk konuştuğumuz maddeye gidiyor aslında izinsiz faaliyet göstermek.
06:51Burada da ceza aslında belli.
06:53Hem hapis cezası var hem de adli para cezası var.
06:57Anladım Elin Hanım.
06:58Peki ben biraz da şuna değinmek istiyorum esasında.
07:01Siz de cümlenizde değindiniz gerçi ama biraz daha bunu büyütmek istiyorum.
07:05Türkiye'nin küresel ekosistemindeki, kripto ekosistemindeki durumu hangi seviyede?
07:11Dünyaya kıyasla işlem hacmi ve pazar payı ne durumda acaba?
07:17Biz işlem hacmi konusunda oldukça iyi düzeydeyiz.
07:20En son 2024 yılında kripto para benimseme araştırmasına göre %47 oranında bir benimseme oranımız var ve bu ilk sırada yer alıyor.
07:31Diğer taraftan tabii %'lik derimler yine %47'yi paylaştığımız farklı bir ülke %43-40 şeklinde düşüyor.
07:38Ama ilk sıralardaki ülkelere bakacak olursak gelişmekte olan ülkeler olduğunu gözlemliyoruz.
07:45Bunun sebebi aslında hep ekonomik koşulların biraz daha zor olması,
07:49enflasyondan kaçınma etkisinin yatırımcı tarafından benimsenmesi ve dolayısıyla yatırımcının kripto paraları yönelmesiyle yaşanan bir süreç.
07:59Yani gelişmekte olan ülkeler dolar baskısından, enflasyondan, bu geleneksel bankacılık sistemindeki engellerden ya da transferlerdeki engellerden kaçmak,
08:13kaçılmak için biraz daha enflasyonist ortamdan sıyrılmak için kripto paraları yönelmiş vaziyette.
08:19Benimsenme oranında ilk sıradayız.
08:22Bu ülkeler arasında kripto para biriminin yasallaştırılması ve tanınması konusunda da ilk sırada yer aldık.
08:29Yani kendi grubumuz içerisinde bir model oluşturduğumuzu söylemen mümkün.
08:34Ancak bu yasayı ilk ayak, ilk bacak olarak düşünebiliriz.
08:38Bundan sonra çıkartılacak olan her kanun ya da her madde, her düzenleme detayı bu yasanın üzerine kurulu bir şekilde ağlar halinde ilerleyecektir.
08:49Daha çok başında olduğumuzu ama yine de tabii model olduğumuzu tekrar hatırlatarak bunu söylemem lazım.
08:55Biraz daha cesur adımlarla ilerleyebilme ihtimalimizin olduğunu ve bunu başarırsak dünya genelinde hem kripto para sektöründe hem de blockchain alanında öncü bir konumda yer almamızın mümkün olduğu bir gerçektir.
09:11Diğer taraftan tabii diğer ülkelere bakacak olursak yani gelişmiş ülkelerden bahsediyorum.
09:17Biraz daha hegemon devletlerden bahsediyorum.
09:20Bu ülkelere göre, bu devletlere göre biraz daha avantajlı konuma geçmeye çalıştığımız için aslında onları üretimde ve sanayide geçemediğimiz ve sanayi devriminde kaçırdığımız bazı avantajları en azından kripto para sektöründe yakalamak istediğimiz için ben bu kadar ilgi gösterdiğimizi düşünüyorum ülke olarak.
09:43Yatırımcı açısından kar etme arzusu, kar etme güdüsü nedeniyle biraz daha aşikarız açıkçası ülke olarak seviyoruz kripto para birimlerini.
09:53Bu da diğer etki olsun.
09:55Yatırımlarımızı biz yaparken aslında özellikle altcoin'lerde işlem hacminin son zamanlarda Türkiye çapında arttığını da söyleyebilirim.
10:05Altcoin'e nazaran altcoin'lere karşı yoğun bir ilgisi var Türk yatırımcının ve şu an halihazırda biz piyasadan bahsederken aslında 12 milyon adet bakiyeli kullanıcıdan bahsediyoruz.
10:16Yani 12 milyonun üzerinde bir kripto para kullanıcımız var ama 12 milyon bakiyesi olan kullanıcı var ve çok geniş bir kitleye hitap ediyor aslında bu sektörde yayılmış vaziyette ülke içerisinde.
10:30İşlem hacmimiz tabii düşüşlere ve yükselişlere göre farklılık gösterebiliyor.
10:35Bazı dönemlerde işlem hacmi zayıf var bazı dönem artar.
10:41Bu dünya genelinde olan bir şeydir ama toplam değere toplam ortalamaya baktığımız zaman Avrupa'da ilk sırada yer alıyoruz işlem hacmi açısından.
10:50Dünyada ise dördüncü sıradayız.
10:52Ben bu düzenlemeden sonra bu sıralamanın da en azından dünya genelindeki sıralamanın değişeceği kanısındayım.
10:59Evet aslında dediğiniz gibi biraz da enflasyonun yüksek olduğu ülkelerde kişiler alternatif yatırım araçlarına yöneliyor.
11:06Burada da kripto artık iyice öne çıkmaya başladı anladığım kadarıyla.
11:10Bir de Elin Hanım şunu sormak istiyorum.
11:12Kripto gibi riskli varlıklara yasal güvenceler getirilmesi piyasaya önümüzdeki dönemlerde nasıl etkileyeceğini düşünüyorsunuz?
11:22Oldukça pozitif etkileyeceğini düşünüyorum.
11:25Çünkü bizim yatırımcı kitlemesi yani Türk yatırımcı biraz daha geleneksele de yatkın.
11:33Evet çok fazla kripto kullanıcısı var ama yaş ağırlığına baktığımız zaman ağırlık olarak genç nesilin kripto eğiliminin fazla olduğu görülüyor.
11:41Geleneksel yatırımcının pazara çekilmesi ve bir aktör olarak burada faaliyetine aksiyonuna devam etmesi için bu yasa çok önemli oldu açıkçası.
11:52Çünkü daha önce işte hisse senedi piyasasında işlem yapan daha geleneksel yatırımcı en azından daha muhafazakar düşünen yatırımcı ya da altın yatırımcısı gibi böyle bir kategoriye sahip olan yatırımcı kitlesi
12:07artık yasal düzenlemeden sonra kripto para piyasasına da yüz çevirebilir yani yön çevirebilir.
12:13Bunun da sebebi bir nevi yatırımcının korunaklı bölgeye alınması en azından çıkartılacak olan tokenların dahi fiyatlarının özgür bir biçimde serbest bir biçimde oluşturulması
12:26ve piyasa bozucu eylemlerin kesinlikle bu yasayla birlikte yasaklanması.
12:31Bu aslında ilk konuştuğumuz token çıkarma sürecindeki maddeleri de gidiyor.
12:36Herkes istediği gibi token çıkartamayacak dedik peki token çıkarttıktan sonra ne olacak?
12:41Aslında serbest bir şekilde o fiyatlar oluştu mu oluşmadı mı bu da takipte olacak yani böylelikle müşteri işlemlerinin de biz aslında kontrol altında olacağını
12:52ve sahte hesapların yasaklanacağını tespiti halinde işlemlerin durdurulacağını faaliyetin dahi askıya alınabileceğini söyleyebiliriz.
13:01Şimdi böyle bir kuralın getiriliyor olması ya da sadece bu token süreciyle alakalı değil aslında buna benzer bir dizi güven oluşturucu
13:10daha böyle şeffaf bir yapıya gürüldürme kapsamına alınan bu yasal geleneksel yatırımcıyı pazara çekecektir.
13:19Halihazırda hem nesil senedi piyasasında işlem yapıp hem kriptolarda işlem yapan yatırımcının ise fonlama oranının artacağı kanısındayım.
13:28Çünkü bu düzenlemeden önce ne yazık ki sadece bizim ülkemizde değil evet dünya genelinde pek çok kurum ya da kişi kötü niyetli olan kişiler
13:38yatırımcının iyi niyetinden ya da kar etme duygusundan dolanarak dolandırma faaliyetleri gösterebiliyordu.
13:46Sahte bir takım borsalar kurup aslında işlevsel olmayan içi boş mekanizmalar yaratarak fon toplayıp ondan sonra farklı bir ülkede hayatına devam edebiliyordu.
13:59Burada yatırımcı mağduriyetleri çok fazla olduğu için bizim ülkemizde evet ilgi çok yüksek bakiyeli hesap çok yüksek ama fonlama oranında da
14:08ben bunu geçeceğinizi düşünüyorum. Zaten bu da aslında bir önceki konuştuğumuz konuya gidiyor.
14:14Dünya genelindeki sıralamamızın sıralamamızın da bu şekilde devam edeceği kanısındayım.
14:21Yani 4. sıradan 3'e 2'ye bizi taşıyabilecek en önemli unsur geleneksel yatırımcının da pozisyonunu fonlama oranını piyasa içerisinde bu düzenlemeden sonra arttırması.
14:33Bir de şöyle bir durum var bu aslında kripto para piyasasıyla minimal düzeyde tanışmış ya da hiç tanışmamış yatırımcı için geçerli.
14:42Bir de piyasa içerisinde profesyonel olarak işlem yapan alıştırıcı faaliyeti gösteren profesyonel yatırımcılarımız var.
14:51Bu profesyonel yatırımcılar biraz daha yasaya keskin bakıyorlar ahli asırda.
14:56Çünkü daha da serbest olması, binlerce kripto para birimine izin verilmesi ya da yurt dışı borsalarının faaliyetini kısıtlanabilecek bir maddenin ön planda olmaması bunun yasadan geçmemesini isteyen bir kesimde vardı.
15:14Ama tabii bunun şöyle bir dezavantajı var yasallık kazandırmadığınız hiçbir şeyin hesabını vuramazsınız.
15:22Yani global borsa burada faaliyet göstermek istiyorsa eğer bizim belirlediğimiz yani bizim yasalarımızın belirlediği ölçüde faaliyet gösterirse eğer en azından buradaki denetim mekanizmalarını da daha keskin bir şekilde kurabiliriz diye düşünüldüğünü tahmin ediyorum.
15:39Burada da açıkçası bu faaliyeti desteklediğimi söyleyebilirim.
15:44Çünkü ne yaşanıyordu aslında ana merkez yurt dışında burada sadece bir masa açarak iki üç tane personel ya da bir pazarlama ekibi oluşturarak sadece ekranının linkini vererek ya da işte buradan fayda sağlayabilecek kişilere daha fazla yatırım çekilmesi için bizim linkimiz üzerinden giriş yaptırım fonlama yaptırım şeklinde bir reklam stratejisi öngörerek faaliyet göstermek istiyoruz.
16:12Ve bu konuda demek faaliyetlerine devam edebiliyorlardı ama günün sonunda her şey bittiğinde ya da yatırımcı o kadar tecrübe kazanmadan kaldıraç işleme girdiğinde hem işlemleri stoplanabiliyordu hem de bir anda Türkiye'den hiçbir hesap vermeden geri çekilebiliyordu.
16:28Artık bu dönemin kapandığını söyleyebilirim.
16:30Bu vakitten sonra Türkiye'deki yasalar neyi gerektiriyorsa global borsalarda bunu uygulamak durumunda.
16:38Aslında o kadar fazla token çeşitliliği ya da crypto para çeşitliliği arasında yatırımcıya tekrar bir satır için oluyor.
16:46Ama burada da biraz korunaklı bölge yaratılması ve bunun korunması sağlanmış oluyor.
16:52Yani buna devam edilmiş oluyor.
16:55Anladım Helin Hanım.
16:56Bir de Helin Hanım son günlerde Türkiye gündeminin en üstünde yer alan konuların biri de vergi oldu açıkçası.
17:03Özellikle Mehmet Şimşek'in birçok alanda vergi alınacağına dair açıklamaları gündemimizi meşgul etti.
17:09Crypto varlık piyasası da bu vergi alınacak alanlardan biri olarak gösteriliyor.
17:15Özellikle Mehmet Şimşek crypto varlıklara ilişkin işlem vergisinin gündemlerinde olduğunu belirtti.
17:21Burada crypto varlıkların vergilendirilmesi yatırımcıların ilerleyen yatırım davranışlarına nasıl etkilen?
17:27Burada crypto varlık yatırımcılara nasıl bir duyar gösterir? Ne düşünüyorsunuz?
17:33Evet bu vergi konusu çok çetrefilli bir hale almıştı açıkçası Remzi Bey.
17:38Çünkü yasadan önce son düzlükte crypto para işlemlerinden vergi alınması, işlem vergisi alınması konuşuluyordu.
17:47Ve 10 bindelik bir dilim öngörülüyordu.
17:50Ancak burada Mehmet Şimşek'ten şöyle bir açıklama geldi.
17:53Yasanının yürürlüğe girmesinden artık genel kurulda onaylanmasından daha doğrusu birkaç gün önce yapıldı bu açıklama.
18:02İşlem vergisinden şimdilik vazgeçildiği söylendi.
18:06Bunun sebebi şu, merak edilen konulardan biri olduğu için açıklama gereği duyuyorum.
18:11Şimdi crypto para piyasasındaki fiyatlar nasıl oluşuyor?
18:14Aslında pek çok yatırımcı bunu bilmiyor, bilmeden işlem yapıyor.
18:18Bir, majör crypto para birimleri yani ana crypto para birimleri dediğimiz bitcoin, etherium gibi, kardano gibi biraz daha küresele mal olmuş ve fiyatlamaların küreselde döndüğü crypto para birimleri vardır.
18:31İki, çıkartılan tokenlar düşük olan işlem hacimleri ya da bir borsanın özelinde yaratılan tokenlar vardır diyebiliriz.
18:40Şimdi borsalar crypto para listelemesi yaparken bu majör dediğimiz ana crypto para birimlerine kendi listesine koyarken global borsaların fiyatlamalarını çeker ve fiyatı belli bir seviyede tutmak için bazı işlemler koyar araya.
18:56Bunlar borsa işlemleri olur ve fiyat belli bir seviyede kalır.
19:00Böylelikle aslında yerel borsalar zarar etmekten kurtulmaya çalışır.
19:07Şimdi bir de token fiyatlamaları var.
19:09Burada da botlar çalıştırılıyordu.
19:11Normalde artık çalıştırılmayacak bunu biraz önce konuştuk ama bu oluşturulan bu genel anlamda bakılan fiyatlamalar biraz daha bot işlemler olduğu için piyasanın %40 gibi ciddi bir orana tekabül ediyor.
19:26Sayın Mehmet Şimşek aslında bunu açıklamaya çalıştı.
19:28İşlem vergisi almayı düşündük ama burada %40 oranında borsa fiyatlamaları olduğu için biraz daha fazla detaylandırmamız gerekir bu alanı dedi.
19:40Yani böyle bir açıklama yaptı.
19:42Bunun sebebi buradan geliyor.
19:44Şimdi o yüzden işlem vergisi alınmasının daha doğrusu çizilmiş olduğu bu bir sonraki pakette yeniden gündeme gelebilir.
19:53Şu anki pakette ne var?
19:55Şu anki pakette yatırımcının vergi verebileceği herhangi bir alan yok.
20:00Sadece şöyle bir durum yaşanır.
20:02Borsa komisyon keser, kestiği komisyon gelir sayılır, borsanın geliri sayılır ve o gelirin vergisini borsa verir.
20:12Onun dışında kullanıcıya bağlayan herhangi bir durum yok şu an itibariyle.
20:16Ancak ikinci pakette vergilendirme yapılması öngörülüyor.
20:21Çünkü zaten ülkede vergilendirilmeyecek hiçbir alan kalmayacağı açıklanmış durumda.
20:26Bu sadece kripto para piyasası yatırımcısını değil aslında geleneksel borsa yatırımcısını da ilgilendiren bir konu.
20:34Hatta hepimizin normal piyasa işlemleri yapmıyor olsak bile hayatımızda vergilendirme adına yeni bir dönemin başlayacağını söyleyebilirim.
20:44Diğer taraftan neyden vergi alınacak?
20:47Bu yasada kurumlardan vergi alınacak.
20:49Faiz, gelirleri hariç.
20:51Aslında siz sınırlı bir etkisi olmasını bekliyorsunuz anladığım kadarıyla.
20:56Burada kripto paradan işlem vergisi alınmasını.
21:00Sınırlı olmasını umuyorum diyebilirim.
21:04Çünkü yatırımcı bu konuya çok agresif bakıyor.
21:07Dünya genelinde yüksek olan oranlar var.
21:11Ama bizde bu şekilde olmayacaktır.
21:13Çünkü yasanın ilk kısmında aslında pek çok şeyi çok daha yumuşak bir geçişle atlatabildik.
21:20Katı kurallar gelmedi ve yasaklayıcı bir söylem yoktu.
21:23Ya da bazen şöyle yasalar da çıkıyor dünya genelinde.
21:26Ben kriptoları yasallaştırıyorum diyor ülke ama çok ciddi bir vergi oranı koyuyor.
21:31Ya da çok ciddi kurallar, katı kurallar getiriyor.
21:34Yasaklamadım ama iş yaptırmıyorum gibi bir duruma çıkabiliyor.
21:39Bizim bu artık çıkarttığımız yasada böyle olmadığını, biraz daha ılımlı geçişlerin yaşandığını varsayarsak
21:47verginin de minimal olmasını bekliyorum şahsen.
21:50Minimal olmazsa yatırımcı bu sefer farklı bir alana yönelebiliyor.
21:54Offshore şirketleri tercih edebiliyor.
21:57Arka kapıldan, arka plandan dolaşarak yine kendini dolandırıcıların eline bırakmak durumunda kalabiliyor.
22:05O yüzden bu vergi konusunu hafif bir geçişte atlatacağımızı umuyorum.
22:11Diğer taraftan bu pakette biraz önce söylüyordum faiz gelirleri hariç kurumlar %1 SPK'ya, %1 TÜBİT A'ya vergi vermek durumunda.
22:21TÜBİT A konusu çok tartışıldı.
22:23Neden TÜBİT A'ya acaba bu kadar %1'lik dilim düşüyor diye.
22:27Burada da yasanın geneline baktığımız zaman aslında aktörler belirlenirken
22:31SPK'nın yanında TÜBİT A'nın da konumlandırıldığını ve TÜBİT A'da bazı yetkilerin verildiği gözlemleniyor.
22:37Dolayısıyla bu vergi diliminin %1'lik kısmı TÜBİT A için ayrılmış vaziyette.
22:43Anladım Elin Hanım.
22:44Paylaştığınız bilgiler için çok teşekkür ederim.
22:46Esinde eklemek istedikleriniz varsa dinlemek isteriz tabii ki de.
22:51Genel anlamda yasanın çerçevesini konuştuk aslında.
22:55Burada dikkat etmemiz gereken ve bu vakitten sonra özellikle bakmamız gereken bu konu,
23:01hangi firmanın tasfiye olup hangi firmanın hayatına devam edeceği ve bakiyelerin nasıl alınacağı.
23:07Burada da aslında şirketlerin tasfiye sürecinde borçlanma mekanizmaları, borçlarının ödenmesi,
23:14müşteri yükümlülüklerinin ödenmesi ve sonraki süreçte tasfiye sürecine girmesi gibi durumlar söz konusu olabilir.
23:21Yatırımcı mağdur edilmeden yapılacaktır bu tasfiye işlemleri.
23:25Ve bu arada bir şeyi daha ekleyebilirim.
23:27Haciz edilme konusu.
23:29Burada tabii hayatına, faaliyetine devam eden pek çok kurum artık elinecek ve borçlu olan şirketler illaki çıkacaktır.
23:38Yasada bu biraz göz önünde bulundurularak haciz edilecek malların kullanıcı malları olmaması,
23:46varlıkları olmaması hükmünde oy birliği ile bu madde geçmiş oldu.
23:53Aslında bu madde bize neyi ifade ediyor?
23:55Bir firmanın borcu varsa, borcundan dolayı firmaya haciz gidecekse ya da varlıklarına el konulacaksa bu müşteri varlığı olmayacak.
24:04Aslında müşteri varlığıyla kurumların varlığı birbirinden tamamen ayrılacak.
24:09Burada da işçinin varlığının korunmasıyla alakalı kullanıcı biraz daha güvenli tarafa çekilmesi söz konusu.
24:18Ana haliyle yasalar bu şekilde, maddeler bu şekilde şekilleniyor.
24:22Bundan sonraki süreçte daha cesur adımların da gelmesiyle birlikte ben blockchain teknolojisine de ön plana geçeceğimizi düşünüyorum.
24:31Özellikle yeni meslek dallarının ülkede parlaması ya da farklı kurumların da kendi iç düzenine, işleyişine kripto para ve dijital çağa çevirecek olması sevindirici.
24:46Çünkü artık kripto paralar yasal olarak tanındığına göre, daha doğrusu tanındığına göre yasallaştı.
24:53Yasal bir statü kazanan ürünlerin farklı mekanizmaların içine girmesi beklenir.
24:58Mesela bankalar, burada da kullanıcının saklava hizmeti sunmak adına BDDK tarafından yetkilendirilmiş bankalar bunu yapabilecek.
25:08Demek ki bankalar artık daha fazla dijital olmak durumunda, kripto paralara yüzünü dönmek durumunda ve buralarda birim oluşturmak durumunda.
25:17Burada oluşturulan her birim bir istihdam demek, diğer taraftan teknoloji adına yapılacak yeni yatırımlar demek, gri listeden çıkmamızla birlikte belki farklı teknoloji şirketlerinin ülkemizde kurulması söz konusu olabilir.
25:34Bu da yine bir istihdam yaratır.
25:36Ama bu kadar istihdam ve kurulum, operasyonel süreçlerin, birimlerin oluşturulması tabii ki farklı meslek dallarının parlamasına ve bu alandaki eğitim sürecinin de gelişmesine ön ayak olacaktır.
25:49Burada da üniversitelerin yeteri kadar bölüm açması gerekmekte.
25:54Özellikle blockchain teknolojisini barındıran ve bu alanda yazılım yapabilen yetkin kişilere çok ihtiyaç olacaktır.
26:04Şu an itibariyle baktığımız zaman yazılım konusunda biraz geriyiz maalesef.
26:08Bunun ön plana çıkartılması gerekiyor.
26:11Bunun için de aslında bizim bu eğitim sürecini belki de lise sıralarına taşıyaraktan, bilgilendirerekten madem böyle bir yasa yaptık, artık biz yasal olarak tanımış vaziyetteyiz ve ılımlı bir politika yürütüyoruz.
26:27Eğitim sistemimize de güzel bir şekilde entegre etmemiz lazım ki sonraki süreçte o boşluklar dolabilsin.
26:33Yani hukuk açısından da blockchain hukuku ya da yazılımı biraz önce söyledim, analiz birimleri, blockchain ve crypto para analiz departmanlarının kurulması gibi pek çok süreç aslında bizi bekliyor.
26:50Yani yatırım kuruluşları, aracı kurumlar, bu aslında yatırımcının dolaşarak dokunduğu her alana biz artık kişisel çağı entegre etmek durumundayız.
27:02Anladım Helin Hanım. Aslında crypto kelimesi bir süredir hayatımızda ama Türkiye'de artık yeni bir fırsatlar penceresini sunmaya başlayacak gibi bu yasayla birlikte.
27:10Ben tekrar size teşekkür ederim dolu dolu paylaştığınız bilgiler için.
27:14Sağlıcakla kalın. Yeniden görüşmek dileğiyle.
27:16Sevgili Cumhuriyet TV izleyenleri, kripto piyasasında yeni döneme ilişkin merak edilenleri kripto para uzmanı Helin Çelik yanıtladı.
27:24Bugünlük yayınımızı noktalıyoruz. Yeniden görüşmek dileğiyle.