CNN TÜRK
CNN TÜRK
  • 4 ay önce
Semiha Şahin ile Gün Ortası'nda günün gündemi ve detayları ekrana taşınıyor.

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00:00Yeni vergi paketi meclise sunuldu. İçinde önemli kararlar var. İstisnasız vergi dönemi ekonomiye ne katacak bakacağız.
00:00:16Yunanistan Kıbrıs Rum karakol gemilerinin yanaştığı Mari limanında savaş gemilerinin yanaşabileceği kapasitede deniz üssü kurma kararı aldı.
00:00:33Ayrıca Yunanistan Savunma Bakanı Dendias Kıbrıs Türkleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri hakkındaki skandal sözleri söyledi.
00:00:41Türkiye'den de buna tepki var konuşacağız.
00:00:50İstanbul son günlerde sıcaktan kavruluyor hissedilen sıcaklık 40 dereceye dayandı peki daha da artacak mı?
00:00:56Bu hafta hava nasıl olacak onu da ekranlarınıza getireceğiz.
00:01:04Herkese merhaba başlıyoruz gün ortasına İzmir'in çeşme ilçesinde çıkan orman yangınında 3 kişi hayatını kaybetmişti.
00:01:12Yangının ardından başlatılan soruşturma kapsamında gözaltına alınan 5 kişiden ikisi de sevk edildikleri mahkemece tutuklandı.
00:01:20Önceki gün çeşme ilçesinin Delilköy mevkiinde bir evde hızar makinesiyle çalışma yapılırken sıçrayan kıvılcımlar orman yangınına sebep olmuş.
00:01:31Alevler saatlerce süren çalışmayla söndürülmüştü.
00:01:34Ancak o yangında Mesut Coşkunöz oğlu Hilmi Coşkunöz ile yeğeni Mine Elmas'ın cansız bedenine ulaşıldı.
00:01:423 kişinin ölüm sebebi ise dumandan etkilenme olarak açıklandı.
00:01:46Yangının ardından başlatılan soruşturma kapsamında 5 şüpheli gözaltına alındı.
00:01:51Adliyeye sevk edilen şüphelilerden ikisi mahkemece tutuklandı.
00:01:553 şüpheli ise adli kontrolle serbest bırakıldı.
00:02:03Ve maalesef İzmir'de elektrik akımına kapılarak ölen 2 kişiyle ilgili başlatılan soruşturmada yeni gelişme de var.
00:02:11Aralarında belediye ve elektrik dağıtım şirketi çalışanlarının olduğu 35 şüpheliden 33'ü gözaltına alındı.
00:02:182 şüpheli aranıyor.
00:02:22Konakta 12 Temmuz'da sağanak sonrası su birikintisine basarak elektrik akımına kapılan Ayşe Ceren ve İnanç Öktemay olay yerinde maalesef yaşamını yitirmişti.
00:02:34Bu feci olayın ardından İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı'nda başlatılan soruşturmada 29 kişi hakkında gözaltı kararı verilmişti.
00:02:43Kararla 6 kişi için gözaltı kararı talimatı verildi.
00:02:47Cinayet büro ekipleri bu kararla elektrik dağıtım şirketi ve ISU çalışanlarının da aralarında bulunduğu 35 şüpheliden 33'ünü yakaladı, gözaltına aldı.
00:02:57Şüphelilerden 6 ifadelerinin ardından serbest bırakıldı.
00:03:01Böylelikle gözaltındaki şüpheli sayısı 27 olurken 2 şüphelin yakalanması için de çalışmalar devam ediyor.
00:03:12Cumhurbaşkanı Erdoğan enflasyonun ateşi düşmeye başladı bu süreç daha da ivmelenecek dedi.
00:03:18Dış politikada yeni denklemlerin kaçınılmaz olduğuna dikkat çekiyor.
00:03:22Türkiye tek bir bloğa sıkıştırılacak ülke değil dedi.
00:03:26Geçen aydan itibaren enflasyonun ateşi düşmeye başladı.
00:03:35İnşallah önümüzdeki aylarda bu süreç daha da ivmelenecek.
00:03:41Yıl sonunda enflasyonun hedeflenen seviyeye gerileceğini söyledi.
00:03:45Rezervlerin yükseldiğini anımsattı.
00:03:47Fahiş fiyatla mücadelede kararlı adımlar atıyoruz dedi.
00:03:51Sözü ekonomi yönetimine getirdi.
00:03:53Fahiş fiyat ve fırsatçılıkla mücadelede kararlı adımlar atıyoruz.
00:03:58Belli başlı sektörlerde aşırı kar hırsı ve açgözlülüğün yol açtığı fiyat balonu yavaş yavaş sönüyor.
00:04:09Orta vadeli programın etkileri görüldükçe ekonomi kurmaylarımıza yönelik yıpratma ve yıldırma kampanyaları da yoğunlaşmaktadır.
00:04:20Ne biz ne de milletimiz bu saldırılara prim vermeyecektir.
00:04:26Cumhurbaşkanı Erdoğan kabine toplantısının ardından geçti kameraların karşısına.
00:04:31Diplomaside ikili ilişkileri güçlendirmeyi eksen kayması tartışmalarına rağmen başardıklarını söyleyen Erdoğan, dış siyasette yeni denklemler kurmamız Türkiye için tercihten öte ihtiyaçtır.
00:04:43Buna komşularımızın da muhtaç olduğunu görüyoruz dedi.
00:04:46Dış siyasette yeni denklemler kurmamız Türkiye için tercihten öte ihtiyaçtır.
00:04:54Bu açılımlara sadece bizim değil komşularımızla birlikte diğer ülkelerin de muhtaç olduğunu görüyoruz.
00:05:03Bunun için sıkılı yumrukların açılmasında fayda olduğuna inanıyoruz.
00:05:09İhtilafların müzakere masasında ve karşılıklı diyalog yoluyla çözülmesini samimiyetle temenni ediyoruz.
00:05:18İsrail'in gazze saldırısının devam ettiğinin altını çizdi Erdoğan.
00:05:22İki ülke arasındaki ticari işlemlerin durdurulması bunlardan biriydi.
00:05:29Uluslararası Adalet Divanı'nda İsrail aleyhine açılan soykırım davasına müdahil olma kararımız bir diğeriydi.
00:05:39NATO bünyesinde sahip olduğumuz araçları da bunun için kullanıyoruz.
00:05:45Filistin'de kalıcı barış tesis edilene kadar İsrail'le NATO nezdinde işbirliği yapılması yönündeki girişimlere onay vermeyeceğiz.
00:05:58Adalet'in de yaşanan su baskınından sonra iki kişinin elektrik akımına kapılarak yaşamını yitirmesine de bir parantez açtı Cumhurbaşkanı.
00:06:05Hedefinde muhalefet vardı.
00:06:07İhmalkarlığın ve umursamazlığın faturasını bu sefer İzmir konakta ödedik.
00:06:14Adeta bağırarak gelen bu faciaların hepsinde vebali olanlar çıkıp bir kez olsun milletten özür dilemedi.
00:06:23Biz hükümet olarak bütün bu skandallarda payı ve ihmali olanların hukuk önünde hesap vermesi için gereken neyse yapıyoruz ve yapacağız.
00:06:41Ben Partili Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan, İpek Yolu Belediye Başkanı Canan Uzunay ile birlikte Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret ettim.
00:06:53Ben Partili Van Büyükşehir Belediye Başkanı Abdullah Zeydan, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu ziyaret etti.
00:07:00Zeydan, kendilerine verdiği destekten dolayı İmamoğlu'na teşekkür etti.
00:07:06İmamoğlu, eş başkan Abdullah Zeydan ile İpek Yolu Belediye Başkanı Canan Uzunay'ı belediye binasındaki makam odasında kabul etti.
00:07:13Görüşmeye Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer de katıldı.
00:07:16Eş başkanlar, 31 Mart'ta yeniden belediye başkanı seçilmesi ve Türkiye Belediyeler Birliği kongresinde elde ettiği başarıdan dolayı Ekrem İmamoğlu'nu tebrik etti.
00:07:27Basına kapalı gerçekleştirilen görüşmede de en partili Zeydan ve Uzunay, İmamoğlu'nu Van'a davet etti.
00:07:33Ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirdi. İmamoğlu ilk fırsatta Van'ı ziyaret etmek istediğini söyledi.
00:07:40Yeni vergi düzenlemelerini içeren teklifte meclise geldi. Maliye, hasılat ve beyanı bundan böyle yakından takip edecek.
00:07:50Peki detaylar nasıl, ne anlama geliyor? Vergi kaçıran varsa kim, nasıl takip edilecek?
00:07:56Tüm bu ayrıntıları CNN Türk editörü Gülşen Coşkun'dan şimdi öğreneceğiz.
00:08:00Gülşen sendeyiz.
00:08:01Teşekkürler Semiha. Detayları geçmeden önce istersen bir hatırlatma yapalım.
00:08:09Geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek bir açıklama yapmıştı ve çok konuşuldu, çok tartışıldı.
00:08:15Dikkat çekici bir açıklamaydı. Neydi o?
00:08:17Mehmet Şimşek dedi ki, özellikle belirli sektörleri işaret etti. Doktorlar dedi, kuyumcular dedi, avukatlar dedi.
00:08:24Özellikle aylık olarak vergiler konusunda beyan ettikleri rakamlara baktıklarında çok düşük dedi.
00:08:30Hatta bazı rakamlar vermişti. Bakan şöyle dedi o televizyon programında yaptığı açıklamada.
00:08:35Ortalama bir kuyumcunun beyan ettiği aylık vergi matrahı 16.046 lira. Doktorlarımızın 27.376 lira.
00:08:42Aynı zamanda avukatlara baktığımızda da 17.805 lira görüyoruz dedi ve bakan sordu.
00:08:47Bunlar çok düşük dedi. Bütün bu alanlarda da yetki alacağız dedi. Böyle bu kadar kazanıyor olabilirler mi dedi.
00:08:53Çok tartışmıştık, çok konuştuk. Biz de ekranlara getirmiştik.
00:08:56Şimdi işte neden bunu anlattım? Bu tabloya önlem olsun diye az sonra anlatacağım detaylar dün teklife girdi.
00:09:04Yani bu şekilde bir vergi kaçırma ya da beyanla hasılat arasında bir fark varsa buna ne yapacak Hazine ve Maliye Bakanlığı?
00:09:13İşte onun detayları yer aldı dünkü teklifte. Şimdi kalem kalem bakalım istersen Semiha.
00:09:18Nasıl olacak bu takip? Beyanla hasılatı kim nasıl takip edecek?
00:09:23Şimdi öncelikle şöyle bunun amacı dediğimiz gibi vergi kaçırını tespit etmek ve o vergiyi ondan alabilmek.
00:09:31Hedef bu. Bunun için öncelikle Maliye Bakanlığı'nın ekipleri gidecek ve şuna bakacak.
00:09:37Hasılatla beyan uyumlu mu?
00:09:39Buna bakıldıktan sonra eğer orada %20'yi aşan bir uyumsuzluk varsa kriter bu.
00:09:46%20'yi eğer aşıyorsa o uyumsuzluk işte o zaman denecek ki bunu bize izah et.
00:09:52Neden biz burada böyle bir %20'yi aşan bir uyumsuzluk tespit ettik diye soracaklar önce.
00:09:58Soruldu ve o izahata bakacaklar. Eğer o izah yeterli değilse o zaman ne olacak?
00:10:04İşte orada da hasılat üzerinden yani Maliye Bakanlığı hazine ve Maliye Bakanlığı ekiplerinin tespit ettiği rakam üzerinden vergi alınacak.
00:10:12Amaç neydi? Vergi almak, vergi kaçağını önlemek böyle hareket edilecek.
00:10:17Peki kimlerin kapısına gidilecek? Kimlere bakılacak?
00:10:20Aslında burada bir istisna yok. Vergi mükellefi olan herkes bu kapsamda olacak.
00:10:25Ama iki kriter var şöyle. Kriter dediğimiz daha doğrusu iki alan var.
00:10:30Birincisi serbest meslek kazancı mükellefleri ve diğeri de ticari kazanç mükellefleri.
00:10:36Şimdi biz burada sadece örnek verdik. Bu sadece bu sektörleri kapsamıyor, bu alanları, bu meslekleri kapsamıyor.
00:10:42Örnek olsun diye söyledik. Geçen günlerde de Hazine ve Maliye Bakanlığı çok konuşmuştu.
00:10:47Diyelim ki doktorlar, diş hekimleri onlara gidilecek.
00:10:50Bunun dışında ticari kazanca baktığımızda ise restoran ve kafeler başta geliyor ama tüm mükellefleri kapsa ödedik.
00:10:57Yani avukatı da içinde, marketler de içinde.
00:10:59Bunun dışında işte bu başlıklara giren kim, hangi mükellef varsa bunlar tek tek bakılacak bu kişilerin kapısına gidilecek.
00:11:09Peki nasıl olacak bu beyanla hasılatın tespiti? Bir de ona bakalım.
00:11:14Şimdi Maliye Bakanlığı ekipleri bakan da söylemişti.
00:11:17Biz kasasına oturacağız diyeyim yerinde ise demişti.
00:11:20Özellikle biz bunu hep belirli günlerde de çok görürüz.
00:11:24Yılbaşlarında vesaire bu ekiplerin denetimleri olur.
00:11:26Gerçekten Hazine ve Maliye Bakanlığı ekipleri gider ve o diyelim ki ticari bir işletme oranın kasasına oturup
00:11:33burada nasıl bir o gün için hasılat var ona bakılır, tek tek not edilir.
00:11:39Sonra beyanla karşılaştırma yapılır.
00:11:41İnceleme bu şekilde olacak.
00:11:43Yılın belirli zamanlarında bu tespitler yapılacak.
00:11:45Ama burada da bir soru işareti var yine.
00:11:47Yani neye göre? Diyelim ki Maliye Bakanlığı ekipleri bir kez gitti.
00:11:51O bir kez gitti orada bir şey tespit etti.
00:11:53Onunla mı ya da tespit edemedi o şirket ya da kişi düzgün beyan veriyor mu?
00:11:59Bunun bir kriteri var mı? İşte orada da bir kriter var.
00:12:02Şöyle ayda 3 yılda 12 tespite bakıldığında o genel bir ortalama sayılacak.
00:12:08Eğer burada işte %20'ye aşan bir farklılık uyumsuzluk görülürse
00:12:12işte o zaman Hazine ve Maliye Bakanlığı diyecek ki önce bize bir izahat ver.
00:12:16Neden burada bir uyumsuzluk var? Sonra o izahate bakılacak.
00:12:19Orada bir sıkıntı varsa orada belirlenen miktar üzerinden vergi alınacak.
00:12:25Sistem böyle işleyecek.
00:12:26Peki çok teşekkür ediyoruz Gülşen Coşkun.
00:12:28Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumak'la hayvancılıkta yeni desteklemelere ilişkin açıklamalarda bulunuyor.
00:12:34Kulak verelim.
00:12:35İlave destekleri kazanmış olacaklar.
00:12:38Ayrıca suni tohumlama, soy kütüğü, yerli sperma, ari işletmecilik gibi konularda da
00:12:48bütün bunların üzerine ilave destekler de verilmiş olacak.
00:12:53Ürün geliştirme desteklerimizde anabaşlıklar halinde çiğ süt, besilik erkek sığır yani karkas
00:13:02ve tiftik üretim desteklerini kapsıyor olacak.
00:13:06Yine bu başlıkta da aile işletmeleri genç girişimciler, kadın girişimciler ilave desteklere sahip olmuş olacaklar.
00:13:19Yeni destekleme modelimizin ilk kez verildiğini özellikle kadınlar ve gençler için ifade etmek istiyorum.
00:13:27Onları üretime teşvik ederken aynı zamanda verimliği artırıcı kriterleri sağlayan üreticilerimizin de bu desteklerden daha fazla faydalanacağının altını çizmek istiyorum.
00:13:41Bütün amacımız ülkemizde, bütün kategorilerde, bitkisel üretimde, hayvansal üretimde, su ürünlerinde
00:13:50verimli ve kaliteli üretimi ve ülkemizin ihtiyacının yanı sıra ihraç edebilir ürünler üretebilmeyi de sağlamak olacak.
00:14:02İnşallah bu destek modelimiz resmi gazetede birkaç gün içerisinde yayınlanmış olacak.
00:14:10Dünyanın ve ülkemizin değişen ve gelişen şartları var. Bunları hepimiz çok yakından takip ediyoruz.
00:14:16Dolayısıyla bu destek modelimiz planlı üretimi destekleyecek bu destek modelimiz Sayın Cumhurbaşkanlığımızın liderliğinde inşallah ülkemizi daha müreffeh yarınlara da çıkarmış olacak.
00:14:34Ben bu mimalde bütün bu çalışmaların hayata geçmesi için çaba gösteren, ter döken, emek veren bütün çalışma arkadaşlarıma canı gönülden teşekkür ediyorum.
00:14:50Lalahan Uluslararası Hayvancılık ve Eğitim Merkezi'nin bundan sonra sadece bizim ülkemize değil, uluslararası boyutta bizlerden yardım ve destek isteyen bütün ülkelere hizmet vereceğini de buradan ifade etmek isterim.
00:15:11Bu bağlamda da bu merkezin bütün tesislerinin yeniden revizyonu ilaveleri de inşallah bu yılın sonuna kadar tamamlanmış olacak.
00:15:23Tekrar ülkemiz için üreticilerimiz için hayırlı uğurlu olmasını diliyorum. Teşekkür ederim.
00:15:33Tamam mı arkadaşlar?
00:15:36Bakan Yumaklı'nın açıklamalarını canlı olarak ekranlarınıza getirdik, devam edelim.
00:15:40Şimdi biraz önce Gülşen Coşkun anlattığı vergi düzenlemesinin ekonomiye etkisini konuşmaya devam edeceğiz.
00:15:46SGK uzmanı Murat Bal bizimle birlikte.
00:15:49Murat Bey hoş geldiniz yayına.
00:15:51Hoş bulduk yayınlar seviyorum.
00:15:53Şimdi örneğin kurumlar vergisi indirim ve istisnalar düşülmeden önceki kurum kazancının yüzde onundan az olmayacak.
00:16:02Avukat, doktor gibi serbest mesleklere belli dönemlerde hasılat tespiti yapılacak.
00:16:08İşte uyumsuzlukta izahat elbette istenecek.
00:16:12Böylece vergi istisnalarının önüne geçilmesi hedefi var.
00:16:15Bu kararların kısa vadede ekonomiye nasıl bir etkisi olur sizce?
00:16:20Nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:16:23Evet Semih Hanım dün bildiğiniz gibi vergi paketi meclise indi elli üç maddelik bir paket.
00:16:28Aslında bakarsanız bu elli üç maddeden daha fazlaydı.
00:16:32Burada birkaç maddenin biz paketi tekrar girmediğini görüyoruz.
00:16:37Sizin bahsettiğiniz gibi kurumlar vergisine yönelik olarak sadece hasılat üzerinden hesaplama yönteminin değiştirilmesi değil.
00:16:46Aynı zamanda bir küresel kurumlar vergisi diyebileceğimiz tırnak içinde bir vergi daha geldi kurumlar vergisinde.
00:16:54Yani yurt dışı kaynaklı şirketler sermayesi yurt dışı kaynaklı şirketlerin de aynı şekilde ek bir vergilendirmeye tabi tutulması şeklinde bir düzenleme oldu.
00:17:05Bu dünyada da uygulanan bir düzenleme bir bakıma OECD ülkelerinde özellikle birçoğunda uygulanıyor.
00:17:12Pakete genel anlamda baktığımızda Maliye Bakanı Mehmet Şimşik'in devamlı olarak az kazanandan az çok kazanandan çok alacağız diye bir bottosu vardı.
00:17:23Burada baktığımızda bunun henüz net olarak bu pakete yansıdığını ben pek düşünmüyorum.
00:17:31Tam olarak bütün kazançların vergilendirilmesine yönelik bir maddeler burada görülmedi.
00:17:39Özellikle geçtiğimiz günlerde bir açıklama yapmıştı işte 5 milyon lira aylık harcama yapan 800 kişiden bahsedilmişti mesela.
00:17:48Bir nereden buldun hatırlıyorsanız eğer Zekeriya Temizel Sayın Necevit zamanında bir nereden buldunla alakalı bir şey çıkmıştı madde.
00:17:59Onun da burada olacağı en azından çok yüksek harcamalar yapan ama gelir beyan etmeyenlerin de burada olacağına bu maddeler içinde olacağına dair açıklamalar gelmişti.
00:18:09Ben onu da göremedim.
00:18:11Yani şu anda gelen maddelerle evet kurumlar vergisinde herhangi bir kayıp kaçağının önüne geçmek için belli adımlar atılmış durumda.
00:18:21Yeni vergi ihdası edilmiş aynı şekilde yurt dışındaki sermaye şirketlerine yönelik olarak şu anda gözüken bu.
00:18:28Peki doktor işte avukat gibi serbest mesleklere belli dönemlerde hasılat tespiti yapılacak deniyor.
00:18:35Bu kolay mı nasıl olacak?
00:18:37Ya şimdi burada bazı sektörlerde bu kolay.
00:18:41Mesela avukatlar üzerinden bahsedelim.
00:18:48Şu anda biliyorsunuz ki UYAP sistemi var bütün adliyelerimizde uygulanan.
00:18:53Bu UYAP sistemine bir avukat bir dosyaya vekalet koyduğu anda zaten bu konuyla alakası bağlantısı kurulmuş demektir.
00:19:02Şimdi burada bizim vergi sistemimizde özellikle bu serbest meslek kazançlarında tahsil esası var.
00:19:11Yani siz serbest meslek albabı olarak bir avukat doktor veya mali müşavi olarak bir fatura kesmek için burada tahsilat yaparak fatura kesilir.
00:19:21Ticari işletmelerde ise tahakkuk esası vardı.
00:19:24Onlar işlemi yaparak faturayı kesmek zorundadırlar.
00:19:28Şimdi serbest meslek makbuzu kestiğinde de avukat zaten vergilendirmesi de yapılmış olur.
00:19:36Ancak dediğim gibi bu UYAP sistemi olsun mesela avukatlar da onların gelir giderlerine dair bir tespit fikri verecek bu bir.
00:19:46İkincisi banka kayıtları.
00:19:48Yani kişilerin bankalarına gelen mesela o bahsettiğimiz avukatın bankasına gelen kayıtlar üzerinden de o tarihlere veya o kişilere para yollayan kişilere eğer siz hukuk hizmeti veriyorsanız zaten UYAP sisteminde bu belli.
00:20:05İşte o zaman bağlantı kurulmuş olacak.
00:20:07Tabii ki çok kolay değil ama artık geldiğimiz noktada o kadar da zor da değil.
00:20:13Çünkü birçok dijital ortamda bu veriler tutuluyor ve akıllı yazılımlarla da Maliye Bakanlığı zaten bu takibi yapmak istiyor.
00:20:23Aslına bakarsanız kanunun sebebi de o.
00:20:25Şimdi çalışma hayatıyla ilgili o önemli adımlar atılıyor dedik EYT sonrası aynı iş yerinde çalışanlar için işte işverene verilen %5'lik destek primi de kaldırıldı.
00:20:36Kayıt dışı çalışanlara verilen cezalar da oranın arttırıldığını görüyoruz.
00:20:41Biraz bu önlemlere de değinelim kısaca ne getirir buyurun.
00:20:45Evet bu paketin için aynı zamanda sosyal güvenlik sistemiyle alakalı da maddeler girdi.
00:20:52Burada özellikle EYT çıktığı zaman hatırlarsanız eğer devam edecek kişilerin hem çalışma hayatının içinde tutulması,
00:21:03tekrar sosyal güvenlik destekleme primlerinin devam etmesi hem de burada bir kolaylık sağlanması için işverenlere %5'lik bir indirim gelmiştir sosyal güvenlik priminden.
00:21:14Burada artık bunun kalktığını görüyoruz.
00:21:17Yaklaşık olarak 16-17 aydır uygulanıyor bu.
00:21:21Şu anda artık kalktı ve EYT'den emekli olurken aynı iş yerinde devam eden emeklilerimizin de artık normal emeklilerden herhangi bir fark kalmadan sosyal güvenlik destekleme primlerini ödeyecekler.
00:21:37Diğer taraftan kayıt dışı çalışma ile alakalı yapılan düzenlemeyi ben olumlu buluyorum.
00:21:44Bakın biz bugün eğer düşük emekli maaşlarını konuşuyorsak Semih Hanım bunun en önemli konusu aslında en önemli sebeplerinden bir tanesi de kayıt dışı çalışanlar.
00:21:56Neden diye sorarsanız sosyal güvenlik bütçesi maalesef ki bu kayıt dışılar yüzünden her zaman için zarar görüyor.
00:22:05Eğer ki kayıt dışı çalışanlar bugün itibariyle çalışma hayatının neredeyse 1 bölü 4'ü.
00:22:11Yani Türkiye'deki her 4 çalışanın birisi kayıt dışı çalışıyor.
00:22:16Siz bugün sosyal güvenlik primlerinde 1 bölü 4 bir artış yaşadığınızı düşünün.
00:22:22Bunu böyle değerlendirmek lazım.
00:22:24Evet kayıt dışı çalışmaya cezalar kesilmeli ama devletin de yapması gereken şeyler de var burada.
00:22:30Mesela bu kaydın içinde kalan kişilerin şu anda aylık bağlama oranlarındaki düşme sebebiyle emekli aylıkları düşüyor.
00:22:38Yani siz burada evet sadece cezayla bunu maalesef ki önleyemezsiniz.
00:22:45Hem ceza hem de burada ödül yöntemi olması gerekiyor.
00:22:49Sistemin içine giren insanların da burada ödüllendirilmesi gerekiyor.
00:22:55Siz eğer derseniz ki bu sistemde kaldıkça senin emekli maaşın düşecek.
00:23:00O zaman insanlar da prim primlerini doldurduklarında sistemden çıkıyorlar.
00:23:04Ve geldiğimiz noktada da işte sistem zarar görmüş oluyor.
00:23:07Emekli maaşları neden 12.500 lira diye konuşuyor oluyoruz.
00:23:11Birçok sebebi var bunların ama düzeltmek de Çalışma Bakanlığı'nın çalışmalarıyla bence olur.
00:23:18Yeter ki bu işin üzerine de sıkıca iyisinler.
00:23:21Çok teşekkür ediyoruz Murat Bağ.
00:23:25Kolay gelsin.
00:23:26Şimdi Uluslararası Para Fonu IMF'de küresel ekonomi için 2024 büyüme tahminini değiştirmedi.
00:23:33Türkiye için beklentilerini yükseltti.
00:23:35Bu ne anlama geliyor?
00:23:36Ekonomist profesör doktor Murat Ferman'la konuşacağız.
00:23:39Murat Bey hoş geldiniz yayına.
00:23:41Semih Hanım merhaba.
00:23:42İyi günler, iyi yayınlar diliyorum.
00:23:44Sağ olun.
00:23:45Şimdi IMF Türkiye ekonomisi için 2024 büyüme tahminini %3.1'den %3.6'ya yükseltti.
00:23:52Ama 2025 beklentisini düşürdü.
00:23:552024 için bu artış nasıl sağlandı?
00:23:58Bununla başlayalım.
00:23:59Buyurun.
00:24:00Evet izin verirseniz önce bu raporun ne anlama geldiğinden bahsetmek lazım.
00:24:05Dünyada küresel ekonominin gidişatını ve genel seyrini izlemek bakımında en çok referans verilen ve en ciddiye alınan kaynaklardan birinden bahsediyoruz.
00:24:15Dünya ekonomik görünüm raporu genellikle senede iki kez yayınlanır ama ara dönemlerde de güncellemesi yapılır.
00:24:22İşte şimdi konuştuğumuz en son geçtiğimiz 16 Nisan'da yapılan güncellemenin yerine geçen son güncelleme.
00:24:30Demek ki Temmuz ayındaki güncellemede sizin de belirttiğiniz gibi özellikle Türkiye söz konusu olduğunda yukarı yönlü bir düzeltme olmuş.
00:24:39Ama bu raporların ve güncellemelerin en önemli özelliği bence alt ibarelerinde yer alıyor Semih Hanım.
00:24:46Çünkü IMF'nin ve genel olarak mevcut müesses ekofinans sisteminin gidişatı nasıl gördüğüne dair önemli ipucu veriyor.
00:24:55Nisan ayındaki raporun güncellemenin başlığı şuydu.
00:25:02Yani istikrarlı ama yavaşça ve farklılaşan bir dünyada bir parçada direnen bir ekonomi.
00:25:13Şimdiki bizim konuştuğumuz ve Türkiye'nin bu sene için büyüme prospektlerinin tahminlerinin 0.5 oldukça önemli bir oranda yükseltildiği bu raporun alt başlığı
00:25:31çünkü biliyorsunuz yapışkan, sıkıntılı, netameli bir yer demek.
00:25:35Neden? Çünkü şu tespitte bulunuyor demiliyor ki dünyada dezenflasyonist gelişmeler devam ediyor.
00:25:42Ama bazı ülkelerde enflasyon konusunda henüz alınacak mesafeler yapılacak işler var.
00:25:47Ve bu çerçevede en önemli unsurlardan bir tanesi de pandemi döneminden sonra ilk defa enerji ve gıda fiyatlarıyla o dönem pandemi öncesi fiyatlar yakalandı.
00:25:59Hatırlanacağı üzere geçtiğimiz aylar içerisinde enerji fiyatlarında görece sabit kalma vardı küresel bazda.
00:26:07Petrol fiyatları artmıyordu hatırlarsanız.
00:26:09Ufak oynamalar vardı ama sabit kalıyor 80 dolarlar civarındaydı.
00:26:13Gıdada da aşağı doğru gidiş vardı.
00:26:15Şimdi bir parça yukarı yönlü bir hareket var.
00:26:18Bir de hizmetler sektöründen gelen katılık hizmetlerdeki katılık.
00:26:22Dünyada dezenflasyon eğilimleri konusunda merkez bankalarının biraz elini sıkı tutmalarını sağlıyor.
00:26:30Ne oluyor birden bire faiz indirimine geçmiyorlar ve güçlü dolar baskısı devam ediyor.
00:26:35Bir numaralı sıkıntı bu olarak görülüyor.
00:26:37İkinci sıkıntı da kamu maliyelerinden doğan bazı sıkıntılar var.
00:26:41Şimdi bu çerçevede ABD'nin de ekonomide soğumanın olacağı öngörülüyor.
00:26:47Nitekim ABD'nin de birliği civarlarda bir büyüme var.
00:26:53Esas Türkiye tabii pozitif ayrışmış gene.
00:26:56Tabii yükselen ekonomilere baktığınızda Türkiye'nin aslında 4.2 olarak gözüken 2024 rakamının biraz altında kaldığını görüyoruz.
00:27:07Burası bir gerçek.
00:27:09Ama gene de özellikle Avro bölgesine göre Türkiye pozitif ayrışıyor.
00:27:14Çünkü Avro için 2024'te %1'in de altında 0.9'luk bir prospek var.
00:27:21Önümüzdeki sene içinde 1.5'luk.
00:27:24Bu bizim için de iyi haber değil çünkü biliyorsunuz bir numaralı dış ticaret partilerimiz Avrupa.
00:27:29Bu bakımdan Türkiye'nin özellikle uzak pazarlara açılım ve yeni opsiyonları arama bakımından bir önemli mesaj var.
00:27:38Tabii Türkiye büyümenin çok yakıştığı, Türkiye büyümeyle taçlanan bir ekonomi.
00:27:44O bakımdan geçtiğimiz dönemlerde de hep pozitif ayrışıyoruz ama bu büyümenin kök sebep enflasyondan arındırılmış,
00:27:52onun o kirletici ve perdeliğici gölgesinden sıyrılmış ve kalkınmayla terbiye edilmiş olması lazım.
00:28:02O halde bir kere daha söylüyoruz gerek şart olan büyümeyi sağlama bakımından Türkiye'nin öne açık gözüküyor.
00:28:08Ancak bu gerek şartın yeter şartla hemhal edilmesi, daha sürdürülebilir hale gelmesi, yaşam kalitesiyle taçlandırılması için
00:28:19Türkiye'nin önünde özellikle bu ekonomi programının yapması gereken çok iş, alması gereken çok mesafe olduğu bir kere daha bu vesileyle ortaya gelmiş oluyor.
00:28:30Prof. Dr. Murat Ferman çok teşekkür ederiz.
00:28:32Sağ olun efendim iyi yayınlar diliyorum.
00:28:34Kolay gelsin.
00:28:35Efendim sitelerdeki havuz spor salonu gibi ortak alanları bazı kiracılar kullanmadıklarını söyleyerek masrafları da ödemek istemiyor.
00:28:43Peki bu mümkün mü? Yasal olarak havuzlu bahçeli sitelerde nasıl yol izlenmeli?
00:28:49Ayrıntıları CNN Türk muhabiri Emel Telli ve kameraman Burak Benlioğlu'nun haberinden izleyeceğiz.
00:28:56Sosyal tesisi bol olan bir siteden yer alıyorsanız giriş çıkış kapısı da birkaç tane ise giderlerin fazla olacağı kaçınılmazdır.
00:29:05Bir tarafta artan aidatlar diğer taraftaysa ödenen hizmet bedelleri kiracıları düşündürüyor.
00:29:13Sitelerdeki aidatlar her geçen gün artıyor.
00:29:20Kiracılar dert yanıyor.
00:29:22Kullanmadığım havuzun spor salonunun bedelini ödüyorum diyor.
00:29:27Bu duruma isyan ediyor.
00:29:29Neredeyse her sitede havuz, çocuk parkı, spor kompleksi görmek mümkün.
00:29:34Ancak kimi kiracılar bunlardan faydalanmıyor, faydalanmadığı içinse ücret ödemek istemiyor.
00:29:40Peki bu mümkün mü?
00:29:41Ben aidatlara karışmıyorum.
00:29:43Bazı tesisleri kullanmıyorum.
00:29:45Bazı giderleri ödemem diyemezsiniz.
00:29:47Ancak bir istisnası var.
00:29:49Havuz sadece iki blokun kullanımına açık.
00:29:53Sadece o iki blok öder, diğer bloklar ödemez.
00:29:57Peki spor kompleksi olan sitelerde nasıl bir yol izlenmeli?
00:30:01Yani kiracı kullanmadığı halde masrafları ödemek zorunda kalır mı?
00:30:05Mevcut havuzun kullanımına ilişkin giderleri ödemek zorundayız.
00:30:10Olmayan bir havuzun sıfırdan yapılması gerekiyorsa buna sadece ve lükse ve çok masraflıysa sadece karar verenler öder.
00:30:20Kafaları karıştıran bir diğer soruysa kiracıların havuza girişi yasaklanabilir mi?
00:30:26Sadece dairenizi kiraya vermezsiniz.
00:30:29O sitedeki bütün ortak alan yer, tesisleri, spor sahasını, havuzunu ve diğer yeşil alanları kullanma hakkını da vermiş olursunuz.
00:30:40Dolayısıyla ne Malik bunu diyebilir ne site diyebilir.
00:30:44Kiracı havuzu kullanamaz, sosyal tesis kullanamaz diyemez.
00:30:51Havayla devam edeceğiz.
00:30:52Gündüz dışarıda durulmuyor.
00:30:54Özellikle İstanbul'da gecede uyulmuyor.
00:30:56Akom'dan da İstanbul için şimdi sıcak hava uyarısı var.
00:31:00Orhan Şen bizimle birlikte profesör, doktor, meteoroloji danışmanımız.
00:31:03Orhan Bey hoş geldiniz.
00:31:04Hoş bulduk Semih Hanım.
00:31:05Çok sıcak.
00:31:06Çok sıcak.
00:31:07Devam edecek mi?
00:31:08Devam ediyor.
00:31:09Biz Haziran başından itibaren sıcaklara alışmaya başlamıştık.
00:31:14Hatta onu o zaman biliyorsun yayında yaptık.
00:31:16O ara bir kavurdu yine bir dönem.
00:31:18Bir kavurmuştu gene.
00:31:19Ama bunlardan daha şiddetlisi de gelebilir demiştik.
00:31:23Her gelen sıcak hava dalgası bir kademe daha yukarıdan geliyor.
00:31:28Şimdi bu önümüzdeki hafta yani bugünden itibaren 17'sinden 22'sine kadar olan ekranda onu görüyoruz.
00:31:36Gördüğümüz gibi beyaz olan kısımlar aşırı sıcaklar.
00:31:40Beyaz olan kısımlar yani şurada bakalım şu kısımlar böyle.
00:31:45Rusya'nın da güneyi gördüğünüz gibi.
00:31:48Balkanlar ve Rusya'nın güneyiyle bizim Trakya ve Ege Marmara'ya dahil olmak üzere aşırı sıcaklar var.
00:31:58Aşırı sıcakta aşağıda skala var görüyorsunuz.
00:32:0140 derecenin üzerinde beyaz olan yerler 50 dereceye yaklaşmış sıcaklıklar yani.
00:32:07Demek ki Muğla, Aydın, Manisa civarlarında 50 dereceye yaklaşacak sıcaklıklar oluyor.
00:32:14Keza Trakya'da, Edirne'de o şekilde.
00:32:17Bu sıcaklık nefes dahi aldırmıyor.
00:32:19Aldırmıyor.
00:32:20Ne kadar sürecek peki bugünden itibaren?
00:32:22Bu dalga bitecek.
00:32:23Ne zaman bitecek?
00:32:24İşte ayın 22'si civarında.
00:32:26Sonra bir daha mı gelecek?
00:32:27Tekrar bir daha gelecek.
00:32:28Yani bu sene bitmeyecek.
00:32:30Bitmeyecek ne diyeyim?
00:32:31Bu sene yani Eylül'ün 15'ine kadar bitmez bu sıcaklıklar.
00:32:35Arada sırada biraz zayıflayarak biter.
00:32:37Mesela ayın 22'sinde İstanbul'da nem biraz azalıyor.
00:32:41Yani rüzgar, kuzeydoğulu rüzgarlar değişiyor.
00:32:45Biraz hem rüzgar...
00:32:4622'si dediğiniz haftaya pazartesi itibaren.
00:32:48Haftaya pazartesi.
00:32:49Ayın 22'si haftaya pazartesi galiba değil mi?
00:32:50Evet.
00:32:51Azalıyor.
00:32:52Sıcaklıklar da biraz düşüyor.
00:32:53Hani bu süreklilik yok tabii bunda.
00:32:56Arada sırada şey geliyor.
00:32:57Ama şimdi baktığımız zaman İstanbul'a şu andaki bugün İstanbul'da 36-37 derece sıcaklık.
00:33:0336-37 derece dediğimiz zaman bu gölgede ölçülen sıcaklık.
00:33:08Gölgede ve siper içerisinde ölçülür bunlar.
00:33:10Şimdi şehir içerisine baktığımız zaman bu 40 derecedir.
00:33:13Hissedilenlerden bahsetmiyorum.
00:33:1540 derece sıcaklık.
00:33:16Hele hele bu gökderenlerin olduğu o plazaların olduğu camlı gökderenlerin olduğu yerdeyseniz
00:33:231-2 derece daha üzerine koyun.
00:33:2540'ın üzerinde İstanbul şehir içerisinde.
00:33:27Onun için ben söylüyorum bugün ve yarın özellikle bugün ve yarın hatta cumartesi günü de dahil olmak üzere.
00:33:34İşiniz yok da dışarı çıkmayın.
00:33:36Yani bu son derece tehlikeli, riski.
00:33:39Bundan önce de bu tür sıcak hava dalgaları olmuştu.
00:33:42Fransa'da oldu, İspanya'da oldu ve buralarda çok ölüm vakalar meydana geldi.
00:33:47Türkiye'de büyük bir ihtimalle ölüm vakaları meydana gelmemesi için en azından buna engel olmak için dışarı çıkmayalım.
00:33:55İşiniz yoksa.
00:33:56Artık böyle değil mi?
00:33:58Hayat böyle geçecek.
00:33:59Bundan sonra daha sıcak.
00:34:01Artık bundan sonra böyle yani.
00:34:03Artık böyle yani kışları da bekleyemiyor.
00:34:06Bizim alıştığımız o sonbaharlar falan yok artık.
00:34:10Geçti onları artık.
00:34:11Türkiye yarı kurak.
00:34:12Kışla kış gibi geçmedi ki örneğin.
00:34:14Kışla kış gibi geçmedi bu sene.
00:34:15Kar yağmadı örneğin İstanbul'a.
00:34:17Kar yağmadı.
00:34:18Yani Anadolu'ya da çok fazla kar yağmadı.
00:34:20Çanadolu bölgesinde oraya da kar yağmadı.
00:34:22Anadolu'ya yüksekliğinden dolayı kar yağdı ama.
00:34:25Dolayısıyla bir taraftan bu sıcak hava dalgası, Dünya Sağlık Örgütü'nün ve Birleşmiş Milletler'in bir kararı var.
00:34:33Sıcak hava dalgası da doğal afet sayılıyor artık.
00:34:36Dolayısıyla bu doğal afetten kendimizi korumamız lazım.
00:34:40Yani illa taşkın, sel, fırtına olması şart değil doğal afet için.
00:34:45Bu da bir doğal afettir ve hatta çok daha tehlikeli.
00:34:49Çok daha geniş kitlelere etkisi olan bir sıcak hava dalgasından bahsediyoruz.
00:34:55Hani taşkın da sadece o bölgeyi etkiler ama bu sıcak hava dalgası çok daha büyük.
00:35:00Hiçbir şey normal değil.
00:35:01Bir de artık hani sel diyoruz.
00:35:02Yağmur, bereket diyeceğim ama onun ötesinde bir felakete dönüşüyor.
00:35:06Kesinlikle.
00:35:07Son bir hafta gördüklerimiz.
00:35:09Semih abi bir de şunu söyleyeyim müsaade edersen.
00:35:12Hani bazen görüyoruz ya işte yine Samsun'da su bastı.
00:35:16İşte Erzurum'da su bastı.
00:35:18Şimdi bunların hep nedeni yeryüzünün çok sıcak olmasından kaynaklanan konvektif hareketler.
00:35:23Yani düşer hareketler meydana geliyor.
00:35:25Ve Anadolu'da bunları ara sıra da öğlen saatlerinde göreceğiz.
00:35:29Bugünlerde de göreceğiz.
00:35:31Mesela bugün Çankırı Ankara'nın kuzeyi ve Ankara'ya da sarkabilir.
00:35:36Buralarda da öğle saatlerinden sonra yani bir iki saat içerisinde burada da kuvvetli yağışlar, kısa süreli kuvvetli yağışlar, su baskını, yıldırım ve dolu yağışlar dönebilir.
00:35:47Bu yeryüzünün yaşadığımız yerde sıcaklığın çok yüksek olmasından kaynaklanıyor.
00:35:53Bir şey daha söyleyeyim müsaade edersen Semih'e.
00:35:56Bir de Türkiye üzerindeki türbülanslar çok arttı.
00:36:00Türbülans dediğimiz zaman hemen uçak aklımıza geliyor.
00:36:03Uçakta giderken çok sarsıntı çekiyoruz.
00:36:05Türkiye üzerinden geçerken.
00:36:07Bunun nedenlerinden bir tanesi de işte deminden söylediğim hani Çankırı'da işte Denizli'de bilmem nerede olan kuvvetli yağışlar var ya.
00:36:15O kuvvetli yağışların oluşturan kümrenin en besi bir bulutların Türkiye'de çok fazla yaygınlaşması ve jet akımlar dediğimiz rüzgar akımının da Türkiye üzerinden geçmesinden kaynaklanan,
00:36:29Türkiye üzerinde bu türbülanslı uçuşlara da alışık olmamız lazım.
00:36:34İkincisi dediğim gibi nem çok fazla.
00:36:40Nemle birlikte baktığımız zaman hani 36-37 derece diyoruz ya sıcaklık ölçüler.
00:36:46Nemle birlikte onu 41 derece hissediyoruz ki önemli olan zaten insan sağlığı açısından nem daha önemli.
00:36:53Çünkü nem bizim regüle edemiyor vücut bu ısıya karşı kendisini koruyamıyor.
00:37:00Dolayısıyla nem burada önemli bir faktör olarak karşımıza çıkıyor.
00:37:05Çünkü terlememizi engelliyor.
00:37:07Terleyemezsek biz vücut regüle edemiyor sıcaklığını.
00:37:11Dediğim gibi bu haftada bu aşırı sıcakları aşırı sıcak.
00:37:16Bu haftayı böyle tamamlayacağız.
00:37:17Tamamlayacağız.
00:37:18Önümüzdeki haftada böyle sürmesini öngörüyorsunuz.
00:37:20Bundan sonra da bu tür sıcak hava dalgaları devam edecek.
00:37:23Kesinlikle bu sıcak hava dalgaları 4-5 gün devam eder.
00:37:27Bu da bir tanesi.
00:37:29Kırmızı alarm verildi Bulgaristan'da.
00:37:33Bulgaristan ve diğer komşu ülkelerimizde de aşırı sıcaklar devam ediyor.
00:37:40Hava böyle çok sıcak olunca tabii süt tüketimi de haliyle artıyor.
00:37:44Hani uyarılar var sıcak havalarda dışarı çıkmayın ama içeride de biraz suyu galiba kontrollü kullanmak lazım.
00:37:50Biz onunla ilgili böyle madde madde bir grafik de hazırladık.
00:37:53O da ekrana geliyor şu anda.
00:37:55Örneğin duş süresi.
00:37:57Hani bazen oluyor ki gün içerisinde bir değil birden fazla kere insan duş alma ihtiyacı duyuyor.
00:38:03Havanın sıcağından dolayı.
00:38:05Ama 5 dakika veya altında olmalı uyarısı var örneğin.
00:38:08Şimdi bunların hepsi doğru uyarılar.
00:38:10Gördüğünüz gibi sebze ve meyvelerin akarmışlık yerine su dolu bir kapta.
00:38:16Bunlar hep suyumuzu idareli kullanalımdan kaynaklanıyor.
00:38:20Niye idareli kullanıyoruz?
00:38:22Hiç %63'lük bir dolluk oranına İstanbul'da buna güvenmeyelim.
00:38:27Çünkü süratli bir şekilde buharlaşma kayıpları arttı.
00:38:30%30'lara çıktı bu sıcaklardaki buharlaşma kayıpları.
00:38:34Dolayısıyla bizim mevcut suyumuz da sürekli olarak buharlaşarak kayıplara karışıyor.
00:38:39Dolayısıyla bahçe sulamayı yaparız özellikle yazlık yerlerde.
00:38:42İşte bu buharlaşmanın az olacağı sabahın erken saatleri öneriliyor ya da akşam yapılıyor.
00:38:47Akşam gece saatlerinde sulamanın.
00:38:49Artık bu hobi bahçesi dediğimiz şeylerin de biraz vazgeçmemiz gerekecek galiba.
00:38:55Çünkü su gerektiren, araba yıkama, halı yıkama bunlar hep söylüyoruz ama.
00:39:00Ama var.
00:39:01Ama var maalesef.
00:39:02İstanbul'da bir sürü havuz var.
00:39:04Bu havuzların artık şebeke suyuyla doldurulmaması lazım.
00:39:09Yani ya artezyenle yahut da deniz suyuyla doldurulması lazım.
00:39:12Yani suyumuzu kesinlikle idare etmemiz lazım.
00:39:17İyi kullanmamız lazım.
00:39:19Yani her zaman için biz bu su sıkıntısına tekrar gelebiliriz.
00:39:24Hani %63 dolduk bakın.
00:39:26%85 de yaz aylarına girdik.
00:39:29%63'e düştük.
00:39:30Yani %21'den azaldı suyumuz.
00:39:32Dikkatli olmazsak daha da azaldı.
00:39:34Bu arada bakanlık binalarda gri su geri kazanımı ve yağmur suyu hasadı yöntemlerinin
00:39:40de uygulanması gerektiğini anlattı.
00:39:42Kesinlikle.
00:39:43Bu son derece, bu son madde son derece önemli.
00:39:45Hep bunu şey yapıyoruz ve belediyelerde ve imar yönetmeliklerinde bu son maddenin
00:39:51konması lazım.
00:39:52Yağmur suyu hasadının her yapılan binada yağmur suyu hasadını yapması için şey
00:39:58yönetmeliğine, bina yönetmeliğine konulması lazım ki.
00:40:02Binanın o hasat ettiği suyuyla bahçesini sulaması lazım.
00:40:07Şu maddeyi de okuyayım.
00:40:08Ardından size küçük bir sorum daha olacak.
00:40:10Klozet rezervuarında kullanılacak su hacmini azaltmak için bir buçuk litrelik su şişesi
00:40:17yerleştirilmeli deniyor.
00:40:18Bu da son derece önemli bence.
00:40:20Duş kadar işte sebze ve meyveleri akarmışlık yerine su dolu kapta yıkanması kadar önemli.
00:40:26Bir de merak ediyorum yaz bu kadar sıcaksa bu kış nasıl geçecek?
00:40:30Yine geçen kış gibi mi olur?
00:40:32Onunla ilgili de öngörünüzü kısaca alayım.
00:40:34Tamam.
00:40:35Kısaca onu da vereyim.
00:40:36İlk defa açıklıyorum burada onu da.
00:40:38Bu seneki kış.
00:40:39Son dakikaya hazırlanalım.
00:40:43La Nina'nın etkisi altına gireceğiz biz.
00:40:45Ne zaman gireceğiz?
00:40:46Nedir hocam o?
00:40:47Ekim ayından sonra.
00:40:48Geçen sene biz neyin etkisindeydik?
00:40:50El Nino'nun etkisindeydik.
00:40:51Bu ne demek?
00:40:52Bu Doğu Pasifik'teki deniz suyu yüzey sıcaklığının artması El Nino azalması La Nina.
00:40:59Şimdi burada bir basınç merkezi meydana geliyor.
00:41:03Bu basınç merkezi dünyadaki meteorolojik şeylerin değişimine neden oluyor.
00:41:08Dolayısıyla La Nina'lı bir yıla giriyoruz.
00:41:10La Nina'lı bir yıl olduğu için bu sene Türkiye normal bir kış geçirecek.
00:41:15Ne zamandan itibaren etkisini görürüz?
00:41:18Aslında Eylül 15'e kadar hava çok sıcak olacak dediniz.
00:41:21Yaz devam edecek Eylül'de.
00:41:24Ekim ayında bir sonbahar yaşarız.
00:41:26Kasım ayından itibaren...
00:41:28Bir soğuk göreceğiz yani.
00:41:30Bir şeye gireriz. Soğuğu bence Aralık'ın 15'inden sonra Ocak ayı ve Şubat ayı.
00:41:37Oralarda yani göreceğiz.
00:41:39İstanbul bu sene kar yağışını görür.
00:41:41Onu da söyleyelim. Son dakika olacak.
00:41:43Peki. Çok teşekkür ediyoruz Orhan Hocam.
00:41:45Ben teşekkür ederim.
00:41:46Orhan Şen Profesör Doktor aktardı. Havayı dinledik.
00:41:49Amerika Birleşik Devletleri Gizli Servisinin haftalar öncesinde İran'ın Donald Trump'a suikast girişiminde bulunacağı istihbaratını aldığı iddiası var.
00:42:07Bu gelişme üzerine eski başkanın etrafında güvenliğin arttırıldığı da konuşuluyor.
00:42:12İran ise bu iddialara asılsız ve kötü niyetli dedi.
00:42:20İran'ın eski Amerikan Başkanı Donald Trump'a suikast planladığı iddia edildi.
00:42:29Amerikan Gizli Servisinin gelen bilginin ardından Cumhuriyetçi Başkan adayının çevresinde güvenliği artırdığı öne sürüldü.
00:42:37CNN International İran'dan gelebileceği söylenen tehditle 13 Temmuz'da gerçekleştirilen suikast girişiminin bir ilgisinin olmadığını yazdı.
00:42:49Trump'a 13 Temmuz'daki miting sırasında suikast girişiminde bulunan ve olay mahallinde öldürülen 20 yaşındaki Thomas Matthew Crax'ın İran saldırısıyla bağlantılı olduğuna dair bir bilgi olmadığı ifade edildi.
00:43:05Amerikan Gizli Servisi ve Trump'ın seçim kampanyasından sorumlu yetkililerin suikast girişimi öncesinde İran tehdidi hakkında bilgilendirildiği kaydedildi.
00:43:17Bunun ardından Amerikan Gizli Servisinin son haftalarda Trump'ı korumaya yönelik ilave tedbir aldığı ileri sürüldü.
00:43:26İddialara cevaben İran, Trump'ın İranlı General Kasım Süleymani'nin suikast talimatını veren bir suçlu olduğu açıklamasını yaptı.
00:43:36Trump'ın mahkemeler tarafından yargılanıp cezalandırılması gerektiğini ve İran'ın adaletin tecellisi için yasal yolu tercih ettiği ifade edildi.
00:43:46İddiaların asılsız ve kötü niyetli olduğu vurgulandı.
00:43:51Şimdi haberi de izledik. Trump'a suikast girişimiyle ilgili evet böylesi iddialar var.
00:44:00Haftalar öncesinde İran'ın Trump'a bir suikast girişiminde bulunacağı istihbaratını aldığı öne sürülüyor.
00:44:07Konuşacağız.
00:44:08Amerika Birleşik Devletleri bu güvenlik zafiyetini örtbas etmek için mi acaba İran'ı suçluyor?
00:44:14Yedtepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doçent Doktor Furkan Kaya bizimle birlikte.
00:44:18Hoş geldiniz yayına Furkan Bey.
00:44:20Merhaba Semih Hanım kolay gelsin.
00:44:23İran iddiaların asılsız ve kötü niyetli olduğunu da hemen aktardı.
00:44:27Siz ne düşünüyorsunuz İran'la ilgili bu iddia hakkında?
00:44:33Tabi Semih Hanım bu suikast girişimi gerçekten Amerika Birleşik Devletleri tarihinde yapılan suikastlerin aslında o derin kollarını,
00:44:43o arkasındaki karanlık güçlerin kim olduğu hiçbir zaman belli olmayan ve bilemeyeceğimiz suikastlerdir aslında bunlar.
00:44:50Donald Trump'ta şahsi düşüncem bunun bir örneği.
00:44:52Evet değerlendirdik Trump'ı tetiğe kim çektirdi? Çeken niye o anda öldürüldü?
00:44:58Millisiyafet SİAĞ içerisinde bir mügenlik zafiyeti var mıydı? Gizli servis neden başkan adayını koruyamıyor?
00:45:03Çünkü bu da bir de eski başkan yani en az başkan kadar koruması gereken bir isim.
00:45:07Orada kalabalık içindeki şüpheli şahısları değerlendirdik. Tunç Aksan atlası, Cahil Sıcani, Mesut Hocam da vardı.
00:45:13Bir çok şüpheli ismi de görüntüleri de orada tespit etti.
00:45:16Yani burada basit bir suikast girişimi değil.
00:45:18Peki suikast girişiminden sonra geleneksel düşman olan İran'ın suçlu ilan edilmesi,
00:45:24İran'ın bu anlamda suikastinin azmetiricisi olarak ortaya çıkarılması bence tamamen bir şal politikası.
00:45:30Yani bir şal stratejisi. Ne anlamda söylüyorum?
00:45:32Olayı örtbas etmek, olayın üzerini kapatmak, geleneksel düşman olan İran'ın üzerine bunu atarak,
00:45:38belki de bir İran, Amerika Birleşik Devletleri'nin asimetrik savaşının Suriye üzerinde veya Pistin üzerinde,
00:45:46ki bugün biliyorsunuz Lübnan'ın güneyinde yeni bir harp hazırlığı var ve bunun kuzeye doğru yayılma ihtimalini konuşuyoruz.
00:45:52Böylelikle İran'la Amerika'nın sıcak olarak karşı karşıya girebileceği veya İran'ın sıcak bir savaşa çekilme suretiyle,
00:45:59ki Pazeşkiyan yeni cumhurbaşkanı seçilmesiyle beraber İran yeni bir döneme girdi.
00:46:04Evet ama İran'ı bu anlamda çok sıcak günler bekliyor.
00:46:07Şimdi hatırlayın, evet biraz evvel de izledik.
00:46:09Kasım Süleymani suikastinin arkasında, Donald Trump döneminde Kasım Süleymani öldürüldü.
00:46:15Ve 2018'deki kapsamlı ortak eylem planından, tek taraflı olarak o nükleer anlaşmadan Amerika Birleşik Devletleri çekildi.
00:46:21Trump yönetimi zamanında İran'a çok ciddi ekonomik yaptırımlar uygulandı.
00:46:25Hatta petrol ihracının önüne geçildi.
00:46:27Hatırlayın, devrim muhafızları, yani ilk defa bir ülkenin ordusu terör örgütü hissesine alındı.
00:46:34Bir de şu oldu, bu da önemli tabii.
00:46:36İran tarafından Amerika Birleşik Devletleri'nin insansız havarici düşürüldü.
00:46:40Ve bu aslında bir savaş sebebi miydi, bir kasus belli miydi o dönemin şartları içerisinde?
00:46:45Evet öyleydi.
00:46:46Cebeli Tarık'ta bir İran il kemisli el konuldu.
00:46:49Daha sonra İran buna bir silleme yaptı.
00:46:52Karşılıklı savaş pozisyonuna geçildi.
00:46:54Bu sefer Amerika yatıştırıcılık politikasına geçerek iki tarafta ellerindeki gemileri saldı.
00:46:59Ve yine bir orta yol bulundu.
00:47:01Yani her an Amerika ile İran savaşacakmış gibi bir ortam vardı geçmiş Trump döneminde.
00:47:07Biden döneminde bir ferahlama oldu hatırlayın.
00:47:10Obama dönemindeki o İran'la yeniden bir yumuşama,
00:47:13yeniden bir ortak eylem planı veya bu anlamda nükleer çalışmaların daha dinetlenmesi.
00:47:18İran'ın da bu anlamda tabii adım atması önemliydi.
00:47:20Yaptırımlar kaldırıldı. İran biraz daha nefes aldı.
00:47:23Ama yeni dönemle beraber ki bu eğer suikast girişimi bir bahane olarak kullanılacaksa,
00:47:29İran'ı gerçekten zor günler bekliyor.
00:47:31Ve Trump döneminde eğer İran geleneksel düşman olarak hedefe oturtulacaksa
00:47:36ve onun yanına bir de Çin eklenecekse,
00:47:39o zaman gerçekten çevre coğrafyamızda özellikle Akdeniz'de
00:47:42suların çok daha ısınacağını söyleyebiliriz.
00:47:46Bir de Furkan Bey, Cumhuriyetçi Parti Kongresi sırasında da hareketli dakikalar oldu.
00:47:51Polis kongrenin düzenlendiği bina yakınında bıçaklı bir kişiyi vurarak öldürdü.
00:47:56Hatta bu olay işte Trump'a acaba ikinci bir suikast mı planlandı sorusunu akıllara getirmişti.
00:48:02Ama kısa bir süre sonra olayın kongreden bağımsız yaşandığı da ortaya çıktı.
00:48:07Fakat İran'la ilgili iddia da varken,
00:48:10Trump'a yönelik bir takım yeni suikast girişimleri de beklenebilir mi acaba, sürer mi?
00:48:17Tabii Semih Hanım, bu olasıdır.
00:48:19Şu anda tabii Donald Trump bunun bir tiyatro olduğunu,
00:48:22Donald Trump'ın kendisinin yaptırdığını ifade edenlerin iddialarının ben boşa çıktığını düşünüyorum.
00:48:27Evet, başkanlık seçimi gününe kadar yeni saldırılar olabilir.
00:48:31Ama şu önemli, şimdi yeni bir suikast ihtimali olursa veya suikast neticesinde bir ihtimal ya,
00:48:36eğer Donald Trump hayatını kaybederse, bu Amerika Birleşik Devletleri açısından bir iç savaş senaryosudur.
00:48:42Bunda gerçekten abartı bir taraf yok.
00:48:44Çünkü artık Trump, Trump'tan öte bir duruma geldi.
00:48:47Yani o Trumpçılık, o Trumpizin dediğimiz anlayış,
00:48:50Amerikan milliyetçiliğinin bir doktrina haline gelmiş vaziyette, bir ideolisi haline gelmiş vaziyette.
00:48:54Ve hatırlayın o kongre baskını, yani Donald Trump'ın seçimi hilal olarak kaybettim dedikten sonra,
00:49:01bir anda sokakların dolması ve kongre baskının gerçekleşmesi aslında bu senaryonun bir fragmanıydı.
00:49:06Kostümlü bir provasıydı.
00:49:08Yani iç savaşın kostümlü provası aslında kongre baskının da yaşandı Semih Hanım.
00:49:12Bu az bir şey değil.
00:49:13Ve evet bir şekilde olay yatıştırıldı.
00:49:16Ama bundan sonraki süreçte Donald Trump 78 yaşında,
00:49:19bir sonraki seçimde belki yeni başkan yardımcısı,
00:49:22Cumhuriyetçilerin yeni adayı olarak yoluna devam edecek olabilir.
00:49:25Çünkü bununla ilgili birkaç yorum da okudum.
00:49:27Yerini yetiştiriyorlar da olabilir bu durumda.
00:49:29Ama Amerika içerisinde çok genç, 39 yaşında.
00:49:33Yani ulusalcılarla küreselciler arasında Amerika'da zaten uzun zamanda bir savaş var Semih Hanım.
00:49:39Ve bu savaşın Amerikan seçimlerinin aslında kanlı bir şekilde yansıdığını ben düşünüyorum.
00:49:45Ama bu evet Trump'ın hanesinde pozitif yazdı mı yazdı, artı yazdı mı yazdı.
00:49:49Sazıncak eyaletlere baktığımız zaman Arizona, Ohio, Pennsylvania gibi,
00:49:53yani seçimin kaderini belirleyecek olan 5-6 eyalette,
00:49:57puanların 2-3 puanda arttığını görüyoruz Trump lehine.
00:50:01Ve biraz da başkan yardımcısı adayının da,
00:50:04özellikle Amerika Beşik Devleti'nin Orta Batı bölgesine yer alan sanayi bölgesindeki seçmenlerin
00:50:11ve oradaki iş insanlarının da Trump'ın arkasına geçme hususunda
00:50:15gerçekten destek vereceklerini ifade ediyorlar.
00:50:19Yani Donald Trump bence, tabii artık erken seçim olmadı ama,
00:50:23şahsi düşüncem şu anki şartlara göre seçimin galibi gibi de gözüküyor.
00:50:28Ama dediğim gibi her şeyde olabilir. Sonuçta Kasım'a kadar da önümüze zaman var.
00:50:33Evet daha epey bir vakit var.
00:50:34Furkan Bey çok merak ettiğim için soracağım.
00:50:36Aslında süremizin de sonuna geldik ama Biden geri çekilir mi?
00:50:39Hani çekilmeyeceğini birkaç kez ifade etti de yine de olabilir mi?
00:50:44Semih Hanım şöyle kısaca yönelteyim.
00:50:46Biden çekilmez, çekilttirmez der.
00:50:49Demokratlar da kaybedeceklerini bildiği için en azından Biden'la kaybedelim.
00:50:53Çünkü Biden zaten işte hasta, hareketleri normal değil.
00:50:57Ve bütün enkazı Biden üzerine yıkarak demokratlar kendine yeni bir yol açmak isteyeceklerdi diye düşünüyorum.
00:51:02Yani çekilmek istese bile çekilttirmezler Biden bu saatten sonra.
00:51:05Peki tamam. Çok teşekkür ediyorum Furkan Kaya, doçent doktor yayına katıldığınız için.
00:51:10Teşekkür ederim Semih Hanım. İyi günler.
00:51:13Kolay gelsin.
00:51:14Efendim tamamlıyoruz ilk bölümü gün ortasında bir aramız var. O arayı bitirelim, yeniden buradayız.
00:51:31Efendim kısa bir ara vermiştik ve devam ediyoruz gün ortasına.
00:51:34Hatırlayacaksınız İstanbul Beşiktaş'ta bir gece kulübünde bir yangın çıkmış ve faciaya sebep olmuş 29 işçi insan hayatını kaybetmişti.
00:51:44O faciaya ilişkin davanın ilk duruşması bugün başladı.
00:51:48Hakim karşısına çıkan 9 sanık ifadelerinde acaba ne söyledi, nasıl savundular kendilerini?
00:51:54CNN Türk muhabiri Merve Tokas takip ediyor.
00:51:57Marmara Cezaevi duruşma salonu önünde şu anda yayına hazır.
00:52:01Merve dinliyoruz.
00:52:03Evet Semih Ağa hepimizin günlerce konuştuğu Beşiktaş'ta yaşanan o feci gece kulübü faciası 29 işçiye mezar olmuştu.
00:52:15O iş yerinde başlatılan kaçak tadilat.
00:52:18Şimdi ilk duruşma görülüyor hemen arkamda Marmara Cezaevi'nin duruşma salonunda büyük salonunda duruşma saatler 11 buçuğu gösterdiğinde başladı.
00:52:27Ve toplamda 7'si tutuklu 7'si tutuklu 2 sanıkta tutuksuz olmak üzere toplamda 9 sanık ilk savunmalarını vermek için mahkeme heyetinin karşılarına geçtiler.
00:52:38Peki savunmalarında ne söylediler?
00:52:40Nasıl açıkladılar bu faciayı?
00:52:43Hemen aktarmak istiyorum.
00:52:44İlk olarak Çağatay Altuner söz konusu firmada tadilatta metal işlerinden sorumlu biriydi.
00:52:50Ona soruldu.
00:52:52Olayı anlatır mısın?
00:52:53Neydi bu olay?
00:52:54Nasıl yaşandı?
00:52:55Çok ilginç bir ifade kullandı.
00:52:57Ben hemen onunla başlamak istiyorum.
00:52:59Sayın hakim dedi.
00:53:01Bu bir takdiri ilahidir dedi.
00:53:03Yaşanan bir olay takdiri ilahidir.
00:53:05Suçum yok.
00:53:06Masumum.
00:53:07Biz locaların sadece metal kısımlarını yapacaktık.
00:53:10Aslında işimiz de bitmişti bizim ama yangın olmasaydı böyle bir şey yaşanmayacaktı.
00:53:15İşimizi de bitirmiştik aslında gibi bir ifade garip bir kader savunmasına tırnak içinde bulundu.
00:53:23Özellikle mahkeme heyeti şunu da sordu.
00:53:26Söz konusu tadilatın kaçak bir şekilde başlatıldığını, kaçak bir tadilat olduğunu biliyor mudunuz dedi.
00:53:33Tadilatın kaçak olduğunu bilmiyorduk diye yanıt verdi söz konusu sanık ve ekledi.
00:53:39Hakim de mahkeme başkanı da doğal olarak şöyle bir soru sordu.
00:53:42Siz dedi çalıştığınız işe gittiğiniz iş yerlerinde hiç sormaz mısınız acaba tadilatın yasal bir şekilde başlatılıp başlatılmadığını dedi.
00:53:51O da bu soruya Sayın Hakim normalde soruyorduk ama bu sefer sormamıştık gibi bir ilginç bir savunma yaptı mahkeme heyetinin karşısında.
00:54:00Yine Kahraman Erdem de mobilya dekorasyon işlerinden sorumlu biriydi.
00:54:04O da sanık koltuğunda oturuyordu ve savunma için ayağa kalktı.
00:54:08Peki savunmasında ne söyledi?
00:54:10Özellikle olayın olduğu gün Ahmet Usta geldi.
00:54:13Yani o söz konusu yangının çıkış noktası kaynağı yapan kişi Ahmet Usta.
00:54:18Kendisi çalışanın olduğunu ifade etti.
00:54:20Ve yanıma gelerek 10 dakikalık işinin olduğunu söyledi.
00:54:23Ardından yaklaşık 5 dakika sonra bağırışma sesleri duymaya başladık.
00:54:27Ve herkesin ellerinde yangın söndürme tüpleriyle birlikte kaçtıklarını etrafa kaçışmaya başladıklarını gördüklerini söyledi.
00:54:34Ve ardından da alevlere alevlere doğru koştuklarını görünce biz de pasajın çıkış noktasına doğru çıkış kapısına doğru koştuk.
00:54:42Ama kapı kilitliydi dedi.
00:54:44Semiha bu noktada şuna parmak basmak istiyorum.
00:54:46Burada bu faciada en büyük sorun şartlarından biri neydi?
00:54:50İşçiler neden dışarıya çıkamamıştı?
00:54:52Bu soruydu.
00:54:53İşte bu soruya bizzat sanıklardan bir tanesi kapının kilitli olduğunu,
00:54:57o kapının ofise giderek anahtarlarını aldıklarını ve kapıyı açtıklarını söyledi.
00:55:01Ama onlar çıktıklarında içerideki işçiler artık işçiler için ne yazık ki çok geçti.
00:55:06Bu kapı meselesinde de sadece iki kapı bulunduğunu ve onlardan bir tanesinin de olay anında kapalı olduğunu,
00:55:13işçilerin ise diğer kapıya mesafesinin yangınla kapı arasındaki mesafenin epeyce bir uzak olduğunu
00:55:19ve muhtemelen bu yüzden çıkamadıklarını vermiş olduğu savunmasına söyledi.
00:55:24Genel olarak baktığımız zaman aslında sanıklar savunmalarında masum olduklarını söylüyor her biri.
00:55:31Özellikle ilk sanığın yapmış olduğu söz konusu,
00:55:34Çağatay Altuner'in yapmış olduğu savunmada olayı bir takdiri ilahi olarak nitelendirilmesi de oldukça ilginç.
00:55:42Savunmalar devam ediyor Semiha.
00:55:44Şu an için şöyle arkamda bir kalabalık var.
00:55:47Duruşmaya bir ara verildi kısa bir süre.
00:55:50Bir sonraki aradan sonra devam edilecek.
00:55:53Sanık savunmalar alınacak.
00:55:54Bu duruşmada müşteki savunmalarına geçinmesi planlanmıyor.
00:55:58Sanık savunmalarının alınmasıyla ve yine avukatların savunmalarının da alınmasıyla duruşmanın bu celsesinin sunulması bekleniyor.
00:56:05Sorun varsa alabilirim.
00:56:06Gelişmeler şimdilik bu şekilde.
00:56:08Bundan sonra takdir hukukta, adalette diyelim.
00:56:11Çok teşekkürler Merve Tokas.
00:56:13Kahramanmaraş merkezli depremlerde en büyük yıkımın yaşandığı Hatay'da.
00:56:18Cennetten bir kare olarak satılmıştır.
00:56:21Rönesans, rezidans yerle bir oldu.
00:56:24269 kişi hayatını kaybetti.
00:56:27Rezidansın davasının bugün görülen ikinci duruşması da başladı.
00:56:32Sanıklardan biri kalp krizi geçirdi ve duruşmaya ara verildi.
00:56:396 Şubat depremlerinde 269 kişiye mezar olan Rönesans rezidans davasında sanıklar bugün yeniden hakim karşısına çıktı.
00:56:48Haklarında 22 yıl, 6 şar aya kadar hapis cezası istenen 4'ü tutuklu, 1'i firari, 8 sanığın Hatay 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yargılanmasına başlandı.
00:56:59Üte ait Mehmet Yaşar Coşkun savunmasını yaptığı sırada tutuklu sanık şirket ortaklarından Bülent Seküçoğlu iddiaya göre duruşmada kalp krizi geçirdi.
00:57:08Salona giden sağlık ekiplerinin ilk müdahalesinin ardından tutuklu sanık hastaneye kaldırıldı.
00:57:13Duruşmaya da ara verildi.
00:57:18Kral 3. Charles resmi olarak parlamentonun yeni dönemini açmak üzere Buckingham Sarayı'ndan ayrıldı.
00:57:25Charles, 14 yıl aradan sonra İngiltere'nin ilk sol eğilimli hükümetinin yaslama programını açıklayan bir konuşma yapacak.
00:57:32Parlamentonun resmi açılışı siyasi yılın geleneksel etkinliklerinden biri.
00:57:37Britanya'nın mutlak monarşiden parlamenter demokrasiye dönüşünü simgeliyor.
00:57:42Açılışta Charles hükümetin gelecek yılki yaslama programını ortaya koyan bir konuşma yapacak.
00:57:48Konuşma şu anda başbakan liderliğindeki seçilmiş hükümet tarafından da yazıldı.
00:57:54Etkinlik yüzyıllardır süregelen bir gelenek.
00:57:56Parlamentonun ve kraliyetin her iki kanadının aynı yerde bir araya geldiği tek rutin etkinlik.
00:58:10Yeni vergi düzenlemelerinde içeren teklif meclise geldi.
00:58:13Başta doktorlar, düş hekimleri gibi serbest meslek kazancı olanlarla, restoran, kafe gibi ticari kazancı olanların
00:58:19beyan ettikleri kazançla hasılat arasında fark çıkarsa yakın takibe girecekler.
00:58:25Maliye izahat isteyecek.
00:58:27Ayrıca bankasının post cihazıyla IBAN'ını kullananlara ceza kesilecek.
00:58:34Ortalama bir kuyumcunun aylık vergi matrağı 16 bin 46 lira.
00:58:38Doktorlarımızın aylık 27 bin 376 lira.
00:58:42Avukatlarımızın beyan ettiği yıllık ortalama matrağı kişi başı 17 bin 805 lira.
00:58:48İzah isteyeceğiz.
00:58:49Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek özellikle bazı meslekleri işaret ederek beyan edilen gelinle ilgili böyle konuşmuştu.
00:58:57Peki yeni vergi düzenlemesiyle nasıl bir adım atılacak?
00:59:00Beyan edilen rakamla hasılat uymazsa izahat istenecek.
00:59:05Doktor, iş hekimi ve diğer faaliyet adamları içerisinde gibi faaliyet gösteren gelir vergisine tabi mükelleflerimizin
00:59:14yıl içerisinde belli zaman aralıklarında hasılat tespitine yönelik denetimler yapılacak.
00:59:21Bu denetimlerin sonucunda ortalama bir rakam ortaya çıkacak.
00:59:27Verilen beyanname ile arasında %20'den fazla bir fark çıktığında izaha davet edilecek.
00:59:37İzahın yeterli bulunmaması durumunda hasılat tespitlerinden hareketle vergilendirilme devrede olacak.
00:59:43Bazı işletmeler daha az vergi ödemek için müşterilerinden İBAN'a transfer talep edip bu yolla vergi kaçırmış oluyordu.
00:59:50Ya da başkasına ait post cihazı kullanılıyordu. Bunlara ilişkin de adım atılıyor.
00:59:56Başkasına ait post cihazı kullananlara, başkasının İBAN'ını kullananlara yani ödemeleri başkalarının hesabına yapılan havaleler ile kabul edenlere ayrıca cezaları artırıyoruz.
01:00:10Örneğin teklifle yapılan düzenlemelerle fatura verilmemesi ve alınmaması, ödeme kaydedici cihaz fişi düzenlenmemesi hallerinde
01:00:18uygulanan 3.400 TL ceza tutarı birinci tespitte 10.000 TL olarak uygulanacak. Daha sonraki tespitlerde ceza tutarı arttırılacak.
01:00:27Kayıt dışı faaliyette bulunanlara uygulanacak vergiyle ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumundaysa
01:00:34verginin bir kat olarak kesilecek cezalarda bir buçuk kat, verginin üç kat olarak kesilecek cezalarda dört buçuk kat kesilecek.
01:00:43Efendim vergide birçok indirim ve istisnayı kaldıran cezaları arttıran yeni yasa teklifiyle fatura düzenlemeyenlere kesilen 1000 TL'lik ceza 10.000 TL'ye çıkarılıyor.
01:00:55Fatura almayan vatandaş da eğer 5 gün içinde özür dilerim fatura vermeyen işletme veya esnafı ihbar etmezse 5000 TL cezayla karşı karşıya kalacak.
01:01:07Avukat Zafer İşleri ile konuşacağız. Zafer Bey hoş geldiniz.
01:01:11Hoş bulduk. İyi yayınlar diliyorum Semih Hanım.
01:01:15Bir caydırıcılığı olacak mıdır hemen?
01:01:18Olması lazım. Etkileyici bir örnekle başlamak istiyorum.
01:01:22Dün Almanya'dan gelen bir müvekkilim vardı ve konuşma esnasında şunu ifade etti.
01:01:27Almanya'da vergisini ödememek kasten öldürme suçundan daha büyük bir yaptırım doğuruyor.
01:01:34İnsanlar kasten öldürme suçundan korkmaktan daha fazla vergi kaçırmaktan korkuyorlar.
01:01:39Dolayısıyla da kimse buna tenezzül etmiyor dedi.
01:01:43Tabi ülkemiz açısından da bu anayasal bir yükümlülük.
01:01:47Kamu maliyesi ve kamu hizmetlerinin finansesi açısından mutlaka vergimizi zamanında eksiksiz olarak ödememiz lazım.
01:01:57Tabi burada bir vergi adaletine ihtiyaç olduğu tartışmasız ama diğer tarafta da bir çapraz kontrol lüzumu var.
01:02:06Hatırlarsınız eskiden vergi iadesi için fişler toplanır, zarflar yazılır.
01:02:12Böylelikle karşılıklı bir kontrol söz konusu olurdu.
01:02:16Fişini almayan kişi zarar edeceği için mutlaka fişinin faturasının peşinde koşardı.
01:02:22Ama günümüzde bu uygulama kalktığı için ihbar mekanizması da son derece zayıf bir noktaya geldi.
01:02:28Bunu yeniden canlandırabilmek adına bu sefer ceza müessesesi devreye sokuluyor.
01:02:35Bu şekilde ödeme kaydedici cihazlardan fişini, faturasını almayan tüketicinin de bu noktada ihbar yükümlülüğünü yerine getirmemesi durumunda
01:02:45kendisine de 5 bin liradan başlayan para cezası tahkuk ettirilmesi gündemde.
01:02:55Tabi bazı meslek mensupları açısından da beyan ettikleri tutarla kazandıkları tutar arasındaki farklılık göze çarpıyor.
01:03:04Özellikle serbest meslek mensupları açısından bakıldığında banka hesaplarına giren paralar veyahut da yapılan kredi kartı harcamaları gibi belgeli harcamalar karşısında
01:03:14çok düşük gelir beyan edildiği gözlemlenebiliyor.
01:03:18Tabi ki bunun da maliye tarafından sorgulanması lüzum ediyor.
01:03:22Bu tasarıyla beraber %20'nin üzerinde bir fark da olması durumunda maliye izahat isteyecek.
01:03:29Neden banka hesabına bu kadar para girmişken sen %20'sinden daha fazla düşük beyan ettin diye sorulacak.
01:03:36Elbette bunun makul açıklaması olabilir.
01:03:38Örneğin avukatlar açısından bakıldığında müvekkilleri adına ilgili yerlerde kullanmak için mahkemelerde vs. noktalarda
01:03:47masraf tahsil etmiş ya da onların borcunu aktarmak için para tahsil etmiş olabilirler.
01:03:52İşte böyle makul bir objektif açıklaması olduğu takdirde sorun yok.
01:03:57Ama açıklama bulunamıyorsa o zaman da devlet hazinesine zarar getirmemek adına aradaki fark vergilendirmeye tabi kılınacak.
01:04:06Daha önce de küçük de olsa bir ceza var mıydı acaba?
01:04:10Şimdi fiş kesmeyene de almayana da ceza, fiş kesmeyene 10.000 almayana 5.000 TL ceza kesilecek.
01:04:17Bunun caydırıcılığı nasıl olur acaba? Etkili olacak mıdır?
01:04:22Evvelce sadece bu ödeme kaydedici cihazları kullanmayan fiş fatura kesmeyen kişilere ceza vardı.
01:04:30Bu cezanın miktarı ifade ettiğiniz gibi caydırıcı bir pozisyonda değildi.
01:04:36Çünkü yüzlerce işlemden sadece bir iki tanesi tespit edilirse buna ilişkin bir ceza takuk ettiriliyordu.
01:04:45Ve tabi ki o tutar kadar da bir vergi ödemesi yaptırılıyordu.
01:04:52Bu tolere edilebilir bir durumdu bu tevessül eden satıcılar açısından.
01:04:57Ama artık her bir işlem için 10.000 TL gibi bir maliyet ve bunun denetim sıklığı ve ihbar problemi de gözetildiğinde
01:05:07zannediyorum herkes için can yakıcı olacaktır.
01:05:10Çünkü fişinin faturasını almayan tüketici de eğer bir 5.000 TL gibi bir ödeme yapmak zorunda kalırsa
01:05:17şüphesiz ki kendini korumak adına talepkar olacak.
01:05:22Veyahut da vermeyen kişileri ihbar etmek suretiyle kendisi cezadan kurtulmaya çalışabilecektir.
01:05:28Dolayısıyla ben bu düzenlemenin vergi denetimi açısından ve vergilendirme sıhhati açısından yerinde olacağı,
01:05:36doğru bir uygulama olacağı kanaatindeyim Semih Hanım.
01:05:38Peki çok teşekkür ederiz Zafer İşler'i yayına katıldığınız için.
01:05:44Efendim fenomen soruşturmaları dolandırıcıların yeni ekmek kapısı.
01:05:48Öyle ki gündemi takip eden dolandırıcılar şimdi de fenomenleri soruşturan Masak adını kullanarak sahte mesajlar atmaya başladı.
01:05:57Hesaplarınız işte dondurulmuştur ya da kaynaklarınız durdurulmuştur diyerek insanları ağlarına düşürmeye çalışıyorlar.
01:06:04Ertan Büyükahıs'a ve Uğur Karan'ın haberi.
01:06:08Dolandırıcıların son yöntemi fenomen soruşturmaları.
01:06:16Dolandırıcılar gündemi adım adım takip ediyorlar, oyunu da ona göre kuruyorlar.
01:06:21Adınız fenomen soruşturmasına karıştı diyerek Masak'tan gönderildiği iddia edilen sahte mesajla sizi tuzağa düşürmeye çalışıyorlar.
01:06:28Gündemi takip etmese insanları ağa düşüremez.
01:06:31Gündem fenomenler soruşturması. Masak'ta kara para aklayıp aklamadıklarını araştırıyor.
01:06:38Bu da dolandırıcılara yeni ekmek kapısı oldu.
01:06:41Dolandırıcılar cep telefonunuza bir mesaj gönderiyor.
01:06:44O mesajla hesaplarınız dondurulmuştur ya da Masak tarafından kaynaklarınız durdurulmuştur yazıyor.
01:06:51Hemen altına da bir link koyuyorlar.
01:06:54E-posta atıyorlar.
01:06:55Çok artmış. Son günlerde özellikle insanların korkularını kullanıyorlar açıkçası.
01:06:59İnsanlar acaba benim de ismim bu dosyaya karıştırıldı mı?
01:07:03Bilgilerim oraya para aktarma için kullanıldı mı? Korkusu üzerine o linki yönlendiriyorlar.
01:07:08Korku ve panikle verilen linke tıklandığında otomatik bir yazılım yüklenmiş oluyor.
01:07:13Sizin telefonunuzu ele geçiriyor. Hesaplarınızı boşaltabiliyor. Kimlik bilgilerinizi, verilerinizi ele geçirebiliyor.
01:07:19Eğitim artırırsanız dolandırıcılığını da sonuna getirebilirsiniz.
01:07:22Aslında yapmanız gereken çok basit.
01:07:25Asla bu linkleri tıklamamak böyle bir durum söz konusu olduğunda
01:07:28Cumhuriyet Savcılığının suç duyurusunda bulunmak ya da en yakın karakola gitmek
01:07:32ve bu sayede güvence altına alınmamız son derece önemli.
01:07:38Milli Savunma Bakanlığı Yunanistan Savunma Bakanı Dendias'ın
01:07:42Kıbrıs Türkleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri hakkındaki sözlerine sert tepki gösterdi.
01:07:47Yazılı açıklama var. Dendias'ın Türk ve Yunan halkları arasına fitne sokmak suretiyle
01:07:53siyasi kariyer çabaları sonuç vermeyecektir dendi.
01:08:00Milli Savunma Bakanlığı Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias'ın
01:08:04Kıbrıs Türkleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri hakkındaki sözlerine sert tepki gösterdi.
01:08:08Yunanistan Savunma Bakanı Dendias, Güney Kıbrıs'a yönelik gerçekleştirdiği resmi ziyarette
01:08:14Türk ordusunu işgalci güç olarak tanımlamış, Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıl dönümünde ise
01:08:19Kıbrıslı Türklerin utanç şenlikleri olarak nitelendirmişti.
01:08:25Bu açıklamaya Milli Savunma Bakanlığı yazılı açıklamayla yanıt verdi.
01:08:29Yunanistan Savunma Bakanı Dendias'ın Kıbrıs Türklerini ve Kahraman Türk Ordusunu hedef alan
01:08:34düzeysiz yalan ve iftira dolu açıklamasını şiddetle kınıyoruz denildi.
01:08:38Sayın Dendias'ın Türk ve Yunan halkları arasına fitne sokmak suretiyle
01:08:42siyasi kariyer yapma çabaları sonuç vermeyecektir vurgusu yapıldı.
01:08:48Açıklamada Türkiye'nin uluslararası anlaşmalardan kaynaklanan garantörlük hakkını kullandığı vurgulandı.
01:08:54Türk Silahlı Kuvvetleri'nin 1963-1974 yılları arasında Rum tarafından zulme maruz bırakılan Kıbrıs Türk halkını
01:09:02bir soykırım girişiminden kurtardığı kaydedildi.
01:09:06Mehmetçiğin dün ve bugün olduğu gibi yarın da Kıbrıs'ta barış ve huzurun teminatı olacağının altı çizilen açıklamada
01:09:14Yunanistan Savunma Bakanı Dendias'ın Türkiye ile Yunanistan arasında devam eden yapıcı ilişkileri baltalamaktan vazgeçmesi gerektiği belirtildi.
01:09:23Yunanistan geçmiş yıllarda Fransa ve İsrail'in de ilgilendiği Kıbrıs Rum karakol gemilerinin yanaştığı Mari Limanı'nda
01:09:37savaş gemilerinin yanaşabileceği kapasitede deniz üssü kurma kararı aldı.
01:09:41Dendias Rum Savunma Bakanı Palmas'ta görüşmesinin ardından da Mari'de deniz üssü inşa edilmesi önceliklerimiz arasında ifadesini kullandı.
01:09:51Haberimizde de izledik Yunanistan Savunma Bakanı Dendias Türk ordusunu işgalci güç olarak tanımladı.
01:09:57Galatasaray Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Enis Tuğçe bizimle birlikte şimdi kendisiyle konuşacağız.
01:10:04Hoş geldiniz.
01:10:05Hoş bulduk Semiha Hanım.
01:10:06Öncelikle Atina'nın Kıbrıs'ta atacağı bu adımı nasıl değerlendiriyorsunuz? Bununla başlayalım.
01:10:11Şimdi aslında bu yeni bir şey değil.
01:10:13Yıllardır yani konuyu takip edenler açısından 1993'den beri bir Rum-Yunan askeri doktrininin devamında biliyorsunuz
01:10:24bu şu sırada belki Türkiye ile Yunanistan arasında bir pozitif gündem var.
01:10:28Evet normalleşmede varken bu adımın atıldığı.
01:10:31Ama bunun arka planında Yunanistan'ın geleneksel yani en azından ben öyle düşünenlerdenim.
01:10:37Tabii ki Türk-Yunan dostluk dönemleri çok kıymetlidir.
01:10:40Geçmişte gerçekleşmiştir Atatürk devrinde.
01:10:42Ama Yunanistan'ın ülkemize karşı olan uzun soluklu siyaseti hiçbir zaman değişmez.
01:10:48Dolayısıyla burada bunun da biraz aslında bir negatif gündemin pozitifliği de sözcüsü son yıllarda Sayın Dendias.
01:10:56Yani hem Dışişleri Bakanı'yken hem şimdi Milli Savunma Bakanı'yken önceki hükümet döneminde bu hep de olan bir şey.
01:11:02Yani Çipras döneminden örnek verirsek o zamanın Savunma Bakanı Kamenus aynı profildeydi biraz.
01:11:08Dolayısıyla burada biraz terazinin kefeni yani Türk-Yunan ilişkilerinde pozitif bir gündem var.
01:11:13Ama kendi kamuoylarına karşı bu geleneksel Türkiye'ye karşılığını ve silahlanmamız da meşrudur zeminini oluşturabilmek için
01:11:23bunu zaman zaman Sayın Dendias vasıtasıyla işliyorlar.
01:11:27Şimdi Rum tarafında hatır sayılır bir silahlanma aslında epidir var.
01:11:31Yani biz her zaman şöyle düşünüyoruz belki Türkiye'de.
01:11:34Efendim Rum tarafı ne kadar silahlanırsa silahlansın bu Türkiye'ye karşı hiçbir şey ifade etmez.
01:11:39Doğru tabii ki ifade etmez ama KKTC'deki askeri varlığımıza kadar karşı Rumlar silahlanıyor.
01:11:45Yunanistan da Türkiye'ye karşı.
01:11:47Bunun önemi nedir?
01:11:49Bugüne kadar belki Ege meselelerinde Yunanistan'ı Türkiye'ye karşı bir maceraya sürüklemeyi önleyen unsur
01:11:56bizim KKTC'deki askeri varlığımızdı.
01:11:58Türk Silahlı Kuvvetlerimizin 40 bin kişi şimdilerde 35 bin galiba varlığıydı.
01:12:03Dolayısıyla Rum kesimi bu açıdan yukarıyı kuzeyi dengeleyebilmek için
01:12:08ve bir gün bir çatışma ortamında ama bir ikili Türk Yunan meselesinden ama bir hep şimdi çok bahsediliyor
01:12:143. Dünya Savaşı geliyor vesaire Doğu Akdeniz'de büyük taraflı bir kapışma vesilesiyle
01:12:19bir silahlı buluşma karşılaşma gündeme gelirse bu atılan adımlar bunlardan biri.
01:12:24Şimdi bu Mari Limanı aslında biraz sığ bir yer.
01:12:27Yani gemilerin şimdilik en azından zor girdiği çok büyük gemilerin giremediği bir yer.
01:12:32Ama işte bunu bir üs haline getireceklerini söylüyorlar.
01:12:36Bir Andreas Papandreou Hava Üssü yıllardır var zaten.
01:12:39Ama bir taraftan da tansiyonu arttıracak bir adım değil midir bu?
01:12:42Tabii tansiyonu arttıracak bir adım.
01:12:44Zaten mesela ben şahsen hep bekliyordum bu pozitif gündemin akışı içinde
01:12:50siyaset diplomatlarımız son derece olumlu yaklaşıyor.
01:12:53Yunan tarafında da olumlu yaklaşanlar var.
01:12:55Ama bu Kıbrıs Barış Harekatlarımızın 50. yılı vesilesiyle olacak olan törenler vesaire
01:13:02illaki bir en azından sözlü sürtüşme yaratır diye bekliyorduk.
01:13:06İşte müttekim oldu veya başladı.
01:13:08Dolayısıyla tabii bu tip söylemler bunlar hep oluyor.
01:13:11Yani Ege'de de oldu farklı sebeplerden oldu veya işte Savunma Bakanları helikoptere binip
01:13:16bu Ege'yi tak dediğimiz aidiyeti belirsiz alacıklar üstünde uçuyor vesaire çiçek atıyor filan.
01:13:22Bu tip şeyler hep oluyor.
01:13:24Bu tip provokasyon diyelim tırnak içinde ya da söylemler.
01:13:27Bunlar da kendi hem siyasi amaçları açısından belki bunu ifade edenler Yunanistan'da
01:13:32ya da kendi kamuoylarına karşı.
01:13:35Çünkü şöyle bir tehlikeli gidişat var Semih Hanım.
01:13:38Kendi kamuoylarını iki nesildir Andreas Papandreou'dan beri,
01:13:44Türkiye'ye karşı silahlanmanın meşruiyetini anlatmaya çalışıyorlar beyin yıkayarak.
01:13:49Silahlanma da önemli bir boyuta geldi.
01:13:52Özellikle Yunanistan Hava Kuvvetleri.
01:13:54Bir de uluslararası konjonktür.
01:13:56Bu zaman zaman 2020'lerde düşünün Fransa'nın desteği vesaire bizim ABD ile olan uzaklığımız
01:14:02Yunanistan'ın çok lehine de o Akdeniz'de dönmüştü.
01:14:05Ondan sonra biz bunu dengeledik.
01:14:07Hem deniz kuvvetlerimizin varlığıyla hem de diplomasimizle.
01:14:11Dolayısıyla bu gitgeller içinde üç unsur yani konjonktür, uluslararası konjonktür,
01:14:18silahlanma ve kendi halkına bu vaziyeti meşru sunabilme gayreti Yunanistan'ın
01:14:25bir maceraya doğru Yunanistan'ı belli kompartmanlar, siyasetin içinde var bu,
01:14:30diplomasinin içinde var, belli askeriyenin içinde var Yunanistan'da, Yunanistan'ı yönlendirebiliyor.
01:14:37Dolayısıyla bizim yapmamız gereken her zaman hazırlıklı olacağız,
01:14:41her zaman caydırıcı olacağız Yunanistan'a karşı askeri açıdan.
01:14:45Ama şunu yani bir tiyatri tarihçi olarak söyleyebilirim,
01:14:49Türk-Yunan dostluğuna da çok önem veren birisi olarak ama Yunanistan'ın her zaman kafasında
01:14:541922'nin revanşını almak, Kıbrıs'ın da her zaman kafasında 1974'in revanşını
01:15:00kendilerince aldık, kendileri sebebiyet verdi 15 Temmuz 1974'te.
01:15:04Bu ülkü hep vardır.
01:15:06Demdiyas'ın sözleri var bir de Yunanistan Savunma Bakanı'nın,
01:15:10Güney Kıbrıs'a yönelik yaptığı ziyarette Türk ordusunu işgalci güç olarak tanımlıyor.
01:15:16Bir de Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıl dönümü, onu da Kıbrıslı Türklerin
01:15:22utanç şenlikleri olarak nitelendirmişti, bu cumartesi de yıl dönümü.
01:15:26Bu mesajları nasıl okumak gerekiyor?
01:15:29Tabii şimdi bu sefer 50. yıl olduğu için zannederim Güney'e de Yunan Başbakanı gidiyor
01:15:33Mesut Akkis karşı eylemler için.
01:15:35Sayın Cumhurbaşkanı zaten galiba bir gün önceden gidiyorlar.
01:15:40Demdiyas'ın açıklamaları tabii işte bütün bu tansiyonu veyahut da Rum kesimi nezdinde,
01:15:48Rum halkı nezdinde de işte Yunanistan olarak buradayız, her zaman yanımızdayız
01:15:52mesajlarını zaten her zaman veriyorlar ama böyle bir 50. yıl dönümü vesilesiyle
01:15:57bunu her zaman ortaya koyuyorlar.
01:16:00Ve burada tabii biz dünyaya 2. Barış Harekatı'nı anlatamadık.
01:16:05Yani 1. Barış Harekatımız 20 Temmuz 1974, buna Rusya bile hiç kimse bir şey söylememişti.
01:16:11Çünkü garantör ülkeydi Türkiye, İngiltere'ye gitti.
01:16:13Rahmetli Ecevit, garantörüz buyurun beraber müdahale edelim dedi, İngiltere ben karışmıyorum dedi.
01:16:18Dolayısıyla Türkiye kararını aldı, askeriyesi de hazırdı ve ilk çıkarma gerçekleşti.
01:16:24Ama 2. Barış Harekatı 14 Ağustos 1974, biz onu dünyaya anlatamadığımız için gerekçeleriyle,
01:16:31ki o da ayrı bir paragraf belki değinilebilir, o sebepten dolayı 2. Harekatı sonrasında
01:16:38ne Kıbrıs Türk Federa Devleti 75'te kurulan ne KKTC 83'te kurulan hiçbir dünya devleti tarafından tanımıyoruz.
01:16:45Son olarak şu görüntüler, bunlar yeni, Yunan Dışişleri Bakanı bu görüntüyü paylaşıyor
01:16:50ve acaba burada da bir mesaj mı verdi?
01:16:53İşte donanmamız burada diyor, bizim donanmamız da hazır mesajını veriyor.
01:16:56Yani 50 parça gemiyle Türk donanması bir geçiş yapacakmış zannediyorum.
01:17:01Nasıl Cumhuriyet Bayramı'nda yapıldı, İstanbul'u Boğaz'ında, 111 parça gemiyle, 112 parça gemiyle.
01:17:06Burada da işte Türkler böyle bir şey yapıyorsa, biz de işte donanmamız burada hazır,
01:17:12işte belki tırnak içinde her şeye hazırız mesajını veriyorlar.
01:17:17Biraz da meydan okuma mı yani?
01:17:19Kendi açılarından, ama tabii ki iktidar ve pozitif gündene bu tip şeylerin halel getirilmemesi lazım.
01:17:27Ama maalesef söylediğim gibi siyasetin, askeriyenin, diplomasinin içinde Yunanistan,
01:17:32pozitif gündem bu tarafta ne kadar zirvede olsa her zaman bu niveleri aktive edecek zümreler var.
01:17:38Peki çok teşekkür ediyoruz Prof. Dr. Enes Tulca.
01:17:40Ben teşekkür ederim.
01:17:41Değerlendirmeleriniz için, yayına katıldığınız için.
01:17:43Sağ olun.
01:17:44Devam ediyoruz.
01:17:45Rusya, Ukrayna'da kullandığı bombalarına bir yenisini eklediğini duyurdu.
01:17:49Birleşmiş Milletler tarafından ayrım gözetmeksizin bombalamakla eleştirilen Rusya,
01:17:553 ton ağırlığındaki yeni bombayı kullandı.
01:18:01Rusya Savunma Bakanlığı yeni kullanımına başladığı 3000 kiloluk dev bombaları paylaştı.
01:18:06Bombalar ağırlıklarıyla İsrail'in Gazze'de kullandığı ve dev krater oluşturan bombalardan 1000 kilo daha fazla.
01:18:15Rusya Savunma Bakanlığı'nın paylaştığı görüntülerdeki bomba Fab 3000 olarak adlandırıldı.
01:18:2214 Temmuz'da ilk kez kullanıldığı açıklandı.
01:18:25Ukrayna'da bombanın kullanıldığı anları paylaştı.
01:18:30Gazze'de İsrail tarafından kullanılan Amerikan yapımı 2000 kiloluk bombalar,
01:18:35sivil asker ayırt etmeksizin büyük alanlarda etkili oluyor.
01:18:40Ağırlıkları nedeniyle dev kraterler oluşturarak şehirlerin yapısı ve doğaya da tehdit oluşturuyor.
01:18:47Rusya'nın bombaları ise eleştirilen 2000 kiloluk İsrail bombalarından 1000 kilo daha ağır ve daha büyük alanları etkiliyor.
01:19:05Amerika Birleşik Devletleri'nin Milwaukee kentinde düzenlenen Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kongres sırasında da hareketli dakikalar yaşandı.
01:19:14Polis kongrenin düzenlendiği bina yakınında bıçaklı bir kişiyi vurarak öldürdü.
01:19:19Yaşanan olay Trump'a ikinci suikast mi acaba planlandı sorusunu tabii hemen akıllara getirdi.
01:19:25Ama daha sonra böyle olmadığı anlaşıldı.
01:19:36Bıçak! Bıçak!
01:19:41Bıçak! Bıçak!
01:19:44Ateş! Ateş! Ateş!
01:19:47Amerika Birleşik Devletleri'nin Milwaukee kentinde düzenlenen Cumhuriyetçi Parti Ulusal Kongresi sırasında hareketli dakikalar yaşandı.
01:19:56Kongrenin ikinci gününde bir şüpheli elindeki iki bıçakla dikkat çekti.
01:20:01Kongre binasının birkaç blok ötesindeki olay yerine yaklaşan polisler bıçaklı şüphelinin başka birine saldırdığını görünce olaya müdahale etti.
01:20:14Geçtiğimiz günlerde Trump'a yönelik gerçekleştirilen suikast nedeniyle Kongre'de güvenliğin arttırılması için Ohio'dan gelen bir polis memuru şüpheliği ateş açarak öldürdü.
01:20:26Şüphelinin etkisiz hale getirilmesinin ardından açılan soruşturma ise sürüyor.
01:20:35Eyaletin polis şefi saldırganı etkisiz hale getiren polisin görevini yaptığını dile getirdi.
01:20:41Bu memurların eğitimli memurlar olduğunu biliyorum. İster Milwaukee'de ister Columbus'da olsun polis olmak için eğitildiler. Bir tehdidi tanımak için eğitildiler. Bir tehdidi durdurdular. Yaptıkları buydu.
01:20:54Yaşanan olayın Trump'ın bulunduğu Kongre binasına yakın olması Trump'a ikinci suikast mi planlandı sorusunu akıllara getirdi.
01:21:03Fakat kısa bir süre sonra olayın Kongre'den bağımsız yaşandığı ortaya çıktı.
01:21:12İstanbul'da göçmen kaçakçılığı organizatörleri ve düzensiz göçmenlere yönelik operasyon yapıldı. Yakalanan 5 göçmen kaçakçılığı organizatörü tutuklandı.
01:21:26Göç İdaresi Başkanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğü ekiplerince İstanbul'da kalkan 26 operasyonu yapıldı. Operasyonda 5 göçmen kaçakçılığı organizatörü yakalandı. 5'i de tutuklandı.
01:21:38Organizatörlerle anlaştıkları tespit edilen 94 düzensiz göçmen de yakalandı.
01:21:44Operasyon görüntülerinde paylaşılan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, çalışmalarda görev alan polisleri ve Göç İdaresi Başkanlığı'nı tebrik etti.
01:21:52Antalya'da kaporta dükkanında çalışan bir kişi içeride biriken maaşı istediği gerekçesiyle 2 gün boyunca işkence gördü. Acımasız patronlar yaklaşık 3 ay boyunca alıkoydu.
01:22:12Benim aylığımı kesik kesik veriyorlardı. Haftada 100-200 TL vererek.
01:22:19Sadece hakkını almak istemesi günlerce işvereninin işkencesine maruz kalmasına neden oldu.
01:22:268 ayın ardında benim baya bir param birikti orada. 60-70 bin TL gibi bir para birikti. Ben de o paramı istemeye gittim. Paramı istemeye gittiğimde ise beni sürekli oyaladı. Vermeyeceği kesindi.
01:22:37Şanlıurfa'dan Antalya'ya kaporta dükkanında çalışmaya giden 22 yaşındaki Vedat Kurt maaşını alamadığı gerekçesiyle gittiği dükkanda masada bulduğu parayı aldı.
01:22:48İş yerinde masanın üzerinde sonradan saydığım 15 bin 400 TL olduğunu öğrendiğim bir miktar parayı kaldırıp aileme daha gönderemeden benim aileme ulaşmışlar ve benim ailemi tehdit etmişler.
01:23:01Ancak ailesinin tehdit edilmesi üzerine geri dönerek parayı teslim etmek istedi. İşverenleri ise ona 2 gün akla hayale sığmayacak işkencelerde bulundu.
01:23:12Ayrıca onu neredeyse 3 ay boyunca depoda alıkoydu.
01:23:18Patronlarının güvenini kazanan Kurt işkenceye ait kaydedilen görüntüleri kendi telefonuna aktardı. Sonrasında savcılığa giderek şikayette bulundu.
01:23:28Bu kez işverenleri şikayetini çekmesi için baskı yapmaya başladı. Kurt şimdi yetkililerden yardım istiyor.
01:23:41Esenyurt'ta bir erkek ayrılma aşamasındaki eşinden çocuğunu almaya gitti fakat iddiaya göre kadın çocuğu vermedi.
01:23:47Saldırgan erkek kadını darp etti. Araya çevredekiler girdi. Erkek onlara da tepki gösterince meydan dayağı yedi.
01:23:55Aytaçcan ve Özcan Karaçam'ın haberi.
01:24:02Dedi bir daha işini öldüreceğim bakıyorum kurtarabiliyor musunuz? O zaman gelin kurtarın yaptık. Öyle yapınca biz de girdik adamı dövdük.
01:24:08Ayrılma aşamasındaki eşi oğlunu vermeyince çılgına döndü. Kadının parmağını kırdı. Annesini yere itti.
01:24:14Kadını fırlatınca ben araya girdim. Kadına el kaldırma dedim.
01:24:18Bunu gören mahallenin gençleri de onu böyle darp etti.
01:24:22Olayın adresi Esenyurt'tu.
01:24:24Çocuk önden geliyordu arkadan da adam sarıldı. Kadın da bağırdı çocuğu kaçırıyor diye.
01:24:29İkili boşanma aşamasındaydı evlerinde ayırmışlardı. Adam oğlunu görmek için eve geldi. Kadınla birlikte sokakta karşılaştı.
01:24:36Tartışmaya başladılar. Kadın oğlunu vermek istemeyince adam kadının elindeki telefonu aldı yere fırlattı.
01:24:42Teyze de ayağa kaydı herhalde düştü kafasını vurdu.
01:24:46Kadının parmakları kırıldı. Kavga burada da devam etti. Çevredekiler araya girdi. Adamı sakinleştirmeye çalıştılar. Başarılı olamadılar.
01:24:54O esnada kadının annesi kapıyı açtı. Adama tepki gösterince adam bu kez de yaşlı kadını omzuyla itti. Kadın yere düştü.
01:25:02Mahallenin gençleri bu kez adamı engellemeye çalıştı. Adam zor kullanınca gençler onu darp etti.
01:25:08Çocuğu bırakmadı. Çocuğu elinden zorla aldık.
01:25:10Ambulans geldi. Yaşlı kadın ve kızı hastaneye kaldırıldı. Adam da gözaltına alınıp karakola götürüldü.
01:25:18Sağlık Bakanlığı randevu onay sistemini hayata sokmuştu. Peki vatandaş kolay randevu alabiliyor mu?
01:25:24Hangi bölümlerde randevu sırası var? Hangisinde yok? Konuyu CNN Türk muhabiri Serdar Er araştırdı.
01:25:35Hastane randevusu bulabiliyor musunuz?
01:25:38Maalesef ki bulamıyoruz öyle.
01:25:39Son zamanlarda hastane randevularıyla yapılan o değişiklik hemen hemen herkesin gündeminde en çok merak edilen soru hastane randevusu nasıl alacağım?
01:25:49Peki randevu almak için uğraşan vatandaşlar randevuya nasıl ulaşıyorlar? Ne zamana en erken randevu veriliyor?
01:25:57İşte bu sorunun cevabını Sultan Gazi'de bulunan Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin hemen önünde vatandaşlara soracağız.
01:26:05Ben çocuk için aile hekimliğinden başvuruda bulundum. Hemen aldım. Çok da güzel yardımcı oldular.
01:26:10Nereye başvursan en az bir aydan önce bulamıyorsun. Bulursan da bazen tesadüf buluyorsun.
01:26:15Randevumu da aldım. Geçenlerde tekrardan kalp damara da aldım. Gayet memnunum.
01:26:21Bir senedir göz randevası alamıyorum. Niye yalan söylüyorum? Ben bir senede uğraşıyorum. Gözlerim göremiyor. Alamıyorum.
01:26:27Randevu alıp gitmeyenler sistemde büyük bir yük oluşturuyordu. Bunun önüne geçmek için değişiklik yapıldı.
01:26:34Randevusuna gitmeyenlere tüm branşlarda 15 gün randevu verilmemesi kararlaştırıldı.
01:26:41İptal etmiyor. O randevuya da gitmiyor. Başkasının hakkına giriyor. Devlet de ona diyor ki dur.
01:26:46%1 buluyorsan zaten %99 bulamıyorsun.
01:26:50Göz polikliniği için almayı denemiştim. Sabah 7'de açıldı ve aldım. Çok da güzel muayene oldum.
01:26:56Şimdi randevu almayı deneyeceğiz ve önümüzde hastane randevusu al diyor.
01:27:00Buna tıklıyoruz. Genel bir arama yapmak istiyorum ve seçenekler arasında İstanbul'un Avrupa bölgesini tercih edeceğim.
01:27:07İlçe fark etmez. Klinik ise genel cerrahi olacak. Bu şekilde bir arama yapmak istiyorum.
01:27:14Tarihsel baktığımızda 17 Temmuz'da 1 Ağustos arasında bir arama gerçekleştirmek istiyorum ben.
01:27:23Ve randevu ara dediğimde bakalım ne kadar alternatif sunulacak bana randevu var mı?
01:27:29Evet karşımızda birden fazla randevu seçeneği çıktığını gözlemleyebiliyoruz ki farklı farklı hastanelerde de bu randevular mevcut.
01:27:38Şimdi bir başka bölümden randevu aramak istiyorum. Yine hastane randevusu al diyor genel arama.
01:27:44İstanbul'un Avrupa seçeneğini tıklayacağım ve ilçe fark etmez.
01:27:48Bu bölüm ise göz hastalıkları için bir muayene olmak istiyorum.
01:27:53Tarihsel olarak 17 Temmuz'da 1 Ağustos seçeneklerini seçeceğim.
01:27:58Randevu ara dediğimde evet karşılaştığım manzaraysa işte bu.
01:28:03Aradığınız klinikte alınabilir uygun bir randevu bulunamamaktadır.
01:28:08Mesajıyla karşı karşıya kalıyorum ki işte branş branş değişiklikler de söz konusu.
01:28:15Bölüm bölüm tabii ki değişiyor. Mesela adam endoskopi çekecek dediği gibi yani.
01:28:19Evet böyle şeyler var. 3 ay sonraya veriyor, 6 ay sonraya veriyor, veriyor. Evet bunlar var.
01:28:28Efendim Türkiye'de doğurganlık oranı günden güne düşüyor. Gençler geç evlenmeyi tercih ediyor.
01:28:34Evlenen de çocuk planlamasını ya yapıyor ya da hiç yapmıyor. Peki neden? Sokağa sorduk.
01:28:452023 yılı doğum istatistik raporlarına göre Türkiye'de doğurganlık hızı tarihin en düşük seviyesini gördü.
01:29:03Günümüzde gençler neden evlenmiyor? Evlendiği takdirde çocuk yapmayı neden tercih etmiyor?
01:29:10Kırmızı mikrofonu sokağa uzattık.
01:29:15Evli misiniz? Evliyim. Kaç çocuğunuz var? 3. Peki daha çok çocuk yapmak istediniz mi?
01:29:25Hayır. Neden? Yani günümüzün şartları buna uygun değil. Ekonomik konular.
01:29:32Yani çocuğun geleceğini de hazırlamak tabii ki burada anne babaya çok büyük sorumluluklar düşüyor.
01:29:389 yıllık evlisiniz. Evet abi. Kaç çocuğunuz var? 2. Neden 2 çocuk?
01:29:43Ne demek 2 çocuk? Ben de sana sorayım niye 2 tane? 3 değil 4 değil. Rabbim bu kadar nasip etti abi.
01:29:51Daha fazla çocuğunuz olsun ister misiniz? Yok abi. Bunlara Allah ömür versin.
01:29:55Neden? Abi bıçağım anca bunlara yetiyor. Daha fazlasına gerek yok bence.
01:30:00Türkiye nüfusu zaten yaşlanıyor artık. Kimse istemiyor. İyi mi kötü mü?
01:30:05Kesinlikle kötü ama yapacak bir şey yok hayat şartlarından dolayı. Tek başına 2 tane çocuk büyütüyorum ben.
01:30:10Kaç yaşındasınız? 22. Evli misiniz? Hayır değilim. Neden evlenmeyi düşünüyorsunuz?
01:30:16Yani şu anlık çok bir arkadaşım da yok zaten. Evlilik hayaliniz evlilik planınız var mı hayat planınızda?
01:30:26Yani var ileriki dönemlerde bir de ekonomik sebeplerden dolayı şu an evliliği hiçbir şekilde kaldıramam.
01:30:34Evli misiniz? Evet. Kaç çocuğunuz var? 2. Neden 2? Nasıl bir soru bu neden 2? 2.
01:30:42Daha fazla olsun istemez misin? Hayır. Neden? 2 makul bence yani.
01:30:49Sizin anne babanızın kaç çocuğu var? Biz 6 kardeşiz. 6'dan 2'ye? Evet.
01:30:55Artık insanlar rahata mı alıştı ya çocuk yapacağım da ona bakacağım da elbette ekonomi tamam bir yerde ama
01:31:02hani ağlaması, gezmesi, uğraşması artık rahata mı alıştı? Evet evet biraz da o var tabii ki.
01:31:08Çünkü insanlar bir tane çocuğu kendisini de çocuğu değil kendi yaşamını sürdü demiyor. Ben emekliyim.
01:31:14Şimdi doğurganlık sayısı düşüyor. Sizce bu bir tehlike değil mi?
01:31:19Valla eski zamanda hani doktorları bayanlara götürmüyordu erkekler. O yüzden doğum olayı çoktu.
01:31:26Ama şimdi çocuklara bakamayız diyerekten genellikle düşünülüyor çocuk.
01:31:32Çünkü yaşam tarzı artık çocukların isteklerini karşılayamaz oldu.
01:31:37O yüzden dolayı da çocukları bir tane daha iyi diyorlar ya da olmasa daha iyi çünkü hayatımızı yaşayamıyoruz diyorlar.
01:31:44Toplumumuzun büyümesi lazım.
01:31:46Siz bir tavsiye edecek olsanız buradan izleyenlere kaç çocuk yapın dersiniz?
01:31:49Cumhurbaşkanı zaten söylüyor. Aşağı olmasın yani üçten aşağı olmasın.
01:31:53Neden evlenmiyorsunuz?
01:31:55Neden evleneyim ki? Yani şey yok öyle bir isteğim yok.
01:31:59Peki çocuk yapmayı düşünüyor musun?
01:32:01Yok asla.
01:32:02Neden?
01:32:03Kendime zor bakıyorum bir de bir çocuk için öyle bir ayırabileceğim ne maddi ne manevi bir şeyim yok.
01:32:08Peki yeni evlenenler kaç çocuk yapmalı?
01:32:103 tane yapmalı bence.
01:32:12Neden?
01:32:13Abi olsun be baksana memleketimizde zaten gençlik pahayı azalmaya başladı.
01:32:18Dikkat ederseniz.
01:32:19Gençler neden geç evleniyor?
01:32:20Geç evleniyor çünkü niye? Maddi hususundan.
01:32:23Şimdi benim yeğenlerim var hiçbiri evlenmedi.
01:32:25Tehlikeli bir durum mu?
01:32:26Aslında bence tehlikeli bir durum değil.
01:32:28Neden?
01:32:29Dünya nüfusu arttıkça yaşam da o kadar zorlaşıyor çünkü.
01:32:33Bence normal.
01:32:35Şimdi Almanya'yı düşün, Avrupa'yı düşün kardeşim değil mi?
01:32:38Ne oluyor abi?
01:32:39Oradaki genç nüfusumuz çok az hep ısrar kesim var orada dikkat ederseniz.
01:32:433 oğlum var.
01:32:453 sayısı az mı çok mu?
01:32:48Kız diye bekledim o yüzden 3 oldu.
01:32:51Yoksa normalde bu yaşam tarzına göre hayat mücadelesine göre fazla.
01:32:58Peki 1 mi 2 mi 3 mi daha mı fazla?
01:33:01Yani fazlası olması iyi.
01:33:04Niye iyi?
01:33:05Yani büyük aile olmak iyidir.
01:33:09İstanbul'da taksi çilesi bitmiyor.
01:33:28Kartal'da hastaneden çıkan vatandaşlar taksiye binmek istedi.
01:33:32Ticari taksi şoförü yolcuları almadı.
01:33:36Teyze aldı mı seni bu?
01:33:40Almadı hayır.
01:33:41Tamam beni de almadı bak plakası bu.
01:33:43Vatandaş hastane çıkışı taksiye binmek istedi.
01:33:47Şoför istikameti beğenmedi.
01:33:49Tartışma kaçınılmaz oldu.
01:33:51Hastanenin önünde yolcu seçiyor.
01:33:53Alışık olduğumuz bu görüntünün adresi İstanbul Kartal.
01:33:57D100 karayolu üzerinde öğle saatlerinde hastaneden çıkan vatandaşlar taksiye binmek istedi.
01:34:04Ticari taksi şoförü önce yolculara nereye gideceklerini sordu.
01:34:08İstikameti beğenmeyince yolcuları aracına almadı.
01:34:12Seni aldım abi seni aldım.
01:34:14Hayır almayalım.
01:34:15Vatandaş da burada bak.
01:34:16Taksi şoförü bu göreve tamam mı?
01:34:18Taksiye binmek için bekleyen vatandaşlarla ticari taksi şoförü arasında tartışma çıktı.
01:34:24Taksi şoförü bu göreve tamam mı?
01:34:26Vatandaşlar o anları cep telefonuyla kayda aldı.
01:34:30Yolcu seçiyor.
01:34:32Yolcu beğenmeyen taksi şoförü ise aracıyla duraktan ayrılarak gözden kayboldu.
01:34:38Yolcu seçiyor.
01:34:4330 yaşındaki Tayfun Kurnaz karşıya geçmek için bekleyen iki motosikletliden biriydi.
01:34:49Önce davrandı yola çıktı ama çıktığı yol onu ölüme götürdü.
01:34:57Araba böyle savurdu.
01:34:59Bir kaza motosikletlerinin sonu oldu.
01:35:03Hatay'da iki motosikletli yolun karşısına geçecekti.
01:35:06Bu sürücü trafiğin seyrekleşmesini bekledi ama Tayfun Kurnaz durmadı yola çıktı.
01:35:11Ancak yolu tamamlayamadan çarpmanın şiddetiyle savruldu.
01:35:15İlk yardım bilen yok mu?
01:35:17Yok abi.
01:35:18Yok abi.
01:35:2030 yaşındaki motosikletli ağır yaralıydı.
01:35:22Kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti.
01:35:29Kağıthanede şoför virajı alamamış beton mikseri 8 yaşındaki Emin Berkin üzerine devrilerek onu hayattan koparmıştı.
01:35:39Hüseyin Toyga tutuklandı.
01:35:40İfadesinde alkolü gece tükettiğini, çalışırken kullanmadığını, araçtaki alkol kutularını da satmak için biriktirdiğini öne sürdü.
01:35:48Soruşturma ise tamamlandı.
01:35:50Bilinçli taksirle ölüme neden olma suçundan 9 yıla kadar hapsi istendi.
01:35:56Avcılarda kıl payı kurtuluş kameraya yansıdı.
01:36:00Bu yaya kaldırımdan geçtikten saniyeler sonra yeri kayan minibüs ahşap telefon direğini devirip restoranın kapısına çarptı.
01:36:12Otomobil sürücüsü süratliydi.
01:36:14Kavşaktan çıkan kamyonete çarpıp devirdi.
01:36:17Arkasındaki de duramayınca zincirleme kaza yaşandı.
01:36:20Ortalık savaş alanına döndü.
01:36:26Bu kazada bir kişi hayatını kaybetti.
01:36:295 kişi de yaralandı.
01:36:33Almanya'ya gidelim şimdi.
01:36:35Ülkede döner fiyatları %75 arttı.
01:36:38Gençler isyanda bize ayrıntıları neler yaşandığını CNN Türk Berlin temsilcimiz Erhan Mertürk aktaracak.
01:36:44Erhan kolay gelsin, hoş geldin.
01:36:47%75 tabii nasıl isyan etmesin insanlar?
01:36:51Ne deniyor şu anda?
01:36:53Enflasyonun çok çok üzerinde bir artış söz konusu Semiha.
01:36:56O yüzden de insanların aslında ana fast food tüketim unsuru olan döner direkt bizzat onların cüzdanlarını etkilediği için her platformda bu konu tartışma konusu.
01:37:06Hatta Cumhurbaşkanı Olaf Scholz'a gençler bu konuda bir dönere üst rakam belirleyelim en fazla bu kadar olsun diye bir teknikte bulunmuşlardı.
01:37:14O da demişti ki serbest piyasa ekonomisi var Almanya'da biz döner fiyatlarını değiştiremeyiz.
01:37:19Ama Almanya'da ekonomi biraz düzeldi.
01:37:21Enflasyondaki artış hızı yavaşladı.
01:37:24Ancak döner fiyatlarında bir gerileme olmadı.
01:37:27Enerji giderleri de azaldı.
01:37:29O yüzden insanlar diyor ki ya en azından şöyle açık ve net bir rakamla ben sana bunu söyleyeyim.
01:37:34Bunu anlatmak açısından rakamlarla çok daha kolay.
01:37:362 Almanya Euro'ya geçtiği zaman biz 2 Euro'ya döner yiyorduk.
01:37:41Şu anda 8 Euro'ya çıkmış durumda.
01:37:44O dönemden bu döneme enflasyonu da kıyasladığın zaman fiyat artışlarını kıyasladığın zaman dönerdeki bu fiyat artışı inanılmaz fazla.
01:37:51O da insanların direkt cüzdanını etkilediği için böyle bir tepki oluşuyor.
01:37:56Her platformda bu konuşuluyor.
01:37:57Şunu da söyleyelim Avrupa Futbol Şampiyonası'nı pazar günü sonlandırdık.
01:38:01İspanyollar futbolcular baştan sonra otele gittiler.
01:38:04Burada bir eğlence düzenlendi.
01:38:05Eğlencede döner verildi.
01:38:07Almanya'da dönerin ne dönenin önemli olduğunu göstermek açısından önemli.
01:38:12İçine soğan istedi istemedi Alman medyasında bunlar paylaşıldı.
01:38:18Döner bu ülkenin 16 bin büfesiyle en önemli besin kaynaklarından biri konuda.
01:38:24Özellikle fast food konusunda Almanların %34'ü ayda bir kez olsa bile döner yediğini söylüyor.
01:38:30Böyle önemli bir besin oranında daha doğrusu fast food'da fiyat artışı Almanya'nın gerçekten belli bükmüş durumda.
01:38:37Bu konuda yetkililerden halk umut ediyor.
01:38:40En azından bir şekilde bu fiyatı aşağıya çekmek konusunda.
01:38:43Ama Almanya'da serbest piyasanın ekonomisi var.
01:38:45Ve bunu büfe sahiplerine sorduğumuz zaman onlar da diyorlar ki ya personel giderleri arttı.
01:38:52Doğal olarak enerji giderleri gıda giderleri arttı.
01:38:55Biz bu fiyatın altına bunu çekemeyiz.
01:38:56Şu anda Almanya'da ortalama 8 euroya döner yiyoruz.
01:39:00Bundan 20 yıl önce 2 euro olan döner.
01:39:02Hatta bundan 2-3 sene önce 5 euro olan döner bir anda 8 eurolara 9 eurolara çıkıyor.
01:39:08Bir geri adım gelir mi peki Erhan?
01:39:10Eğer tepki buyursun.
01:39:11Çok beklenmiyor.
01:39:13Çok beklenmiyor.
01:39:14Hatta Sol Parti dedi ki ya insanların en azından ayda bir kere bedava döner yiyebilmeleri için bir tane Almanca terimiyle bilet verelim.
01:39:22İnsanlar bununla gidip herhangi bir istedikleri yerden bedavaya döner yiyebilsinler.
01:39:26Bu şekilde siyasetçiler muhalefet en azından teklife geliyor.
01:39:29Ama gerçekten şunu söyleyebiliriz ki 400 ton günde döner tüketiliyor Almanya'da.
01:39:34Buranın en önemli besin kaynaklarından biri.
01:39:36Siyasetçilere sürekli bu yönde taleplerde bulunsa da Semiha çok fazla geri adım atılması beklenmiyor.
01:39:42İlginç, normalde çok büyük bir pazar ve bu pazarda da insanlar belki birbirleriyle rekabetli fiyatı düşünebilirler.
01:39:48Ama döner fiyatlarındaki artış gerçekten Almanya'nın gündeminde önemli sırada yer alıyor.
01:39:53Çok teşekkür ediyoruz Erhan Mertürk.
01:39:56Şimdi Almanya'dan İngiltere'ye gidelim.
01:39:58Kral 3. Charles resmi olarak parlamentonun yeni dönemini açmak üzere Buckingham Sarayı'ndan ayrıldı.
01:40:0514 yıl aradan sonra İngiltere'nin ilk sol eğilimli hükümetinin yasama programını açıklayan bir konuşma da yapıyor şu sıralarda.
01:40:18Parlamentonun resmi açılışı siyasi yılın geleneksel etkinliklerinden biridir ayrıca.
01:40:24Görüntüler de canlı olarak ekranlara geliyor.
01:40:26Britanya'nın mutlak monarşiden parlamenter demokrasiye dönüşünü bu taraftan da simgeler.
01:40:32Açılışta Charles hükümetin gelecek yılki program, yasama programını ortaya koyan bir konuşma yapıyor şu anda.
01:40:40Ve başbakan da onun da liderliğindeki seçilmiş hükümet tarafından yazıldığını söyleyelim bu konuşma medlenin.
01:40:47Etkinlik yüzyıllardır süregelen bir gelenek aynı zamanda.
01:40:52Parlamentonun ve kraliyetin her iki kanadının aynı yerde bir araya geldiği tek rutin etkinlik olarak da bilinir.
01:41:01Görüntüler İngiltere'den şu anda canlı olarak ekranlarda.
01:41:05Kral Charles İngiltere Meclisi'nin açılışını yapıyor.
01:41:15Türlerinin devamı için tatlı sulara göç eden inci keferlerinin göç yolculuğu da tamamlandı.
01:41:21Demirören Haber Ajans muhabiri Gülay Kuyucu Van 100. Yıl Üniversitesi'nden Dr. Mustafa Akkuş'la birlikte geride bırakılan sezonu konuştu.
01:41:32Dünyada sadece Van Gölü'nde yaşayan inci keferlerinin üreme göçü sona erdi.
01:41:36İnci keferleri için güzel haber verelim.
01:41:38Bu yıl bölge bol yağış aldı ve onlar da başarılı bir üreme göçü gerçekleştirdi.
01:41:44Yanımızda konuğumuz var Van 100. Yıl Üniversitesi Sur Yünleri Fakültesi Doktor Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş.
01:41:51Hocam hoş geldiniz yayınımıza. Bu sezon için siz neler söyleyeceksiniz?
01:41:55Evet, inci keferleri Van Gölü'nün tuzlu ve sodalı sularında yaşıyor.
01:42:00Ve her üreme dönemi olan Nisan ve Temmuz ayları arasında Van Gölü'ne dökülen tatlı sulara göç ediyor.
01:42:08Sizin de az önce ifade ettiğiniz gibi bu sene diğer yıllardan farklı olaraktan bölgede yağış çok fazlaydı.
01:42:15Ve inci keferleri adeta mutlu huzurlu bir şekilde göç gerçekleştirdiler.
01:42:21Akarsular inci keferleriyle doldu ve inci keferleri üremelerini gerçekleştirip Van Gölü'ne başarılı bir şekilde geri dönüş yaptılar.
01:42:31Artık bundan sonra balıkçılar gölde balıkçılığa başlayacak.
01:42:36Çünkü 15 Nisan 15 Temmuz tarihleri arasında bölgede inci keferli av yasakları var.
01:42:43Bu 90 günlük süre adeta balıkçılar için hasretle özlemle geçen bir süre oluyor.
01:42:49Hepsi teknelerini karaya çıkartıyorlar, bakımlarını yapıyorlar, ağlarını tamir ediyorlar.
01:42:55Ve adeta küçük bir çocuk heyecanıyla Van Gölü'nün turkağız sularıyla inci keferleriyle buluşmak için saydıkları günlerin sonu geliyor.
01:43:06Umut ediyoruz ki bu sene bereketli bir sezon olur.
01:43:10Çünkü balıkçılıkla ilgili ülkemizin dört bir yanından hep kötü haberler alıyoruz.
01:43:15Marmara'da müsülaj var, Karadeniz'de balıkçılıkla ilgili kötü haberler geliyor.
01:43:20Fakat Van Gölü'ndeki balıkçıların ağları dolu dolu geliyor.
01:43:24Eğer inci keferli bu seneki gibi başarılı üreme sezonları geçirirse Van Gölü'nden hep güzel haberler alacağız.
01:43:33Sezonun başındayız, sezonun başındayız.
01:43:37Umut ediyoruz ki bereketli bir sezon olur.
01:43:40Hocam çok teşekkürler.
01:43:42Van Gölü'nün endemik türü olan inci keferlinin üreme göçü sona erdi.
01:43:47Onlar ana vatanları olan Van Gölü'ne geri dönüş yaptılar.
01:43:50Vanlı balıkçılar da vira bismillah diyerek ağlarını Van Gölü'ne attılar.
01:43:55Bizler de bereketli bir sezon dileyerek sözü tekrar Van'dan size bırakalım.
01:44:02Gün ortasını tamamlıyoruz. Güzel bir gün olsun, hoşçakalın.