Ülke TV
Ülke TV
  • 2 ay önce
Eda Özdemir’in sunumuyla Ülke TV'de ekrana gelen Dünya Değiştikçe programında stüdyo konuğu Bünyamin Kurt. Temiz Enerji Kaynakları Konuşuldu.
Döküm
00:00Ülke TV ekranlarından herkese mutlu bir gün diliyorum. Dünya Değiştikçe programına hoş geldiniz.
00:22Günümüzde enerji ihtiyacı sanayi, ulaşım, evrensel kullanım gibi alanlarda hızla artmakta ve son yıllarda enerji sektöründe büyük bir dönüşüm yaşanıyor.
00:33Yenilenebilir enerji doğal olarak varlığını sürdürdüğü için alternatif ve tükenmeyen bir enerji kaynağı.
00:40Peki nasıl oluyor da tükenmiyor ve dahası nedir bu yenilenebilir enerji kaynakları konunun uzmanına danışacağız.
00:47Elektrik mühendisi, yenilenebilir enerji araştırmacısı sayın Bünyamin Kurt bizlerle hoş geldiniz.
00:53Hoş bulduk.
00:54Bünyamin Bey şimdi birçok ülkede gelecekte enerji kaynaklarının tükenmesine karşı yatırımlar yapılıyor ve bu yatırım oranında payı her geçen gün artıyor.
01:04Bununla beraber buradan başlasak enerjinin hayatımızdaki yeri nedir?
01:09Enerji hayatımızda biliyorsunuz olmazsa olmazlardan eskiden sadece gıda hayatta en önemli şey olarak görülüyordu.
01:16Şimdi enerji de aynı şekilde olmazsa olmazlar arasında hatta gıdayı belli yerlerde her yerde temin etme imkanlarınız var da enerji belli yerlerde sınırlı.
01:26Eğer yenilenebilir enerjiye yatırım yapmazsanız biliyorsunuz son yüzyılda özellikle savaşlar ve benzeri krizlerin en önemli sebeplerinde enerji ve sömürgeciliğin de temel dayanağı buydu.
01:38Yani enerji dediğimiz şey hayatımızın olmazsa olmazı enerji olmadığı zaman ne ışık olabilir ne arabalarımız çalışabilir ne evde ısınabiliriz her yönüyle enerjiye göbekten bağlıyız tabiri caizse.
01:50Peki hangi çeşit enerjileri ne oranda kullanıyoruz?
01:53Şimdi günümüzde en çok kullandığımız enerji türleri biliyorsunuz petrol işte fosil yakıtlar dediğimiz doğalgaz ve kömür olmak üzere.
02:03Bir de temiz enerji kaynakları dediğimiz işte su, güneş, rüzgar, biyoenerji ve jeotermal enerjiler bunlar temel enerji kaynakları özellikle kömür ve petrolün doğalgazın yavaş yavaş bu yüzyılda sonu geliyor.
02:19Son yüzyılda bunlar ağırlıktaydı ama günümüz yüzyılında ise Alman Başbakanı da dediği gibi artık günümüz petrolü artık silisyum yani güneş panellerinin temeli olan ya da elektrik arabalardaki lityum madeni yani artık günümüzün petrolü rahat bir şekilde güneş, rüzgar, su kaynaklı, biyoenerji kaynaklı enerjilerimiz temiz enerjiler olarak nitelendirebiliriz.
02:45Evet bu oranda dokunuyoruz. Şimdi 1. Dünya Savaşı'ndan itibaren dünya üzerinde çalışmaya varan krizler de yaşandı ve bunların çoğunun sebebi zaten enerji kaynaklarına sahip olma fikri. Yanlışım varsa düzeltin beni. Peki dünyadaki savaşlarda enerjinin rolü nedir?
03:01Yani biraz önce sizinde değindiğiniz gibi son yüzyıl içerisinde özellikle sanayileşme ile başlayan süreç içerisinde enerji savaşlarda en önemli rol oynadı. Belki de %90, %100'e yakın oranda Irak'taki savaşlarda biliyorsunuz 1. Körfez Savaşı, 2. Körfez Savaşı, son Ukrayna Savaşı hatta Filistin'deki şu anki savaşın da enerji ile direkt ilgisi var.
03:25Enerji çünkü olmadığı zaman ne sanayiniz çalışabilir, ne araçlarınız yürüyebilir, ne de ısınma ve ışık ihtiyacınızı karşılayabilirsiniz. Enerjiye hakim olan dünyaya hakim oldu.
03:39Özellikle biliyorsunuz Amerika son yüzyıllarda yaptığı savaşların çoğunun arka planında enerji kaynaklıdır. Özellikle Orta Doğu'da bizim bölgemizdeki petrol ve doğal gaz ağırlıklı. Bu açıdan savaşların bitmesi için de yenilenebilir enerjiye yatırım atması gerekiyor dünyada.
03:55Çünkü az çok tüm dünya ülkelerinde yenilenebilir enerji kaynağı var. Aslında hemen hemen her ülkenin kendi yenilenebilir enerji kaynağı %100 olmasa dahi bizim gibi ülkeler zaten %100'den fazlasını karşılayabilir ama diğer ülkeler de rahat bir şekilde karşılaşabilir.
04:09Eğer ülkelerin çoğu geneli yenilenebilir temiz kaynaklara yönelirse ilerideki bu yüzyılda enerji savaşları azalacaktır, minimuma inecektir. Bunu yine belki maden savaşları biraz alabilir ama petrol, doğal gaz ve kömür ağırlıklı savaşların yavaş yavaş sonuna geliyoruz diyebiliriz.
04:29O savaşlar yine devam edecek ama.
04:31Evet bir şekilde savaşlar devam eder. Yani insanoğlu baştan beri yaratıldığından beri var bu savaş. Her şey bir şekilde bahane ediliyor ama enerji savaşları özellikle kömür, petrol, doğal gaz ağırlıklı biraz daha azalacak.
04:44Hemen hemen bitmez ama 20-30 yıl sonra savaşların asıl sebebi değişecek. Madenler, litiyum, silisyum ve benzeri bugün yenilenebilir enerji kaynaklarında, bataryalarda kullanılan ya da panellerde kullanılan madenler yüzünden daha çok ağırlık olacak.
04:58Şu an zaten bazı bölgelerdeki çatışmalarda veya krizlerde özellikle mesela şu an Sırbistan veya başka bölgelerde Amerikan kıtasındaki bazı darbelerin arkasında da şu an madenler yatıyor.
05:09Evet yine uzun vadede en azından söylemiş olduğunuz rakamlardan bu çıkıyor.
05:13Şimdi atmosfere salınan kontrolsüz karbon emisyonları nedeniyle de her geçen gün ısınan bir dünyada yaşıyoruz maalesef.
05:20Bu bilinçle Taraflar Konferansı yani diğer adıyla İklim Değişikliği konferansının 28.si yapıldı zannediyorum düzenlendi.
05:28Ne tür sonuçlar çıktı amacıyla beraber sizden rica etsek?
05:313A grafiğine arkadaşlar koyabilirse orada göreceğiz.
05:35Arkadaşlarımızdan, sayın yönetmenimden rica edelim.
05:38Orada en önemli iklim konferansı biliyorsunuz her zaman yapılıyor. Bu sene de Azerbaycan'da yapılacak yani bizim kardeşlerimizin orada yapılacak.
05:48Bu amaç dünyada küresel ısınmayı ve emisyonu azaltmak hedef.
05:52Bunun için geçen sene küresel bazda fosil yakıtlardan uzaklaşma.
05:59Fosil yakıtlar dediğimiz doğalgazdan, petrolden ve kömürden uzaklaşma.
06:03Çünkü dünyamızda en büyük kirli gaz salınımlarını yapan başta kömür olmak üzere petrol ve doğalgaz.
06:10Türkiye'de de maalesef hava kirliliği her sene artıyor.
06:13Hem bizim 2053 sıfır emisyon hedeflerimiz hem bu küresel ısınma bu sene ve geçen sene biliyorsunuz dünyamız çok ısınmadan kaynak iklim krizi yaşıyoruz.
06:23Geçen sene bu COP 28'de yani Dubai'deki yapılan konferansta en önemli 2-3 sonuç çıktı.
06:29Bunlardan birisi yenilenebilir enerji hızını 3 katına çıkarmak.
06:34Yani şu an mevcut yapılan kurulu gücün 2022-2023'dekinin 2030'a kadar 3 katına çıkarılması.
06:42Ve enerji verimini 2 kat arttırmak bir de küresel olarak fosil yakıtlardan uzaklaşma.
06:50Yani fosil yakıtlardan uzaklaşma işte elektrikli araçlara yönelme, kirli enerji tüketen doğalgaz ve benzerinden uzaklaşıp temiz enerji kaynaklarına yönelme.
06:58Bu ne demek Türkiye'de 3 katına çıkarmak?
07:00Şu an bizim mesela 60 bin megavat bir kurulu gücümüz var.
07:04Eğer bu hedefe biz de imza koymuş olsaydık 180 bin megavatlık bir güce ulaşmamız gerekiyordu.
07:10Şu an bizim hedefimiz 90 bunu arttırmamız lazım.
07:13Yani bir buçuk kat değil dünya ülkeleri gibi 3 kata çıkarmamız gerekiyor.
07:17Orada KOP 28'de alınan kararlardan birisi bu dünya ülkelerinin hepsi bu alamda taahhüt ettiler.
07:23Bu sene de Azerbaycan'da belki fosil yakıtlarla için daha sert bir karar çıkar.
07:28Geçen senekinde sadece fosil yakıtlardan uzaklaşma kararı alınmıştı.
07:33Bu sene bir zaman sınırı da konabilir.
07:35Zaman sınırı da konabilir.
07:37Tarih olarak ne zaman demiştiniz?
07:39Önümüzdeki ay oldu.
07:40Önümüzdeki ay gerçekleşecek anladım.
07:41Şimdi az önce siz de ifade ettiniz.
07:43Dünya ikin değişikliğini getirdiği zorluklarla mücadele ediyor.
07:46Yeşil enerji çözümlerine de aslında odaklanma yoğunlaştı değil mi?
07:50Odaklandılar bununla ilgili.
07:52Peki çok büyük bir yeşil enerji dönüşümü olduğu ifade ediliyor.
07:55Tam olarak nasıl bir dönüşümdür bu?
07:57Yani hayatımızda enerjinin mesela şu bir sonraki 3B grafiğinde de görürsek
08:03Amerika geçen sene şu an 160 üyesi olan bir kömürden uzaklaşma şeyi var.
08:11Bir ittifakı var.
08:13Avrupa ülkelerinin hepsi buna dahil oldu.
08:17Grafikte de görüleceği üzere o yeşil bölgeler kömürden tamamen çıktı.
08:21Yakında çıkacaklar olanlar var.
08:23Orada renklerde de gözüküyor mavi ve diğerleri.
08:26Onlar çıkacak olanlar.
08:27Evet.
08:28Yeşil olanlar tamamen çıktı.
08:30Çünkü Avrupa ülkesinde maalesef bizde kömür artıyor.
08:33Bu da emisyonu, hava kirliliğimizi artıyor.
08:35Bunun önüne çözüm içinde işte güneşimiz, rüzgarımız.
08:38Ki Avrupa ülkeleri bakın güneşte bizden çok daha zayıf olmasına rağmen çıktılar bazıları.
08:42Bazıları da 2030'a kadar çıkacak.
08:44Amerika direniyordu, ayak direniyordu.
08:46Bu geçen sene COP28'de Amerika'da bu kömürden çıkma ittifakına katıldı.
08:51Yani 160'a yakın üyesi var.
08:53Biz de bu üyeye katılıp 2030-2035'e kadar en geç kömürden kurtulmamız lazım.
08:58Avrupa'nın, Amerika'nın bu temiz enerji dönüşümü dediğiniz dönüşümde
09:032040'larda doğalgazdan 2050'ye kadar da petrolden kurtulma hedefleri var.
09:07Yani bu bağlamda eğer biz de bu hedefleri koyarsak hem temiz havaya kavuşacağız,
09:12hem emisyondan kurtulacağız, hem küresel ısınma büyük bir tehdit,
09:16kuraklık görüyorsunuz ülkemizde de çok büyük sıkıntı.
09:19Hem de ekonomik olarak kendi kaynaklarımıza yönelip enerji talatından kurtulacağız.
09:24Peki diğer renklerin açılımı nedir?
09:26Kırmızılar.
09:28Yani orada da görüleceği üzere kırmızı olanlar şu an daha o ittifaka katılmayanlar
09:33ama bunların ileride katılmayacağı manasına gelmez.
09:38Yani onlar da birkaç yıl içerisinde Avrupa Birliği'nin bu ağır basan,
09:42temiz enerji dönüşüm hedeflerine bunlar da ayak uyduracaktır.
09:46Ülkemizde buna ayak uydurmasını bekliyoruz inşallah.
09:49Şu anda yani tehlike çanları mı var o renklerde?
09:51Yani o renkler şu an daha kömürden çıkmayı tahavvüt etmemiş ülkeler.
09:55Yani yakında inşallah onlar da bu sürece girecekler.
09:58Ülkemizde bunun içine girmesini bekliyoruz.
10:01Peki bu çevre dostu olarak ifade edilen elektrikli araçlar var.
10:04Ülkemizde de çok yaygın.
10:05Kullanım açısından da tasarruflu olduğu söyleniyor.
10:08Ben henüz kullanmadım ama siz bununla ilgili de mutlaka bir araştırmanız vardır.
10:12Neler ifade edeceksiniz Büyümen Bey?
10:145D grafiğin arkadaşlar getirirse…
10:17Avantajları ve dezavantajları da var ama değil mi? Olmaz mı?
10:21Benim çocuklar dedi ki baba sen temiz enerjiden bahsediyorsun ama fosil yakıtlar kullanıyorsun.
10:28Bu tam uymuyor sana dediler.
10:30Ben de gittim özellikle bir elektrikli araç aldım.
10:33Sırf çevreci tabii.
10:35Yani araç çok az yakıyor.
10:38Bakın elektrikli araçların milletimiz tanımıyor ama bazı eleştiriler yapılsa da
10:43belki 1-2 tane negatif gibi gözüken yerin yanında %90 artıları var.
10:47Fosil yakıtlı araçlardan 3-5 tane artısı varsa benzinli, gazlı, dizelli nedir en güzeli?
10:54Enerji tasarrufu ediyorsunuz.
10:56Az enerji tüketiyorsunuz.
10:57Çünkü içten yanmalı.
10:59Benzinli araçlarda çok fazla enerji kaybı var.
11:04İkincisi hava kirliliği yapmıyor.
11:06Temiz hava.
11:07Hava kirliliği en önemli sebeplerinden birisi de petrol.
11:09Üçüncüsü enerji tasarrufu.
11:11Şimdi evinizde elektrikli aracı tasarruf ettiğinizde yaklaşık 100 kilometreyi 50 TL ile gidebiliyorsunuz.
11:17Şu anda benzinle, dizelle bu 300 lira arası.
11:21Yani en az evde elektrikli aracınızı şarj ettiğinizde en az 6-7 kat daha ekonomik.
11:27Yani alış maliyetler de artık çok düşüyor.
11:30Bataryayı bazıları sorun ediyor.
11:32Bataryalar aslında artık çok sorun değil.
11:34Yani 400-500 kilometrelik bir hedef zaten orta hedef.
11:371000 kilometreden fazla giden bir bataryaya doldurmayla araçlar var dünyada.
11:42Yok 500 gidiyor en son bildiğim.
11:44Ortalama o da şu an yeni yeni çıkan.
11:46Mercedes mesela yakında 1200-1300 kilometrelik bir araç üretti.
11:50Bunun gibi markalar yavaş yavaş üretiyor.
11:53Yakında 1000 kilometre rahat giden birkaç yıla kadar araç sayısı çok artacak.
11:57Ortalama 500 dediğiniz gibi gidiyor.
11:59Bu da yeter şehir içinde zaten çok çok fazla.
12:02Şehir içinde 200-300 kilometre giden bile yeter.
12:04500 kilometrelik bir araçla şehirler arası rahat idare eder.
12:07Bazılarının sıkıntısı da şu acaba çok yolda kalır mıyım falan.
12:11Hayır Türkiye'de şu an şarj daha çok yaygınlaşıyor.
12:13Avrupa'nın çoğunda zaten çok müthiş yayıldı.
12:15Hatta Norveç'te elektrikli otobanların altına yerleştiriyorlar.
12:19Otomatikman kendini şarj ediyor.
12:21Yani şu an Norveç'teki elektrikli araç sayısı normal benzinliği geçti.
12:25Bu ne demek?
12:27Yani Türkiye'de daha %1'lerdeyiz biz.
12:30Motor ömrü uzun oluyor mu?
12:32Tabii onlar elektrikli motorlar.
12:34Daha az bakımı gerektiriyor.
12:36Yani böyle yağ bakımı falan değiştirmeniz gerek yok.
12:39Yangın tehlikesini falan bazıları bahsediyor da öyle bir risk de pek yok.
12:43Yani varsa da sizin benzinli aracınızdan daha fazla değil daha az.
12:48O açıdan bir tehlike falan risk oranları çok daha düşük.
12:52Bakımı daha az, daha tasarruflu, daha az enerji tüketiyor ve daha ekonomik.
12:57Ama şimdi dolumuna baktığınız zaman şehirle arası gidiyorsunuz.
13:00Çok uzun sürede şarj ediyorsunuz.
13:03Böyle bir sıkıntı yaşıyor vatandaşların.
13:05Böyle şikayetleri var demeyeyim de serzenişleri var.
13:08Var. Ondan şu var.
13:09Yeterli şarj istasyonu olduğunda sıra bekleme kıtası kalkarsa
13:13yarım saatlik bir şarjla zaten siz 200-300 km rahat gidebiliyorsunuz.
13:17Bir buçuk saati buluyor diyorlar dolması.
13:19Hayır o ben kendi aracımdan biliyorum.
13:21Eğer aracınız uygun bir araçsa yarım saat.
13:23Yarım saat bir kahve molasıdır.
13:25Yani siz 300 km gidip yarım saat zaten kahveye dinlenmek gerekiyor.
13:29Zaten iki buçuk saatte bir mola vermek lazım değil mi?
13:31Orada siz başına beklemenize gerek yok.
13:33Takıyorsunuz prize kahvenizi rahatça sakin kafayla içip güzelce yolunuza devam edebilirsiniz.
13:39Sorun yok. Şehir için de zaten problem değil.
13:41Akşamlayın gelip bir saat iki saat taksanız 50-100 km yol yapsanız dahi çok rahat idare edersiniz.
13:47Siz memnunsunuz değil mi?
13:48Tabii ki ben memnunum.
13:50Evet şimdi enerjinin ülkelerin ekonomik performansı üstünde de yatsınamaz bir etkisi var.
13:55Siz bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?
13:57Ekonomiye etkileriyle ilgili neler ifade edeceksiniz?
14:00Yani bu bir A grafinde arkadaşımız görse zaten Türkiye'deki dış ticaret açığımızın en büyük sebebi enerji biliyorsunuz.
14:10Cariye açık diyorsunuz.
14:11Cariye açık.
14:12Peki yenilenebilir enerjiyle düzeltilebiliyor mu?
14:15Bu düzeltilebilir hatta artıya da geçebiliriz.
14:19Yani biz ihracat da yapabiliriz.
14:21Bakın bunu bazıları Türkiye'de daha inanmıyor ama inanın bizim potansiyelimiz Avrupa'dan da çok iyi.
14:26Hem güneş hem rüzgar hem de diğer su hem de sıcak sularımız.
14:31Biz şu an kendi enerjimizin yaklaşık yüzde 20-25 civarını üretebiliyoruz.
14:37Ancak biz yeterli bir şekilde dediğim gibi şu anki yapılan 8 kat daha hızlı yapmamız lazım.
14:43Enerjide bağımsızlığa geçebilmemiz için.
14:45Onu yaparsak ilk 5-10 yılda bu bağımlılığı yüzde 50'ye, 20 yıl içerisinde yüzde 100 yani hiçbir şekilde petrolu ihtiyaç hissetmeden,
14:55doğalgazı hiç ihtiyaç hissetmeden, kömürü hissetmeden kendi enerjimizi yüzde 100 kendimiz üretebiliriz.
15:01Hatta Avrupa'ya da ihrac edebiliriz.
15:03Bununla ilgili en güzel örneklerden birisi.
15:05Mesela grafikte de arkadaşlar gösterebilirse 12D grafinde Azerbaycan şu an Avrupa'ya rüzgar ve güneş enerjisi satacak.
15:14Yani bizim Karadeniz'de gaz aradığımız yerde Azerbaycan şu an yer altından ve Karadeniz'in altından kablo ile elektrik transferi yapacak.
15:23Bu güneş ve rüzgarı.
15:24Yani biz daha yakınız Avrupa'ya daha ucuza mal edebiliriz.
15:26Bu tür politikalar geliştirirsek Avrupa'nın enerji ihtiyacını da biz karşılayabiliriz.
15:31Yani doğalgazı Avrupa şu an azaltıyor, çok azalttı.
15:35Yani Rus gazından bağımlılığını minimum seviyeye indirdi.
15:38İleride doğalgazın fazla bir getirisi de olmayacak.
15:40Çünkü Avrupa vazgeçiyor bu işten artık.
15:43Yani onun yerine yenilenebilir enerji, güneş ve rüzgar satmamız gerekiyor.
15:47Elektriği üreteceğiz ki sadece doğalgazın yerine mesela bizim hidrojen enerjisi.
15:52Belki o da olacaktır sorunuz içerisinde.
15:54Evet onu merak ediyorum.
15:55Hidrojen de ihrac edebiliriz.
15:58Evet hidrojen enerjisi zaten suya da su buharı yaydığı için de temiz bir enerji olarak görülüyor.
16:03Hatta şöyle bir söylenti var.
16:05Siz daha iyi bilirsiniz.
16:06Geleceğin doğalgaz olduğu ifade ediliyor.
16:08Doğru mudur bu?
16:09Fark nedir?
16:10Aradaki fark ne?
16:11Tabii bunda bir şüphe yok.
16:12Geleceğin doğalgazı şöyle emisyonu yok.
16:17Yani dışarıya bir kirli emisyon, karbondoksit atığı yok.
16:22Türkiye'de kömür ve petrolden sonra en çok havamızı kirleten doğalgaz.
16:26Tamam doğalgaz kömüre göre daha temiz ama onda emisyonu var.
16:29Sonuçta havası küresel ısınmaya da katkısı var.
16:32Ama bu hidrojen dediğimiz gaz sudan üretiliyor.
16:36Su ve elektrikle ayrıştırıyorsunuz suyu kimyasal olarak hidrojen ortaya çıkıyor.
16:42Onu depolayarak aynı araçlarda da kullanabiliyorsunuz.
16:45Doğalgaz gibi elektrik evde kombiler yerine.
16:48Almanya 2025'te doğalgaz boruları yerine hidrojen boruları başlayacak.
16:542030'a kadar binlerce kilometreye planlandı 2025'te.
16:59Yani önümüzdeki 3-5 ay sonra başlayacak bunu yapmaya.
17:04Bu ne demek?
17:05Yani artık geleceğin doğalgazı hidrojendir.
17:08Hidrojeni biz kendimiz üretebiliriz.
17:10Rahat çünkü yer altında arama, bulma derdi yok.
17:13Sadece güneş ve rüzgara elektriğini elektrolize ediyorsunuz.
17:17Bir elektrikli alet lazım.
17:19Onu da rahat bir şekilde hidrojene çevirebilirsiniz.
17:23Araçlarda da kullanabiliyor şu an.
17:25Japon arabalarının önemli bir kısmı elektrikli araçlara alternatif olarak hidrojen.
17:29Hidrojen de sonuçta elektrikli üretiyor.
17:31Onun motoru da elektrikli araç gibi elektrikli.
17:34Yani hidrojenli araçlar da elektrikli motorla çalışıyor.
17:37Bu yönüyle hidrojen sanayide de kullanabiliyor.
17:42Sanayide bugün gazın yerine kullanılan ve kömürün yerine kullanılan ısınma enerjisinde de büyük alternatif.
17:48Yani sadece konutlarda, araçlarda elektrikli değil her yerde hidrojeni kullanabiliriz.
17:54Ekonomik mi?
17:55En büyük sıkıntı şu an hidrojenle ilgili buradaki soru işareti.
17:59Son 3-5 yılda gelişen teknoloji ile hidrojen çok ucuza mal edilmeye başladı.
18:04Şu an referans fiyatı olarak mesela dünyada 2 dolar görülüyor.
18:07Şu an 2 dolar veya 1,5 dolara yakın Çin'de ve benzeri yerde üretilmeye başlandı.
18:13Avrupa ülkelerinde biraz daha pahalı ama 2 dolar artık normal olmaya başladı.
18:18Avrupa Birliği'nin bu sene aldığı bir proje desteklerinde yaklaşık 0,39-0,40 cent civarına hidrojenin kilosunu projeler desteklenmeye başladı.
18:32Bu müthiş bir rakam demektir.
18:342 dolar rakamın nerede 40 cent derdi.
18:37Arada 4-5 kat fiyat farkı var.
18:39Eğer bu fiyatlara yaklaşırsak ki 2030'a doğru bu fiyatlara gelecek şu an 1,5-2 dolar seviyesinde olan bu ne demek?
18:46Doğalgazdan da daha ucuz bir enerji demek.
18:48Şu an doğalgazla yavaş yavaş rekabet etmeye başladı ve her yerde üretilme imkanı var.
18:53Doğalgaz gibi bulma derdiniz yok elektriğin olduğu her yerde.
18:56Bu açıdan bizde hidrojene çok müthiş bir yönelik yapmamız lazım.
19:00Onun için de güneş ve rüzgarın önünü çok hızlı açıp hidrojen üretimini de buradan artırmamız gerekiyor.
19:05Ülkemiz bu anlamda çok zengin.
19:07Zaten Türkiye enerji kaynaklarını çeşitlendirmek için de çok büyük mücadeleler veriyor.
19:11Peki bu anlamda bakarsak enerji krizlerin ülkemize etkileri neler?
19:16Biraz bahseder misiniz?
19:17Yani enerji krizi şu 2001 biyografiyini arkadaşlar gösterirse.
19:22Yüzde kaç talahta bağımlı?
19:25Düştü mü bu?
19:27Yüksektir rakam ama ben düştüğünü biliyorum.
19:29Şu an son bir yıl içerisinde enerji krizinin biraz etkisini azaltması dolayısıyla cari açığımız azaldı.
19:35Bizim 2022-2023 arasında bize yaklaşık 50-100 milyar dolar bir de içteki bu pahalılığı da katarsak
19:44enerjideki bazı tekelleşmeler yüzünden bize çok büyük zarar oldu.
19:48Aslında şu anki bizim paramızdaki değer kaybetmenin, cari açığın, enflasyonun en önemli sebebi enerji.
19:54Millet zannediyor işte marketler falan filan yani bu marketlerin de belki payı olsa da %10-15 asıl %90 civarı enerjidir.
20:02Çünkü fabrikada üretilirken enerji kullanılıyor.
20:05Orada yüksek fiyat girdisi olunca ne yapacak?
20:07O ürünle yansıtacak.
20:08Bisküviye yansıtacak, nohuta yansıtacak, bilmem temel gıdaya yansıtacak, ete yansıtacak, hayvancılık yapan, çiftçilik yapan.
20:16Dolayısıyla arka planda enerjiden kaynaklı şey millet tabii markette görüyor arka planı bilmediği için.
20:23Eğer enerjideki bağımlılığımız azalır ve bu krizlerde de kendi enerjimizi tükettirsek,
20:29inanın bu enflasyonda sıfır olur rahat bir şekilde ya da en azından sıfıra kısa sürede yaklaşırız yeterli.
20:35Oran verebiliyor musunuz yüzde kaç olduğuna dair?
20:37Ben hani düştüğünü biliyorum. En son 60'larda falan da.
20:4174'lerden 60'lara aşağı indiğini.
20:43Enerji bağımlılığımızın yüzü.
20:44Evet, evet.
20:45Hayır, enerjimiz hala maalesef %70 ile %80 arasında gidip geliyor.
20:49En son 74'tü.
20:50Evet, bu sene %1'cil enerji dediğimiz enerjide %70 civarı da ama bizim asıl işimize yarayan enerji dediğimiz enerjideki bağımlılığın %80'i ona nihayet enerji diyoruz.
21:01Yani kayıplar, dönüşümlerde çıktığımız zaman %80'in üzerinde biz bağımlıyız.
21:051'cil enerjide %70 civarı asıl kullandığımız, tükettiğimiz enerjiye nihayet enerji diyoruz.
21:10Onda da %80'in üzerinde bağımlıyız dışarıya.
21:12Peki bu ülkelerin enerji enflasyonuna baktığımızda AB, OECD ve G7 ülkeleriyle mukayese edebiliyor musunuz?
21:18Neler ifade edeceksiniz Türkiye'yi de baz alarak?
21:20Ya bu işte bakın Avrupa ülkeleri rüzgar, güneşe o kadar müthiş yatırım yapıyorlar ki bizim 7-8 katımızı hızlılar.
21:28Ve dediğimiz gibi biraz önce Rusya'dan doğal gazı çok azalttılar.
21:32Ve orada enerji enflasyonu %2-3 civarında.
21:35Bilemediniz en kötü olan ülkelerde %5 civarı, bizde %90-100'e yakın.
21:39Neden?
21:40Bu da dışarıya bağımlı.
21:41Avrupa o kadar bağımlı değil.
21:42G7 o kadar bağımlı değil.
21:43OECD o kadar bağımlı değil.
21:45Onlar enerjileri, potansiyelleri bizden çok daha az olmasına rağmen güneşi, rüzgarı.
21:51Avrupa ülkesinde kaç tanesinde doğru düzgün güneş var?
21:53Çok az birkaç İspanya, Yunanistan ve benzerilerin çoğunun güneşi bizimkinin yarısı bile kadar değil.
21:59Buna rağmen müthiş yöneldiler.
22:01Bundan dolayı enflasyon orada güneş, elektriği yüzünden bu sene fiyatlar eksiye kadar indi dünyanın.
22:10Sıfırın altına indi.
22:11Neden?
22:12Çünkü müthiş bir güneşten rüzgardan enerji üretimi oldu.
22:15Elektrik fiyatları o kadar yükseldi ki bazıları nükleer santrallarını kapatmak zorunda kaldı.
22:19Kömür gaz santrallarını kapatmak zorunda kaldılar.
22:22Çünkü güneş ve rüzgarın enerji yatırımları o kadar arttı ki bu da ülkenin enerji enflasyonunu çok düşürdü, sıfıra yaklaştırdı.
22:30Bizde ise ithalatlar çok bağımlı.
22:32Kömür gaz ve petrol yüzünden enerji enflasyonu hala çok yüksek.
22:37En önce buraya ağırlık vermemiz lazım.
22:39Ekonomi politikalarımızda yani enerji ekonominin motoru tabiri caizse kısa sürede enflasyonu düşürmek istiyorsak yenilenebilir enerjiye %100 çok hızlı yönelmemiz lazım.
22:50Yenilenebilir enerji hususunda Türkiye çok zengin.
22:52Özellikle doğuda güneş ve rüzgar enerjisi anlamında da çok zenginiz. Yanılıyor muyum Büyümen Bey?
22:57O konuda zaten hiç soru işareti yok.
23:00Bakın Almanya da dağlık bir ülke değil.
23:03Buna rağmen yaklaşık 70-80 bin megawatta yaklaştı.
23:07Bizde rüzgar enerjimiz 12 bin megawatt civarı.
23:10Düz bir ülke, yeşillik bir ülke Almanya. Bizden çok daha Kıraç.
23:15Bizde dağlarımız yüksek, rüzgar enerjisi dağı sever, denizleri sever.
23:19Rüzgar enerjisi denizlerde çok müthiştir.
23:21Üç tarafımız denizlerle çevrili.
23:23Hem dağlık ülke, hem Kıraç ülke, hem de denizler çevriliyor.
23:27Rüzgar da yönelir. Güneş de zaten herkes biliyor.
23:29Almanlar güneşlenmek için ülkemize geliyor.
23:31Orası çok zayıf zaten güneş anlamında.
23:35Buna rağmen Almanya'da mesela güneş enerjisi şu an 100 bin megawatta yaklaştı.
23:4090 bin megawattı geçti.
23:41Bizde ise güneş şu an hala 14 bin megawattlarda.
23:44Ar arada 7-8 kat fark var.
23:46Bunu önüne açmamız lazım.
23:48Sadece çatırlarımızda 150 bin megawatta yakın güneş potansiyelimiz var.
23:53Siz şimdi yurt dışındaydınız.
23:55Elektrik mühendisliği ve enerji uzmanlığında yine yanlışım yok zannediyorum.
23:58Almanya'da tamamlamıştınız değil mi?
24:00O yüzden zaten Almanya'dan çok fazla örnek veriyorsunuz.
24:02Çok iyi bildiğiniz için.
24:03Orada yeşil yenilenebilir enerji durumu nedir?
24:05Az önce de söylediniz gerçi çatılarda güneş enerjisi var dediniz.
24:09Yoğunluk ne kadar?
24:11Almanya şu an dünyada güneş enerji santrallarını kişi başlık kullanımlarında 3. sırada.
24:20Hollanda ve Avustralya'dan sonra.
24:23Bu ne demek?
24:26Almanlar çok müthiş güneşe yatırım yapıyor.
24:30Artık çatıları neredeyse bitirecekler.
24:33Balkonlara kurulmaya başladı inanın.
24:35Alıyor adam vatandaşı 2-3 tane paneli.
24:37Fişe takıyor.
24:39Ondan sonra sadece devlete haber veriyor.
24:41Elektrik üretiyor.
24:43Yani prosedür neredeyse yok denilecek kadar az.
24:46Çatılarda da birkaç evrak daha fazla.
24:49Ama biz orada mesela kurarken zamanında 1-2 hafta içinde tüm prosedürleri hallediyorduk.
24:54Şu an Türkiye'de bu 1 yıla yakın sürüyor.
24:56Yani bu da insanları yapmaktan beri kırıyor.
24:59Sayın Eski Enerji Bakanımız Fatih Dönmez Bey'in bir ifadesi var.
25:03Diyor ki çatılarda güneş enerji santralı kurmak şey olması lazım.
25:07Bir çanak anten kadar kolay olması lazım.
25:10Bir çanak anten nedir?
25:12Herkes istediği gibi sipariş veriyor.
25:13Bir gün içinde, iki gün içinde kurulabiliyor.
25:15Almanya'da şu an güneş panelleri kurmak o kadar kolay inanın.
25:18Bizde 1 yıl sürüyor.
25:20Vatandaş bıkıyor ve girmeden şey yapıyor.
25:22Bir de tarifelerden kaynaklı.
25:24Niye Akdeniz'de ve Ege'nin tamamı da var bunlar?
25:26Tamam İstanbul veya Ankara gibi iller buna yatkın olmayabilir ama ben Ege'yi ve Akdeniz'i çok iyi biliyorum.
25:34Güneş enerji panelleri çok fazla.
25:36Bizim en kötü yerimiz Karadeniz biliyorsunuz.
25:39Bu bile Almanya'dan daha fazla.
25:41Yani biz çatılarımızı dükkanın her yerine kurabiliriz.
25:44Belki dediğiniz yerlerde biraz daha fazla üretim.
25:47Tamamı neredeyse öyle.
25:48Şu an dediğimiz gibi Türkiye'de TÜİK raporlarına göre 12 milyona yakın çatı var.
25:5312 milyon çatı ne demek?
25:55Bu 150 bin megavat bir santral demek.
25:58Türkiye'nin elektrik ihtiyacını sadece çatılardan bile karşılayabiliriz.
26:02İnanın bu kadar müthiş potansiyelimiz var.
26:04Bırakın kıraç alanları, denizleri, yüzer, güneş santrallarını sadece çatılar bile elektriğe yeter.
26:11Ama biz sadece elektrik için değil biraz önce bahsettiğimiz hidrojen için güneşe ihtiyacımız var, rüzgara ihtiyacımız var.
26:17Aynı şekilde elektrikli araçlar için ihtiyacımız var.
26:20Aynı şekilde sanayi için ihtiyacımız var.
26:22Ondan dolayı kıraç arazilere de, her yere de, yüzer barajlarımız üzerine, denizlerimiz üzerine de güneş santrali yapmamız lazım.
26:30Almanya'da bu yönün çok iyi.
26:32Rüzgar santrallarında da, güneş santrallarında da biraz önce örnek verdik.
26:36Hidrojen de.
26:37Elektrikli araçlar şu an Almanya'da bizim kişi başlığa sattığımızda 5'e 10 kat satılıyor.
26:41Yani milyonun üzerine çıktı elektrikli araçlar Almanya'da.
26:44Bu da Almanya'nın çabukça emisyonlardan kurtulması anlamına geliyor.
26:50Çabuk ekonomik enerji tüketimi demek, Rusya'ya ve benzeri ülkelere bağımlılıktan kurtulmak demek.
26:55Biz de çok güzel bir örnek olabiliriz.
26:57Almanya bu işte öncü.
26:58Şimdi Almanya'danız, Almanya'da zaten 60 yılın ardından nükleer enerji dönemi de sona erdi.
27:03Hatta nükleer karşıtları bunu bir zafer olarak gördüler değil mi?
27:06Evet.
27:07Peki bunun ekonomik ve çevresel faktörü var mı?
27:09Yani atom santralleri ekonomik mi?
27:12Onun da mutlaka dezavantajları var.
27:14Evet doğrudur.
27:15En büyük karşı çıkışlarından birisi atom santrallerinin çevreye verdiği zararlar.
27:21Zararlar, doğru.
27:22Yani bu attıklar hakkında hala...
27:24Eksilleri daha fazla, ben kabul ediyorum onu.
27:26Efendim?
27:27Eksilleri daha fazla.
27:28Dünyada şu an çözüm bulunmuş değil.
27:30Sayın Cumhurbaşkanımız Emin Erdoğan'ın da biliyorsunuz sıfır atip projesi dahil kapsamında
27:35bunu da özellikle gündeme getirip çok bir şekilde aktif olmaya karşı da mücadele etmesini bekliyoruz.
27:42Şu an Almanya'nın bu çıkışlarından en önemli sebebi birisi buydu.
27:45Ve en önemli diğer sebep de ekonomikliği.
27:48Yani şu grafiği çıkartırlarsa arkadaşlar hangi...
27:53Şu 9A grafiği.
27:55Orada Alman-Fraunhofer Enstitüsü.
27:58Benizim'de uzun süre orada bir enstitüsü bu.
28:02Avrupa'nın en büyük enstitüsü.
28:04Uzun süre çalışmalar yaptık.
28:05Yani bilimsel çalışmalar da Avrupa'da bir numara bu.
28:10En sağdaki gördüğünüz gri nükleer enerji fiyatı.
28:13Yani en yüksek olan maliyetleri.
28:16Soldaki en küçük olan da sarı olan da güneş enerjisi.
28:19Yani fiyat arasında büyük santrallarda 10 kata kadar fark çıkabiliyor.
28:23Ortalama 4-5 kat daha ucuz güneş enerjisi.
28:26Rüzgarda da mavi olanlar şunlar.
28:28En ucuz güneş ve rüzgar.
28:30Diğer renkler ise kömür ve petrol.
28:33Ortadaki ara renklerden bahsediyorsunuz.
28:35Evet kömür ve gaz.
28:38Bu yönüyle güneş ve rüzgar ekonomik açısından da müthiş fiyatları düştü.
28:43Yani hiçbir enerjiler şu an güneş ve rüzgarla rekabet edecek bir fiyat kalmadı.
28:47Yani bu açıdan da nükleer enerji almaya çıkış nedenlerden birisi.
28:52Yine 8C grafin arkadaşlar gösterirse orada da göreceğiz.
28:59Dünyada çok ülke nükleeri azaltıyor.
29:02Çünkü pahalılığı dayanılmaz boyutlara ulaşıyor bazı ülkelerde.
29:06Şu an ekrandaki mi?
29:10Evet.
29:11Yani bakın bazı ülkeler Almanya tamamen çıktı.
29:16Japonya çok azalttı.
29:17Amerika da azalttı.
29:18Avrupa Birliği de.
29:19Avrupa Birliği'nin hedefi 2040'larda nükleerden çıkmak.
29:24Yani nükleere son vermek.
29:26İspanya yakında çıkacak.
29:28İsviçre'nin aynı şekilde hedefi var.
29:30Evet.
29:31Avusturya'da, İtalya'da hiç yok.
29:34Nükleere girmediler onlar da çıktılar.
29:37Bu açıdan da ekonomik işinide güneş ve rüzgara yönelmemiz lazım.
29:42Yani bağımlı olmayacağız dışarıya.
29:44Nükleer yakıtta da biliyorsunuz uranyum dışarıdan gelecek.
29:47Orada da dışarıya bağımlı olacağız.
29:48Evet.
29:49Doğru söylüyorsunuz.
29:50Şimdi temiz enerji denildiği zaman ilk akla gelen güneş.
29:53Arkasından da rüzgar enerjisi geliyor.
29:56Ve en çok kurulan en temiz enerji kaynağı.
29:58Bunu nasıl ifade edeceksiniz?
29:59Yani hem sanayi kuruluşlarının elektrik enerjisini karşılıyor.
30:03Hem haneler için imdadına yetişiyor.
30:05Siz neler söyleyeceksiniz?
30:07Nasıl yorumlayacaksınız?
30:08Şimdi bakın bizim toplumda bazıları daha tam enerjide de bazı yetkililer de böyle konuşuyor da.
30:15Şu öyle yani enerji deyince sadece elektrik ya da güneş ve rüzgar deyince sadece elektrik anlıyorlar.
30:20Hayır artık güneş ve rüzgar her alanda tüm enerjiler.
30:23Şimdi bizim elektrik enerjimiz %20 tüm enerjiler içerisinde.
30:27Yani araçlarda kullandığımız petrol, evde kullandığımız doğalgaz, sanayide kullandıklarımızın içerisinde elektrik %20.
30:34Ama şimdi güneş ve rüzgar artık bu %100'ü karşılayabilecek bir imkana sahip.
30:40Yani araçlarda petrol yerine güneş ve rüzgar enerjisi.
30:43Yani onu elektriğe dönüştürerek.
30:45Ondan sonra sanayide aynı şekilde kullandığımız kömür, doğalgazın, petrolün yerine yine güneş ve rüzgar enerjisi, elektrik enerjisi.
30:54Onun şekilde yani hayatımızda doğalgaz, evde kullandığımız kombilerde ısı pompası.
30:59Yine en büyük bizim dönüşümümüzde kullanabileceğimiz bir müthiş temiz çevre dostu araç yani ısı pompası.
31:11Bu bağlamda güneş ve rüzgar sadece elektrik için değil.
31:14Yani tüm ulaşımda, sanayide ve hayatımızın her alanında artık güneş ve rüzgar tüm enerjilerin yerini tutuyor.
31:24Şimdi ısı pompası dediniz, geleceğin iklimlendirme teknolojisi ürünlerinden biri olarak adlandırılıyor ısı pompası.
31:31Hem ülkemizdeki durumunu merak ediyorum.
31:33Hem de klima ile arasındaki fark nedir ısı pompası?
31:36Evet belki ısı pompası hiç görmeyen arkadaşlar için 13A.
31:39Önce ne olduğunu bir sizden rica edelim.
31:42Evet Türkiye'de çok maalesef bilinen bir şey değil.
31:4513A grafiğinde göreceğiz.
31:47Isı pompası denilen şey aynı dışarıdaki klimaya benzer bir benzer alet.
31:52Bu dışarıdan aldığı 3-4 çeşidi var.
31:55Havayı ya da suyu, yer altındaki topraktaki enerjiyi bir kimyasal dönüşüm maddesiyle elektrik kullanarak içeriye ısı ya da soğuk enerji pompalıyor.
32:10Şimdi böyle dediğiniz zaman klimaya benzetiyoruz.
32:12Evet ama daha çok ısı pompası adı da üstünden anlaşıldığı gibi ısı amaçlı.
32:16Yani kombilerin yerine aynı şekilde petek gibi peteklerinizi kullanabiliyorsunuz.
32:21Eski peteklerinizi sadece kombiyi çıkartıyorsunuz bunu dışarıya bağlıyorsunuz.
32:25Elektrik enerjisi tüketiyor ve şu an Avrupa'da milyonlara yayıldı bu.
32:30Yani artık kombi yerine bunu kullanıyorlar.
32:34Çünkü hem temiz enerji bunu aynı zamanda soğutma amaçlı da kullanabilirsiniz.
32:39Çünkü iki fonksiyonla görüyor ama ağırlık olarak insanlar şu an ısınma amaçlı.
32:46Hem çevre dostu hem etrafa valgaz gibi kirlilik saçması hem de sizi dışarıdan ithalattan bağımlılıktan kurtarıyor.
32:54O açıdan da ısı pompaları Türkiye'de çok yaygınlaşması lazım.
32:57Devletimizin teşvik etmesi lazım.
32:59İnsanların bilişlendirilmesi gerekiyor.
33:01Şimdi ısı pompası hem adı üzerinde ısı dediniz sonra dediniz ki size serinlik de veriyor.
33:07Demek ki klimaya da benziyor diye insanlar.
33:09O önüne de benziyor.
33:11O açıdan da...
33:12Kafa karışıklığı yapıyor.
33:13Yani bu sadece Almanya'da değil şu an Almanya'da geçen sene yarım milyona yakın kuruldu.
33:19Doğalgazı geçti.
33:20Amerika'da da benzer, İngiltere'de de benzer.
33:23Yani soğuk ülkeler bile daha iyi kuruyor bunu.
33:25O açıdan doğalgazı hem bağımlılıktan kurtulmak için mutlaka bu ısı pompasına yönelmemiz lazım.
33:33Evet şimdi o kadar güzel ve o kadar yoğun konularımız var ki.
33:37Ben bunun içinde şunu da öğrenmek istiyorum.
33:40Siz gerçi program dahilinde söylemiştiniz.
33:42Sayın Cumhurbaşkanımızın kıymetli eşi Sayın Emine Erdoğan sıfır atık hedefleri vardı.
33:48Ve bununla ilgili ödül de aldı biliyorsunuz.
33:51Ben uzun yıllar belediye başkanlarını ağırladım.
33:54Türkiye'nin önde gelen belediye başkanlarını, büyükşehir, il ve ilçe.
33:57Sıfır atık hususunda Türkiye çok başarılı.
33:59Siz nasıl değerlendiriyorsunuz bu durumu?
34:01Belediyelerin de nasıl çalıştığını bildiğim için kumbaralarından tutun,
34:04o çöp alanlarının çilek tarlalarına ve lavanta bahçelerine dönüştüğüne de şahit oldum.
34:09İki de grafininde görebilsek.
34:12Zaten Sayın Emine Erdoğan Cumhurbaşkanımızın eşi BMW'den ödül aldı biliyorsunuz.
34:16Evet.
34:17Sıfır atık projesinde.
34:19Sıfır atık deyince aklımıza ne geliyor?
34:21Belediyedeki çöp attıkları, diğer benzeri attıklar.
34:25Poşetlerimiz.
34:26Poşetlerimiz, poşetlerin Türkiye'de dönüşüme bu malamdan ücretli olması iyi oldu.
34:31Evet.
34:32Ama işte buraya şunu da katmamız lazım artık.
34:36Yani nükleer atıklar da en büyük atıklar arasında.
34:40Onu da bunun içerisine katmamız gerekiyor.
34:42Kömürü özellikle çok emisyon bir atıktır.
34:45Onu azaltmamız lazım.
34:48Yani sadece çöp ve benzeri plastik atıklar değil.
34:51Bu yönle de ağırlaştırmamız gerekiyor.
34:54O ağır kokular var biliyorum ve insanları hem hasta ediyor hem rahatsız ediyor.
34:57Tabii ki.
34:58Yani dediğimiz gibi sıfır atık deyince sadece şeyi anlamamamız gerekiyor.
35:02Bu çöp ve benzeri attıkları.
35:04Onlar da değerlendirilerek biyoenerjide belediyelerimizin bir kısmı yapıyor.
35:07Daha da arttırılması lazım.
35:08Aynı şekilde dediğimiz gibi nükleer attıkları ve kömür, gaz, petrol bunların hepsinin atığı var.
35:14Görünmesek de bazı gözümüzde emisyon olarak hissediyoruz.
35:18Belki sağlığımıza daha da tehdit ediyor.
35:20Daha fazla tehdit eden konular bunlar.
35:23Evet görünen o ki Türkiye'de.
35:25Peki şunu öğrenmek istiyorum.
35:27%100 yenilenebilir enerji mümkün mü?
35:29Ama günümüz şartlarına baktığınızda Türkiye için söylüyorum.
35:31%100 yenilenebilir enerji mümkün.
35:34Hatta 2050 yılından önce dönüşümün de mümkün olduğu ifade ediliyor.
35:38Siz bu durumu nasıl yorumlayacaksınız?
35:40Evet.
35:4114A grafinde biraz önce örnek verdik.
35:44Orada göreceksiniz arkadaşlar yansıtabilirse 14A.
35:49Evet.
35:51Şimdi burada Norveç üstteki yeşil çizgi bakın.
35:55Üstteki yeşil çizgi grafikte yenilenebilir enerji elektrik oranını gösteriyor.
36:02En üstteki mi?
36:03Evet %100 elektriği Norveç uzun yıllardır özellikle elektrikten %100 yakaladılar.
36:09Diğer araç ulaşımda ve sanayide ve benzerinde %60, %70'lere yaklaştılar.
36:19Yani orada her alanda %100 elektriği zaten %100'e karşıladılar.
36:23Biz elektriği 2030'lara kadar eğer gerekli yatırımları yaparsak
36:272030 en geçin 2035'e kadar %100 yakalayabiliriz.
36:31Yani şu anki hedeflerimiz biraz düşük, epey düşük.
36:33Bunları arttırmamız.
36:35COP 28'deki o iklim konferansında verdiğimiz taatler çerçevesinde hızlandırırsak
36:402030'larda elektrikte tamamen kömürden ve doğalgazdan kurtulabiliriz.
36:44%100 yenilenebilir, yakalayabiliriz.
36:46Halkımız yatırım yapar.
36:48Yeter ki mevzuattaki bazı sıkıntılarımız halledilsin.
36:51Bakın nükleer şeyde hiç yok Norveç'te en altta çizgide.
36:56Fosil yakıtlarda elektrik üretiminde %1, %2 bile değil.
37:00Bu sene aynı şekilde Fransa kömürü sıfırladığı yaklaşık olarak
37:06çoğu ülke aynı şekilde %0'a gidiyor.
37:09Avrupa'da ilk defa bu sene güneş ve rüzgar enerjisi fosil yakıtları geçti.
37:13Geçen sene yenilenebilir de geçmişti.
37:15Bu sene sadece güneş ve rüzgar doğalgazı, petrolü geçti.
37:21Bizde kömür oranımız şu an elektrikte %55, %60 civarı.
37:26Avrupa'da bu dediğimiz gibi oran yenilenebilir.
37:31Sadece güneş ve rüzgar dahi kömür ve doğalgazı geçti.
37:35Siz kömür ve doğalgazı dışarıya bağımlı olduğunuz zaman ne yapıyorsunuz?
37:38Ekonomisinde büyük zarar oluyor.
37:40Güneş ve rüzgarımız var.
37:41Onu kullandığımız zaman ne olacak?
37:42Ekonomiyada çok büyük katkımız olacak.
37:44Evet enflasyon olmayacak diyorsunuz.
37:46Yani %100 yenilen bir enerji hiç sorun değil.
37:48Elektrikte 2030'a özetlersek 2035'e kadar kesinlikle eğer yeterli önünü açarsak %100'e ulaşabiliriz.
37:55Diğer tüm alanlarda ise biraz daha uzun sürüyor ama 2050'ye kadar da...
37:59%100'e geçilmiş olur diyorsunuz değil mi?
38:01Tüm doğalgaz ve petrol ve diğer kömürden kurtulabiliriz istersek.
38:04Yeter ki önünü açalım.
38:05Hatta 2050 değil, 2050'nin öncesinde olacak.
38:08Az önce 2030 dediniz de bir şey kalmadı o zaman.
38:10Yani şu anki hızımızı da yakalayamayız.
38:13Bunun için mevzuatı değiştirip önünü açmamız lazım.
38:16En önemli şart o.
38:17Bir de 2026 var.
38:18Karbon yasası devreye girecek.
38:20Bu ne anlama geliyor?
38:21Ekonomi ve ticareti ne derece etkiler?
38:23Neler söyleyeceksiniz?
38:272026 Karbon Yasası Avrupa Birliği'nin uygulayacağı yasa biliyorsunuz.
38:30Yani siz oraya ürettiğiniz ürünlere özellikle çelik ve benzeri bizim en çok sattığımız ürünlerden adamlar bakacaklar.
38:38Üretirken bunu hangi enerjiyi kullandın?
38:42Güneş mi, rüzgar mı, temiz enerji mi?
38:44Yoksa doğalgaz mı, kömür mü?
38:46Doğalgaz, kömür kullandıysan karbon saldın.
38:49Çevreye al sana vergi diyecek.
38:50Türkiye'de maliyetleri çok yükseltecek.
38:53Avrupa'nın diğer ülkelerden alacağı ürünleri ve rekabet şansımızı azaltacak.
38:58Ticaretimize zarar verecek.
38:59Eğer yenilenebilirse de yeteri hırzı yakalayamazsak.
39:03Onun için de demin bahsettiğimiz gibi mevzuatsal veya prosedür sıkıntıları açmamız gerekiyor ki
39:08hem buradaki karbon yasasından kurtulmak ve bize ekstra gelecek vergilerle rekabet şansımızı azaltmamız için de bu olmazsa olmaz.
39:17Yani artık sadece kendimizi ilgilendiririz.
39:19İstediğim enerjiyi kullanırım, istediğimi yaparım hakkına da sahip değiliz.
39:22Çünkü dünyada uluslararası bizi bağlayan bir sistem var.
39:25Hem bu ticaret bağlamında hem de yarın bir gün iklim konferansında da
39:30Azerbaycan'da da büyük ihtimalle gündeme gelecek.
39:32Bu açıdan da %100 yenilenebilir enerjiye doğru hızlıca yönelmemiz lazım.
39:37Geçiş yapmamız lazım diyorsun.
39:38Evet.
39:39Gerçi geçiş yaptık ama bunu hareketlendirmemiz gerekiyor diyorsunuz.
39:41Hızlandırmamız lazım.
39:42Yani yavaş hız hızlandırmamız lazım.
39:44Peki son olarak Türkiye'ye yüzyıllı hedefleriyle ilgili enerji anlamında neler ifade edeceksiniz Bünyamin Bey?
39:50Yani baştan beri özellikle söylemeye çalıştığımız noktada
39:54Evet.
39:55Hem çevre dostu hem temiz hem de sağlıklı olsun hem de ekonomimize artı ağır getirsin.
40:00Evet.
40:019C grafiğinde de arkadaşlar görürse yani bir Almanya'ya güneş rüzgarı arasında
40:06kapasitemiz açısından onlar nüfusu bizden daha az olmasına güneş az olmasına rağmen
40:10çok hızlı kuruyor.
40:12Biz tamam kuruyoruz hiç yok demiyoruz ama yeterli zannediyoruz.
40:15Bu doğru değil.
40:17Bu hızımız en az 7-8 kat.
40:19Bakın güneş olmayan Almanya'da rüzgar ve güneşle bizim yaklaşık
40:22Grafik neyi ifade ediyor?
40:23Geçil olan Almanya'nın güneş ve rüzgardaki kurduğu kapasite nüfusu bizden daha az
40:27güneşi daha az olmasına rağmen Türkiye'nin yaklaşık 7-8 katı bir fark var.
40:32Yani hızlandırmamız lazım.
40:34İşte 2035-50 MW falan güneş rüzgar hedefleri bunlar düşük rakamlar bunlar arttırmamız
40:40gerekiyor.
40:41Anladım.
40:42Yani şu an Almanya ikisinde yaklaşık 170-180 bin MW'a yaklaştı.
40:47Bunun biz en azından 2035'e kadar bu hedefi koymamız lazım.
40:51Yani son olarak şunu da ifade edelim.
40:53Lütfen.
40:544A grafiğine son verelim.
40:56Arkadaşlar gösteren tüm dünyada da yenilenebilir enerji yine bizim Anadolu ajansımız
41:03resmi ajansımız zaten görülecek.
41:05Şu an ekranda olan zannediyorum.
41:0731 ülke karşılıyor.
41:08Burada muazzam bir artış görülüyor.
41:103 katı dünya yenilecek.
41:12Bunun başında da özellikle Avrupa ülkeleri, Çin, Amerika çekiyor.
41:16Yani gelişmiş ülkelerin hepsi yenilenebilir enerjiye %100 yöneldiler.
41:20Yani Çin neredeyse her hafta 3-4 tane nükleer santral büyüklüğünde bir şey kuruyor.
41:26Evet.
41:27Yenilenebilir enerji.
41:28Güneş ve rüzgar kuruyor.
41:29Bu bağlamda bizim de muazzam bir şekilde arttırmamız lazım.
41:33Yani başka kurtuluş yolumuz yok.
41:35Yani biz de ne Rusya'dan bağımlılıktan kurtulabiliriz böyle giderse ne de başka
41:40bir şekilde bağımlılıktan kurtulabiliriz.
41:43Bunun için dediğimiz gibi tek çözüm yolumuz %100 yenilenebilir enerjiye yönelmek.
41:48Yani şunu söylüyorsunuz aslında.
41:50Evet Türkiye bu anlamda başarılı ama kendisini daha da hızlandırmalı mı diyorsunuz?
41:55Çok hızlandırmamız gerekiyor.
41:56Yani başka yolumuz yok yani.
41:58Peki.
41:59Çok teşekkür ediyorum Bünyamin Bey.
42:01Ne iyi ettinize geldiniz.
42:02Aslında çok güzel konularımız vardı.
42:03Hali hazırda bizi bilgilendirdiniz.
42:05Ben araştırmalarınızla ilgili diğer sonuçları da merak ediyorum.
42:08İnşallah başka bir programda yeniden sizinle yan yana geliriz.
42:11İnşallah.
42:12Son olarak ifade etmek istedikleriniz varsa alabilirim.
42:15Ben de teşekkür ederim.
42:16Ülkemiz bu konuda gerekeni yapacaktır inancımız bu konuda olduğu yönde.
42:21Hem temiz enerji hem sağlıklığımız için hem ekonomimiz için yani yapmamız gereken
42:28açık ve net temiz enerji dönüşümüne ayak uydurmak.
42:31Peki.
42:32Çok teşekkür ediyorum.
42:33Yolunuz açık başarınız daim olsun.
42:34Sağ olun.
42:35Efendim Ülke TV'de Dünya Değiştikçe programının sonuna geldik.
42:38Elektrik mühendisi yenilenebilir enerji araştırmacısı Sayın Bünyamin Kurt
42:42stüdyo konuğumuzdu.
42:43Haftaya farklı bir misafirimizle sizleri yine Ülke TV ekranlarında bekliyoruz.
42:47Mutlu günler diliyorum.
42:48Hoşçakalın.