Türkiye, Afrika Boynuzu olarak adlandırılan bölgenin iki ülkesi Etiyopya ile Somali arasındaki sıcak çatışmaya dönüşme riski taşıyan ihtilafın çözümünde büyük rol oynadı. İki ülkenin lideri, Ankara'da Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde bir araya geldi. Ankara Bildirisi, Afrika'da yeni bir barış sürecinin önünü açtı. Peki, Etiyopya ve Somali arasındaki gerilimin nedeni neydi? Türkiye barış sürecine nasıl bir destek verdi? Detaylar haberimizde...
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00İNTRO
00:04MÜZİK
00:14Bir yanda Somali, diğer yanda Etiyopya.
00:17Gerilim arttı ancak Arya Ankara girdi.
00:19Afrika'daki büyük krizi Türkiye çözdü.
00:22Somali ciddi anlamda Etiyopya'ya tepki gösteriyordu.
00:25Etiyopya da Somaliland kısmıyla olan ilişkileri dolayısıyla
00:29Somali'nin, Somali merkezi hükümetinin ister istemez tepkisini çekiyordu.
00:34Şu anda gelinen seviyede bu aşılmış oldu.
00:38Bu iki ülkeyi meşru ve uluslararası hukuk çerçevesinde bir diplomasiyle Türkiye anlaştırarak
00:42sadece Ukrayna ve Rusya savaşındaki ara buluculuk değil,
00:45dünyanın her yerinde ta Afrika'ya kadar uzanan etkin, ara bulucu ve dengeleci bir ülke olduğunu gösterdi.
00:51Somali ile Etiyopya arasında yaşanan Somaliland krizi,
00:54Ankara'da Türkiye'nin ara buluculuğunda sona erdi.
00:57Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bizzat katıldığı ve gün boyu süren görüşmelerle
01:02iki ülke arasında Ankara bildirisi imzalandı.
01:05İki ülkenin lideri Cumhurbaşkanı Erdoğan'a teşekkür etti.
01:08Erdoğan, Somali ile Etiyopya arasında işbirliğine dayalı yeni bir başlangıcın ilk adımını attık dedi.
01:14Ortak bildirinin önümüzdeki dönemde karşılıklı saygı temelinde,
01:21bölgede işbirliği, ekonomik kalkınma ve refah için sağlam temel oluşturacağına inanıyorum.
01:30Cumhurbaşkanlığı küliyesinde görüşmelerde Somali Cumhurbaşkanı Hasan Şeyh Mahmut ve Etiyopya Başbakanı Abi Ahmet vardı.
01:37Peki gerilimin nedeni neydi?
01:42Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, hükümetine ve Türkiye halkına teşekkürlerimi sunuyorum.
01:47Etiyopya güvenli ve güvenilir erişim istemektedir.
01:50Denizlere bu bütün komşularımız için faydalı olacaktır.
02:00Etiyopya ve Somali ortak çıkarlara sahip iki komşu ülke olarak işbirliği yapıp refaha sahip olacak ülkelerdir.
02:07Türkiye'nin gayretlerine müteşekkiriz.
02:11Somali ve Etiyopya aslında Afrika boynuzunda kritik önemdeki iki ülke,
02:18özellikle Somali Aden Körfezi'ndeki geçiş bölgesinde,
02:22Kızıldeniz'e dolayısıyla Süveyş kanalı üzerinden geçen lojistiğe direkt etkide bulunabilecek öneme sahip.
02:28Dünya Deniz ticareti aslında buradan yürüyor.
02:31Küresel ticaretin %12'sinden fazlası buradan geçiyor.
02:36Son yıllarda Somaliland olarak ifade edilen,
02:40bugünkü Somali'nin kuzeyindeki bölgeyle ayrılık iddiası olan
02:47ve buradan bağımsızlık sürecine doğru hamleler yapan Somaliland'la bir anlaşma sürecine geldi.
02:54Ancak bu anlaşma süreci Somaliland bağımsız bir ülke olmadığı için
02:59herhangi bir ülke tarafından da tanınmadığından dolayı
03:02eğer böyle bir anlaşma yapılacak olursa bunun en öncül şartı
03:07Etiyopya'nın Somaliland'ı tanıması olarak planlanıyordu.
03:12Geçmişte korsan saldırılarının neden olduğu Aden Körfezi bölgesinde artık Somali yerel hükümeti etkili.
03:18Nedeni Türkiye.
03:19Ankara hem Somali'nin bölgedeki emperyalist destekli El Şebap terörüne karşı mücadelede büyük destek verdi
03:26hem de korsan saldırıları durdurmasında yardımcı oldu.
03:29Artık Somali'de Afrika'nın istikrarlı ülkeleri arasında olma yolunda.
03:33Kaldaki Somaliland'ın içerisindeki herkes belki bağımsızlıkla ilgili müşterek fikirleri var
03:42ancak Etiyopya'yla yapılan anlaşmaya sıcak bakmıyorlardı.
03:47Somali'den ayrılan bir Somaliland'ın bu defa Etiyopya'nın çok baskın bir etkisine gireceğinden endişe duydukları için
03:57Ara bulacak. Mısır'la Etiyopya arasında da Ronasans barajından dolayı bir sorun var.
04:02Türkiye'nin bu yönde diplomatik çalışmaları olduğu biliniyor. Daha etkili görecek.
04:06Artık Türkiye Akdeniz jeopolitikinde değil, Avrasya jeopolitikinde de daha aşağı ilerik Doğu Afrika'ya kadar etkin bir aktör olarak ortaya çıktı.
04:15Bu da Türkiye'nin dış politikadaki yeni bir perçeve, çerçevesi.
04:20Ve Etiyopya, Etiyopya'da aynı Somali gibi ülke içi terörizmle uğraşan bir ülke konumundaydı.
04:26Türkiye'nin desteği kritik anda geldi. Tigray gerillaları başkenti tehdit ettiği sırada Türk SİHA'ları devreye girdi.
04:33Şimdi Etiyopya da aynı şekilde Türkiye'ye minnet borcu duyan ülkelerden.
04:38Bu yüzden biz Türkiye olarak Somaliland'ın Somali'den ayrı olmasını hiçbir zaman tasvir etmedik.
04:46Ben Somali başlığını şöyle yorumluyorum. Kanun döneminde Osmanlı'dan sonra ilk defa diplomatik ve askeri olarak biz okyanusa, Hint okyanusuna açıldık.
04:54Bu da strateji öykü Türkiye'nin çok büyük bir kazanımı.
04:56Son olarak Somali başlığını şöyle bir örnek verebilirim. Afrika'da Türkiye'nin en fazla konuşulduğu ülke Somali'dir.
05:04İki ülke arasındaki krizin nedeni ise Somaliland. Somaliland bölgesi Somali'den ayrılmaya yönelik girişimlerde bulundu.
05:11Etiyopya'da Aden körfezine çıkmak için Somaliland ile işbirliğe adım attı.
05:16Kriz bundan çıktı. Sonrasında gerilim artınca Türkiye tarafların da isteğiyle devreye girdi.
05:22Afrika'daki büyük bir savaşı önledi.
05:24Türkiye'nin Afrika siyasetindeki açılımının geçmişteki 20 yılı aşan sürecin meyveleri olarak değerlendirilebilir ve gelecek için çok daha önemli hamlelere zemin hazırlayacak diye düşünüyorum.
05:39Şimdi sıra teknik görüşmelerde.
05:41Somali ve Etiyopya teknik heyetlerinin Türkiye'nin kolaylaştırıcılığında en geç 2025 yılı Şubat ayına kadar müzakerelere başlamasını ve bu müzakereleri 4 ay içinde tamamlamalarını öngörüyor.
05:53Ankara'nın tarafları uzlaştırması son dönemin en önemli uluslararası ara buluculuğu olarak görülüyor.
05:59Türkiye son dönemde uluslararası ilişkilerde Libya ve Karabağ gibi sorunların çözümünde de öncü rol üstlenmişti.
06:06Suriye'deki süreç ve Afrika'daki adımlarıyla birlikte en çok konuşulan ülkeler arasında.