Suriye heyeti Ankara'da; kritik detaylar
Şam’dan mülteci dönüşü için özel talep, askerî iş birliğinin rengi
Gazze’de ateşkes; Türkiye-İsrail diyaloğu başlar mı?
Barçın Yinanç ve Buse Söğütlü yorumladı
Şam’dan mülteci dönüşü için özel talep, askerî iş birliğinin rengi
Gazze’de ateşkes; Türkiye-İsrail diyaloğu başlar mı?
Barçın Yinanç ve Buse Söğütlü yorumladı
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhaba, bugün 16 Ocak Perşembe. Ben T24 Dış Haberler Editörü Buse Söğütlü, Dış Politika Analisti Barçın İnanç'la birlikte Dış Politika ile İşli Dışlı programıyla karşınızdayız.
00:13Evet 2024'ün son günleri gibi 2025'in ilk günleri de tarihi gelişmelere tanıklık ettiğimiz günler oluyor.
00:20Dün Suriye Geçici Hükümeti'nin Dışişleri Bakanı ve Dışişleri Bakanı Şeybani ve Hakan Fidan'ın ortak basın toplantısının yapıldığı sıralarda Gazze'de bir buçuk yıldır devam eden savaşta bir ateşkes anlaşmasına varıldığı duyurulmuştu.
00:36Bu çok önemli bir gelişme. Birazdan ortak basın toplantısı ile ilgili Suriye heyetinin Türkiye ziyareti ile ilgili ayrıntıları Barçın İnanç bizlere anlatacak.
00:47Fakat öncesinde Gazze'de ateşkesi konuşalım istiyoruz programımızın ilk bölümünde.
00:55Evet basından elde ettiğimiz bilgilere göre anlaşmanın 3 aşaması var.
01:00Ama ilk olarak tabi ki gözler anlaşmanın uygulanıp uygulanamayacağında.
01:05Son olarak aldığımız bilgilere göre İsrail Hükümeti anlaşma taslarının onaylanacağı kabine toplantısını erteledi.
01:13Önümüzdeki günlerde anlaşmanın olabildiğince hızlı bir şekilde yürürüye konup konamayacağı hepimizin takip ettiği bir konu olacak.
01:21Kısaca anlaşmanın ne tür bir anlaşma olduğundan bahsedelim ve hemen konuşmaya geçelim.
01:253 aşamadan oluşacak her bir aşama 42 gün sürecek.
01:30İlk aşamada İsrail'li rehinelerin serbest bırakılması 33 kişinin serbest bırakılması gündemde.
01:37İkinci aşamada da ateşkesin artık kalıcı bir ateşkese dönüştürülmesi gündemde olacak.
01:45Bu konuyla ilgili müzakereler yürütülecek.
01:48Üçüncü aşamada belki de en önemlisi de Gazze'nin yeniden inşası BM, Katar ve Mısırlı arabulcuların eşliğinde tartışılıyor olacak.
01:58Evet sizin ateşkesle ilgili görüşlerinizi almak isterim öncelikle.
02:04Tabii senin baştan söylediğin gibi herkese merak ettiği konu ateşkes tutacak mı?
02:09Anlaşmanın o safhalarına riayet edilecek mi?
02:12Çünkü bazı açıkta kalan noktalar da var.
02:15Özellikle İsrail güçleri söz verdiği gibi belirli alanlardan çekilecek mi?
02:23Çünkü işte ilk aşamada planın ilk aşamasında Filistinli nüfusun yoğun olduğu bölgelerden çekilmesi gibi bir ifade var.
02:32İkinci aşamada Gazze'den bayağı bir İsrail sınırına doğru çekilmesi gibi konular var.
02:39Ama şimdi burada eğer ateşkes tutacak bu anlaşmanın ikinci safhasına geçilebilecek mi?
02:45Sorusuna yanıt vermek için bu anlaşmanın yapılma sürecine bakmamız gerekiyor.
02:52Burada da dikkat çekici nokta Amerika'nın artık 20 Ocak itibariyle başkanlığı bırakacak olan Başkanı Biden'ın
03:02bu anlaşma aslında benim Mayıs ayında önerdiğim anlaşma demesi.
03:07Eğer Mayıs ayında önerilen anlaşmayla bu anlaşma aynıysa ki genelde herkes evet aynı anlaşma diyor.
03:13O zaman Benjamin Netanyahu neden bu kadar bekledi?
03:16Bekledi çünkü birincisi Biden'ın karşısında yani Biden'ın yaptığı baskıyı püskürtebiliyordu.
03:24Ve o sırada da Hamas, İzmirlah ve İran'a işte yıpratıcı darbeler vurmaya devam etti.
03:30Fakat bu zamanlamayla kabul etmesinin arkasında özellikle Trump'ı çok fazla karşısına almak istememesi olduğu söyleniyor.
03:40Onun dışında ikinci çok dikkat çekici ve dikkatimi çeken mesele ve aslında herkesin de biraz vurguladığı
03:50uluslararası uzmanların Trump'ın Orta Doğu temsilcisi Steve Whitkoff'un bu süreçte oynadığı rol.
04:00Çünkü seninle yaptığımız programlarda daha önce ne demiştik altını çizmiştik Steve Whitkoff bir emlak kralı.
04:06İşte en önemli özelliği emlak kralı emlak işlerine bakması, Trump'ın arkadaşı olması, sıfır diplomasi tecrübesi.
04:15Ama yani okuduklarımızdan gördüklerimiz hani baya bir müzakere performansı gösterdiğini anlıyoruz.
04:24İşte Gönül Tol bir programda söyledi.
04:28Steve Whitkoff İsrail'e ben geliyorum demiş ya gelme biz hazır değiliz demişler.
04:33Yine de gitmiş.
04:34Katar-İsrail hattında gidiyor geliyor.
04:37Hatta yine gelen haberler Netanyahu ile çok sert bir görüşmeleri vesaire oluyor.
04:42Ve Katar Dışişleri Bakanı ateşkesle ilgili açıklaması yaparken aynı salonda Steve Whitkoff da var.
04:49Şimdi bu bize gene ne söylüyor?
04:51Anlaşma olur olmaz.
04:53Trump kendi sosyal mecrasından yaptığı anlaşmayla bu uzlaşmayı hemen benimsedi.
05:02Krediyi hemen üstüne aldı.
05:04Krediyi üstüne aldığına göre bu uzlaşmanın devam etmesi için de bunu sahiplenmesi gerekecek.
05:11Yani dolayısıyla önümüzdeki süreçte bu anlaşmanın bozulmaması için özellikle de ihtimalen İsrail üzerine baskı yapacaktır diye tahmin ediyorum.
05:23Onun dışında benim söylemek istediğim dikkat çekici bir başka nokta.
05:28Tabi birinci anlaşmanın birinci maddesinde insani yardımların artarak arttırılarak gazeye girmesi boyutu var.
05:38İnsani yardım dediğimiz şeyin aslında anlaşmaların bir şekilde parçası olmaması gerekiyor.
05:44Adı üstünde insani yardımdır.
05:47Herhangi bir koşul olmadan Gazze'ye girmesi gerekir ki zaten sırf bu nedenle de İsrail günümüzde insanlığa karşı suç işlemekle suçlanıyor ki zaten bu süreçte devam ediyor.
06:01Witkoff'la ilgili İsrail basınında Biden'ın son bir yılda yaptığı baskı ve diplomasiyi Witkoff'un bir toplantıda yaptığı haberleri yer almıştı.
06:11İsrail basınında da Trump'ın baskısının bu piresinin yer bulduğunu gördük.
06:17Buradan tabi hemen şeye geçelim.
06:19Türkiye-İsrail ilişkileri Gazze'de ateşkes oldu.
06:22Türk-İsrail ilişkilerinde en gerilimli nokta ticaretin tamamen durdurulmasını getiren nokta Gazze Savaşı'ydı.
06:30Gazze Savaşı ateşkesle bir ateşkes süreciyle devam ettiğine göre Türk-İsrail ilişkilerine ne bekliyoruz?
06:37Bir diyalog kanalı açılabilir mi?
06:39Yani bu tabi en önemli sorulardan bir tanesi.
06:43Şimdi senden hatırlatmanı rica edeceğim.
06:47Dün mesela yine Cumhurbaşkanı meclisteki konuşmasında galiba İsrail'e değindi değil mi?
06:52Evet.
06:53Aslında İsrail buna çok ciddi bir tepki verdi.
06:57Erdoğan Suriye üzerinden İsrail'e hedef aldı.
07:03Burada...
07:04İşgalci olmakla suçladı.
07:06Mütecaviz olarak değerlendirdi.
07:08Yani tam da böyle sözünü kestim.
07:11Kusura bakma ama yani Gazze'de ateşkes beklentisi varken değil mi?
07:18Ve bu ateşkes süreciyle belki Türkiye'nin insani yardımlarını arttırabileceği, Filistin konusunda biraz daha aktif olabileceği bir sürecin yaklaşmakta olduğu bir dönemde
07:30Cumhurbaşkanı gene de işte grup konuşmasında İsrail'i hedef alan cümleler kurabiliyor.
07:37Ateşkes sürecinde zaman zaman işte MIT Başkanı İbrahim Kalın'ın süreçle ilgili bir takım telefon trafiği yaptığına dair haberler verildi.
07:49MIT Başkanlığından ki normal şartlarda aslında MIT Başkanı'nın yaptığı telefon konuşmaları öyle her zaman basına açıklanmaz.
07:58Hani orada böyle bir hafiften bir mesaj veriliyor.
08:01Bakın biz bu süreci takip ediyoruz.
08:03Belki şey algısı yaratılmaya çalışıyor bu süreçte biz de varız gibi ama doğrusunu söylemek gerekirse bu süreçteki asıl aktörler Mısır, Katar ve Amerika oldu.
08:13Açıkçası elbette ki Ankara'nın Katar'la yakın bir ilişkisi var ama Katar'a bu bağlamda çok özel bir destek attıklarını ya da bu süreçte özel bir rol oynadıklarını açıkçası ben düşünmüyorum.
08:25Ateşkesin hemen akabinde dış işlerinden beklenecek türde böylece ölçülü bir açıklama geldi.
08:30Ama mesela Cumhurbaşkanı'nın dış politika danışmanı Çağatay Kılıç açıklamasında şöyle bir cümle kullanıyor.
08:38İşte bu kararın bir an evvel yürürlüğe girmesi ve tarih sayfalarına kara bir leke olarak geçen katliamların hesabının İsrail hükümetinden sorulması için mücadelemize devam edeceğiz diyor.
08:50Yani demeye getiriyor ki bizim iki elimiz senin yakanda.
08:54Tam da ama Türkiye'nin işte belki bu insani yardım gönderilmesi konusunda bir rol oynayacağı dönemde hani İsrail'e sürekli böyle bir hedef alan söylem kullanılmasından intina edilmiyor.
09:09Bu noktada da işte bu türden söylemler nedeniyle önümüzdeki dönem İsrail yine Türkiye'nin Gazze'ye dönüp insani yardımını arttırma çabalarını yeşil ışık yakmayabilir.
09:21Çünkü ister istemez oradan geçecek yani insani yardım meselesini İsrail'in katkısını alarak ancak Türkiye'ye gönderebilir.
09:30Ama onun dışına senin söylediğin gibi yerel seçimlerden hemen sonra Türkiye İsrail'le ticareti durdurmuştu.
09:39Ama orada böyle tam bir netlik yoktu gibi yani hangi şartlarda İsrail'le ticaret yeniden başlara dair tam bir netlik var mı emin değilim.
09:49Çünkü yapılan açıklamalarda Gazze'de ateşkes ilan edilene insani yardımlar kesintisiz Gazze'ye ulaşana kadar gibi cümleler kullanılmıştı.
09:59Şimdi 19 Ocak'ta ateşkesin yürürlüğe girmesi yeterli olacak mı?
10:0519 Ocak itibariyle işte şimdiye kadar aslında uluslararası yardımlar geçiyordu.
10:11Kamyon sayısının artması yine ticaretin normale dönmesi için yeterli kriter olacak mı?
10:18Onu tabii herhalde iş dünyası merak ediyordur diye düşünüyorum.
10:21Ama eğer ateşkes ilan edilir ve tutulursa ihtimaldir ki iki ülke arasında istihbarat servisleri arasında yapılan diyaloğun artık biraz daha Dışişleri Bakanlığı'nın da üst seviyesini içerecek şekilde genişlemesini ben doğrusu beklerim.
10:40Evet şimdi buradan aslında programımızın en başında bahsettiğimiz Suriye heyeti ziyaretine geçebiliriz.
10:47Tabii ki gözümüz 50 bine yakın Filistin'in hayatını kaybettiği, yüz binlercesinde yerinden edildiği bu savaşın sonunda ilan edilen ateşkesin akıbetinin üzerinde olmaya devam edecek.
11:00Buradan gelişmeleri aktarmaya devam ederiz.
11:02Suriye heyetinin ziyaretine gelelim.
11:04Dışişleri Bakanı Şeybani aslında kendisi Türkiye'ye uzak bir isim değil.
11:09Kendisi yüksek lisans ve doktor eğitimini Türkiye'de İstanbul'da bulunan Sabahattin Zeyim Üniversitesi'nde gördü.
11:16Hatta bu atamasının duyurulduğu ilk günlerde de gündeme gelmişti ve Türkiye'ye bir bakan olarak ilk kez ziyarette bulundu.
11:24Bu da aslında 2011'den beri Suriye'den Türkiye'ye ilk bakan resmi bir bakan ziyareti olma özelliği taşıyor.
11:31Hakan Fidan'la bir ortak basın toplantısı gerçekleştirdi.
11:36Burada ikilinin konuşmalarından öne çıkan birkaç nokta vardı.
11:42Bir tanesi Şeybani Suriye'nin toprak bütünlüğünün altını çizdi ve merkezi hükümete bağlılık ve bütün toprakların aynı çatı altında olmasını istediklerine vurgu yaptı.
11:54Yeni yönetimin Suriye topraklarının Türkiye'ye ve Türk hükümetine karşı bir tehdit olarak artık görülemeyeceğini, görülmemesi gerektiğini ifade etti.
12:05Fidan da aslında bütün bunlarla paralel olarak yeni Suriye'de YPG'nin ve DEAŞ'ın Suriye topraklarında işinin olmayacağını ifade etti ve Suriye'deki yeni yönetimin bu konuyla ilgili azminden memnuniyet duyduklarını söyledi.
12:21Benim görüşmelerden, ortak basın toplantısından önemli gördüğüm açıklamalar bunlardı ama size göre siz bu kritik ziyarette hangi noktalara takıldınız?
12:31Önümüzdeki günlerde neyi konuşacağız?
12:33Şimdi çok iyi bir özet oldu. Özellikle işte Suriye Bakanı o kullandığı cümlelerle ne demeye getirdi?
12:41Yani biz aslında YPG'ye, Kürtlere bir otonomi gibi bir şey düşünmüyoruz.
12:46Ayrıca işte hani silahlı kuvvetlerinin de Türkiye'ye karşı yani PKK'ya da izin vermeyeceğiz diyor.
12:52Ben şimdi ve de Hakan Fidan da demeye getiriyor ki biz Şam'ın bu konuya yaklaşımından da memnunuz demeye getiriyor.
13:01Ben ziyaretin bütününe baktığımda açıkçası iki taraf arasında dengeli olmaya dair bir mesaj verilmeye çalışıldığını görüyorum.
13:11Yani iki eşit egemen devlet arasında bir ziyaret gerçekleşiyor mesajının verilmesine çalışılmış.
13:19Her iki tarafta ölçülü mesajlar veriyorlar.
13:23Yani ne Türk tarafında ya kardeşim işte biz size yıllarca o kadar baktık işte yani biz size AB'lik de yaparız.
13:30Dolayısıyla hani siz bizim sözümüzden çıkmayın türü algılanacak mesajlar, vücut dili ya da ifadeler var.
13:39Ne de Suriye Dışişleri Bakanı'nda ya sağ olun var olun Allah razı olsun sizden siz olmasak biz bugünleri göremezdik türünden.
13:47Yani abartıya kaçan bir övgü olayı da yoktu doğrusu.
13:52Hatta Dışişleri Bakanı gayet vakuv bir duruş sergilediğini gördüm ben açıkçası.
13:58İşte sen de söyledin sonuçta master doktorasını Türkiye'de yaptığı için herkeste bir acaba Türkçe konuşacak mı diye bir beklenti vardı.
14:07TRT'ye TRT Haber'e bir demeç verdi orada bile hep Arapça konuştu.
14:12Sonunda hani bir Türkçe cümle bir şeyler Türkçe mesaj vermek ister misiniz dediğinde bile bir tek cümle Türkçe söyledi.
14:21Yani burada bence her iki taraf da hem dünyaya ama Türkiye'ye de Türkiye'deki kimi çevrelere de bir mesaj verme özeni içinde olduklarını düşünüyorum.
14:33Yani Suriye Türkiye'nin vassal devleti olmayacak mesajı verilmesine özen gösterildi diye düşünüyorum.
14:41Çünkü bu neden önemli birincisi HTH'nin içinde de içerisinde de yani Suriye'nin içinde de rakipleri olacak.
14:49Çok fazla Türkiye'ye müzahir bir görüntü HTH'nin rakiplerinin tarafından kardeşim biz seni Türkiye'nin kölesi olması için bu konuma getirmedik eleştirisine yol açar.
15:01İkincisi de Arap ülkelerindeki Türkiye alerjisini pekiştirebilir.
15:06Çünkü geçenlerde bir diplomat diyordu yani Araplarda Arap olmayanlara karşı bir birleşme refleksi her zaman vardı.
15:14Ve bu süreçte bizim açımızdan önem vereceğimiz konu Suriye'nin bir an önce ayağa kalkması.
15:20Suriye'nin bir an önce ayağa kalkması için de paraya ihtiyaç var değil mi?
15:24Finansal desteğe ihtiyaç var.
15:26Dolayısıyla özellikle körfez ülkelerine dönük olarak bu mesajın verilmesi gerekiyor.
15:31Yani Suriye Türkiye ne derse yapacak türden bir ülke değil mesajının verilmesi gerekiyor.
15:36Ama onun dışında içeriye dönük mesajlar da olduğunu ben açıkçası düşünüyorum.
15:42Nedir bu?
15:43Hatırlayalım bazı mavi vatan lobisi biz bir an önce bunlarla deniz yetki paylaşım anlaşması imzalayalım diyen var.
15:51Bir an önce askeri savunma işbirliği anlaşması imzalayalım diyen var.
15:56Bunlar yine Arap ülkelerini tahrik edecek yangından mal kaçırma adımlar talep ediliyor.
16:06Bunlara prim verilmediğini görüyoruz.
16:09Bütün toplantısına baktığımızda zaten deniz yetki anlaşımına dair hiçbir şey yok.
16:13Bu noktada olması da çok zor Buse çünkü biliyorsun Antakya 1939'da Türkiye'nin parçası oldu
16:19ve Suriye hiçbir zaman Antakya'yı Türkiye'nin parçası olarak resmen kabul etmedi.
16:24Suriye haritalarında uzun süre Antakya Suriye sınırlarının içinde gösterildi.
16:31Yine savunma anlaşması hani Türkiye askerinin orada kalıcı olacağına dair yanlış bir izin vermesi açısından da bu noktada çok akıllıca olmazdı.
16:41Nitekim basın toplantısında askeri işbirliğine dair duyduklarımız terörle mücadeleyle sınırlıydı.
16:49Yani biz terörle mücadelede size istihbarat paylaşımı yaparız.
16:53Askeri anlamda askeri kapasite devri konusunda size yardımcı oluruz gibi mesajlar verildi.
17:03Bence bu verilen mesajlar da önemliydi.
17:08Başına da dönersek özellikle Suriye Dışişleri Bakanı da Türkiye'nin duymak istediği mesajları verdi.
17:16Demeye getirdi ki biz öyle bir federatif bir sistem düşünmüyoruz.
17:21Öyle hani Kürtlere otonomi verilmesi gibi bir şeyleri düşünmüyoruz.
17:25Hani terör konusunda da dikkatli olacağız dedi.
17:29Son bir nokta söyleyeyim.
17:30Hani bu ziyaretin kritik noktalarına dair.
17:33O da mülteciler meselesi.
17:35Mülteciler meselesinde şimdi bu ziyarette net olarak söylendi mi bilmiyorum ama şu mesaj daha önceden HTS tarafından Ankara'ya verilmiş.
17:45Yani birdenbire bize hemen Suriyelileri göndermeyin.
17:50Çünkü yani biz burada daha sistemi kontrol altına almaya çalışıyoruz.
17:54Daha buradakilerin yeme içme barınma sorunlarını karşılamaya çalışırken birdenbire kısa sürede çok sayıda mülteci Suriyeli gelmesi bizi zora sokar gibi bir mesaj verdiklerini
18:09en azından bu ziyarette olmasa bile önceden söylediklerini anlıyorum ki.
18:13Suriye Dışişleri Bakanı Buse TRT'ye verdiği demeçte de zaten dedik ki biz tabii ki bütün Suriyelilerin dönmesini isteriz.
18:24Üstelik onlar bizim için önemli katkı değer sağlıyor.
18:27Yurt dışında önemli yetenekler elde ettiler.
18:30Ama bizim de içeride bir düzenimizi kurmamız gerekir diye bence çok dengeli bir mesaj verdiğinde altını çizmek istiyorum.
18:38Ve başka bir konuya geçmeden önce de son gelen bir haberin de altını çizelim.
18:44Suriye galiba %500 arttırmış.
18:48Onun bir habere dair detayı verebiliyor musun bize önünde varsa?
18:53Çünkü yeni gelen bir bilgi bu değil mi?
18:56Aralık 2024'e gittikten sonra Türkiye sınırından gelen ithal ürünlere uygulanan gümrük vergileri
19:03Suriye hükümeti tarafından %300 ile %500 arasında arttırıldı.
19:10Bu iki ülke arasındaki yani Türkiye ve Suriye arasındaki ticareti durma noktasına getirdiği belirtiliyor.
19:18Birçok sektörde hem ihracatçılar hem de Suriyeli ithalatçılar büyük zorluklarla karşı karşıya kaldıklarını ifade ediyorlar.
19:25Yani tabii şimdi herkese bir soru işareti oldu.
19:28Nasıl olur hani biz bu kadar hani Türkiye, Suriye kardeşlik diyoruz vesaire böyle bir şey yaptı ve ihracatımızı durdurdu.
19:36İhtimalen ben biraz eş güdümsüzlükten daha orada devlet yönetimin tam olarak oturmaması olmasına bağlıyorum.
19:44Çünkü Suriye'dekiler de diyorlarmış ki yani sınırın çeşitli farklı yerlerinde farklı gümrükler var.
19:49Biz bunları dengelemeye çalışıyoruz.
19:51Bir de galiba Suriyeli üreticiler de her şey dışarıdan geliyor.
19:55Hani bizim de elimiz çok zayıflıyor diye ama elbette ki böyle bir karar alınmadan önce Ankara ile bir danışılması daha mantıklı olurdu diye düşünüyorum tabii.
20:05Bu arada dünkü basın toplantısında da hem Hakan Fidan hem de Şeybani uzun zaman alacağını, zaman gerektiğini ifade etti bir takım şeylerin oturması için.
20:15Bu arada bu görüşmenin yapıldığı günün yani dün sabah saatlerinde Erdoğan grup toplantısında konuştu ve burada çok ilginç bir ifadelerde bulundu.
20:26Beşer Esad'dan bahsederek yani asıl isminin Aslı'nın Esad olduğunu ve bizi bile alıştırdılar diyerek aslında Esed demenin doğru olmadığını ifade etti.
20:37İnsan sormadan edemiyor.
20:39Yani bir politika değişikliğinin simgesi olarak Esad'dan Esed'e geçiş yapmıştı ve Türk siyasetine de Esed lafını kendisi dahil etmişti.
20:50Şimdi bizi de bunu alıştırdılar diyerek kimleri ve ya da neyi kastediyor buraya da bir soru işareti bırakarak programımıza devam edelim.
20:59Siz Ankara'daydınız.
21:00Ankara kulislerinde muhakkak ki Suriye konusunda önemli şeyler konuşuluyordu.
21:06İki bakan da zaten yaptırımların kaldırılması çağrılarını yinelediler.
21:11Batı'nın HTA bakışında değişiklikler var mı Ankara kulislerinde neler konuşuluyor biraz bunları konuşalım.
21:18Şimdi benim anladığım kadarıyla bir kere tabii Avrupa Birliği tam bir tek vücut olmakta sıkıntı çekmekle beraber burada bir fırsat kapısı görüyorlar.
21:30Özellikle Avrupa'daki bu Suriyeli mültecilerin geri dönüşü yükselmekte olan aşırı sağ karşı mevcut hükümetlerin elini güçlendireceği için
21:41özellikle Amerika'dan farklılaşan biraz daha nüans olarak farklılaşan bir yaklaşımı olduğunu görüyorum.
21:48Özellikle Almanya bu konuda aktif bir rol oynadığı anlaşılıyor.
21:54Avrupa Birliği 27 Ocak'ta dışişleri bakanları toplanacak ve anladığım kadarıyla yaptırımlara muafiyet getiren kararlar alınması bekleniyor.
22:04Hatta 24 Ocak'ta Avrupa Birliği'nin dış politikadan sorumlu komiseri Kaya Kalası'nda Ankara'da temaslarda bulunması söz konusu.
22:13Ve denen o ki Avrupa Birliği'nin getireceği yaptırımlara getireceği muafiyetler Amerikalılardan daha geniş olacak.
22:22Yani biz bu konuda biraz daha cömert olacağız.
22:25Ama tabi şu da var Ankara Mesya'ya diyor ki ya bir an önce büyükelçiliklerinizi açın diyor.
22:30Bu noktaya gelmemişler henüz.
22:32Hala Lübnan üzerinden Lübnan'daki büyükelçiliklerindeki diplomatlar gel git yapıyorlar.
22:38Neden? Çünkü tabi hala HTŞ acaba dediği gibi o aşırı İslamcı cihatçı ceketini hakikaten çıkardı mı?
22:48Gerçekten kapsayıcı bir hükümet modeline doğru ülkeyi götürebilecek mi?
22:54Çünkü kimi Avrupalı diplomatlar diyorlar ki yani tamam bizde para var ve biz bu parayı vermek de istiyoruz.
23:00Ama Şam'da yani bir halifelik kurulsun, hilafet kurulsun diye bu parayı vermek istemiyoruz diyorlar.
23:08Onun dışında özellikle de Suriyeli mültecilerin dönebilmesi için de Şam'da, Suriye'nin genelinde daha tırnak içinde söylüyorum.
23:19Daha liberal, daha serbest bir düzenin kurulmasının önemine dikkat çekiyorlar.
23:24HTŞ ile temaslarında da bunu söylediklerini anlıyorum.
23:27Yani şu ihtimaller şöyle demeye getiriyorlar.
23:29Ya bak bizde yetişmiş çok iyi doktorlar var. Bunlar geri dönmek istiyorlar.
23:33Ama bunların eşleri, kızları başka bir ortamda yetiştiler.
23:38Eğer sen bu Suriyeli doktorları, öğretmenleri vesaireleri bu kaliteli iş gücünü ülkene çekmek istiyorsan
23:45kendi ülkende de özellikle işte eşlerinin, kızlarının Avrupa'da alıştığı şartları da
23:53hani zenginlik anlamında değil ama hürriyet anlamında sunman gerekiyor diye söylediklerini anlıyorum.
24:02Tabii şundan da emin olamıyorlar. Yani Türkiye de bu konuda bir garanti verme noktasında değil.
24:08Evet hakikaten HTŞ acayip değişti ve müthiş kapsayıcı bir yönetim yapacaktır gibi bir garantiyi
24:16Türkiye'nin de hani vermesinin de çok kolay olmadığını biliyorlar.
24:21Ama hani Amerika Birleşik Devletleri'ne oranla HTŞ konusunda kredi açmaya daha fazla istekli görünüyor.
24:29Kimi başkentli, başkentler diğerlerine oranla daha istekli.
24:34Onun da altını çizmek lazım tabii ki.
24:37Yani tabii ki ABD başlığımıza daha ayrıntılı bir şekilde konuşacağız ama
24:42Suriye deyince YPG'yi de otomatik olarak konuşmamız gerekiyor.
24:46Batılılar, Batılı başkentler Türkiye'nin YPG ile ilgili beklentileri konusunda nasıl bir yaklaşıma sahip?
24:53Türkiye ne diyor Ankara'da ne konuşuluyor?
24:56Şimdi o konuda da açıkçası ben kimi Batılı başkentleri bu noktada yavaş yavaş daha böyle
25:05Türkiye'nin pozisyonuna yaklaşmış görüyorum.
25:08Bir kere şu konuda bir soru işareti kalmamış gibi yani PKK'nın silahları bırakması gerekiyor.
25:17Yani YPG'nin PKK'lı unsurlarının üst düzey kadrolarının tabii ki ülkeyi terk etmesi.
25:24YPG'nin tabii ki silah bırakması.
25:27Silah bırakan YPG'lilerin Suriye ordusuna tabii ki entegre olması.
25:33Onun üstüne hani tabii ki Kürtlerin mevcut durumda petrol kaynaklarının üzerinde oturmaya devam edemeyeceği,
25:41nüfuslarının çok üzerinde bir alanı kontrol edemeyeceği,
25:45bunlara dair bir böyle ben bir hani kabullenilmişlik görüyorum doğrusunu söylemek gerekirse.
25:52Burada çok üzerinde durdukları iki nokta var.
25:55Bir tanesi tamam PKK üst düzey kadroları tabii ki terk edecekti ülkeyi.
26:01Tabii ki YPG silahlarını bırakacak.
26:06Ama sivil Kürtlerin mağdur olmamasının garantisini arıyorlar.
26:13Şimdi tabii bu noktada o garantiyi ne tam Türkiye verebilir ne HTŞ verebilir.
26:18Ya da gerçekten bu anlamda çok daha somut böyle garanti beklentileri var ve bu yönde bir diyalog var mı o kadarını bilemiyorum.
26:28Ama sürekli vurgulanan şey ki dikkat edersen Hakan Fidan da hep onu söylemeye çalışıyor.
26:34Yani Suriyeli sivil Kürtlerin biz de Suriye'nin devlet yapısı içinde hak ettikleri noktada olmalarını,
26:41haklarının ihlal edilmemesini istiyoruz diyor ama hani mesele güven meselesi.
26:46Yani çünkü hep bir kafalarda acaba Türkler hani YPG silah bıraktıktan sonra
26:52Türklerin teşvikiyle HTŞ ve Suriye milli ordusu acaba hani Kürtleri keser mi?
27:01Kesmese de hani onları çok mağdur eder mi?
27:05Şeklinde bir endişe var ve o endişenin giderilmesi beklentisi olduğunu anlıyorum.
27:10Ama onun dışında kimi yine başkentlerin YPG'ye silah bırakmaları konusunda mesaj veriyor gibi gözüküyorlar.
27:20Yani öyle bir algı için algı yaratmaya çalıştıklarını en azından söyleyebilirim.
27:27Ama onun dışında demin söylediğim gibi Avrupa Birliği sanki Suriye'deki istikrarın devamına
27:35Amerika Birleşik Devletleri'nden daha fazla ihtiyaç duyuyor noktasında olduğu gibi en azından böyle görünüyor diyelim.
27:42Bu gidişatın Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyine bir askeri operasyonla bozulmaması gerektiğini düşünüyorlar.
27:51Yani Türkiye'nin özellikle YPG'ye dönük olarak askeri bir operasyon konusunda çok hassas olduklarını doğrusu anlıyorum.
28:02Ama bu noktada da tabi Avrupa'nın ne dediği değil de başka bir başkentin ne dediği önem kazanacak tabi değil mi?
28:11Evet tam da buraya geçmeden dün Almany Tour'da yayınlanan bir habere göre SDG komutanı Mazlum Abdi ile Irak-Kürt bölgesel yönetiminin eski başkanı Mesut Barzani bir görüşme gerçekleştirecek.
28:24Henüz görüşmenin yerine ya da zamanına ilişkin net bir bilgilendiriliyor.
28:28Görüştüler diye biliyorum ama sanki görüşmeye dair bir resim çıkmadı mı?
28:33Neyse yanlış biliyor olabilirim birdenbire böyle biz Gazze'ye uzaklandığımız için kaçırmış olmayalım ama o tabi çok önemli bir gelişme olur.
28:42Çünkü normal şartlarda aslında Barzani ile YPG'nin arası soğuk ama şunu biliyoruz ki çok büyük ihtimalle YPG'deki PKK'lı kadroların gideceği bir yer varsa o da aslında Irak olacaktır.
28:56Orada da Mesut Barzani'nin yaklaşımı ne olacaktır? Hani biz geliriz ama siz bize dokunmayın mı diyecektir? O gerçekten kritik bir temas.
29:06Siz AB'nin Suriye'deki istikrar, Suriye'deki istikrardan AB'nin ABD'ye göre daha fazla ihtiyacı olduğunu söylediniz.
29:16Avrupa Dış İlişkiler Konseyi geçtiğimiz günlerde bir anket yayınladı. Dünyanın 24 ülkesinde Trump'ın geri dönüşüyle ilgili bir anketti.
29:26Ama Türkiye'ye, AB'ye ve Türkiye-AB arasındaki ilişkilere dair de önemli kısımlar vardı.
29:33Bu rapordan hemen ufacık bahsedip hemen ABD kısmına geçelim.
29:37Avrupa Dış İlişkiler Konseyi AB ve Türkiye arasında Suriye düzleminde bir işbirliği imkanı görüyor.
29:44Ve bu loğun Türkiye vasıtasıyla hem Afrika'da hem Suriye'de hem de Orta Doğu'nun genelinde olumlu bir seyre gelebileceğini tahmin ediyor.
29:57Ayrıca da Türkiye'de anket katılımcılarının %64'ünün Batı'yı bir müttefik olarak gördüğünü ifade ediyorlar diyelim.
30:05Hemen Amerika Birleşik Devletleri'ne geçelim.
30:07Çünkü bildiğimiz gibi YPG konusunda Suriye'nin Kuzey Doğu'su konusunda asıl aktör ABD.
30:13Tabii ki yeni yönetimin bu konuda ne düşündüğü, yemin törenine yaklaşırken çok önemli bir hale geldi.
30:20Trump'ın Dışişleri Bakanı Marco Rubio'nun açıklamaları var.
30:24Birazdan ona geleceğiz ama ABD cephesinden siz bu konuyu nasıl değerlendiriyorsunuz?
30:30Yani Marco Rubio bir mesaj veriyor tabii ama acaba bu mesaj Trump tarafından da paylaşılacak mı?
30:40Bence onu söylemek için doğrusu erken, hiç kuşkusuz ayrılmakta olan yönetimle çok ciddi pazarlıklar yapıldı.
30:51İşte John Bass Ankara'daydı.
30:53Şimdi bu pazarlıklar Ankara ile yeni yönetim arasında yapılacak.
30:59Benim tahminim 20 Ocak itibariyle Türkiye çok süratle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan aracılığıyla
31:07Başkan Trump'a ulaşmaya çalışıp hani bir saniye derdimizi ben bir anlatayım diyerek yani Trump'ın ikna edilmeye çalışılacağını düşünüyorum.
31:21Dolayısıyla hani bu noktada Dışişleri Bakanı'nın sözünü Trump dinleyecek mi?
31:28Hep şu söyleniyor.
31:30Zira Trump'ın ekibine, ekibindeki hemen herkes Trump'ın sözünden çıkmayacak.
31:39Kişilerden seçildi ve hani Trump gibi bir kişilik de böyle danışmanlarını dinleyen, danışmanların her söylediğine uyan bir kişilik değil.
31:51Ama tabii ki Amerika'nın ihtimalen vereceği en önemli mesajlardan bir tanesi.
32:00Yani mümkün olduğu kadar bu meseleler askeri operasyon olmadan yapılsın, mümkün olduğu kadar kan dökülmeden yapılsın.
32:09Ama benim Ankara'daki bir takım yabancı gözlemcilerden aldığım izlenim hani Trump'ın Suriye'den çıkmaya istekli ve hevesli olacağı,
32:20yani YPG'ye destek konusunda daha isteksiz olacağı yönünde duyumlar aldım ben yabancı gözlemcilerden öyle söyleyeyim.
32:30Yine de Rubio'nun ne söylediğini isterseniz izleyicilerimize aktaralım, ki bir daha arkadaşımız yayınlayabilirse.
32:39Yani Rubio, SDG'ye desteğin sürmesini kesinlikle istediğini belirtiyor.
32:45Ve şu anda Kürtlerle ilgili çok zayıf bir ateşkes var.
32:49Fakat bu ateşkesin sürdürülmesinin önemli olduğundan söz ediyor.
32:53Aynı zamanda Türkiye ve Erdoğan'la ilgili de bir mesajı var.
32:56Ve burada ABD'deki iktidar geçişini anlaşmaları ihlal etmek için fırsat olarak görmemesi gerektiğini söylüyor diyelim.
33:06Ve eğer sizin için de uygunsa Gözden Kaçmasın bölümümüze geçelim.
33:12Gözden Kaçmasın'da bu hafta Selçuk Bayraktar, Baykar Yönetim Kurulu Başkanı ve Erdoğan'ın damadı.
33:19Selçuk Bayraktar'ın üst yöneticiliğini üstlendiği Fergani Uzay'ın ilk uydusu Elon Musk'ın sahibi olduğu SpaceX'in roketiyle ABD'deki bir üstten uzaya fırlatıldı.
33:32Tam da 20 Ocak'tan 3 gün önce Elon Musk önemli bir görev üstlenecek Trump'ın yeni yönetiminde.
33:39Türk-Amerikan ilişkileri için önemli bir gelişme olarak değerlendirilebilir.
33:43Hemen hızlıca saymak istiyorum.
33:45Ermenistan ve ABD arasında stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.
33:49Irak ve İngiltere arasında toplam değeri 12.3 milyar sterline ulaşan ticaret ve ikili savunma anlaşmaları imzalandı.
34:00Kerkük'teki bazı petrol sahalarının BP'ye devredilmesi, rehabilitasyon ve geliştirilmesi projeleriyle ilgili olarak gündemde.
34:10Son olarak da İran ve Rusya 20 yıllık stratejik ortaklık anlaşması imzalamayı planlıyor.
34:16Bu İran'ın 2021'de Çin'le imzaladığı anlaşmadan sonraki en büyük anlaşmalardan bir tanesi olacak.
34:23Radarla devam ediyoruz.
34:30Evet, dünya bu haftada hareketli olacak.
34:37Öncelikle 17 Ocak'ta Abdullah Öcalan'la İmralı'da görüşen heyet yeni bir açıklama yayınlayacak.
34:4519 Ocak'ta Katar Dışişleri Bakanlığı'nın açıklamasına göre Gazze Anlaşması yürürlüğe girecek.
34:52Aynı zamanda 19 Ocak Eski Agos Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni ve Ermeni Gazeteci Brant Dink'in 18. ölüm yıl dönümü.
35:0020 Ocak'ta Hakan Fidan'ın duyurduğu üzere Türkiye'nin Halep Başkonsolosluğu açılacak.
35:07En önemlisi de Donald Trump yemin edecek ve resmen ikinci Trump dönemi başlamış olacak.
35:13Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Lideri Ersin Tatar'la Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Lideri Hristo Dudelis bir görüşme gerçekleştirecekler.
35:2120 Ocak'ta aynı zamanda aynı gün 2025 Davos Sirmesi başlıyor.
35:2623 Ocak'ta da Türk Hava Yolları'nın Şam Seferleri başlayacak.
35:30Bu arada bu konuyla ilgili de çok önemli bir son dakika haberi var ki o da Türk Hava Yolları'nın Suriye Hükümeti'nin isteğiyle İran ve İsrail vatandaşlarını Türk Hava Yolları uçaklarıyla Suriye'ye taşımayacağını öğrenmiş bulunmaktayız.
35:48Bu haftalık bu kadar.
35:51Gelecek hafta.
35:52Buluşmak üzere.
35:53Buluşmak üzere.
35:54İyi haftalar dileyelim.