Suriye liderinin düşük profilli Ankara ziyareti
Ankara "önce Riyad'a git sonra bize gel" dedi
Hangi 'donmuş' konular masadaydı?
First Lady’ler bile daha çok dikkat çekti
Barçın Yinanç ve (e) Büyükelçi Hakan Okçal yorumladı.
Ankara "önce Riyad'a git sonra bize gel" dedi
Hangi 'donmuş' konular masadaydı?
First Lady’ler bile daha çok dikkat çekti
Barçın Yinanç ve (e) Büyükelçi Hakan Okçal yorumladı.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Merhabalar, ben Barça İnanç. Dış politikayla, içli dışlı programıyla karşınızdayım.
00:06Bugün 6 Şubat 2025.
00:08Şubat depremlerinin ikinci yıl dönümündeyiz.
00:12Ve depremler olduğunda asrın felaketi dendi.
00:16Yani o kadar büyüktü ki altından kim olsa kalkamazdı dendi.
00:20Halbuki biz asrın beceriksizliğini, asrın yönetim sıkıntısını gördük.
00:26Aradan iki yıl geçti. Yine asrın manipülasyonu diyebileceğimiz şekilde şimdilerde asrın ihyası, asrın birlikteliği ifadeleri kullanılıyor.
00:37Ortada asrın ihyası diye bir şey yok.
00:40Asrın birlikteliği de yok.
00:42Özellikle geçen hafta gazetecisinden sanatçısına, askerine büyük bir sindirme kampanyasına şahitlik ettik.
00:50Dolayısıyla ortalıkta ne bir ihya var ne bir birliktelik var.
00:54Biz depremler sırasında hayatını kaybedenlerin Allah'tan rahmet diliyoruz.
00:59Sevenlerine ben sabır diliyorum.
01:02Ve tabii ki depremle ilgili hükümetin, yönetimin yaptığı beceriksizliklere, yolsuzluklara karşı haberleri yapmaya devam eden gazeteci arkadaşlarımıza da cesaret diliyorum.
01:17Ve hükümetin manipülasyonu çok sevdiği bir başka alana programın kendi alanına dönüyorum.
01:25Dış politika alanına.
01:27Bugün haftanın önemli dış politika konularını görüşmek üzere konuğum emekli büyükelçi Hakan Okçalı olacak.
01:34Hoş geldiniz.
01:35Hoş buldum.
01:36Ben de 6 Şubat depremleri konusunda söylediklerinize yürekten katılıyorum.
01:42Ve bu büyük acıyı paylaşıyorum.
01:46Diyelim ve dış politika gündemine geçelim.
01:49En önemli konulardan bir tanesi elbette Suriye geçici cumhurbaşkanı, artık yeni sıfırda bu sanıyorum, Ahmet El Şahra'nın Ankara ziyaretiydi.
01:58Şimdi aslında ilk ziyaretçi Suriye Dışişleri Bakanı oldu.
02:03Fakat muhalefetten şöyle bir eleştiri geldi.
02:06Yani siz bu kadar Türkiye'ye, Suriye'ye, Suriye'nin yeni liderliğine bu kadar yakınken nasıl oldu da Suriye'nin Dışişleri Bakanı ilk olarak Suudi Arabistan'a, Katar'a gitti.
02:17Sonra Türkiye'ye geldi diye eleştirdiler.
02:19Ama bence çok da anlamsız bir sıralama değildi.
02:24Zaten kimi kaynaklar diyorlar ki aslında Ankara'da Suriye lideri El Şahra'ya bize gelmeden önce Suudi Arabistan'a git.
02:35Yani ilk ziyaretini Suudi Arabistan'a yap şeklindeki bir telkin zaten Ankara'dan Şahra'ya yapılmış.
02:42Sizce niye böyle bir telkin yapılmıştır?
02:44Bir kere yapıldıysa doğru yapılmış bu telkin.
02:47Çünkü neticede Suriye geçiş dönemi devlet cumhurbaşkanının ilk ziyareti olacaktı.
02:54Ve bunun bir Arap ülkesinde yapılması kadar normal bir şey yok.
02:58Eğer Türkiye'ye yapılsaydı hem Türkiye'nin hem de Şam'ın Arap aleminden bir takım eleştirilere maruz kalması kaçınılmazdı.
03:07Bir de işin başka bir gerçek yanı var.
03:10Yani para neticede Suriye'nin ayağa kaldırılması konusunda zengin Arap ülkelerinden gelecek.
03:16Burası şahriyattan başka kim olabilir ilk ziyaret edilecek.
03:21Diğeri referansları yüksek olan bir kimseden bahsediyoruz.
03:29Umre yaptı.
03:31Haremi Şerif'te namaz kıldı.
03:34Biz de Emevi Bağı Camii'nde namaz kılmak istiyoruz.
03:37O da elbette Haremi Şerif'te namaz kılmak isteyecektir.
03:40Ama ertesi gün Ankara'ya gelmiş olması çok önemli bir mesaj ve ceste.
03:45Sonuç olarak ortada bir Arap dünyası hassasiyeti söz konusu.
03:50Çünkü Arapların Arap olmayan unsurlara karşı her zaman bir alerjisi vardır.
03:56Sonuç olarak belki de ziyaretin biraz daha tırnak içinde söylüyorum.
04:02Düşük profilli tutulmasının ardında belki de bu yatıyor olabilir.
04:05Çünkü şöyle bir şey oldu.
04:07İki lider görüştüler.
04:08Basın toplantısı yaptılar.
04:10Basın toplantısından sonra uzmanından gazetecisine,
04:14yani çok sıradan insanlar bile basın toplantısının içeriğini çok zayıf buldular.
04:20Halbuki biz sayılara, içeriğe çok önem verir bu hükümet.
04:25İşte onu yapacağız, bunu yapacağız, tika şöyle yapacak, böyle yapacak, ihya edeceğiz vs.
04:29Bu türden içeriği zengin bir açıklama silsilesi görmedik basın toplantısında.
04:37Tabii bu kamera önünde söylenenlerle,
04:41tabii siz eski bir diplomat olarak çok iyi biliyorsunuz ki,
04:44kamera arkasında bambaşka şeyler konuşulmuş olabilir.
04:48Yani kamera önüne yansıyan, kamera arkasını tam olarak aksettirmeyebilir.
04:54Kuşkusuz ki Türkiye açısından en önemli konulardan bir tanesi,
04:59YPG, PKK'nın Suriye'deki varlığı bu konu elbette ele alındı.
05:05Şahra'nın yapmış olduğu açıklamalar, basın toplantısı, sonrasında yazılıp çizilenlerden,
05:11siz nasıl bir fotoğraf çıkarıyorsunuz bu ziyaretle ilgili olarak YPG, PKK'nın geleceği bazında?
05:19İki konu herhalde öne çıkıyor.
05:22Cumhurbaşkanı Sayın Tayyip Erdoğan'ın ifadelerinden hareketle söylüyorum.
05:27Birincisi Suriye'nin toprak bütünlüğünü biz savunuyoruz, destekliyoruz dedi.
05:33İkincisi de Suriye toprakları terörden arındırılmalı dedi.
05:38Orada ifadesi elbette bu PYD, YPG ve PKK'ya yönelikti.
05:45Ama bu konuda somut bir ayrıntı ifade edilmedi.
05:49Ne Şahra'nın açıklamalarında ne de Sayın Erdoğan'ın açıklamalarında bu yoktu.
05:54Bu konuda belli ki tam somut adımlardan ziyade bir süreçten bahsedilebileceğini düşünüyorum ben.
06:05Netekim Hakan Fidan'ın bir gün sonra Anadolu Ajansı'yla yaptığı bir münakat var.
06:12Orada zaten şunu söylüyor, bu konuyu biz Suriye Merkezi Hükümeti'ne bırakıyoruz.
06:20Onlarla konuştuk, onların fikirlerini aldık.
06:22Doğru düşünüyorlar ama uzlaşma yöntemiyle ve müzakere yöntemiyle bu işi halletmek istiyorlar.
06:30Dolayısıyla Türkiye'nin bir zamanlar yani çok uzun geçmiş zaman değil,
06:36çok yakın zamanda silah kullanarak, zor kullanarak PYD, YPG'yi sahadan silme projesi şu anda yok gibi gözüküyor.
06:48Çünkü bir taraftan da işte Trump daha yeni yeni Washington'da kadrosunu kuruyor.
06:55Anladığımız kadarıyla zaten Şara da Türkiye'ye gelmeden önce Ekonomist Dergisi'ne verdiği röportajda da
07:01diyor ki aslında Türkiye çok büyük bir savaş yapacaktı Kuzey'e.
07:08Biz onlara bekleyin dedik diyor, Ekonomist'e verdiği röportajda.
07:13Ve anlıyoruz ki müzakereler yoluyla YPG, PKK'ya silah bıraktırma,
07:20onların bir şekilde Kürt toplumunun Suriye'ye entegrasyonu için uzlaşma yolunu öncelikle kullanmak istediğini anlıyoruz.
07:30Bu da aslında çok doğal.
07:31Çünkü bir taraftan da Şara'nın bütün röportajlarında gördüğümüz şey bir an önce ülkeyi ekonomik olarak ayağa kaldırmak istiyor.
07:40Ekonomik olarak ayağa kaldırmanın yolu da aslında silahların sustuğu bir ortamdan geçiyor.
07:46Ve fakat tabii önümüzde Türkiye'yle de ilgili bir paralel süreç var.
07:50İşte 15 Şubat'ta belki PKK'nın şu anda İmralı'daki liderinin bir silah bırakma çağrısı bekleniyor.
08:00Suriye bazında baktığımızda PKK-YPG'nin silah bırakma süreci nasıl evrilir, siz nasıl görüyorsunuz?
08:10Bu konudaki tahmininizi kısaca alalım mı?
08:12Tabii, dediğiniz gibi ancak tahminde bulunabilir, bir spekülasyon yapabiliriz.
08:16Ama benim düşüncem, Öcalan eğer böyle bir açıklama, böyle bir çağrı yaparsa,
08:20bu YPG'nin içindeki PKK'lı unsurları ilgilendirecek bir konu olacak.
08:28Zaten onların bir kısmının çıkartılması konusunda YPG'de hazır olduğunu söylüyor.
08:35Yani liderlik ve orta düzeydeki yöneticiler belki Suriye'den ayrılırlar veya silahlarını bırakırlar.
08:42Üçüncü ülkelere giderler.
08:44Ama YPG'nin bütün olarak silahlarını bırakmasını beklemek gerçekçi değil.
08:49Bunun birkaç sebebi var.
08:51Birinci sebep, bir kere YPG bu merkezi otoriteye entegre olma konusunda bir anayasanın oluşmasını,
09:00bir konferansın oluşmasını, bir mutabakatın olmasını istiyor.
09:04Zaten El-Şahran'ın da pozisyonu bundan farklı değil.
09:09İkincisi, bir silahlı tehdide maruz kaldığı da bir gerçek.
09:14SMO, Suriye Milli Ordusu dediğimiz grupların bir saldırısı var.
09:20Dolayısıyla kendisini korumak istiyor.
09:22Bu iki grup arasında çatışmalar oluyor bir taraftan da.
09:24Öyle diyelim.
09:26Bir üçüncüsü de bu bölgede IŞİD'in hortlama ihtimali var.
09:31Tahmin ediyorum Amerika'da bu konuda YPG'nin kulağının bir şeyler fısıldıyor.
09:36Amerika bu konuda ışık yakmadan YPG'nin silah bırakması söz konusu olamaz.
09:43Peki Amerika konusuna tekrar geleceğim ama siz diyorsunuz ki öncelikle iki taraf bir anayasal süreçte anlaştıktan sonra ancak YPG silah bırakır gibi bir şey söylüyorsunuz.
09:54Evet.
09:55Ama bu süreç çok uzun sürebilir.
09:57Evet.
09:58Burada da Ankara bu sabrı gösterir mi?
10:00O da tabii önemli bir soru işareti.
10:03Sabır gösterir de aksiyon alır mı?
10:05Aksiyon alabilir mi?
10:07Bunları da birazdan belki Türkiye Amerika Suriye üçgenine geldiğimizde belki biraz daha detaylandıralım.
10:13Çünkü buradan şuraya aslında atlamak belki çok manalı olabilir.
10:18O da yine Şahra gelmeden önce Reuters haber ajansı Türk kaynaklarına atfen Türkiye'nin Suriye ile bir savunma anlaşması yapacağı,
10:30Türkiye'nin Suriye çölünde üst kurmak istediği, hava üstleri kurmak istediği,
10:37hatta bu haberde yoktu ama bir takım rivayetlere göre işte Rusların bıraktığı üstleri devralması gibi bir takım konular böyle havalarda biraz uçuştu.
10:50Ama basın toplantısından sonra savunma anlaşmasına dair, askeri konulara dair iki liderden herhangi bir şey duymadık.
11:00Bu tabii Reuters yazdı diye doğru olarak kabul etmek zorunda elbette değiliz.
11:05Ama bir taraftan da işte ateş olmayan yerden duman çıkmıyor.
11:09Sizin yorumunuz ne olur?
11:11Türkiye'nin bu türden talepleri var mıdır?
11:14Bu türden talepleri olması bu aşamada doğal mıdır?
11:17İstenilecek bir şey midir?
11:20Yoksa riskli talepler mi olur bunlar?
11:22Basın toplantısı Sayın Erdoğan işbirliği alanları konusunda askeri işbirliğinden de bahsetti.
11:28Ama bunu genel olarak ifade etti.
11:30Eğer bir üst kurma vs. talebe olsaydı bu bir şekilde dinlenir ve bir sözleşmeye yansıtılırdı.
11:39Böyle bir şey muhtemelen yok veya çok erken aşamada.
11:43Böyle bir şey gerçekçi olur mu?
11:45Bunu da düşünmek lazım.
11:46Çünkü bahsettiğimiz askeri üstten Reuters'ın haberinde bir hava üstünden bahsediliyor.
11:53Şimdi Suriye'nin bir hava kuvveti yok artık.
11:58Çünkü İsrail bulmalıdır.
12:00Eğer Türkiye böyle bir kuvvet kurarsa bu Suriye'nin hava savunma konusundaki açığını kapatmak için kurulabileceği düşünülür.
12:09Bu bizi olmadık listelere maruz kılar.
12:12Bunun iyi bir düşünce olduğunu ben düşünmüyorum.
12:15Nitekim bu konuda da herhalde somut adımlar atılmasını da beklemiyorum doğrusu.
12:23Bir de tabi sonuç olarak aslında Türkiye'nin güneyinde Suriye'ye yakın yerlerinde kendi üstleri var değil mi?
12:30Çok doğru.
12:32Türkiye'nin yakında İncirlik, Pirinçlik ve Erhaç hava üstleri var.
12:38Buradan kalkan uçaklar çok kolayca Suriye hava sahasını kontrol edebilirler.
12:44Yani Suriye'nin çölün ortasında yeni bir hava üstü kurmaya gerek yok.
12:50Askeri yani zaten Kuzey sınırında bizim askerimiz zaten mevcut.
12:56Bir de askeri kaynakları da anladığım kadarıyla askeri kaynaklar da Reuters'ın bu haberi üzerinden çok böyle bunları doğrular bir hava içinde olmadıklarını anlıyoruz.
13:09Üst Milli Savunma Bakanlığı kaynakları zaten yeni Suriye hükümetinin talepleri doğrultusunda Suriye ordusunun kapasitesinin geliştirilmesi için müşterek yol haritası oluşturularak somut adımlara yönelik çalışılacaktır demiş.
13:24Hiç üst müst meselesi ağzı alınmıyor.
13:27Çünkü bu aşamada zaten bilmiyorum katılır mısınız üst yani biz Suriye'de üst kuracağız demek.
13:33Bir taraftan İsrail'in alerjisini kaşımak olur.
13:37İsrail'in alerjisini kaşımak demek İsrail'in Washington'a aman ha bak bu Türkler Suriye'ye iyice yerleşiyorlar.
13:45İşte Ankara'da İslamcı bir yönetim var.
13:48Şam'da da İslamcı bir yönetim olacak.
13:51Bunlar ikisi bir araya gelirler.
13:52Bana askeri tehdit oluştular.
13:54Sakın ha sen çıkma demesine malzeme olur diye düşünüyorum açıkçası.
14:01Bahsettiğim listeler onları da kapsıyor.
14:03Sadece o değil yani İsrail'in Amerika üzerinden Türkiye'ye baskı yapması değil.
14:07İsrail Hava Kuvvetleri Türk Hava Kuvvetleri arasında doğrudan bir sürtüşme olmasının da ihtimalleri arasına saymak lazım.
14:14Bu illa şey intention'lı yani isteyerek olmayabilir.
14:18Yukarıda teknik kazalar oluyor uçaklar yakınlaşıyorlar birbirine falan.
14:22Her türlü riskli olabilir.
14:24Bu sebeple iyi bir düşünce olmadığını ifade etmeye çalıştım.
14:29Peki hemen bir iki konuyu hızla geçelim.
14:33Meşhur bu El Hall kamplarındaki işiticilerin muhavasası var.
14:41Bu kampları aslında YPG kontrol ediyor.
14:44Ama Türkiye diyor ki YPG kontrol etmesin HTC bunu yapar.
14:49Biz de gerekirse yardımcı oluruz.
14:52Baştan Türkiye'yi ben kontrol edeyim dedi.
14:55Sonra bu fikir belli ki kabul görmedi.
14:58Şimdi HTC kontrol etsin diyor.
15:00Merkeze Suriye güçleri kontrol etsin diyor.
15:03Yeni oluşacak ordu kontrol etsin diyor.
15:05Fakat şunu herkes biliyor.
15:07Merkezi ordunun henüz oluşum aşamasında olduğunu ve ordu dediğimiz birliklerin çoğunlukla eski İŞİD ve El-Kaide militanlarından oluştuğunu biliyoruz.
15:19Yani bu El Hall ve diğer işiticilerin tutulduğu cezaevlerindeki güvenliğin HTC'ye bırakılması adeta kuzuyu kurda teslim etmek anlamına gelecek.
15:32Amerika'nın büyük bir hassasiyeti var bu konuda.
15:36Diğer bölge ülkelerinde İsrail'in de var muhtemelen.
15:40Dolayısıyla böyle bir fikirin kabul şansının olmadığını düşünüyorum.
15:46Bu sonuçta yine YPG'nin elinde kalacak.
15:49Yani YPG belki ileride evrilecek, Suriye ordusunun parçası haline gelecek.
15:53Ama orada uluslararası camianın güven duyduğu bir kuvvet tarafından kontrol edecek.
16:01Bahsettiğimiz 50 bin kişi.
16:0310 bini militan, diğer kalan 40 bin kişi aile fertleri.
16:08Ama bu kamplarda veya cezaevlerinde büyüyen çocuklar militanlık düzeyine geldiler artık.
16:13Ona da dikkat etmek lazım.
16:15Peki o zaman siz bu durumda Amerika'nın Suriye'den çıkma ihtimalini de düşük mü görüyorsunuz?
16:21Ben çok düşük görüyorum.
16:22Yani şöyle, şu anda 2 bin Amerikan askeri var Suriye'de.
16:26Zaten büyük bir kontenjan değil.
16:28Eskiden 800 vardı.
16:29Önemli olan Amerikan askerinin sayısı değil.
16:31Önemli olan orada Amerikan bayrağının bulunmadığı.
16:34Amerika oradan bayrağını indirmeyecek benim düşünceme göre.
16:38Çünkü zaten Cumhuriyetçi Parti içinde büyük bir baskı var.
16:43Yani IŞİD orada yeniden hortlama ihtimali varken çıkmayalım diye büyük bir baskı var.
16:48İsrail de bu konuda Trump'a bir baskı yapıyor.
16:52Tahmin ediyorum Netanyahu da son Washington ziyaretinde bunu düşündü.
16:55Dolayısıyla Amerika'nın oradan elini çekmesi, Afganistan gibi çıkıp gitmesi mümkün değil.
17:01Ben gittim, arkada ne olsa olsun fırtına çıksın diye bakamaz buraya.
17:06Enteresan çünkü siz bayağı bir özgüvenle konuşuyorsunuz.
17:10Çünkü Trump'lı bir Amerikanın ne yapacağına dair açıkçası o kadar özgüvenli olunabilir mi?
17:17Çok emin değilim diye söylemek durumundayım doğrusu.
17:20Ama şunun altını çizelim.
17:22İşte özellikle IŞİD'e karşı Türkiye'nin geliştirdiği yeni bir inisiyatif var.
17:27Onu bir hatırlatalım.
17:28Türkiye diyor ki biz Irak, Ürdün, Suriye olarak dörtlü olarak IŞİD'le mücadele edelim diyor.
17:35Bölgenin sorunlarına bölge aktörleri ele alsın diyor.
17:39Bu aslında çok manasız da bir inisiyatif değil.
17:42Kabul edelim yani.
17:43Keşke gerçekleşebilse, umarım gerçekleşir.
17:46Bu tabi bölge ülkelerinin kendi sorunlarını, kendi hallerini çözme iradesini ortaya koyar.
17:52Zaten böyle bir irade olmadığı için bunlar çıktı ortaya.
17:55Yani tabi ki Amerika'nın da payı var.
17:57Irak'ta ve Suriye'de büyük bir istikrarsızlık yaratıldı sonuçta.
18:02Ama eğer bölge ülkeleri kendi sorunlarına, bölgesel sahiplenme olsaydı bu problemler bu düzeye çıkmazdı.
18:10Aslında tabi şunu da altına çizmek lazım.
18:12Yani biz sürekli Amerikan askerlerinin çıkmasından bahsediyoruz ama
18:16burada ilk öncelik belki de Amerikan askerlerinin çıkmasından ziyade
18:21yani hemen terk etse Amerikan askerleri hemen sorun çözülecek mi ondan çok emin değiliz.
18:28Ama bir müzakere bazında asıl önemlisi Amerika'nın YPG'ye verdiği silah desteğini kesmesi asıl Türkiye açısından önemli bir şey.
18:38Ve YPG'nin bir şekilde YPG, PKK'nın silah bırakması, Türkiye'ye tehdit oluşturmaması.
18:46Burada Türkiye açısından Amerikan askerlerinin varlığı PKK'ya bir kalkan oluşturması.
18:53Türkiye PKK'ya bir kalkan oluşturmasını istiyor Amerika.
18:57Ama doğrusunu söylemek gerekirse ben Trump'ın nasıl bir adım atacağı konusunda
19:02sizin kadar böyle hiçbir şekilde çıkmaz diyebileceklerden değilim.
19:07Benim bir tarafım da diyor ki gerçekten verdiği söz çerçevesinde başka bir formülasyon bulup
19:15en azından az da olsa belki bir asker çekme yoluna gider mi diye düşünmeden edemiyorum.
19:22Ama tabi burada sizin söylediğiniz gibi en önemlisi İsrail ne tür bir mesaj verecek.
19:26Donald Trump, İsrail'in bu mesajını kabul edecek mi etmeyecek mi?
19:30Geçmişte Trump çekinmek istedi.
19:32Senkom devreye girdi ve kaldı Amerikan askerleri.
19:35Amerikan asker sayısı azalabilir.
19:37500'e dahi inebilir.
19:39400'e dahi inebilir.
19:40Amerikan bayrağı orada kaldıkça Amerika orada bulunuyor demektir.
19:43Peki sizle konuşurken dikkat çektiniz.
19:47Özellikle Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Şahra'nın Ankara ziyareti sonrasında
19:54Anadolu Ajansı'na verdiği röportajda Şahra ile iki ülke arasında donmuş sorunlarında ele alındığını söyledi.
20:03Bu sorunlar nedir? Siz bir eski diplomat olarak bunlara vakıf olduğunuzu.
20:09Diplomatik terminolojide donmuş sorundan bahsetmek şudur.
20:15Yani geçmişten bugüne gelen ve bir türlü çözülememiş sorunlar.
20:20Yani bunun etrafında bir takım ilişkiler malzemesi kuruluyor ama bu sorunlar hala varlığını sürdürüyor demektir.
20:27İki tane sorunumuz var bizim. Donmuş sorun sayılabilecek.
20:30Sanıyorum Cumhurbaşkanı Erdoğan bunları aştı Şahra'ya.
20:34Birincisi Hatay meselesi.
20:36Hatay'ın üzerindeki Türkiye Cumhuriyeti egemenliğini Suriye baştan beri kabul etmiyor.
20:42Dolayısıyla bu problemin çözülmesini istemiş olabilir.
20:46Bir ikincisi de GAP projesi.
20:49GAP'ın idare ettiği, kontrol ettiği sular konusunda Suriye'nin baştan beri itirazı var GAP projesine.
20:57Bu iki şeyin bir donmuş sorunu sayılabilir bunlar.
21:01Esad'la en iyi barış zamanımızda dahi bu problemler duruyor olduğu yerde.
21:07Baba Esad'dan devralınmıştı.
21:10Şahra'nın bu konuda eğer Türkiye ile bahsettiği kadar iyi ilişkiler kurmak istiyorsa
21:16bu konuda Türkiye'yi tatmin edeceği bir tutum takılması lazım.
21:21Bunu yapar mı bilmiyorum tabi.
21:23Çünkü bu daha büyük bir Arap tepkisini de çekebilir.
21:28Bunu da düşünmek lazım.
21:30Bir de tabi biz de diyoruz ya anlaşmalar imzalanması lazım vs.
21:34İki taraf arasında tabi bu sınırlara dair bir meselenin de aslında netlik kazanması lazım bu anlaşmalar için.
21:42Bir de tabi sonuçta geçici bir hükümet var.
21:45Geçici hükümetle yapılan anlaşmaların ne kadar sürekli olacağını da sorgulamak gerekiyor.
21:52Ama Şahra'nın Ankara ziyareti için ne kadar düşük profilli desek de
22:01aslında ilgi çeken bir fotoğraf vardı ziyaret sırasında.
22:05O da tırnak içinde söylüyorum.
22:08İki ülkenin first lady'lerinin vermiş olduğu bir fotoğraf.
22:13Neredeyse Şahra'nın Ankara ziyaretinde verdiği fotoğraflardan çok daha fazla ilgi çekti.
22:20Kadınların kıyafetleri üzerinden yorum yapılmasını ben çok tercih eden bir insan değilim.
22:27Ama enteresan bir şekilde bu fotoğraf bize kadınların farklı ülkelerde
22:34İslami tırnak içinde giyinmeyi nasıl farklı yorumladıklarını da gösteriyorlar.
22:39Bir tarafta işte Şahra'nın Latife Eldurubi isimli eşinin simsiyahlar içinde bir görüntüsü var.
22:50Bu arada kimi dedikodulara göre aslında Şahra'nın iki eşi olduğu da söyleniyor.
22:55Bir tarafta tamamen siyahlar içinde bir kadın hiçbir takı yok.
23:00Diğer tarafta hani renkten kaçınmayan yani bayağı bir gösterişli takılar giyen Türkiye'nin first lady'si var.
23:09Bir tarafta da tabii hafızalarımızda Esma Esad'ın kıyafetleri.
23:16Tırnak içinde söylüyorum tabii zarafeti var.
23:20Ama bize bu ne söylüyor?
23:24Bir kadının işte giyimi, kuşamı, zarafetinin arkasında aslında son derece acımasız bir rejim olduğu gerçeğini bir noktada saklayamıyor bu güzel kıyafetler.
23:40Evet onlar belki batılı ülkelere böyle gözükmek istiyorlardı.
23:44Bakın biz Alevi'yiz, İslamcı değiliz, çok medeniyiz gibi bir görüntü veriyorlardı.
23:50Ama bu görüntünün arkasında acımasız bir rejim vardı.
23:54Müsaade ederseniz şu Alevi konusunda bir cümle ile geçmeden bir şey söylemek istiyorum.
23:59Şu anda Aleviliğe yönelik belki merkezi hükümetin iradesi dışında çok şiddetli baskılar ve yıldırma kampanyaları, öldürmeler var.
24:09Bunlar müfettit gruplar tarafından yapılıyor ama giderek artmaya başladı.
24:13Buna da dikkat çekmek lazım.
24:15Evet çünkü hemen herkesin söylediği şu özellikle Şam'da bulunan bir süredir işte 2-3 haftadır bulunan meslektaşlarımız da bunun altını çiziyorlar.
24:27Aslında herkes Sad rejiminden olağanüstü bıkmış durumdalar ve gittiğine rejimin düştüğüne çok seviniyorlar.
24:37Ama başta Aleviler, başta ülkenin layık kesimleri, herkeste bir tedirginlik var.
24:44Neden?
24:45Çünkü El Şahra güçlendikçe, konumunu konsolide ettikçe acaba işte ülkedeki diğer azınlıklar haklarını elde edebilecekler mi?
24:58Buna dair korkular elbette var diyelim.
25:02Son bir notla Şahra meselesini şöyle kapatalım.
25:06Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Suriye geçici lideri Şahra'yı telefonla aramış, Cumhurbaşkanı için kutlamış ve önümüzdeki günler kendisini Paris'e davet etmiş.
25:18Önemli bir gelişme çünkü özellikle Suriye liderinin altını çizdiği şey aman yaptırımları kaldırın, bizim normalleşmemize katkıda bulunun.
25:28Özellikle batıya dönük bu türden mesajlar veriyor.
25:31Bu mesajın Fransa tarafından algılandığını anlıyoruz.
25:36Belki de Şahra Türkiye dışında, Türkiye'yi hala batılı gördüğüm için, Türkiye dışında batıya belki de ilk ziyaretini Paris'e yapacak deyip oradan Trump'lı bir dünyaya geçiş yapalım.
25:50Trump yine herkesi şoke etti.
25:52Gazze'ye gireceğiz Amerika olarak, orayı ihya edeceğiz, kotlazür yapacağız, işte Riviera'ya çevireceğiz dedi.
26:00Gazze'liler çıksın oradan zaten gelseniz nerede yaşayacaksınız siz bir çıkın gidin biz orayı şöyle ihya edelim.
26:08Belki sonradan şunu demeye başladı Amerika tarafı böyle düzeltmek için ya işte çıksınlar gitsinler biz orayı bir düzeltelim sonra geri gelirler.
26:17Bir giden bir daha geri gelmesi çok zor olduğu için siz nasıl yorumladınız?
26:22Şimdi Trump'ın bu sözleri baştan hani işte Trump fareyi böyle düşünmemiş, hazırlanmamış bir ham fikri olarak ortaya atıldı.
26:33Ama bu giderek Amerikan politikası haline geliyor.
26:35Çünkü dün Rubio El Salvador'da bunu savundu.
26:40Yani bir yandan biraz şey yaptılar, teybil etmeye çalıştılar Trump'ın sözlerini.
26:45Washington'da sözcü fakat bir yandan Rubio savundu.
26:49İşin özü şu Trump diyor ki burası bir yıkıntı sahasıdır ki orada insanlar yaşayamazlar.
26:56Yürüdün ve mısır alsın bunları.
27:00Biz de Gazze şeridini devralalım yani insanlar çıkartıldıktan sonra biz orayı düzeltiriz.
27:08Öyle bir güzel hale getiririz ki bir Fransız gibiyeti haline gelirler.
27:13Sonra da tekrar geri gelir ama hepsi gelmez.
27:17Onu da söylüyor.
27:18Bir kısmı gelir orasını uluslararası yerleşimi açacağız diyor.
27:22Yani parasını veren orada şık şeyler yani bir nevi müteahhitlik yapıyor.
27:28Kendisi müteahhit olduğu için orayı bir Trump dünyası haline getirmeye çalışıyor.
27:33Fakat iki tane sıkıntı var ortada.
27:35Birincisi bahsettiği bu uluslararası bir suçtur.
27:39Bir toplumun zorla göçe tabi tutulması.
27:42Bunun Türkçedeki ismi tehcirdir.
27:44Bu uluslararası suçtur.
27:45Uluslararası ceza mahkemesinin statüsünde yer alan suçlardan bir tanesi.
27:49İkincisi de bahsettiğimiz Gazze aynı zamanda bir suç mahallidir.
27:54Bir soykırı mahallidir.
27:55Daha cenazelerin bir kısmı yıkıntıların altında duruyor.
27:59Bu bir vahşettir.
28:00Bu ne vicdanı sağır ne de insan haklarını sağır.
28:05Ama Trump'ın bu konularda pek de düşündüğü yok.
28:09Hala fikrinde ısrar ediyor.
28:12Bunu biraz sulandırdı.
28:13Ama buna çok büyük bir alkış da aldı.
28:16Nerede aldı?
28:17İsrail'de aldı.
28:18Şu anda Televizyon ve Tv.
28:21Evet ama İsrail dışında alkışlayan yok.
28:23Yani mesela Avrupalılar da karşı çıktı.
28:26Burada da bir kilit oyuncular kim olacak?
28:28Mısır Ürdün olacak değil mi?
28:29Evet.
28:30Şimdi biz biliyoruz ki Ürdün'de Mısır'da daha fazla Filistinli alamaz.
28:35Neden?
28:36Çünkü zaten ülkelerinde Filistinli var.
28:38Zaten özellikle Ürdün'de demografik olarak yanılmıyorsam 3'te 1'i Filistinli.
28:433'te 2'si Filistinli.
28:45Dolayısıyla daha fazla Filistinli demek bu ülkelerdeki kırılgan istikrarın,
28:52kırılgan yapının daha risk altına girmesi demek.
28:57Dolayısıyla Mısır ve Ürdün almak istemezler.
29:00Suudi Arabistan körfezde, görünürde karşı çıkıyorlar ama
29:05Trump'ın elinde şöyle bir manivela var.
29:08Mısır'da, Ürdün'de ABD'den olağanüstü maddi destek alıyor.
29:13Tabi diyebilir ki ya atıyorum şimdi 100 bin, 50 bin, 200 bin alırsın
29:19yahut da ben sana desteği kesebilirim.
29:21Böyle bir senaryo mümkün olabilir değil mi?
29:23Ben bunları bugün 24'te çıkan yazımda yazdım.
29:27Trump'a bunu sordular.
29:29Esasen yapılan görüşme öncesi basınla Oval Office'te bir görüşme yaptı.
29:35Dediler ki Mısır ve Ürdün kabul etmiyor.
29:38Siz nasıl onları oraya yollayacaksınız?
29:40Resmen şunu söyledi.
29:43Benim söylediklerimi baştan kabul etmiyorlar ama sonra kabul ediyorlar.
29:47Bir şekilde ben onları ikna ediyorum.
29:49Bakın dedi, Kolombiya ve Venezuela'yı göçmen kaçakları göndermek istediğimde
29:55geri çevirdiler uçakları.
29:56Sonradan bal gibi kabul ettiler.
29:58Yani şunun sebebiyle çalışıyor.
29:59Nasıl onların kolunu büktümse ben Mısır'ın ve Ürdün'ün kolunu bükerim.
30:05Dediğiniz gibi bu yardımları bir manivela olarak kullanacak.
30:10Ayrıca sonradan sadece Mısır ve Ürdün'den bahsetmeme başladı.
30:15Diğer bazı ülkeleri topluca yollarız.
30:17Daha küçük paketler haline yollarız, gruplara haline yollarız.
30:20Bölge ülkelerinde de.
30:21Acaba bölge ülkelerinin içinde Türkiye'de mi var?
30:23Bu soruya çok dikkatli bir şekilde yaklaşmamız lazım.
30:27Lazım diyoruz ve buradan hemen çok önemli bir başka konuya geçiyoruz.
30:31Buyurun siz devam edin.
30:33Sözünüzü kestim ama.
30:34Çok dikkatli olmamız lazım.
30:36Birincisi bu tehcir suçudur bu.
30:40Gazeteden çıkartılması.
30:42Bu suça ortak olmamak lazım ki olmayacağımıza inanıyorum.
30:46İkincisi de Gazze halkının haklarına saygı göstermemiz lazım.
30:51Yani bütün bölge ülkeleri açısından söylüyorum.
30:53Hemen bir parantez açıyorum.
30:55Bu Trump'ın bu al istenmeyen kişiyi ben sana para vereyim istenmeyen kişileri al yöntemini ilk uyguladığı ve kabul edilen yer El Salvador oldu.
31:06Marco Rubio gitti.
31:07El Salvador dedi ki sen ne kadar istemediğin Amerikan vatandaşı da olsa suçları bana gönder ama ben karşılığında para alırım dedi.
31:16Şimdi buradan hemen Filistin meselesiyle ilgili serbest bırakılan Filistinlerden bir grubun Türkiye'ye gelme meselesine geçelim.
31:27Filistinli kaynaklar demişler ki CHP milletvekili eski büyükelçi Namık Tan'ın sosyal medya paylaşımından aktarıyorum.
31:38Filistinli kaynaklar demişler ki Tunus, Ürdün ve Fas, İsrail-Hamas ateşkes rehine anlaşmasının bir parçası olarak serbest bırakılan Filistinli mahkumları kabul etmeyi reddetti.
31:51Tunus, Ürdün, Fas reddetmiş.
31:53Mısır sadece fetih üyelerini almayı kabul etti diyor ama zaten Gazze'de fetih üyesi yok diye hatırlatıyor.
32:00Dolayısıyla sadece Türkiye ve Katar.
32:02Yani bir grup işte bir ara 15 falan dendi.
32:06Bir grup Hamas üyesinin Türkiye'ye gelmesi söz konusu görüşümüzü alalım.
32:12Şimdi en son rehinler karşılığı serbest bırakılan Filistinli mahkumlar içinde 70 tane silah tutmuş zamanında cinayete karışmış, şiddet eylemlerine karışmış.
32:26Militanı İsrail tekrar Batı şeriye veya Gazze'ye girmesine izin vermedi.
32:31Bunları Mısır'a yolladılar ve Mısır bunları tutmak istemiyor.
32:36Ve bunları başka ülkelere gitmesi için bir arayış oldu.
32:41Biz bunların 15 tanesini aldık.
32:43Bunun arkası gelecek çünkü rehine takası şeyleri görüşmelerine devam ediyor.
32:48Bundan sonra baştan kadınlar çocuklar daha az suça bulaşmış insanlar veya şiddete bulaşmış suç kelimesini kullanmayayım.
32:56İnsanlardan bahsediyorum ama giderek daha fazla şiddete bulaşmış militanlardan bahsedeceğiz.
33:01Türkiye'nin Hamas'la iyi ilişkileri çerçevesinde benim yorumum budur.
33:06Türkiye bu militanları alıyor.
33:08Bunların Türkiye'ye gelmesi Hamas-İsrail savaşını Türkiye'ye ithal etmek anlamına gelir.
33:14Sokaklarımızda cinayetler, sabotajlar olabilir.
33:17Geçmişte İstanbul'da Çeçen-Rus çatışmaları oldu.
33:22Cinayetler, suikastlar oldu.
33:24Bu kez İsrail'in yapmadığı suikast tarzı yok biliyorsunuz.
33:28Türkiye'yle kafa kafaya gelmeye göz alır mı?
33:33Türkiye şunu demez mi?
33:35Ben bu Hamas militanlarını gerçekten kontrol altında tutacağım.
33:39Kıpırdatmayacağım.
33:40Sana karşı bir şey yapmasına izin vermeyeceğim, güvence veriyorum dese.
33:45İsrail'in nostaljik operasyonları geçmişten beri hemen hemen her ülkede yapılıyor.
33:51Türkiye'de de yapıldı, oldu, olmuştur.
33:55Bundan sonra da olabilir.
33:58İsrail kendi çıkarları söz konusu olduğunda gerisini düşünmeyen bir ülke.
34:03Gözü kara bir ülke.
34:05Çok dikkatli olmamız lazım bu konuda.
34:07Belki Arap ülkeleri, Körfez ülkelerinin gitmelerinde fayda var.
34:12Sonuçta Türkiye hatırlarsanız ilk Gazze krizi çıktığında burada Hamas liderlerinin varlığı vardı.
34:22Haniye dahil olmak üzere.
34:24Bunların çıkartılmasını talep etti İsrail ve Türkiye bunları çıkarttı.
34:30Bu bilinmeyen, herkesin bildiği fakat ifade edilmeyen bir gerçek.
34:35Dolayısıyla Türkiye'nin bu seferde bu militanları almaması lazım, dikkatli olmak lazım.
34:41Peki çok teşekkürler yorumlarınız için.
34:44Ben hemen programın geri kalan bölümüyle ilgili olarak gözden kaçmasın diyeceğim.
34:48Almanya Cumhurbaşkanı Steinmeier dün Ankara'daydı.
34:53Hatırlanacaktır, geçen sene Nisan ayında resmi bir ziyaret yaptı.
34:56Yani bir yıldan kısa bir süre içinde ikinci kez burada.
34:59Ürdün'den sonra Türkiye'ye geldi.
35:01Orta Doğu tur kapsamında buradaydı.
35:03Dikkate şayan bir ziyaret.
35:06Basın toplantısı da ilginçtir.
35:08Almanya Cumhurbaşkanı bile Trump'ın önerilerine sertçe karşılık verirken
35:12Cumhurbaşkanı ne Trump dedi ne Gazze dedi.
35:15Eleştirilerinde Trump ifadesini kullanmamasının gözden kaçmamasının gerektiğini söyleyelim.
35:22Onun dışında bir enteresan bilgi de şu.
35:26Elon Musk hükümet verimliliği departmanı için Green Card sahibi bir Türk vatandaşını işe almak istedi.
35:34Ama Trump'ın danışmanları Musk'a hayır dedi.
35:37Danışmanlar biz işte göçmenleri sınır dışı etmeye çalışıyoruz.
35:41Hükümetin Amerikalı olmayan iş gücünü azaltma çabaları varken sen tutup da bir Türk'ü çağırıp da
35:47o Türk'ün bu Amerikalıları işten çıkartması çok manalı olmaz demiş diyelim.
35:53Ve bu noktada programın sonundaki radar bölümüne geçelim.
35:58Aslında yarından itibaren 7 Şubat günü Cuma günü AK Parti İstanbul 8. olağan kongresi var.
36:149 Şubatta Özel İmamoğlu yavaş bir araya gelebilir şeklinde bir gündemimiz söz konusu olabilir.
36:2213 Şubat önemli bir tarih olacaktır.
36:25Çünkü 13 Şubatta Paris'te Suriye'nin geçiş dönemine dair bir toplantı yapılacak.
36:34Buraya bölge ülkelerinin Dışişleri Bakanları, Batılı ülkelerin Dışişleri Bakanları davet edilmiş.
36:40Türkiye davetliler arasında ama Fransa Dışişleri Bakanı bu toplantıya tırnak içinde Kürtlerin de davet edildiğini söyledi.
36:49Ben Mazlum Abdü ile Hakan Fidan'ı aynı odada açıkçası düşünemiyorum.
36:54Bir katılım krizi söz konusu olabilir.
36:57Onun dışında Çin'den ABD mallarına yeni tarifeler de 10 Şubatta yürürlüğe girecek.
37:05Bir başka önemli tarih 15 Şubat.
37:07Abdullah Öcalan'ın Türkiye'ye getirilmesinin yıl dönümü.
37:11Yine bu yıl dönümünde bir çağrı yapılmasından sıkça bahsediliyor.
37:15Önümüzdeki hafta yine hareketli bir hafta olacak.
37:18Ben emekli büyükelçi Hakan Okçal'a teşekkür ediyorum.
37:22Kar riskinin olduğu bir ortamda stüdyoya gelip yorumlarını bizimle paylaştı.
37:28Sizlere de sabrınız için teşekkür ediyorum.
37:30Önümüzdeki hafta tekrar görüşmek üzere.
37:32Sevgili yönetmenimiz Hivda Kılıç Arslan'a da teşekkür ederek programı kapatıyorum.