Oynatıcıya atlaAna içeriğe atlaAltbilgiye atla
Akit TV
  • 3 gün önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Kategori

🗞
Haberler
Döküm
00:00Afet Yönetimi ve Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü
00:04Prof. Dr. Abdussamet Arslan Hoca ile konuşacağız.
00:09Hocam yayınımıza hoş geldiniz.
00:11Hoş bulduk. Çok teşekkür ederim. İyi yayınlar diliyorum.
00:14Teşekkürler. Hocam ilk önce kentsel dönüşümden başlayalım.
00:182019 yılında 5.8 büyüklüğünde bir deprem meydana gelmişti.
00:23Ve o deprem de açıkçası iyi sallamıştı.
00:26Hatta avcılarda bir minarenin tepesi yıkılmıştı hocam.
00:31O günden bugüne kentsel dönüşüm anlamında gerçekten değişen bir şey oldu mu?
00:36Elle tutulur, gözle görülür bir fark oluştu mu?
00:39Bir farkındalık oluştu mu?
00:42Oluşmadıysa bu bizim için kentsel dönüşüm noktasında son bir uyarı mıydı?
00:50Ben tabii bu sonluğu aslında bu sorunuza başlamadan önce
00:54basın yayın kuruluşlarında İstanbul'da meydana gelen 6.2'lik 23 insandaki depremden sonraki
01:01devam eden tartışmalara böyle bir kısa birkaç cümle söylemek istiyorum.
01:06Bakın bu fay hareketleri, fayların uzunlukları, derinlikleri, bunların üretebilecekleri enerjiler,
01:13işte magnitüt seviyesi, momentumu, aletsel büyüklüğü, merkalli şiddeti,
01:18dünya kadar kavramla maalesef biz ciddi şekilde vakit kaybediyoruz.
01:23Yani özellikle tabii bu birazcık da basın kuruluşlarımızın yönlendirmesiyle
01:28epeyce bir kısmı oluyor.
01:29Maalesef ben inşaat mühendis olarak bu tuzağa ben de düştüm ve düşüyorum.
01:34Şöyle bunlar vatandaşı çok ilgilendiren konular değil.
01:37Bunlar aslında bilim camiasında,
01:38jeofizikçi arkadaşlarımızın, sismolog arkadaşlarımızın, deprem mühendislerinin bizler gibi
01:43kapalı ortamlarda, bilimsel ortamlarda tartışıp, sonuçlandırıp ona göre de
01:47gerekli tedbirleri alması için resmi kurumlara, vatandaşlara özet bilgi, sonuç bilgiyi sunmaları gereken konular.
01:55Yani bu eski bir atasözü vardır.
01:58Çok affedersiniz, affınıza sığınarak söyleyeceğim.
02:01Eşeğin kuyruğunun eylanındaki esne birisi kısa der, birisi uzun diye bir atasözü var.
02:05Şimdi bizdeki bu yer bilimci arkadaşlarımızın spayla ilgili tartışmalarını böyle,
02:11vatandaşın bu konuyla ilgisi olmayan bana göre ilgisi yok, vatandaşın yapmalarını çok doğru bulmuyor.
02:16Bu yanlıştır, bu doğrudur denmez.
02:19Elimizde net bir veri var, o da şu,
02:22tarihsel olarak daha önceki dönemlerde herhangi bir noktada meydana gelmiş olan bir deprem
02:26tekrar aynı noktada bir daha meydana gelir.
02:29Bu artık şaşmayan, yüzde yüz doğruluktaki bir kural.
02:32İki, aralığı nedir bunun peki, ne zamanda bir oluyor?
02:35Tarihe bakıyorsunuz, hangi aralıklarda bir olmuş?
02:38İstanbul'u söyleyelim hemen, 989 yılında olmuş, 1508 yılında olmuş, 1766'da olmuş.
02:47Aralıklarına bakıyorsunuz, 500'er bir aralık var.
02:49Üzerine 500'e daha ekleyin bir şeyin, 1508'in üzerine.
02:53Hani 2008, 2010, 2020, buraları bulursunuz.
02:56Dolayısıyla da deprem olacağı mutlaka ve mutlaka kesin.
02:59Peki ne kadarlık bir deprem olmuş?
03:01E tarihsel kayıtlara bakıyoruz.
03:02Diyor ki, öyle bir deprem oldu ki, surlar yıkıldı.
03:05Yani.
03:06Veya bu depremin sonucunda diyor, tarihsel kayıtlar, 5-6 metrelik tsunami meydana geldi diyor.
03:11Tabii 6 metre biraz abartı olabilir belki Marmara Denizi için ama,
03:14bir ciddi bir tsunami sonuçta olmuş.
03:16Bunun yarısını kabul etseniz bile çok büyük bir risk, 3 metre.
03:19Demek ki bu 7.2, 7.4, 7.5 şiddetinde bir deprem oluyor İstanbul'da, 500 yılda bir.
03:25Bunun hepsini bir araya koyduğumuz zaman artık ben denizin altındaki fayın uzunluğu vatandaşı çok ilgilendirmiyor olması lazım.
03:32Deprem, beklenen depremimiz hala kapımızda bekliyor.
03:34O zaman, vatandaşı ilgilendiren kısmı nedir?
03:37Vatandaşı ilgilendiren kısmı deprem öncesi yapması gerekenler, deprem sırasında yapması gerekenler ve depremden sonra da yapması gerekenleri öğrenmektir.
03:46Bitti.
03:47Depremden önce yapması gereken nedir?
03:48Bir, oturduğu binanın, kendi binasının depreme yeterli dayanıklığa sahip olup olmadığını belirlemesi gerekir.
04:00Bunu belirlemek için mümkünse bir uzman görüşünü başvuracak.
04:03Çünkü binanın yaşına bağlı olarak, yapım tekniğine, yapım yılına, o günkü ekonomik koşullara falan bağlı olarak,
04:10bir de binanın bulunduğu lokasyona bağlı olarak binanın depreme karşı direnci değişebiliyor.
04:16Örneğin, zemini yeterli güçlüğe sahip değilse, zayıf bir zeminde ise, örneğin İstanbul'un kıyı şeridinde ise bu bina birazcık daha ve dolgu zeminde ise birazcık daha zayıf oluyor.
04:29Bunun ötesinde ne var?
04:30İşte ekonomik koşulların yeterli olmadığı dönemlerde yapıldığında malzeme hırsızlığı diyeyim ben buna.
04:36Ve buna benzer sorunlardan dolayı maalesef binalarımızda beton kalitesizliği birinci planda ön plana çıkıyor.
04:42İkinci planda yeterli içerisine çelik donatıların olmaması durumu karşımıza çıkıyor.
04:47Onun ötesinde bu donatı varsa bile yeterlisi usule uygun şekilde, yönetmelikleri uygun şekilde olması gerektiği gibi konumlandırılıp konumlandırılmadığı ön plana çıkıyor.
04:57İşte detaya gerek yok çok işte etriye aralıklarıydı, bunların kanca açılarıydı, yerleri vesaire falan gibi başka sorunlar.
05:05Bu da yine vatandaşı doğrudan ilgilendiren sorunlar değil, bu da teknik elemanı ilgilendiren sorunlar.
05:10Dolayısıyla da vatandaşı ilgilendiren demek ki depremden önce yapması gereken binasının depreme karşı, beklenen depreme karşı güvenli olup olmadığının belirlenmesi.
05:20Bunu bir uzmana belirletebilir.
05:22Bu benim söylediğim çerçevede o uzman bu işini zaten bilir, gelir binaya bakar, gerekirse beton numune alır oradan, ondan sonra da bunu belirler.
05:29Bunu belirledikten sonra vatandaşın yapması gereken artık binası sağlamsa, bina içerisindeki bulunan objelerin hareketlenme sırasında, sarsıntı sırasında düşmesine engel olmak.
05:41Ağır avizeleri yerine çok iyi sabitlemesi gerekir.
05:44Örneğin kütüphaneleri yerine sabitlemesi gerekir.
05:47Yani bir sarsıntı olduğu zaman düşme eğiliminde olan her şeyi bir yere sabitlemesi gerekir.
05:52Bunu da yaptı.
05:53Bunu yaptıktan sonra evin içerisine tatbikat yapacak.
05:56Çocuklarına, aile fertlerine diyecek ki deprem olduğu anda nasıl davranmanız gerektiğini hadi öğrenelim diyecekler.
06:03Çök, kapan, tutun.
06:04Evin güvenli bir bölgesine, bir objenin üzerlerine düşmeyeceği bir bölgeyi ve sağlam bir şey bulacaklar.
06:10Sağlam bir masa olabilir, sağlam bir sehpa olabilir, ayakları çelikten yapılmış falan değil mesela mobilya olabilir.
06:17Bizde de mesela bu mobilyalar konusunda da çok ciddi sıkıntımız var.
06:20Bazı mobilyalarımızın özellikle örneğin yatakların, ayaklarının, yemek masalarının, sehpaların ve divanların falan üzerine üst kattan bir çökme milanı geldiği zaman üst kattaki epeyce bir ağırlığı alabilecek kalitede ve dirençli olması gerekir.
06:36Çünkü bunların yanlarında biz hayat üçgeni dediğimiz o korunaklı bölgeyi bulabiliyoruz.
06:42Bu da çok önemli.
06:43Mesela bizde özellikle Türkiye'de satılan malzemeler, mobilyalarda özellikle iki tane önemli parametre aranmalı.
06:49Bunlardan bir tanesi, demin söylediğim gibi depreme, dirençli, çelik ayakları olan malzemeler.
06:56İkincisi de yanmayan, yangına dayanıklı mobilyalar.
07:00Bakın Avrupa'da bu standarttır.
07:02Bizde maalesef bu standart henüz daha yerleşmedi.
07:04Şimdi mobilyaların da yanmaya dirençli olması lazım.
07:07İşte yakın zamanda biliyorsunuz bir yangın yaşadık, otel yangını.
07:10Hala hafızalarımızda devam ediyor.
07:14Bunlarla ilgili de sınırlamalar olacak.
07:16İşte bunlarla ilgili hem mobilyanızı hem o şekilde güçlü alacaksınız, hem yangına dayanıklı alacaksınız ve kendinizi orada koruyacaksınız.
07:24Deprem olduğu anda da otomatik hale gelecek.
07:25Bu da deprem sırasında yapmanız gerekenler.
07:27Bunu aile fertleri öğrenecek.
07:28Nerede duracaksınız evin, nasıl kendinizi koruyacaksın?
07:32Hemen arkasından depremden sonra ne yapmanız gerekiyor?
07:35Eğer depremden sağlam çıktıysanız önce aile fertlerinin güvenliğini alacaksınız.
07:40Arkasından da komşunu da yardım edeceksiniz.
07:43Neden?
07:43Çünkü resmi kurumlar bir süreliğine o bölgeye ulaşamayabilirler.
07:49Yani yıkıntılardan dolayı, ağır hasardan dolayı işte Kahramanmaraş bölgesinde ilk gün kim yardım etti orada?
07:57Devletin kendisi de aslına bakarsanız sıkıntı.
07:59Devlet dediğimiz kimdir?
08:01Polistir, öğretmendir, zabıtadır, ne bileyim belediyedeki çalışanlardır, resmi kurumlardaki çalışandır.
08:06Kendileri zaten kazadede oluyor, deprem zede oluyor oralarda.
08:10Öyle olduğu zaman o da kendinize zaten yardıma muhtaç durumda.
08:14İşte devlet dediğiniz sizin daha depremden etkilenmemiş illerdeki resmi görevlilerdir.
08:22Bakın birkaç gün oraya gidemiyorsunuz.
08:24Böyle olduğu zaman da mecburen sivil savunma ekipleri gibi kendi kendinize nasıl yardımcı olabilirim ki?
08:30İşte doktorsanız yaralı olanlara yardım etmek üzere sokağa çıkacaksınız.
08:34Yok değil, alet kullanabiliyorsanız o anlamda, mühendisseniz o anlamda.
08:39Artık neye gücünüz yetiyor ise kendi mahalleniz, kendi apartmanınız, kendi çevrenizde bunları yapacaksınız.
08:44Ve bu şekilde devam edeceksiniz.
08:46Dolayısıyla da yapılması gereken ve konuşulması gerekenleri ben hızlı bir şekilde özetledim burada.
08:51Aslına bakarsanız vatandaşı ilgilendiren kısımlar benim biraz önce sizin hastanızda duyurmaya çalıştığımız,
08:58hep beraber vatandaşımıza şeyler, fayların uzunluğu değil.
09:01Yani çok özür dileyerek deminki fıkrayı veya atasözünü tekrar hatırlatayım.
09:06Yani meydanda hayvanın kuyruğu kesilmez.
09:10Birisi kısa diyecek, birisi uzun diyecek, ölecek.
09:12Ya sade vatandaşın fayın uzunluğuyla ne alakası var?
09:15Ürettiği enerji, derinliği şu kadar olursa böyle olur.
09:18Yok efendim depremin süresi normalde 20-30 saniye olacakken 17 saniye olmuşmuş da.
09:23Ya tamam bunların hepsi bilimsel gerçekler de bunlar vatandaşlara özel şeyler değil.
09:29Biz maalesef vatandaş olarak her şeyin uzmanı olma hevesimiz var bizde.
09:33Deprem uzmanı olmayın.
09:35Gerek de yok.
09:36Doktor da olmayın.
09:37Örneğin tıbbi bir şeyin uzmanı da olmayın.
09:39Yani kafanıza göre ilaç da yazmayın örneğin.
09:42O zaman yapmanız gereken, kendi üzerinize düşen vazife neyse onlarla sınırlı yapmanız gereken şeyler.
09:47Biraz önce anlattım.
09:47Diyelim ki bunun birinci ayağı sağlam bir binada oturmaktır.
09:52Eğer deprem oluyorsa siz kahvenizi yudumlayarak depremin geçmesini beklersiniz.
09:57Kahvenin yüzünü yudumlayarak derken biraz abarttım olayı.
09:59Tabii ki güvenlik önlemini alacaksınız demin söylediğim gibi.
10:02Ama o size depremden önce ve depremden sonra size bir rahatlık sağlayacak bir kere.
10:07Kahvenizi yudumlayın dememdeki sebep o.
10:11Ve bunu bir uzmana yaptıramıyorsanız sağlam binanız var mı yok.
10:14Mesela şu anda vatandaşımızın yapması gerekenler var.
10:17Uzman bulamıyorlarsa kendi binalarına gidip kendilerini kontrol edebilirler aslına bakarsanız.
10:22En azından gözlemsel birkaç bilgi sizi binanın yeterli olup olmadığı konusunda epeyce bir aydınlatır.
10:28Nedir bu?
10:29Depremden önce olmayan şeyler şimdi var mı?
10:33Olmayan şeyler neler?
10:34Örneğin kolon kiriş birleşim bölgesine salonunuza giriyorsunuz köşeye bakıyorsunuz.
10:38Salonun köşesine üst köşesine.
10:40O bölgede daha önceden olmayan bir çatlak var mı? Yok.
10:44İki, duvarda çapraz çatlak var mı?
10:47Şöyle X şeklinde bir çatlak, çatlak var mı yok mu?
10:50Daha önceden yoktu ama şimdi oluştu gibi.
10:53Üç, bunların dışında kapı köşelerinde ve pencere köşelerinde.
10:57Binaya dışarıdan baktığınız zaman bunu görürsünüz.
10:59Köşelerinde yine çapraz doğrultuda böyle yataya doğru 45 derecelik açı yapacak şekilde çatlaklar oluşur.
11:06Pencerelerin köşelerinde özellikle.
11:08İçeriden de görebilirsiniz bunu perdeyi şöyle bir kenara doğru çekin.
11:10Var mı yok mu bir bakın üstteki köşelere.
11:12Kapının köşesinde aynı şey yine tekrar olabilir.
11:16Oraya bir bakın.
11:17Bunların dışında kapı normalde açılıyordu.
11:19Zorluyorsanız şimdi sürtünerek açılıyor.
11:22Veya önceden normal kapanıyordu.
11:23Şimdi kapanmıyor.
11:24Özellikle ahşap için söyleyeyim bunu.
11:27Plastiklerde de aynı şey olabilir.
11:28PVC doğramalarda ama normal kapılarda mesela çok rahatlıkla hissedilebilir.
11:32Bu şekilde.
11:33Eğer böyle bir zorlama varsa da yine aynı şekilde.
11:35Veya deprem sırasında bir can kırığı oluştu binada.
11:39Bu da ciddi bir aslına bakarsanız ikazdır.
11:42Bunlar da şu anda bugün itibariyle İstanbul'daki vatandaşlarımızın veya Kütahya'da yine aynı şekilde olduğu deprem biliyorsunuz.
11:49Oradaki vatandaşlarımızın depremden önce ve depremden sonraki yapacakları gözlemler ve karşılaştırmalarla binalarının yeterlikleri konusunda bir fikir salih olabilirler.
11:58Ha bu çatlakları görürlerse ne olacak?
12:01O zaman uzman çağıracaklar.
12:02Benim önerim depremden önce böyle bir çatlak yoktu.
12:06Ve depremden sonra bu bahsettiğim şekilde çatlak ve arızalar var ise çok acil bir şekilde mutlaka konunun uzmanı bir mühendisi çağırmalarına da fayda var diye düşünüyorum.
12:16Evet hocam siz gayet iyi özetlediniz.
12:20İstanbul'daki yapı stoklarına baktığımızda biraz önceki haberimizde hocam yapı stokları kontrol edilmiş ve 1052 civarında 1013 civarında binanın az hasarlı olduğuna yönelik bir rapor çıkartılmış.
12:37Tabii 6.2 büyüklüğünde ve 13 saniye süren bir depremdi.
12:4513 saniye değil de 26 saniye sürmüş olsaydı bu deprem İstanbul'da farklı bir tabloyla karşı karşıya gelebilir miydik?
12:55Kesinlikle ve kesinlikle öyle.
12:56Şimdi bu kadarcık diyorum bakın sonuna da C.I.K. kelimesini ekliyorum.
13:01Bir depremden binin üzerinde binanın yetersiz görülmüş olması az hasar görmüş olması bile müthiş derecede yüksek bir rakam bana göre.
13:11Çünkü 6.2'lik bir deprem Türkiye'de olan orta ve şiddetli deprem seviyelerine göre oldukça küçük bir deprem sayılır.
13:20Çünkü 6.2 hafif şiddette depremin üst sınırı diyebiliriz aşağı yukarı.
13:24Orta şiddetteki depremin grubuna dahi girmez kolay kolay.
13:27Bir ikincisi de bunun 6.2 bunun çok güzel bir ifadede bulunduğunuz soru sordunuz ona teşekkür ederim o bazen atlanıyor çünkü.
13:366.2 aletsel büyüklüğüdür depremin yani depremin olduğu noktadaki büyüklüğüdür.
13:42O da nedir Silivri açıklarında kumburgazı açıklarından 15-20 kilometre aralığındaki bir denizde meydana gelen bir deprem.
13:50Bakın depremin bu şoku absorb etme kapasitesi var su dolu bir kütleden bahsediyoruz çünkü.
13:55Bayağı bir absorb ediyor karaya gelinceye kadar.
13:58Öyle olduğu zaman da tabii ki 6.2 şiddetindeki deprem özür diliyorum şiddet diyorum ben de yanılıyorum bazen.
14:04Aletsel 6.2 aletsel büyüklüğüne sahip olan bir deprem hissedilen deprem aslında bunun çok daha altında.
14:12Ben onu rahatlıkla söyleyebilirim.
14:14Neden? Çünkü denizde olan bir deprem bir.
14:16İkincisi de şu.
14:17Yani suyun etkisinin olduğunu kesinlikle düşünüyorsunuz değil mi hocam?
14:22Çünkü suyun bir kütlesel ağırlığı var.
14:24Haliyle sarsıntı suyun altından karaya doğru ulaşıyor.
14:29Bu da sarsıntıyı aslında sönümlendiriyor değil mi hocam?
14:34Evet.
14:35Sönümlendiriyor.
14:36Aynı bilanlarda kullandığımız yapısal sönümlendiriciler gibi.
14:39Bunu biz bilimsel olarak da kullanıyoruz.
14:40Örneğin şehir hastanelerimizde var buna benzer sistemler.
14:43İzolatörler dediğimiz pasif izolatörler var.
14:46Kavuçuktan yapılı.
14:47Aynı işte denizdeki o izole eden depremin bir kısmını enerjiyi absorbeden sistemler bunlar.
14:53Binanın altına temeline koyuyoruz.
14:55Şok geldiği zaman onun bir kısmını absorbediyor.
14:57Örneğin %50'sini, %50'sini binaya yansıtıyor.
15:00Veya %70'ini absorbediyor, %30'unu binaya yansıtıyor.
15:03Böyle bir mekanizma oldu bu bir.
15:05İkincisi de süre kısa.
15:06Şimdi süre yani fizikte bir kural vardır.
15:09İş dediğimiz İngilizcesi work done ya da iş.
15:12İş, kuvvet çarpı yol diye tarif edilir.
15:15Yani zaman parametresi bu işin içerisine giriyor bir de.
15:18Toplam enerjiyi hesapladığınız zaman bir kuvvetin etki etme süresiyle ilgili bu.
15:24Ne kadarlık uzun bir sürede etki ettiğiyle ilgili.
15:26Dolayısıyla da süre 10-17 saniyelik bir süre olduğu için, kısa bir süre olduğu için
15:30toplam transfer edilen, binalara transfer edilen enerji de oldukça düşük.
15:35Yani 6.2 şiddetindeki deprem çok kap olarak söyleyeyim.
15:3917 saniye olması ile 30 saniye olması arasında iki kat enerji farkı var.
15:44Toplam enerji oldu transfer edilen.
15:45Dolayısıyla da zamanın kısa olması da burada bunu gösteriyor.
15:49Ve daha açık söylemek gerekirse bu deprem aslına bakarsanız,
15:53vatandaşa kendi kendini sorgulatma,
15:55herkese devlete de dahil olmak üzere,
15:57siz depreme hazır mısınızı,
16:00doğal yollarla bir tatbikatını yapmış olduk.
16:03Hazır mıyız, değil miyiz?
16:05Kesinlikle aynı fikir mühim hocam.
16:07Aslında tatbikat manasına girebilecek bir depremdi.
16:116.2'lik deprem hocam.
16:13Allah korusun daha üstü olmuş olsaydı şu anda bilançoyu konuşur olurduk.
16:19İnşallah siz oradan yayın yapabilecek durumda olurdunuz İstanbul'dan.
16:23Evet.
16:23Yani o da var maalesef.
16:25Yani bakın iletişim ağlarımız kesildi.
16:28Biz şu anda Skype'dan normal mesela bağlantı yapabildik.
16:30O durumda bu bağlantıyı daha yapamayacaktık.
16:32Belki de ki yaşadık bunu.
16:34Bakın bu 6.2'lik depremde de bu olay oldu.
16:36Biz yine iletişim sıkıntısı yaşadık.
16:38Yine İstanbul'un sokakları o kadar dar ki bakın depremde toplanma alanlarımız doğru dürüst tam sağlam değil.
16:47Bulamıyoruz.
16:48Neden bulamıyoruz?
16:49Bazı mahallelerde minik yani 200 metrekarelik park alanı yok.
16:53Cami avluları ve mezarlıkların dışında yer yok o bölü bazı bölgelerde.
16:57Bazı bölgeler şanslı geniş parklar vesaire falan var çok şükür.
17:01Ama bazı yerlerde bu dahi yok.
17:03Bakın o kadar dar sokaklarımız var ki deprem sırasında iletişim çok önemli.
17:09İletişim ve ulaşım.
17:10Yani iletişim mesela kesildiği anda siz bir türlü sıkıntıyı yani o anda başka hastalığı olan birisine yardım isteyeceksiniz.
17:17İstemeyecek cep telefonu ulaşımından yoksun olacaksınız.
17:21Mesela vatandaşın burada kendi kendini kontrol etmesi gerekir.
17:24Normal hatları kullanmadan internet üzerinden internete bağlı olan mesajlaşma sistemlerinden kısa mesajlarla haberleşmesi gerekir.
17:33Uzun uzun videoyu açıp işte abla teyze hala abi dede neyse ben çok iyiyim bak buralarda bunlar oldu.
17:40Uzun uzun video görüşmeleri veya sesli görüşmeler yapmamak gerekir.
17:44Bu belki de can çekişen birisinin yetişmesi gereken ne yetişmesi gereken bir hekimin doktor ve uzmanın gelmesine engel olacaktır belki böyle bir meşhuriyet.
17:55Daha önemli konuların konuşulması gereken hatlar bunlar aslında.
17:59Dolayısıyla da vatandaşın bu konuda hemen kendine bir çekil düzen vermesi lazım.
18:03Ben burada böyle bir hata yaptım diye.
18:04İşte şirketler özellikle cep telefonu şirketleri, mobil telefon şirketlerinin kendi kendine bir bu anda kapasite kısıtlamasıyla ilgili sorun yaşayıp yaşamayacaklarıyla ilgili hemen kendilerini bir gözden geçirmesi gerekir.
18:19Devletiyle ilgili kurumların bunları bir ikaz etmesi gerekir.
18:21Kardeşim ne oldu?
18:22Kahramanmaraş Devleti'nin ne olmuştu aynısı?
18:24Neden biz bu duruma düştük diye hemen üstüne gitmesi gerekir.
18:27Şu andan itibaren aslına bakarsanız.
18:29Yani bu konular sıkıntılı tabi kentsel dönüşüm diyelim ki bina yetersiz.
18:36Ben biraz önce tabi hızlıca yapılması gerekenleri anlattım ama şu anda yapılması gereken kentsel dönüşüm yasası dünyadaki en çıkan en güzel yasalardan birisidir.
18:44Benzerini de ben bilmiyorum dünyada.
18:46Ona açık ve ne söyleyeyim.
18:47Türkiye'ye özgü bir yasa bu.
18:49Çıktı çok da güzel bir yasa.
18:51Ama maalesef biz uygulama konusunda hala etkisiz ve yetersiz kaldık.
18:58Ne zaman çıktı ve detayları nedir hocam?
19:00Biraz da detaylardan bahsedebilir misiniz kentsel dönüşüm yasasını?
19:04Vatandaşın işine yarayabilecek, vatandaşın bilmediği yönleri nedir hocam?
19:10Şimdi kentsel dönüşüm yasası şu.
19:12Özellikle çok eski binalarda depreme karşı yetersizliği ortaya çıkarılmış olan binalarda.
19:17Veyahut da iki tane kriteri var bunun.
19:19Çok eski ve yetersiz olanlar var eskimesinden dolayı.
19:2250 yıllık 60 yıllık binalar.
19:23Bir ikincisi de depreme karşı yetersizliği olan binalar.
19:26Önce bir mühendisler marifetiyle, şirketler marifetiyle veya üniversiteler marifetiyle ortaya konuyor ve raporlanıyor.
19:33Raporun sonucu da depreme karşı yetersizliği bir raporu aldığı andan itibaren apartman malikleri bir araya geliyor.
19:42Ve diyorlar ki biz apartmanımızı kentsel dönüşüm yasasını kullanarak yenileyeceğiz.
19:46Yenileme karşılığında devlet şu imkanları sunuyor onlara.
19:50Bir, diyor ki inşaatınızın yeniden yapılması süresince, diyelim iki yıl, iki yıl boyunca ben size diyor kira yardımı yapacağım.
19:58Evinizi hani boşaltıp yıkıp yeniden yapıyorsunuz ya.
20:01Bu arada diyor siz kiraya çıkacaksanız bir yere ben size kira yardımı yapacağım diyor.
20:05Bu bir.
20:06Güzel bir ortalama.
20:07İki, ben size diyor belirli bir miktarda diyor hibe vereceğim.
20:12İşte atıyorum 500 bin lira, şu anda ne oldu bilmiyorum rakam ama o civarlarda bir milyon liraya yakın bir rakamı hibe olarak vereceğim diyor.
20:19Al bu parayla binanı yenile diyor.
20:21Tabii ki bunu yenilemek, bu parayla yenilemeyeyim ki bu rakam yetmez ona.
20:26Üç, diyor ki ben size diyor aynı zamanda diyor işte iki yıllık ödemesiz şu kadar yıl vadeyle uzun vadeli kredi vereceğim diyor.
20:34Bu da bedava bir para neredeyse yine hibeye yakın bir para neredeyse bu da.
20:37Bu üçünü birden diyor alın ve binanızı yenileyin diyor.
20:40Ama tabii bu üçünü üst üste topladığınız zaman yüz metrekare, yüz yirmi metrekarelik bir binanın maliyeti ya iyi bir binaysa eğer hani daire olarak en az iki milyon lira civarındadır.
20:52İki milyon, iki buçuk milyon lira arasında değişir.
20:54Yani metrekaresi yirmi bin lira, otuz bin lira arasında değişir bugünkü raişle.
20:58İki milyon lira diyelim ki buna veya biraz işte biraz daha büyük olsun üç artı bir olsun yüz yirmi yüz otuz metrekare iki buçuk milyon liralık bir maliyetin iki milyon liralık bir maliyetin iki milyon lirasını bu şekilde almış olsa bile vatandaş maalesef bunun tamamını devletten bekliyor.
21:17Yani cebinden yüz bin...
21:19Evet ben de bunu soracaktım hocam her şeyi devletten mi beklemek lazım yani kentsel dönüşüm için.
21:24Yani vatandaşlarımızda da kabahat yok mu?
21:27Yani tamam eyvallah devlet elinden geldiği kadarıyla yardımcı olmaya çalışıyor ama her şeyi de devletten beklemeye gerek yok.
21:34Şöyle bir örnek vereyim hocam adamın binası çürük son model otomobil alıyor ya.
21:40Evet evet maalesef...
21:42Gerçekten böyle örnekler var hocam adamın oturduğu binası çürük gidiyor başka bir yerden arsa alıyor veya başka bir yatırım yapıyor.
21:51Önce kendi binanı yenilesene madem imkanın var kendi binanı yenile veya işte kira almayı bırak bir süre binanı yenile bir bina ona ait iş merkezi ona ait hala kira almaya devam ediyor.
22:03Ama orası çürümüş ya bırak yani mevcuttaki birikiminle imkanlarını seferber et devletten de bir şey bekleme yani her şeyi devlet devlet devlet artık yeter da yani baktığımız zaman da devlet hangi birine yetişecek hocam?
22:18Resul Bay o kadar güzel ifade ettiniz ki Türkiye Cumhuriyeti dünyadaki bu açıdan baktığınız zaman en sosyal devlet.
22:24Yani devlet çünkü devlet anadır devlet babadır başına bir iş geldiği zaman nerede bu devlet diye herkes bağırıyor ve zamanında bu tedbiri de almıyor.
22:34Bakın cebine yüz bin liralık telefonu koyuyor doğru mu?
22:38Ama cebinden vereceği iki üç bin lirayla binasını kontrol edebilir aslında biliyorsunuz cebindeki telefonun yüzde onu yüzde beşi parayla bina anasının yeterli olup olmadığını kontrol ettirebilir bunu da devletten bekliyor.
22:50Şimdi bakın Kahramanmaraş depreminde binlerce bir bina yıkıldı 55 bin canımıza mal oldu bu devlet ya dünyada böyle bir devlet gerçekten yok.
23:00Bu kadar vatandaşın evlerini teker teker yapıp teslim ediyor ya ya bana bir tane ikinci bir örnek dünyada bir devlet gösteremez hiç kimse.
23:08Bakın Almanya'da bir sel baskını olmuştu Türkiye'deki bu Kastamonu'nun Bozkurt ilçesindeki olan sel baskının olduğu zamanda aşağı yukarı.
23:18Biz komple devlet olarak oraya gittik kimin ne kaybı var ise devlet bunları anında telafi etti yenileri yapıldı vesaire falan bir sürü yardım yapıldı.
23:29Ben o sırada Almanya'daydım ziyarete gitmiştim yeğenime haberleri izliyoruz şeyde o eyaletin bakanıyla bir röportaj yapılıyordu.
23:38Dedi ki bu vatandaşlar dışarıda hepsi yaşlı insanlar bunlar dedi ne yapacaksınız dedi aa dedi biz dedi büyük devletiz dedi 15 gün dedi biz dedi onları misafir edeceğiz dedi sonra ne olacak sonra dedi kendi başlarının çaresine bakacaklar onlar dedi evlerini yaptırırlar herhalde dedi bir yerlerden.
23:51Bakın bu kadar bu Almanya ki sosyal devlet diye dünyadaki en sosyal devlet diye nitelenen devletlerden bir tanesi ya Türkiye'de vatandaş evini çürük yapmış çürük yapmanın üzerine kaçak bina yapmış onun arkasından kolon kesmiş arkasından duvarını yıkmış bilmem ne depremde binada binası göçmüş.
24:13Şimdi diyor ki bana bir tane daha daire ver ya sen onu yaparken sordun mu kardeşim şimdi bununla ilgili tabi yapılması gereken şey çok yani burada vatandaş maalesef hala böyle yani iki buçuk milyon liraya bu daire yeniden yapıp yeniden yapacaksa bakın iki buçuk milyon lirayı devlet tamamını veriyor.
24:30O zaman iki buçuk milyona gidiyor araba alıyor.
24:33Araba alıyor.
24:33İki buçuk milyona gidiyor araba alıyor bakın.
24:35Ben size bir şey söyleyeyim mi iki buçuk milyon liranın tamamını devlet şu anda ben veriyorum dese bile çoğunu veriyor zaten de yine yaptırmayacağım.
24:43Neden biliyor musunuz ya kardeşim kim uğraşacak ya diyecek bu evden taşınacağım gideceğim kiraya iki yıl bekleyeceğim evim yapılacak tek yeni evin eve sahip olacaksın güvenli bir eve sahip olacaksın kendi canını koruyacaksın ailenin canını malını koruyacaksın daha ne istiyorsun.
24:58Daha enteresan bir şey söyleyeyim hocam o evden çıkıyor çürük binadan çıkıyor onu kiraya veriyor gidiyor sağlam binada oturuyor arabasını da alıyor hocam iki buçuk milyona böyle yapanlar da var.
25:09Kiraya verdiğin kişinin canı can değil mi?
25:11Ya maalesef her şeyin başı aslına bakarsanız ahlak yani bir kere ahlak sükürtettiği zaman çöktüğü zaman maalesef bunların hepsi bu saydıklarımızın hepsi oluyor.
25:21Ne yaparsanız yapın hangi tedbir alırsanız alın olmuyor.
25:24Dolayısıyla da devletin burada yapacağı şey şu aynı doktorun hastaya ilaç vermesi gibidir yani doktor bir hastaya ilaç verdiğinde iyileşmesi için bu ilaç acıdır ben içmiyorum demeyen insanlar var ise o doğrusu bu.
25:40Devlet diyecek ki kardeşim ben senin evini yıkacağım yenisini yapacağım istersen gir istersen bu işe girme eğer girmezsen 100 metrekarelik evinin yerine sana ise 70 metrekare ev veririm girersen de 100 metrekarelik evinin aynı şekilde 100 metrekare olarak alırım.
25:55Bakın böyle bir zorlayıcı bir yasa ve uygulama olmaz ise biz İstanbul'da ve değil Türkiye'nin hiçbir yerinde bulunan başa çıkamayız.
26:04Bu da tabii Türkiye demokrasiyle yönetilen bir ülke vatandaşlığa zorla yaptırmak anlamına geliyor ama demokrasi tabii ki bir başkasının haklarının sınırlandırıldığı yerle ilgilidir sınırları yani siz her şeyi yapamazsınız.
26:16Böyle olduğu zaman da başkasını eğer tehlikeye sokuyorsanız sizin verdiğiniz kendi kararlarınızla bu durumda bunu biraz zorlamanız gerekir.
26:24Ben bununla ilgili yasanın olduğu bir ülke örneği hemen size vereyim zamanınızı nasıl bilmiyorum Resul Bey ama uzayacak olaylar biraz herhalde zamanımız var değil mi?
26:34Hocam zamanımız kısıtlı aslında 5 dakikamız kaldı da şu mesela binaların içerisinde asansör kullanıyoruz ya asansörlerin içinde etiketler var yeşil etiket güvenli işte mavi etiket hafif riskli olarak değerlendiriliyor sarı etiketse işte her bir rengin bir anlamı var bir mesajı var asansöre binecekken ben ne yapıyorum bakıyorum mavi mi işte yeşil mi değil mi diye.
27:03Şimdi binanın içinde olan asansöre bu şekilde dikkat ediyorsak biz neden binaya dikkat etmiyoruz binanın apartman girişinin isimliğinin yanında etiket olsa mesela misafirliğe gideceksiniz bir yere gideceksiniz etiketü gördünüz aa bu bina yani biraz riskli bina veya işte depreme dayanıksız bina ben bu binaya girmeyeyim veya iş yerine girmeyeyim böyle bir önlem alınması gerekmez mi hocam?
27:33Resul Bey tam oraya gelmiştim ben bir örnekle beraber siz sözü ağzımdan aldınız tebrik ederim şimdi bakın Türkiye'de yapılması gereken şey bu eksik olan şey bu eksik olan şey nedir aracımızı muayene ettiriyoruz doğru mu zorunlu muayene trafik memuru muayene edilmeyen aracı yakaladığı zaman ceza kesiyor
28:03kolon mu kesildi duvar mı yıkıldı dükkan mı açıldı kaçak ilave mi yapıldı ne olduğu ile ilgili hiçbir bilgi yok.
28:09Dolayısıyla da acil olarak yapılması gereken şey şu bir bina yapıldıktan belirli bir süre sonra yıllık iki yıllık veya beş yıllık periyotlar onu şimdilik ezbere söylemek çok yanlış olur ama bu periyotlarda binanın mutlaka ve mutlaka uzman mühendislerce incelenip projesine uygunluğunun hala devam edip etmediğinin ortaya konulması gerekir.
28:30İki o bölgedeki beklenen deprem şiddetine dayanıklı mıdır değil midir onun gruplandırılarak yeşil sarı aynı asansördeki gibi kırmızı gibi renklendirilerek verilmesi gerekir.
28:41Üç bunların tapuya işlenmesi gerekir.
28:44Dört kırmızı kategoride olan binalarla ilgili alım satımda yüksek vergiler veya yasak getirilmeli.
28:51Yeşil olanlarda daha uygun tapu harcı veya vergi veyahut da hiçbir şey veya standart neyse önemli değil.
29:01Sarı olan da orta seviyede kırmızı olan da hatta satışı yasak seviyesine getirilmesi gerekir bunun.
29:08Tapuya işlenerek işlenerek şiddetliyerek tapuya.
29:09Bu bina kırmızı kategoride kardeşim neden satın alacak adam gittiği zaman orada tapu memuru diyecek ki bilginiz var mı bilmiyorum ama bu bina kırmızı kategoride yani ne demek bu?
29:19Bu bina depreme dayanıksızdır, yetersizdir almak istiyor musunuz hala?
29:23Evet kardeşim hala almak istiyorum derse diyecek ki vergisi bunun 10 lira ama bu bina için 50 lira bu diyecek örneğin.
29:31Veyahut da yasak diyecek komple.
29:32Böyle bir mekanizma kurulacak bu bil.
29:34Çok özetle söylüyorum süremiz kısıtlı olduğu için.
29:38İkinci olması gereken bunu yapabilecek bir kurum ve birim gerekiyor.
29:42Bu da Çevre Şehircilik Bakanlığı değil.
29:45Bakın Çevre Şehircilik Bakanlığı'nın çok işi var.
29:46Buna ayrı bir birim, bir TOKİ gibi bir başkanlık gerekiyor.
29:52Kurulacak bir Ankara'da veya İstanbul'da, İstanbul için de özel kurulabilir bu.
29:56İstanbul çünkü Türkiye'nin kalbi gerçekten kültürel kalbi, sanayi kalbi, finans kalbi.
30:01İstanbul durursa Türkiye durur.
30:04Yani Kahramanmaraş depremi oldu.
30:06Bakın İstanbul'daki sanayi orayı besledi bir türlü.
30:08Biz şu andaki hiper enflasyonu, süper enflasyonu yaşamamızın en büyük sebebi Kahramanmaraş depremi nedir?
30:14En önemli sebeplerinden.
30:15Bir tanesi bunu kimse konuşmuyor.
30:16Neden pahalılık yaşıyoruz kardeşim?
30:18Neden her şey pahalı?
30:19Ya iyi de devlet parayı oraya akıtıyor şu anda.
30:22Yani bu az bir para değil.
30:24Lerce on binlerce yüz bina yapılıyor şu anda.
30:27Ve böyle bir birim çok acil, çok acil.
30:30Bakın bugün, yarın sabahleyin geç olacak.
30:33Devletin içerisinde bir birim kurulacak.
30:35Çünkü neden?
30:36Bakanlık ile mahalle idare kararı arasında bu konuyla ilgili sıkıntı yaşanıyor genellikle.
30:40O zaman tepeden sadece bu işi kontrol edecek, tam yetkiyle donantılmış bir başkanlık gerekiyor.
30:46Evet.
30:47Bu başkanları kendi birçok oluşturacak, sistemini koyacak, uygun yasa ve yönetmeliklerini çıkaracak ve gidecek.
30:53Bu konuyu ilk defa sizin kanalınızla böyle duyurmuş oluyor.
30:56Yani afet başkanlığı gibi bir şey oluşturulması lazım hocam.
31:00Cumhurbaşkanlığına ait.
31:01Benim aklıma o geldi hocam.
31:03Afet yönetim başkanlığı.
31:05Hani bakanlık demeyeyim ama bakanlıklar da çünkü hantallaşıyor idari anlamda.
31:10Daha aktif çalışabilecek bir başkanlık olacak.
31:12Bir yere bağlı, cumhurbaşkanlığına bağlı depreme dirençli kent genel müdürlüğü veyahut da başkanlığı gibi depreme dirençli kent dediğiniz zaman içerisine hepsi giriyor.
31:24Şimdi savunma sanayi hocam.
31:26Direkt Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bağlı ya savunma sanayi.
31:31Bunun da afet yönetim başkanlığının da bir şekilde Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bağlı olması durumunda bürokraside işler daha hızlı işleyeceği için dediğiniz gibi her şey o madde madde saydınız ya hocam.
31:44Binaların kimliklendirilmesi, renklendirilmesi, satışında tapu dairesinin yeşil renkli binalara daha düşük vergi göstermesi vesaire bunlar olabilecek şeyler bir an önce yapılır diye ümit ediyoruz hocam.
31:59Süremizin sonuna geldik.
32:02Araya girmek durumunda kaldım hocam.
32:04Son cümlenizi alayım.
32:05Son cümlen artık vatandaşlarımız kahve sohbeti dinlemesinler diyeyim ben.
32:14Yapmaları gerekeni kendi üzerine düşenleri yapsınlar.
32:16Nedir bu?
32:17Afaz'ın sitesine girecekler.
32:18Bakın Afaz'ta çok güzel harita var.
32:20Kendi mahallelerini ben yalnız bunu sadece İstanbul için söylemiyorum.
32:23Bakın Erzincan bölgesi daha doğrusu Bingöl bölgesi vesaire falan yüksek risk altında.
32:29Kuzey Anadolu pay hattının bulunduğu yerler risk altında.
32:32Ege bölgesinde yine aynı şekilde risk var.
32:34İzmir yine eli kulağında diyebileceğimiz seviyede periyotlar doldu.
32:39Ege bölgesinde Kütahya'da yavaş yavaş başladı.
32:42Ama Doğu Anadolu'da yine aynı şekilde Muş, Bitlis bölgesinde Bingöl bölgesinde sıkıntı var.
32:48Bunlar ne yapmaları gerektiğini şimdiden lütfen internet sitelerinden yapsınlar.
32:52Girsinler Afaz'ın sitesinde mahallesine kadar şehir, ilçe, mahalle adını yazarak şiddeti, karşılaştıkları riski görebilirler.
33:00Bunları öğrenip ne yapmaları gerektiğini öğrenip gereğini yapsınlar.
33:04Ben kısaca bunu söylemek istiyorum.
33:06Evet Samet Hocam teşekkür ederiz.
33:08Çok sağ olun.
33:09Görüşmek üzere rahat.
33:10Haydi günler diliyorum.
33:11Sağ olun.