Atty. Russ Mark Gamallo, mayoral candidate for Samboan, shares his vision and development agenda for the town in SunStar Cebu's Beyond the Ballot. Stay tuned as he outlines his priorities and plans for a better Samboan.
Category
🗞
NewsTranscript
00:00Good afternoon, everyone. Good afternoon, Cebu. Welcome to Sunstar Cebu's Beyond the Ballot 2025 series.
00:22I am Mildred Galarpe.
00:23And I'm DJ Moises.
00:24As we approach the 2025 midterm elections, this program offers voters an in-depth look at the candidates through a series of one-on-one interviews.
00:36Each episode will feature an interview. The first 30 minutes, we will get to know the candidates, their plans, their vision, and the remaining time, they will answer the five core questions in two minutes and 30 seconds.
00:50To give you a better understanding of how this will unfold, let's take a look at the mechanics.
01:20And reasons for running. For five core questions, each candidate will have two minute and 30 seconds to answer five key questions.
01:29This time limit ensures equal opportunity for all candidates while keeping responses concise and focused.
01:36Now, let's head back to the studio.
01:39To ensure fairness, we have provided the candidates the five core questions one day before the scheduled interview.
01:45Today, we are joined by Attorney Ross Mark Gamalio, who is running for mayor in the town of Sambuan, Cebu.
01:53Sir, good afternoon.
01:54Good afternoon.
01:55Good afternoon, Mildred and DJ.
01:59Okay.
02:00It's nice to be here.
02:01Yes.
02:02It's my honor.
02:02To all the people in Sambuan who are watching us right now,
02:07Attorney Ross, attorney Ross, or attorney Mark, attorney Gamalio.
02:14Yes, attorney Mark or Ross.
02:15Yeah, Mark.
02:16It's not nice to be here with our name, but it's a thousand times.
02:20Anyway, so see, attorney Ross, DJ, he's already in government, but not in politics.
02:28It's the first time you joined in politics, but almost 15 years or almost 20 years in government.
02:3728 years in national government.
02:40Oh, so you started with?
02:42NEDA, regional office.
02:44Then after nine years, I transferred to the Department of Energy as legal officer.
02:50Then eventually the director of the whole Visayas, region 6, 7, and 8.
02:54So what moved you this time to pursue public service?
02:59Oh, sorry.
03:00But before you moved to another public service, you're into consultancy.
03:09It's been a commercial, not public.
03:12Yes.
03:13So I wanted to do a private business.
03:16No, our negotiation is more on moving to Canada, Australia, New Zealand, for a better future, student or immigrant visa.
03:29So we serve all types of visa except getting working.
03:33So we're not working, but the visa is the process.
03:39Okay.
03:39So I wanted to question DJ, sir.
03:43What inspired you this time?
03:44No, no, no, no.
04:14No, no, no, no, no.
04:15No, no, no, no, no.
04:16No, no, no, no, no, no, no.
04:17But you're not working on where you are.
04:18No, no, no, no, no, no, no.
04:20No, no, no, no.
04:21No, no, no, no.
04:22No, no, no, no, no, no.
04:23It's a very important place.
04:25We are the waterfalls capital of whole Philippines, siguro,
04:30in the Kalahag Falls, in our municipality.
04:33And our natural sources, our rivers, our rivers, our rivers, our Tanyan Strait.
04:37It's a great deal in the island, but there's a whole lot of people that don't have to buy a island.
04:45So, you know, it's a great deal in the island, but there's a whole lot of people that have differences in the natural resources, in the food supply,
04:58because of the abuses that have happened.
05:00They don't have to buy a island.
05:02So, it's about the point that the people that you have affected, you have to lose.
05:07I've seen it, it's been a cycle.
05:11I've been using it. I've seen it in the sea.
05:16You've been hunting.
05:18There's no improvement in the island.
05:20There's no improvement in the island.
05:21There's no improvement in the island.
05:23There's no improvement in the island for more than 20 years to decades.
05:29In the neighboring towns, there's a lot of progress.
05:34But in the island, it's a very depressed municipality.
05:38What's the class of the municipality?
05:40The fifth-class municipality of the island.
05:44There's no improvement there.
05:45So, I've been there.
05:47Imagine if you saw your problems.
05:48It's a difficult decision.
05:51Even before I decided.
05:56And, I'm like, I'm coming out of this situation.
05:59Because of course,
06:01for abuse,
06:03I decided to be wrong,
06:04and of course,
06:05they know for people who had died.
06:07I'm like, I'm cagey.
06:09I'm already born here.
06:11I was in the same way, but I didn't afford to get married.
06:18But the same time, I was in the same way.
06:21The same time, the same time was a hospital.
06:27Almost every day, I was able to help.
06:31Imagine, it was a very difficult time to get out of the city.
06:35It was a very difficult time to get out of the city.
06:39So, it's a good thing to do with private ambulances to deliver patients, not only in Oslo, but in Malabuyok, about Scarcar, and even up to the city, we're going to be able to do it.
06:51So, that's the only thing to do with health care services here in the world.
06:57So, given your experience in government and also as an entrepreneur, how do you intend to use them for managing or for local governance?
07:11Considering Sambuan is fifth class, limited regular resources.
07:16So, kinahangan yung may mo collaborate sa toang mga national government agencies.
07:21Gamito na ako kung connection sa mga agencies, kaya Lugay man dito sa national government, na agay ina-funds ang government.
07:29Pero ang problema, yung saan pag-channel, ano eh?
07:31Ang pag-access.
07:32Ang pag-access.
07:33Muna, wala yun na may tabo.
07:36Ang focus yun ka ron is grabe ang pamulitika.
07:40Instead of helping, ilang yun na huna is un saan to stay in power.
07:44Imagine ang kaning naglingkod, it's family business na nila, ang pag-dumala diya sa Sambuan.
07:53Muna, every election, ang mga tao hopeless, kaya wala lagyoy ni Barug against anin nila.
07:59So, this time, nakita nila nga, at least na'y chance, no?
08:04So, nakita nila nga, usak ko taga lumad, taga Sambuan, nakita gina kung sa'y problema.
08:10So, hopefully, kanita na ang problema na ma-address, man eh?
08:14Kinahanglan ng tag-mutrabaho lang kita.
08:16Focus sa public service.
08:19Focus sa mga resources na available.
08:22Kung dili makaya, connect with national government agencies.
08:26Partnership sa mga private sectors.
08:28Kinahanglan gina siya kay kung government funds ng Sambuan ng Saligan,
08:33di yun kaya sa Sambuan to progress, no?
08:36So, kani siya, sir, nga, ina-identify ni mo earlier nga,
08:41ang kinahanglan sa Sambuan is kanang,
08:46kind of progressive nga leader nga mo ay mo.
08:50You know, kitino na, di li man enough ang funds sa kanang Sambuan
08:57to trigger kanang activities.
08:59So, ang imuhang nakita nga, ang imuhang experience working with national line agencies,
09:06your connections with these government agencies will help Sambuan, you know?
09:12Yes, makatabang yun.
09:14In fact, karun, bisag wala po ako na kalingkod,
09:18naka-access ta sa mga funds sa national government, no?
09:21Through sa connections na ako sa mga labina yun sa nagkinahanglan sa healthcare, no?
09:26Sa hospital, ng mga medicines.
09:28Daghan kami ng tabangan, nga,
09:31ni course through me ang mga government agencies nga makatabang yun.
09:35So, bisag di ka kinahanglan, must spend your own money,
09:39basta kebalo lang ka, mangita,
09:41o kebalo ka asa ni sila,
09:43then, di li yun,
09:45imposible nga matagaan na to better service ang mga tao sa punisipyo,
09:49labina sa buwang lugar.
09:51For Sambuan, what do you think are the top priorities nga?
09:55Kanang imug yung Atimanun ba?
09:56Tanawin mo nga,
09:57mo gini pinakadag ko nga problema sa Sambuan nga.
10:00If elected, mo gini first na kong Atimanun.
10:04Ang primero yun ako nakita,
10:06kanang yung provision sa healthcare services.
10:09Muna, imagine na,
10:10mapakan kagiro,
10:11mo agtopami sa lying town,
10:13kaya agtopami mapa-inject.
10:14Kay wala ang...
10:15Kay wala, dili available sa Sambuan.
10:17Agtopami o Uslo,
10:18which is 30 minutes drive.
10:21Agtopaming Malabuyok,
10:22which is 20 minutes drive.
10:24Magpa-check up ka,
10:26magpa-MRI ka,
10:27magpa-City scan,
10:28mulakaw pamimu,
10:29agtopamis at karkar.
10:30Good kung nakisakinan.
10:32Kung nakisakinan,
10:33saman.
10:33So, grabe ang kalisod sa health,
10:38gini ha.
10:38So, wala'y hospital...
10:40Wala'y hospital ang Sambuan
10:41for more than 20 years now.
10:44Considering at...
10:46Kana siya nindot yung tanabot ng hospital.
10:48Muna yung usas akong mga priority projects,
10:50hopefully,
10:51na makakreate...
10:53makahimog gita ang hospital di ha.
10:54Kung kasog na yung mga sakit,
10:57layo biya king Sambuan,
10:58148 kilometers.
11:00In case na may pasyente
11:01yung ada doon sa Soto,
11:02we have to travel
11:03from Sambuan,
11:05two to two hours.
11:07Kuyao pa dyan kayo,
11:08kakinahanan pas-pas
11:09para lang maabot dyan sa Soto.
11:12So, in Ana,
11:13ang ordeal sa kapatient
11:15na masakit ka dyan to,
11:18delikado dyan ka, no?
11:21Emergency needs.
11:22Emergency...
11:23Disod dyan.
11:24So, mas may na tayong hospital dyan to.
11:26Ma-address tayo, no?
11:27Di na tayo mo,
11:28brahi paglayo.
11:29So, niya,
11:30kanigiyong provision
11:31sa mga tambal.
11:33Wala yun, no?
11:34Lisod, lisod.
11:35Magka-access.
11:36Labi na.
11:37Majority yung mga tao
11:38dito galisod yun.
11:40Nung gasalig o gayuda.
11:41No, nang...
11:42Niya,
11:43kibaba betag yun sa mga ayuda ron.
11:45So, yun sa pag-selectin
11:46sa itagaan.
11:47It's not for the qualified
11:49recipients.
11:50It's for the political leaders.
11:53Klaro kayo na siya nga
11:54hindi pa muhat ron dito
11:56sa probinsya.
11:57Makita, gira na ako.
11:58Di ka kapartido,
11:59di ka ihatud sa ambulansya.
12:01Di ka kapartido,
12:02di ka matagahan
12:03o ag-attention
12:03na matabangan din ka.
12:05So,
12:06kani,
12:07mone ang mga
12:08prevalent yun
12:09ng mga problems
12:10di ha.
12:12Kontra gani ka,
12:13mag-antos din ka.
12:14So, health is one.
12:16Yes.
12:16You mentioned earlier
12:18that Murag,
12:19Samboan is actually
12:20like Murag,
12:21the false capital
12:22of Cebu
12:24or if not
12:25the Philippines.
12:25But how come
12:26water supply
12:28is a problem?
12:29Yes.
12:29Nga na,
12:30daghan ka may
12:31tubig,
12:32no,
12:32supply.
12:33In fact,
12:33na nga mong bariyo,
12:35mag-uuba na nga mong faucet
12:36tungod sa kakusog
12:37sa pressure.
12:38Pero may buong kangan
12:39nga nga mga
12:40purok
12:41or barang guys,
12:43walay tubig.
12:45Wala maklaro
12:46o distribute
12:46ang tubig, no?
12:48Naigipalabi,
12:49kinsan na dool
12:50sa administration,
12:52masgi una pa nila
12:52ng kagalingon
12:53kaysa pag-serve
12:54sa mga tao.
12:55Muna among
12:56matingahan nga,
12:58sa kadaghan
12:58na mong tubig,
12:59nga nung naigipuro
13:00nga walay tubig
13:01nga mga bot.
13:02Kung nga mag-i tubig,
13:05putlan,
13:06kundi liikapartido,
13:07kundi kalyado.
13:09Inana ka,
13:10grabe ang kwan niya.
13:12Ang mga tao nito
13:13nagpuyo sa
13:14hadlock nga ni.
13:18Imagine,
13:18musood ni sa balay,
13:19magkurog ang among
13:20kastorya.
13:22Nga nung magkurog
13:22man sila.
13:23Pero ipasuood ni sa balay,
13:25kaya hadlock sila
13:26makitaan
13:27sa nagdumala
13:28ron nga,
13:29nag-entertain
13:30sila ng lain nga tao.
13:32So,
13:32na-institutionalize
13:33ang fear
13:34ni balik
13:35sa una
13:35na itong
13:37i-avoid
13:38mo itong nag-ili
13:39sa geministration
13:39ng sambuan
13:40for so long
13:41after the abinis.
13:42Pero karoon mo
13:43ay the same thing
13:43ang itabok
13:44mas grabe pa.
13:46Panghulga
13:46sa mga tao,
13:48hostage sa mga ayuda,
13:51na,
13:52na,
13:52na,
13:52na,
13:52na,
13:52na,
13:52na,
13:52na,
13:53nasa mga tao.
13:55Imagine,
13:55imong balay,
13:56magkurog ka,
13:57mahadlock ka,
13:58makitaan,
13:59nga mo entertain
13:59kagbisita.
14:01Ang sambuan,
14:02di mo nainana
14:02sa una.
14:04Akong nakwanal sambuan
14:05is nindot,
14:05ang atmosphere,
14:06nindot,
14:07pwede siya
14:07mahi mo retirement haven.
14:09No?
14:10Pwede siya
14:11mahi mo retirement haven
14:12kung nang
14:12tungod sa
14:14yang environment
14:14limpio kayo.
14:16No?
14:17Pero,
14:18muna,
14:18tungod sa
14:19nagdumala,
14:19ron di ha,
14:21nawadaan ko,
14:22muna'y nakapahagit
14:24yun ako sa,
14:25nga,
14:25nga nung
14:25mabalik,
14:27mabalik ko
14:27sa public service.
14:29There are
14:30kanang
14:31different
14:32points of view,
14:34no,
14:34with respect to
14:35political dynasties.
14:37Ikaw,
14:38attorney,
14:38what's your
14:39kanang
14:40point of view
14:41with regards to that?
14:42Is it working,
14:43not working,
14:43or it depends?
14:45Sa ako,
14:46it depends yun.
14:47Kung
14:47may yun lang pagdala,
14:49huwag may problema.
14:50Pero,
14:50the same
14:52family,
14:52the same
14:53abuses
14:53ang nahitabok,
14:55nga nung
14:55ato ba
14:56na ipadayon?
14:58Kung nanay,
14:58alternative,
14:59na yung option,
15:00nga mayo,
15:01why not go for
15:01change?
15:03Walay,
15:03akong gusto
15:04nahitabok
15:04sa sambuan,
15:05kaykaroon,
15:06ang sambuan,
15:07luoy,
15:07napasagdan,
15:08it's being ruled
15:10by a family
15:10for more than
15:11two decades.
15:13Walay nahitabok
15:13sa sambuan,
15:15puros
15:15panghadlok,
15:16puros panggulat,
15:18sa mga tao
15:19pagyod,
15:20famous,
15:20sa mga tao,
15:21ang mga pubre.
15:23Kuanser,
15:24when,
15:24ang imuhang experience
15:26as government,
15:27like for example,
15:27NEDA,
15:28it's really more on
15:29development,
15:31planning.
15:32Planning,
15:32wala'y project
15:35na mahita bo
15:36kung di mo
15:36agi sa NEDA,
15:37di ba?
15:37So you really
15:38have that
15:39background
15:40on
15:41infrastructure
15:42development.
15:43And napagid ka
15:44sa power,
15:45which is,
15:45you know,
15:46na regional
15:47director ka
15:47sa DOE.
15:49How will
15:50this
15:50expertise,
15:52how will
15:52these experiences
15:53help
15:54the people
15:55of sambuan?
15:56Kay,
15:56di ba,
15:57problema mo
15:57sa power,
15:58you said,
15:58ngit-ngit ang
15:59sambuan
15:59and everything.
16:01Pero,
16:01Murug,
16:01ang kanamang
16:02gudihanga area,
16:03it's like a
16:03tourism belt.
16:05Di ba?
16:06Mogit siya
16:07aduanan
16:07sa mga
16:08turista
16:09because
16:09going to
16:10Uslob,
16:12maagigid ni siya.
16:14But,
16:14nga nung
16:14Murug,
16:15na left out
16:15si sambuan,
16:17as you said.
16:18So,
16:18how will
16:19these
16:19kanang
16:20mga
16:21experiences
16:21ni mo
16:22when you
16:23were with
16:23NEDA
16:23and DOE
16:24help the
16:25town of
16:26sambuan
16:26if you get
16:26elected?
16:27Ang usara yun,
16:28maka-improve
16:29sa sambuan
16:29is to create
16:30mga economic
16:31activity
16:32within the
16:32municipality.
16:34Ang usara
16:35is to encourage
16:36mga investors.
16:36Karoon,
16:37wala lagi mga
16:37investors
16:38masood sa sambuan.
16:39Gusto mo
16:39sulod.
16:41Makita ni mo
16:41dito,
16:42luoy ang mga
16:42tindahan.
16:44Bisang 7-11,
16:45kami rin
16:45wala taon
16:46diha nga
16:46y 7-11
16:47for the
16:47Majina,
16:49ang
16:49Julius Big Shop
16:51na dihan
16:51tag-ia
16:52pero kami
16:52wala
16:52mi Julius Big Shop
16:53diha.
16:54In
16:54ana
16:55ka
16:55depressed
16:56ang lugar.
16:57Wala
16:57ganahan
16:57mo invest
16:58kaya nga
16:59ang nagdala
17:00giparihan nila
17:03Osaka City
17:04sa north
17:06na
17:06dili mo
17:07maka-invest
17:08o dili sila
17:09maka-appel
17:11sa negosyo.
17:11So,
17:12ingunana
17:13ang ilang
17:14mentality
17:14sa mga
17:15investors.
17:15They're not
17:16open to
17:16investors.
17:19Para na
17:19ko
17:20to improve
17:21economic
17:21activity,
17:23pasudlo na
17:23to ang mga
17:24investors
17:24sa sambuan.
17:25Tagaan
17:25na to
17:25chance
17:26maka-conduct
17:26business,
17:28i-open
17:28na to
17:28ang doors
17:29na to,
17:29improve
17:30na mo
17:30ang port.
17:31Kinaag
17:31na may
17:32ports
17:32diha
17:32nga
17:32underutilized.
17:34Nag-serve
17:34na siya
17:34before.
17:35Port
17:35nag-serve
17:39before
17:40sa Mindanao
17:41ng ruta
17:41pero karun
17:42nawala
17:42ni Balhe
17:43na sa
17:43laing town.
17:44Niyana
17:45na siya
17:45existing
17:45karun
17:46nag-serve
17:46sa
17:47Negros
17:47Tampi
17:48ng ruta.
17:49Pero
17:50sayang
17:50kaya
17:51ang katunga
17:51port
17:52sa unang
17:52igamit
17:53sa Mindanao
17:54ng ruta
17:54pero karun
17:55nawala
17:55na.
17:57Mismanagement
17:57ang naitabo.
17:59What say
17:59industry
18:00sa sambuan?
18:02Farming
18:03yun
18:03ang
18:04mo
18:04ang
18:04kundiha.
18:05basic
18:07industry
18:09na
18:10mga
18:10ginagmay
18:11mga
18:11household
18:14kanang
18:15weaving
18:15kanang
18:17from leaves
18:18sa kanang
18:18mga
18:19cactus
18:19ilan
18:20ang
18:20pisi
18:22pisi
18:22and
18:23we have
18:24to
18:24buyaktar
18:25ng
18:25lumboy
18:26which is
18:27karun
18:28nagkusog
18:29ang demand
18:29sa lumboy
18:30tumas kamahal
18:30sa garilyo
18:31kami
18:32nag-supply
18:33ang
18:33mga
18:33mga
18:34mga
18:35lumboy
18:35nakagets
18:36ko sa
18:36lumboy
18:37nahibungi
18:37ko sa
18:37lumboy
18:38kaya
18:39mga
18:39kadaj
18:40ang
18:40lumboy
18:40lukuto
18:41na siya
18:42when it's
18:42dry
18:43na siya
18:43lukuto
18:44hindi
18:44butangan
18:44siya
18:45filter
18:46may
18:46tawag
18:46na
18:47doon
18:47usaan
18:48ati gamit
18:49lumboy
18:49ang atong
18:50head
18:50sa
18:50ITD
18:50maglukot
18:52na siya
18:53so
18:54organic
18:54kuno na
18:55I don't
18:55know
18:55tinuod
18:56ba
18:56ng
18:56upang
18:56ka
18:57organic
18:57anak
18:57kawaan
18:58na
18:58filter
18:59organic
19:00iso
19:00gay
19:00dj
19:00pero
19:01dito
19:02kanak
19:03siya
19:03dito
19:04anak
19:05kita
19:05sabuhan
19:06pamunit
19:06na
19:06nanamunit
19:07to
19:07sako
19:08nai
19:08mo
19:08palit
19:08anak
19:09but
19:09that's
19:10new
19:10ha
19:11nga
19:11kanang
19:11alternative
19:12sa
19:13nagkamahal
19:13din
19:13sigarilyo
19:14kamahal
19:15ang
19:15sigarilyo
19:16herspoon
19:17ito
19:17lang
19:17nimo
19:17diba
19:18sako
19:19din
19:19nai
19:20mo
19:20palit
19:20from
19:20other
19:21municipalities
19:21naging
19:22mangumura
19:22and this
19:22is
19:22considered
19:23healthy
19:23i
19:24don't
19:24know
19:24kanang
19:27napitan
19:27hindi
19:28ko
19:28ka
19:29verify
19:30healthy
19:31ba
19:31na
19:31but
19:31tomoko
19:33is
19:34organic
19:34diba
19:35anyway
19:36so
19:36ang
19:36ngamong
19:36hindi
19:37ito
19:37fishing
19:37farming
19:38pero
19:38di
19:39rin
19:39ng
19:39large
19:39scale
19:40mga
19:41subsistence
19:42fishing
19:42but
19:42if
19:43you
19:43get
19:43elected
19:44asa
19:45mangka
19:45unsa
19:45mangka
19:46nga
19:46mga
19:47investments
19:48or
19:48unsa
19:48ka
19:49nga
19:49imong
19:50dadun
19:50nga
19:51good
19:51for
19:51some
19:52buwan
19:52investment
19:53kanang
19:56ang ako
19:57dyan
19:58i-open
19:58ako
19:58ang
19:59gates
19:59sa
19:59buwan
19:59sa
20:00gawas
20:00sa
20:00Mindanao
20:01so
20:01kanang
20:02port
20:02i-revive
20:03yun
20:03na
20:03ito
20:03improve
20:04ang
20:05port
20:06facilities
20:06kay
20:07gamay
20:08reset
20:08kay
20:08siya
20:08karun
20:09so
20:09kung
20:10muna
20:10ko
20:10na
20:10siya
20:10mas
20:11i-delineate
20:12ang
20:13port
20:13delineation
20:14ma-identify
20:15ang
20:16boundaries
20:16niya
20:16so
20:17at least
20:17maka
20:18cater
20:18to
20:19dagko
20:20nga
20:20mga
20:21shipping
20:21companies
20:21mahima
20:23po siyang
20:23gateways
20:24sa
20:24Cebu
20:24to
20:25Mindanao
20:25so
20:26kanan
20:27siya
20:27una
20:28ikaduha
20:28kanin
20:29amuang
20:29kanang
20:31mga
20:31small
20:31medium
20:32mga
20:32businesses
20:33kay
20:33pog
20:35kanin
20:35sa mga
20:35resorts
20:36nato
20:36dagkan
20:37nindot
20:38mga
20:38tourist
20:39attraction
20:40dagat
20:40pwede
20:41nito
20:41i-collaborate
20:42sa
20:42waterfalls
20:43tourist
20:43attraction
20:44in
20:44ikan
20:45sambuan
20:45di
20:45lang
20:45kaya
20:45muan
20:46ha
20:46sila
20:46tungkol
20:46sa
20:46waterfalls
20:47muan
20:48sila
20:49wag
20:49to
20:49sila
20:49stay
20:50sila
20:50sa
20:50beach
20:51to
20:51enjoy
20:51the
20:52scenic
20:53sunset
20:54nindot
20:54kayo
20:55ang
20:55mga
20:55sa
20:56sambuan
20:56hilom
20:58limpio
20:59limpio
21:00hangin
21:00limpio
21:01dagat
21:01the first
21:07time
21:07makaagdo
21:07ganin
21:07mo
21:08ganahan
21:09gin
21:09mo
21:09mabali
21:10pwes
21:11magsambuan
21:12tas
21:12nods
21:12mana
21:13anyway
21:13so
21:16you've
21:17clearly
21:17articulated
21:18what you
21:19plan to
21:20do in
21:20infrastructure
21:21healthcare
21:22investments
21:24so
21:24I'd like
21:25to ask
21:26you
21:26on
21:26the
21:27lighter
21:27side
21:27of
21:29who
21:31you
21:31are
21:31so
21:31if
21:32you're
21:32not
21:33campaigning
21:34and
21:34you
21:34are
21:35not
21:35in
21:35meetings
21:35or
21:36interviews
21:36such
21:37as
21:37this
21:37one
21:38who
21:38is
21:39attorney
21:39mark
21:40ako
21:41dako
21:42kong
21:42tao
21:43pero
21:43simple
21:44kaya
21:44kong
21:44pagkatao
21:46kaya
21:47nandali
21:47kong
21:47maduolan
21:48masturia
21:49no
21:49kung
21:50naara
21:51ko
21:51sa
21:51sambuan
21:52may
21:53imagine
21:53ninyo
21:54mamana
21:54ko
21:55managat
21:56ko
21:56mag
21:58shorts
21:58ako
21:59may
22:01abogado
22:02na
22:02siya
22:02kaya
22:03may
22:03akong
22:04short
22:04buslot
22:05kaya
22:05inana
22:06ko
22:06kasimple
22:07nga
22:07tao
22:07na
22:08na
22:09anad
22:09ko
22:09probinsya
22:10nga
22:10kinabuhi
22:10so
22:11sweet
22:13ko
22:13kunsa
22:14kinabuhi
22:14sa
22:14usak
22:15at
22:15tao
22:15nga
22:15nagpuyo
22:16sa
22:16probinsya
22:16muna
22:17muna
22:17makafeel
22:18ko
22:18sa
22:19ibati
22:19ron
22:20sa mga
22:20tagasambuan
22:21na
22:21pag
22:22decide
22:22ako
22:22ng
22:23mulansar
22:23ko
22:23murag
22:24natagaan
22:25sila
22:25kahayag
22:25na
22:26kani
22:26muna
22:27makahatag
22:29o
22:29paglaong
22:30at least
22:30kasabot
22:31sa
22:31kinabuhi
22:32sa
22:32katubri
22:33ng
22:33tagasambuan
22:34ako
22:36kanang
22:36lighter
22:37side
22:37niya
22:37po
22:37niya
22:38question
22:38attorney
22:39NEDA
22:40DOE
22:40murag
22:41simang
22:42man
22:42ang
22:43kanang
22:44immigration
22:46and
22:46everything
22:47nga
22:48nung
22:48naabot
22:48ka
22:49ditong
22:49napitan
22:49naabay
22:50nagdani
22:51mo
22:51dito
22:51muna
22:52iging
22:53yung
22:53tadhana
22:53tadhana
22:56kanta
22:57kaya
22:57siya
22:58pasig
22:58appeal
22:59niya
22:59ang
22:59playlist
23:00ng
23:00tadhana
23:01panahon
23:02magus
23:02pandemic
23:02dito
23:03nagsugod
23:03ang
23:04tanan
23:04na
23:06ay
23:06na
23:08ay
23:08usaka
23:09sikat
23:10nga
23:10counselor
23:10nga
23:11ni Agto
23:11pero
23:11okay
23:11ba
23:12ang
23:12sikat
23:12siya
23:12ah
23:13okay
23:13o
23:14kahit
23:14po
23:15bin
23:15sabi
23:15ako
23:15ni Agto
23:16siya
23:17kaya
23:17konsulta
23:17siya
23:17about
23:18business
23:18LPG
23:19tungod
23:19kay
23:20ako
23:20ama
23:20ng
23:21field
23:21dito
23:22may
23:22nagkita
23:23na
23:23it
23:23happens
23:24nga
23:24kani
23:24siya
23:25kaniyong
23:25doon
23:26ako
23:26dito
23:26more
23:27more
23:27more
23:27pioneer
23:28pioneer
23:28sa
23:28immigration
23:29na
23:30binan
23:30sa
23:30canada
23:31and
23:31the
23:32weirdest
23:32thing
23:32is
23:33ako
23:34am
23:34immigrant
23:35sa
23:36canada
23:36during
23:38the
23:38time
23:39wala
23:41mong
23:41kanilarga
23:41sa canada
23:42ako
23:43walang
23:43family
23:43pero
23:45pagkailan
23:47na
23:47mo
23:47ni
23:47ato
23:48nalang
23:48itago
23:49sa
23:49nga
23:49si
23:49niya
23:50mabatid
23:50so
23:54pag
23:54ilailan
23:55na
23:55mo
23:55wako
23:56ke
23:56bawde
23:56ay
23:57nga
23:57to
23:58nakasuod
23:58na
23:58mi
23:58atong
24:00ginuan
24:00ako
24:00ninyo
24:00nga
24:01gandahan
24:01mabalik
24:02pag
24:02first
24:02time
24:02namang
24:03kita
24:03ginuan
24:05ko
24:05siya
24:05nga
24:05mabalik
24:05sa
24:06lugar
24:06na
24:06mo
24:06kay
24:07nindot
24:08yod
24:08ang
24:08lugar
24:09pero
24:10naitabo
24:10ako
24:11nang
24:11wako
24:11mabalik
24:12sa
24:12sambuan
24:12ay
24:13nadagit
24:14sa
24:17pilaram
24:19istorya
24:20nag-usa
24:22amu
24:22ang
24:22kasing-kasing
24:24so
24:25moto
24:26nagkuyag
24:28min sa
24:28business
24:29pero
24:30later
24:31ako
24:31nabawaan
24:31katulay
24:32pagka-immigrant
24:33na ko
24:33siya
24:34dah
24:34nag-process
24:35ato
24:35wow
24:36too much
24:37of a
24:37coincidence
24:3810 years
24:38ago
24:39so
24:3910 years
24:41more
24:41than
24:4110 years
24:42so
24:42murag
24:43muna
24:43ko
24:43yung
24:43tadhana
24:44yod
24:44gaya
24:45wala
24:46maka
24:47imagine
24:47nga
24:47that
24:48time
24:49pandemic
24:49pagyod
24:49nagkaila
24:50mi
24:50then
24:51multi
24:51start
24:52nga
24:52nagkasugod
24:54mi
24:54o
24:54develop
24:56samong
24:56kagalingon
24:57then
24:58hangtod
24:59karun
24:59mosa
25:00din nga
25:01na yung
25:01usasa
25:01naka
25:02inspire
25:02gan
25:02ako
25:03to go
25:04into
25:04public
25:06service
25:06again
25:06kami
25:08soft
25:09spot
25:09sa
25:10matambang
25:10lugog
25:11tao
25:11pariha
25:12may
25:12inclination
25:13ba
25:13di
25:14may
25:14maka
25:15afford
25:15makita
25:16ang
25:16tao
25:16na
25:16mag
25:16antos
25:17kung
25:18nagani
25:18abusuhan
25:19mulaban
25:19yun
25:20maparinteng
25:21madi
25:22mulaban
25:22yun
25:22kung
25:23parinti
25:23pa
25:23na
25:24ang
25:24kontra
25:25mulaban
25:25yun
25:26anak
25:27ko
25:27mulaban
25:28yun
25:28tao
25:28so
25:30so
25:30mo
25:30na
25:31story
25:32so
25:32what's
25:34meant
25:34to be
25:34will
25:34always
25:35find
25:35a
25:36way
25:36so
25:36It's so good that you've written a lot of karaoke songs,
25:43which is the one that you're stressed and everything.
25:48You want one while.
25:49You want one while you're stressed?
25:50Can you tell me that you're going to be LSS?
25:52Good day, you're going to be right?
25:55I'm just going to say that my team song is having you near me.
25:59I'm going to say that I'm going to sing karaoke.
26:05may premiero ba?
26:07So,
26:08kada to,
26:08di na na mawasa
26:10kung na huna.
26:12Mona,
26:12kung playlist lang,
26:13mo gina din ako malimtan.
26:15So,
26:16Mona,
26:16sa mga tao
26:17diha ron sa Sambuan,
26:18you have
26:19attorney
26:19Ross Mark Gamalio
26:21na dililang
26:22kanang murag
26:23na ay
26:24kuansa
26:26kanang katawahan.
26:27Romantiko sa day
26:28ni si attorney Mark.
26:30Diba?
26:30Nadali sa
26:31tadhana.
26:36Okay,
26:37napakai-questions,
26:38DJ.
26:39Kwan siguro,
26:40kanang,
26:41now that we're about
26:42to close this
26:43segment,
26:44before we move
26:45to the five core questions,
26:47do you have a specific
26:48message to
26:49the young people,
26:50mga Sambuan,
26:51no?
26:52Especially katong
26:53first time pang
26:54voters,
26:55no?
26:55On how they can also
26:57help
26:58make change,
27:00real change
27:01happen in Sambuan.
27:03Yeah.
27:04Karun,
27:04para sa mga
27:05youth youth
27:06sa Sambuan,
27:09maurag yun
27:09akong message
27:10ninyo,
27:10nakita ninyo,
27:11unsay kinabuhi
27:12sa inyong mga lula,
27:14sa inyong mga
27:14ginikanan,
27:15unsay kalisod
27:16ng Sambuan.
27:18I hope
27:18na dilinin ninyo
27:20ipadayon kung
27:20kamuna ang
27:21maka-decide
27:22sa inyong future.
27:24Naaman tayo,
27:25nag-offer tag
27:26better alternative
27:27for this
27:27coming election.
27:29Kung gusto mo
27:30ang mabagaw
27:31sa inyong Sambuan,
27:33let's make
27:33a wise decision
27:35this time.
27:36Di itapadala
27:36sa mga vote
27:37buying,
27:38which has been
27:38happening
27:39years.
27:41Maunang
27:41itubuan
27:41na kodeha
27:42na kada election
27:43paliton yun
27:44ang voto sa tao.
27:46Maunang
27:46makabaton
27:47o gutang kabubuton
27:48pero kuto
27:49ba sa election?
27:49Hindi kung
27:50humana na,
27:50wan ah.
27:51Sunod na po
27:52election,
27:53palit na po.
27:54So,
27:55karun nga
27:56first time,
27:57labi na mga
27:57first time voters,
27:59tagaig chance
28:01ang Sambuan
28:01na mupaduong
28:03sa bagong daan
28:04na kahayag
28:05na didin
28:05natang magpuyo
28:06o kahadluk
28:07sa itong
28:08kagalingon
28:08ni Anan.
28:10Itong
28:11kaloyan,
28:11mga tungirikanan,
28:13itong mga
28:14lulag-lulo
28:14na nasayop
28:15sila sa una.
28:17Karun,
28:18muna iwi nga
28:19mausam na ito
28:20ang dagan
28:20sa itong lungsod.
28:22Napatay chance.
28:24Timani,
28:24bisakunsa
28:25ang pinagsulti
28:26ng taga Sambuan
28:26naong
28:27kung noong kwarta.
28:28Kwarta
28:28ay katapat
28:29pero di
28:29kumutuwa na.
28:31Kaya nasuroy
28:32na magin ako
28:33ang whole Sambuan
28:33bukid.
28:35Sa unsa
28:36kalisod
28:36dito silang
28:37kinabuhi.
28:38Karun,
28:38pag suroy na ako
28:39ningon yun sila nga
28:41di nami.
28:42Gusto nyo
28:43gyan may mag-usab.
28:45So,
28:45una-una
28:46ang future.
28:47Labi na sa mga
28:47batan noon.
28:49Una-una
28:49na
28:50wailain
28:51makatabang
28:52sa taga Sambuan.
28:53Kita rin yun
28:54taga Sambuan.
28:55Bili makatabang
28:56upang lungsod na ito.
28:57So,
28:57make a wise
28:58decision
28:58this time.
29:00So,
29:00it's been an
29:01interesting
29:01conversation
29:02so far
29:02but we
29:03are not
29:03done yet
29:04because
29:05we will
29:06proceed
29:07to
29:07with the
29:07second
29:08part
29:08of this
29:09interview
29:09which is
29:09the
29:10five
29:10core
29:10questions
29:11which
29:12Attorney
29:12Mark
29:12will
29:13answer.
29:21Okay,
29:21welcome back.
29:22We're down
29:23to the
29:23second
29:23half
29:23of our
29:24interview
29:24which
29:25will be
29:25about
29:26the
29:26five
29:26core
29:26questions
29:27we
29:28earlier
29:28sent
29:28to
29:29Attorney
29:29Ras.
29:29On the
29:30first
29:30question
29:31on
29:31infrastructure
29:32and
29:32tourism,
29:34Sambuan
29:34is known
29:35for its
29:36natural
29:36beauty
29:36and
29:37historical
29:37sites.
29:38What
29:38specific
29:39infrastructure
29:40projects
29:40will you
29:41prioritize
29:41to boost
29:42tourism
29:42without
29:43compromising
29:44the
29:44town's
29:45environment
29:45and
29:45heritage?
29:47Okay,
29:47considering
29:48limited
29:48kayo
29:49itong
29:49resources
29:50sa Sambuan,
29:52ang
29:52usag yun
29:52nakita
29:53na kung
29:53kinhanglan
29:54yun
29:54the
29:54address
29:54kanyang
29:55mga
29:55roads
29:56na to
29:56leading
29:57to our
29:58tourist
29:58spot
29:59attractions
30:00kanyang
30:00sa
30:00waterfalls.
30:02Ang
30:02mga
30:02daan
30:02mga
30:02dito
30:03gagmay
30:04substandard
30:05dali
30:06kaya
30:07nga
30:07pulpog
30:07namatay
30:09saktong
30:09budget
30:09pero
30:10nga
30:10nung
30:11inani
30:11ang
30:11resulta
30:12dili
30:13two
30:13way
30:13ang
30:13daan
30:14kung
30:14magsugat
30:15ang
30:15mga
30:15sakyanan
30:16dili
30:17yun
30:17maglibog
30:18ka
30:18sa
30:18kamu
30:19atras
30:19kaya
30:19mahadlo
30:20ka
30:20mahugas
30:20pang
30:21pang
30:21dili
30:21ka
30:22magpatakag
30:22hindi
30:22ka
30:23mulugar
30:23pag
30:23ayo
30:24so
30:24ang
30:24kanyang
30:25mga
30:25roads
30:26dapat
30:26iwiden
30:27yun
30:27itarungon
30:28to standards
30:29kaya
30:29karoon
30:29makitaan
30:30yun
30:30mo
30:30mawag
30:31yun
30:31problema
30:31sa
30:32sambuan
30:32sa
30:32interior
30:33na
30:34daan
30:34pero
30:34not
30:35for
30:35vehicles
30:36for
30:36motorcycles
30:37pwede
30:37mora
30:38na
30:38sya
30:39niya
30:39ang
30:39usap
30:40po
30:40nakita
30:40dito
30:40sa
30:41mga
30:41tourist
30:41attractions
30:42wala
30:42klarong
30:43mga
30:44comfort
30:44rooms
30:44na
30:45pwede
30:45makapahuay
30:45atong
30:46mga
30:46tourist
30:46so
30:47again
30:49due
30:49to
30:49limited
30:49mga
30:50budget
30:51pwede
30:52ta
30:52magkundigin
30:53madas
30:53katuang
30:54income
30:56magkollaborate
30:57ta
30:57mga
30:57private
30:57na
30:58sector
30:58to
30:59provide
30:59kanyang
31:00mga
31:00limpio
31:01na
31:01mga
31:02restrooms
31:02no
31:03ang
31:03usah
31:04ay katulok
31:05kanyang
31:05connectivity
31:05within
31:06sambuan
31:07communication
31:08disod
31:09dili ta
31:10mga
31:10communicate
31:10within
31:10sambuan
31:11naging
31:11mga
31:11spots
31:12nga
31:12walay
31:12klarong
31:14signal
31:14even
31:14cellphones
31:15dili
31:15magkakuha
31:16radios
31:16maglisod
31:17o wala
31:17kayong
31:18mga
31:18repeaters
31:19so
31:20parang
31:20ako
31:20kanis
31:21silang
31:21tolo
31:21ang
31:21kinahang
31:22lanyod
31:22for
31:23to
31:23improve
31:23tourism
31:24our
31:26second
31:26question
31:27is
31:27on
31:27economic
31:29development
31:29many
31:31residents
31:32seek
31:32opportunities
31:33outside
31:34someone
31:35due
31:35to
31:35limited
31:36local
31:37jobs
31:37what
31:38is
31:38your
31:39plan
31:39to
31:39attract
31:40sustainable
31:41businesses
31:41and
31:42create
31:43meaningful
31:43employment
31:44in the
31:45municipality
31:46karoon
31:47ang present
31:47state
31:48sa
31:48samguan
31:49wala
31:50gin
31:50mga
31:50dagkong
31:50investors
31:51kulang
31:53kayo
31:53sa mga
31:53negosyante
31:54kay
31:55usas
31:56mga
31:56reklamo
31:57dito
31:57dagkong
31:58kayo
31:58o
31:58bayranan
31:59sa
32:00buhis
32:00pero
32:01wala
32:02services
32:03from
32:03lgo
32:04in fact
32:05mga
32:06negosyante
32:07dito
32:07magbayad
32:08o
32:08garbage
32:09collection
32:09fee
32:09pero
32:10wala
32:10yun
32:10ang
32:10garbage
32:11so
32:12kaninsya
32:13ang
32:14yun
32:15is
32:15yung
32:15tutukan
32:16invite
32:17more
32:18investors
32:18quality
32:19investors
32:20dili
32:20lang
32:20kay
32:21kanang
32:22mga
32:23creative
32:23jobs
32:24sa mga
32:24tao
32:25anusapod
32:28nga
32:28nang
32:28improve
32:28na to
32:29ang
32:29sa
32:30farming
32:31para
32:32kung
32:32naamang
32:33tarong
32:34na to
32:34ma-organize
32:36na to
32:36ang mga
32:36farmers
32:37dali
32:38kita
32:38maka-access
32:39o
32:39mga
32:40funds
32:40from
32:41the
32:41national
32:41government
32:42o
32:42ma-organize
32:43na to
32:43ang
32:43fisher
32:44folks
32:44maka-create
32:45na siya
32:45o
32:45confidence
32:47among
32:47themselves
32:48na
32:48na sila
32:48voice
32:49to fight
32:49against
32:49illegal
32:50fishing
32:50which
32:50is
32:50very
32:51rampant
32:51sa
32:52at
32:52na
32:53nakapahimus
32:53na to
32:54kanilag
32:54yung
32:54mga
32:55daggo
32:55kayo
32:55mga
32:56mga
32:56sonar
32:57mga
32:57barko
32:58at
32:59the
32:59expense
32:59of
33:00the
33:00local
33:00fishermen
33:01ang
33:02atong
33:02sambuan
33:02dag
33:03isda
33:03pero
33:03nakapahimus
33:04dili
33:05taga
33:05sambuan
33:06na
33:07mga
33:07neighboring
33:07towns
33:08ang
33:08naka
33:08beneficyo
33:10niya
33:11illegal
33:11in a
33:12legal
33:12way
33:13so
33:13kadi
33:14kung
33:14ma-organize
33:15na to
33:15fisher
33:15folk
33:16ang
33:16atong
33:17farmers
33:17maka-create
33:19ni
33:20o
33:20opportunities
33:21nila
33:21maka-income
33:22sila
33:22then
33:23they
33:23don't
33:23have
33:23to
33:23go
33:24to
33:24the
33:24city
33:24mga
33:25mandrabaho
33:26huwag
33:26nanatay
33:27saktong
33:27mga
33:28investors
33:28magdegusyo
33:29sa sambuan
33:30di
33:31na sila
33:31kinahanglan
33:32magtong
33:32siyudad
33:32o
33:32sa
33:33negros
33:33para
33:33mandrabaho
33:34di
33:34alamismo
33:35sa
33:35sambuan
33:35they
33:35can
33:36create
33:36and
33:36kanding
33:37pong
33:37pag
33:38improve
33:38sa
33:38itong
33:39tourism
33:39kaya
33:41ang
33:42mga
33:42tao
33:42na
33:42imuanha
33:43dili
33:43kami
33:43ang
33:44muagto
33:44sa
33:44ilang
33:44lugar
33:45on
33:46our
33:46third
33:46question
33:47access
33:48to
33:48quality
33:49healthcare
33:49remains
33:50a
33:50challenge
33:50for
33:51many
33:51barangays
33:51how
33:52will
33:52you
33:53improve
33:53public
33:53health
33:55services
33:55especially
33:56to
33:56remote
33:57communities
33:58okay
33:58nakita
34:00ginako
34:00ron
34:00nga
34:01ang
34:01sambuan
34:02hasta
34:03ang
34:03healthcare
34:04provision
34:05sa
34:05healthcare
34:05gipom
34:06politik
34:06kaget
34:07kundili
34:08ganika
34:08kakalyado
34:09nisudisor
34:11ron
34:11giga
34:11dili
34:13giga
34:13mataga
34:13enough
34:14quality
34:15healthcare
34:15service
34:16muna
34:17ang
34:17rason
34:17sa
34:17uban
34:18muduol
34:19mangita
34:20o
34:20gway
34:20nga
34:21makatabang
34:22nila
34:22so
34:23all
34:24these
34:25months
34:26muna
34:27itong
34:27gibuhat
34:27kay
34:29dili
34:30kalyado
34:30sa
34:30nagdala
34:32ron
34:32sa
34:32sambuan
34:32so
34:33para
34:34matubag
34:35na
34:36yung
34:36problema
34:36sa
34:36healthcare
34:37dapat
34:38dili
34:38yung
34:38tapili
34:39yun
34:39kinsa
34:39itagaan
34:40nai
34:41ambulansya
34:41pero
34:42dili
34:42kakapatido
34:43daghang
34:43rason
34:43di
34:44kagagamit
34:44sa
34:44ambulansya
34:45muna
34:45amung
34:46mga
34:46sakinan
34:46mga
34:47ipang
34:47gamit
34:47panghatod
34:48sa
34:48mga
34:48pasyente
34:49kung
34:50na
34:50ambulansya
34:50huy
34:51gasolina
34:51huy
34:52gasolina
34:52huy
34:53driver
34:53kung
34:54na
34:54driver
34:55na
34:55flat
34:55ang
34:55ligid
34:56kani
34:56nga
34:56rason
34:57katawan
34:58na
34:58para
34:58nato
34:58pero
34:59tinuunin
34:59ang
34:59hitabo
35:00sa
35:00among
35:00lugar
35:00huwag
35:02dili
35:02kakalyado
35:02luoy
35:03yung
35:03kay
35:04ka
35:04dili
35:05ka
35:05matagad
35:06most
35:07of
35:07the
35:07time
35:08mga
35:08matay
35:08nalang
35:09mga
35:09pasyente
35:09muna
35:11ako
35:11ay
35:11go
35:11out
35:12my
35:12way
35:12mutabang
35:13ko
35:14buisag
35:15mubreke
35:16sa
35:16protocol
35:16sa
35:17hospital
35:18para
35:18lang
35:18yun
35:18madala
35:19ang
35:19pasyente
35:19din sa
35:20syudad
35:20spending
35:21private
35:22among
35:23personal
35:23ng mga
35:24kwarta
35:24para
35:24ng
35:24hatod
35:25ang mga
35:25pasyente
35:26din
35:26kaya
35:27kung
35:27atong
35:27saligan
35:28ng
35:28munisipyo
35:28karun
35:29luoy
35:29yung
35:30kayo
35:30labi
35:31na
35:31ma-identify
35:32nakagamay
35:32kayong
35:33sambuhan
35:33mailhan
35:33o asa
35:34ka
35:34na
35:35ka-inclined
35:36may
35:37bawaan
35:37nga
35:37ni
35:37ka
35:38luoy
35:39kay
35:39ka
35:40dili
35:40na
35:41yung
35:41ka
35:41mataga
35:41enough
35:42na
35:42servisyo
35:43grabe
35:44ang
35:44pamulit
35:45ka
35:45sa
35:45sambuhan
35:49provide
35:52services
35:53sa
35:53nanginhanglan
35:53dili
35:54tungkol
35:54kay
35:54kapartido
35:55ang
35:55nanginhanglan
35:56the
35:57fourth
35:58question
35:58is
35:58on
35:59youth
35:59engagement
36:01young
36:02sambuhan
36:02ons are
36:02the
36:03future
36:03but
36:03too
36:04often
36:04they
36:04feel
36:05unheard
36:06what
36:07programs
36:08do you
36:08envision
36:09to
36:09empower
36:10the
36:10youth
36:10in
36:11education
36:11entrepreneurship
36:12and
36:13civic
36:14leadership
36:15okay
36:16kaneng
36:16sa
36:17mga
36:17batan
36:17on
36:18sugod
36:18na
36:18sa
36:19skwela
36:19dag
36:20hand
36:20yun
36:21mga
36:21batan
36:21on
36:21sa
36:21sambuhan
36:22karoon
36:22nga
36:22maundang
36:23skwela
36:23kay
36:23dili
36:24na
36:24sila
36:24kagasto
36:25one
36:27way
36:27I
36:27need
36:28to
36:28help
36:28the
36:28youth
36:29kaya
36:29mga
36:29qualified
36:31at
36:31to
36:31connect
36:31sila
36:32sa
36:32mga
36:32scholarship
36:33programs
36:33sa
36:33state
36:34colleges
36:35and
36:35universities
36:35o
36:36kaneng
36:36mga
36:36private
36:37companies
36:37nga
36:38mo
36:38offer
36:38scholarship
36:39sa
36:39qualified
36:40students
36:40kaneng
36:41kinahanglan
36:42na
36:42mag
36:42yun
36:42collaboration
36:43no
36:44trabaho
36:45on
36:45lang
36:49atong
36:49connection
36:49na
36:50magidaghan
36:51mo
36:51offer
36:51mga
36:52scholarships
36:52no
36:53pero
36:54huwag
36:54di
36:54kini
36:54nalihokon
36:55huwag
36:55yung
36:55may
36:55tabo
36:56so
36:57mga
36:58usah
36:58sa
36:59stud
36:59sa
36:59mga
37:00studyante
37:00in
37:01human
37:02sa
37:02katunay
37:02mga
37:02umang
37:03mga
37:03youth
37:04na
37:04diligent
37:05ka
37:05afford
37:05ato
37:06i-divert
37:07gamito
37:07na to
37:07sila
37:08in
37:08more
37:08productive
37:08way
37:09papilaw
37:09na to
37:09mga
37:10training
37:10skills
37:10development
37:11niya
37:12ako
37:12nakita
37:13diha
37:13ang kinahanglan
37:14yun
37:14i-involve
37:14sila
37:15sa
37:15environmental
37:15protection
37:16na sila
37:17mismo
37:18magwarja
37:18sa
37:19natural
37:19resources
37:19sa
37:20sambuan
37:20gamito
37:21na to
37:21sila
37:21sa
37:22kadagatan
37:23pwede
37:23na to
37:23sila
37:23gamito
37:24na
37:24sea
37:24patrols
37:25kung
37:25are
37:26sa
37:26bukit
37:26magbantay
37:27sila
37:27sa
37:27mga
37:28kayutaan
37:29liha
37:29nga
37:29wala
37:29na
37:30mutabang
37:31no
37:32so
37:32farming
37:33improve
37:34sa ilahang
37:34mutabang
37:35sa ilang
37:35parents
37:35kaya
37:36daghand
37:37yung
37:37mga
37:38tanong
37:38karoon
37:38sa
37:39sambuan
37:39standby
37:40lang
37:41wala
37:41trabaho
37:42wala
37:43income
37:44kaya
37:44wala
37:44klaro
37:45na
37:45opportunities
37:46makitaan
37:46sa sambuan
37:47so
37:48ato silang
37:49i-empower
37:50ang
37:50youth
37:50tagaara
37:51to silang
37:51enough
37:52na
37:52training
37:52skills
37:53development
37:54na
37:54pwede
37:55na
37:55after
37:55anak
37:56maka
37:56buhi
37:58sila
37:58sa
37:58loka
37:59galingon
37:59and
38:00labi
38:01na
38:01gud
38:01sa
38:02tourism
38:02sector
38:03ato
38:04silang
38:04i-involve
38:05actively
38:05na
38:06sa
38:06tourism
38:07kaya
38:08kaning
38:09mga
38:09batan
38:10nun
38:10nasilay
38:12better way
38:13of
38:13communicating
38:14sa mga
38:14tourists
38:15na
38:15kaning
38:16mga
38:16naka
38:16school
38:17high
38:17school
38:17k-212
38:18dili
38:18masayang
38:19ng ilang
38:20pag
38:20school
38:21laba
38:21so
38:21daghan
38:22mahimo
38:23basta
38:23buhatun
38:24lang
38:24you just
38:25have to
38:26organize
38:26sa mga
38:28youth
38:28sectors
38:28sa
38:29uban
38:29mga
38:29mga
38:29sectors
38:30na
38:30makatabang
38:31dili
38:32lang
38:32sa
38:32youth
38:32katong
38:33mga
38:33uban
38:34sectors
38:34na
38:35pwede
38:35makatabang
38:36sa
38:36paglambu
38:36sa
38:37sambuan
38:37on
38:38governance
38:39and
38:39transparency
38:40public
38:41trust
38:41hinges
38:42on
38:42transparency
38:43if
38:44elected
38:44how
38:45will
38:45you
38:45ensure
38:46that
38:46sambuan
38:47nons
38:47have
38:47clear
38:48and
38:48easy
38:48access
38:48to
38:49information
38:49about
38:50your
38:51projects
38:51your
38:52budgets
38:53and
38:53decisions
38:54and
38:55how
38:55will
38:55you
38:55handle
38:56criticism
38:56okay
38:57as far
38:59as
38:59transparency
39:00ako
39:02ginang
39:02i-observe
39:03i-open
39:06yun
39:06na to
39:06ang
39:07book
39:09sa
39:09government
39:10na
39:11amantay
39:11freedom
39:12of
39:13information
39:13na
39:14maka-access
39:15ng
39:16public
39:16documents
39:17ito
39:18nang
39:18i-update
39:18sa
39:18sabuan
39:19hindi
39:19ito
39:19nai-tago
39:20kung
39:20nonsa
39:21mga
39:21projects
39:22nga
39:22involve
39:22public
39:23funds
39:23pebawa
39:24na to
39:24unsa
39:25then
39:25consult
39:26the
39:27people
39:27dili
39:29na to
39:29itago
39:29sa
39:29ilaha
39:30karuna
39:30na
39:30itabo
39:31mangod
39:31mismo
39:32diha
39:32sa
39:33munisipyo
39:33sila
39:33rai
39:34gaw
39:34nai-unay
39:34hugihimok
39:35sa mga
39:35project
39:35mismo
39:37ang
39:37mga
39:37kakonsihal
39:38sila
39:38rai
39:38gaw
39:39nai-unay
39:39hugihimok
39:39in
39:40collaboration
39:40sa
39:41nagdumala
39:41diha
39:42mo
39:42nagresulta
39:43sa mga
39:43kasagaran
39:44sa mga
39:44projects
39:44na mo
39:45sa
39:45infra
39:45wak
39:47joe
39:47klaro
39:47makita
39:48ni mo
39:48na
39:48sa
39:49mga
39:49daan
39:49makita
39:50ni mo
39:51na
39:51karun
39:52napasagdan
39:52na mo
39:53ang
39:53namin
39:53nindot
39:54kaya
39:54diha
39:54nga
39:54tourist
39:56attraction
39:57ang
39:58sanctuary
39:58na mo
39:58pero
39:59karun
39:59napasagdan
40:00na
40:00abusuhan
40:01pero
40:02huay
40:02gibuhat
40:03nindot
40:03kaya
40:04mong
40:04dagat
40:04abunda
40:05sa isda
40:06pero
40:06unsay
40:06gihimok
40:07sa
40:07to
40:08ang
40:08naglingkod
40:09huay
40:10mag
40:10madakpan
40:11huay
40:11makasuhan
40:12mag
40:14wala'y
40:15gustong
40:15motistigo
40:16kani
40:17sila
40:18kani
40:19mga
40:19tawhan
40:19na
40:19naglingkod
40:20maonero
40:21yung
40:21nakaingon
40:21nga
40:22nung
40:22nabusuhan
40:24yun
40:24na
40:25ay
40:26na
40:26disadvantage
40:26nga
40:27mga
40:27fishermen
40:27nga
40:28fisher
40:28folk
40:29tungkol
40:29sa
40:29minuhatan
40:30sa
40:30naglingkod
40:30karun
40:31so
40:31one
40:32way
40:32para
40:32mawala
40:33ng
40:33tanan
40:33transparency
40:35sa
40:35tanan
40:36buhaton
40:36huwag
40:37naamgan
40:37nga
40:37implement
40:38nga
40:38mga
40:39bago
40:39regulation
40:40kinahanglan
40:40ipaybaho
40:41sa
40:41tanan
40:41consultative
40:42ang
40:42approach
40:43na
40:43to
40:43dili
40:44na
40:45itago
40:45sa
40:45mga
40:46tao
40:46kaya
40:46kanang
40:47kwarta
40:47nagigas
40:48to
40:48sa
40:48munisipyo
40:49hindi
40:49na
40:49private
40:49personal
40:51money
40:52sa
40:52itong
40:52mayor
40:53kwarta
40:54na
40:54sa
40:55itong
40:55buhis
40:55so
40:56dapat
40:56lang
40:56makaibawan
40:57tanan
40:57taga
40:58Sambuan
40:58kung
40:58yun
40:59sa
40:59gasto
40:59ang
41:00kwarta
41:00sa
41:00gobyerno
41:01Sir
41:01attorney
41:02the
41:02people
41:03in
41:04Sambuan
41:04are
41:04watching
41:05right
41:05now
41:05what's
41:05your
41:06message
41:06to
41:06them
41:06okay
41:07maunin
41:10ako
41:10ikasultig
41:10sa
41:11mga
41:11taga
41:12Sambuan
41:12karoon
41:13ang
41:14time
41:15na
41:16atong
41:16baguhon
41:17ang
41:17dagan
41:18sa
41:18itong
41:18lungsod
41:19kaya
41:20baw
41:20ko
41:20for
41:21the
41:21last
41:2124
41:22years
41:22on
41:23sign
41:23tabo
41:23sa
41:23Sambuan
41:24for
41:25the
41:25last
41:2524
41:25years
41:26wala
41:26tayo
41:26hospital
41:27wala
41:27iklarong
41:28infrastructure
41:29sige
41:31tag
41:31hadlok
41:33sa
41:34nagdala
41:34karoon
41:34sa
41:35Sambuan
41:35wala
41:36iklarong
41:36medical
41:36assistance
41:37wala
41:38libreng
41:39opera
41:39ikwaan
41:41tagkatungod
41:41sa
41:41itong
41:42kagalingon
41:43isip
41:43butante
41:44nagpuyo
41:45tag
41:45hadlok
41:46nagpuyo
41:47tag
41:47pang
41:48abuso
41:48sa
41:48nagdala
41:49sa itong
41:49municipio
41:50for
41:50the
41:50last
41:5024
41:51years
41:5124
41:52years
41:53wala
41:54iklarong
41:55pagtagad
41:56sa mga
41:56tao
41:57sa
41:57Sambuan
41:57na
41:58binayong
41:58mga
41:58pobre
41:5824
42:00years
42:01para
42:01nakupag
42:02pangilad
42:0224
42:03years
42:04nga
42:04napasagdan
42:05nabiyaan
42:06ng Sambuan
42:06sa
42:07mga
42:08munisipyo
42:0824
42:09years
42:10gagikuhaan
42:11tagkatungod
42:12isip
42:12butante
42:1324
42:14years
42:14nga
42:14corruption
42:15kulang
42:17pa ba
42:17ni?
42:18so
42:19kung gusto
42:19tag
42:19kausaban
42:20muna
42:21ni
42:21panahon
42:22karun
42:22nga
42:23atong
42:23taga
42:23ag
42:24chance
42:24ang
42:25Sambuan
42:25di
42:26nalang
42:26tamagunaw
42:26nasa
42:27itong
42:27kagulingon
42:27kaya
42:28mga
42:28tigol
42:28lang
42:28naman
42:28ta
42:29naunaan
42:30na lang
42:30ang
42:31inyong
42:31mga
42:31anak
42:31naunaan
42:33ang
42:33inyong
42:33mga
42:33apo
42:34nasayop
42:36naman
42:37ta
42:37sa
42:37una
42:37di
42:38nata
42:39ang
42:39masayop
42:40karun
42:40ginhanglan
42:41koreksyon
42:41na
42:41na
42:41ito
42:42kay
42:42dili
42:42paulahiyan
42:44tanan
42:45napay
42:46dakong
42:47oras
42:48huwag panahon
42:48sa mga
42:49nagdua-duha
42:50liha
42:50sa mga
42:52nangahadlok
42:52kibaw ko
42:53nakita ni
42:54unsay
42:54tinudanay
42:55ng
42:55estado
42:55sa
42:56Sambuan
42:56karun
42:56huwag
42:59magpadayon
42:59taani
43:00wala
43:02gitay
43:02kapadulungan
43:03usbon
43:03ako
43:03walay
43:04lain
43:05makatabang
43:06sa atong
43:06lungsod
43:07kita
43:07rajong
43:08taga
43:08Sambuan
43:08walay
43:10lain
43:10makadesisyon
43:11para nato
43:12kita
43:12rang
43:13taga
43:13Sambuan
43:13so
43:14vote
43:15wisely
43:16kaya
43:17gusto
43:18na
43:18ako
43:18ang
43:18Sambuan
43:19di
43:20na
43:20magpuyo
43:21o
43:21hadlok
43:21di
43:22na
43:22magpuyo
43:23o
43:24magkurug
43:24sa
43:25itong
43:25kaguling
43:25panimalay
43:26di
43:27na
43:27magpuyo
43:27na
43:29na
43:29ay
43:29pikas
43:30o
43:30na
43:30atua
43:30kaya
43:31gusto
43:31na
43:32ako
43:32after
43:32sa
43:32election
43:33maghiusa
43:33na
43:33tantanan
43:34so
43:36muna
43:36akong
43:36ikabilin
43:38o
43:38I
43:38hope
43:39karong
43:40umabot
43:41ng
43:41eleksyon
43:41di
43:42ninyo
43:43kalimtan
43:43thank
43:44you
43:44attorney
43:44Ross
43:45Mark
43:45Gamalio
43:46for
43:46joining
43:46us
43:46today
43:47and
43:47thank
43:48you
43:48also
43:48to
43:48all
43:49the
43:49viewers
43:49who
43:50joined
43:50us
43:50in
43:51this
43:51interview
43:51and
43:51stay
43:52tuned
43:52for
43:52more
43:53of
43:53our
43:54Beyond
43:54the
43:54Ballot
43:55interviews
43:56I'm
43:56DJ
43:56Moises
43:57I'm
43:57Mildred
43:58Delarpe
43:58thank
43:59you
44:00and
44:00good
44:00afternoon
44:01turn
44:01and
44:01on
44:03when
44:03you
44:04I'm
44:05sure
44:06it's
44:07I'm
44:07the
44:09the
44:10I'm
44:10the
44:10I'm
44:10the
44:11I'm
44:12the
44:13I'm
44:13the
44:14I'm
44:17the
44:18I'm
44:18the
44:19I'm
44:20the
44:21I'm
44:21the
44:22I'm
44:24the