Hayata Yön Veren Mefhumlar” programının ilk bölümünde Serdar Yılmaz, Değişim TV’de
- Mefhum nedir?
- İnsanların davranışlarını belirleyen, eğilimlerini ve tercihlerini yönlendiren nedir?
- Lafızlara ait fikrin vakıasını idrak etmek nasıl gerçekleşir?
- Fikirlerin vakıasını idrak etmek nasıl gerçekleşir?
- Hayata dair ölçü, kıstas ve kaidelerimizi neye göre belirliyoruz?
- Aynı mefhumlar üzerinde insanlar neden farklı tavırlar ve eğilimler gösterirler?
- İnsanların mefhumların değiştirmenin yolu nedir?
ve daha birçok konuyu işleyecek.
- Mefhum nedir?
- İnsanların davranışlarını belirleyen, eğilimlerini ve tercihlerini yönlendiren nedir?
- Lafızlara ait fikrin vakıasını idrak etmek nasıl gerçekleşir?
- Fikirlerin vakıasını idrak etmek nasıl gerçekleşir?
- Hayata dair ölçü, kıstas ve kaidelerimizi neye göre belirliyoruz?
- Aynı mefhumlar üzerinde insanlar neden farklı tavırlar ve eğilimler gösterirler?
- İnsanların mefhumların değiştirmenin yolu nedir?
ve daha birçok konuyu işleyecek.
Category
📚
ÖğrenmeDöküm
00:00Euzubillahimineşşeytanirracim. Bismillahirrahmanirrahim.
00:05Velhamdulillahi rabbil alemin.
00:09Es salatu ve es selamu ala resulina Muhammedin ve ala alihi ve sahbihi ecma'in.
00:17Rabbi şirahli sadri ve yasirli emri vahlul uqtatan min lisani yafqahu qawli.
00:26Sadakallahu lazim.
00:29Çok değerli Kerim kardeşlerim.
00:32Bugün sizlerle beraber yepyeni bir programa ve yeni bir ders silsilesine başlayacağız inşallah.
00:41Hayata yön veren mefhumlar adını verdiğimiz bu derslerde her hafta farklı farklı kavramlar ve mefhumları ele alacağız.
00:54Her bir mefhumun vakasını hayatımızdaki yerini ve önemini olabildiğince açık ve anlaşılır bir şekilde ortaya koymaya çalışacağız.
01:06Kimi zaman şer'i ıslahları ve İslami mefhumları ele alacağız.
01:14Kimi zaman da günlük hayatımızda sürekli duyduğumuz ya da kullandığımız ancak vakalarını veya doğru tanımlarını bilemediğimiz kavram ve mefhumları açıklayacağız.
01:29Neden kavram ve mefhumlara yönelik böyle bir çalışma yapma ihtiyacı duyduk diye bir soru gündeme gelebilir.
01:39Hem bu soruya cevap olarak hem de bu derslerin kasıt ve amacını daha net ortaya koymak için birkaç hususu belirtmemizde fayda vardır.
01:50Kardeşlerim sizlerin de malumu olduğu üzere hem insan hayatında hem de toplumsal hayatta kavram ve mefhumların son derece önemli bir yeri vardır.
02:05İnsanlar hayattaki davranışlarını eğilim ve yöneliklerini sahip oldukları mefhumlara göre düzenler ve belirler.
02:17Her gün mütemadiyen yaptığımız tüm davranışlar, ihtiyaçlarımızı gidermek için gerçekleştirdiğimiz tüm ameller ve diğer insanlarla kurduğumuz tüm ilişkilerin hepsi mutlaka sahip olduğumuz mefhumlarla ilişkilidir.
02:35Eğitim hayatından aile hayatına, iş hayatından siyasi hayata kadar toplumsal hayatımızın tüm alanlarında eğilim ve yöneliklerimizi ve tercihlerimizi belirleyen o meseleye ilişkin bizlerde var olan, benimsediğimiz ve nefislerimizde kök salmış olan mefhumlarımızdır.
03:01İyi kötü, güzel çirkin, hayır şer, doğru ve yanlış gibi kıstas ve ölçülerimizi belirlerken de yine eşya ve olaylara bakışımızı belirleyen bu mefhumlara göre bu ölçülerimizi belirleriz.
03:19Kısacası hayattaki tüm davranışlarımızı, meyillerimizi ve tercihlerimizi sahip olduğumuz doğruluğuna kanaat getirdiğimiz ve maslahatlarımızla ilişkilendirdiğimiz mefhumlarımıza göre belirleriz.
03:37Bundan dolayı doğru davranış, doğru tercih ve doğru yönelik ancak doğru mefhumlarla gerçekleşir.
03:46İşte bu açıdan doğru mefhumlara sahip olmanın hayatımızda çok ama çok önemli bir yeri vardır.
03:55Diğer bir yönden ise mefhumların insan ve toplum hayatındaki önemini kavrayan, başta batı olmak üzere İslam'a ve Müslümanlara düşman olan kesimler de birçok kavramlar ve mefhumlar ihdas etmişler.
04:13Kendi bozuk ideolojileri ve hedefleri çerçevesinde tanımlamalar yaparak insanları ve toplumları kendi ideolojileri, hadaratları ve hayata bakışlarıyla şekillendirmeye çalışmışlardır.
04:29Ve maalesef özellikle günümüz Müslümanlar üzerinde bu alanda büyük bir başarı elde etmişlerdir.
04:36Zira bugün Müslümanların büyük bir bölümü batılıların ürettiği ve tedavüle soktuğu kavram ve mefhumlarla tercihlerini ve eğilimlerini belirler hale gelmişlerdir.
04:51Batı uzun yıllardan beri ilmi, kültürel, bilimsel, sosyolojik çalışmalar adı altında yürüttükleri faaliyetlerle ki gerek ilk dönemlerdeki misyonerlik faaliyetleriyle,
05:05gerek daha sonraları yürüttükleri oryantalizm, şarkıyatçılık faaliyetleriyle, gerekse de sürekli uyguladıkları eğitim faaliyetleriyle kendilerine ait olan birçok İslam dışı kavram ve mefhumları Müslümanların zihinlerine ve hayatlarına sokabilmişlerdir.
05:25Örneğin demokrasi, cumhuriyet, layıklık, milliyetçilik, hürriyetler düşüncesi gibi İslam'a tamamen zıt, öldürücü bu mefhumlar bugün Müslümanların zihinlerinde, dillerinde ve hayatlarında maalesef büyük bir yer tutar hale gelmiştir.
05:45Bu kesimler bununla da kalmamış, bizzat İslam'a ait mefhumları ve şer'i ıslahları dahi kendi hayata bakışları ve kirli hedefleri doğrultusunda tanımlayıp kendi çıkarlarıyla uyumlu hale dönüştürmeye çalışmışlardır.
06:02Örneğin iman, İslam, Müslüman, cihat, aile, nikah, talak, mutluluk, saadet ve benzeri tüm İslami ıslahları yeniden ele alıp tanımlamışlar, içlerindeki İslami mefhumları boşaltıp yerine batılı hadarata ait mefhumları yükleyecek bir şekilde bunları yükleyerek bunun bu şekilde yaygınlaşmasını sağlamışlardır.
06:32Bunlar gibi birçok kavram batılılar tarafından özellikle üretilip ve titizlikle tanımlanıp kamuoyu araçlarıyla hedef ve planlarına hizmet eder şekilde yaygınlaştırılmaktadır.
06:47İşte bu kavram mefhum ve tanımlar ile insanların zihinlerini doldurmak batılıların Müslümanlara karşı yürüttüğü yok edici savaşın büyük bir parçasıdır.
07:04Maalesef Müslüman düşünür, alim ve kanaat önderleri de batılıların ürettiği ya da tanımladığı bu kavramları yine onların içlerini doldurduğu mefhumlarla pervasızca kullanmakta ve zihinleri ihfal eden bu kavramlar ve tanımlar böylece Müslüman zihinlerde ve kamuoyunda hızla yayılmaktadır.
07:32İşte Kerim kardeşlerim, tüm bu nedenlerden dolayı hem doğru mefhumlara sahip olup doğru davranışlar ve ameller gerçekleştirmek hem de hatalı, bozuk ve fasit mefhumlardan kurtulmak için hayatımızda çok önemli ve büyük yer tutan kavram ve mefhumlara dönük bir çalışma yapmak son derece elzemdir.
07:57Bu sebeple bizler de bu ders silsilesi ve programlarda hem Müslüman şahsiyetler olarak hem de İslam ümmetinden bir parça olarak hayatımıza yön ve şekil veren mefhumları ele alıp işlemeye gayret göstereceğiz. Gayret bizden, tevfik ve netice Allah'tandır.
08:20Kardeşlerim, programın kastına ve içeriğine yönelik bu şekilde bir açıklama yaptıktan sonra ve insanların hayatlarına yön veren mefhumlardır dedikten sonra gelin hep birlikte ilk olarak mefhum kavramına bir göz atalım ve mefhumların insan davranışlarını nasıl belirlediğini anlamaya çalışalım.
08:47Mefhum kelimesi Arapça fehime kökünden gelen bir kelimedir.
08:54Fehime kök fiili ise anladı, idrak etti ve kavradı manalarına gelir.
09:02Büyük dil ve tefsir alimi Ragıp El Esfahani bu kelimeyi açıklarken hissedilen manaları kendisiyle anlaşıldığı insana ait bir haldir diye açıklar.
09:18Hissedilen manaların kendisiyle anlaşıldığı insana ait bir haldir der.
09:25Bu anlamıyla mefhum anlaşılan ve idrak edilen manalar demektir.
09:33Yine asrımızın büyük alimi ve mütefekkir Takiyüddin Ennebani ise mefhumun ne olduğunu açıklarken mefhum lafızların değil fikirlerin manalarıdır diyerek aslı olanın vakaları insan tarafından hissedilen ve tasavvur edilen manalar olduğuna dikkat çekmiştir.
09:58Evet kardeşlerim mefhumlar insanın zihninde vakaları idrak edilen ve somut bir şekilde tasavvur edilen manalardır.
10:10Gelin şimdi biraz daha derinleşelim ve konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.
10:17Evet kardeşlerim mefhumlar insanın zihninde vakaları idrak edilen ve somut bir şekilde tasavvur edilen manalardır.
10:27Gelin şimdi biraz daha derinleşelim ve konuyu daha iyi anlamaya çalışalım.
10:34Bildiğiniz gibi insanların öğrendiği bilgiler ve hayata ilişkin edindiği malumatlar ya duyduğu ve işittiği sözler yoluyladır ya da okuduğu metinler yoluyladır.
10:48Yani bizler eşya ve olaylara yönelik malumatlarımızı okuduğumuz ve işittiğimiz cümleler yoluyla ediniriz.
10:57Okuduğumuz ya da işittiğimiz her bir cümle manaları olan lafızlardan oluşur.
11:05Mesela şahsi hürriyet lafzını duyduğumuzda ya da bu lafzın geçtiği bir metni okuduğumuzda bu lafzın kişisel özgürlük manasına geldiğini biliriz.
11:19Kişisel özgürlük manasına gelen bu lafzın bir de ihtiva ettiği yani içerdiği bir fikir vardır.
11:30İşte öncelikle lafızlara ait bu fikrin vakasını idrak etmek gerekir.
11:37Vakanın idrak edilmesi ise bir şeyin mahiyetinin analiz edilmesidir.
11:43Mesela şahsi hürriyetin vakası bir şahsın herhangi birinin engellemesi olmadan dilediğini yapabileceği,
11:54dolayısıyla dilediğini yiyip içebileceği, dilediğini giyebileceği ve istediği bir şekilde dilediği birisiyle özgürce ilişki kurabileceği manasındadır.
12:06İşte şahsi hürriyet fikrinin manası budur.
12:10Dolayısıyla davranışlarımıza etki eden mefhumlar işte bu fikirlerin manalarından meydana gelir.
12:19Bunun için ilk olarak fikirlerin manalarını idrak etmemiz gerekir.
12:26Ardından fikirlerin vakalarını tasavvur etmeye sıra gelir.
12:32Vakaların tasavvur edilmesi ise bir fikrin hayattaki uygulamasını zihinde canlandırmak ve bunun doğurduğu sonuçları görmektir.
12:45Yani onu adeta iki gözümüzle görüyormuş gibi uygulamalı olarak tasavvur etmektir.
12:53Böylece şahsi özgürlüğün tatbik edildiği durumun sonucunu anlayabilir ve ortaya çıkardığı ahlaki çöküntüyü ve fesadın büyüklüğünü zihnimizde somut bir şekilde görebiliriz.
13:09Bireysel tüm arzuların serbest bırakıldığı bir ortamda iffet, haya, namus, aile gibi kavramların kalmayacağı,
13:20insanların istediği şekilde birbirleriyle düşüp kalkacağı bir ortamı tasavvur etmek ile şahsi hürriyet fikri bizlerde mefhumlaşmış olur.
13:32Başka bir örnek üzerinden açıklayacak olursak, mesela laiklik kavramının lafız olarak manası dini devletten ayırmaktır.
13:44Laiklik fikrinin vakasını idrak etmek ise, laikliği etüt etmemiz ve onun dini hayattan ayırmak,
13:55dini mescitlere hapsetmek ve insanlar arasındaki ilişkilere ve alakalara dinin hiçbir müdahalesi olmaksızın
14:04beşeri kanunlarla hükmetmek anlamına geldiğini öğrenip idrak etmek, işte laikliğin vakasını idrak etmektir.
14:16Bu vakanın tasavvur edilmesine gelince, vakayı uygulamalı olarak canlandırmamız ve neticelerini gözlemlememizdir.
14:25Böylece laikliğe inanan bir Müslümanın nasıl bir çelişki ve ikilem içerisinde olduğunu, şizofreni olan bir hastaya ne kadar da çok benzediğini görürüz.
14:40Zira o kişi namaz kılınız ayetini okuyup uygulayarak namazı kılarken
14:48Onların aralarında Allah'ın indirdikleriyle hükmet ayetini okuduğunda bunu uygulamamakta,
14:59bilakis namaz kılınız ve Allah'ın indirdikleriyle hükmediniz şeklindeki her iki ayette de
15:07Allah subhanehu ve teala emreden olmasına rağmen küfür kanunlarıyla muhakeme olmayı istediklerini görürüz.
15:19Aynı şekilde İslam'ın hükümleriyle yönetilmeyen, bilakis beşeri kanunları alan Müslümanların asla kalkınamayacaklarını ve yükselemeyeceklerini,
15:30fiilen kuvvet sebeplerini de elde edemeyeceklerini görüp tasavvur ederiz.
15:37Çünkü onlar iman etmedikleri şeyleri tatbik ediyorlar ve Müslüman oldukları halde İslam'dan başkasıyla muhakeme oluyorlar.
15:49Bir yandan dinleriyle övünürken diğer yandan övündükleri dinlerini hayata sokmamaya çalışıyorlar.
15:56İşte bu durum hastalıklı bir ruh halinden ve çelişkili bir toplumdan başka bir şey ortaya çıkarmaz.
16:06Böyle bir toplum asla kalkınıp yükselemez. İşte bu da laikliğin vakasının tasavvur edilmesidir.
16:15Son bir örnek verecek olursak örneğin İslam kardeşliğinin vakasını idrak etmek,
16:21aynı akideye inanmak ve aynı dinin hükümlerine tabi olmaktan dolayı diğer Müslümanları kendi öz kardeşi gibi görüp
16:32onların dertleriyle dertlenmek, onların sevinçleriyle sevinmek, kendi nefsini ve ailesini koruduğu gibi diğer Müslümanları korumak ve gözetmek,
16:43onlar için fedakarlık yapmak, onların izzetini kendi izzeti gibi görmek olduğunu anlamak ve kavramak,
16:52işte İslam kardeşliğinin vakasını idrak etmektir.
16:57Vakasını tasavvur etmek ise bu kardeşlik sayesinde bugün bölük pörçük, parça parça olan ve neredeyse birbirine düşman mesabesinde olan
17:09bir milyarın üzerindeki Müslümanların tek bir vücut gibi olduğunu,
17:15hem iç hem de dış fitnelerden emin bir şekilde büyük bir aile gibi hareket ettiğini,
17:23her bir Müslümanın dünyanın neresinde olursa olsun diğer bir Müslümanın maslahatını korumak için hareket ettiğini,
17:31sevinçlerinin ve elemlerinin bir olduğunu zihninde somut bir şekilde görmesi,
17:39İslam kardeşliğinin vakasını tasavvur etmesidir.
17:44İşte Kerim kardeşlerim, tüm bu örneklerde görüldüğü gibi mefhunlar vakaları zihinde idrak edilen ve somut bir şekilde tasavvur edilen fikirlerin manalarıdır.
17:57Ve insanların davranışlarını belirleyen, eğilimlerini ve tercihlerini yönlendiren işte bu mefhunlardır.
18:05Peki aynı mefhunlar üzerinde insanlar neden farklı tavırlar ve eğilimler gösterirler?
18:12İnsanların bir kısmının benimseyip hoşnut olduğu, sevdiği ve razı olduğu,
18:17bizzat kendi hayatında tatbik etmeye çalışıp başka insanlar arasında yayılmasına çalıştığı mefhunlara,
18:26diğer bir kısım insanlar neden nefret edip kerih görür?
18:31Ondan uzaklaşmaya çalıştığı gibi başka insanların hayatından da sökülüp atılması için neden çalışır?
18:38Örneğin şahsi hürriyetler fikri, bizlerce kerih görülen, asla razı ve memnun olmadığımız ve toplumdan söküp atmak için mücadele verdiğimiz bir mefhum iken,
18:51aynı şahsi hürriyetler fikri, bir kısım insanlarca kabul gören, sevilip razı olunan ve toplumda yaymaya çalıştıkları bir mefhundur.
19:02Mefhunlara yönelik bu farklı eğilimlerin ve tercihlerin sebebi nedir?
19:07İşte kardeşlerim, şimdi bu sorunun cevabını ortaya koyacağız.
19:12Evet, insanlar sahip oldukları mefhunların neticelerine göre eşya ve vakalara yönelik davranışlarını o vakaya yönelme ya da ondan yüz çevirme şeklinde bir eğilim olarak gösterir.
19:29En basit bir örnekle ifade edecek olursak, her birimizin sevdiği ve hakkında sevgi mefhumlarına sahip olduğu kişilere yönelik davranışı ile,
19:40sevmediği ve hakkında nefret mefhumlarına sahip olduğu kişilere yönelik davranışları birbirinden tamamen farklıdır.
19:49Sevdiğimiz bir kişiyle sürekli vakit geçirmek, onunla konuşmak, muhabbet etmek, onun bulunduğu ortamlarda bulunmak bizlere haz ve mutluluk verir.
20:01Oysa ki sevmediğimiz hatta nefret ettiğimiz kişilerden ise olabildiğince uzaklaşmak ve onlarla mümkünse hiç bir araya gelmemek isteriz.
20:12İşte bu en basit örnek dahi sahip olduğumuz mefhumların nasıl davranışlarımıza ve tercihlerimize etki ettiğini net bir şekilde gösterir.
20:24Sahip olduğumuz mefhumlardaki farklılıklar ise bu mefhum ile eğilim ve tercihimizi ilişkilendirme esnasında kullandığımız bizlerde yerleşik olan ölçü, kıstas ve kaidelere göre belirlenir.
20:42Hayata yönelik sahip olduğumuz ölçüler, kıstaslar ve kaideler ile mefhumları ilişkilendirmemiz sayesinde bir şeye yönelir, onu sever, ondan razı ve memnun oluruz.
20:58Ya da o şeyden uzaklaşır, nefret eder ve yüz çeviririz.
21:03Mesela şerh hükümleri kendisine ölçü edilip İslami kıstas ve kaideler ile hayata bakan bir kişi şahsi hürriyetler ya da layıklık veya milliyetçilik gibi bir mefhumu ilişkilendirirken
21:19bu mefhumların gayri İslami olması, sahip olduğu ölçü ve kaidelere zıt olmasından dolayı bu mefhumlardan nefret eder ve onlardan yüz çevirip bunlara karşı mücadele eder.
21:33Buna karşın İslami ölçülere ve kaidelere sahip olmayan, batı kültürü ile zehirlenmiş ve hayata menfaatçilik ölçüsü ile bakan bir kişi ise şahsi hürriyetler, layıklık ve milliyetçilik gibi mefhumları benimser ve onlara yönelir.
21:53İşte mefhumlara ilişkin bu farkların sebebi mefhumlarla ilişkilendirdiğimiz ölçü ve kaidelerin farklılığıdır.
22:03Yani bizlerin layıklık, şahsi hürriyet gibi mefhumlarla ilişkilendirdiğimiz ölçü ve kaideler ile diğer bir kısım insanların bu mefhumları ilişkilendirdiği ölçü ve kaideler birbirlerinden farklıdır.
22:21Mefhumlarla hayata ilişkin ölçülerimizi ilişkilendirmemiz sayesinde bir şeye yönelir ya da ondan yüz çeviririz.
22:31İşte insanlar arasındaki farklı davranış ve eğilimlerin sebebi budur.
22:38O zaman şimdi sıra şu sorunun cevabını bulmaya geldi.
22:43Bu ölçü ve kaideleri bizlerde yerleşik kılan nedir?
22:47Yani hayata dair ölçü, kıstas ve kaidelerimizi neye göre belirliyoruz?
22:55Ve hatalı, yanlış ölçü ve kaidelerden dolayı yanlış mefhumlar edindiyse bunları nasıl değiştireceğiz?
23:07Evet kardeşlerim, istisnasız her bir insanın sahip oldukları mefhum, ölçü ve kanaatler ancak ve ancak dünya hayatı hakkındaki sahip oldukları fikirlere göre belirlenir ve yerleşir.
23:26Dünyada yaşamış olduğu hayata verdiği anlam, bu hayatın kendisine neden verildiği, gördüğü ve hissettiği tüm hayatın kaynağı,
23:38nereden gelip nereye gideceği ve bu hayatın varoluş sebebiyle ilgili inandığı ve benimsediği temel fikre göre her bir insan hayata dair ölçü, kaide ve mefhumlarını belirler.
23:56İşte hayata dair bu temel fikir, kişinin akidesi ve tüm fikirlerini üzerine bina ettiği fikri kaidesidir.
24:05Örneğin, içindekilerle birlikte tüm kainatı Allah'ın yarattığı, insanlara bu hayatı Allah'ın bahşettiğini, bu hayattaki yaşamına göre ahirette hesaba çekilip cennet veya cehennem hayatının ona göre şekilleneceğine inanan,
24:24yani bu hayattaki gayesinin Allah'a hiçbir şekilde eş koşmadan kulluk edip Allah'ın indirdiği hükümlere göre yaşaması gerektiğine iman eden bir Müslüman için bu temel fikir hayattaki tüm ölçülerini belirleyen bir kaide olur.
24:46Neyin kendisi için maslahat, neyin ise mefsedet yani zarar olduğunu, hayır ve şerrin, güzel ile çirkinin ne olduğu hakkındaki ölçüleri hep bu dünya hayatı hakkındaki temel fikrine göre şekillenir.
25:04Yine bu ölçü ve kaidelere göre hayatta sahip olduğu mefhumları benimser.
25:11Aynı şekilde hayatta varoluş gayesini tesadüflere, maddeye ya da yaratıp başıboş bırakan bir yaratıcıya bağlayan, hayatı sadece bu dünya hayatından ibaret gören, öldükten sonra yeniden bir hayatın olacağına inanmayan ya da inancı çok zayıf olup bu hususta şüpheli gören
25:36ve bu dünyada yaptıklarının bir hesabının ve karşılığının olacağına inanmayan bir kimse için hayattaki temel ölçüsü menfaatçilik ve dünya zevklerinden olabildiğince fazla faydalanmak olur.
25:53Dolayısıyla tabi olarak bu iki farklı dünya görüşüne sahip olan iki insan için hayatta sahip oldukları ölçüler, kanaatler ve kaideler farklılaşır.
26:06Bu da mefhumların farklılığına neden olur.
26:12Bundan dolayı mefhumları değiştirmenin tek yolu dünya hayatı hakkında temel bir fikir ortaya koymak ve bu temel fikre göre edindiğimiz ölçü, kaide ve kanaatlerimizle hayata ilişkin mefhumlarımızı ilişkilendirmektir.
26:30Evet değerli dostlar işte mefhumların vakası nasıl davranışlarımızı ve tercihlerimizi belirlediği ve bu mefhumların yerleşmesi ya da değişmesinin nasıl gerçekleşeceğinin şerhi ve açıklaması böyledir.
26:49Öyleyse biz Müslümanların doğru mefhum ve doğru davranış ve eğilimlere sahip olmak için yapması gerekenleri şöyle bir toparlayacak olursak.
27:00İlk olarak edindiğimiz tüm malumatları okuduğumuz ya da işittiğimiz tüm sözleri karşılaştığımız tüm vakaları öncelikle fikri olarak idrak etmemiz ve iki gözümüzle görüyormuşçasına somut bir şekilde tasavvur etmemiz gerekmektedir.
27:22Bu idrak ve tasavvur ne kadar kuvvetli ve somut olursa bizlerde mefhumlaşması da o derece kuvvetli olur.
27:32Ardından İslami hüküm ölçü ve kaidelerimizi sürekli arttırmamız gerekir.
27:40Allah'ın sünnetleri, şerhi hükümler, eşya ve olaylara yönelik İslami fikir ve görüşleri ne kadar fazla edinirsek mefhumlarımız o derece bildirilecek ve nefislerimiz de kökleşecektir.
28:01Çünkü bunlar bizlerin hayata ilişkin mefhumlarla ilişkilendirdiğimiz ölçü ve kaideleri bizlere verir.
28:11Böylece davranışlarımız, eğilimlerimiz ve tercihlerimiz, kısacası nefsiyetimiz tam anlamıyla İslamileşecektir.
28:22İşte bu Rabbimizin Şems suresinde beyan ettiği şu ayetlerin vakasıdır.
28:28Estaizubillah
28:30قَدْ اَفْلَحَ مَنْ زَكّٰيهَا وَقَدْ خَابَ مَنْ دَسَّاهَا
28:36Nefsini günahlardan temizleyip arındıran kurtuluşa ermiştir.
28:41Onu günah ve kirlere sarıp kuşatan ise harap olmuştur buyuruyor Rabbimiz.
28:46İşte buradaki nefsin temizlenmesi, İslami hüküm, ölçü ve mefhumlarla davranışların, eğilimlerin ve tercihlerin belirlenmestir.
28:58Yine Rabbimiz Rad suresi 11. ayet-i kerimesinde şöyle buyuruyor.
29:04Estaizubillah
29:05اِنَّ اللّٰهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰى يُغَيِّرُ مَا بِاَنْفُسِهِمْ
29:12Bir toplum kendi nefislerinde olanı değiştirmedikçe Allah o toplumun halini değiştirmez.
29:21İşte insanların kendilerinde olanı değiştirmesi ancak mefhumların, ölçülerin ve davranışların değişmesidir.
29:31Evet Kerim kardeşlerim.
29:34Hayata yön veren mefhumlar derslerimizin bu ilk gününde sizlerle beraber insanların davranışlarını, eğilimlerini ve tercihlerini belirleyen, yön veren mefhumlara değindik.
29:50Rabbim bizleri sadece İslami mefhumlardan oluşan yönetimden iktisada, eğitimden hadarata, fertten topluma tüm yönleriyle sadece İslam'ın hakim olduğu yeniden İslami bir hayat ile nimetlendirip izzetlendirsin.
30:09Amin. Allahümme amin.
30:11Haftaya yepyeni bir kavram ve yepyeni bir mefhumun açıklanması için bir araya gelmek ümidiyle Allah'a emanet olunuz.
30:20Esselamu Aleyküm ve Rahmetullahi ve Berekatuhu.