SAY ni DOK | avascular necrosis o osteonecrosis
SAY ni DOK | avascular necrosis o osteonecrosis
Category
🗞
NewsTranscript
00:00You thought it was a simple rheumatism, but no, it needs to be consulted because it may be a different disease, just like vascular necrosis.
00:19And now we have Dr. Josepo Halted Jr., the Medical Center Chief II of the Philippine Orthopedic Center, to give us a free telemedicine about vascular necrosis.
00:39Good morning, Doc, and welcome back to Rise and Shine Pilipinas.
00:44Good morning, Meiji and Audrey. Salamat sa inyong paanyaya sa isang maulan na araw.
00:53Ang pangusap natin ay vascular necrosis at medyo komplikado yung topic kasi hindi sya pangkaraniwan.
01:07Yung alam ng madla pag nasugatan tayo, magdudugo, kasi may blood supply kunyari na malamang tinamaan,
01:19pero ang hindi alam ng marami ay ang mga buto natin ay meron din siyang blood supply.
01:29Buhay ang ating mga buto at kapag ang blood supply, ang dugo na dumadaloy papuntang buto ay naputol o nasira, ay namamatay ang buto.
01:42Yun ang ibig sabihin ng vascular necrosis. At isa pang ginagamit na salita ng mga orthopedic surgeon ay osteonecrosis.
01:53Dok, maano mo ipaliwanag kung ano yung mararamdaman ng isang taong meron ito?
02:24Maaring mangyari din na biglang magigiba yung buto at parang nabali na rin yung buto. At yun ang tinatawag naming pathologic fracture.
02:36Pag nangyari ito napakasakit at pag in-X-ray natin ang kasupasuan makikita natin na magigiba yung buto.
02:49Ito yung isang halimbawa ng vascular necrosis at pag nasira na yung kasupasuan ay pinapalitan na yung hip joint na tinatawag.
03:01Yan ang mga example, isang halimbawa pag nasira yung dalulayan ng dugo papunta sa buto.
03:13Dok, nabanggit nga para itong ryuma, yung nararamdaman natin, pananakit din ng balakang.
03:20Paano po ba natin madi-distinguish na yung nararamdaman po natin?
03:24Eto na pong evascular necrosis than yung mga ryuma o yung iba pa pong sakit? At saka, dok, ano po ba nga cause nito?
03:34Ang malimit na pinagbumulan ng avascular necrosis ay maari sa trauma, yung nasaktan o nabalian yung tao kaya namamatay yung blood supply.
03:51Pangalawa, abuso ng alcohol. Kung malakas uminom yung tao, maaaring maapektuhan yung dalulayan ng dugo papuntang buto.
04:04Pangatlo ay sa pag-abuso rin ng steroids. May mga sakit na lifetime o tulituloy ang paggamit ng steroids.
04:15Kaya ang nagiging efekto nito, pagbinsan ay tinatamaan yung blood supply ng buto.
04:24At ang diferensya sa ordinaryong sakit ng buto ay sa avascular necrosis, tulituloy ang sakit.
04:33At maaaring hindi mawala o makuha ng ordinaryon na analgesic o painkiller.
04:43At pag ito man ang may mangyari ay kailangan pag nakita sa x-ray ay huli na.
04:53At maaaring ito ay makita ng mas maaga kung ang gagamitin ay MRI or Magnetic Resonance Imaging.
05:03At nakikita na unti-unting namamatay na yung buto.
05:08Okay, Doc. Gaano po ba katagal bagong maramdaman ang mga sintomas nito?
05:15At ano po yung pinagkaiba ng nararamdaman nito dun sa mga iba pang mga joint pains gaya ng rheuma?
05:25Ito ay palaging iniisip ng inyong doktor, yung doktor nyo sa buto at kasukasuhan, yung orthopedic surgeon.
05:35Ang unan niyang iisipin ay yung ordinaryong sakit sa kasukasuhan dahil sa paggamit, sa ehersisyo.
05:45Pero kung ito ay hindi na nawawala at biglang mababali ang buto o talagang napakasakit,
05:53ay humahanap na siya ng mga ibang dahilan kung bakit hindi nawawala yung sakit.
05:59At ito na nga ang isang dahilan, yung tinatawag nating osteonecrosis.
06:05Kaya ang pinaka-solusyon pag nasira na yung buto ay pinapalitan.
06:14Andyan yung tinatawag nating total hip replacement.
06:18Makikita natin bakal at plastic ang ipapalit sa isyong kasukasuhan.
06:23Ngunit kung ang nakikita ng mas maaga ay maaring makuha pa ito ng tinatawag na cord decompression,
06:31sapagkat yung kasukasuhan napakataas ng pressure o presyon sa loob ng kasukasuhan.
06:38At ang gusto gawin ng si Rohano ay bawasan o tanggalin ang presyon sa kasukasuhan.
06:48Kung mangyari ito ay maari pang masalba yung buto at hindi ito tuluyang mamatay.
06:55Dok, nabanggit nyo nga na maaari pang humantong sa isang surgery o yung hip replacement.
07:02At may nabanggit na rin po kayo na pwede pang gawin. May iba pa po bang mga treatments o paano pa po ba pwedeng gamutin ito?
07:11Pabalik tayo dun sa dahilan. Ang isa rito ay itigil yung paggamit ng steroids at itigil o bawasan ang alcohol, yung alcoholic drinks.
07:33Maliban dito ay kailangan mag-ingat tayo ngayon itong bagyo, mas madali madulas.
07:41Hindi lamang sa kasukasuhan ng balakang maaari magkaroon ng avascular necrosis.
07:49Pwede rin sa tuhod, pwede sa buto ng kamay, particularly yung tinatawag na scaphoid.
07:58Pwede sa buto ng balikat. Potentially lahat ng parte ng ating kalansay na lahat naman ito may daluyan ng dugo o blood supply ay maaaring masira with avascular necrosis.
08:17Kaya kailangan tayo mag-ingat lalo ngayon bagyo na huwag kayo madulas at masaktan ng ating kasukasuhan o buto."
08:47Walang pinipili ang avascular necrosis sa pagkat na lahat naman ay maaaring maaksidente.
08:57Kaya ang isang pangunahing dahilan for avascular necrosis ay trauma. Ibig sabihin ay pagdasaktan o napalian ang buto, nabahali ang buto, ang blood supply o daluyan ng dugo ay napuputol o nasisira.
09:20Kaya wala ng dugo na pupunta sa buto at unti-unti itong mamamatay at magkokolaps ang buto."
09:50Malaman ng tao na ang ating buto ay buhay at kailangan din ng sariling niyang dugo para mabuhay. At kung ang blood supply ng buto ay mawala ay namamatay ang buto.
10:12Ang gusto ko ipabatid na kahit suspendido ang trabaho at eskwela, bukas ang mga emergency rooms ng ating government hospitals katulad ng Philippine Orthopedic Center.
10:31At ang monitoring namin, yung mga pasyente namin na nasa dispensary o OPD, titignan sila at yung mga ando sa hospital ay titignan at they won't be turned away.
10:49At the moment, 24x7 ang emergency rooms ng government hospitals lalo may bagyong ngayong araw.