Gündem – Arzu Yıldırım Şenlik | 8 Ağustos 2024 - Dailymotion Video

Ülke TV

Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Arzu Yıldırım Şenlik sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.  Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.

Transcript

00:00:00Ülke TV ekranlarına hoş geldiniz efendim.

00:00:08Yaklaşık 3 saatlik dilimde sizlerle öne çıkan başlıkları konuşacağız, paylaşacağız.

00:00:13Değerli konuklarım da elbette bizimle birlikteler.

00:00:16Ülke TV Genelliği Yönetmeni Hasan Öztürk bizlerle birlikte hoş geldiniz.

00:00:19Eyvallah kolay gelsin.

00:00:20Çok teşekkürler.

00:00:21Türk-Alman Üniversitesi Öğretim Üyesi Doçent Doktor Enes Bayraklı bizlerle birlikte hoş geldiniz efendim.

00:00:26Hoş bulduk merhabalar.

00:00:27Dipan Başkanı Doktor Tolga Sakman bizlerle birlikte hoş geldiniz efendim.

00:00:31Hoş bulduk iyi yayınlar diliyorum.

00:00:32Ve Beykent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doktor Kemal Olçar bizlerle birlikte hocam hoş geldiniz.

00:00:37Hoş bulduk efendim yayınlar.

00:00:39Çok teşekkürler.

00:00:40Şimdi tabi aslına bakarsanız elbette ki ana gündem maddemiz Orta Doğu'daki gerilim olacak.

00:00:45Yani aslına bakarsanız geçtiğimiz saatlerde yine Lübnan ve İsrail hattında bir gerilimin yaşandığını gördük.

00:00:51Hem o başlıkları konuşacağız.

00:00:53Hem de bir yandan İsrail tarafından aslına bakarsanız alınan önlemler var.

00:00:57Yani hazırlıklarıyla dikkat çekiyor İsrail bu sıralar.

00:01:00Birçok konuda geniş önlemler aldı.

00:01:02İşte ülkedeki fabrikalar tehlikeli maddeleri güvenli bölgelere taşıyor.

00:01:06Belediye yetkilileri sığınakları ve su kaynaklarını kontrol ediyor gibi aslında birçok önlem alındığı başlıkları görüyoruz.

00:01:13Şimdi ilk olarak Sayın Hasan Öztürk sizinle başlayalım efendim.

00:01:16Neden böyle önlemler alınıyor İsrail tarafından?

00:01:20Tabii şimdi askeri açıdan Kemal Hocam daha çok konuşacaktır ama şunu söyleyelim.

00:01:27İsrail hem Lübnan'dan şu anki düşük yoğunluklu çatışma ya da efendim sınır hattı boyunca yürüyen karşılıklı atışmalardan çok

00:01:42hayfa ve telaviye yönelik bir saldırı bir de İran'ın tabii misilleme.

00:01:47Çünkü İran mutlaka cevap vereceğini Haniye suikastına karşı cevap vereceğini söyledi.

00:01:54Bunu Birleşmiş Milletler'deki toplantıda söyledi.

00:01:56Sonra değişik vesileler söylediler.

00:02:00Dolayısıyla bir misilleme saldırı ihtimaline karşı bu tür şeyler.

00:02:06Ama şunu biz biliyoruz öyle değil mi?

00:02:09Yani Gazze'de bu kadar abanmışken Gazze'de büyük bir katliam yapmışken İsrail'de telaviyede hayfada ve diğer şehirlerinde insanlar kendilerini güvenli bir şekilde işinde gücünde evinde barkında olarak konumlandırmıştı.

00:02:31Demek ki bu sefer biraz daha iş ciddi öyle görünüyor bu anlatılanlardan.

00:02:36Bugün vuracağım yarın vuracağım bir gün bekleyin diye bekleyen İran tabii o sabırla öteleme çabasına karşı da

00:02:53Bence İran'ı bir şekilde İsrail'le kafa kafaya tokuşturmayı düşünenler açısından süresinde olduğunu düşünüyorum.

00:03:06Bu İsrail'in her ne olursa olsun sadece Gazze değil Lübnan'da da Hezbollah'la hesaplaşma ve İran'da bir şekilde daha da istikrarsızlaşma çabasını sürdüreceğini de işaret olarak görünüyor.

00:03:27Ben şimdi bu kadar söyleyeyim devam edersin.

00:03:30Kemal hocam sizinle devam edelim özellikle askeri açıdan da değerlendirelim.

00:03:34Şimdi hafta içerisinde şunu gördük yani Hezbollah'ın İsrail'e yönelik bir saldırısını gördük ama bu sanırım böyle yıldırıcı bir saldırı değildi.

00:03:42Yani çok kuvvetli bir saldırı olarak karşımıza çıkmadı.

00:03:45Bugün de yine aynı şekilde hem İsrail tarafından Lübnan'a hem de Lübnan'dan İsrail'e yani o sınır hattında hareketli bir görüntü gördük.

00:03:53Yine o bombaların patladığı görüntüleri gördük aslına bakarsanız.

00:03:56Siz nasıl değerlendirirsiniz bu ikili aslında tarafından gerçekleştirilen saldırıları?

00:04:02Valla şöyle söyleyelim.

00:04:04Çok etkili mi aslında onu sormak için.

00:04:06Ona da söyleyelim ve şunu ifade edeyim baştan.

00:04:08Bu neydi? Başlangıçta Filistin-Arap savaşıydı değil mi?

00:04:12Araplı gibi Filistin savaşıydı.

00:04:15Şimdi ne oldu?

00:04:16İsrail.

00:04:17İsrail çok özür dilerim pardon.

00:04:18İsrail-Arap ligi savaşıydı.

00:04:20Sonra ne oldu?

00:04:21İsrail Filistin savaşına döndü.

00:04:24En son geldiği nokta Hamas-İsrail savaşına döndü.

00:04:28Şimdi bu başlangıçta yine İran-İsrail savaşıydı.

00:04:33Şimdi neredeyse Hizbullah-İsrail savaşına dönüşüyor.

00:04:37Riski görüyor musunuz?

00:04:39Aslında sürecin başında da işte Lübnan'a yayılır mı çok konuşmuştuk.

00:04:43Tam olarak o noktadayız.

00:04:44Hocam şu mudur? Ben araya giriyorum kusura bakmayın anlamak için.

00:04:48Yani İsrail karşısındaki gücü sürekli bölerek devam ediyor.

00:04:52İşte Arap toplumunu kaç yıldır bakın uğraşıyor.

00:04:55Böldü.

00:04:5622 parçaya böldü.

00:04:57Hepsi diyor ki biz Arabız.

00:04:58Arapça konuşuyoruz.

00:04:59Biriniz Suriye, biriniz Irak, biriniz...

00:05:02Arap dünyasını parçaladılar.

00:05:04Karşıdaki tehdidi de parçalayarak yutmaya çalışıyorlar.

00:05:08Çok basit bir yöntem.

00:05:09Bakın aslında buna Nasrallah da ifadesinde şöyle söyledi.

00:05:15Biz bu işi yapacağız.

00:05:17Ama İranlı mı İransız mı bilmiyorum dedi.

00:05:21Son konuşması buydu.

00:05:23İranlı ya da İransız yapacağız.

00:05:25Çünkü İran her ne kadar Ahtapot'un kolları araziye göndermiş.

00:05:30Kolun bir tanesi Hizbullah, bir tanesi Husiler.

00:05:33Kolun diğeri Şii bir ister Suriye'de.

00:05:36Öbür kol Haçlı Şabi.

00:05:38Bu kollarla uzaktan yani bana bulaşmasın, benim topraklarıma bu savaş sıçramasın için uğraşıyor.

00:05:44Dolayısıyla bu kollar da yorgun artık.

00:05:47Hele hele Hizbullah çok daha yorgun.

00:05:49Bakın bir harita varsa ben size genel tabloyu anlatayım.

00:05:52Hemen rica edelim arkadaşlarımdan.

00:05:54İran'ın harekat misilleme mukabele planını anlatalım.

00:05:57Ondan sonra siz karar verin.

00:05:59Şimdi burada ne var ortada?

00:06:02Dediğim gibi vekil güçler var.

00:06:04Ömer bu tarafa verirsen hocamla ayakta anlatalım isterim.

00:06:07İran mukabele için şunu yapmaya çalışıyor.

00:06:09Misliyle mukabele yapmak zorunda.

00:06:11Bir, koşullar.

00:06:13Buyurun hocam.

00:06:14Çıkalım mı?

00:06:15Önce koşulları dikkate almak zorunda.

00:06:18İki, neye dikkate almak zorunda?

00:06:20Vastalar.

00:06:21Hangi vastalarla bir misliyle mukabele yapacağız?

00:06:24İki, hedef analizi yapmak zorunda.

00:06:26Yani biz nereye vurursak İran olarak İsrail'in canını yakmaz.

00:06:31Bakın yakar demiyorum.

00:06:33Nereye vurursak İsrail'in canını yakmaz.

00:06:36Çünkü son tahlilde İsrail'in de hatta Amerika'nın da bir mukabelesi olacak.

00:06:40Karşı misillemesi olacak.

00:06:42Onun da aşağı inmesi lazım.

00:06:44Demek ki önce koşullara bakacak.

00:06:46Sonra hedef analizi yapacak.

00:06:48Vastalara bakacak.

00:06:49Bir de bu yapacağım mukabele saldırı Hamas'ın ne işine yarayacak?

00:06:54Dolayısıyla Filistin devletinin, Gazze'nin üzerinde ne işe yarayacak?

00:06:58Bir de Hameney'in büyük talimatı var.

00:07:01Ne dedi?

00:07:02İlk hedefiniz İsrail'dir dedi.

00:07:04Kime dedi?

00:07:05İran ordusuna.

00:07:06Vekillere demedi.

00:07:08Doğrudan müdahale emri veriyor Hameney.

00:07:11Hemen olaydan sonra.

00:07:12Bakın çok faktörlü düşünülmesi gereken şeyler var.

00:07:15İç koşullara baktığımız zaman karşımıza 3 faktör çıkıyor.

00:07:18Bunlardan bir tanesi İran kamuoyu.

00:07:21Son yapılan çalışmalar için İran kamuoyunun bu misilli mukabele kararını destekleyeceğini biliyoruz.

00:07:28İkincisi devrim muhafızları.

00:07:31Devrim muhafızları o kadar otonomik ki.

00:07:33Hameney'e bağlı ama Hameney'in kişiliğine bağlı değil.

00:07:38Onun işgal ettiği ruhani kimliğe bağlı.

00:07:41Anlatabildim mi?

00:07:43Dolayısıyla sanki biraz bağımsız, özerk ve biraz otonomik bir hali var.

00:07:48Yani durumdan vazife çıkartabilirler.

00:07:50Hameney'e rağmen.

00:07:52Bu vazife ne olur?

00:07:53Bu vazife doğrudan müdahale olur hocam.

00:07:56Durdurulması gereken ya da sakinleştirmesi gereken bir devrim muhafızları grubu var.

00:08:02İçinde kara kuvvetleri var.

00:08:04Hava kuvvetleri var.

00:08:05Deniz kuvvetleri var.

00:08:06BESİŞ dedikleri paramiliter.

00:08:09Hümeyri tarafından organize etmiş bir grup var.

00:08:12İçerideki olaylara müdahale ediyor.

00:08:14Bir de Kudüs gücü komutanlığı var.

00:08:16Bir de İran ordusu var.

00:08:17Onun da kara kuvveti var.

00:08:19Deniz kuvveti, hava kuvveti var.

00:08:21Paralel iki ordu.

00:08:22Biri devrim için mücadele ediyor.

00:08:24Biri toprak bütünlüğü, egemenlik vesaire gibi halkın güvenliğini sağlayan bir ordusu var.

00:08:29Bir de kolluk kuvvetleri var.

00:08:30O sınırda görelim.

00:08:31Yani İran'ın içerisinde ordu yapısı çok parçalı.

00:08:34Burada kilit rol devrim muhafızlarının ve Kudüs gücünün.

00:08:38Kudüs gücü zaten doğrudan devrim muhafızlarına bağlı.

00:08:41Bunların sakinleşmesi lazım.

00:08:43Kamuoyunun sakinleşmesi lazım.

00:08:45Bir de üçüncüsü, içeride diğer kurum ve kuruluşların her ne kadar seçilmiş de olsa

00:08:51atanmış gibi bürokratik şeyler var, gruplar var.

00:08:54Cumhurbaşkanlığı makamı, başbakanlık makamı, uzmanlar meclisi, Anayasa Koruma Konseyi gibi

00:09:01Bütün bunların hepsinin, kurumların, ordunun ve diğer kamuoyunun sakinleşmesi gerekiyor.

00:09:09Bu koşulları oluşturuyor şu anda hamele.

00:09:11İkincisi dış koşullar.

00:09:13O da başında Amerika'nın olduğu koalisyon gücü var.

00:09:16Bir.

00:09:17İki, İsrail zaten var.

00:09:19Üç, Rusya Federasyonu var.

00:09:21Şimdi Amerika'ya bakalım.

00:09:23Amerika ne yaptı hemen ilk başlangıçta?

00:09:26Merhum şehit Haniye'nin öldürülmesinin hemen arkasından

00:09:29orada zaten şu bölgede yığınak vardı eskiden kalan.

00:09:33İlk günler 7 Ekim'den sonra kurulan.

00:09:35Destek kuvvet.

00:09:36Hop ikinci grubu gönderdi.

00:09:38John Kirby de buna istinaden dedi ki

00:09:40biz buraya artık silah göndermiyoruz, mühimmat göndermiyoruz.

00:09:43Mürettebatıyla beraber gönderiyoruz.

00:09:45Evet.

00:09:46Bu ne demektir?

00:09:47Amerika ordusuyla beraber bir kısım birlikleri buraya konuşlandı.

00:09:51Hatırlı birlikler bunlar.

00:09:52Özel kuvvetler, uçaklar.

00:09:55Bugün aldığımız habere göre

00:09:57F-22 Raptor getirdiler.

00:10:00Ne demek o?

00:10:01F-22 dedi sadece Amerika'da olan

00:10:04Lockheed Martin'in Amerikan ordusu için ürettiği tek silah.

00:10:08Hava silahı.

00:10:09Yani uçak.

00:10:10Başkasına vermiyorlar değil mi?

00:10:11Yok başka yok hocam.

00:10:13Onların buraya gelmesi demek bir taarruzi beklenti var.

00:10:16Amerika'ya da artık 2-2 olarak o savaşın içerisinde.

00:10:21Hemen Biden buraya Merkez Kuvvetler Komutanı'nı gönderdi.

00:10:25Hemen.

00:10:26Kurillaydı galiba değil mi ismi?

00:10:28Evet.

00:10:293-4 yıldızlı bir general gitti.

00:10:31İsrail'e sonra gitti Ürdün'e.

00:10:33Şunu dedi, biz buraya şunun için geldik.

00:10:35Ben buraya şunun için geldim dedi.

00:10:37Dedi ki, daha önce 13 Nisan'da hatırlayın bir mukabele yapmıştı.

00:10:41Şam olayından sonra İran.

00:10:43O zaman oluşturduğumuz bölgesel iş birliğini yeniden test etmek için geldim dedi.

00:10:48Demek ki bölgedeki ülkelerle bir koalisyon ya da koordinasyon ya da bir iş birliği yapılacak.

00:10:55Kimi kapsıyor bunlar?

00:10:57Ürdün zaten tarafını belli etti.

00:10:59Çantada keklik.

00:11:00Mısır, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Körfez'deki diğer şu an tahmin edemediğimiz ülkeler.

00:11:08Şimdi bu bölgede bir iş birliği planı yapmaya geldi.

00:11:11Merkez Kuvvetler Komutanı.

00:11:13Bunun üzerine Rus ne yaptı?

00:11:15Buraya donanma gelmişti ya.

00:11:17Evet.

00:11:18Hemen arkasından buraya bir tane elektro-optik cihazı gönderdi.

00:11:21Birliği.

00:11:22İran'a.

00:11:23Yani taraflar mı belli olmaya başladı?

00:11:25Bakın satrancıya iyi dikkat edin.

00:11:27Bir tanesi kuvvet gönderiyor.

00:11:29Hemen arkadan diğer.

00:11:30Hemen buraya Rusya elektro-optik birlik gönderiyor.

00:11:34Ne demek elektro-optik?

00:11:36Şimdi Raptor uçuyor örneğin. Bunu yapamaz belki ama uçarken telsiz karıştırması yapıyorsunuz.

00:11:41Frekans uzuyor.

00:11:42Bugün S-400'ler de göndereceğine.

00:11:44Bakın şimdi.

00:11:45Hemen arkasından S-400'ler gelecek dedi.

00:11:47Alacağız dedi İran.

00:11:48Bunu hemen alsa bile işe yaramaz.

00:11:50Bunun bir süreci var.

00:11:51Eğitim var, şu var, bu var.

00:11:53Demek ki birlikli beraber gönderdi ya Amerika oraya.

00:11:56Mürettebatla beraber.

00:11:57Rusya'da buraya S-400'leri muhtemelen mürettebatla beraber gönderdi.

00:12:02Bu şu demektir.

00:12:03Rusya'da savaşta, Amerika'da savaşta doğrudan.

00:12:06Yani mürettebatla göndermesi aslında doğrudan savaşta olur.

00:12:09Rus askeri komuta edecek S-400'e.

00:12:12Aynen öyle.

00:12:13Ne yaptılar?

00:12:14Tabii bunu çok emin değilim ama İran'ın söyleminden yola çıkarak söylüyorum.

00:12:17Dedi ki, biz buraya birkaç gün içerisinde nükleer kapasiteye ulaşmış olacağız dedi İran.

00:12:22Mümkün mü böyle bir şey?

00:12:24Onun denemeleri var, testleri var.

00:12:26Kuzey Kore 80 yıldır bu işle uğraşıyor.

00:12:29Yüzlerce deneme yaptı.

00:12:30Hala Kuzey Kore'deki nükleer silahların tam nokta olarak kullanacağı anlamına gelmiyor bu denemeler.

00:12:36Ki hiç denemesi yok daha İran'da.

00:12:38Bu ne demektir?

00:12:39Sanki Rusya bir nükleer...

00:12:42Putin'in sözleri aklımıza geliyor o zaman hocam.

00:12:44Putin demişti ya...

00:12:46Dolayısıyla bak buraya nükleer kapasiteli bir birlik geldi mi?

00:12:50Soru, bilmiyorum.

00:12:51Sadece soruyu soralım.

00:12:52Hocam Hürmüz'deki Amerikan uçak gemisinde de nükleer bir şey var mı?

00:12:57Bu uçak gemilerinde nükleer başlıklı balistik füze olabilir mi?

00:13:02Olabilir.

00:13:03Nükleerle çalışan deniz altlarında nükleer kapasiteli füze olabilir mi?

00:13:07Olabilir.

00:13:08Ama olmayabilirdi.

00:13:09Olma ihtimali yüksek.

00:13:11Çünkü bakın nükleer kapasitesi olan 5 tane büyük devlet var.

00:13:15O konsey üyesi olan devletler resmi.

00:13:17Resmi olmayan Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, İran'a da katalım.

00:13:21İsrail gibi devletler var gayri resmi.

00:13:23Biliyoruz ama yok hükmünde.

00:13:25Bir de 3. tip ülkeler var.

00:13:27Bunlar da başkalarının nükleer silahlarını depolayan ülkeler.

00:13:33İşte Almanya, İtalya, Hollanda, Belçika ve açık kaynakta olduğu için söylüyorum Türkiye.

00:13:40Buradaki depolar dışarıdayken buradaki İran'daki böyle bir nükleer birliğe hayır demez Putin.

00:13:50Bütün bunlara rağmen aynı zamanda ABD heyeti İran'la görüştü.

00:13:56Net bir şey söyleyeyim yapmayın dedi.

00:13:59Çünkü arkasından gelecek mukabeleyi biz bile bilmiyoruz dedi.

00:14:03Bir uyarı niteliğinde miydi aslında?

00:14:07Tehdit, ikna, uyarı ne derseniz deyin.

00:14:10Hemen İran'a hemen arkasından şoygu geldi.

00:14:13Arkanızdayız dedi.

00:14:14Neden?

00:14:15Çünkü İran'la Rusya arasında Hasan Bey biliyorsunuz Ukrayna Savaşı'nda bir anlaşma yapıldı.

00:14:24Savunma İşbirliği Anlaşması.

00:14:25Bu anlaşma diyor ki bana yapılan saldırı sana da yapılmıştır.

00:14:29Sana yapılan saldırı.

00:14:30Beşinci madde.

00:14:31Ne yaptı İran bunun üzerine?

00:14:32Gitti hemen 3 bin tane kamikaze drone verdi.

00:14:35Çok sıkıştığı bir anda hem de.

00:14:37Rusya'ya.

00:14:38Şimdi Tahran'a ilk defa toprağına yapıldığı için bakın Şam.

00:14:43Oradaki Büyükelçilik toprağı sayılır ama teknik olarak öyle.

00:14:47İlk defa Tahran, İran'ın toprağında İsrail, Amerikan iş birliği yapılan bir suikast var.

00:14:53Maddenin gerekleri oluştu.

00:14:55Şartları oluştu.

00:14:56Elektro-optik birliği S-400'ler parantez içerisinde tırnak içerisinde nükleer kapasite geldi mi?

00:15:04Geldi.

00:15:05Putin ne dedi?

00:15:06Yapın.

00:15:07Ama dedi bakın sonrasında olacaklar konusunda bana güvenme dedi.

00:15:10Bir de sivillerin olmayı filan gibi şeyler.

00:15:13Orantılı diyor hocam işte orantılı.

00:15:15Demek ki koşullar bu.

00:15:17Hadi bakalım hemen hemen olarak karar verin şimdi.

00:15:19İkinci konu vasıtalar.

00:15:21Neyle yapacağız?

00:15:22Bir birleşik harekat konsepti diye bir konsept çıktı.

00:15:25Yeni bu şu demektir.

00:15:26Vekil kuvvetlerle düzenli orduların hep beraber saldırması demek.

00:15:31Çok anlaşılsın diye basit söylüyorum.

00:15:33Dünyada vekil kuvvet çok.

00:15:35Ama öz kuvvetler kullanılmıyor genelde.

00:15:37Vekiller üzerinden gidiyor.

00:15:39Hamel eyledi ya doğrudan yapın diye.

00:15:41Vekil güçlerin yapmış olduğu müdahale ya da mukabele çok etkin değil.

00:15:45O yüzden vekil kuvvetlere ve ordusuna görev dağılımı yapıldı.

00:15:51Ne zaman?

00:15:52Yine şehit haniyenin öldürülmesinden bir gün sonra.

00:15:55Bir toplantı yapıldı.

00:15:56Toplantının başkanı genel kumaya başkanı İran'ın.

00:15:59Kim var burada?

00:16:00Muhtemelen Husilerin heyeti var.

00:16:02Hizbullah heyeti var.

00:16:04Haçlı Şabi'den bir grup var.

00:16:06Artı Suriye'deki Şii milislerin başındaki ekip var.

00:16:09İran ordusu var.

00:16:10Devrim muhafızlarının lideri var.

00:16:12Başında da hepsinin genel kumaya başkanı var.

00:16:15Hizbullah'a dediler ki siz burada kuzeyde birkaç tane görev yapacaksınız.

00:16:21Bunlardan bir tanesi Golani Tugay'ı var tam şurada.

00:16:25Tam şurada bir yerde.

00:16:27Kuzeydeki İsrail kuvvetlerinin en güçlü Tugay'ı.

00:16:31Bunun dedi komuta kontrol merkezlerini imha edin.

00:16:34Telekomünikasyon alt tapısını imha edin.

00:16:36Başladılar ilk gün operasyona.

00:16:38Sekiz operasyon yapıldı.

00:16:40Golani Tugay'ın karargahı yer değiştirmek zorunda kaldı.

00:16:44Çok ciddi bir yer değiştirmediler.

00:16:47Çünkü kablolular vardır.

00:16:49Telsizler çakılıdır falan.

00:16:51Yer değiştirmek zorunda kaldı.

00:16:53İkinci görevi şuydu.

00:16:55Şuradaki Hayfa Limanı takviye limanıdır.

00:16:58Askeri ve sivil maksatta kullanılıyor.

00:17:00Orayı vurdular.

00:17:01Hizbullah'a dediler ki Hayfa Limanı'nın özellikle askeri tesislerini

00:17:05stratejik önemi haiz ekonomik tesislerini, enerji altyapısı şu bu falan

00:17:10onları vuracaksın dedi.

00:17:11Vurdu.

00:17:13Üçüncü görevi demir kubbeyi oyalayın dedi.

00:17:16Demir kubbenin bir tane mermisi yüz bin dolar.

00:17:19Ne yaptılar?

00:17:20Oradan attılar bin dolarlık kat duşaları.

00:17:23Yüz bin dolarlık demir kubbe mühimmatı havada telef oldu.

00:17:27Vurdu, vurmadı.

00:17:28Bakın vursa bile...

00:17:30Vurdu ama o kadar paraya vurdu.

00:17:31Yüz bin dolar gitti.

00:17:33Amerika Birleşik Devletleri demir kubbe sistemine mühimmat yetiştireceğim diye

00:17:37çaba harcıyor.

00:17:38Pentagon çok rahat değil bu konuda.

00:17:40Çünkü kuzeyde de bir savaş var.

00:17:41Onlara da yetişmeye çalışıyorlar.

00:17:43Demek ki Hizbullah aslında mukabeleye başlamış durumda İran.

00:17:48Bakın görevde hususları dedi ki siz dedi

00:17:51Bab el-Mendeb boğazını tutun.

00:17:53Sadece İsrail bandıralı değil.

00:17:56Bütün ülke bandıralı gemileri durdurun.

00:18:00Yani şu boğazı tıkarsan Süveyş kanalı çöp.

00:18:03Akdeniz çöp.

00:18:04Bütün ticaret durur.

00:18:06Daha başlamadılar bu işe.

00:18:08Başta Şabiye ve şuradaki Şii milislere dedi ki

00:18:11Genel kumar başkanı İran'ın

00:18:13Buradaki Amerika Birleşik Devletleri'nin üstlerine saldırı düzenleyin.

00:18:17Yaptılar.

00:18:18Irak'ta vurdu.

00:18:20Şu bölgeyi vurdular.

00:18:22Irak'ta da Amerikan üstlerini vurdular.

00:18:25Şimdi vekiller işini yapıyor kardeşim.

00:18:27Plan tıkır tıkır işliyor yani.

00:18:29Birleşik harekatı olacak mı?

00:18:31İran Birleşik harekata katılacak mı?

00:18:34Yani Hamele'nin talimatı, büyük görevi, daha doğrusu emri yerine getirilecek mi?

00:18:39Nasıl yapabilir?

00:18:40Elinde hava kuvvetleri var.

00:18:42Buradan çıkacak uçak.

00:18:44Yine anlaştığınızı söylüyorum.

00:18:45Irak toprakları geçecek.

00:18:46Suriye toprakları geçecek.

00:18:48Ve buradaki stratejik testleri vuracak.

00:18:51Ne var ellerinde?

00:18:52MiG-29 var.

00:18:54Su-24 var.

00:18:55Bir de şahlık döneminden kalan F-14A tipi savaş uçakları var.

00:18:59Bunların sayıları çok düşük.

00:19:01Nasıldır hocam bu savaş uçaklarının özellikleri?

00:19:03Yani Rus tipi belli.

00:19:05Zaten hepsi 4. ve 3.si.

00:19:07Oraya kadar uçup gelebilirler mi?

00:19:09Görünürlüğü çok yüksek.

00:19:11Yani ta şuradan çıkar çıkmaz.

00:19:13Şuralarda bir yerde vurulur hepsi.

00:19:15O yüzden kimse bunu riske atmaz.

00:19:17Sayı çok az çünkü.

00:19:19Donanmaya bakın.

00:19:20Umman Denizi'nin olduğu bölgelerle şuralarda dolaşıp duruyorlar.

00:19:22Pek bir gücü yok.

00:19:2433 tane sadece denizaltısı var.

00:19:26Onlar da geçse şurada torpidolara yakalanacak.

00:19:30Yani denizden ve karadan herhangi bir müdahale etme durumu yok gözüküyor yetenek açısından.

00:19:36Kara kuvvetleri zaten çıkmaz dışarıya.

00:19:38Çıkamaz.

00:19:40Ancak Hizbullah'ı kullanırlar kara kuvveti gibi.

00:19:42100 bin kişilik bir kuvveti var.

00:19:44Geriye şu kalıyor.

00:19:46Balistik ve seyir füzeleri ve kamikaze drone'lar.

00:19:48Şimdi İran eğer bu konuda samimiyse.

00:19:52Yani misilleme konusunda.

00:19:54Buradaki rampaları barış garnizonlarına alıp biraz Irak sınırına yaklaştırması gerekiyor.

00:20:00Ki onu birkaçını yaptılar.

00:20:02Ya demastrasyon ya da gerçekten atış için hazırlamaya çalışıyorlar.

00:20:06Ama hareket var.

00:20:08Dolayısıyla balistik füzeler ve seyir füzeleri 300 km'den 2500 km'ye kadar menzili var.

00:20:14Demek ki Tahran'dan bilhassa İsrail'in istediği noktasını rahatlıkla vuruyor.

00:20:19Hadi vur.

00:20:21Hadi.

00:20:24Basıta seçiminde yine gidecekler Hizbullah'a bağlı kalacaklar gibi gözüküyor.

00:20:31Yani hadi kara deniz gücünle ya da hava gücünle bir müdahale yapamıyorsun.

00:20:35Teknik olarak balistik füzelerle ki onlar nükleer silah da olabiliyor.

00:20:40Başlığı değiştirirsen olabilir.

00:20:42Ama konvansiyonel balistik ve seyir füzelerle dahi buradaki füze sistemini çalıştırsa.

00:20:49Aynı anda Hizbullah ve Hussiler de o bölgeye füze yağdırsa bir şekilde demir kubbe çöp.

00:20:56Yine söylüyorum.

00:20:57Olur mu?

00:20:58Çöp.

00:20:59Neden yapmıyorlar diyeyim ben de o zaman.

00:21:00Onu hocamız cevaplayacak.

00:21:02Hocalarımız cevaplayacak.

00:21:03Ben teknik olarak anlatayım.

00:21:05Bir şey daha söyleyeyim.

00:21:06Hedef etki analizi yapması lazım.

00:21:10Hedef etki analizi şu.

00:21:12Can yakıcı hedefler, can yakmayıcı hedefler.

00:21:15Ölümcül hedefler, ölümcül olmayan hedefler.

00:21:17Little non little dediğimiz hocam bilirsiniz.

00:21:19Dolayısıyla ölümcül hedeflere doğrudan işaret ediyorsanız bu sadece insan öldürmek anlamına gelmiyor.

00:21:25Stratejik testler, kontrol merkezleri ya da büyük üretim merkezleri gibi depolar, mühimmat depolar özellikle bunlar ölümcül.

00:21:32Yani bir şekilde hakikaten İsrail ordusunu zora sokar.

00:21:36Muharebe müessiriyetini azaltır.

00:21:38Onun için buna da karar vermek durumundalar.

00:21:41Ölümcül hedeflere mi atacağız?

00:21:43Yoksa can yakmayan kıyıdan köşeden mi atacağız?

00:21:47Bakın çok zor bir karar.

00:21:49Onun için bu tabloda son söyleyeceğim.

00:21:52Bu yapılacak olan harekat, baştan söylemiş olabilirim hatırlamıyorum.

00:21:55Bu yapılacak mukabele Hamas'a yarar mı, yaramaz mı?

00:22:00Hizbullah yarasın istiyor.

00:22:02O yüzden diyor ki ateşkes yap, yapmayalım bu harekatı.

00:22:07Bak ateşkesi imzala İsrail.

00:22:10Kesilsin orada savaş, ben de yapmayayım diyor.

00:22:13Bakın kartlar ortada.

00:22:15Ateşkesi kim istemiyor?

00:22:17Netanyahu istemiyor.

00:22:19İsrail demiyorum bakın.

00:22:20Netanyahu ateşkesi orada imzalarsa biter.

00:22:24Uluslararası mahkeme zaten peşinde.

00:22:27Zaten kamuoyundan bir şey kalmamış.

00:22:29Artık bu yoldan dönüşü yok yani.

00:22:31Ateşkes olmasın için Netanyahu yırtınıyor şu anda.

00:22:34Ve Haniye'yi vurmanın sebebi de o değil mi hocam?

00:22:37Müzakereciyi öldürdüler ya.

00:22:39İşte tam ağzımdan çıktı.

00:22:41Haniye'nin bile şehit edilmesinin arka planında

00:22:44böyle bir ciddi müzakerecinin olmasıdır.

00:22:47Arkasından kim isterse istesin ateşkesi

00:22:49çok büyük ihtimalle o suikast şebekesi

00:22:52bugün Tahran'da yaptı.

00:22:54Yarın Beyrut'ta yapar.

00:22:56Öbür gün Arabistan'da yapar.

00:22:57Ekip gider, arar, bulur.

00:22:59Onu da şehit eder.

00:23:00O yüzden tablo karışık.

00:23:02Son tahlilde bu davranış gerçekleşecek mi?

00:23:06Evet, İran bir mukabere yapacak.

00:23:08Ama hangi vasıfları yapacak?

00:23:10Ne zaman yapacak?

00:23:12Can yakacak mı?

00:23:14Putin'i mi dinleyecek?

00:23:15Amerika'nın tehditine mi boyun eğecek?

00:23:17Bunu zaman gösterecek.

00:23:19En son eğer mukabele başlarsa biraz sonra

00:23:22bittiğinde ya bizim bu tablomuz gayet açık ortaya çıkacak

00:23:27ve diyeceğiz ki evet İran gerçekten misliyle mukabele etti

00:23:31ve gerekli yerleri vurdu.

00:23:33İsrail ordusunun müezziniyeti düştü.

00:23:36Hamas'ın ateşkese biraz daha yakın olmasına

00:23:39sebep oldu demek mümkün.

00:23:41Şimdilik bunları söylerim isterseniz.

00:23:43Peki, çok teşekkür ediyorum Kemal Hocam.

00:23:45Çok net bir şekilde aslında o teknik bilgileri verdi.

00:23:48Sayın Enes Bayraktı sizinle devam etmek isterim.

00:23:50Şimdi tabii aslında hocam çok güzel anlattı.

00:23:53İran için yapılacaklar belli özellikle İsrail'e karşı.

00:23:56Ama neden yapılmıyor?

00:23:57Aslında bunu da sormak lazım.

00:23:59Yani siz böyle bir misillemeyi bekliyor musunuz

00:24:01ya da ne oranda bekliyorsunuz onu sorayım.

00:24:04Evet, şimdi aslında burada temel mesele

00:24:06İran'ın İsrail'e bir cevap verip vermemesi meselesi değil.

00:24:10İran bir cevap verebilir İsrail'e.

00:24:12Bir önceki konsolosluk saldırısında olduğu gibi

00:24:15bir cevap üretebilir.

00:24:17Ama bu cevap, ürettiği cevap

00:24:19İsrail'i caydıracak mı?

00:24:21Bundan sonra İran'a karşı yapacağı

00:24:23doğrudan İran'ın topraklarında

00:24:26ya da İran'ı temsil eden temsilciliklere

00:24:29karşı saldırılarda bu saldırılardan caydıracak mı?

00:24:32Sorusu aslında önemli olan.

00:24:34Bir önceki saldırı sonrası İran'ın ürettiği cevap

00:24:37ve akabinde İsmail Haniye'nin Tahran'da şehit edilmesi

00:24:42bize İran'ın İsrail'i caydıramadığını

00:24:45çok açık ve net bir şekilde gösterdi.

00:24:47Şimdi caydırıcılık önemli bir konsept

00:24:49uluslararası ilişkilerde.

00:24:50Ne demek?

00:24:51İki aktör arasında bir askeri dengenin kurulması

00:24:54ve taraflardan birinin diğer tarafa saldıramayacak şekilde

00:24:58iki taraf arasında bir dengenin oluşturulması demek bu.

00:25:01Yani eğer ben başka bir devlete bir saldırı yapacağım zaman

00:25:06ondan göreceğim mukabele beni gerçekten zor duruma sokacaksa

00:25:11iktisadi açıdan, askeri açıdan bana çok ciddi zarar verecekse

00:25:14o zaman ben bu saldırıyı gerçekleştirmem.

00:25:16Ama eğer ben bir saldırı gerçekleştiririm ve

00:25:19bundan göreceğim karşı saldırıda

00:25:21bana ciddi bir zarar vermeyeceğini düşünecek olursam

00:25:24ya da o zararı bertaraf edecek

00:25:27ciddi bir teknolojik üstünlüğe sahipsem

00:25:30o zaman her türlü saldırıyı gerçekleştiririm.

00:25:33Şimdi İsrail ile İran arasındaki askeri denge aslında

00:25:36demin hocam da anlattı bu şekilde.

00:25:39Yani İsrail'in İran içerisinde her türlü operasyonu yapma

00:25:43teknik açıdan imkan ve kabiliyeti var.

00:25:46Onun ötesinde İran ile İsrail arasında doğrudan bir savaş çıkması durumunda

00:25:51Amerika Birleşik Devletleri gibi bir süper gücün

00:25:54bölgeye yığdığı askeri gücüyle ve bütün teknolojik imkanlarıyla

00:25:57İsrail'in yanında yer alacağı da kesin.

00:26:00Bu denge bu şekilde olduğu için İran bir cevap vereceği zaman

00:26:04kırk defa düşünüyor, önceden haber veriyor, tarafları bilgilendiriyor

00:26:09ve bak biz size cevap veriyoruz ama amacımız sadece cevap vermek.

00:26:13Yani canınızı acıtmak size ciddi bir zarar vermek değil.

00:26:17Bir önceki saldırı sırasında hatırlayın İran'dan füzeler çıktı

00:26:20iki dakika sonra devrim muhafızları açıklama yaptılar.

00:26:23Dediler ki biz cevabımızı verdik bu kadar.

00:26:27Yani daha hedefine varmadı. Anlatabiliyor muyum?

00:26:30Dolayısıyla hep bu mesajları veriyorlar karşı tarafa.

00:26:34Şimdi dolayısıyla şu anda İran'ın İsrail'e vereceği bir cevap

00:26:39yine aynı bence minimalde olacaktır.

00:26:41Yani verip vermeyeceği önemli değil aslında.

00:26:43Cevap verecek, vermek zorunda.

00:26:44Çünkü bir ulus devlet toprağında saldırıya uğramış.

00:26:46Evet bir cevap verecek ama bu saldırısında

00:26:49İsrail'i gerçekten zarar vermeye hedeflemediğini

00:26:53sürekli bunun sinyalini veriyor zaten.

00:26:55Biz daha fazla savaşı tırmandırmak istemiyoruz diyor.

00:26:58Şimdi bazen devletler savaşı tırmandırarak

00:27:02yani tırmandırarak savaşı gerginliği azaltma stratejisi de izlerler.

00:27:06Elinizi öyle yükseltirirsiniz ki karşı tarafı korkutursunuz.

00:27:10Ama İran'ın elinde böyle bir imkan yok.

00:27:12Yani İran bu tırmandırmayı yaptığı zaman İran karşısında

00:27:17İsrail zaten bunu arıyor. Bu gerginliği arıyor.

00:27:19İran bana gerçekten bir cevap üretirse

00:27:22zaten Netanyahu yönetimi İran'la tutuşacağı bir savaşı aslında arıyor.

00:27:28Sadece bugünün meselesi de değil.

00:27:30Geçmişten beri Netanyahu, hatırlayın Birleşmiş Milletler'de yaptığı bir konuşma var.

00:27:33Böyle bir karikatür göstermişti.

00:27:35Bir bomba, fitili yanıyor.

00:27:38%95'e kadar gelmiş ve İran'ın nükleer silah üretmesine çok az kaldı.

00:27:42Dolayısıyla hem İsrail'deki siyaseti

00:27:47hem de Amerika'daki siyonistler

00:27:50nasıl Irak'a karşı bir operasyon yapıldıysa

00:27:53İran'a da bir operasyon yapılmasını eskiden beri arzuluyorlar ve istiyorlar.

00:27:56Ve Amerika'yı bu yöne sevk etmeye çalışıyorlar.

00:27:59Dolayısıyla Amerikan yönetimi de aslında şu anda seçimlere giden Amerikan yönetimi de böyle bir şey istemiyor.

00:28:04Onlar da İran'a diyorlar ki sakın cevap verme.

00:28:07Çünkü sen ne cevap verirsen ver.

00:28:09Bu Netanyahu'nun ne yapacağı belli değil.

00:28:11Bu işten iyice çığırından çıkarabilir.

00:28:13Ya da vereceğin cevap o kadar soft olsun ki biz bunu idare edebiliriz.

00:28:16O yüzden mesela bir önceki saldırı öncesinde

00:28:19Amerikan savaşçakları,

00:28:21gemileri bütün İran füzelerine hedef aldılar.

00:28:24Sadece onlar değil.

00:28:25Ürdün, İngiltere hepsi İsrail'in yardımına koştu.

00:28:29Dolayısıyla arada böyle bir İran açısından ikilem var.

00:28:34Onun sebebini söyleyeyim mi hocam?

00:28:36Ürdünlüğe girdi. Çok özür dilerim.

00:28:38Teknik bir konu çünkü bu.

00:28:40Kamikaze drone'lar.

00:28:42Şahit 129 ve 136 tip kullanıldı.

00:28:45Bir de muhacir 6 tipi kullanıldı.

00:28:47Muhacir 6 tipi kamikaze drone'lar,

00:28:50bu şahit tipi drone'ları seyir halinde gözlemleyen,

00:28:54yani sürünü çobanı gibi gözlüyorlar hareketlerini.

00:28:58Düştüğü yerin doğruluğunu test edip

00:29:01aynı anda canlı veri aktarıyorlar İran makamlarına.

00:29:04Şimdi bakın yani İran istese hedef analizi,

00:29:08yani hasar analizi yapar,

00:29:11vurduğu yerleri yayınlardı.

00:29:13Çünkü gözlemliyor.

00:29:14En sonunda o muhacir 6 tipi şeyler kendini imha ediyor.

00:29:18Hedefe doğru giderek.

00:29:20Fakat burada şu var kamikaze drone'lar,

00:29:22biliyorsunuz 4 kilometrenin altında uçabiliyorlar.

00:29:25Ama demir kubbenin radar sistemi,

00:29:274 kilometre ve 70 kilometre arasını ancak test ediyor.

00:29:31Aşağı göremiyor.

00:29:324 altını göremez.

00:29:33O yüzden İran, İsrail daha doğrusu,

00:29:36Ürdün Hava Kuvvetleri'ne ihtiyacı var.

00:29:38SİHA'larına ihtiyacı var.

00:29:39Yani dünün sonunda İsrail'i korumak üzere

00:29:41etrafında bir kalkan oluşturulmuş durumda.

00:29:45Bütün bu devletlerin kapasiteleri devreye giriyor.

00:29:48Şimdi dolayısıyla böyle bir denge varken,

00:29:50İran'ın İsrail'e karşı,

00:29:52İsrail'in canını acıtacak

00:29:54ve caydırıcılığı tekrardan sağlayacak arada

00:29:57bir cevabı üretmesi pek mümkün değil.

00:29:59Bu tabi İsrail'i paradoksal bir şekilde daha da iştahlandırıyor.

00:30:06Çünkü düşünün şimdi,

00:30:09Size bir sokakta birisi gelmiş, musallat olmuş.

00:30:12Ona ciddi bir tepki koymazsanız,

00:30:16daha da cesaretlenir saldırganı size karşı.

00:30:18Aslında İran yatıştırmaya çalışıyorken,

00:30:22İsrail'i, Netanyahu'yu daha da cesaretlendiriyor.

00:30:25Yani Büyükelçiliği vurdu.

00:30:27Şimdi geldi İran'ın içerisinde.

00:30:29Şimdi İran'da bu tartışılıyor.

00:30:32Yarın gelip bizzatıhi İran Cumhurbaşkanı'nı vursa,

00:30:35ki bir önceki helikopter kazası ki çok şüpheli.

00:30:39Çünkü İsrail 7 Ekim saldırısından doğrudan İran'ı sorumlu tuttu.

00:30:44Ki haksız da sayılmaz.

00:30:46Yani İran'ın burada ciddi parmağı olduğunu biliyoruz.

00:30:48Şimdi dolayısıyla buna ne cevap üreteceğiz diyorlar.

00:30:52Buna vekillerin üzerinden bir cevap üretebilirsiniz.

00:30:55Ama bu vekillerin üzerinden ürettiğiniz cevap

00:30:58hiçbir zaman yeterli olmuyor.

00:31:00Karşı tarafı caydırmıyor.

00:31:01Böyle bir İran ikilem içerisinde

00:31:04baktığınız zaman ve İran

00:31:06geçmişten beri aslında demin bahsedildi,

00:31:08bölgede kurduğu politikayla bir vekiller kurdu.

00:31:11Bunun üzerinden İsrail'le üstü örtülü bir mücadele içerisinde.

00:31:14Şimdi neten yahu mindere çekmeye çalışıyor İran'ı.

00:31:17Diyor ki çık meydana,

00:31:19al boynun ölçüsünü benim karşımda diyor.

00:31:21Çünkü o da arkasına gönüyor.

00:31:22Arkasında da İsrail'in arkasında da Amerika Birleşik Devletleri var.

00:31:25Ve İsrail'in bir savaşa girdiği yerde

00:31:27hiçbir Amerikan yönetiminin

00:31:29ona destek çıkmaması gibi bir durum söz konusu olamaz.

00:31:31Maalesef durum böyle yani.

00:31:33Gerçeklik böyle.

00:31:34Şimdi vekilleri üzerinden

00:31:36örtülü bir savaş yürütüyor.

00:31:38Ve geçmişten beri sadece bu suikast

00:31:41bugünün meselesi değil bakın.

00:31:42Geçmişten beri İran içerisinde

00:31:44İsrail'ler

00:31:46suikastler dizisi düzenlediler.

00:31:48Mühendislere karşı, İran'ın nükleer programına karşı.

00:31:51Irak'ta Kasım Süleymani,

00:31:54Amerikalılar gerçi onu şey yaptılar.

00:31:56Ama Suriye'de, Irak'ta

00:31:58hep İran'ın vekillerine yönelik saldırılarda bulundu İran.

00:32:01Ve İsrail hiçbir cevap üretemedi.

00:32:03İsrail bunlara karşı ciddi bir cevap üretemedi.

00:32:05Bunun adını da stratejik sabır koydu İran.

00:32:08Yani biz stratejik bir sabır gösteriyoruz.

00:32:12Çünkü karşımızdaki düşman tırnak içerisinde

00:32:14çok kavi, güçlü.

00:32:15Dolayısıyla biz bununla bu şekilde mücadele ediyoruz.

00:32:17Ama artık 7 Ekim'den sonra

00:32:21o eski mücadele etme biçimi yetersiz.

00:32:27Çünkü 7 Ekim'den sonra her şey değişti.

00:32:297 Ekim'e kadar belki o üstörtülü kavga, gürültü,

00:32:33altta yürüyen mücadele gidebilirdi.

00:32:357 Ekim'den sonra bütün kartlar açıldı.

00:32:37Yani Gazze'de olan savaş.

00:32:39Şimdi Hizbullah mesela

00:32:41İsrail ile olan bir savaşa doğrudan girmemeye çalışıyor.

00:32:44Kontrolü tutmaya çalışıyor.

00:32:45Ama şunu görüyoruz.

00:32:47306-307. gün oldu.

00:32:49Her geçen gün kriz ve savaşın ateşi harlanıyor.

00:32:54Daha da artıyor.

00:32:55Böyle yavaş yavaş kaynayan

00:32:58bir şey olur ya, atarlar kurbağa, yavaş yavaş ısıtırlar ıstakozu.

00:33:02Yavaş yavaş kaynamaya başladı.

00:33:04Ateş sürekli artıyor.

00:33:06Kontrol ettiklerini zannediyorlar ama iş kontrolünden çıkmaya başladı.

00:33:09İsrail açısından Lübnan'daki bu Hizbullah'ın varlığını

00:33:13devam ettirmesini kabul etmek tırak içerisinde.

00:33:15İsrail açısından söylüyorum.

00:33:16Onlar diyorlar ki biz bunu kabul edemeyiz.

00:33:18Çünkü İran öyle silahlar verdi ki Hizbullah'a

00:33:21sürekli özellikle İsrail'in kuzeyini hedef alıyor.

00:33:25Biz bunu kabul edemeyiz.

00:33:26İsrail'deki güvenlik çevresi,

00:33:30biz bu Hizbullah'a önünde sonunda bir savaş yapmak zorundayız.

00:33:33Bu Hizbullah'a Litaniye Nehri'ne kadar sürmek zorundayız.

00:33:36Orada bir güvenli bölge kurmak zorundayız gibi

00:33:38söylemleri kullanıyorlar.

00:33:40Dolayısıyla bu savaş öyle de böyle günün sonunda

00:33:44bölgesel bir savaşa doğru gidiyor.

00:33:46Kaçınılmaz bir şekilde maalesef.

00:33:47Ve İran, İsrail'i yatıştırdığını zannettikçe

00:33:50daha çok iştahlandırıyor maalesef.

00:33:52Ve Amerikalılar da istemedikleri bir savaşa doğru sürükleniyorlar.

00:33:56Yani benim gördüğüm.

00:33:58Amerikalılar da çünkü böyle bir savaşı istemiyorlar.

00:34:00Daha doğrusu Amerikan askerlerini göndermek istemiyorlar ama

00:34:03bir süre sonra Amerikalılar da işe müdahil olmak zorunda kalacaklar.

00:34:07Eğer Netanyahu yaptığı provokasyonlarla…

00:34:10Aslında başladılar bile diyebiliriz Amerikalılar için öyle değil mi?

00:34:13Tabii üstü örtülü bir şekilde.

00:34:15Demin bahsedildi.

00:34:16Hatta Amerikan özel kuvvetlerinin Gazze'de

00:34:18savaşın ilk günlerinde operasyonlara müdahil olduklarıyla

00:34:21ilgili bilgiler de var.

00:34:22Bunlar üstü örtülü.

00:34:23Devletler üstü örtülü operasyonlar yaparlar ama

00:34:26artık onun ötesinde Amerikan ordusunun tam manasıyla bölgede olduğunu

00:34:30ve İsrail ile İran arasında böyle bir savaş çıkacak olursa

00:34:35açık bir savaş çıkacak olursa topyekun

00:34:37o zaman İsrail'in arkasında hizallanacağını göreceğiz.

00:34:40Dolayısıyla burada İran böyle bir ikilemle karşı karşıya.

00:34:44İran'ın artık o vekilleri üzerinden sürdürdüğü

00:34:47savaşın ya da politikanın sınırlarına İran ulaştı artık.

00:34:51Artık vekillerle bir yere kadar.

00:34:52Artık ya sen mindere çıkacaksın,

00:34:54boyun ölçüsünü alacaksın,

00:34:56ya da sürekli gelecek sene adam ülkende vuracak,

00:35:00başkentinde suikast düzenleyecek,

00:35:05büyük elçiliğe vuracak.

00:35:07Daha ne olması gerekir?

00:35:09Bir şey kalmıyor daha geriye.

00:35:12Özür dilerim çok uzattım ama

00:35:14şimdi şöyle bir tartışma da var.

00:35:15İran'ın bu şerefi, haysiyeti bunu kaldıramaz falan filan.

00:35:18Ben bunların yani İran açısından baktığınız zaman

00:35:22çok da güzel bunun tevilini yapacaklarını düşünüyorum.

00:35:24Zaten hani İran kültüründe de böyle bir tevil şeyi var zaten.

00:35:31Dolayısıyla bunu çok rahat kendi vekillerine,

00:35:34kendi kültürel çevresine anlatacak,

00:35:36tırnak içerisinde satacak bir söylemi üretme konusunda

00:35:39bundan aciz değil İran.

00:35:40Dolayısıyla hani meseleyi bir

00:35:42işte şeref-haysiyet meselesi üzerinden okuyup

00:35:45onun üzerinden bir cevap üretmek zorundalar gibi okumamak lazım.

00:35:48Yutabilirler de bunu.

00:35:50Hani şuna hiçbir cevap da üretmeyebilir İran.

00:35:52Bunu çok güzel de pazarlar kendi kitlesine.

00:35:54Buradan bir sıkıntıya uğrayacağını düşünmüyorum ben.

00:35:57Esas sıkıntı İsrail'i caydıramıyor oluşuyor.

00:36:01Devamının gelecek oluşuyor bu saldırıların.

00:36:04Şimdi hocam sizinle devam edeceğim Tolga hocam.

00:36:08İran'a bir yetkiliden gelen iki öncelik var, sözleri vardı.

00:36:13Bir Gazze'deki ateşkes, iki de hani yeninin intikamı dedi.

00:36:16Şimdi tabii aslında hem bu cümlelerden de yola çıkarak

00:36:19şöyle bir sizinle de değerlendirmek isterim.

00:36:21Yani böyle bir misilleme ne oranda olur?

00:36:24Yani olmaz böyle bir misilleme diyen de çok var aslına bakarsanız.

00:36:28Yani hocam da aslında son sözlerinde onu söyledi.

00:36:30Bir cevap da gelmeyebilir.

00:36:31Ama nasıl bir misilleme beklersiniz siz İran'dan gelecek?

00:36:35Şimdi hocalarım bayağı geniş bir çerçeveyi çizdi.

00:36:40Ben de hem sorunuzu hem de ekleyeceğim bazı şeyler de var.

00:36:43Hepsini yavaş yavaş aktarmış olayım.

00:36:45Önce sorduğunuz soruyla başlayayım.

00:36:47Şimdi İran buna cevap vermek zorunda aslında.

00:36:52Çünkü cevap vermediği takdirde önce ilk başta rejim güvenliği tehlikeye girecek.

00:36:58Çünkü içeride zaten rejimle ilgili bir sıkıntı var.

00:37:02Toplumda bir rejim karşıtlığı oluştu.

00:37:04Ve bu hem sayısal olarak hem de güç olarak da artıyor içeride.

00:37:10Şimdi böyle bir durumda bu kadar olaylar yaşanmış buna cevap veremeyen bir İran yönetimi

00:37:18doğal olarak özellikle rejim karşıtlarının gözünde daha da geriye düşecektir.

00:37:22Böyle devam ederse önce sokak olaylarıyla başlar vs.

00:37:25Bu iş bambaşka bir yere doğru gitme olasılığı çok yüksek.

00:37:28İkinci durum ulusal güvenlik.

00:37:32Çünkü İran kendi güvenliğini aslında bu direniş ekseni üzerinden kuruyor.

00:37:43Bu vekiller aslında İran'ın sınır ön kuvveti gibi düşünebiliriz.

00:37:49Çünkü İran'ın düşmanı sadece Amerika, İsrail değil.

00:37:52İran aynı zamanda bölgedeki herkesle de arası kötü olduğu için

00:37:55onlarla da arasını bu şekilde bir dengelemeye, güç dengesi yapmaya çalışıyor.

00:38:00O yüzden onların da gücünü kaybetmeden, onların bağlılığını kaybetmeden

00:38:06çünkü eğer cevap vermezse Hizbullah gibi İran için çok önemli olan vekillerin

00:38:13Tahran yönetimiyle arasının açılma olasılığı var.

00:38:16Çünkü bunlar bir şey bekliyorlar, bir hareket bekliyorlar.

00:38:20O yüzden bir şekilde cevap vereceği kanaatindeyim.

00:38:25Bu şekilde çok büyük ihtimalle vekilleri üzerinden olma ihtimali yüksek.

00:38:30Neden?

00:38:31Çünkü aslında Nisan ayında biz, hocalarım söyledi bu 3 saat miydi, 4 saat miydi

00:38:36havada kalma süresi o İHA'ların çıkışını, varışını, her şeyi takip ettik.

00:38:4112 saat olsun.

00:38:4212 saat mi sürdü?

00:38:43Yani bütün o yolu takip ettik.

00:38:45Şimdi buna benzer bir misilleme ne İran halkını artık tatmin eder

00:38:51ne uluslararası toplum buna inanır.

00:38:54Bunun bir üstüne çıkması lazım.

00:38:56Ama aynı zamanda bugün Nisan'dan farklı.

00:39:00Nisan ayında İran'ın doğrudan toprağa hedef alınmıştı ve İsrail bunu üstlenmişti.

00:39:05Yanlış hatırlamıyorsun.

00:39:06Şimdi burada evet Tahran'da İran'ın başkentinde gerçekleşti

00:39:10ama suikaste uğrayan İranlı bir yetkili değil.

00:39:13Şimdi bunu uluslararası hukuk, uluslararası toplum vesaireye koyduğumuz zaman

00:39:18burada vekiller üzerinden vereceği bir cevabı daha herkesi tatmin eder bir hale sokabilir İran.

00:39:26Yani doğrudan ben hedef alınmadım, benim kollarım hedef alındı.

00:39:32O zaman benim kollarım üzerinden bir cevap veriyorum diye bir gerçeklik ortaya koyabilir.

00:39:39O yüzden de bir eş zamanla sadece Hizbullah değil belki Hizbullah'la birlikte Yemen'den veya Suriye'den

00:39:46başka örgütlerin de aynı anda saldırısıyla bir cevap verebilir.

00:39:51Burada tabii iki önemli faktör var.

00:39:55Birincisi bu cevabın boyutunu hangi ölçüde kurgulayacak?

00:39:59Yani gerçekten bir cevap vermek mi isteyecek ki bu gerçek cevabının içinde

00:40:04İsrail'i vurmak, şehirlerine büyük zararlar vermek mi var?

00:40:11Yoksa yine korkutmak ve İran'ın kendi istediği bir düzlemi inşa etmek bölgede bu mu var?

00:40:18Şimdi Hayfa şehri önemli İsrail'de.

00:40:23Hayfa'yı hedef almak aslında İsrail için stratejik açıdan çok kötü.

00:40:29Çünkü Hayfa önemli bir liman ama aynı zamanda burada fabrikalar var, konteynerler var

00:40:36veya işte kimyasal dolu depolar var vesaire.

00:40:40Yani burada vurulduğu anda, daha birkaç gün önce bir raporda okudum,

00:40:44binlerce insanın tek bir deponun vurulmasıyla binlerce insanın etkilenme olasılığı var.

00:40:49Şimdi eğer böyle bir şey yapacaksa yani İran'a gerçekten,

00:40:53düzeltiyorum İsrail'e gerçekten bir ceza vermek, orada bir şiddet oluşturmak istiyorsa

00:40:59bunlar bir taktik ki bunu zaten göstererek de bu taktiği karşı tarafa satıyor.

00:41:07Şunu da unutmayalım, bence zaten biz birkaç gündür İran'ın misillemesini görüyoruz.

00:41:14Yani psikolojik harekatla başladı İran buna.

00:41:18Yani işte her gün İsrail yönetiminin, İsrail toplumunun bu kadar teyakkuzda olması

00:41:25bir yerden sonra hem toplumun reflekslerini düşürecek hem de asıl eğer olacaksa

00:41:32misillemenin olacağı gün savunma ihtimalini, savunma gücünü azaltacak.

00:41:39Yani aslına bakarsanız şimdi burada İsrail yetkililerinin aldığı önlemlere bakacak olursak

00:41:43aslında sizin söylediğiniz gibi yani psikolojik anlamda da şu anda İsrail

00:41:47net bir şekilde böyle bir misillemenin geleceğini bekliyor ki vatandaşlarına

00:41:51işte sığınağı yönlendirdi hatta onlara böyle işte bir erzak deposu gönderdi yani

00:41:57artık tamamen psikolojik olarak Netanyahu özellikle yani bir böyle diken üstünde

00:42:04diyebiliriz yine halkına da aslında bunu çok net bir şekilde yansıtıyor.

00:42:07Tabii yani halkın bu kadar diken üstünde olması İsrail gibi bir refah toplumu için

00:42:12çok zor bir şeydir.

00:42:13Yani bu kadar yani dört katadan insanlar buraya sırf bu refahı yaşamak için geldiler

00:42:19ve burada şimdi onlara refah vadeden devleti korumak için her gün o tehditin

00:42:26altında yaşıyorlar.

00:42:27Bu toplum için çok kabul edilebilir değil ki zaten zannediyorum son birkaç günde

00:42:33500 bin kadar İsrail'i de topraklarını yani o İsrail toprağını terk etti uçaklara

00:42:40dolup uzaklaştılar diye biliyorum.

00:42:43Şimdi burada Amerika'nın faktörü önemli birkaç gündür biliyoruz biz İran'ı

00:42:49durdurmak için gelip gidiyorlar buraya bölgeye çok sık ziyaretler başladı.

00:42:55İsrail'i durduramıyorlar çünkü.

00:42:57Netanyahu kafasına göre bir Orta Doğu planı ortaya koydu.

00:43:02Amerika bunu durdurmak istedi ama Gazze'de de durdurmak istemişti.

00:43:07Bu Gazze saldırılarında limitli olsun istedi.

00:43:10Orada da durduramadı.

00:43:12Şimdi de durduramıyor.

00:43:13O zaman bunu başka türlü çözmeye çalışıyor.

00:43:15O da İran'ın misillemesini en minimum seviyede tutarak.

00:43:20Amerika bunu niye durdurmak istiyor?

00:43:22Yani çok da böyle insancıl olduğundan aman bölgede insanlar ölmesin falan diye değil.

00:43:27Amerika bölgede sıcak çatışmanın kendisine de İsrail'e de yaramayacağını düşünüyor.

00:43:34Çünkü böyle bir çatışma olduğunda bölgede kendi idaresinde demeyelim hadi çok sert bir cümle.

00:43:40Ama kendisiyle birlikte hareket edebilecek olan aileler var.

00:43:47Bu devletlerin monarşilerindeki aileler var.

00:43:51Böyle bir sıcak çatışmaya girdiği zaman bu ailelerin desteğini kaybetme olasılığı var.

00:43:58Çünkü toplum İsrail'in yanında yer almak istemeyecek.

00:44:01İsrail'in yanında olan karşısında olacak.

00:44:03Bu sefer burada bu kadar birlikte hareket ettiği ülkeler var.

00:44:07İsrail'in, Amerika'nın.

00:44:08Bunlar karşıya geçtiğinde buradaki durum kontrol edilemez olacak diye düşünüyor Amerika.

00:44:15İsrail tam tersini düşünüyor.

00:44:17Yani benimle birlikte olanlar artık net şekilde benimle birlikte olsun.

00:44:22Mesela şimdi o Ürdün, Suudi Arabistan kuvvet İsrail'le bir hava savunma paktı imzaladı 2022 yılında.

00:44:31Burada İsrail'in hava sahasını korumak görevini aldı bu ülkeler.

00:44:37Şimdi İsrail de diyor ki madem bu kadar birlikte hareket ediyoruz.

00:44:41Hadi o zaman benim yanımda olun.

00:44:43Ve artık bölgede bu kutuplulardan biri haline gelelim biz.

00:44:48Ama bölgede bu ülkelerin toplumları bunu kabul etmeyecektir diye düşünüyorum.

00:44:54O yüzden de burada İsrail'in beklediği şey olmayacak.

00:44:58Amerika da bunu önlemeye çalışıyor zaten.

00:45:01Peki.

00:45:02Tamam öyle bitireyim o zaman.

00:45:05Peki teşekkür ediyorum.

00:45:06Efendim araya gidiyoruz bu başlıklarla birlikte gündem programında.

00:45:09Saat başında yine gelişmeleri konuşmaya devam edeceğiz.

00:45:12Bizden ayrılmayın.

00:45:13Ülke TV ekranlarına hoş geldiniz efendim.

00:45:16Saatlerimiz 22'yi gösteriyor.

00:45:18Şu gündem programında yine Orta Doğu'daki gerilimi, gelişmeleri konuşmaya devam edeceğiz.

00:45:22İki dilim boyunca da yine konuklarımla birlikte değerlendireceğiz.

00:45:26Şimdi elbette aslında ilk dilimde de konuştuk Sayın Kemal Hocam.

00:45:29Bu sefer sizinle başlayayım.

00:45:30İlk dilimde de konuştuk yani bu bölgelerde kim kimi destekliyor aslında onu da konuştuk.

00:45:35Şöyle bir başlıklar da var onlara da bir değinmek isterim.

00:45:37Amerikan New York Times gazetesinin haberine göre Rusya, Tahran'ın talebi üzerine İran'a S-4 lüs hava savunma sistemleri göndermeye başladı.

00:45:4631 Temmuz'da Tahran'da yaşanan Hamas siyasi büro şefi İsmail Haniye suikastinin ardından şiddetlenen,

00:45:52İran-İsrail arasındaki gerginliğin ortasında çıkan bu haber İranlı medya kaynakları tarafından da doğrulandı.

00:45:58İlk dilimde de konuşmuştuk.

00:45:59Şimdi aslında bunu biraz daha değerlendirmek, daha detaylı konuşmak isterim.

00:46:04Şimdi bu bölgede tabi olası bir savaş olursa biz kimin kimi desteklediğini göreceğiz. Nasıl bir tablo görüyoruz?

00:46:10İyi bir lider, iyi bir başkomutan cepheye bakmaz. Geriye bakar.

00:46:16Yani cephenin arka kısmına bakar. Bir de kendi cephesinin gerisine bakar.

00:46:21Neden? Çünkü cephenin düşman tarafı İsrail örneğin burada.

00:46:26Onun arkasındaki yırnaklanmaya bakar ve takviye yollarına bakar.

00:46:30Şimdi İran lideri çok büyük ihtimalle çok fazla İsrail'e odaklı değil.

00:46:35Nereye odaklı? Akdeniz'e. Bakın Akdeniz'e odaklandığınız andan itibaren Akdeniz takviye alanı.

00:46:43Ne var orada? Amerikalılar var, İngilizler var, Almanlar var, Fransızlar var.

00:46:51İrili ufakta birkaç Avrupa ülkesi var. Hollanda, Belçika gibi.

00:46:54Demek ki İran'ı durduran ya da sabır, stratejik sabır.

00:47:04Yani o sabrı zorlayan Akdeniz'deki yırnaklanma.

00:47:09İki, daha ne gelebilir diye bakıyor şu an İran.

00:47:12Daha ne gelebilir? Yani İhtiyat, İsrail'in ihtiyatı olası bir durumda orantısız bir şey yaparsa İran

00:47:21arkadan gelecek olan takviyeleri teker teker değerlendiriyor.

00:47:25Az önce dedim ya Raptor'lar var, F-22'ler var, F-35'ler var, F-16'lar var.

00:47:31Nerede var? Akdeniz'deki uçak gemisinde var.

00:47:34Nükleer denizaltı var. Ne yapacağı belli olmuyor. Denizin altında dolaşıyor şu anda.

00:47:39Kurovesörler var, destroyerler var. Yani muazzam bir donanma var Akdeniz'de.

00:47:44Ve bu Akdeniz'deki donanma nereden yönetiliyor?

00:47:48Kıbrıs'ın hemen güneyindeki İngiliz Avrotur ve Dikelya üslerinden yönetiliyor.

00:47:53Bunu nereden biliyoruz?

00:47:5560'a yakın kargo uçağı o iki tane üst bölgesinden kalktı, gitti İsrail'e indi ve takviye etti.

00:48:0260 tane kargo uçağı. Bu toplayı ne kadar yapar?

00:48:06Dolayısıyla Akdeniz'deki olan bloğun içerisinde kimler olduğunu söyleyeceğim.

00:48:10Bir de İran, hani dedi ki başkomutan bir de kendi arkasına bakar kim var diye.

00:48:15Kim var arkada?

00:48:16Rusya.

00:48:17Rusya var değil mi? Şimdilik. Kısmi.

00:48:19Çin siyasi olarak var mı?

00:48:22Çin bu meseleye doğrudan sert unsurlarla dahil olmaya çok arzu etmiyor gibi görüntü sergiliyor.

00:48:30Ama şuradan biliyoruz, şuradan gösterebilir miyim bilmiyorum.

00:48:33Şu bölgede bir liman var.

00:48:36Limanda bundan bir sene önce Sudan'daki Çinli vatandaşları tahliye etmek için tahliye etti daha doğrusu.

00:48:45Tam gidecekken 7 Ekim oldu, kaldı burada. Hala burada.

00:48:49Unmanda.

00:48:50Evet, Unmanda.

00:48:51Bu bölgede, daha doğrusu denizler açığında olabilir.

00:48:54İki, Çin'le ilgili söylüyorum sorunuzu cevap olsun diye.

00:48:58Bu niye bekliyor burada? Bilmiyoruz. Bekliyorlar. Hala gitmiyorlar.

00:49:02Şurada, İran'ın hemen şu bölgelerinde, yani Hürmüz girişindeki bir liman kentinde bir toplantı yapıldı.

00:49:09Toplantının içinde Çinliler vardı, Ruz vardı, Ruslar vardı, bir de İranlar vardı.

00:49:15Bunlar burada bir tatbikat yaptılar. Deniz kuvvetleriyle.

00:49:19Tatbikatın adı komuta kontrol tatbikatıydı.

00:49:22Ve birlikte çalışılabilirlik tatbikatıydı bu.

00:49:25NATO'nun ifadesi bu.

00:49:27Birlikte çalışılabilirlik.

00:49:28Yani frekansları ayarlıyorlar.

00:49:30Farklılıklar ortadan getiriyorlar.

00:49:32Lisan geliştiriyorlar kendi aralarında.

00:49:34Bunu 7 Ekim'den sonraki bir tarih içerisinde bu tatbikatı burada icra ettiler.

00:49:38İkincisini yaptılar.

00:49:40Yapmaya da karar verdiler.

00:49:42Mütakip dönemlerde tekrar edecekler.

00:49:44Demek ki Çin, Rusya ve İran bu bölgede bir tatbikatla olası bir savaşta en azından bir cephe oluşturacaklarının işareti.

00:49:54Ama şu ana kadar Çin'in, Rusya'nın biraz önce ifade ettiğim doğrudan katkısı gibi bir katkı sağlamadı.

00:50:00Filistin devletinin kuruluşunu destekliyor.

00:50:02İsrail'i kınıyor.

00:50:04Bir şekilde Amerikan karşılıklı üzerinde okunan tüm eksende yer alacağını ifade ediyor.

00:50:10Gayet normal, politik bir cevap.

00:50:12İleride oluşacak olan bu mukabelelerde veya savaşta Çin'in nerede korunulacağını bilmek de çok zor.

00:50:19Kestirmek çok zor.

00:50:21Ama şunu söyleyelim.

00:50:23Rusya için de çok net söyleyemiyoruz değil mi?

00:50:27Eğer savaş başlarsa söz vermiyorum da Rusya'da kesin ve net olarak savaş başladığında İran'ı destekleyeceğini söylemedi aslına bakarsanız değil mi?

00:50:35Bir taraf olur mu kesin olarak Rusya'ya, İran tarafında olur mu?

00:50:38Biz şimdi sözlere ve tabii eylemlere bakıyoruz.

00:50:41Bugüne kadar ki eylemler şu bloğun İran, Çin ve Rusya'nın doğudaki blokta yer aldığını gösteriyor.

00:50:48Fakat dediğim gibi olası bir savaşla çatışmada Çin ordusu, donanması ve uçaklarla beraber bu bölgeye doğrudan gelmeyecektir.

00:50:55Fakat şunu yapar Çin, Hamas'ı desteklediği gibi geçmişte tünel kazmak için çeşitli ekipmanlar gönderdiyse ya da buna finansal destek, ona benzer bir dolaylı destek, finans ve mühimmat sağlayabilirler gibi gözüküyor şu anda.

00:51:11Fakat ben şöyle okuyorum bütün manzarayı.

00:51:14Dünya artık eskiden ne derdik?

00:51:16Doğu ve Batı eksenleri olarak ikiye ayırır, öyle okurduk.

00:51:19Çok kolaydı bu.

00:51:20Çit kutup vardı, geleneksel bir okumadır bu.

00:51:23Dünya artık şu noktaya geldi.

00:51:25Çok kutuplulara da çok iştirak edemeyeceğim.

00:51:27Şu an tam oturmadı çünkü o literatürde.

00:51:29Fakat dünya şöyle ayrıldı.

00:51:31Bir, kuzey.

00:51:33Zengin kuzey.

00:51:34Müreffeh kuzey.

00:51:36Yani modern kuzey.

00:51:38Ki bunlar Avrupa'nın kuzeyinde yer alan İskandinav ülkeleri biraz.

00:51:42Refah devleti toplumları.

00:51:44Güney, fakir, dünyadan bir haber.

00:51:47Yarısından fazlası aç.

00:51:49%85'i bir dolarla geçiniyor.

00:51:52Güney, fakir, iktisadı açıdan bir ayrım var.

00:51:56İkinci ayrım yine Batı var.

00:51:58Batı'nın işte başını Amerika Birleşik Devletleri çekiyor.

00:52:01Ve o eksen geldi, Akdeniz'de yınaklandı.

00:52:04Bir Doğu ekseni var.

00:52:06Onun başını da Rusya çekiyor gözüküyor.

00:52:08İçinde İran kesim var.

00:52:10Çin'de dolaylı var.

00:52:12Beşinci eksen, Orta Eksen.

00:52:15Dünya Savaşları'nı okuyun.

00:52:17Orta Eksen, kimin tarafında yer almışsa,

00:52:20sen hep galip geldin.

00:52:22Kim var orada?

00:52:24Türkiye, Orta Eksen'in lokomotifi.

00:52:27Aşağı doğru inin, Orta Doğu'nun tamamı.

00:52:30Bakın, Bir ve İki Dünya Savaşları'na dikkat edin.

00:52:33Bütün o iki tane blok da Afrika'da dahildir buna.

00:52:37Bu blokun hangi tarafta yer almasına yönelik olarak

00:52:41istihbarat çalışmalar yapmışlardır.

00:52:43İkna, tehdit yöntemlerini kullanmışlardır.

00:52:46Ve bu bölgedeki tüm kabile ve aşiretleri

00:52:49gerek parayla satın almışlardır,

00:52:51gerekse savaşlarla ikna etmişlerdir.

00:52:54Dolayısıyla Orta Eksen,

00:52:56şu anda mücadelenin pivot dediğimiz noktası.

00:52:59Yani kalp gah, bana göre makinelerin dediği gibi

00:53:02Doğu Avrupa'dan ziyade

00:53:04Orta Doğu'da kurulmuş olan bu Orta Eksen.

00:53:06Doğu, Batı, Kuzey, Güney bir Orta Eksen.

00:53:09Bu avantajı, jeopolitik eksen avantajını

00:53:12Orta Doğu şu an kullanamıyor.

00:53:14Kullanmasın diye zaten

00:53:16Irak diye bir ülke, Suriye, Ürdün gibi bir takım ülkeler,

00:53:20şu körfez ülkeleri yaratıldı, paramparça.

00:53:23Orta Eksen parçalandı.

00:53:25Teker teker, hatta

00:53:27bundan sonraki parçalanma süreci devam edecek.

00:53:30Kabilelerden birkaç aşiretten mürekkep

00:53:32küçük küçük devletçikler olsun isteniyor.

00:53:35Bu Kudüs Paktı dedi Sayın Bahçeli,

00:53:39öneriyorum dedi.

00:53:42İşte Orta Eksen'e işaret midir?

00:53:44Mısır'ın, Türkiye'nin, Suriye'nin olduğu...

00:53:48Orta Doğu cephesi işte.

00:53:50Orta Eksen, Kudüs cephesi ne derseniz deyin ama

00:53:53coğrafya hep aynı.

00:53:54Hep bu devletlerden ortaya çıkmış bir blokaj.

00:53:58Bu blokajı yapamadığı için,

00:54:01yani Orta Eksen'in birlikteliği sağlanmadığı için

00:54:04işte İsrail şımarıkça istediği yere gidiyor.

00:54:08Doğu Eksen'in jeopolitik anlayışı, çıkarları

00:54:13ya da beklentileri Orta Eksen'den biraz farklı duruyor.

00:54:17Eskiden bu...

00:54:18Ne o? Fark ne hocam?

00:54:19Ne fark hocam? Şöyle söyleyeyim.

00:54:21Rusya bir kere emperyalist.

00:54:23Expansionist dediğimiz yayılmacı bir devlet.

00:54:27Çünkü Çarlık Rusyası hala mental olarak şu an duruyor.

00:54:32Sovyet Rusyası'ndan kaybettikleri topraklar

00:54:35hala hayallerinde duruyor.

00:54:37Ve bir şekilde Rusya, Sovyet dönemi en azından

00:54:40topraktan yeniden kavuşmak için

00:54:42stratejik, grand stratej dediğimiz planlar yapıyor.

00:54:45Ukrayna savaşıyor.

00:54:47Bir step, taktik bir step.

00:54:49Devam edecektir. Bunu durduramazsınız.

00:54:51Dolayısıyla böyle bir yayılmacılık çok bu ülkelerin işine gelmiyor.

00:54:54Burada bir farklılık var.

00:54:56İkincisi, bu bölgede Çin iktisaden yayılması gerekiyor.

00:55:01Bir buçuk milyarlık nüfusu başka türlü doyuramazsınız.

00:55:03İçeride ürettiğiniz imitasyon ya da orijinal ürünleri

00:55:06zengin pazarlara satmak zorundasınız.

00:55:09Para nerede? Avrupa'da.

00:55:11Avrupa'ya ulaşmak zorunda.

00:55:13Çin'den çıkan rotalar var ya, kuşak ve yol projelerin

00:55:17hepsi biri Roma'ya gider, biri Londra'ya gider.

00:55:19Aradakiler teferruattır.

00:55:21Arada 65 ülke var.

00:55:2365 ülkeyle anlaşma yapmıştır.

00:55:26Afrika dahil.

00:55:28Gider orada madenleri çıkartır.

00:55:30Oranın yolunu yapar ama madene giden yolu yapar.

00:55:33Köylüye giden yolu yapmaz.

00:55:35Parasını da hükümetten alır.

00:55:37Hükümet de ödeyemez.

00:55:38Limanına çöker.

00:55:40Ödemek için gider o ülke, Sudan neyse, gider İMF'den borç alır.

00:55:47Çin, İMF'nin de parasını alır.

00:55:50Dolayısıyla Batı kaynağını da sömürür.

00:55:52Ülkeyi de sömürür.

00:55:54Fakat politik dayatma yapmadığı için şirin gözükür.

00:55:57Avrupalı öyle değil.

00:55:58Amerikalı öyle değil.

00:55:59Çöker. Ondan sonra borçlandırır.

00:56:02Sonra hükümete çöker.

00:56:04Hükümeti değiştirir. Çin onu değiştirmiyor.

00:56:06Paramı ver diyor.

00:56:07Yoksa malını ver diyor.

00:56:09Yoksa borç al, ver falan diyor.

00:56:11Böyle bir şirinlik yaratmaya çalışıyor.

00:56:14Dolayısıyla Çin'in iktisadi yayılmasıyla ilgili kaynak sömürgeciliği üzerinden bir fark var.

00:56:20Bölge ülkeleri bunu pek fazla istemiyor.

00:56:22Onun için bu temelde stratejik farklılıklar,

00:56:25Orta Eksin'i bugüne kadar, Doğu'nun bu yaklaşımından dolayı,

00:56:29Orta Eksin'i Batı'nın kucağına etmiştir.

00:56:32Seçenek yok çünkü.

00:56:34Türkiye bir tek burada otonomik olarak son 20 yılda şöyle bir davranış geliştirmiştir.

00:56:39Aktif dengeleme.

00:56:41Yani bandwagoning dediğimiz,

00:56:44Vagona takılma sistemi yok.

00:56:46Eskiden öyle değildi.

00:56:48Bir lokomotif sundular bize, şirin.

00:56:50Tıkır tıkır gidiyor.

00:56:52Avrupa NATO lokomotifi.

00:56:54Biz dedik ki ne kadar faydalı.

00:56:56Müthiş.

00:56:57Olmazsa olmayız.

00:56:59Takıldık peşine.

00:57:01Ya da bize pranga taktılar.

00:57:03Pranga.

00:57:05Bu pranga bizim ayağımızda.

00:57:07İstedikleri yere sürüklediler bizi.

00:57:10Kore dediler, küt gittik.

00:57:12O dediler, küt gittik.

00:57:14Sonra baktılar, olmuyor.

00:57:16Türkiye bunu değiştirmek için dedi ki,

00:57:19Biz aktif dengeleme yapacağız.

00:57:21Aktif dengeleme,

00:57:23Kendi gücünü arttırarak,

00:57:25Diğer ülkelerle aradaki dengeyi korumak.

00:57:27Negatif dengeleme yaparsanız,

00:57:29Başka ülkenin gücünü yıpratarak,

00:57:31Kendi seviyenizi indirmek demektir.

00:57:33Bazı ülkeler öyle yapıyor.

00:57:35Karşı tarafta terör üretiyor.

00:57:36Suriye öyle yaptı yıllarca.

00:57:38Negatif dengeleme yapmaya çalıştı.

00:57:40Türkiye'nin gücünü, iktisadi gücünü aşağıya çekmeye çalışarak,

00:57:43Terör üretmek suretiyle negatif dengeleme yaptı.

00:57:46Ama Türkiye,

00:57:47Uluslararası ilişkilerde,

00:57:49Sorumluluktan kaçma prensibini hiç kullanmadı.

00:57:51Hiçbir sorumluluktan kaçmadı.

00:57:53Son 20 yıldır.

00:57:54Aktif dengeleme yapıyor.

00:57:56Kimsenin zincirine takılmadı.

00:57:58Kimsenin katarı olmadı.

00:58:00Onun için burada,

00:58:02Orta eksemde lokomotif adayı Türkiye.

00:58:04Bir ara Mısır'dı.

00:58:06Enver Sedat döneminde.

00:58:08Mısır'dı.

00:58:10Mısır beceremedi bu işi.

00:58:12Öyle kaldı.

00:58:14Şimdi bu tablonun,

00:58:16Orta eksenin çıkarlarıyla,

00:58:18Batı ve Doğu'nun çıkarları arasındaki farkları gidermek için,

00:58:22Bir şeyler yapmak lazım.

00:58:24Onun için şöyle bir şey kurdular.

00:58:26Dediler ki,

00:58:27İslam İşbirliği Teşkilatı bu işe yarar mı?

00:58:29Ama inanç sistemlerine oluşmuş olan bir yapı, ittifak,

00:58:33Çok çalışmıyor.

00:58:35Neden hocam?

00:58:36Ya da etnik köklü ittifaklar,

00:58:38Çok fazla işe yaramıyor.

00:58:40Türk Devleti Teşkilatı muazzam bir teşkilat.

00:58:42Çok yol kat etmesi lazım.

00:58:44Neden?

00:58:45Çünkü ittifaklığın özünde şu yatar.

00:58:47Bir, hukuk olacak.

00:58:49Yani BM hukuku gibi.

00:58:51Bir hukuk ortaya koyacaksınız.

00:58:53Hukuk mutlak surette yerine getirilecek.

00:58:55İki, askeri bir maksat olacak.

00:58:57NATO gibi.

00:58:59Ortak çıkarlar, ortak tehdit olacak.

00:59:01NATO'nun bir ortak tehdidi var.

00:59:0331 ülke gelmişiz.

00:59:05Rusya tehditlemişiz.

00:59:07Hepimiz o tehdite karşı bir şeyler yapıyoruz.

00:59:09Değil mi?

00:59:11Yani hukuk mutlaka bir askeri maksat ve iktisadi çıkar gerekiyor.

00:59:15Bu üçü yoksa eğer,

00:59:17İnançlarınızla ve etnik kök yakınlığınızla bir ittifak kurarsanız,

00:59:21İşte buradaki gibi dağılır gidersiniz.

00:59:23Onun için,

00:59:25Bir an evvel 57 tane ülke,

00:59:272 milyar nüfus,

00:59:2925 trilyon dolar gayri safi hasıla,

00:59:316.5 milyon asker sayısı,

00:59:33%47 petrol sahipliği,

00:59:35%17 doğal gaz sahipliği,

00:59:37Bakın ne kadar çok güvenli bir gücünüz var.

00:59:39Değil mi?

00:59:41Hadi bunu,

00:59:43Oturun güzelce hukuka dökün.

00:59:45Askeri bir maksatla bunu değerlendirin.

00:59:47Yanına da bir de iktisadi çıkar koyun.

00:59:49Alın size,

00:59:51Ortak eksen, muazzam bir eksen.

00:59:53Niye yapmıyorsunuz?

00:59:55Çünkü,

00:59:57Batının kodları,

00:59:59Sürekli bu birlikleri oradan kaldırmaya odaklanmış.

01:00:01İçeriden de destekler var.

01:00:03Söyleyeyim mi içerideki destekleri?

01:00:05Suudi kralının kendisi,

01:00:07Emirlikler, emirin kendisi,

01:00:09Kralların kendisi,

01:00:11İçerideki en büyük batı destekçisi.

01:00:13Halklar ne yapsın?

01:00:15Daha açık nasıl söyleyebilirim?

01:00:17Bizde yok mu sanki?

01:00:19Gidilmedi mi İngiltere'ye?

01:00:21Evet.

01:00:27İçeride de destekçileri var.

01:00:29Bu batının kodları o kadar güzel ki,

01:00:31O vagona katılmak için hepimiz koştuk.

01:00:35Ev zencisi demişti sayın cumhurbaşkanım.

01:00:37Yani şimdi bu tablonun,

01:00:39Güçlenmesi gerekiyor hocam.

01:00:41Çünkü bu ortadoğu coğrafyası ve Afrika,

01:00:43Bir kaynak coğrafyası batı için.

01:00:45Yani kaynağı sömür,

01:00:47Toparla git,

01:00:49Geriye çöp kalıyor.

01:00:51Üçüncü çöp kullanışı ama,

01:00:53Gerçekten çöp kalıyor.

01:00:55Her şey darmadağın kalıyor.

01:00:57Örnek Afganistan.

01:00:59Bakın bakalım şu anda Taliban ne yapıyor orada?

01:01:01Gidin bakalım Irak'ta ne var?

01:01:03Irak'ta üç tane,

01:01:05Ayrı ayrı bölgeden mürekkep bir federal yapı var.

01:01:07Devlet.

01:01:09Anayasa federatif yapı.

01:01:11Amerikalılar kurdular değil mi?

01:01:13Makkörk.

01:01:15Federasyon.

01:01:17Makkörk yaptı ya bunu.

01:01:19Haşimi, bir gün benim adıma çok özür dilerim.

01:01:21Burayı unutmayın hocam.

01:01:23Haşimi,

01:01:25Irak Cumhurbaşkanı yardımcısıydı hatırlıyor musunuz?

01:01:27O benim odama gelmişti.

01:01:29Ülke TV'ye, diğer binada.

01:01:31Oturuyoruz.

01:01:33Şöyle dedi, böyle gözleri dolarak.

01:01:35Bir şey söyleyeceğim.

01:01:37Ben Irak Cumhurbaşkanı yardımcısı olarak söylüyorum.

01:01:39Artık birleşik bir Irak yok dedi.

01:01:41Kendisi söyledi yani.

01:01:43Paramparça.

01:01:45Aynen.

01:01:47Aynen söyledi.

01:01:49Bunu Irak Cumhurbaşkanı birinci yardımcısı,

01:01:51Tarık Haşimi.

01:01:53Değil mi?

01:01:55Haşimi söyledi bana.

01:01:57Bunu kendisi söyledi benim adamdan.

01:01:59Bunun mimarı Amerikalılar.

01:02:01Burada parçalı yapılı istiyorlar.

01:02:03Suriye'yi de böldürüyorlar hocam.

01:02:05Aynı modeli,

01:02:07Suriye'nin anayasa yapımı süreçlerini kullanmak için.

01:02:09Yine Makkörk devleti.

01:02:11Aynı adam, buradaki anayasayı

01:02:13kes kopyalı yapıştır,

01:02:15küt Suriye.

01:02:17Federal Cumhuriyeti yapmak istiyor.

01:02:19Libya'yı da böldürüyor hocam.

01:02:21Adamın elinde bir tane model var.

01:02:23Makkörk dediğimiz tipin elinde

01:02:25bir model var.

01:02:27Bunu da nereden esinledi?

01:02:29Condoleezza Reis'ten esinlenerek ortaya çıkartmış

01:02:31durumda ve bu bölgede

01:02:33böl, parçala,

01:02:35yönet.

01:02:37Adına da Büyük Ortadoğu Precesi demişler.

01:02:39Bölerken de mümkün olduğu

01:02:41kadar fazla böl.

01:02:43Yani mümkün olduğu kadar fazla böl.

01:02:45Tabi burada

01:02:47bir şey daha ifade edelim.

01:02:49Bu tehlikeli bir süreç.

01:02:51Dediğim gibi Türkiye'nin rolü çok yüksek.

01:02:53Türkiye sorumluluktan kaçamaz burada.

01:02:55O yüzden güçlü olmak zorunda.

01:02:57O yüzden çelik kubbeye derhal

01:02:59sahip olmak zorunda.

01:03:01Dolayısıyla ona benzer,

01:03:03örnek verdim sadece ona benzer,

01:03:05tüm iktisadi,

01:03:07askeri, beşeri,

01:03:09teknolojik ve sosyolojik

01:03:11gücü muhafaza etmek

01:03:13ve yükseltmek zorundayız.

01:03:15İttifaklar sistemi içerisinde

01:03:17bir güvenlik mimarisi çizerseniz,

01:03:19ittifağın içinde bulunduğunuz yapı da

01:03:21siyasallaşırsa bir süre sonra

01:03:23NATO gibi.

01:03:25Siyasallaşan süreçlerde milli çıkarlar öne çıkar.

01:03:27Bizim de öyle elbette doğal olarak.

01:03:29Ama paranın

01:03:31gücü kimde? Amerika'da, NATO'da.

01:03:33Onun çıkarlarının önceliklendirildiği

01:03:35bir ittifakın içinde olduğumuzu

01:03:37o zaman unutmayın. Biz o yüzden

01:03:39bu bölgede, hani diyoruz ya yeni dünya düzeni.

01:03:41Buyurun size yeni dünya düzeni.

01:03:43Şekil bu.

01:03:45Orta Doğu dünyası derhal

01:03:47batının ve doğunun

01:03:49kendi çıkarlarından arınıp,

01:03:51öz çıkarlarını dönüp

01:03:53burada bir birliktelik kurmasında

01:03:55çok acil ihtiyaç var bana göre.

01:03:57Peki, çok teşekkür ediyorum. Çok net bir

01:03:59şekilde aslında o yeni dünya

01:04:01düzeninin de çizgisini hocam, Kemal

01:04:03hocam çizmiş oldu. Sayın Hasan Öztürk var mı?

01:04:05Ya ben tabii

01:04:07bu bölüm benim için

01:04:09açıkçası çok değerli oldu.

01:04:11Katkı

01:04:13vermek isterim biraz.

01:04:15Batının,

01:04:17özellikle batının,

01:04:19bizim coğrafyamıza

01:04:21neredeyse mikro düzeydeki

01:04:23milliyetçilikleri bile

01:04:25devletleştirmek, yani lime lime

01:04:27etme projesini

01:04:29dayatırken

01:04:31kendi içlerinde

01:04:33sınırları bile kaldırma

01:04:35noktasına geldiklerinin

01:04:37altını çizmek istiyorum. Önce bunu söylemek istiyorum.

01:04:39Yani biz

01:04:41buradan kara yoluyla

01:04:43Bulgaristan'ı geçtikten sonra

01:04:45Sırbistan Avrupa bir ülkesi olmadı.

01:04:47Orayı da geçtikten sonra

01:04:49Macaristan'a giriyoruz. Macaristan'dan

01:04:51ta

01:04:53Kuzey Denizi'ne kadar,

01:04:55Balta'a kadar,

01:04:57Hollandası, Belçikası, Almanyası,

01:04:59İtalyası,

01:05:01Fransızı, İspanyası dolaşıyoruz.

01:05:03Kimse bize hiçbir şey demiyor.

01:05:05Yani sınırlarda...

01:05:07Ama biz

01:05:09Hatay'dan Suriye'ye

01:05:11geçmek için 50 tane takla atıyoruz şu anda.

01:05:13Suriye'den Irak'a geçmek için 50 tane takla.

01:05:15Lübnan'a giremiyoruz.

01:05:17Ürdün'e giremiyoruz.

01:05:19Filistin

01:05:21zaten ortadan kalkmış durumda.

01:05:23İsrail işgali altında. Mısır'a

01:05:25gidemiyoruz. Şimdi dolayısıyla şunu anlatmaya çalışıyorum.

01:05:27Kendi içlerinde

01:05:29sürekli

01:05:31birlikteliklerine vurgu yapıp ve

01:05:33entegrasyonlarını hem ekonomik olarak hem de siyasi

01:05:35anlamda Avrupa Birliği'ni kastediyorum

01:05:37yaparlarken bize sürekli

01:05:39ayrışmayı dayatıyorlar.

01:05:41Hocam önemli noktaya getirdi.

01:05:43Yani Kondoliza Raiz'den bu yana devam

01:05:45eden bir şey. 2015'e kadar

01:05:47açıkçası Türkiye

01:05:49belki gücünün sınırları

01:05:51ya da

01:05:53içimizdeki Batı'nın

01:05:55aparatlarının daha etkin olmasıyla

01:05:57ki FETÖ'yü kastere söylüyorum biraz da

01:05:59bu projeye

01:06:01direnmedi.

01:06:03Yani destek oldu

01:06:05demek istemiyorum ama direnmemişti.

01:06:07Ama 2015'ten sonra

01:06:09hem çözüm

01:06:11sürecinin geldiği nokta

01:06:13hem de

01:06:15Suriye'deki

01:06:19tehdit unsuru yani Suriye'nin

01:06:21kuzeyini kastere söylüyorum. Türkiye'de

01:06:23siyaseten

01:06:25siyaseten

01:06:27politik olarak

01:06:29bu bölgeye bakışını değiştirdi.

01:06:31Devlet

01:06:33Astana süreciyle

01:06:35İran ve Rusya ile geliştirdi.

01:06:37Astana süreciyle birlikte

01:06:39Suriye'nin toprak bütünlüğü cümlesini kurarak

01:06:41bundan sonra

01:06:43ki o

01:06:45Büyük Ortadoğu Projesi'nin

01:06:47bir

01:06:49aparatı ya da bir desteksiz

01:06:51olmayacağını ilan etmiş oldu dünyaya. Zaten

01:06:53o da başımıza gelmedi kalmadı yani.

01:06:55Bunu niye

01:06:57hatırlattım? Şunun için

01:06:59hani

01:07:01hocam konuşurken de

01:07:03Devlet Bey'in sözünü hatırlattım.

01:07:05Devlet

01:07:07Bahçeli Kudüs

01:07:09Paktı diye bir şey söyledi.

01:07:11Tabi Kudüs Paktı

01:07:13önerisi

01:07:15yani terkip olarak böyle

01:07:17gelince Bağdat Paktı

01:07:19hemen değil mi? Aklımıza geliyor.

01:07:21Demek ki

01:07:23bu coğrafyanın

01:07:25şöyle bir hafızası var.

01:07:27Beraber olursak

01:07:29bir güç oluyoruz.

01:07:31Hocamın anlattıklarından

01:07:33çok ben faydalandım.

01:07:35Benim küçük katkılarım olsun diye

01:07:37anlatıyorum.

01:07:39Şunları

01:07:41hatırlamamız lazım. Halit Ortada

01:07:43Birleşik Arap Emirlikleri

01:07:45kurulurken

01:07:47İngilizler oradan

01:07:49İngilizlerin yerleştiği

01:07:51bir yer çekilirken İngilizlere

01:07:53ne olur bize bir devlet

01:07:55kurun da yani bizim öyle bir geleneğimiz yok.

01:07:57Öyle çekilin

01:07:59dedi oradaki

01:08:01şu an Birleşik Arap Emirlikleri'nin

01:08:03eminlikleri.

01:08:05Orayı İngiltere

01:08:07inşa etmişse devlet

01:08:09yapısını

01:08:11elbette çekilse bile

01:08:13bir akıl olarak orada var yani.

01:08:15Umman öyle.

01:08:17Suudi Arabistan

01:08:19petrol zengini

01:08:21bir ülke.

01:08:23Aram koydu değil mi şirketlerin ismi.

01:08:25O milli

01:08:27şirketleri bile Amerikalılarla beraber

01:08:29işletebiliyorlar.

01:08:31Toparlayalım ben bitireyim.

01:08:33Dolayısıyla gerçekten çok önemli bir şey.

01:08:35Orta eksen dediği şey. Kemal Hocamın

01:08:37orta eksen dediği şey.

01:08:39Dünyanın şekillendiği

01:08:41merkez olarak.

01:08:43Biraz da buraya

01:08:45teoloji de eklemek lazım.

01:08:47Üç dinin

01:08:49kutsalları ve

01:08:51üç dinin merkezleri açısından

01:08:53baktığımız zaman.

01:08:55Hem doğuya hem batıya

01:08:57dönük bir

01:08:59yüzü var bu coğrafyanın.

01:09:01Ama mesela biz NATO üyesiyiz.

01:09:03Dolayısıyla

01:09:05zorunlu olarak batı kampında kodluyorlar

01:09:07bizi. Ama şimdi

01:09:09Türk Devletleri Teşkilatı'nın

01:09:11içerisindeyiz.

01:09:13Asyalı

01:09:15ve Avrasya

01:09:17olarak orada bir yer biliyorsunuz.

01:09:19Rusya'yla

01:09:21geliştirdiğiniz inisiyatif

01:09:23öyle bir noktada ki, Cumhurbaşkanı

01:09:25sözünü hatırlamaktan fayda var.

01:09:27Biz ne Ukrayna'dan ne de Rusya'dan vazgeçeriz

01:09:29demişti.

01:09:31Sonrasında şu da söylendi.

01:09:33Doğu için batıdan, batı için

01:09:35doğudan vazgeçmeyiz. Bunlar hepsi

01:09:37Kemal Hocamın orta eksende

01:09:39lokomotif ana taşıyıcı

01:09:41unsur

01:09:43Türkiye dediği için söylüyorum.

01:09:45O zaman şöyle bir

01:09:47final ile bitirmek lazım.

01:09:51Mesela

01:09:53Anadolu'nun, Orta Anadolu'nun

01:09:55Türkiye'nin mıhı olduğunu söylüyorum.

01:09:57Orta Anadolu olmasa

01:09:59o mıh sökülmüş olur. O mıhın söküldüğünde

01:10:01Türkiye'yi bir yerde tutamazsınız.

01:10:03Şimdi o zaman

01:10:05orta

01:10:07koridorun orta ekseni

01:10:09ya da bizim coğrafyonun

01:10:11Orta Doğu'nun mıhı Türkiye'dir.

01:10:13O mıh

01:10:15orada

01:10:17yekpare bir şekilde durmazsa

01:10:19her şeyi yapabilirsiniz.

01:10:21Onun içindir ki Suriye'nin kuzeyinde

01:10:23PKK'yı icat ediyorlar, PYD'yi

01:10:25icat ediyorlar. Irak'ta yıllardır

01:10:27uğraştırıyorlar kuzeyinde yine uğraşıyoruz.

01:10:29İran destek oluyor. Irak'ta

01:10:31bazı gruplar destek oluyor. Suriye'de

01:10:33şimdi bir şey oluyor ve biz onunla

01:10:35mücadele ediyoruz. O mıh sökülsün

01:10:37yapıyorlar. Dolayısıyla biz

01:10:39Türkiye'nin birliğini

01:10:41koruyarak Orta Doğu'nun da

01:10:43birliğini korumamız gerekiyor diye düşünüyorum.

01:10:45Burada o zaman Hakan

01:10:47Fidan'ın, Sayın Fidan'ın

01:10:49en son Mısır ziyaretini

01:10:51bugün

01:10:53Katar emirinin

01:10:55Cumhurbaşkanı Erdoğan'la

01:10:57ikili görüşmesini

01:10:59bu bağlamda

01:11:01değerlendirebiliriz.

01:11:03En son Türkiye

01:11:05geçen yıl Temmuz ayında

01:11:07Sayın Cumhurbaşkanı'nın iki günlük bir

01:11:09seyahati ile başlattığı bir süreç

01:11:11vardı ki devam etti sonrasında.

01:11:13Ciddeye indi Erdoğan.

01:11:15Cumhurbaşkanı Erdoğan.

01:11:17Biz sadece ekonomik boyutu ile ilgileniyorduk.

01:11:19O zaman

01:11:21oradan kalktı

01:11:23Katar'a indi.

01:11:25Oradan kalktı Birleşik Devletleri'ne

01:11:27indi. Abu Dabi'ye

01:11:31ve kalktı

01:11:33Kıbrıs'a indi ve Kıbrıs'tan

01:11:35geri döndü Ankara'ya.

01:11:37Bu şu anlama geliyor.

01:11:39Suud Arabistan'la

01:11:41Katar'la Birleşik Arab Emirlikleri

01:11:43ki birbirlerine düşmandılar biliyorsunuz

01:11:45son 3-4 yıldır.

01:11:47İnisiyatif geliştirme arzusu içerisindeki

01:11:49Türkiye

01:11:51darbecisinin darbeciliğini

01:11:53bir tarafa bırakarak o blokajını

01:11:55bir yere bırakarak

01:11:57Kahire'ye kadar giden bir Erdoğan

01:11:59ve

01:12:01Mısır'ın

01:12:03Amerikan projesi olarak geliştirdiği

01:12:05yani Gazze'leri

01:12:07Sina'ya

01:12:09Batı Şer'i Ürdün'e sürme projesine

01:12:11direnen, çünkü demişti ki

01:12:13Camp David'i tartışmaya açarız dedi.

01:12:15O günlerde.

01:12:17Ve Erdoğan Şubat'ta ziyaret etti.

01:12:19Onu da buraya dahil ederek şöyle bir tablo

01:12:21bakıyoruz. O hocamın anlattığı

01:12:23şeyin gerekleri

01:12:25sonuna kadar zorlanıyor diye düşünüyorum.

01:12:27Yani devlet, Türkiye Cumhuriyeti

01:12:29devleti şu anda

01:12:31hani orta eksenin

01:12:33şekillenmesi

01:12:35için

01:12:37bence olağanüstü

01:12:39bir şekilde çaba gösteriyor.

01:12:41Hakan Fidan Mısır'daydı değil mi? O cümleyi kurdu.

01:12:45Bir üst

01:12:47bölge ülkelerinin bir üst

01:12:49çatı yapılanması

01:12:51olması lazım diye bir şey

01:12:53söyledi. İşte o da sanırım

01:12:55hocamın

01:12:57anlattığı şeye denk düşüyor diye düşünüyorum.

01:12:59Zor mu? Çok zor.

01:13:01Gerekçelerini söyledi.

01:13:03Ama olmazsa başımıza neler

01:13:05gelecekti? Yani ölümü

01:13:07göstermek de, gösterip

01:13:09bir şekilde bir araya

01:13:11gelmekte fayda var. Mesela

01:13:13Katar, Suudi Arabistan'ın

01:13:15işgal edebileceği korkusunu

01:13:17yaşadı. Yani

01:13:19bisküvileri bile Türkiye'den gitti biliyorsunuz o zaman.

01:13:21Birleşik Arap Ülkeleri

01:13:23geçen sene bir sıkıntı yaşadı.

01:13:25Afganistan'dan Amerikan askerleri

01:13:27çekilirken Afganlıların yaşadıkları

01:13:29o Amerika ile beraber iş tutanların

01:13:31uçaklardan nasıl tuttuklarını görünce

01:13:33tavrını değiştirdi. Ki doğru bir şey

01:13:35yaptı. O zaman

01:13:37şu var. Her şeye rağmen,

01:13:39bütün aylıklara rağmen bir

01:13:41ortak mefkuleyle bir araya gelinebilir mi?

01:13:43Gelinirse, işte o zaman

01:13:45o inşa edilebilir. Zor mu? Zor hocam.

01:13:47Bir örnek verebilir miyim?

01:13:49Şurada gösterebilir miyim?

01:13:51Şimdi bakın. Birkaç tarihi vereceğim.

01:13:53Hemen geçeceğim yerime tekrar.

01:13:55Şurada Hicaz Emirliği değil mi hocam?

01:13:57Evet. 1915

01:13:59Mısır valisi İngiltere'nin

01:14:01MacMahon. Burada da Şerif Hüseyin

01:14:03var. Mektuplaşmaları yayınlandı.

01:14:05Mısır valisi

01:14:07Hicaz Emirliği'ne bir Arap

01:14:09İmparatorluğu liderliği teklif etti.

01:14:11Mektuplarda yazışıyorlar. Detaya

01:14:13girmeye gerek yok. Sonra baktılar ki

01:14:154 ayrı lidere de teklif etmiş.

01:14:17Oldu mu?

01:14:19Arap Krallığı olmadı.

01:14:211916 Sykes-Picot.

01:14:23Fransa-İngiltere

01:14:25bakanları bir araya geldiler.

01:14:27Osmanlı'yı paylaşım planı yaptılar.

01:14:291917 Çarlık düştü.

01:14:31Eş zamanlı

01:14:33Balfour deklarasyonu yaptılar.

01:14:35Şurada Filistin'in

01:14:37hakim olduğu topraklarda bir İsrail devleti

01:14:39kurma kararı aldılar.

01:14:411918 Ateşkes

01:14:43yapıldı Osmanlı'yla.

01:14:451919

01:14:47Atatürk başlattı. 1923'de

01:14:49Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.

01:14:51Her bir tarihin içerisinde

01:14:53İngiltere var. Bugün de

01:14:55o var. Amerika'da var.

01:14:57Ama Amerika'da sahada.

01:14:59İngiltere yine işin

01:15:01başında.

01:15:03Burada.

01:15:07Şimdi bölmenin yöntemleri

01:15:09100 yıl sonra gene aynı.

01:15:11Gene aynı. Mısır'ın

01:15:13liderini kandırıyorsun.

01:15:15Kanmayanları hapse

01:15:17atıyorsun. Hüsnü Mübarek hapiste.

01:15:19Vefat etti.

01:15:21Mursi darbeyle gitti.

01:15:23Yani diyeceğim şu.

01:15:25Bugünkü oyunlarla 100 yıl önceki

01:15:27oyunlar, oyunu kuranlar

01:15:29da aynı. Oyuncular da

01:15:31aynı maalesef. Çünkü onların torunları

01:15:33var şu anda o aşiretlerin, kabilelerin.

01:15:35Fakat Türkiye Cumhuriyeti

01:15:37100 yıl önceki devlet

01:15:39değil.

01:15:41Bana göre. Peki. Neler

01:15:43değişti aslında ona da bir bakmak, konuşmak

01:15:45lazım. Sayın El Esbayrak da sizinle devam

01:15:47etmek isterim efendim. Tabi artık

01:15:49aslına bakarsanız biz bu

01:15:51savaşın olma ihtimali konuşuyoruz

01:15:53bugünlerde. Kim kimi destekler onu

01:15:55konuşuyoruz. Bu başlıklarda

01:15:57da elbette Türkiye'nin yerini, Türkiye'nin

01:15:59yüzünü nasıl bilirsiniz?

01:16:01Şimdi tabi

01:16:03coğrafyamızda

01:16:05İsrail'in

01:16:07bu politikalarına karşı koyacak

01:16:09bir birlik kurmak hayali

01:16:11ya da sadece İsrail'in

01:16:13yerini değil. Batılıların aslında

01:16:15İslam dünyasındaki işgalleri

01:16:17ve

01:16:19İslam dünyasına yönelik operasyonları

01:16:21bunları engellemeye yönelik

01:16:23bir birlik fikri, düşüncesi var.

01:16:25Ama tabi bunu hayata geçirmek zor.

01:16:27Neden zor? Demin biraz bahsedildi.

01:16:29Aslında

01:16:31İslam dünyasına baktığınız zaman birçok devlet

01:16:33bugün sömürgecilik

01:16:35sonrası dönemde kurulmuş

01:16:37olan taze devletler.

01:16:39Cezayir, Libya, Tunus,

01:16:41Fas, Mısır, Suudi Arabistan,

01:16:43Yemen, Uman hepsini sayabilirsiniz.

01:16:45Bir kere bu devletlerin

01:16:47hepsi zaten Osmanlı

01:16:49bahçesi devletler. Bir süre sonra

01:16:51Osmanlı İmparatorluğu

01:16:53Batı karşısında geriledikten sonra askeri olarak

01:16:55buralar Batılar tarafından işgal edildi.

01:16:57İtalyanlar, Fransızlar,

01:16:59İngilizler tarafından. Bunlar burada

01:17:01sömürge rejimleri kurdular.

01:17:03Ve bu sömürge rejimleri üzerinden buralarda

01:17:05yeni bir entelijansiye, yeni bir elit

01:17:07yetiştirdiler.

01:17:09Bırakıp gittikleri zaman da bu entelijansiyeyi,

01:17:11bu elitleri o ülkelerin başına bıraktılar.

01:17:13Yani bu ülkelerin

01:17:15bağımsızlıklarını kazanmış olmaları formel olarak

01:17:17bunların tam manasıyla

01:17:19gerçek manasıyla bağımsız oldukları manasına

01:17:21hiçbir zaman gelmiyor.

01:17:23Bunu birçok

01:17:25açıdan görebiliyoruz. Şimdi bugün Ortadoğu'da

01:17:27birçok devlet

01:17:31Filistinlileri,

01:17:33Müslüman kardeşleri,

01:17:35Haması,

01:17:37İsrail'den çok daha büyük

01:17:39tehlike olarak görüyor. O ülkelerin

01:17:41rejimleri. Dolayısıyla

01:17:43İsrail'le işbirliği yapıyorlar. Bırakın

01:17:45İslam ülkelerin bir araya

01:17:47gelmesini, onun ötesinde

01:17:49İsrail'le ve

01:17:51Batılılarla işbirliği yaparak

01:17:53bu bölgedeki

01:17:55demokratikleşme

01:17:57hareketlerini bastırmak istiyorlar.

01:17:59Dolayısıyla İsrail,

01:18:01daha doğrusu şöyle söyleyelim,

01:18:03Ortadoğu'da bir tane İsrail yok.

01:18:05Batılıların kurduğu birden fazla

01:18:07İsrail var. Biz onların

01:18:09halkları Müslüman ve rejimleri sözde

01:18:11Müslüman olduğu için

01:18:13ya da başlangıcı isimlerin adı

01:18:15Abdullah, Hasan, Hüseyin, Mehmet olduğu için

01:18:17onlarla ilgili

01:18:19birazcık da

01:18:21nostaljik, romantik bir bakış açısına sahibiz.

01:18:23Ama bu ülkelerin...

01:18:25Mesela hangi ülkeler için bunu söylüyorsunuz?

01:18:27Mesela Birleşik Arap Emirlikleri.

01:18:29Birleşik Arap Emirlikleri, İslam dünyasında

01:18:31oynadığı rol, İsrail'den çok daha

01:18:35zarar verici bir rolü var.

01:18:37Mesela İslam dünyasında birçok noktasında

01:18:39demokratikleşme

01:18:41karşı hareketleri finanse eden,

01:18:43hatta batıda bugün

01:18:45islamofobik oluşumları, hareketleri

01:18:47finanse eden bir rejim var.

01:18:49Mesela Birleşik Arap Emirlikleri.

01:18:51Ama sadece orası değil. Buna benzer başka rejimlerde

01:18:53söz konusu. Çünkü,

01:18:55iktidarlarını Batılı Efendilerine borçlular.

01:18:57Kendi halklarıyla

01:18:59karşı karşıyalar. İktidarlarını korumak için

01:19:01Batılı Efendilerin sözlerini dinlemek zorundalar.

01:19:03Onlara itaat etmek zorundalar.

01:19:05Etmezlerse koltuklarını kaybederler.

01:19:07Etmeyip arada yaramazlık

01:19:09yapanlar olduğu zaman da zaten onlar

01:19:11bir şekilde bir darbeyle, başka bir şekilde

01:19:13devriliyorlar. Şimdi dolayısıyla

01:19:15gerçekten çok zor. Ama,

01:19:17çünkü bu devletler

01:19:19doğal devletler değil. Bakın, sınırlarına bakın.

01:19:21Cetvelle çizilmiş. Hatta

01:19:23Ürdün-Suudi Arabistan sınırıyla

01:19:25ilgili meşhur bir şey vardır.

01:19:27Ne diyelim?

01:19:29Anekdot vardır. Winston Churchill

01:19:311. Savaşı sırasında

01:19:33sömürgeler bakanı

01:19:35bu haritayı çok içtiği bir gün

01:19:37öğle yemeği sorusu

01:19:39çok sarhoş olmuş. Haritayı çizerken

01:19:41böyle, bakın zikzaklı görüyor musunuz?

01:19:43Irak'tan başlayan sınır Suudi Arabistan.

01:19:459 tane zikzak var böyle.

01:19:47Öyle anlatılır. Yani

01:19:49o aşırı sarhoşken böyle zor çizmiş

01:19:51haritayı diye. Ama

01:19:53böyledir. Yani Mısır-Libya arasına bakın.

01:19:55Böyle almış cetveli dümdüz çizmiş.

01:19:57Çünkü doğal değil.

01:19:59Sınırları doğal değil.

01:20:01Baktığınız zaman. Birçok devletin arasındaki sınırlar

01:20:03doğal değil. Zaten birçoğu da öyle

01:20:05dizayn edilmiş ki problem

01:20:07yaratmak için dizayn edilmiş.

01:20:09Bir devletin

01:20:11kabile diğer tarafta bırakılmış

01:20:13gibi gibi birçok sorunu

01:20:15zaten sömürgeci güçler bu

01:20:17coğrafyaya bırakıp giderken

01:20:19dahi bırakmışlar. Dolayısıyla

01:20:21şimdi buna

01:20:23karşı

01:20:25İslam dünyasında böyle bir birlik ortaya koyabilmek

01:20:27çok zor. Burada tabi

01:20:29Türkiye ön plana niye çıkıyor?

01:20:31Türkiye sömürgecilik

01:20:33tecrübesi yaşamış bir ülke değil.

01:20:35Biz evet işgal edildik ama

01:20:37Birinci Asya Savaşı sırasında kısa bir dönem

01:20:39bağımsızlığını Türkiye kazanmış

01:20:41olan bir devlet.

01:20:43Ve

01:20:45daha sonrasında da stratejik otonomi

01:20:47dediğimiz otonomisini

01:20:49her geçen gün daha da

01:20:51arttıran bir devlet. Ve bunun bedelini de

01:20:53ödedi Türkiye bu arada.

01:20:5515 Temmuz'da bunun bedelini bize ödettiler.

01:20:57Suriye'de

01:20:59başımızı örmeye çalıştıkları çorapla bize bu bedeli

01:21:01ödettiler. Ve Türkiye bunun bedelini

01:21:03hala ödüyor. Ekonomik saldırılarla ödedik.

01:21:05Türkiye içerisinde yapılan operasyonlar

01:21:07Türkiye'deki geze

01:21:09ayaklanması gibi.

01:21:11Şimdi dolayısıyla Türkiye

01:21:13bundan dolayı da aslında yani Türkiye

01:21:15İslam dünyasında

01:21:17bağımsızlık, stratejik otonomi dediğiniz zaman

01:21:19en fazla çıkan

01:21:21ön plana çıkan ülke.

01:21:23Bundan dolayı da Türkiye'nin

01:21:25yerli ve milli bir savunma sanayisi var.

01:21:27Şimdi

01:21:29diğer devletlerin de

01:21:31böyle kapasitesi olabilir. Bunlar da inşa edebilirler.

01:21:33Hatta ekonomik olarak, iktisadi

01:21:35olarak Türkiye'nin çok daha güçlü

01:21:37devletler var Orta Doğu'da. Doğalgaz,

01:21:39petrol zengini

01:21:41yerden fışkırıyor. Yani bir şey de yapmalarına

01:21:43gerek yok. Ama bu parayı

01:21:45teknoloji üretmek için ve özellikle

01:21:47kritik teknoloji üretmek için kullanmıyorlar.

01:21:49Kullanamıyorlar. Bu şu

01:21:51üretmek değil. Yani bu ülkelerin

01:21:53insanları, şimdi böyle ırkçı yaklaşımlar var.

01:21:55Araplar yapamaz.

01:21:57Zenginler, Afrikalılar

01:21:59yapamaz gibi. Değil. Bu insanlar

01:22:01genetik olarak yetersiz,

01:22:03zeka seviyeleri düşük insanlar değil. Ama

01:22:05orada kurulmuş olan iktisadi ve siyasi

01:22:07sistem, politik sistem

01:22:09buna müsaade etmiyor.

01:22:11Türkiye'de de geçmişte bu baskılar

01:22:13etmiyordu. Ama biz bu zincirleri kırdık.

01:22:15Ama bedelini de ödettiler.

01:22:17Kırmaya da devam ediyoruz.

01:22:19Çok yani devam eden bir süreç.

01:22:21Bundan dolayı Türkiye ön plana çıktı

01:22:23ve Türkiye etrafındaki oyunları şimdi

01:22:25bozmaya başladı. Burada ağırlık

01:22:27merkezi Türkiye. Baktığınız zaman.

01:22:29İslam dünyasında. Bir şeyler İslam

01:22:31dünyasında değişecekse

01:22:33bunun

01:22:35dönüştürücüsü, lokomotifi

01:22:37Türkiye olacak. Ama daha işin çok

01:22:39başındayız. Yani etrafımızda

01:22:41kurulmuş olan

01:22:43sistem, onun ötesinde global

01:22:45olarak, küresel olarak kurulmuş olan sömürgeci

01:22:47sistem, 5 yılda,

01:22:4910 yılda, 20 yılda, 50, 100 yılda

01:22:51oluşmuş bir sistem değil. 500 yıl en azlık

01:22:53bir tarihten bahsediyoruz.

01:22:55Özellikle coğrafi keşiflerle birlikte

01:22:57Batı'nın yaptığı atılım, bütün dünyayı

01:22:59sömürgeleştirmeleri, öyle bir dönem

01:23:01geldi ki 1800'lerde,

01:23:031850'lerde, dünya üzerinde

01:23:05Batılıların işgal etmediği,

01:23:07sömürgeleştirmediği toprak parçası

01:23:09bir elin parmakları kadar kaldı.

01:23:11Osmanlı coğrafyası, Türkiye,

01:23:13İran, Afganistan, Afganistan başına

01:23:15geliyor. Biliyoruz zaten. Dolayısıyla

01:23:17bu sistemi

01:23:19dönüştürmek, buna kafa tutmak

01:23:21kolay değil. İsrail burada

01:23:23işte tam ne diyelim, onun kilit

01:23:25noktası. Çünkü İsrail

01:23:27Batı'da ortaya çıkmış

01:23:29olan sistemin, Orta Doğu'daki

01:23:31aslında bir yansıması olarak bir

01:23:33yerleşimci, sömürgeci devlet olarak

01:23:35kuruldu. Batılıların

01:23:37bir aparatı olarak kuruldu. Türkiye'de öyle bir şey,

01:23:39daha çok öyle bir kabul var.

01:23:41İsrail lobisi Amerika'yı

01:23:43kullanıyor, Batılıları kullanıyor

01:23:45gibi. Kesinlikle ben bu görüşe katılmıyorum.

01:23:47Batılılar özellikle Amerikan

01:23:49Amerikan

01:23:51siyaseti,

01:23:53Amerikan devleti, İsrail'i

01:23:55kullanıyor bölgede.

01:23:57İsrail olmasaydı, İsrail gibi bir şey icat eder

01:23:59yine o bölgede olurdu.

01:24:01Biden dedi ki,

01:24:03İsrail bizim için çok iyi bir yatırım.

01:24:05İsrail gibi bir devlete bizim

01:24:07ihtiyacımız var bölgede dedi. Şimdi dolayısıyla

01:24:09tabii ki bunu sonuna

01:24:11kadar destekleyecekler. Yani

01:24:13böyle bir problemle karşı karşıyayız. Kolay bir

01:24:15problem değil. Şimdi Türkiye'de insanlar tabii canı yanıyor.

01:24:17Gazetedeki görüntüleri izledikleri zaman

01:24:19hemen sonra çözüm bulunsun istiyoruz.

01:24:23Öyle değil. Bu kadar komplike

01:24:25problemlere hemen çözümler

01:24:27yok. Zor

01:24:29çözümler var, uzun çözümler

01:24:31var. Onun için de

01:24:33her şeyden önce Türkiye'nin güçlenmesi

01:24:35lazım diye düşünüyorum. Peki. Sayın Tolga Sakman

01:24:37sizlere hemen sözü bırakayım. Eklemek

01:24:39bir şey var mı?

01:24:41Konu çok genel

01:24:43bir çerçeveye geldi tabii.

01:24:45Bu küresel sistem tartışması

01:24:47haline geliyor ve burada

01:24:49aslında Türkiye bir süredir

01:24:51ortaya bir iddia koydu.

01:24:53Hocam çok

01:24:55kutuplu demekten imtina etti.

01:24:57Çünkü

01:24:59ondan ziyade çok merkezli dediğimiz

01:25:01bir sistem belki ortaya

01:25:03konuldu. Kutup tanımının bildiğimiz

01:25:05çok uygun gelmiyor.

01:25:07İşte o yüzden de çok merkezli

01:25:09tercih ediliyor. Çünkü merkezler artık

01:25:11birbiriyle savaşmak, birbiriyle rekabet

01:25:13haline girmekten ziyade

01:25:15her merkez rekabetle birlikte

01:25:17ortakta çalışarak bir

01:25:19ilerleme kapasitesi oluşturması

01:25:21öngörülüyor aslında. Türkiye'de böyle bir

01:25:23sistem öngörüyor. Kendi de

01:25:25böyle bir sistemin bir merkezi

01:25:27haline gelebileceğini

01:25:29düşünüyor. Ki zaten

01:25:31baktığınızda

01:25:33Türkiye birçok devletten farklı bir yapısı

01:25:35var. Yani 3

01:25:37kimliği, 3 bölgesel kimliği

01:25:39bir arada barındırarak bu

01:25:41merkezi konumunu

01:25:43güçlendiriyor. Yani Müslüman,

01:25:45Türk ve Batı'ya entegre olmuş.

01:25:47Şimdi bu üçünü bir araya

01:25:49getirdiğinizde bölgesinde

01:25:51de ve hatta yani sadece ortada

01:25:53olarak düşünmeyin. Balkanlarda

01:25:55da, Kafkaslarda da, Karadenizde

01:25:57de kendine has

01:25:59bu gücü kullanabilecek

01:26:01bir durumu var. Bir de şöyle bir şey var tabi.

01:26:03Şimdi

01:26:05Sayın Cumhurbaşkanı

01:26:07geçen gün İsrail'e girmekten

01:26:09bahsettiği bir

01:26:11söz söyledi. Bu çokça

01:26:13tartışıldı. O sözün bir başı vardı

01:26:15aslında. Yani bir gücü

01:26:17daha artırabilirsek

01:26:19güçte, daha fazla güçlen

01:26:21güçlenebilirsek gibi

01:26:23bir sözdü aslında o. O güç sadece

01:26:25savunma sanayinde bunlar

01:26:27yaptığımıza bakmayın. Türkiye'nin

01:26:29Türkiye içinde daha da güçlü olmamız

01:26:31lazım. Daha güçlü olursak

01:26:33daha güçlü olursak

01:26:35Karabağ'da

01:26:37ne yaptıysak, Libya'da

01:26:39ne yaptıysak aynısını

01:26:41İsrail içinde yaparız

01:26:43dedi. Tam cümle

01:26:45böyleydi. Şimdi

01:26:47burada konu sadece

01:26:49tank top değil.

01:26:51Türkiye zaten bu konuda olabildiğince

01:26:53ilerledi. Ama burada şöyle bir şey var.

01:26:55Bölgede

01:26:57komşularla birlikte daha

01:26:59rahat hareket edebiliyor olmak

01:27:01diplomatik açıdan elinin

01:27:03kolunun daha uzun olması, sözünün

01:27:05daha çok geçtiği devletlerin,

01:27:07devlet adamlarının olabiliyor

01:27:09olması, işte

01:27:11daha fazla bölgede

01:27:13varlık bulundurabiliyor

01:27:15olman gibi gibi birçok

01:27:17faktörle bu güç

01:27:19odağa haline gelme olasılığı artıyor.

01:27:21Hatta

01:27:23Mısır'la, Suriye'yle normalleşme

01:27:25sürecinin bile bu güç odağa

01:27:27haline gelme sürecinin parçaları olduğunu

01:27:29düşünüyorum ben. Yani bölge

01:27:31artık bir güç merkezi ve

01:27:33bu gücün de

01:27:35başında duran kişi

01:27:37bu bölgede

01:27:39önemli bir rol alacak. Bölgede demeyelim

01:27:41küresel anlamda önemli bir rol alacak.

01:27:43Türkiye işte tüm bunları üst üste

01:27:45koyuyoruz. Tüm bunların

01:27:47bir karşılığı var ve Türkiye burada

01:27:49bu merkez olma çabasında

01:27:51daha aktif, düne göre daha aktif

01:27:53bir yere geliyor.

01:27:55O yüzden de

01:27:57işte bu

01:27:59şeylere baktığınızda

01:28:01ilişkilere baktığınızda

01:28:03Türk devletleriyle, Müslüman devletlerle

01:28:05dünün

01:28:07sorunlarını konuşmamalıyız artık.

01:28:09Çünkü dünün sorunlarının ötesine

01:28:11geçti konular.

01:28:13Artık yeni sorunları, yani var olan

01:28:15o kemikleşmiş, kronikleşmiş sorunlar

01:28:17aslında bunlar biraz da

01:28:19herkes olduğu yerde kalsın diye kronikleştirilen

01:28:21sorunlar. Bu sorunları

01:28:23artık çözmeli ve daha

01:28:25ileriye adım atmalıyız.

01:28:27Bunu bildikleri için zaten

01:28:29belli problemler vardır ya

01:28:315 yılda, 10 yılda bir sürekli

01:28:33kanar o yaralar.

01:28:35Onlara engel olacak,

01:28:37gücü sağlayacak olan da aslında

01:28:39daha

01:28:41birlikte hareket edebiliyor

01:28:43olmak. Ama

01:28:45Orta Doğu'da o birliktelik hala zor.

01:28:47Bölgede

01:28:49aileler, az önce de

01:28:51söyledim, ailelerin ilişkileri,

01:28:53batı ile ilişkileri çok başka.

01:28:55İşte bizde şey vardır,

01:28:57sarışın mavi gözlü danışmanlar

01:28:59Orta Doğu'daki

01:29:01diye bir tabir vardır. Bu tabirin

01:29:03yavaş yavaş yıkılıyor olması lazım.

01:29:05Ki bölge kendi içinde

01:29:07birlikte hareket edebileceği

01:29:09bir ortama oluşturur.

01:29:11Ne demek hocam sarışın mavi gözlü danışmanlar?

01:29:13Batılı danışmanlar bölgede çok fazla.

01:29:15Yani işte

01:29:17Katar'dan tutul Suudi Arabistan'a,

01:29:19Birleşik Arap Emirliklerine,

01:29:21bu ülkelerdeki birçok

01:29:23alanda batılı danışmanlar var.

01:29:25Ve bu danışmanlar,

01:29:27şöyle söyleyeyim,

01:29:29Katar Silahlı Kuvvetleri

01:29:31yakın bir zamana kadar

01:29:33İngilizler, İngiliz ordusu

01:29:35tarafından eğitiliyordu. Ve bu eğitim

01:29:37online gerçekleşiyordu. Ve Katar

01:29:39bu eğitimi alabilmek için milyonlarca

01:29:41pound

01:29:43İngiltere'ye akıttı.

01:29:45Yani şimdi

01:29:47böyle bir gerçekliğin olduğu

01:29:49coğrafyada

01:29:51coğrafyanın kendinden, buradaki

01:29:53ülkelerin kendinden bir karar mekanizması

01:29:55oluşturmasını beklemek çok gerçekçi değil.

01:29:57O yüzden zaten

01:29:59burada işte

01:30:01bu lider diplomasisi,

01:30:03bu trafik bu kadar

01:30:05yoğunlaşıyor ki insanların,

01:30:07bu liderlerin özellikle

01:30:09buradaki kapasiteyi görmesi

01:30:11gerekiyor en başta.

01:30:13O yüzden de

01:30:15bu çalışmaların devam etmesi önemli.

01:30:17Peki. Efendim bu başlıklarla

01:30:19birlikte araya gideceğiz. Tabi aranın ardından

01:30:21Gök Vatan'a Çelik Kubbe'yi

01:30:23konuşacağız. Şimdi tabi Orta Doğu'da

01:30:25yaşananları konuşurken aslında

01:30:27tabi Türkiye'nin de özellikle

01:30:29savunma sanayinde gerçekleştirdiği önemli

01:30:31projeler var. Onlardan birini konuşacağız.

01:30:33İşte Çelik Kubbe'yi konuşacağız.

01:30:35Kısa bir ara diyoruz efendim. Saat başında buradayız.

01:30:37Ülke TV ekranlarına

01:30:39hoşgeldiniz efendim. Saatlerimiz 23'ü

01:30:41gösteriyor. Şu gündem programının son

01:30:43dilimindeyiz. Öne çıkan başlıkları konuşmaya

01:30:45devam edeceğiz efendim. Bu dilimde

01:30:47savunma sanayini konuşacağız. Önemli gelişmeler

01:30:49var. Hemen ilk olarak şöyle bir

01:30:51şu Gök Vatan'a Çelik Kubbe

01:30:53başlıklı tablomuzu alalım.

01:30:55Neler var aslında bu Çelik Kubbe

01:30:57içerisinde? Tüm detaylarıyla

01:30:59hem hocalarımla birlikte değerlendireceğiz

01:31:01hem de altını çizmiş olacağız

01:31:03bu başlıkların. Şöyle Kemal

01:31:05Hocam sizinle başlamak isterim. Elbette

01:31:07aslına bakarsanız tüm

01:31:09sistemler tek çatının altında

01:31:11seyir püzeleri, kamik... Böylece bir

01:31:13başlık hazırladık. Ardından da aslında

01:31:15Çelik Kubbe'yi daha detaylı da görebileceğimiz

01:31:17bir harita işte yine

01:31:19ihtarların, şahinlerin, gökberklerin bulunduğu da

01:31:21bir tablomuz olacak.

01:31:23Başlayalım mı? Nasıl buldunuz bu

01:31:25gerçekleştirilen yeni Çelik Kubbe

01:31:27konusunu?

01:31:29Şimdi şöyle müsaade etsin ve az edeyim.

01:31:31Bunun adı Gök Kubbeydi

01:31:33eskiden. Şimdi Çelik Kubbe'ye dönüştürüldü.

01:31:35Sayın Cumhurbaşkanımız

01:31:37yapmış olduğu toplantıda

01:31:39Sanayi İşbirliği toplantısında bu

01:31:41talimatı verdiler. Bu bir süreç

01:31:43devam edecek. Eskiden

01:31:45şöyleydi. Elimizde

01:31:47çok farklı küçük küçük sistemcikler

01:31:49vardı. Bu sistemlerin

01:31:51sistemi.

01:31:53Örnek vereyim. Mesela Korkut

01:31:55bir sistemdir.

01:31:57Korkut. Yani 35

01:31:59milimetrelik

01:32:01atom dediğimiz akıllı parçacıklı

01:32:03mühimmat dahi atabiliyordu.

01:32:05Ve yakın hava desteği, daha doğrusu yakın

01:32:07alçak irtifada uçan

01:32:09hava hedeflerine karşı bir sistem

01:32:11olarak kullanılıyor. Sistem ne demek?

01:32:13Bir, radar olacak. Yani

01:32:15tespit ve teşhis yapacak. İki,

01:32:17komuta kontrol merkezi olacak.

01:32:19Yani bu gelen radar verilerini

01:32:21değerlendirip lançer

01:32:23olacak. Yani atış platformu olacak.

01:32:25Hocam bunu daha detaylı anlatabileceğimiz bir tablo var.

01:32:27İsterseniz onun üzerinden konuşalım.

01:32:29Sizin arkanızda o zaman buraya versin.

01:32:31Ömer bu tarafa alırsak.

01:32:33Korkut buyurun hocam.

01:32:35Yerimizden mi anlatalım? Nasıl yapalım?

01:32:37Buyurun hocam.

01:32:39Bakın bu sistemler,

01:32:41işte Korkut, Gürz gibi

01:32:43sistemler,

01:32:45tek başına küçük sistemcikler.

01:32:47Tekrar ediyorum. Bunların

01:32:49hepsini birleştirmesi lazım. Mesela Hisar

01:32:51A var, Hisar O var.

01:32:53Hisar A

01:32:55dediğiniz alçak irtifa

01:32:57hedeflerine karşı menzili

01:32:59yaklaşık 8 kilometre

01:33:01civarı. Hisar O var,

01:33:03menzil 25 kilometre. Orta menzilli

01:33:05hava hedeflerine karşı kullanılıyor.

01:33:07O demek, o anlama geliyor. Bunların

01:33:09hepsinin kendi radarı var.

01:33:11Kendi kontrol merkezi var.

01:33:13Kendi lançeri var. Lançer

01:33:15dediğimiz, işte radar, lançer,

01:33:17şunlar da lançer. Yani fırlatma platformu.

01:33:19Sesledilen şeyi vuracaklar.

01:33:21Kimha edecekler.

01:33:23Tabii yani onu da anlatacağız ama

01:33:25böyle küçük platformları, küçük

01:33:27küçük sistemlerin hepsini

01:33:29birleştirip

01:33:31kubbe sistemine dönüştürme projesi bu.

01:33:33Bu ne demek? Şimdi

01:33:35hava savunmada esaslar

01:33:37vardır. Bir, çok tane tane

01:33:39bir basit anlatacağım. Bir, 360

01:33:41derece olması lazım. Yani dört bir taraftan

01:33:43gelecek hedef. Çünkü hedeflerin nereden

01:33:45geleceğini bilemezsiniz. Tamam.

01:33:47360 derecelik bir platformu kapsaması

01:33:49gerekiyor. İki, sürdürülebilir

01:33:51olması lazım. Onun için millilik önemli.

01:33:53Yani yerli üretim gerekiyor.

01:33:55Mesela siz bir sistem, örneğin

01:33:57demir kubbe, İsrail açısından

01:33:59tırnak içinde çok millilik değil.

01:34:01Çünkü mühimmat tedarikleri Amerika'dan

01:34:03getirmişler değil mi? Tabii tabii.

01:34:05Amerikan menşeli füzeler var.

01:34:07Yani şuradaki füzeler

01:34:09atış ediyor ya şu anda yukarıya doğru.

01:34:11Bunların içinde, lançerin içine

01:34:13koydukları mühimmat roketler

01:34:15Amerika'dan giriyor. Çok da millilik

01:34:17değil demek. Demek ki ikinci prensip

01:34:19millilik. Bu çelik

01:34:21kubbe millilik esasında karşılamış

01:34:23oluyor. Üçüncüsü

01:34:25yapay zeka mutlak girdi

01:34:27olması lazım. Neden? Çünkü manuel

01:34:29çalıştırıldığında hava saldırıları

01:34:31saniyelik olduğu için

01:34:33çok böyle insanın içinde

01:34:35olduğu kararı, insanın verdiği

01:34:37bir sistem çok iyi çalışmaz.

01:34:39Hızlı karar verip hemen.

01:34:41Mutlaka zaten yazmışsınız.

01:34:43Yapay zeka olması gerekiyor.

01:34:45Ve bu tüm sistemlerin

01:34:47hepsinin içerisinde bir, tek

01:34:49bir kontrol merkezi gerekiyor. Silah

01:34:51kontrolünü sağlandığı. Yoksa

01:34:53tehlikeli. Yani

01:34:55kontrol merkezi bir

01:34:57olacak. Hepsinin var demiştim ya.

01:34:59Küçük küçük kontrol merkezleri.

01:35:01Bunları iptal edeceksiniz.

01:35:03Tek bir kontrol merkeziyle

01:35:05bütün hava savunma sistemlerini

01:35:07tek elden yöneteceksiniz.

01:35:09Ve bunu yaparken de katmanlar

01:35:11yapmak zorundasınız. Neden?

01:35:13Demir kubbede katman yok hocam

01:35:15mesela. 4 kilometreden

01:35:1770 kilometreye kadar olan

01:35:19alanı kapsayan tek bir kubbe

01:35:21var orada.

01:35:23Demir kubbenin altı ama

01:35:25orada da patriyottan başlayan aşağı

01:35:27doğru giden 5 katman var.

01:35:29Farklı menzil.

01:35:31Maliyet etkinlik analizi

01:35:33yapıyoruz ya.

01:35:35Maliyet etkinlik analizinin

01:35:37içerisinde

01:35:39şöyle söyleyeyim.

01:35:41Hedefler ne bunların?

01:35:43Sihalar, ihalar,

01:35:45uçaklar, balistik füzeler.

01:35:47Sihalar, uçaklar, balistik füzeler.

01:35:49Sihalar, uçaklar, balistik füzeler.

01:35:51Sihalar, uçaklar, balistik füzeler.

01:35:53Sihalar, uçaklar, balistik füzeler.

01:35:55Sihalar, uçaklar, balistik füzeler.

01:35:57Havada bize bunlar gelebilir.

01:35:59Bunların hangi silahla

01:36:01hangi mesafeden

01:36:03imha edileceğine o yapay zeka

01:36:05destekli ünite karar verecek.

01:36:07En düşük maliyetli

01:36:09uyumak neyse

01:36:11en yüksek maliyetli

01:36:13hedefi imha ederseniz

01:36:15optimal çözüm demektir.

01:36:17Hocam ilk bölümde anlattığınız

01:36:19füzesi bin dolar

01:36:21demir kubbenin onu imha etmek için

01:36:23kullandığı yüz bin dolar.

01:36:25Daha basit örnek vereyim.

01:36:27Hamas'ın ürettiği o basit el yapımı

01:36:29tünellerde üretilenler

01:36:31iki yüz dolar.

01:36:33İki yüz dolarlık attığınızı düşünün.

01:36:35Size gelen yüz bin dolarlık

01:36:37bir yani kat düşenizi

01:36:39vursa bile siz kazançlısınız.

01:36:41Çünkü yüz bin dolar zarar veriyor.

01:36:43İki yüz dolar yani.

01:36:45Dolayısıyla bu katman sistemi önemli.

01:36:47Katman biraz daha farklı olacak.

01:36:49Burada bir altı katman gözüküyor.

01:36:51Katmanlar da bu.

01:36:53Hedefler bunlar.

01:36:55Bütün bu sistemler

01:36:57en düşükten

01:36:59Korkutgüz en alçak

01:37:01irtifadan uçan

01:37:03hedefler için kullanılacak sistem.

01:37:05Bir buçuk kilometre falan.

01:37:07Bunun içerisinde

01:37:09otuz beş milimetrelik söylemiştim.

01:37:11Atom akıllı parçacıklı mühimmat var.

01:37:13Bu çok önemli.

01:37:15Birliği ürünü.

01:37:17ASELSAN ürünü, ROKETSAN ürünü,

01:37:19TUBITAK-SAGA ürünü,

01:37:21bir de MK ürünü.

01:37:23Bu saydığım firmaların

01:37:25hepsi ilk yüzde şu anda.

01:37:27Dünya savunma sanayi

01:37:29firmaları içerisinde ilk yüzde.

01:37:31Şimdi şeyden başlayalım isterseniz.

01:37:33Radar sistemlerinden.

01:37:35En önemli kısmı bu.

01:37:37Çünkü tespit ve teşhis edeceksiniz siz.

01:37:39Radar sistemleri.

01:37:41İhtar, Şahin, Gökberk ve ALP.

01:37:43En uzun mesafeli, en kapsamlı radarımız.

01:37:45Dolayısıyla bakın bu radarlar da

01:37:47müştereken bir noktada

01:37:49toplanacak.

01:37:51Tespit ve teşhis yapacak.

01:37:53Şu anda tekrar söyleyeyim.

01:37:55Demir kubbe dört ila yetmiş kilometre.

01:37:57Şu anda ALP dahil bunlar.

01:37:59Eğer SİPER devreye girerse

01:38:01SİPER 1'in yetmiş kilometre,

01:38:03SİPER 2 yüz,

01:38:05SİPER 3 yüz elli kilometre.

01:38:07Bu ne demektir?

01:38:09Demir kubbenin iki katı uzağındaki

01:38:11uzağı göreceğiz.

01:38:13Demek ki radar sistemimiz hem yerli hem milli.

01:38:15Üstüne basa basa söylüyorum.

01:38:17Yazılımları bizde çünkü.

01:38:19Tespit ve teşhis mesafesi demir kubbenin iki katı.

01:38:21Şimdi SİPER 2 ve 3 devreye girerse

01:38:23eğer yüz elli kilometre

01:38:25mesafeden gelecek olan

01:38:27hava tehditlerine karşı

01:38:29ateşleme yapabilirsiniz.

01:38:31Bunu yaparken de hangi silahın

01:38:33kullanılacağına yapay zeka karar vermesi gerekiyor.

01:38:35Çünkü saniyeler içerisinde bunu

01:38:37halletmemiz lazım.

01:38:39Bir kısmı komito kontrol merkezi.

01:38:41Hocam şimdi bu yapay zeka dediğiniz

01:38:43aslında hakim denilen o noktaya gidiyor.

01:38:45Şöyle bakın

01:38:47bunun adı hakim.

01:38:49Şunu örnek vermişler.

01:38:51Bina gibi gözüküyor ama bu portatif de olabilir.

01:38:53Bu karargah içerisinde

01:38:55komito kontrol merkezi var.

01:38:57Komito kontrol merkezinde

01:38:59görevli personel olacak ama

01:39:01alpten gelen bir

01:39:03tehdit ya da sinyal

01:39:05komito kontrol merkezine

01:39:07derhal gidecek.

01:39:09Komito kontrol merkezinde yapay zekalı olduğu için

01:39:11karar verecek.

01:39:13Bu kararı derhal

01:39:15SİPER'e ya da HİSAR'a aktaracak.

01:39:17Bunlar birkaç saniyede olacak.

01:39:19SİPER ya da

01:39:21HİSAR A ya da O

01:39:23ya da dediğim gibi SİPER

01:39:25derhal ateşlenecek.

01:39:27Birkaç saniyede sadece bunun görevlisi

01:39:29olan kişiler sistemin çalışıp çalışmadığını

01:39:31kontrol etmeleri lazım.

01:39:33Mesela İsrail üç kişilik bir kayıp

01:39:35vermişti 2012'de.

01:39:37Yine Hizbullah tarafından atılan birkaç füzede

01:39:39o kayıpları da

01:39:41komito kontrol

01:39:43radarın bir tanesi arıza yaptığı için verdi.

01:39:45Bakın kritik bir sistem

01:39:47ve mutlaka gözetimli olması lazım.

01:39:49Hocam iki soru sorabilir miyim?

01:39:51Şunu bitirelim hocam.

01:39:53Şimdi bunun içerisinde komito kontrol merkezinde

01:39:55yapay zeka dedik ve lançerler

01:39:57bir şekilde atış platformları

01:39:59harekete geçebilecek sistemler.

01:40:01Ama kritik olan konu

01:40:03Demirkuğ aslında burada

01:40:05yörünge takip sistemi getirmesi lazım.

01:40:07Umarım getiriyorlardır. Ben olduğundan eminim.

01:40:09Çünkü Demirkuğ'nun en kritik özelliği

01:40:11yörünge takip sistemidir.

01:40:13Mesela düşman attı

01:40:15İran'a örnek vereyim.

01:40:17Attığı andan itibaren

01:40:19nereye düşeceğini

01:40:21çarpma noktasını tespit eder.

01:40:23Kim tespit eder?

01:40:25Radar.

01:40:27Dolayısıyla boşa gidecek mermiye

01:40:29hiç mermi atmanıza gerek yok.

01:40:31Demirkuğ'a örnek verelim.

01:40:33Bin tane atıldı

01:40:352012'ye kadar.

01:40:37Bunun 700 tanesini

01:40:39Demirkuğ ve komito kontrol merkezi

01:40:41yapay zeka dikkate almadı.

01:40:43Çünkü çarptığı noktada yerleşimleri yok.

01:40:45Tesis yok, askeri birlik yok.

01:40:47Boşa bıraktı.

01:40:49Geri kalan 300 tanesini

01:40:51yapay zeka ateşledi.

01:40:53Demirkuğ ve ateşledi.

01:40:55O 300 tanesini de

01:40:57%90'ında imha etti.

01:40:59Dolayısıyla burada

01:41:01yörünge takip sistemi

01:41:03dahil edilirse eğer

01:41:05komito kontrol merkezinin radar vasıtasıyla

01:41:07dolayısıyla biz bütün bu

01:41:09sistemlerimizi

01:41:11yani lançellerimizi, silahlarımızı

01:41:13belki de hiç ateşlemeye ihtiyaç

01:41:15duymadan bırakınız gitsinler.

01:41:17Bırakınız çarpsınlar

01:41:19koduyla, moduyla.

01:41:21Serbest bırakırız. Bizim maliyetimize

01:41:23düşmüş olur. Demek ki katmanlar

01:41:25maliyeti düşürür. En düşük

01:41:27maliyetli silahlardan başlarsınız.

01:41:29En uzak mesafeden başlarsınız.

01:41:31Bütün bu sistemlerin hepsini biz

01:41:33çelik kubbediyoruz.

01:41:35Ama bütün bu sistemleri

01:41:37yaptıktan sonra entegrasyon

01:41:39sağlanmayı müteakip

01:41:41bakın ne olacak.

01:41:43Komito kontrol merkezini Ankara'ya koyun.

01:41:45Yani şu Ankara'da olsun.

01:41:47Headquarter dediğimiz

01:41:49karargah.

01:41:51Radarları Antep'e koyun.

01:41:53Lançelleri de

01:41:55Ardağanlar Edirne'ye dağıtın.

01:41:57Tek merkezden

01:41:59tüm Türkiye 360 derece

01:42:01hava savunma şemsiyesi

01:42:03içerisinde girmiş olur.

01:42:05Ya da bırakın onu Ankara'da bırakın

01:42:07karargahınızı.

01:42:09Radarınızı Katar'a koyun.

01:42:11Lançelinizi de Katar'a koyun.

01:42:13Ankara'dan

01:42:15Katar'ın hava resmini çıkartırsanız

01:42:17Katar'a gelecek olan tehditleri

01:42:19Ankara'dan bertaraf edersiniz.

01:42:21Aynı şeyi Libya'da yapabilirsiniz.

01:42:23Aynı şeyi

01:42:25Azerbaycan'da yaparsınız.

01:42:27Orta Doğu'da radarların

01:42:29kapsama alanına giren coğrafi alan içerisinde

01:42:31bu sistemi

01:42:33uluslararası ortamda

01:42:35çalıştırabilirsiniz.

01:42:37Şimdi bunu Avrupa yapmaya çalışıyor.

01:42:39Avrupa bir şemsiye

01:42:41yani hava savunma şemsiyesi yapmak

01:42:43için 15 ülke imzacı oldu.

01:42:45Bizi de almadılar hocam.

01:42:47Almazsanız almayın.

01:42:49Dolayısıyla bakın

01:42:51dışarıda da bunu kullanabilirsiniz.

01:42:53Türkiye toprakları için zaten

01:42:55kullanıyorsunuz. Bütün bu sistemlerin

01:42:57hepsinin, yeniden söylemek

01:42:59gerekiyor, sürdürülebilirliği

01:43:01en kritik konulardan bir tanesi.

01:43:03Amerika olmasa bugün

01:43:05demir kubbe olmaz. Çünkü Amerika

01:43:07Birleşik Devletleri toplam

01:43:091.6 milyar dolar demir kubbeye yatırım yaptı.

01:43:11Geçen ay

01:43:131 milyar dolar daha

01:43:15geliştirmesi için demir kubbeyi serbest bıraktı.

01:43:17Yani Amerika'nın

01:43:19çok büyük, Rafael şirketi biliyorsunuz yapıyor.

01:43:21Bizim de 4 tane

01:43:23saymış olduğumuz, 5 tane saymış olduğumuz

01:43:25milli firmalarımız

01:43:27sadece bu sistemi entegre edecek.

01:43:29Çünkü siperimiz var, hisarlarımız

01:43:31var, Gürz var,

01:43:33Korkut var, Şahingörp,

01:43:35İhtal, AK gibi radarlarımız hala hazırda var.

01:43:37Dağınık bu sistemler bir şekilde

01:43:39bir araya geldiğinde

01:43:41entegrasyon sağlandığında

01:43:43hayata geçtiğinde daha

01:43:45önemli, katmanlı bir hava savunma

01:43:47sistemine sahip olacağız.

01:43:49Çok teknik detaylarla boğmak istemiyorum.

01:43:51İki soru, birisi popüler soru.

01:43:53Sabahleyin bir televizyon izliyordum

01:43:55hocam, orada şöyle

01:43:57bir yorum vardı.

01:43:59Ya bunu yapıyorlarsa, hani burada S-400'ler

01:44:01nerede? S-400'ler depolarda çürüyor mu?

01:44:03Sorusu üzerinde bir tartışma

01:44:05vardı. Ben de tabii konuyu

01:44:07anlamadığım için, ya ne oluyor

01:44:09diye baktım, size soruyorum.

01:44:11Şimdi S-400, bakın az önce ne dedik

01:44:13cümlenin başında? Bütün bu sistem

01:44:15yerli ve milli.

01:44:17S-400'leri nasıl takviye edeceksiniz ileride?

01:44:19Ola ki ileride

01:44:2110 yıl sonra Rusya ile aramızda bir

01:44:23ihtilaf da olur. Burada zaten sürdürülebilirlik

01:44:25dediniz hocam. Tabii, S-400'ü biz niye

01:44:27aldık? Onu bir öncelikle anlatmamız lazım.

01:44:29S-400 bir tercih

01:44:31değil. Bir gereklilik.

01:44:33Neden gereklilik?

01:44:35Çok önemli bilgi ama bunu söylemeyeceğim

01:44:37burada. Neden olduğunu çok iyi biliyor.

01:44:39Uzmanlar bu işin

01:44:41ihtiyaç olduğunu, gereklilik olduğunu çok iyi biliyor.

01:44:43Şu kadarını söyleyebiliriz sadece.

01:44:45Biliyorsunuz biz hava

01:44:47savunma konusunda bir miktar

01:44:49problemliyiz. Devesolu'da

01:44:51Romanya'da bir radar var.

01:44:53Kürecik'te bir radar daha var. Kimin bunlar?

01:44:55NATO'nun.

01:44:57NATO'nun radarları. Malatya,

01:44:59Kürecik'teki radar, kapsama alanı

01:45:01ne kadar? Baksınlar

01:45:03izleyiciler. Yazıyor mu bilmiyorum açık

01:45:05aynaklarda. Sorun var.

01:45:072A2AD diye Rusya'nın bir

01:45:09yeteneği var. Bu ne demektir?

01:45:11Erişilebilirlik yeteneği.

01:45:13Bunu koyduğunuz andan itibaren bütün

01:45:15Türkiye'ye

01:45:17hemen Balkanlar, Kafkaslar

01:45:19hatta bana göre Kırım, yani

01:45:21Karadeniz'in tamamı, aşağıda

01:45:23Gazze dahil, Kızıldeniz'in

01:45:25hemen başlangıcındaki bütün

01:45:27coğrafyanın

01:45:292A2AD Rus yetenekleri

01:45:31bertaraftır. Bu kadar. Anlayan

01:45:33çok iyi anladı. Dolayısıyla

01:45:35bakın S-400 meselesi

01:45:37gereklilikten

01:45:39alındı. Çünkü niye? Türkiye, bu açık

01:45:41var ya az önce söylediğim problemli bir bölge var

01:45:43onu söylemedim. O bölgeyi

01:45:45kapatmak için S-400

01:45:47almadan önce gitti. 15

01:45:49yıl önce Amerika'ya müracaat etti.

01:45:51Patriot verin dedi. Ondan

01:45:53önce Patriotlar emanetti. Amerikalıların

01:45:55ve İspanyolların Patriotları vardı.

01:45:57Adana, Antep, Kilis'te. Sonra

01:45:59acıldılar herhalde. İtalyanlar da

01:46:01SAM-T dediğimiz füzeleri gönderdi.

01:46:03Amerikan, İspanyol

01:46:05ve SAM-T birlikleri

01:46:07bu bölgede Saddam'ın Sukut füzelerine

01:46:09karşı, DAESH ve PKK'nın

01:46:11kısa menzilli füzelerine karşı konuşlandırdılar.

01:46:13Hiç attıldığını

01:46:15duydunuz mu? Ateşlendiğini

01:46:17duydunuz mu hiç? Bir Amerikan

01:46:19Patriot füzesi

01:46:21ateşlendi. DAESH'in

01:46:23attığı füzeyi vurdu. Duydunuz mu hiç bunu?

01:46:25Duyamazsınız.

01:46:27Ama 300 tane bomba geldi bize.

01:46:29Füze geldi. Doğu, Güneydoğu.

01:46:31Bir sürü

01:46:33şehitler verdik sivillerden.

01:46:35Yani

01:46:37böyle başkasına ait

01:46:39emanet bir takım şeylerle

01:46:41hava soğutma sistemleriyle

01:46:43bunu sağlamanız mümkün değil.

01:46:45Dolayısıyla önce Çin'e gittik.

01:46:47Çin'de anlaşma yapmaya çalıştık.

01:46:49Yaptık da.

01:46:51Yaptık ama teknoloji

01:46:53transfer etmiyor. Eğitim desteği

01:46:55vermiyor. Sürdürülebilir değil.

01:46:57Ruslara gittik. Hatta

01:46:59onlar bize geldi. Hem eğitim desteği

01:47:01verdiler. Hem teknoloji

01:47:03transferini

01:47:05söz verdiler. Hem de

01:47:07çok düşük maliyette ve

01:47:09S-400'ler Petri'den

01:47:11neredeyse iki kat daha yetenekli.

01:47:13Teknik olarak.

01:47:15Dolayısıyla biz ülke olarak

01:47:17NATO'nun bize sağlamış olduğu

01:47:19sağlamaya söz verdiği bir takım

01:47:21yetenekleri eğer kullanmıyorsak,

01:47:23kusura bakmasınlar,

01:47:25S-400'ler alınır, araziye

01:47:27çıkartılır. İki batarya.

01:47:29Ondan sonra gerekirse

01:47:31bir tanesi Kuzey Kıbrıs Türk

01:47:33Cumhuriyeti'ne konuşlandırılır. Amerika'nın

01:47:35Güney Rum kesimindeki

01:47:37Güney Kıbrıs'ın Rum kesimindeki

01:47:39o kuvvet dengesini

01:47:41bozduğu andan itibaren gayet de

01:47:43denge yerine oturmuş olur.

01:47:45Ama bu, Orta Doğu'da

01:47:47ve Uluslararası

01:47:49Hava Soğuma Ligi'nde bir

01:47:51çağ atlamadır.

01:47:53Çok önemli. Çağ

01:47:55atlamadır. Değiştirdik.

01:47:57İkinci soru. Buyurun.

01:47:59Bu sistem sadece

01:48:01füzeler, kamikaze,

01:48:03İHA'ları, SİHA'ları

01:48:05için mi?

01:48:07Uçaklar için, F-35'ler

01:48:09için mi?

01:48:11Aslında uçakları da

01:48:13görüyoruz hocam.

01:48:15Uçaklar ama 5. nesil uçaklar için.

01:48:175. nesil uçaklar.

01:48:19Buna dikkat edin. 4 ve 3 nesil

01:48:21uçaklar, 4.5'la dahil

01:48:23klasik radarlarla çok rahat tespit edersiniz.

01:48:25F-35

01:48:275. nesil F-35

01:48:29gibi.

01:48:31Ya da işte

01:48:33Typhoon Eurofighter'da 4.5 nesil

01:48:35işte başka ne var?

01:48:37Su-57.

01:48:39Bir de J-20 var.

01:48:41Çin.

01:48:435. nesil uçak Kaan var.

01:48:45Kaan kendi uçağımız. Sen örnek olsun diye söylüyorum.

01:48:47Bakın bunlar 5. nesil

01:48:49ve Uluslararası Lig'de

01:48:51Şampiyonlar Ligi'nde

01:48:53yer alan uçaklar. Kaan.

01:48:55F-35

01:48:57F-22 var ABD'de.

01:48:59F-22 görünmezlik olarak

01:49:01dünyanın en iyi uçağı.

01:49:03Ya uçağı işte atıyorum.

01:49:053 km'de

01:49:07göremezsiniz. Hatta

01:49:09onu böyle küçük serçe gibi falan da fark edebilirsiniz.

01:49:11Radarların çok

01:49:13içine girecek bir şey değil.

01:49:15Ama F-35 dediğim gibi

01:49:17Su-57

01:49:19J-20 Çin malı

01:49:21bu uçaklar bizim

01:49:23radarlarımız tarafından

01:49:25belli mesafede

01:49:27görünürlüğü çok çok

01:49:29iyi. Bu çok önemli

01:49:31bir şey. Neden? Çünkü

01:49:33F-35'ler

01:49:35biliyorsunuz Almanya'da

01:49:37bir şov için

01:49:39Atlantik ötesinden kalktılar.

01:49:41Avrupa'ya

01:49:43girmeden okyanusun üzerinde

01:49:45bir Alman firması tarafından

01:49:47tespit edildi.

01:49:49Daha ki Almanya'ya girene kadar

01:49:51bu firma neredeyse

01:49:53kapatılıyordu. Uzun zaman

01:49:55susturdular. Sonra

01:49:57söylediler. Açığa çıkarttılar.

01:49:59Ruslar da bir radar yaptı.

01:50:01F-35'i havada

01:50:03çok net bir şekilde yakaladıklarını ilan ettiler.

01:50:05O yüzden F-35

01:50:07efsanesi bir miktar şu anda

01:50:09yara almış durumda. Bizim Kaan

01:50:11görünmezlik açısından

01:50:13kıvrımlı

01:50:15kasa

01:50:17yani üzerindeki kasa

01:50:19kırıktır.

01:50:21Kıvrımlıdır. Çünkü gelecek olan radar

01:50:23sinyallerini geri göndermez

01:50:25başka yöne gönderir.

01:50:27Altta sensörler vardır Kaan'ın.

01:50:29O sensörler emici sensörler.

01:50:31Gelen sinyaller emer.

01:50:33Bir de özel bir boyayla

01:50:35dizayn edilmiştir. O boya

01:50:37emici boyadır. İşte bu F-35

01:50:39de çok var gibi gözüküyor

01:50:41ama sıkıntılı şu anda. Bizim

01:50:43radarlarımızda bu beşinci nesil uçakların

01:50:45F-22'ye hariç diyelim

01:50:47çok emin değilim ondan. Yakalama

01:50:49kabiliyetine sahip. Uçaklar

01:50:51SİHA'lar

01:50:53helikopterler, kargo uçakları

01:50:55nakliye uçakları

01:50:57hatta ikmal uçakları havada

01:50:59bütün bu kamikaze

01:51:01drone'lar dahil. Bir de

01:51:03şu var. Ne dedik az önce

01:51:05demir kubbe 4 kilometreden itibaren testi yapıyor ya

01:51:07kamikaze drone'u siz 3

01:51:09kilometre uçurursunuz. Ama biz

01:51:11ne dedik? İhtar var en başta bakın.

01:51:131-1,5 kilometreden itibaren

01:51:15zaten 1 kilometreye gelmiş olan

01:51:17kamikazeyi gözle de görürsünüz.

01:51:19Çıplak gözle.

01:51:21Demek ki önemli yetenekler var.

01:51:23Drone'ları bile yakalayacak yetenekler var.

01:51:25Bir de ASELSAN'ın yaptığı drone savarlar var.

01:51:27Biliyorsunuz drone savarlar

01:51:29hem personel kullanıyor hem de büyük

01:51:31testleri korumak için

01:51:33büyük cihazlar milyon dolarlık

01:51:35o cihazlarla gelen drone'u

01:51:37imha edebiliyorsunuz. Yani yetenek açısından

01:51:39Türkiye bu tabloyla

01:51:41önemli bir bana göre lig atlamış durumda.

01:51:43Peki. Çok önemli, göğsümüzü

01:51:45kabartan aslında bir başlığı konuşurken

01:51:47aslında Sayın Aslan Öztürk şimdi

01:51:49geçtiğimiz zilimde neyi konuştuk?

01:51:51Aslında Türkiye'nin o haritadaki

01:51:53konumunu konuştuk ve dedik ki yani orta eksenin

01:51:55artık lokomotifi

01:51:57durumunda olan bir Türkiye'den bahsediyoruz.

01:51:59Yani bu sebepten aslında tamamen

01:52:01bu sebepten bile bizim

01:52:03savunma sanayiinde çok önemli adımlar atmamız

01:52:05gerekiyordu ki işte o adımlardan birini

01:52:07konuşuyoruz. Şimdi neden önemli?

01:52:09Sizinle onu da konuşmak isterim. Bir yandan

01:52:11da yerli ve milli olmasının

01:52:13önemi nedir? Bunu da konuşmak isterim.

01:52:15Neler söylersiniz?

01:52:17Valla ben tabii

01:52:19tekrara düşmemek için şu bahisle

01:52:21bu konuya bakmak istiyorum.

01:52:23Orban

01:52:25Kasım'a kadar

01:52:27ulaşabilecek miyiz? Diye bir cümle

01:52:29kurmuştu Maceristan

01:52:31Başbakanı.

01:52:33Vucic, ya çok

01:52:35yakın zamanda bölgemizde bizi de

01:52:37etkileyecek bir şeyler olacak dedi.

01:52:39Ve 3. Dünya Savaşı

01:52:41söylemleri ayyuka çıktı.

01:52:43Dışişleri Bakanımız da dedi ki

01:52:45evet yani bu

01:52:47hazırlıklı olmamız lazım.

01:52:49Bu olaylar

01:52:51yaşandıktan, bu açıklamalar yaşandıktan

01:52:53sonra ve

01:52:55özellikle de son

01:52:57NATO'nun 75. yıl

01:52:59kutlamaları

01:53:01için Washington'a

01:53:03giden Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın

01:53:05ve heyetinin

01:53:07oradaki

01:53:09NATO sonuç bildirgesini

01:53:11gördükten sonra ve içeride tabii

01:53:13içeriye vakıf değiliz.

01:53:15İçerideki tartışmalarla

01:53:17Batılıların ya da

01:53:19NATO'nun nasıl bakarsanız ya da Amerikanın

01:53:21ve Avrupa Birliği'nin

01:53:23gerçekten bir savaşa doğru

01:53:25dünyayı adım adım sürüklediğini

01:53:27gördükleri için

01:53:29biz şu anki

01:53:31bu grafiği ve bu tabloyu

01:53:33konuşuyoruz

01:53:35ve tartışıyoruz diye düşünüyorum.

01:53:37Türkiye'nin gündemine getirildi.

01:53:39Milli Savunma Bakanlığı tarafından.

01:53:41Çünkü NATO zirvesinin

01:53:43sonuç bildirgesi

01:53:45barış değil savaş diyordu.

01:53:47Ukrayna'ya şu kadar

01:53:49milyar euro yardım

01:53:51işte F-16'ların gönderilmesi

01:53:53dahil, Ukrayna'yı destekleyeceğiz

01:53:55Rusya'yı geriletmek için

01:53:57diyen açıklamalar. Sonra Balkanlara

01:53:59dair bir takım cümleler

01:54:01kurulup ama

01:54:03hiç sessiz kalınan bir bildiriydi.

01:54:05İçeride ne konuşuldu bilmiyoruz.

01:54:07Ama Cumhurbaşkanı Erdoğan

01:54:09hem basın toplantısında

01:54:11orada, Washington'da

01:54:13hem uçakta bize

01:54:15hem orada

01:54:17yabancı basına, Amerikan basına

01:54:19yaptığı açıklamada

01:54:21altın çizdiği bir şey vardı. Mesela

01:54:23niye NATO zirvesi bağlamında

01:54:25konuşulurken Cumhurbaşkanı Erdoğan

01:54:27bir anda Şangay İşbirliği

01:54:29Teşkilatı, NATO'nun alternatifi

01:54:31değildir.

01:54:33Ya da

01:54:35bu

01:54:37BRİÇ değil mi? Yok.

01:54:39BRİKS, evet evet.

01:54:41NATO'nun alternatifi değildir.

01:54:43Cümlelerini kurma ihtiyacı hissettiniz.

01:54:45Orada kurdu bunları. Demek ki

01:54:47bir

01:54:49bir tufana doğru gidiyoruz.

01:54:51O açık

01:54:53ve evet önlenebilir mi?

01:54:55Önlenebilir. Hani yine

01:54:57atıf yapalım. Hem

01:54:59Cumhurbaşkanı Sayın

01:55:01Fidan'a hani

01:55:03büyük bir barış mı?

01:55:05Büyük bir savaş mı? Noktasında

01:55:07büyük barış yapılabilir.

01:55:09Ama yapılamıyorsa da büyük savaş geliyor. O zaman

01:55:13biz hangi noktadayız?

01:55:15Görün.

01:55:17Tablosudur bu tablo.

01:55:19Yani hazırlanın, hazırlanmamız

01:55:21lazım diyordu ya Hakan Fidan.

01:55:23O hazırlığın

01:55:25bir göstergesi.

01:55:27Onun altını özellikle çizmek istiyorum.

01:55:31Şöyle bir şey. Sanırım

01:55:33Türkiye yine burada da bir strateji

01:55:35geliştirmiş.

01:55:37Sadece takip edebildiğim bir şey.

01:55:39Biz bu

01:55:41sistemlerin tamamını

01:55:43pay der pay, parça parça

01:55:45kamuoyuyla paylaşıldığı

01:55:47günleri yaşadık. İşte Ehsan'ın

01:55:49atışları tamisabet

01:55:51denildi. Bir haber yaptık.

01:55:53Kamuoyunda bir haber olarak

01:55:55geçti. Sonra

01:55:57Korkut'ta yapıldı.

01:55:59Onun da testlerinde iyi geçti.

01:56:01Falan derken, hepsi sanki böyle

01:56:03evet savunma sanayindeki

01:56:05bir takım şeyler olarak. Ama

01:56:07meğerse bunların hepsi aslında bir

01:56:09toplam bir projenin

01:56:11ayakları

01:56:13unsurlar olarakmış. Onu da

01:56:15gördük işte. Burada bunu görmüş oluyoruz.

01:56:17Bu

01:56:19Türkiye'nin

01:56:21TürkSat'ları

01:56:23unutmayın hocam.

01:56:25Onların da bir şeyin parçası

01:56:27olduğunu hatırlatalım. Zaten çok güzel.

01:56:29Hocam siz çok yaşayın.

01:56:31Tok yollara

01:56:33çıkacağı zaman şunu tartışıyordum.

01:56:35Sizin yerli bir

01:56:37uydunuz olmazsa ve yerli bir

01:56:39yazılımınız olmazsa, toku

01:56:41dünya üzerinde, Türkiye üzerinde de yürütemezsiniz.

01:56:43Yani o kadar akıllı bir

01:56:45tekerlekli

01:56:47cihazı öyle diyelim, yürütemezsiniz.

01:56:49Tartışması yapıyorduk.

01:56:51Bunları kımıldatamazsınız bile.

01:56:53Eğer kendi

01:56:55uydunuz,

01:56:57kendi uydu sisteminiz,

01:56:59yazılımınız olmazsa.

01:57:01Bizim de tanıdığımız

01:57:03arkadaşlarımız var. Çok

01:57:05yetenekli bu

01:57:07radar sistemleri konusunda,

01:57:09anten sistemleri konusunda,

01:57:11uydular meselesinde ve

01:57:13ağır

01:57:15motorlar

01:57:17konusunda.

01:57:19Onlarla da konuştuğumuzda şöyle bir şey çıkıyor.

01:57:21Bir kere

01:57:23insan kapasitesi yani

01:57:25mühendislik kapasitemizin

01:57:27varlığından söz ediliyor.

01:57:29Burada bir sorun yok.

01:57:31Siyasi

01:57:35bir duruşun

01:57:37buradaki kilit

01:57:39rol oynadığına işaret diyorlar.

01:57:41Siyasi iradeden

01:57:43bahsediyorlar.

01:57:45Tek

01:57:49problem olarak gördükleri şey

01:57:51devamlılık. İşte devamlılığında siyasi iradeyle

01:57:53beraber geldik.

01:57:55Bunların olduğu süreç

01:57:5720 yıllık bir süreç. Demek ki siyasi

01:57:59istikrar ve siyasi

01:58:01irade, ben hiç

01:58:03unutmuyorum.

01:58:052020'se giderken

01:58:07bir ara şunu tartıştık.

01:58:09Bu önemli.

01:58:11Savunma sanayinde

01:58:13%80'lere

01:58:15geldik.

01:58:17Millileşme oranında.

01:58:19Hocam çok önemli bir şey söyledi.

01:58:21Devamlılığa işaret

01:58:23için.

01:58:25Sürdürülebilir ekonomi açısından da önemli bir şey.

01:58:27Siyasi irade

01:58:29buna ne diyecek?

01:58:31Tartışmalar yaparken

01:58:33mesela şöyle bir cümle duyduk.

01:58:35Hiç kusura bakmasınlar.

01:58:37Tabii ki dokunacağız

01:58:39dendi mesela İHA ve SİHA'lar bayraklar meselesinde.

01:58:41Yine

01:58:43şu tartışma. Dün TOROS'lar vardı

01:58:45bugün İHA SİHA'lar var diye yine

01:58:47gönderme yapıldı.

01:58:49Bunlar işte

01:58:51o açıklamalar

01:58:53o

01:58:55mühendislerimizin

01:58:57bizim kapasitemiz var. Mühendisi

01:58:59kapasitemiz var.

01:59:01Altyapımız var. Yapabiliriz

01:59:03ama siyasi irade

01:59:05yanımızda duracak mı?

01:59:07Bize öncülük edecek mi? Sorularının

01:59:09cevapları olarak karşımıza duruyor.

01:59:11Hayır bilakis size dokunacağız diyenler

01:59:13oluyor. Dolayısıyla bu tablo

01:59:15işte o aynı zamanda

01:59:17siyasi iradenin

01:59:19devamlılığı

01:59:21siyasetin

01:59:25birçok alanda

01:59:27işte biz NATO'yu konuştuk.

01:59:29Avrupa Birliği Perspektif'i konuştuk.

01:59:31Orta Doğu'yu biraz önce konuştuk.

01:59:33Buradaki bütün dengelerde

01:59:35bu çalışmaları akamete

01:59:37uğratmayacak pozisyonlar

01:59:39geliştirerek devam etmesinin de değerli

01:59:41olduğunu söylüyorum.

01:59:43Sizinle devam edelim. Şimdi tabii

01:59:45aslına bakarsanız burada Sayın Aslan Öztürk

01:59:47konuşurken de ikinci dilimde konuştuğumuz

01:59:49işte o batının

01:59:51ülkelerin içerisine aslında yerleştirdiği

01:59:53o başlığı aklıma geldi.

01:59:55Şimdi tabii bir yandan yani neden

01:59:57bunu konuşuyoruz? Neden güzel bir başlık olarak

01:59:59konuşmuyoruz? Neden yine işte o

02:00:01milli değil, yerli değil başlıklarını

02:00:03konuşuyoruz? Onu da ayrı bir konuşmak isterim.

02:00:05Sayın Enes Hocam, sizinle devam

02:00:07edelim. Nasıl değerlendirirsiniz bu

02:00:09eleştiriler diyeyim, eleştiriler?

02:00:11Şimdi tabii

02:00:13Türkiye'nin yaptığı ya da yapmaya

02:00:15çalıştığı şey çok zor bir iş.

02:00:17Bir kere

02:00:19bütün bu sistem aslında

02:00:21bugün tam manasıyla

02:00:23bitmiş bir sistem değil.

02:00:25Türkiye bunu geliştiriyor.

02:00:27Bununla ilgili yeni karar alındı.

02:00:29Yani bu sistem aslında

02:00:31tam manasıyla entegre bir sistem

02:00:33olacak Türkiye'de.

02:00:35Ve buna ağ merkezli harp de deniyor.

02:00:37Yani bütün bu gördüğünüz

02:00:39hava savunma sistemleri birbiriyle

02:00:41sistemler entegre olacak,

02:00:43uyumlu olacak, konuşacak

02:00:45ve ortak bir resim ortaya çıkacak

02:00:47ve ona göre tehditlere cevap üretilecek.

02:00:49Dünyada da bu çapta bir sistem

02:00:51kullanan devlet sayısı çok fazla

02:00:53değil baktığınız zaman.

02:00:55Şimdi bu sistemleri Türkiye

02:00:57hepsini tek başına üretiyor bu arada.

02:00:59Yani bunlarla ilgili

02:01:01Türkiye'ye çok ciddi bir

02:01:03ambargo, üstü örtülü

02:01:05ya da açık uygulanıyor.

02:01:07Ama batılı devletler

02:01:09mesela İsrail üretiyor ama İsrail'e

02:01:11demin de bahsedildiği çok ciddi bir Amerikan

02:01:13desteği var. Hem teknolojik destek

02:01:15hem finansal destek var. Biz de bütün bunları

02:01:17kendimiz yapmaya çalışıyoruz ve

02:01:1920 yıl önce, 25 yıl önce

02:01:21Türkiye'de savunma sanayi konusunda

02:01:23bir altyapı

02:01:25vardı ama bu

02:01:27altyapı

02:01:29yerli ve milli

02:01:31ürünler üretme konusunda

02:01:33çok yetersizdi.

02:01:35Daha çok batı ile

02:01:37batılı şirketlerle ortak bazı ürünlerin

02:01:39Türkiye'de üretilmesi. Mesela F-16'lar

02:01:41Türkiye'de üretildi değil mi? Amerikalılarla

02:01:43anlaşıldı. 80'lerden itibaren ortak

02:01:45üretim yapıldı ama teknoloji oradan geldiği için

02:01:47burada Türkiye'de üretim yapıldı.

02:01:49Bu Türkiye'ye belli kabiliyetler kazandırdı

02:01:51ama 2000'lere kadar

02:01:53mesela Türk savunma sanayinin en çok

02:01:55övündüğü ürünlerden bir tanesi Amerikalıların

02:01:57Stinger füzesini bir

02:01:59kara aracına entegre edip kara aracından

02:02:01fırtınatılması ile ilgili bir sistem ortaya

02:02:03koymak mesela buydu. Ama

02:02:05bugün birçok sistemi Türkiye üretebiliyor.

02:02:07Çünkü Hasan Bey'in de

02:02:09bahsettiği gibi 20 yıldır

02:02:11bununla ilgili bir irade var. 2004 yılında

02:02:13savunma sanayi icra komitesinde

02:02:15Sayın Cumhurbaşkanımız bir talimat

02:02:17veriyor. Kendisine öne bazı projeler

02:02:19getiriliyor. İşte helikopter alımı

02:02:21yurt dışından işte tank alımı.

02:02:23Diyor ki hayır. Bütün bunları kenara koyuyoruz.

02:02:25Bütün bu projeleri

02:02:27biz Türkiye'de üreteceğiz.

02:02:29Bunları yerli ve milli üretiyor. Talimat veriyor.

02:02:31Bu talimatın hayata geçmesi ama

02:02:33hemen olmuyor. Çünkü içeride, bürokrasi içerisinde

02:02:35çok ciddi bir direniş.

02:02:37FETÖ sabotajı ve

02:02:39başka tabii sabotajlar söz konusu.

02:02:41Ama ne zaman ki 2016

02:02:43yılında 15 Temmuz darbesi sonrası

02:02:45FETÖ devlet kurumlarından temizlendi

02:02:47bir anda 2016 sonrasında

02:02:49müthiş bir sıçrama

02:02:51gerçekleşti Türk savunma sanayinde.

02:02:53Şu gördüğünüz sistemlerin çoğu

02:02:55son 6-7 yılda

02:02:57devreye sokuldu. Ve hala devam

02:02:59ediyor bu. Önümüzdeki 10 yıl

02:03:01Türkiye'nin savunma sanayi için çok kritik.

02:03:03Mesela özellikle

02:03:05motorlar konusunda

02:03:07jet motorları konusunda çok ciddi çalışmalar

02:03:09yapılıyor. İnsanlar şöyle zannediyor. Ya motor nedir ki?

02:03:11Hemen yapılır. Dünyada

02:03:13jet motor yapabilen ülke sayısı

02:03:15bir elin parmaklarını geçmiyor.

02:03:17Çünkü çok hassas teknolojiler

02:03:19var. Özellikle döküm teknolojileri

02:03:21bununla ilgili. Ve bunları

02:03:23gerçekleştirebilen, üretebilen ülke sayısı

02:03:25dünyada çok fazla değil. Unutma bir şey hatırlatma.

02:03:27Burada hocam da bilir. Hepiniz

02:03:29hatırlayacaksınız ama tam yeri geldi.

02:03:31Şimdi Mahmut Akşit Amerika'dan

02:03:33geldi. Bizim

02:03:35helikopter motorlarımızı, jet motorlarımızı

02:03:37prototiplerini yaptı.

02:03:39Ve bir canlı yerinde test anı

02:03:41vardı. Hepimiz de maskeliydik.

02:03:43Hatırlıyor musunuz? Covid zamanında.

02:03:45O test sırasında

02:03:47Mahmut Akşit

02:03:49selam olsun. Profesör Mahmut Akşit

02:03:51canlı yayında söyledi.

02:03:53Şu anda işinizi doğru yapın

02:03:55dedi. Birkaç böyle seslendi ve

02:03:57şu anda sabotaj var.

02:03:59Sabotaj var.

02:04:01Bakın canlı yayında

02:04:03o anda bile

02:04:05sabote etmek için

02:04:07çalışıldı bu mesele.

02:04:09Sayın Bakan susturmasa devam edecekti orada da.

02:04:11Bunu hatırlatıyorum. Devam edin.

02:04:13Şimdi tabii yani bu

02:04:15günün sonunda

02:04:17Batılıların dünya üzerine kurduğu hegemonyanın

02:04:19birçok farklı boyutu var.

02:04:21Özellikle teknoloji ve hassas teknolojileri

02:04:23kontrol etme bunun en önemli

02:04:25ayaklarından bir tanesi. O teknolojik üstünlüğü

02:04:27hep devam ettirmek istiyorlar ki hegemonyaları

02:04:29sarsılmasın. Dolayısıyla

02:04:31bizim gibi ülkeler

02:04:33teknoloji geliştirme konusunda soyundukları zaman

02:04:35o ülkelerde ne oluyor? Darbeler oluyor.

02:04:37Darbe girişimleri oluyor. Niye oldu

02:04:39Türkiye'de darbe? 2016 yılında

02:04:41darbe girişimi oldu. Bunun nedenlerinden birisi

02:04:43buydu.

02:04:45Ya da işte o siyasi

02:04:47iradeyi ortaya koyan

02:04:49lidere karşı suikastler gerçekleşiyor.

02:04:51Gibi. Bunun çok

02:04:53örnekleri var dünyada. Dolayısıyla

02:04:55şimdi Türkiye'nin aslında

02:04:57insanlar şöyle 3 tane SİHA, 5 tane

02:04:59böyle söylemler var. Bu mesele

02:05:01SİHA meselesi değil

02:05:03sadece. SİHA bunun sadece bir boyutu.

02:05:05Bunun da hava savunma füzeleri

02:05:07var, tanklar var, radarlar var.

02:05:09Çok kısa menzilli

02:05:11efendim söyleyeyim sistemler var.

02:05:13Ama onun ötesinde bakın

02:05:15teknoloji sürekli gelişiyor. Savaş sahasına

02:05:17baktığında mesela Ukrayna'ya baktığında zaman

02:05:19son mesela Ukrayna'nın saldırısında

02:05:21Rusya'ya basit

02:05:23drone'larla helikopter vurdular.

02:05:25Ukraynalılar. Yani basit

02:05:27bir tek insanın kontrol ettiği, tek görüş

02:05:29açısıyla şey takıyor, gözlüğü takıyor ve

02:05:31o drone'larla basit

02:05:33drone'larla

02:05:35saldırılar gerçekleştiriyor. Buna karşı da

02:05:37Türkiye aslında tedbirler

02:05:39üretmeye başladı. Şimdi ve Türkiye

02:05:41günün sonunda

02:05:43teknolojiye yön veren bir ülke olmaya

02:05:45başladı. Nereden anlıyoruz

02:05:47bunu? Bunun örneği nedir?

02:05:49Bakın Türkiye Suriye'de bir operasyon

02:05:51yaptı İdlib'de. Daha sonra

02:05:53Azerbaycan'da

02:05:55bir Karabağ'da

02:05:57Türkiye'nin desteğiyle Azerbaycan Karabağ'ı

02:05:59özgürleştirdi. Ve orada

02:06:01SİHA'lar

02:06:03Türkiye İdlib

02:06:05operasyonunu kullanana kadar

02:06:07dünyada Amerikalılar tarafından, İsrail

02:06:09tarafından tırnak içerisinde

02:06:11terörle mücadele operasyonlarında kullanıldı.

02:06:13Türkiye ilk defa SİHA'ları

02:06:15bir konvensiyonel savaşta kullandı.

02:06:17Yoğun bir şekilde.

02:06:19Ve çok başarılı oldu.

02:06:21Yani savaş sahasında

02:06:23Türklerin doktrini tekrar geri

02:06:25döndü. Türkler bir doktrin ortaya koydular.

02:06:27Bu son 300 yılda

02:06:29aslında bizim

02:06:31başaramadığımız bir şeydi. Yani tekrardan

02:06:33savaş sahasına döndü Türkler ve

02:06:35şimdilik şunu görüyoruz.

02:06:37Mesele sadece bu değil. Çünkü askeri teknolojinin

02:06:39ötesinde, askeri teknoloji beraberinde

02:06:41sivil teknolojileri de tetikliyor.

02:06:43Yani o sadece

02:06:45askeri teknolojide kalmıyor. Siz bir tank yaptığınız zaman

02:06:47motorunu yaptığınız zaman, bu teknolojiye edildiğiniz

02:06:49zaman onu sivil alanda da kullanabiliyorsunuz.

02:06:51Onun ötesinde

02:06:53çok daha ciddi bir etkisi nedir? Bir, ihracat

02:06:55yapıyorsunuz. Ciddi bir gelir elde

02:06:57ediyorsunuz. Ama sadece mesele

02:06:59para değil. Bir siyasi

02:07:01etki alanı yaratıyorsunuz.

02:07:03Yani bu silah sistemlerini sattığınız

02:07:05ülkelere

02:07:07bir kerelik bir satış ibaret

02:07:09değil bu. Mühimmat satıyorsunuz.

02:07:11Sürekli orayla bir

02:07:13ilişkisi kuruyorsunuz. 20 yıllık, 30

02:07:15yıllık bakımı,

02:07:17ondan sonra sürekli

02:07:19mühimmat satışı gibi uzun vadeli

02:07:21bir ilişki kuruyorsunuz.

02:07:23Ve Türkiye'nin silah sistemlerini şimdi

02:07:25özellikle dünyada birçok ülkenin

02:07:27almaya başladığını gördük.

02:07:29Yani NATO üyesi

02:07:31ülkelere satıyoruz. Bunları Afrikalı

02:07:33ülkelere satıyoruz. Orta Asya'ya satıyoruz.

02:07:35Endonezya gibi ülkelere

02:07:37satıyoruz. Ve bunlar

02:07:39niye Türk sistemlerini tercih ediyorlar? Şimdi insanlar

02:07:41diyorlar ki efendim bunlar işte propaganda.

02:07:43Seçim zamanı,

02:07:45mesela böyle bir şey var Türkiye'de. Seçim zamanı efendim

02:07:47bunlar konuşuluyor. Hayır. Bakın görüyorsunuz

02:07:49seçim olsa da

02:07:51olmasa da bu sistemler üretilmeye devam

02:07:53ediliyor. Ve başarılı bir şekilde

02:07:55dünyaya ihraç ediliyor. Yani niye

02:07:57Polonya Türkiye'den gelip siyah alsın?

02:07:59Eğer başarılı değilse bu sistem.

02:08:01Niye ödeyip bedelini alsın?

02:08:03Çünkü başarılı. Çünkü

02:08:05Türkiye'ye Batı'nın

02:08:07ve Çin'in ya da Rusların dünyaya

02:08:09önerdiği

02:08:11ya da sunduğu yolun

02:08:13ötesinde üçüncü bir yol ortaya koyuyor.

02:08:15Çünkü Batılılar bir silah sistemi sattıkları zaman

02:08:17kısıtlar koyuyorlar.

02:08:19Diyorlar ki şurada kullanırsın, şurada kullanamazsın.

02:08:21Mühimmat ambargosu uyguluyor. Canı istediği

02:08:23zaman veriyor. Canı istemediği zaman vermiyor.

02:08:25Ruslar yine aynı şekilde

02:08:27zaten teknolojileri düşük.

02:08:29Türkiye NATO standartlarında, NATO kalitesinde

02:08:31üretiyor. Daha bazen üstün ürünler

02:08:33üretiyor ve bir kısıt

02:08:35koymadan veriyor müttefik ülkelere.

02:08:37Onlar da bundan dolayı Türk sistemini

02:08:39tercih ediyor. Ve bu bizim dış politikamızdaki

02:08:41vizyonu da destekleyen

02:08:43bambaşka bir alana dönüşmüş durumda.

02:08:45Çok önümüzdeki dönemde

02:08:47Hasan Bey'in bahsettiği, dünyanın gittiği bu

02:08:49problemli dönemde,

02:08:51çatışmalı dönemde biz

02:08:53bu dönemde atılan adımların faydasını

02:08:55o kadar göreceğiz ki dönüp dönüp bu dönem

02:08:57tekrardan o zamanlar

02:08:59konuşulacak önümüzdeki 10 yılda, 20 yılda.

02:09:01Türkiye iyi ki

02:09:032010-2004'te alınan

02:09:05o karar sonrası bu adımları atmış ve bu

02:09:07sistemleri üretmiş. Çünkü öyle bir zaman gelecek ki

02:09:09kimse size silah satmayacak, kimse size

02:09:11mühimmat vermeyecek.

02:09:13Dünyada.

02:09:15Sayın Tolga Sakman sizinle devam edelim efendim.

02:09:17Elbette ki öneminden bahsediyoruz.

02:09:19Gök Vatana Çelik Kubbe'den.

02:09:21Şimdi tabii aslına bakarsanız birçok

02:09:23başlığı da beraberinde getiren

02:09:25bir şeyden bahsediyoruz.

02:09:27Artık tehditleri önleyecek başlığı

02:09:29aslında belki de şu dönemde en çok

02:09:31altını çizmemiz gereken başlık olabilir.

02:09:33Çünkü biz de biliyorsunuz

02:09:35en orta noktasında, jeopolitik

02:09:37konumumuz açısından da en riskli

02:09:39bölgelerden birinde bulunuyoruz.

02:09:41O yüzden bu tehditleri önlemesi galiba

02:09:43altını çizmemiz gereken ayrı bir başlık.

02:09:45Siz nasıl değerlendirirsiniz?

02:09:47Şimdi Arzu Hanım

02:09:49bu sistemler

02:09:51denizde, havada,

02:09:53karada farklı farklı sistemler

02:09:55geliştiriliyor.

02:09:57Türkiye son dönemde savunma sanayi noktasında

02:09:59çok farklı adımlar atıyor.

02:10:01Bunları topladığımızda aslında

02:10:03karşılığı da bölgenin

02:10:05ihtiyaçlarına binaen

02:10:07Türkiye'nin ihtiyaçlarına binaen

02:10:09bir

02:10:11vizyon da koyuyor aslında ortaya.

02:10:13Yani biz şimdi

02:10:15bir ordunun

02:10:17elindeki mühimmata bakarak

02:10:19ordunun karakterini, niyetini anlayabiliriz.

02:10:21Türkiye'nin burada

02:10:23gittikçe daha çok millileşen

02:10:25ve daha çok çeşitlenen bu

02:10:27mühimmatları, araçlarına vs. baktığımız

02:10:29zamanda Türkiye'nin

02:10:31yine

02:10:33barışçıl ama sadece

02:10:35sınırını korumak değil, belki

02:10:37bölgede de barışı koruyacak bir noktada

02:10:39hani bir

02:10:41laf vardır, barış istiyorsan

02:10:43savaşmaya hazır ol diye.

02:10:45Biz o noktada savaşmaya hazır

02:10:47olacak en üst noktaya getiriyoruz.

02:10:49Tüm ürünlerimizi,

02:10:51mühimmatımızı ve tabi

02:10:53bu teknoloji

02:10:55belki de en önemli noktalardan biri

02:10:57bu teknoloji askerimize de güven veriyor.

02:10:59Yani bir savaş

02:11:01askersiz kazanılmaz elinizde

02:11:03ne kadar teknoloji olursa olsun.

02:11:05Ama teknoloji askerinize

02:11:07özgüven verir, hareket kapasitesi

02:11:09verir ve

02:11:11onu gittiği yerde

02:11:13oturduğu masada da

02:11:15daha sağlam oturmasını

02:11:17sağlar, cephede de daha sağlam

02:11:19durmasını sağlar. Şimdi

02:11:21bunun gibi sistemler

02:11:23dünyada çok yok ve

02:11:25bunu burada Türkiye'de

02:11:27geliştiriyor olması, Türkiye'nin geliştiriyor olması

02:11:29aslında bölgenin de ne kadar

02:11:31çetrefilli

02:11:33böyle çatışmaya

02:11:35hazır ve çalışmanın içinde olduğunla

02:11:37da ilişkilendirebiliriz.

02:11:39Ve milliliğin önemini de

02:11:41şuradan söyleyelim, az önce hocam

02:11:43söyledi Avrupa'da denediler ama olmadı.

02:11:45Çünkü neden olmadığını

02:11:47hatırlayalım, Fransa ve

02:11:49İtalya'nın kendi mühimmatının kullanılmaması

02:11:51nedeniyle sistemi

02:11:53kilitlemesinden dolayı

02:11:55olmadı. Yani Fransa kendi

02:11:57roketlerini

02:11:59kullanmak istedi, İtalya kendi roketlerini

02:12:01kullanmak istedi vesaire ve sistem orada

02:12:03kilitlendi. Yani gördüğünüz gibi

02:12:05kendi mühimmatınız, kendi aracınız

02:12:07ve kendi fikirleriniz.

02:12:09Gerisi artık

02:12:11özellikle son dönemde bu kadar herkesin

02:12:13birbirine

02:12:15diş bilediği

02:12:17çatışmanın nereden nasıl çıkacağı

02:12:19belli olmadığı bir sistemde

02:12:21güveneceğiniz kimse yok.

02:12:23Burada işte

02:12:25batı yani NATO içerisinde

02:12:27güvendiğiniz noktalara da

02:12:29güvenmenin çok bir

02:12:31anlamı yok. Evet bugünkü şartlar önemli

02:12:33içinde bulunduğumuz

02:12:35ittifak vesaire önemli ama

02:12:37bu sistemi kurmak

02:12:39işte bu hocam gösterdi o

02:12:41headquarter'ı Ankara'ya yerleştirmek

02:12:43asıl konu o zaten. Yani tüm

02:12:45kararın oradan çıkabiliyor olması.

02:12:47Bir de son olarak bu sistemle

02:12:49ilgili de şunu söyleyeyim.

02:12:51Bu bir ekosistem ve

02:12:53bu ekosistemler aslında

02:12:55askeri alanda

02:12:57çokça rastladığımız şeyler

02:12:59olmaya başladı.

02:13:01İşte bu parça parça

02:13:03araçların

02:13:05artık birbiriyle birlikte hareket etmesi

02:13:07bu işte yapay zekanın daha fazla

02:13:09dile getirilmesinden vesaire vesaire.

02:13:11Veya işte sistemlerin

02:13:13birlikte

02:13:15karşıdan gelen sistemlerde

02:13:17karşıdan gelen mimatların da çeşitlenmesi

02:13:19nedeniyle.

02:13:21Bu ekosistemi

02:13:23oluşturan şimdi

02:13:25şunu da mecburen söylemiş olalım.

02:13:27Kıyasladığımız için

02:13:29İsrail hava savunma sistemi bölgedeki en iyi

02:13:31hava savunma sistemi vesaire dendiği için

02:13:33İsrail'de

02:13:35az önce hocama da onu sordum İsrail'de de katman var

02:13:37diye.

02:13:39İsrail'de de katman var ama ekosistem şeklinde

02:13:41değil. Şimdi bu ayrımı yapmak lazım.

02:13:43Yani. Hocam şöyle gireyim

02:13:45çok kısım söylerseniz. Demir

02:13:47kubbede iki sistem var. Roket atar ve

02:13:49füze sistem var. İkisinden

02:13:51birini tercih ediyor. İki katmana

02:13:53sanki inmiş gibi bir algı var.

02:13:55Ama kağıt üstünde şeyde. Davut'un

02:13:57sapanı, patriot falan. Davut'un

02:13:59sapanı devreye girmedi daha hocam.

02:14:01Yani sistem olarak böyle bir şey.

02:14:03Katman sayısını arttırmaya çalışıyor.

02:14:05Doğru. Böyle bir şey yapmaya çalışıyorlar

02:14:07ama bu bir ekosistem değil. Türkiye bunu

02:14:09ekosistem olarak ortaya koyuyor. Bu zaten

02:14:11başlı başına bir

02:14:13öncelik. Bir de şunu söyleyeyim.

02:14:15Bu demir kubbeyle

02:14:17ilgili

02:14:19İsrail bunu Amerika'da geliştirdi.

02:14:21Ve

02:14:23Amerika'da üretiyor. Ve Amerika

02:14:25bu sistemi İsrail'e yardım

02:14:27olarak vermek için İsrail'in

02:14:29Amerika'daki fabrikalarından satın

02:14:31alıp

02:14:33İsrail'e hibe ediyor.

02:14:35Yani neyle

02:14:37karşı karşıya olduğumuz önemli. Yani İsrail'in

02:14:39orada iki kere kazanması vs.

02:14:41Ama tüm bu silahların

02:14:43geliştirilmesi

02:14:45işte bunları

02:14:47hep bir arada düşündüğümüzde

02:14:49önemli hale geliyor.

02:14:51Önleyici olmak. Ben onu söyleyeceğim

02:14:53en son. Önleyici olmak her şeyde

02:14:55tüm bu askeri kapasiteleri

02:14:57konuşurken önleyici olmak önemli.

02:14:59Ve bunların her biri de

02:15:01nasıl ki mavi vatanda

02:15:03önleyici olmak için

02:15:05Türkiye'nin hamleleri üst üste geliyor.

02:15:07Bu tip gök

02:15:09vatanda da önleyiciliğin

02:15:11ön plana çıkması önemli.

02:15:13Peki.

02:15:15Efendim noktalayacağız bu başlıklarla birlikte

02:15:17gündem programını. Ben değerli konuklarıma

02:15:19teşekkür etmek istiyorum. Beykent Üniversitesi

02:15:21öğretim üyesi Dr. Kemal Olçar

02:15:23bizlerle birlikteydi. Hocam çok teşekkürler

02:15:25değerli katkılarınız için. Sağ olun efendim.

02:15:27Dipan Başkanı Dr. Tolga Sakman

02:15:29bizlerle birlikteydi. Çok teşekkürler

02:15:31değerli katkılarınız için.

02:15:33Türk-Alman Üniversitesi Öğretim Üyesi

02:15:35Doçent Dr. Enes Bayrak da çok teşekkürler

02:15:37değerli katkılarınız için. Çok sağ olun.

02:15:39Ülke TV Genel Yayın Yönetmeni Hasan Öztürk de bizlerle

02:15:41birlikteydi. Teşekkür ediyoruz. Eyvallah.

02:15:43Efendim bu başlıklarla birlikte noktalıyoruz artık

02:15:45gündem programını. Genel olarak dış

02:15:47politikayı konuştuk ve Türkiye'nin savunma

02:15:49sanayini konuştuk. Saat başında Ebru Bozdoğan

02:15:51Gece Bülteni ile karşınızda olacak.

02:15:53İyi geceler diliyoruz.

Gündem – Arzu Yıldırım Şenlik | 8 Ağustos 2024

Transcript

Önerilen