Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismi Arzu Yıldırım Şenlik'in sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00:00Programına hoşgeldiniz efendim. Konuklarımızla birlikte 3 saat boyunca konuğumuz olacağız ve gündemin en sıcak başlıklarını masaya yatıracağız, tartışacağız.
00:00:11Hemen konuklarımı takdim ederek başlayayım.
00:00:13Emekli Tuğgeneral Prof. Dr. Esat Arslan bugün bizlerle birlikte. Hoşgeldiniz efendim.
00:00:18Teşekkür ediyorum efendim. Sağolun.
00:00:20Dr. Abdullah Erboğa Akademisyen kendisi de bizlere eşlik ediyor bu akşam. Hoşgeldiniz.
00:00:26Hoşbulduk. İyi yayınlar.
00:00:27Teşekkür ediyoruz. Sağolunuz. Uluslararası Hukuk Uzmanı Dr. Filiz Değer bu akşam stüdyomuzda. Hoşgeldiniz.
00:00:33Hoşbulduk. İyi yayınlar.
00:00:34Teşekkürler ve Dipan Başkanı Dr. Tolga Sakman da bizlerle. Hoşgeldiniz.
00:00:39Hoşbulduk. İyi yayınlar.
00:00:40Teşekkür ediyoruz.
00:00:41Tabi gündem yoğun, gündem sıcak sayın seyirciler.
00:00:45Geçtiğimiz günlerde çok önemli bir isim hayatını kaybetti, şehit oldu, suikasta uğradı.
00:00:51Bir taraftan Türkiye çok önemli gelişmelere ev sahibi yapıyor.
00:00:56Cumhurbaşkanı Erdoğan Biden bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi bu gelişmelerin ardından.
00:01:02Hepsini konuşacağız.
00:01:03Dünya savaşı mı çıkıyor sorusu akıllara geliyor.
00:01:09İran-İsrail arasındaki bundan sonraki gelişmeler ne olacak?
00:01:13İsmail Haniye'nin suikasta uğranmasından sonra bölgeyi ne bekliyor? Dünya'yı ne bekliyor?
00:01:18Bunları da yine konuklarımızla birlikte konuşacağız.
00:01:21Ama önce isterseniz şöyle görüşmeden Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Biden görüşmesinden başlayalım.
00:01:28Cumhurbaşkanı Erdoğan biliyorsunuz ki geçtiğimiz günlerde Türkiye çok önemli bir takasa ev sahipliğini yaptı.
00:01:37Milli İstihbarat Teşkilatı yönetti bu operasyonu.
00:01:42Ankara adres güvenli bir bölge olduğu için burada bir takas gerçekleştirildi.
00:01:48Rusya ve Amerika arasında ve hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan Biden arasında da bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
00:01:55Abdullah Erdoğan'la başlayalım.
00:01:57Bu mesele de tabii ki takas öncelikliydi ama Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz günlerde Biden'ın kongrede alkışlanmasından duyduğu rahatsızlığı da yine Biden'a dile getirdi.
00:02:09Ne düşünüyorsunuz efendim bu görüşme ile ilgili?
00:02:12Evet öncelikle herkese iyi akşamlar.
00:02:15Şunu söylememiz gerekiyor Biden'la özellikle Amerika ile Türkiye arasındaki ilişkiler epey bir müddettir.
00:02:21Gerilimli bir ilişki içerisinde Biden dönemi başta olmak üzere.
00:02:25Çok yoğun karşılıklı anlaşmazlıklar var.
00:02:30Bunların başında terörle mücadele geliyor.
00:02:32Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde oluşturulmaya çalışılan bir terör koridoru konusunda.
00:02:38Başta Amerika Birleşik Devletleri ile olmak üzere ciddi bir anlaşmazlık içerisinde.
00:02:43Biden yönetiminin bu konudaki tavırlarına dikkatle bakıldığında uzun bir müddettir.
00:02:49Özellikle YPG'ye yönelik desteği gözümde tutulduğunda ciddi bir gerilim oluşturuyor.
00:02:55Şimdi Amerika ile Türkiye arasındaki ilişkilerin çok boyutlu çabuk teknemli bir yapısı var.
00:03:01Ama özellikle Gazze meselesi 7 Ekim'den bu yana Amerika'nın kesintisiz ve sürekli olan İsrail'e yönelik desteği Türkiye'de rahatsızlık uyandırıyor.
00:03:14Çünkü bu destek bir taraftan İsrail'i çok fazla hırçınlaştırırken ve saldırganlaştırırken bir taraftan da barış anlamında, ateşkes anlamında bir süreci çıkmaza sürüklüyor.
00:03:29Hatırlarsanız geçtiğimiz haftalarda Netanyahu kongrede bir konuşma yaptı ve bu konuşma sırasında 79 kez konuşması kesilerek ayakta alkışlandı.
00:03:40Verdiği mesajlar neydi?
00:03:42Verdiği mesajların içeriğine baktığımızda barışı veya ateşkesi önceleyen mesajlar değil.
00:03:49Bilakis daha fazla saldırgan olmayı, daha fazla Filistinliler üzerinde, Hamas üzerinde saldırgan bir tutum takınacağını, İran'ı hedefe koyan bir yaklaşım içerisinde olacağını ve Amerika'nın kesintisiz bir destek vermesini amaçlayan bir konuşma içeriğine sattı.
00:04:05Ve bu konuşma Kongre üyeleri tarafından sürekli alkışlanarak bölündü.
00:04:11Bu konuşmadan çıkar çıkmaz Netanyahu, başta Trump, başkan Biden ve şu anda başkan yarımcısı ve başkan adayı Kamala Harris ile görüştü.
00:04:21Ve bu görüşmelerin hepsinde de Trump'da daha fazla olmak üzere çok büyük destek gördü.
00:04:27Şimdi bu desteği görür görmez hemen akabinde döndüğünde bakıyorsunuz biz bir suikastler zil silesiyle karşı karşıya kalıyoruz.
00:04:38İsmail Haniye Tahran'da şehit ediliyor.
00:04:40Beyrut'ta Hizbullah'ın ikinci ismi ve genel kurmay başkanı olarak adledilen bir Şükrü öldürülüyor.
00:04:48Keza Hamas'ın üst düzey komutanlarına yönelik suikastler düzenleniyor.
00:04:52Ve bu suikastler özellikle Haniye'ye yönelik suikastlar barış adına çatışmanın sona erdirilmesi adamına ateşkes anlamında uğraşan bir profili İsmail Haniye'yi suikastla ortadan kaldırmak, şehit etmek aslında ateşkes istemediğinde ortaya koyan bir yaklaşım oluyor.
00:05:16Şöyle kısaca herkesten bu görüşmeye dair fikirleri aldıktan sonra diğer meselelere de hızlıca geçelim.
00:05:23Söyleyeyim onu o zaman hemen kısaca.
00:05:25Ben Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu konudaki rahatsızlığını Sayın Biden'a ilettiğini düşünüyorum ve İsrail saldırganlığının bir an evvel durdurulması gerektiği konusunda terkinlerde bulunduğunu düşünüyorum.
00:05:37Çünkü saldırganlığın boyutu gittikçe artıyor ve bu topyekun bir savaşa doğru yol almaya başladı diyebiliriz.
00:05:43Teşekkür ediyorum.
00:05:44Şimdi Esat Hocam, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Netanyahu yönetimini özellikle bu ateş ve barış istemediği her adımda gösterdiğini de dile getirdi ve benim bir hayal kırıklığı oluşturduğunu söyledi aslında birçok ülke için.
00:05:56Bundan sonrası için bu görüşmeyi önce değerlendirmenizi rica edeceğim.
00:06:01Sonrasında da nelere gibi elbette bunları konuşacağız.
00:06:05Çok teşekkür ediyorum.
00:06:06Tabii ki Biden, sadece Biden'ın müracaatı değil, İsrail'in de müracaatıydı.
00:06:12Özellikle takas anlaşmasıyla girdiniz.
00:06:14Tabii bu bir istihbarat diplomasisidir.
00:06:17Yani istihbarat diplomasisi üç tane çok önemli olguyu yerine getirir.
00:06:22Bunlardan birincisi esir takaslarıdır.
00:06:24İkincisi barış görüşmeleridir.
00:06:26Üçüncüsü de siz de veciz bir şekilde ifade ettiniz.
00:06:29Yani barış adası görünümündeki İstanbul'un olgusu.
00:06:33Üçüncüsü de arka kapı müzakereleri.
00:06:38Bakın burada iki tane kişi, mesela biz burada Putin'in görüşmelerini göstermedik.
00:06:43Yani direkt olarak Biden'ın.
00:06:45Ama bunu çok açık söylüyorum.
00:06:47İstihbarat diplomasi içerisinde doğrudan doğruya İsrail ve Amerika Birleşik Devletleri'nin müracaat ettiğini açıkça söyleyebiliriz.
00:06:56Nereden görüyoruz?
00:06:58Biliyorsunuz uçakta karşılarken, o 26 kişilik 16 tanesi Rusya'ya ait, 10 tanesi Amerika Birleşik Devletleri'ne ait.
00:07:10Uçağın merdivenlerin dibinde iki tane devlet başkanı karşılaması çok önemli.
00:07:16Yani böyle bir durum olduğunda, biliyorsunuz Birleşmiş Milletler'e gittiğimizde, görüşme talebinde bulunduğunuz zaman size görüşme yapılmaz.
00:07:24Ama istihbarat diplomasi içerisinde bunlar çok rahat olabilir.
00:07:29Yani tabii ki Netanyahu'nun olgusuna baktığımız zaman, Netanyahu biraz evvel, değerli kardeşim söyledi,
00:07:35tabii ki o konuşması, geçen çarşamba günü yapılan konuşmasından önce,
00:07:40dört büyükler diye ifade ettiğim o eski fakat geçerli olan Mossad'ın eski şefi.
00:07:47Ondan sonra bunların hepsinin isimlerini de söylüyorum ama kafalar karışmasın diye söylüyorum.
00:07:51Eski savunma bakanlığı bunlar.
00:07:54Ondan sonra güvenlik konseyi içerisinde görev yapan bu dört tane önemli kişi bir mektup yazdı.
00:08:02Kime yazdılar? Mike Johnson'a yazdılar.
00:08:05Dediler ki, Netanyahu konuşmasın.
00:08:07Yani neden? Biden davet etmedi Netanyahu'yu.
00:08:10Ne kimdir? House of Representatives dediğimiz temsilciler meclisinin başkanı tarafından davet edildi.
00:08:17Orada çok önemli bir olgu var. Yani biz de kabul ediyoruz, çok önemli.
00:08:22Ve dediler ki Amerika'ya, bak biz İsrail'deyiz.
00:08:26İsrail'i de bir zamanlar kartal olarak şeyimizi yaptık.
00:08:30Netanyahu, İsrail halkı için varoluşsal bir tehdittir dediler.
00:08:36Ne oldu? Hiçbir şekilde o görüşmeyi, yani kongredeki hitabını durduramadı.
00:08:4250 dakika içerisinde dörtte biri alkışlarla kesilen diye ifade ettiği dört defa,
00:08:47yani düşünün 400'e bak, Winston Churchill'in bile rekorunu kıran bir Netanyahu var.
00:08:53Ama ben şunu diyorum, bütün birinci turda böyle geçeyim.
00:08:57Bir kere Netanyahu hakikaten ve gerçek anlamıyla ifade edeyim.
00:09:02Netanyahu bölge halkı için, bölge ülkeleri için, o tankik ülkeler için
00:09:09ve de yani bütün doğuya baktığımız zaman, yani Atlantik'e doğru aktarılacak olan,
00:09:16Atlantik diyorum, Pasifik'e doğru aktarılacak olan olguda,
00:09:19gerçekten Amerika Birleşik Devletleri'ni burada İran'la karşı karşıya getirmek için
00:09:26yangını büyütmek için elinden gelen her şeyi yapıyor diye bu görüşmeleri oldu.
00:09:31Bunun da elbette sebepleri var.
00:09:32Çünkü hem Keynistan'ın eşiyle ilgili bir sürü iddia var.
00:09:35Dolayısıyla barış istemeyen birisinden bahsediyoruz.
00:09:37Ama bu takastaki olan bazı şeyleri ilerleyen saatlerde ifade ederiz.
00:09:43Çok önemli şeydir. Bu önemli bir olgudur.
00:09:47Ben yıllarca güvenlik, yani uluslararası güvenlik ve global istihbarat dersleri anlatmış
00:09:55eski bir hoca, eskisi olarak diyeceğim ama yok daha geçen sene bıraktım.
00:09:59Yani bu çok önemlidir, istihbarat diplomasisi.
00:10:03Çok incedir.
00:10:05Biliyorsunuz bir de ben eski Şam Askeri Ateşesi'yim.
00:10:08Bu Lübnan, efendim o bölgelerde yani bunları sayısız olarak,
00:10:13bir fiiliyat olarak bu işlerin içerisinde bulunmuşum.
00:10:17Ama çok nezaket şeklinde yapılır.
00:10:20Hiçbir şekilde şiddet içermeyen, şiddete olan kişiler takasa tahabi olmazlar.
00:10:26Ama burada oldu.
00:10:27Onun da nedenlerini anlatıyoruz.
00:10:29Anlatırız birazdan.
00:10:30Filiz Hanım size devam edelim.
00:10:32Üçüncü görüşmede Biden, tabii Cumhurbaşkanı Erdoğan'a bu rehine takasının
00:10:36çok sorunsuz bir şekilde gerçekleştirdiği için de teşekkür de etti.
00:10:39Adres Ankara ve Türkiye.
00:10:41Neden böylesine bir takas sizce Türkiye'de yapıldı?
00:10:46Türkiye'nin artık bölge, ülkeleri içerisinde kilit bir rolü var.
00:10:53Bunu son bir yıl içerisinde özellikle gördük.
00:10:57Özellikle Türkiye savunma alanındaki güçlü gelişmesi, ikili ilişkilerde ulusal,
00:11:04uluslararası stratejik yüksek düzeyli işbirlikleri gerçekleştirdi.
00:11:09Biliyorsunuz Mısır'dan Somali'ye, Kızıldeniz'den Irak olsun,
00:11:16Zengezur Koridoru olsun bölgede güç sahibi olduğunu hissettirmeye başladı.
00:11:24İran'ın başına gelen bu olaylar aslında genel olarak değerlendirdiğimizde,
00:11:32İran'ın ulusal çıkarlarına çok da aykırı olmadığını ben düşünüyorum.
00:11:37Çünkü artık İsmail Haniye'nin ölümünden sonra İran özellikle dış politikasında
00:11:44ulusal çıkarlarını daha sert ve daha çabuk hızlı bir seviyede ilerletecek.
00:11:51Biden ile Türkiye arasında, Erdoğan arasında bizim ABD ile aramızda
00:11:56dengeyi tutmamız gereken bir ilişki var.
00:11:58Biliyorsunuz biz bu dengeyi F-35'lerle yaşadığımız krizden sonra,
00:12:03F-16'larda mühimmat alacağımız zaman, salına sanayi ürünü alacağımız zaman
00:12:10bunun zorluğunu hissettik ve İsveç'in nota üyeliği karşımıza çıkmıştı hatırlayacaksınız.
00:12:17Şimdi bütün bu süreçlerden sonra Amerika ile doğrudan karşı karşıya gelmekte
00:12:24bizim ulusal çıkarlarımıza aykırı olsa da, Sayın Erdoğan'ın da dediği gibi
00:12:30tepki verilmesi gereken bir gazze, Filistin savaşı söz konusu.
00:12:36İsmail Haniye özellikle Sayın Erdoğan'ın paylaşımında görmüştünüz
00:12:42ateşkes çabalarına bir şey getirecektir, yavaşlık getirecektir.
00:12:46Bunun söylemesinin sebebi aslında suikasta uyan İsmail Haniye,
00:12:51gazze ve İsrail arasında rehine takası konularında kilit bir role sahipti.
00:12:59Ve tabi ki İsmail Haniye'nin ölümü bu süreci aksatacak.
00:13:04Kırılgan bir ateşkes ortamı var ve bu olayların meydana gelmesiyle
00:13:09Amerika'nın savaş gemilerini göndermesi, Amerika'nın bu bahaneyle
00:13:15ortalığı da varlığını arttırmasına vesile oldu.
00:13:19Peki, teşekkür ediyorum. Şöyle kısaca Tolga Sakman sizinle de konuşalım.
00:13:24Erdoğan Biden görüşmesini. Bununla ilgili ne düşünüyorsunuz?
00:13:27Çok kısaca fikrinizi alalım. Takas mevzusu özellikle Türkiye açısından
00:13:31çok büyük bir itibar da aynı zamanda. Dünya kamuoyunda da yine geniş yankı buldu.
00:13:38Ne dersiniz?
00:13:39Şimdi Türkiye'nin aslında birçok tarafla görüşebiliyor olmasının meyveleri bu.
00:13:44Yani hem Batı'yla hem Rusya'yla çok rahat şekilde iletişimini devam ettiren
00:13:50nadir ülkelerden biri Türkiye ve belki de aslında Batılı tarzda düşündüğümüz de tek ülke.
00:13:56Şimdi öyle bir ortamda herkesin güvenip şimdi bir de rehine takası özellikle de
00:14:03bu şartlarda iki büyük devletin rehinelerinin söz konusu olduğu bir yerde çok hassas da bir durumdur.
00:14:10Zaten bu takas sürecinin yönetmenin yanında ki bunun yönetilmesi sürecinde
00:14:19olabildiğince hassas olduğunu anlıyoruz zaten.
00:14:23Bu sürecin nasıl bir telefon trafiğiyle nasıl bir iletişimle devam ettiğini tahmin edebiliyoruz.
00:14:31Tüm bunların yanında Ankara'da bu operasyonun gerçekleştirilmesi de önemli.
00:14:35Yani bu operasyonu takasa ikna etmek bir mesele.
00:14:40Takasın güvenlik içerisinde sağlanabiliyor olması başka bir mesele.
00:14:45Ve hepsini çok şükür problemsiz atlattı Türkiye.
00:14:49Şimdi burada bunun ardından liderlerin Biden'la telefonda görüştüğü bildiğim kadarıyla Putin de Türkiye'yi övdü.
00:15:00Şimdi burada Türkiye'nin bu riski de aslında alabiliyor olması aslında Türkiye'nin biraz da iddiasından kaynaklanıyor.
00:15:11Yani Türkiye özellikle son dönemde belli bir merkez haline gelmeye çalışıyor.
00:15:17Bunun için şartlar aslında kafi derecede olgun.
00:15:22Ama işte bu birçok sonradan çıkan birçok problem, çatışma bu yeni sistem Türkiye'nin yeni iddiasını gerçekleştirme sürecinde engeller teşkil ediyor ki bunu detaylı konuşacağız zaten.
00:15:38Son cümle şunu söyleyeyim.
00:15:40Bu takasın gerçekleşmesinin ardından Türk istihbaratının bundan sonra diğer istihbarat örgütleriyle iletişimlerinin ve işbirliklerinin daha sık gerçekleştireceğini tahmin ediyorum.
00:15:57Ve bunun da başta Türkiye'yi tehdit eden unsurlar olmak üzere birçok farklı unsurda Türkiye'nin elini güçlendirilecek bir avantaj olacağını düşünüyorum.
00:16:08Teşekkür ederim.
00:16:09Şimdi tabii bu görüşmenin detaylarını için tekrar döneceğiz ama biz suikastin nasıl gerçekleştiğine dair Esat Hocamız'ı dijihola davet edelim.
00:16:20Memekli Tuğge Neler.
00:16:21Estağfurullah efendim.
00:16:22Prof. Dr. Esat Arslan beyefendi ile birlikte.
00:16:26Efendim şimdi tabii birkaç gündür nasıl oldu vesaire konuşuluyor sıkça.
00:16:33Şimdi görseli arkadaşlarımız verecek.
00:16:35İsmail Haniyet Tahran'da, Cumhurbaşkanlığı seçimleri için gitti.
00:16:39İran'da, Tahran'da hem de Cumhurbaşkanı konutunun çok yakın bir noktasında.
00:16:43Yani hocam aslında oranın güvenli olması gerekiyor değil mi?
00:16:46Çok güvenli bir bölge olması gerekiyor.
00:16:48Saldırıya dahil içeriden mi yapılı dışarıdan mı iddiaları var?
00:16:52Buyurunuz. Nasıl yorumlarsınız?
00:16:54Şimdi bakın altı ay önce ben burada özellikle Dışişleri Bakanlığı arşivinde çalışmış bir akademisyen olarak da söyleyeceğim.
00:17:04Cemşit Parkı, hemen karşısında Sadabat Sarayı Parkı.
00:17:08Tabii ki buralarda şunu iyi anlamak lazım.
00:17:14Bu kalmış olduğu otel, otel değil.
00:17:18Yani bir gazileri.
00:17:20İsmi de Sipahi Pastaran İnkılerbil İslem.
00:17:25Sipahi, tarih dersleri okuttuklar siz.
00:17:28Sipahi biliyorsunuz.
00:17:30Yurt dışına gönderilen, yani Osmanlı'nın hem parasını toplamak,
00:17:36yani aynı zamanda vergilerini toplamak,
00:17:39hem orada Osmanlı Devleti'ni tüyatmak.
00:17:41Sipahi dediğimiz, Sipahi Ocağı dediğimiz.
00:17:44Bu da Sipahi'dir.
00:17:45Bize çok yanlış bir şekilde ifade ediliyor.
00:17:48Tabii İranolog arkadaşlarımız belki bunu düzeltirler ama ben düzeltme cehennemiyim.
00:17:53Bu İran Devrimi Muhafızları değil.
00:17:55İslam Devrimi Muhafızları.
00:17:58İslam Devrimi Muhafızları da biz orada, İran'da olur da Sipah denir.
00:18:03Sipah.
00:18:04Yani bizdeki Sipahi Ocağı anlamından çıkan şey gibidir.
00:18:08Onu da ifade etmek istiyorum.
00:18:10Demek ki burası gazileri, onlara ait olan bir ev.
00:18:14Şimdi gene istihbarati olarak düşündüğünüzde,
00:18:18aynı yerde devamlı olarak konuk olursanız ki biliyorsunuz,
00:18:22özellikle Haniye, bütün dış ilişkileri yönetiyor.
00:18:25Dış ilişkileri yönettiği zaman ne yapıyorsunuz?
00:18:28Devamlı olarak, işte bir ayağınız Kahya'da, bir ayağınız Doha'da,
00:18:34biliyorsunuz orada gömdüler de, yani kendi ülkesinin dış işleri.
00:18:40Siyasi büro şefi deyince aslında tamamıyla Hamas'ın,
00:18:45Hareket ve Mukavemet İslamiye'nin nesi?
00:18:48Onun genel başkanı gibi.
00:18:50Ama neyse hatta bugün aynı işi yapabilecek bir başka kişiyi konuşuruz belki de.
00:18:55Yani Halit Meşal mesela.
00:18:58Onun yerine olabileceğini söylüyorlar.
00:19:00Yahya Simvar mesela çok önemli bir olguyu yapar.
00:19:04Buraya dışarıya çıkamaz.
00:19:05Niye Yahya Simvar'da?
00:19:07Yahya Simvar'da Bin Şek gibi İsrail'in Hamas içerisine gönderdiği
00:19:16ya da Gazze'ye göndermiş olduğu istihbarat personelini tespit eden
00:19:21istihbarat çok önemli, kurmuştur, yönetmiştir, yönetmektedir.
00:19:26Şimdi görüyorsunuz şu bina açıkta bir bina.
00:19:33Böyle her yere de gönderilmez yani konuklar.
00:19:36Ne yapılır?
00:19:37Bir başka güvenlik olarak bu iş yapılır.
00:19:42Daha ziyade tabii ki biliyorsunuz iyi anlamak için şöyle bakmak lazım.
00:19:49Tahran'da çok da önemlidir.
00:19:52İşte Yasaba Yürütme Yargı Silahlı Kuvvetler'in son bakanlığı buradadır ama
00:19:57İmam Cuma dediğimiz ya da Velayet-i Fakih dediğimiz Kum kentinde
00:20:03böyle dış konukların emniyetini alan demin söylemiş olduğum çok da önemli olduğu için söylüyorum
00:20:10sipe örgütüdür.
00:20:12Yani İslam devrimi muhafızları tarafından şey yapılır.
00:20:16Nedir?
00:20:17Doğrudan doğruya ali rehberlik dediğimiz
00:20:22şimdi bu bizde de dini lider falan deniyor.
00:20:25Yani papaz gibi anlatıyorlar.
00:20:27Yanlış Ahun sistemin başında ali rehberdir.
00:20:30Hatırlarım İran'da bulunduğum zamanlar Allahu Ekber Hümeyni rehber derlerdi.
00:20:35Yani öyle rehber.
00:20:37Ancak rehberle gidersiniz bir taraflara.
00:20:41Bu tabii İrani düşünme tarzını çok daha ortaya koyuyor.
00:20:45Şimdi bakıyorsunuz bu bildirilen bina burada da görüldüğü gibi açıkta.
00:20:51Yani açıkta her an için şey yapabilir.
00:20:556 ay önce eski istihbarat başkanı Fellahian ayrılırken şöyle bir laf etti.
00:21:04Dedi ki Mossad İran içerisinde o kadar çok güçlüdür ki
00:21:11Ali Hamaney dahil üst düzey yöneticiler tehlike ve tehdit altındadır.
00:21:17Yani bunu belki siz de rastladınız.
00:21:20Fellahian bu çok önemli bir tespit.
00:21:23Yani 6 ay önce bunu söyledi.
00:21:25Yani bu Mossad'ı güçlendirmek için değil.
00:21:28Mossad yakın olduğu için.
00:21:29Aslında bu arada Mossad olarak algılanmamak lazım.
00:21:32Çünkü nedir?
00:21:341979 yılından itibaren o ünlü 444 günlük değil mi efendim?
00:21:40Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği'nin işgal eden bir öğrenci hareketi vardır.
00:21:47444 gün sürmüştür.
00:21:4952 tane adamı ortaya koymuşlardır.
00:21:51Bir de Amerika Birleşik Devletleri'nin ipliğini pazara çıkartmışlardır.
00:21:56Yani ben bütün sevgili izleyicilere söyleyeyim.
00:21:58İran'a gidecek, Kahran'a gidecek.
00:22:00Bu şu anda müzedir.
00:22:02Onların kırpma makinalarından çıkan bütün evrakları ortaya koymuşlardır.
00:22:06Ve o evrakları bütün dünyaya gösterirler.
00:22:09Yani bu önemli.
00:22:11Amerika Birleşik Devletleri'nin ne kadar bu işin içerisinde bu olduğunu ifade eder.
00:22:16Şimdi böyle bakıldığı zaman 2 tane olanak çıkıyor.
00:22:20Ne yapacaksınız?
00:22:22Bunlar bir kere yanlış.
00:22:24Güdümlü füze.
00:22:25Güdümlü füze.
00:22:26Roket mi?
00:22:27İçeride bir patlayıcı mı?
00:22:28Evet.
00:22:29Şimdi bakın güdümlü füze.
00:22:31Şimdi diyorlar ki, Suriye'ye attı, buraya da atar.
00:22:34Ama Suriye'ye attı ama.
00:22:36Şimdi Suriye'de değiştirilen taktikler çok önemli.
00:22:39Yani Suriye'de, biliyorsunuz Şam'da.
00:22:42Benim de Şam askeri ateşiyken evim çok yakındı o atılan yere.
00:22:47Şu Şam'ın yanında bulunan İran Konsoloslukluğu Büyükelçiliği.
00:22:52Biliyorsun, hiç yer almıyor.
00:22:54Büyükelçilik olur.
00:22:55Yani eğer şeyde olursanız Halep'te Konsoloslukluğu olurdu.
00:22:58Burada Büyükelçilik.
00:23:00Büyükelçiliğin yerleşkesine ne yaptılar?
00:23:03F-35 geldi.
00:23:05Bakın havaya kalktıktan 2 dakika sonra 6 tane roket attı.
00:23:10Yerleşkeye attı.
00:23:113 tane general öldü.
00:23:12Tarih 1 Nisan 2024.
00:23:16Öldü.
00:23:17Buraya efendim bir roket.
00:23:19Bakın ne oldu şimdi söyleyeyim.
00:23:21Bana şimdi lütfen ben izleyicilere de söyleyeyim.
00:23:25Gamoh diye Güney Azerbaycan Mukavemet Hareketi sitesi var.
00:23:31Girsinler.
00:23:32Orada tabii bizim tamamen Türklerin, Tebrizlilerin ortaya koyduğu bir sitedir.
00:23:37Burada bu konuda tartışılıyor.
00:23:40Şimdi buraya siz bir harita da olsaydı gösterseydim.
00:23:44Yani daha önce Irak'a bir müdahale yapmıştır.
00:23:491981 yılında ünlü Opera Operasyonu dediğimiz
00:23:54Irak'ın içerisinde bir nükleer reaktörü bombayla yapmışlar.
00:24:03Irak'ta yapmışlardı bunu.
00:24:041981 yılında.
00:24:06Bakın çok önemlidir.
00:24:08Onu indirmişlerdir.
00:24:09Ama şunu söyleyeceğim.
00:24:12Buraya bunun içerisinden geçip buraya kadar gitmesi olanaksız.
00:24:16Bir kere füzeler, roketler.
00:24:18Bunun bütün şeyler.
00:24:20Yani böyle akli bali bir şekilde.
00:24:23Buraya özellikle sipahiyenin ki 20 kişi tutuklandı.
00:24:27Yani bende var.
00:24:28Şimdi şeye de bakıyorum ben.
00:24:30Biraz evvel Rus ajansına da baktım.
00:24:3320 kişi sipahi şeyler.
00:24:35Bu bir önceden yerleştirilmiş bir ihanet içerisini göstermektedir.
00:24:42Patlama şeklinden ve savrulan eşyalardan.
00:24:46Bakın çok güzel, harika bir şey söylediniz.
00:24:50Şimdi aynı şey.
00:24:51Biliyorsunuz bununla bir gün arasında.
00:24:5312 saat arasında bir tanesi Lübnan'da oldu değil mi?
00:24:56Lübnan'daki dışarıdan atılan bir roketle yapıldı.
00:25:02Burası içeriden olduğu çok şeydir.
00:25:05Yani içeriden olduğu zaman patlama olarak baktığınız zaman.
00:25:09Mesela bu bina 2019'da çekilmiş.
00:25:12Yeni bir fotoğrafını ortaya koyamadılar.
00:25:14Bu 2019.
00:25:16Yani yanıltmasın böyle.
00:25:18Yani cillop gibi bir binayı koymuşlar.
00:25:20Değil böyle bir şekilde.
00:25:21Ama içeriden böyle.
00:25:23Hani böyle içeriden bir yangın tüpü patlar ya.
00:25:26Aynı şekilde.
00:25:28Düşünün bizde çok oluyor biliyorsunuz.
00:25:30Hala tüp kumandan bazı mutfaklar var.
00:25:32Patladığı gibi olur.
00:25:34Ama Fuat Şükür'ün ölümünde dışarıdan atıldığı zaman.
00:25:39Böyle kat kat kat aşağı iner.
00:25:42Bizim balkon çöplerine uğrayan binaların.
00:25:45Burada öyle bir görüntü yok mu?
00:25:46Hayır yok.
00:25:47Bu 2019 ama gerçeği ben biliyorum.
00:25:51Çünkü gösterebilirim de.
00:25:53Yok öyle.
00:25:54Sadece o kısım.
00:25:55Yani adeta pencereden çıkmış.
00:25:57Sonra böyle perdeyle kapadılar en son.
00:25:59Evet evet.
00:26:00O perdeyle kapamanın amacı ne?
00:26:03Kapamanın amacı şimdi burada şey tartışılıyor.
00:26:06Şimdi dedim ya bu sipahi pastaran dediğim.
00:26:09Bu pastaranlar diyorlar ki.
00:26:11Yok diyorlar ya bizim gibi bir kuvvetten içimizden böyle hain mi çıkar?
00:26:18Hain değil.
00:26:19Bizden hain çıkmaz.
00:26:20Bu dışarıdan yaptı.
00:26:21Anlatabildim mi?
00:26:23Algı operasyonu.
00:26:25Bizden hain çıkmaz diye.
00:26:27Yani 20 kişi tutuklandı yalnız.
00:26:29Ne olacak ne bitecek.
00:26:31Çünkü Ali Rehber çok önemli bir şey.
00:26:33Hamaney emir verdi.
00:26:35Çünkü en yakınındaki.
00:26:37Hep şühe kuyuruyorlar.
00:26:39Ya galiba Fellahiyen doğru söylemiş diyorlar.
00:26:426 ay önceydi ya.
00:26:43Buyurunuz hocam.
00:26:45Sizi araya göreceğiz.
00:26:47Yani benim şahsi kanaatim.
00:26:49Ortaya koyduğum bu bölgeyi gören insanlardan ortaya koyulan şeye baktığımda.
00:26:54Bu doğrusu içerden önceden tespit edilmiş.
00:27:00Efendim bu bir ajan provokatör marifetiyle yapılmış bir eylem.
00:27:08Çok yakın isimlerin olabileceğini düşünüyorsunuz.
00:27:10Evet yani var ben isimler de var.
00:27:12Ben isterseniz onları da.
00:27:14Yani görevleri orada ne mesela hocam?
00:27:16Yani o görevleri işte burada devamlı takip ederek.
00:27:20İçerden satın alınmış olan insanlar.
00:27:24Yani şimdi satın alınmış olan insanlar diyorum.
00:27:28Hakikaten mesela Rusya'da şimdi bir olay olmuş.
00:27:30Onu da çok anlatayım size.
00:27:33Paraları şey yapmışlar.
00:27:35Merkez Bankası'nda yak diye görev vermişler.
00:27:37Paraları götürmüşler.
00:27:39Yani orada para çok önemlidir.
00:27:41Yani parayla satın alınmayacak kişi yoktur.
00:27:46Bence işte biliyorsunuz bu hayat zorluğu.
00:27:48Yine bir kripto ile karşı karşıyayız.
00:27:50Hocam sizi ara ara yine böyle yoracağız.
00:27:52Teşekkür ediyoruz değerli yorumlarınız için.
00:27:55Hayır benim görüşüm tabi bu.
00:27:57Bir hal tarzıdır tabi ki.
00:27:59Ama ben bütün her şeyi ilgileneyim.
00:28:01Evet buyurunuz hocam bu şekilde.
00:28:03İşte şu örtü resim.
00:28:05Bakın şuraya bakın.
00:28:07Şu yeni resim.
00:28:09Bir alabilir miyiz arkadaşlar?
00:28:11Şurada bakın.
00:28:13Kırılan cam parçaları.
00:28:15İçeriden olduğunu.
00:28:17Yani bu dıştan olsa burası şekli şemali bozulur.
00:28:21Anlatabildim mi?
00:28:23Bakın orada kırılan cam parçaları.
00:28:25Şurada bakın.
00:28:27Evet o da içeriden olduğunu gösteriyor.
00:28:29Gösteriyor yani şu resim değil.
00:28:31Yani o kapattıkları perde bunun üzerine örtemedi.
00:28:35Ve içeriden olduğu aşikar bir şekilde belli.
00:28:37Görüyorsunuz yani orada çok dikkatli bakarsanız.
00:28:39Kırılan camları görebilirsiniz.
00:28:41Peki.
00:28:43Sayın Erboğaz siz İran'da gerçekleşen bu sikasla ilgili ne düşünüyorsunuz?
00:28:47İran bu işin neresinde sizce?
00:28:49Bu olayı kapatabilecek mi?
00:28:51Ya da üstesinden nasıl gelecek diyeyim daha doğrusu.
00:28:53Gerçekten de önemli bir olay.
00:28:57Ama İran tarafından da ciddi bir karartma uygulandığını görmemiz gerekiyor.
00:29:01Birçok bilgi kirliliği var.
00:29:03Olayın gerçekleştiği ilk andan bugüne kadar çok farklı senaryolar konuşuldu.
00:29:09Çok farklı açıklamalar yapıldı.
00:29:11Biliyorsunuz New York Times bile farklı bir senaryodan bahsetti.
00:29:15Bir ara F-35'lerin vurduğunu söylendi.
00:29:17Daha sonrasında dışından uzun menzilli füzelerle vurulduğu söylendi.
00:29:21Bugün kısa menzilli bir roketle vurulduğu söylendi.
00:29:27İçeriye bomba koyulduğunu New York Times iddia etti.
00:29:29Dolayısıyla tam bir bilgi kirliliği var.
00:29:31Ve bu süreçte tek bir açık ve net olan şey var.
00:29:37O da İran'ın istihbarat anlamında ciddi bir zafiyet içerisinde olduğu.
00:29:41Bu çok açık bir şekilde gözüküyor.
00:29:43Ama sadece güvenlik zafiyeti deyip de geçmek de belki bu konuda doğru olmayabilir.
00:29:47Az önce mesela İstedt Hocamız da bahsetti.
00:29:49Diğer konuklarımız da bilmiyorum ne düşünüyor ama biraz sonra onları da soracağız.
00:29:53Yani bir kripto daha söz konusu.
00:29:55Şöyle zaten bugünkü biraz evvel bahsedilen 20 tane subayın veya 20 kişinin tutuklanması da
00:30:01zaten içeride ciddi bir bu olaya dahil olan insanların olduğunu gösteriyor.
00:30:07Ki bu yeni de değil.
00:30:09Bildiğiniz üzere İran'da birçok suikast düzenlendi.
00:30:11Birçok saldırı oldu.
00:30:13İran'ın nükleer fizikçilere yönelik suikastler oldu.
00:30:17Bundan her birinde İran içerisinden ajanların veya İran içerisinden devşirilmiş olan isimlerin
00:30:23veya işte komutanımızın bahsettiği gibi satın alınmış ki bu çok sıradan bir şey.
00:30:29Fakat Mosad'ın çok sık başvurduğu bir yöntem.
00:30:32Bununla ilgili İran içerisinden yani içerisinden satın alınmış isimler olunabilir.
00:30:38Ama burada bir farklı senaryo daha var.
00:30:42Yani devlet olarak İran bu konunun neresinde duruyor.
00:30:46Bunu biraz tartışmamız gerekiyor.
00:30:49Özellikle Amerikan seçimlerine yaklaştığımız sürece ve 7 Ekim sonrası Gazze'den sonra
00:30:57İran'a, Lübnan'a sırayet etmesi ve İran'la vekiller üzerinden değil de doğrudan,
00:31:02yani biliyorsunuz İsrail ile İran çok uzun yıllardır vekil aktörler üzerinden,
00:31:07Hizbullah üzerinden, Hamas üzerinden, Ensarullah Hüseyinler üzerinden,
00:31:11Irak'taki Haçlı Şam ve diğer aktörler üzerinden aslında rekabet içerisindeler.
00:31:16Ve İsrail Arap Hisyanları sürecinde de gördüğümüz gibi yani Suriye'ye girip Şam'da bu komutanları vurabiliyor.
00:31:22Lübnan'da çok sık bu saldırıları gerçekleştirebiliyor.
00:31:25Ama son süreçte yani bundan yaklaşık 3-4 aylık süreçte artık İsrail ile İran doğrudan karşı karşıya gelen aktörler oldu.
00:31:34Yani eskiden bu vekiller üzerinden yürüyordu ama şu anda bu iki aktör birbirlerine açıktan saldırıyor ve açıktan maliyet üretiyorlar.
00:31:44Şimdi bu yeni bir düzlem artık Orta Doğu'da.
00:31:47Bunun ilerisinde bu doğrudan karşılaşma bir bölgesel savaşa sirayet eder mi? Genişler mi? Bu saldırganlık artar mı?
00:31:55Şu andaki gördüğümüz tablo iki aktör de rasyonel zeminde kalmaya çok özen gösteriyor.
00:32:02Özellikle İran tarafı.
00:32:04Gerçi dün akşam yine biraz harekette sağlıklar yaşandı.
00:32:08Ama işte geçtiğimiz günlerde olduğu gibi danışıklı dövüş şeklinde bir beklenti vardı.
00:32:14İran'ın verdiği cevap Gözde Hanım.
00:32:17İsrail'in canını sıkan ama canını acıtmayan türden bir saldırı oluyor.
00:32:23Canını sıkıyor neden?
00:32:25Çünkü Tel Aviv'in üzerinde füzeler görünmeye başlandı.
00:32:28Eskiden böyle bir tablo yoktu.
00:32:30Canını acıtmıyor çünkü bu atılan füzelerin hiçbir caydırıcılığı yok.
00:32:35Bakın bu caydırıcılık olmadığı için de İsrail Tahran'ın göbeğinde, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nın hemen dibinde
00:32:42İsmail Haniye gibi Filistin davasının çok önemli bir ismine suikast düzenleyebiliyor.
00:32:48Bakın bu bir güç gösterisidir ve İran'a verilmiş bir gözdağıdır.
00:32:53Ama İran'ın karşısında rasyonel kalma mecburiyeti şundan kaynaklanıyor.
00:32:58İran aynı düzlemde çok büyük bir cevap verdiğinde bunun konvansiyonel bir savaşa dönme
00:33:04ve bu savaşta İran'ın güç kapasitesinin kaybolması özellikle nükleer kapasitesinin başlamadan bitme riski var.
00:33:12Eğer bir konvansiyonel savaşa bu iş evrilirse İsrail'in ABD'nin desteğini alacağını çok açık.
00:33:21Amerika'nın desteğini aldığı takdirde de ilk hedefi İran'ın nükleer kapasitesi olacaktır.
00:33:28Dolayısıyla uzun yıllardır en az 60'lı 70'li yıllara dayanan ama 80'li yıllardan sonra ime kazanan
00:33:36bu nükleer kapasite inşa etme meselesinin bir anda ortadan kalkmaması için İran şu anda rasyonel zeminde
00:33:43ve çok kontrollü bir şekilde davranmaya çalışıyor.
00:33:47Dünya tarihinde birçok savaş örneği var.
00:33:49Her zaman rasyonel zeminde kalmaz.
00:33:51Birinci Dünya Savaşı örneğinde gördüğümüz gibi bir kurşunla birlikte Dünya Savaşı'na dönme riski var.
00:33:57Dolayısıyla rasyonel zeminde kalma da İran'ın her zaman kolay tutunabileceği bir dal değil.
00:34:08Bu saldırı tabii ki çok önemli bir noktada ve önemli bir kişiye yani namlunun ucundaki bir insana düzenleniyor suikast.
00:34:15Dolayısıyla şimdi İran'da biz tartışıyoruz ama zan altında.
00:34:19Yani henüz kanıtlanmış bir şey olmasa da ama kendi toprağında gerçekleşiyor.
00:34:23Şimdi siz misafir ettiğiniz, biz güvenlik zafiyetinden falan bahsediyoruz ama bu bir savaş sebebi mi?
00:34:30Direkt onu sorayım.
00:34:31Çünkü farklı bir ülkeden bir saldırı gerçekleşiyor.
00:34:34Bir konuğunuz hayatını kaybediyor.
00:34:36Hemen Cumhurbaşkanlığı konutunun yanında.
00:34:38Dolayısıyla İran'ın bir meşhur müdafaa hakkı da oluyor mu?
00:34:41Bir saldırı başlatabilme hakkı mı?
00:34:44Şimdi evet bu tespit edilse evet olur ama nasıl tespit edilecek?
00:34:49Hangi devlet bu saldırıyı üstlenecek?
00:34:52Yani şu an az önce Esat Hocam'ın da dediği gibi içeriden bir bomba patlatıldı.
00:34:59Daha çok deliller onu gösteriyor.
00:35:03Emariler onu gösteriyor.
00:35:05Dışarıdan bir füze atım vesaire.
00:35:08Ya da işte bunun İsrail'in yaptığı ispatlanırsa diyeyim.
00:35:12Sabotör tarafından.
00:35:14Onu çok güzel söyledi Firuze Hanım.
00:35:16Fakat bir sabotör.
00:35:17Gece saat 2'de oluyor.
00:35:19Ben özür dileyerek biraz daha konuzu açmak için ifade ediyorum.
00:35:23Ve de oradaki duyanlar içeriden bir sesin geldiğini.
00:35:27Halbuki dışarıdan atılsa bir füze sesi.
00:35:30Her taraftan duyulur.
00:35:32Gece saat 2.
00:35:34Bakın füzenin atmasının vuruş yüzdesi neredeyse sıfır.
00:35:38Görüş açısı.
00:35:40Ve bu bomba atar dediğimiz bir şeyle atılır.
00:35:43Yani bombanın ucuna takılır.
00:35:45Ve bu şekilde atılır.
00:35:47Yani ben özür dileyerek.
00:35:49Estağfurullah hocam.
00:35:50Şunu da test etmek gerekiyor.
00:35:52Yani ufkumuzu açılması için söylüyorum.
00:35:54Gece 2'den ses.
00:35:55Çok içeriden gelen bir ses olarak diyorum.
00:35:58Evet.
00:35:59Hocam aslında merak ettiğim şey şu.
00:36:01Bu ispatlandığı takdirde İran'a burada kendi hakkını, meşhur mudafaa hakkı duyup
00:36:06İsrail'e karşı bir cevap verme durumu söz konusu olabiliyor değil mi?
00:36:09Evet olur.
00:36:10Şimdi diyelim ki dışarıdan bir füzeyle saldırı gerçekleşti.
00:36:14Peki bu İran topraklarından mı geldi?
00:36:16Yoksa İran'ın dışından mı geldi?
00:36:19Şimdi bir de onun tartışılması gerekiyor.
00:36:21Şimdi iki ülke arasındaki, devlet arasındaki ilişkilere baktığımızda şey unutmayalım.
00:36:26İşte Kasım Süleymaniye'nin öldürülmesi.
00:36:281 Nisan'daki konsolosluk.
00:36:31Arkadaşlar o tam boyu verebilir miyiz?
00:36:33Öldürülen şu ana kadar, bu İsrail'in aslında birçok kez yurt dışında yaptığı suikastleri birleştirilmiştik de hocam.
00:36:40Taraftan da siz buyurunuz.
00:36:42Evet.
00:36:431 Nisan'daki konsolosluk saldırısı küresel barışa ciddi bir darbeydi.
00:36:49Daha sonrasında işte İran'ın Cumhurbaşkanı'nın öldürülmesi.
00:36:58Şimdi bütün bunlar aylar içerisinde süregelen bir gölge savaşı sonuçlarıydı.
00:37:05Burada artık liderlerin hedef alınması boyutun daha fazla yükseldiğini gösterdi.
00:37:11Şimdi aslında burada ikili bir analiz yapabiliriz gözden.
00:37:15Öncelikle şöyle, direkt ilk başta dışarıdan baktığımızda İran'da bir istihbarat ve operasyon başarısızlığı söz konusu.
00:37:24Ve bu suikast yüzünden de İran'ın bölgede Amerika ve ABD ve İsrail'e karşı direnişte liderlik pozisyonuna zarar verilmesi söz konusu.
00:37:37Daha önceki olaylarda da hatırlarsanız hep bunu konuştuk.
00:37:40Nasıl yani İran'da bir güvenlik zafiyeti mi var vesaire.
00:37:44Şimdi bu işin bir tarafı.
00:37:46Dönüp başka bir tarafından ben baktığım zaman şunu görüyorum.
00:37:51Hep şunu değerlendiririz ya Gözden'im.
00:37:53Bu olaylar kime yarıyor, kimin çıkarına.
00:37:56Şimdi itibar kaybına açıkçası çok fazla devletler artık o tür şeylere çok takılmıyor.
00:38:03Çünkü olaylarla birlikte gündem çok hızlı dünyada değişiyor.
00:38:09İran'ın burada Zengezur Koridoru'nu tekrar gündeme getirmesi.
00:38:13Bir yerde olay varsa Esat Hocam da görüşünü burada söylerse merak ediyorum.
00:38:20Bir bölgede olay varsa devletlerin o olayın kendilerine sıçramaması için kaçınması söz konusu olur.
00:38:27Şimdi Gazze'de bir ateş var.
00:38:30İran'da sürekli dönen bir mesele var.
00:38:32Bunlar o kadar birbirine bağlı ki geçmişte.
00:38:36Biz Gazze'ye yanaşmayalım.
00:38:38Orta Doğu ateşi altında.
00:38:41Kızıldeniz'e gitmeyelim, Basra'ya gitmeyelim, İran'a gitmeyelim.
00:38:45Şimdi biz bu bölgeye dokunmayalım.
00:38:47Buraya dokunmamak kimin işine yarar?
00:38:50İran işine yaramaz mı?
00:38:52İsrail'in işine yaramaz mı?
00:38:54Şimdi bakın İsmail Haniye önemli bir suikasttır.
00:38:59Ama şunu hiçbir zaman unutmayalım.
00:39:01Filistin mücadelesi, Filistin fikri ölmez bir fikirdir.
00:39:05Hani kişiler evet ölür, liderler ölür ama fikirler o bağlamda devam eder.
00:39:12Dolayısıyla evet bu sadece kırılgan ateşkes sürecini uzatacak.
00:39:17Bunun uzatılması kimin işine gelecek?
00:39:19İsrail'in işine gelecek.
00:39:21Çünkü İsrail hala hazırda.
00:39:23Zaten amacı eskiden bakın 7 Ekim'den önce bir haksız bir işgal süreci vardı Gazze'de.
00:39:30Ve bütün dünya buna göz yumuyordu.
00:39:33Ne zamanki 7 Ekim'den sonra.
00:39:357 Ekim dediğimiz şey aslında 6 Ekim'de Zengezur Koridoru'nun açılışıyla ilgili bir gündem varken
00:39:437 Ekim'de Hamas İsrail'e saldırmıştı.
00:39:46Bakın İran'ın ulusal güvenliği söz konusu olduğunun ertesi günü Hamas İsrail'e saldırdı.
00:39:56Ve orada bir yangın meydana geldi.
00:39:58Ve 9 ay aşkın süredir uluslararası hukuk açısından çok ciddi insan hakları ihlalleri oluyor.
00:40:05Ve bu da dünyanın umurunda değil.
00:40:07Küresel sistemi çöktüğünü gördük.
00:40:09Birleşmiş Milletler Uluslararası Ceza Mahkemesi şu an hiçbir şey yapamıyor.
00:40:13Ve Gazze'de yaşanan bütün bu olayların devamını görüyoruz.
00:40:18Çünkü artık savaş Orta Doğu'ya sıçradığından dolayı.
00:40:23Sonuç olarak İran çok büyük zararda değil.
00:40:26Evet itibar kaybı var mı? Var ama o çok kısa sürede kapatılacak bir şey.
00:40:30İsrail Gazze'de devam ediyor mu? Evet devam ediyor.
00:40:35Amerika'ya baktığımızda Amerika kararlı desteğini İsrail'e verdiği müddetçe zaten Gazze'deki olaylar da devam edecek.
00:40:44Peki genel itibariyle hocam şimdi hiç kimseye bir yaptırım uygulanamıyor şu aşamada.
00:40:507 Ekim'den bu yana mesela İsrail'e de uygulanamıyor.
00:40:53İsrail'e soykırım katliam yapıyor diyoruz.
00:40:57Uluslararası Mahkeme'de bazı görüş bildiren savcılar oluyor vs.
00:41:03Bu sefer bunlarla ilgili de sıkıntılar oluyor.
00:41:06Yani o zaman Netanyahu hekimdir diyecek eğer hukukun üstünlüğü yoksa.
00:41:10Netanyahu hekimdir diyecek.
00:41:12Amerika'nın desteğini yanında aldığı müddetçe kimse bir şey yapamayacak.
00:41:18Hasan Gönül hocamın çok güzel bir benzetmesi var.
00:41:21Burada ondan bahsetmek istiyorum.
00:41:23Kuyruk mu başı sallıyor baş mı kuyruğunu sallıyor.
00:41:26Amerika-İsrail ilişkisinde kuyruğun başı salladığını görüyoruz.
00:41:30Yani siyonizmin öne çıkarak Amerika'da etkinliğini sürdüğünü.
00:41:35Orada da biliyorsunuz üniversite olayları çıktı.
00:41:38Şimdi şöyle bir durum var.
00:41:40Siyonizm ve antisemitizm farklı kavramlar.
00:41:44Yahudi karşıtlığıyla siyonizmin karşıtlığı tamamen farklı kavramlar.
00:41:49Ama uluslararası basında ve uluslararası toplumda
00:41:52antisemitizm kavramları özellikle ön plana çıkartılıyor.
00:41:56Sanki bunlar bütün bu olanlara karşı tepki verenler aslında
00:41:59Yahudi karşıtıymış gibi algılanması sağlanıp bir mağduriyet yaratılıyor.
00:42:07Bugün yaratılan mağduriyet işte İran'la İsrail sürekli birbirlerine mağduriyet yaratan
00:42:12iki devlet pozisyonunda şu an dünya gündeminde.
00:42:17Ve bütün dünyada aslında şu an bir sonrakini aşamayı bir devletin
00:42:22işte İran'ın ya da İsrail'in ne yapacağını konuşuyoruz dikkat ederseniz aylardır.
00:42:27Gazetede de insan hak ihlalleri de devam ediyor.
00:42:31Bu konuda böyle devam edecek mi?
00:42:35Şimdi bu zamana kadar İsrail, İran'a saldırdığı zaman
00:42:39İran hatırlarsınız ABD'ye bilgi veriyordu.
00:42:43Ve ABD'de dünya basınını diyordu ki işte bu gece bu hafta sonu şu saati itibariyle
00:42:49İran İsrail'i bombalayacak füze atacak deniyordu ki en son konsolosluk saldırısından sonra
00:42:56300 füze atıldığı zaman bunlar Arap ülkeleri ve ABD'nin desteğiyle ortadan kaldırılmıştı.
00:43:03Yani şu an ne kadar karşılıklı saldırılarda bakarsanız
00:43:07günün sonunda liderler öldü mü? Öldü ama İsrail'e zarar gelmedi.
00:43:11Hocam bir koordinat denilmediği kalıyor yani şu saatte şu koordinata denilmediği kalıyor.
00:43:15Dün de aynı şekilde. Şimdi o meseleyi bir sonraki dilimde daha detaylı konuşacağız da
00:43:20İran kendine olan inandırıcılığını da yani dünya kamuoyunda kaybetti bir kere.
00:43:25Şimdi o zaman İran bundan ne çıkarı var? Ona dönüp bakmak gerekiyor bence.
00:43:30Evet, peki. Şimdi bir araya gideceğiz ama aradan sonra bu meseleyi tabii ki eline boynuna konuşmaya devam edeceğiz.
00:43:36Tolga Hocam sizle başlayacağız reklamların ardından. O yüzden şimdi bir ara diyoruz efendim.
00:43:41Ardından buradayız.
00:43:43Ardından yeniden birlikteyiz efendim.
00:43:45Ülke Televizyonu'na bir kez daha hoş geldiniz.
00:43:47Gündem programımızla devam ediyoruz.
00:43:49Şimdi Tolga Sarkman'la birlikte bir haritayı değerlendireceğiz.
00:43:53Geçen gün biliyorsunuz ki bir suikast sonucu İsmail Haniye hayatını kaybetti, şehit oldu.
00:43:59Bunun aslında ayrıntılarını biz konuşuyoruz.
00:44:04Konuşmaya devam edeceğiz bir taraftan ama özellikle İsrail İran'ı çökmek istediği bir nokta var.
00:44:08Konuklarımızla birlikte bunu da masaya yatıracağız diye akıllara elbette soru geliyor.
00:44:13Hocam buyrunuz.
00:44:15Şöyle bizi neler bekliyor?
00:44:17Bu durum bölgesel savaşa döner mi? Sonrasında daha da büyük bir 3. Dünya Savaşı için tehlike canları çalar mı?
00:44:24Ne düşünüyorsunuz? Şu anda mesela bölge ne durumda gerginlik seviyesi olarak?
00:44:29Şimdi öncelikle şuradan başlayalım.
00:44:31Zaten uzun süredir bu durum böyle ama 7 Ekim'den beri ve özellikle de son birkaç gündür ortaya koyacağımız bir şey var.
00:44:40Bölgede uluslararası hukuk, uluslararası kurumlar, uluslararası toplum baskısı vesaire gibi konuların artık işlemediğini görüyoruz.
00:44:51İsrail'in zaten gazi üzerinde yaptığı bu hukuksuz eylemleri, saldırıları ve insanlık dışı saldırıları.
00:45:01Bu işte insanlığı yine parantez içinde söylemek lazım.
00:45:04Çünkü son dönem modern diplomasi dönemi aslında insancıl diplomasi dönemidir de.
00:45:10Yani insanları ön plana koyduğu bir dönem olduğu iddia ediliyor özellikle batı normları çerçevesinde.
00:45:16Bunların hepsinin göz ardı edildiği, yok edildiği bir dönem.
00:45:19Ve şimdi artık biz bunlar olmayınca neyi konuşmaya başlıyoruz?
00:45:22Bölgede güç faktörünü konuşmaya başlıyoruz.
00:45:25Güç faktörü dediğimizde sadece konvasyonel savaş ve güç kullanımı akla gelmemeli.
00:45:31Ülkelerin sahip oldukları güçte biriktirdikleri güç bu İsrail'in mesela bu saldırılarını engelleyebilir.
00:45:43Neden bahsediyorum?
00:45:45İşte İsrail 7 saat arayla 2 başkentte operasyon gerçekleştirdi.
00:45:51Bu aslında bölgeyi bir anda kaosa sürükleyebilecek önemli hamlelerdi.
00:45:58Ve karşısında herhangi bir güç olmadığını bilerek yaptı.
00:46:03Yine bu bilmeyi de şöyle açıkladım.
00:46:05Avrupa'daki saldırı Hizbullah'ın 2 numarasına yaptığı saldırı Hizbullah için önemli ama Lübnan için de oldukça önemli.
00:46:17Çünkü Lübnan bölgenin en hassas ülkesi.
00:46:22Lübnan bu tip bir savaşa girdiği anda çok kısa sürede devletin çökme ihtimali var.
00:46:29Çünkü ekonomik olarak zaten oldukça zor durumda.
00:46:33Siyasi olarak bütünlüğünü oldukça tartışmalı bir hale getirdi.
00:46:37Ve özellikle Hizbullah üzerinden gidildiğinde içeride Hizbullah karşıtları aktif olmaya başladılar.
00:46:44Sözlerine yükseltmeye başladılar.
00:46:46Şimdi böyle bir durumda Lübnan savaşa sokulduğunda, İsrail burayı savaş ilan ettiğinde burası çökecek ve bir kara delik haline gelecek.
00:46:55Bu kara delik bölgenin tamamını, istikrarını bozan ve bölgede farklı farklı fraksiyonların oluşabileceği bir yer haline gelir.
00:47:06Bu o yüzden önemli bir nokta.
00:47:09Tahran'a baktığınızda zaten İsrail, İran'ı sürekli olarak bir çatışmaya çekmek istiyor.
00:47:17Biz bunu uzun zamandır biliyoruz ve Amerika'da uzun zamandır bunu engellemek için elinden geleni yapıyor.
00:47:24Bunun sebebi İsrail bu çatışmanın ikili mücadele haline gelirse yani iki taraflı bir net çatışma olacak.
00:47:33İsrail ve İran ve yanındakiler.
00:47:35Bu bölgede İsrail'in elini kuvvetlendireceğini düşünüyor İsrail.
00:47:39Bir, Amerika her durumda arkasında olacağı için ne kadar yapma dese de yaptığında arkasında duracak.
00:47:45Böylece sert şekilde, aktif şekilde Amerika'yı arkasında görecek.
00:47:50İkincisi de bölgede devletlerin, şöyle söyleyeyim, İsrail'e karşı çıkmayan devletler var.
00:47:58Destek olan demiyorum, karşı çıkmayan.
00:48:01İngiltere gibi mi?
00:48:02Hayır, bölgede.
00:48:04Kuvvet, Suudi Arabistan ve Ürdün'ün mesela biz İran o Nisan ayında füzeleri gönderdiğinde
00:48:12Ürdün'ün ilk şey yaptığını biliyoruz.
00:48:15Bu füzeleri, dronları engelleyenin ilk Ürdün olduğunu biliyoruz.
00:48:21Çünkü biz o güne kadar şunu hiç görmemiştik.
00:48:24Ondan sonra dikkatimizi çekti.
00:48:26Toplumsal olarak söylüyorum.
00:48:28Bölgede bu devletlerle İsrail hava savunma birliktelikleri kurmuş.
00:48:35Hocam affedersiniz şunu da ekleyeyim.
00:48:38Mısır ve Ürdün, yanlış hatırlamıyorsam yine bu son olaylardan sonra
00:48:42İsrail'e karşı herhangi bir saldırı da havada etkisiz hale getireceğini söyledi, açıkladı.
00:48:47Hala aslında aynı noktada.
00:48:50Ama bu zaten beklenmeyen bir yer değil aslında.
00:48:53Ürdün, İsrail'le oturmuş, bunun anlaşmasını yapmış.
00:48:57Hava sahanı koruyacağım demiş.
00:49:00Ondan sonra İsrail'in yapmaya çalıştığı bu.
00:49:05Kapalı kapılar arkasında sadece kağıtların üzerindeki imzaların net şekilde fiziki olarak ortaya konmasını istiyor İsrail.
00:49:13Yani kendi yanında olsun.
00:49:15Bu Ürdün gibi, kuvvet gibi devletler artık resmi olarak İsrail'in yanında olacağı bir ikilem oluşsun istiyor.
00:49:23Çünkü böyle bir savaş başlarsa ki fiziki olarak bu savaşın mümkün olmadığında altını çizelim.
00:49:30Parantez içinde anlatalım onu.
00:49:32Arada bin kilometreden uzun bir mesafe var.
00:49:35İki devlet var.
00:49:37Aralarında bu kadar mesafe olan iki devletin birbirine savaş ilan etmesi çok mümkün değil.
00:49:46O yüzden burada hep vekaletler üzerinden konuşmamız gerekecek yine.
00:49:52Arada işte Ürdün var.
00:49:55Ürdün'ün zaten az önce tavrından bahsettiğiniz.
00:49:57Irak var.
00:49:59Veya Suriye.
00:50:01Ama Suriye'nin yani.
00:50:03Bu arada tabii bütün bunlar olurken o meseleyi de şimdi mesele meseleyi açıyor ama
00:50:07Türkiye Suriye arasındaki normalleşme de çok önemli.
00:50:09Tüm bunlar olurken.
00:50:11Şimdi oraya bu güç meselesinde aslında oraya girelim.
00:50:14Bu gücün konsolde olması lazım.
00:50:17Devletlerin gücü biriktiriyor olması lazım.
00:50:20Ama bu şartlarda mümkün değil.
00:50:23Dediğim gibi taraflar oluşsun istiyor İsrail.
00:50:26Bu taraflar oluşurken de bu gücün bölgede olmaması lazım.
00:50:30Ve işte bu da bir sarmal haline getiriyor.
00:50:34Şimdi güç burada biriktiği zaman bu devletler bu güce sahip olursa o zaman İsrail hareket alanını daraltıyor.
00:50:42Türkiye zaten bir süredir bölge ülkelerinin bu güce sahip olması gerektiği yönünde açıklamalar yapıyor.
00:50:50Ve bu yönde eylemlerini gerçekleştiriyor.
00:50:53Yani söylemeye çalıştığım şey şu.
00:50:55Suriye'ye, Suudi Arabistan'a, Ürdün'e, Mısır'a doğrudan bir silah yardımı
00:51:00veya bu ülkelerin İsrail'e karşı savaş açabileceği bir ortam hazırlamak değil.
00:51:05Bu ülkelerin herhangi bir dış baskıya karşı durabilecekleri bir güç oluşturmalarını telkin ediyor.
00:51:16Ve onun için de bölgede belli adımları atıyor.
00:51:19Türkiye Suriye normalleşmesi bu anlamda önemli.
00:51:24Ve hatta ben açıkçası İsrail'in bu fütursuzca hareketinin öngörülerek
00:51:32hem Mısır'la hem Suriye ile normalleşme sürecini hızlandırıldığı kanaatindeyim.
00:51:38Çünkü Türkiye Mısır ve Suriye ile normalleşme sürecini başlatmasa
00:51:43burada işte Suriye'yi biliyoruz.
00:51:45İçeride zaten darmadağın olmuş bir devlet.
00:51:48Ve Amerika'nın veya işte Amerika'nın proksileri diyeceğimiz YPG, PKK'nın vesaire orada olduğunu biliyoruz.
00:51:58Bunlar burada güç kazanmaya devam ettikçe Suriye devleti, devlet anlamda güç kaybedecek.
00:52:04Türkiye dedi ki burada bir devlet olsun, güçlü bir devlet olsun ki kendi topraklarını savunmakla birlikte
00:52:13bölgede İsrail gibi veya İsrail üzerinden bölgeye plan yapacak olan batıdaki diğer ülkeler
00:52:21Amerika gibi, İngiltere gibi bunların buradaki eylemleri kısıtlansın, durdurulsun.
00:52:26Evet, pek çok teşekkür ediyoruz hocam.
00:52:28Sizi tekrar görücez.
00:52:30Esat hocam sizle devam edelim.
00:52:33Şimdi bu İran meselesi, İsrail meselesine biraz gelecek olursak.
00:52:39İsrail belirli bir şekilde, sistematik bir şekilde İran'ı aslında hengameye çekmeye çalışıyor.
00:52:47Ama bu durumda şimdi az önce Filiz hocanın dediği ki bu durum kimin işine yarayacak?
00:52:52İsrail'e baktığımızda Netanyahu denilen bir isim var.
00:52:56Bundan kısa bir zamana önce istifası konuşuluyordu ama olaylar böyle gelişince şimdilik duruldu.
00:53:02Artı eşiyle ilgili bir takım suçlamalar var.
00:53:05Yine onun da ceza yaptırımıyla karşı karşıya olduğu biliniyor.
00:53:11Dolayısıyla İsrail bölgedeki huzur ve istikrarı bozmak için şu an elinden geleni yapıyor.
00:53:17Bunun için de İran'ı çekmeye çalışıyor gibi bir izlenim var.
00:53:21Ama sadece tek sebep bu mudur?
00:53:23Ben kalkayım gene sahneye.
00:53:25Ben de size eşlik edeyim.
00:53:27Şimdi İran, ben şahsen yani İran'ın mantelitesini ifade etmeye çalışıyorum.
00:53:33İran devlet aklıyla yönetilir.
00:53:35Bunun altını çizerek büyük harflerle ifade ediyorum.
00:53:39Yani Türkiye'de bu lafı söyleyebilirsiniz.
00:53:42Devlet aklı her zaman yani gelişi güzel değil.
00:53:46Mutlaka dediğimiz gibi işte iki gün önce siz sununuz.
00:53:512 Ağustos, 1 Ağustos biliyorsunuz Milli Askeri Strateji konsepti ortaya koyan.
00:53:57İşte 1 Ağustos biliyorsunuz yüksek askeri şuan yapmış olduğu çalışmalar falan.
00:54:02Onu anlatırsak orada zaten çıkar.
00:54:04Devlet aklıyla yönetilir. Bu bir.
00:54:06Şimdi birinci sorunuz şu.
00:54:11Peki İran bütün kurgulamasını ne üzerine koydu?
00:54:15Yani stratejik olarak baktığımız zaman ne üzerine koydu?
00:54:19Asıl amaç İsrail'in yenilgisini garantilemek.
00:54:24Şimdi bunun için biz hemen bakarız stratejik hedeflerine.
00:54:28Ki Tahran bunu çok güzel bir şekilde ortaya koyuyor.
00:54:33Bir kere Gazze'deki hedefine ulaşamazsın.
00:54:38Yani Gazze'yi seyrekleştirerek oradaki efendim Hamas'ın özellikle savaş etme azime kararlılığını yok edemezsin.
00:54:48Bununla başarı oldu mu? Hayır olmadı.
00:54:50Yani bu bir başlangıçtan itibaren bugün zannediyorum 299. güne girdiğimiz bugün de hala Filistin'deki milli şuuru yok edemedi.
00:55:01Bir kere bu birincisi.
00:55:03İkinci tespit şu.
00:55:05Filistin direnişi Batı şeriye de dahil olmak üzere çökmesin.
00:55:09Bakın İran'da Tahran düşünüyor şimdi.
00:55:12Bakıyor olaylara.
00:55:14Sonra Hizbullah'ın belini kıracak gelişmeler olmasın.
00:55:20Bu da çok önemli.
00:55:23Yani belini kıracak gelişmeler gibi hedef seçilmiş.
00:55:27Ama Ahund yönetimi biz Ahund yönetimi diyoruz.
00:55:30Kum kentinin o velayeti fakihteki yönetimi şey yapıyoruz.
00:55:34Şimdi ben teokratik yapılar olarak şey yapılıyor da.
00:55:38Ben mal alpli yapıyorum.
00:55:40Ben şimdi şeyde Kum kentinde velayeti fakihte Max Weber'i tartışmış bir insanım yani.
00:55:48Öyle yani sizin bildiğiniz gibi böyle hocalar acı hoca falan değil yani.
00:55:53Bu adamlar öyle değil.
00:55:55Yani kurdukları bir sistem var.
00:55:57Yani bir anayasayı yazan bir sistem var.
00:56:00Yani vaktimiz olsa ben bunu sabahlara kadar anlatırım.
00:56:03Yani o çok yanlış olarak telakki ediliyor.
00:56:07Yani bir denetim mekanizması var.
00:56:10İmam Cuma denetim mekanizması.
00:56:13Her Cuma günü Tahran'dan görevli ve oradan emir verilmiş atanmış kişiler gidip
00:56:20Ahund yönetimi dediğimiz Kum kentine hesap veriyor.
00:56:24Denetim mekanizması var.
00:56:26Yani hesap veriyor.
00:56:28Soruyor adam diyor ki 9'da başlar Cuma namazı.
00:56:32Belediye başkanı orada o suyu hala kaldıramadın diyor.
00:56:38Hesap soruyor.
00:56:40Hesap sorma vardır İran'da.
00:56:42Herkese hesap sorma vardır.
00:56:45Hakim'e de sorar.
00:56:47Dava içinde sorar.
00:56:49Adam ayağa kalkıyor böyle titriyor.
00:56:52Tahran'da Tahran Üniversitesi'nde Cuma namazına gittiğiniz zaman görürsünüz.
00:56:56Arkasında pastaranlar.
00:56:58İmam Cuma, Tebriz İmamı.
00:57:01Yok ya Cuma İmamı demek.
00:57:03Cuma namazını kıldıran adam denetim mekanizması ipi elinde.
00:57:08Denetimi yapıyor.
00:57:10Yasamaya da hesap soruyor.
00:57:11Yürütmeye de hesap soruyor.
00:57:13Yargıya da hesap soruyor.
00:57:14Herkese hesap soruyor.
00:57:18Bu bir sistem.
00:57:19Ben böyle o hakimlerin ve savcıların titreyerek ayağa kalktıklarını gördüm.
00:57:24Gözümde gördüm.
00:57:27Her yerde öyle.
00:57:28Öyle bir anlatıyorlar ki bize şehir efsanesi gibi.
00:57:31Yani devlet yok.
00:57:33O nasıl devlet işte bu.
00:57:35Aynen bu ne biliyor musunuz?
00:57:37Medine Sözleşmesi'ndeki Hazreti Muhammed'in şapkayı çıkarak devlet olarak hesap verdiği bir sistem.
00:57:45Bu önemli.
00:57:47İran Başkanı'yı istiyor.
00:57:51Direniş eksenini tahkim etmek istiyor.
00:57:55Tahkim diyeyim de bu tahkim lafını da Allah selamet ver.
00:58:00Golan'da buna bir Türk biliyorsunuz.
00:58:05Golan'ı da dürücülere mal ettiler.
00:58:07Ona da ciddi canım sıkılıyor.
00:58:09Burası bir Türkmen'dir.
00:58:13Golan Türkmen'dir.
00:58:15Yani burası bir Türk yerleşim bölgesiydi.
00:58:18Maalesef onları, işte İsrail onlara baskı yapmak üzere daha sonra şey yapılmasın diye 1967 Savaşı'ndan sonra...
00:58:26Hocam şu anda birazcık trajikomik yani işgal ettiği topraklara da saldırı oluyor diye bir de bunun...
00:58:31İşte dürücüleri taşımalı olarak oraya getirdi.
00:58:34Meclel Şems dediğimiz yer.
00:58:36Ben oralara gittim.
00:58:37Orada hiç unutmuyorum.
00:58:41Bir İsrail sübayı...
00:58:43Dedim ya bu kadar şey yapıyorsunuz, insan hakları ihlalleri yapıyorsunuz vesaire yapıyorsunuz.
00:58:48Şöyle dürbünle baktı.
00:58:51Dedi ki buradan bakınca Birleşmiş Milletler gözükmüyor dedi.
00:58:56Demek istediğimi anlatabilir miyim?
00:58:58Bakınca görmüyor Birleşmiş Milletler.
00:59:02Benim o söylediğim seneler 1987-86 oldu o senelerdi düşün.
00:59:08Buradan bakınca sör diyor gözükmüyor.
00:59:11Birleşmiş Milletleri falan gören varsa gel bak diyor.
00:59:14Sen de bak diyor dünün arkasında.
00:59:17Böyle bir sistem.
00:59:18Ben yaptım olduğu sistemi.
00:59:20İran şunu düşünüyor.
00:59:21Bakın oradaki devlet aklıyla düşünmek işte bu.
00:59:27İsrail'deki içindeki iç çekişmelerin o cumartesi toplantılarının çok daha ileri giderek...
00:59:36Kendi içerisinde Netanyahu'nun varoluşsal bir tehdit olarak bütün makul İsrailler tarafından kabul edilmesini istiyor.
00:59:47Şu anda da ona doğru gidiyor.
00:59:48Ona doğru gidiyor zaten.
00:59:50Bu akılsız bir adam mı yani?
00:59:52Değil.
00:59:53İşte bu sefer de şöyle düşünüyoruz hocam.
00:59:55Şimdi bu kadar sistematik bir durumun söz konusu olduğu ülkede...
00:59:59Türkiye'nin Cumhurbaşkanı'nın konusunun olduğu noktada bu suikast nasıl oluyor da olabiliyor?
01:00:06Çünkü Tahran'ın kaçındığı şey şu.
01:00:09İran ana karasına savaş gelmesi.
01:00:12Peki Netanyahu'nun istediği ne?
01:00:15Netanyahu da onu istiyor.
01:00:17İkisi ortak birleşiyorlar.
01:00:18Yani İsrail'in üzerine çok fazla dokunulmasın.
01:00:22İran da İran'ın üzerine kalmasın.
01:00:23Şimdi bu zaman şöyle yapılıyor.
01:00:25Düşünüyor.
01:00:26Diyor ki peki bu misilleme mutlaka yapılması lazım.
01:00:32Peki misilleme kimin üzerinden yapılsın?
01:00:35İran üzerinden mi yapılsın?
01:00:37Yoksa Hizbullah'a mı havale ederim?
01:00:41Yani Allah'a havale etmiyorlar.
01:00:42Hizbullah'a mı havale ederim?
01:00:44Ama benim gördüğüm kadarıyla...
01:00:47Herhalde bir müddet son zamanlarda özellikle bugün Rus haber ajansının yapmış olduğu şeyi bayağı önemsediğimi belirtmek istiyorum.
01:00:58Rus uzmanlar arka plandaki radyo...
01:01:03Bugün ben gazeteci dostlarıma bakmalarını istemiyorum.
01:01:06Uğra Ruh'a bakmasını istirham ediyorum.
01:01:10Nükleer saldırı durumunda güvenliği sağlamak için kıyamet günü drone'unu geliştirdiklerini söylediler.
01:01:18Yani bu akla şunu getiriyor.
01:01:21Küçük çapta bir atom bombası bile atabilir.
01:01:26Bu kadarını yapabilir mi?
01:01:28Yani bu küçük çapta diyorum 10-15 kilotonluk yapabilir.
01:01:36Bu biraz evvel okuduğumda hayret bir...
01:01:39Hiçbir zaman bir gündem yokken bugünkü Uğra Ruh haber ajansında bu birinci haber olarak veriliyor.
01:01:47Hocam bu konuda şöyle eleştiriler var.
01:01:49Daha önce İran'ın İsrail'e yönelik saldırılarında biraz zanışıklı dövüş gibi bir durumun söz konusu olduğu yönünde...
01:01:56Hatta dün sosyal medyada İran, dünya birkaç saat içinde çok ilginç görüntüleri sahne olacak dediği vakitte...
01:02:04Sosyal medyada böyle alay edercesine İran'ı hafife alırcasına bazı kullanıcıların çoğunlukla böyleydi.
01:02:11Ben de baktım.
01:02:12Dolayısıyla şimdi İran sanki böyle bir saldırı yapamazmış ya da yapmak istemezmiş gibi bir izlenim oluşuyor.
01:02:19Ama şey İran'da mesela bu konu çok şey yapıyor.
01:02:23Yani İran bu konuda ki özellikle bizim think tank'lere de basit olarak bakanlar...
01:02:29Bakın İran'da şu çok tespit edilir.
01:02:31Yer, hedef, zaman ve ölçek.
01:02:37Bak bu dört tane soruya çok cevap aranır.
01:02:40Yapılan ortamda yer nereye yapılmalı ki...
01:02:45Dünya gerçekten helal olsun Tahran yönetimi, helal olsun kum yönetimi yeri iyi seçmiş.
01:02:53Zaman.
01:02:55Bak bu da çok önemlidir yer.
01:02:57Siz zaman olarak ne düşünüyorsunuz?
01:02:59Yani zaman olarak daha henüz gelmediğini...
01:03:01Sayın Demirel'in zaman zaman ben Kureyri sokakta onun toplantılarına da katılırdım.
01:03:07Daha ermedi.
01:03:09Yani daha ermedi.
01:03:11Yani bu yer, hedef, zaman ve ölçek iyi belirlenmeli ki...
01:03:17Yani İran'ın, Tahran'ın ve kum kentinin iktidarı devam etsin.
01:03:25Yani İran'ı böyle yalap şap değerlendirmek yanlış bence.
01:03:31Yani yalap şap değerlendirmek...
01:03:33Çünkü tekrar en başa geliyorum İran devlet aklıyla yönetilir.
01:03:39Yani SAVAK ve SAVAMANMAN TRT'sini iyi bilmek lazım.
01:03:46Yani bugün biliyorsun işte yani istihbarat servislerinin at oynattığı bir sistemde...
01:03:54Devlet aklında yöneten bir sistematik hakim olduğunu hiç unutmamak lazım bu değerlendirmeler yaparken.
01:04:01Peki hocam tekrar alacağız şimdilik.
01:04:03Estağfurullah.
01:04:04Tekrar alalım yerinize teşekkür ediyoruz.
01:04:06Abdullah Bey, siz bölgesel bir savaşın yakın olduğunu düşünüyor musunuz?
01:04:12İsrail adım adım buna gidiyor mu, gidebiliyor mu, başarılı buluyor musunuz fırnak içerisinde elbette?
01:04:18Evet Gözde Hanım.
01:04:19Gerçekten de dediğiniz gibi 7 Ekim'den, özellikle 7 Ekim'den itibaren...
01:04:24Her bir eşik aşıldığında bu savaşa artık daha yakın olduğumuzu hissediyoruz.
01:04:297 Ekim önemli bir eşikti.
01:04:327 Ekim'in hemen akabinde 8 Ekim'de Hizbullah'ın Hamas'a destek vermek üzere roketlerini fırlatması önemli bir eşikti.
01:04:41Gazze'de kapsamlı bir kara harekatına başlaması İsrail'in çok önemli bir eşikti.
01:04:46Ve bu eşiklerin en nihayetinde de İsmail Haniye suikasti de önemli eşiklerden bir tanesi.
01:04:53Şimdi baktığımız zaman buna İran'ın boyutu ne olursa olsun yıkılan imajını toparlamak adına bir cevap vermesi gerektiğini düşünüyorum ben.
01:05:04Çünkü Tahran'ın hemen göbeğinde, Cumhurbaşkanlığı Sarayı'nın dibinde böyle bir suikastin gerçekleştirilmiş olması...
01:05:15Hangi parametreden bakarsanız bakın İran'ın o büyük bölgesel ölçekte İsrail'i haritadan sinme imajını kullanan İran'ın kendi başkentinde böyle bir tabloyu karşılaşması o imajını son derece olumsuz yönde etkilemiştir.
01:05:33Bunu bir şekilde cevaplandırmak zorunda.
01:05:37Ama bu cevabın nasıl olacağını şu anda hem Tahran'daki hükümet, yeni başlayan Cumhurbaşkanı hem o hocamızın bahsettiği İran'ın derin aklı muhtemelen tartışıp bir karara varmışlardır.
01:05:54Hatta hamleliğin açıklamasından bunun ciddi bir şekilde de cevaplandıracağına dair biz belli şeyler duyduk.
01:06:03Şimdi bu neden önemli? Çünkü biraz evvelde söylediğim gibi artık iki aktör doğrudan karşı karşıya geliyor.
01:06:11Ve vekilleri üzerinden şu anda İran'ın mesela diyelim Hizbullah'a örnek alalım.
01:06:18Hizbullah'ın elinde ciddi bir askeri kapasite var.
01:06:21Bu tabii tahmine dayanıyor.
01:06:23Şöyle söyleniyor genellikle 150.000 ile 200.000 arasında füzeye sahip olduğu ayrıca 45.000 ile 100.000 arasında askere sahip olduğu.
01:06:35Lübnan içerisinde devlet dışı silahlı bir aktör olarak aynı zamanda da Lübnan siyaseti içerisinde olan bir aktör olarak Hizbullah'a İsrail'e yönelik belirli tasarruflarda bulunabileceğine dair işaretler geliyor.
01:06:51Zaten İsrail Genelkurmay Başkanı'nın açıklamasına ve İsrail Başbakanı açıklamasına bakarsak da uzun bir müddettir Tel Aviv yönetimi Lübnan'a saldırmak için planlarını yaptığını hatta o planların hükümet tarafından onaylandığını
01:07:07en son Mecidiyen Şems bölgesindeki saldırıyı da bir şekilde bahane ederek aslında Lübnan'a yönelik kapsamlı bir saldırı hazırlığında olduğunu gördük.
01:07:18Şimdi bölgesel güç dengesinde biliyorsunuz Arap Hristiyanları ile birlikte Irak, Suriye, Yemen bunlar feyit state dediğimiz artık iç istikrarsızlığı olan içeride ciddi sorunları bulunan bir iç çatışmanın olduğu devletler.
01:07:39Körfez ülkeleri zaten İran güvenlik tehdidinden dolayı kendileri zaten güvenlikleri sağlama noktasında ABD ve İsrail'in sağladığı güvenlik teminatlarıyla hareket ediyorlar.
01:07:51Bölgesel güç dengesinde geriye kalan aktörler İsrail, İran, Türkiye ve Mısır.
01:07:56Bakın İran ile İsrail arasında güç asimetrik bir yapı arz ediyor.
01:08:01Çünkü İsrail bir nükleer güç ve İran'a istediği zaman istediği cezayı kesme konusunda çeşitli örnekleri yaşamış ve görmüş bulunmaktayız.
01:08:12Bu noktada yani bugünü konuştuğumuzda İran'ın bu kadar çok kendi içerisine bu saldırıları hapsetmesi belirli doygunluğa erişmesine neden oldu.
01:08:23Yani şunu kastediyorum, o kadar çok İranlı generel, o kadar çok İran vekil aktörleri, o kadar çok İran üst düzey isim öldürüldü ki İran'ın bunu bir şekilde kendi ulusal güvenlikleri parametresi bağlamında cevaplandırması gerekiyor.
01:08:40Ama biraz evvel de söyledim, İran bu konuda çok hassas.
01:08:45Çünkü büyük bir cevap, kapsamlı bir cevap kendisine yönelik ABD ve batılı ülkelerin İsrail'in arkasında konumlandırdığı bir karşı reaksiyona sebebiyet verecektir.
01:09:01Dolayısıyla İran bundan biraz temkinli hareket ediyor.
01:09:06Muhtemelen İran'ın içerisinde de farklı kanatlar var.
01:09:10Yani İran'ı da bence tek yekpare bir yapı olarak düşünmememiz gerekiyor.
01:09:14Evet, Hamaney her şeyi kontrol eden bir aktör, her şeyin izni Hamaney'den çıkıyor.
01:09:20Ama Hamaney'in altında da çok farklı yapıların kendilerine alan buldukları ve bu kendi ajandaları doğrultusunda hareket ettiklerini de unutmamak gerekiyor.
01:09:30Dolayısıyla bu parçalanmış yapı içerisinde İsrail'e karşı elbette bir cevap vereceklerdir.
01:09:37Ama bunun kapsamı ve boyutu zannettiğimiz kadar büyük olmayacaktır diye düşünüyorum.
01:09:42Ama elbette ki ya Hizbullah üzerinden ya Ensarullah üzerinden veya doğrudan kendisi 1 Nisan'dan sonra gördüğümüz gibi bir cevap üreteceklerdir mutlaka.
01:09:51Bölgesel savaşın evrilmesi noktasında bu saldırı bir neden teşkil eden mi?
01:09:58O İsrail'in nasıl bir cevap vereceğiyle ilgili. Yani İran bir cevap verecek.
01:10:03İsrail de diyor ki çok ağır olur bedelini.
01:10:06Evet, buna karşılık İsrail nasıl bir cevap verecek?
01:10:09Çünkü şöyle bir tablo var Gözde Hanım.
01:10:11İsrail şöyle düşünüyor. Amerikan başkanlık seçimleri sürecine kadar ben kendi ulusal güvendiğim noktasında Hizbullah'a ve İran'a ne kadar büyük bir ceza kesersem, ne kadar büyük bir saldırı yaparsam o benim yanıma kar kalacak diye düşünüyor.
01:10:29Çünkü şu anda istediği konjöktör tam kendi istediği şekilde işliyor.
01:10:34Çünkü Amerika'daki başkan adayları ve mevcut olan durum Netanyahu'ya kendini sevdirme durumunda.
01:10:42Seçim sürecinde hem demokratlar hem cumhuriyetçiler Netanyahu'nun ne derse kabul edecek bir pozisyondan.
01:10:49Hatta birbirleriyle bu konuda yarışıyorlar.
01:10:51Biliyorsunuz Trump demokratları İsrail'in güvenliğini aksatmakla tutuşladı ve kendisinin İsrail'in ulusal güvenliğine ne kadar büyük hizmet ettiğini anlatarak geçiriyor seçim kampanyası.
01:11:03Dolayısıyla Amerikan'ın iç kamuoyunda da bunun bir karşılığı olduğu için Netanyahu'nun eli biraz daha rahat.
01:11:08O yüzden Kasım seçimlerine kadar özellikle İran'a saldırı ve Hizbullah'a yönelik bir saldırı konusunda İsrail'in acelesi olduğunu söyleyebiliriz.
01:11:17Peki, teşekkür ediyorum.
01:11:19Filiz Değercan Hanım efendim, sizinle devam edelim.
01:11:22Şimdi, biz iki ülke arasındaki olası bir savaş çıkıp çıkmayacağını, yani bölgesi Sili'de konuşacağız ama bunu konuşurken az önce hocamız da söyledi, arada farklı ülkeler var.
01:11:33Bir bölgesi ve bir vekillik söz konusu.
01:11:36Şimdi bu iki ülke eğer karşı karşıya gelirse tam manasıyla bu aradaki ülkelere ne gibi görev düşüyor?
01:11:43Yani vekillik derken biz ne anlamalıyız?
01:11:46Nasıl bir hak hukuk meselesi gelişecek aralarında?
01:11:49Vekili aktörler üzerinden bir savaşın, bir mücadelenin olduğunu görüyoruz zaten.
01:11:55Yıllardır görüyoruz bir gölge savaş söz konusu.
01:11:58Ve biz bunu aslında hibrit savaş diyoruz.
01:12:01Çünkü tarafların belli olmadığı, hukuk kurallarının uygulayamadığı, uygulanmadığı, savaş hukukunun kurallarının, cenevri sözleşmelerinin uygulanmadığı serbest bir arenadan bahsediyoruz.
01:12:16Artık dünyadaki savaşlar bu yöne kaymaya başladı.
01:12:20Hibrit faaliyetler söz konusu.
01:12:23Biz bunu daha çok Rusya'da görüyorduk.
01:12:24Bu aslında Rusya'nın sevdiği bir şeydi.
01:12:27Ama şimdi aynı taktik İran tarafından da, İsrail tarafından da kullanılıyor.
01:12:35Bu nereye doğru gider?
01:12:37Ben açıkçası çok ciddi bir yere doğru gideceğini düşünmüyorum.
01:12:41Çünkü gerek iki ülke arasında, iki devlet arasında savaşın olması.
01:12:49Az önce Esat Hocam'ın bahsettiği İran'ın devlet haklı nedeniyle zaten aslında gerçekleşmesi çok zor bir şey.
01:12:58İsrail'in gündeminde herhangi bir devletle savaşmaktan dolayı duyacağı bir şey yok, endişe yok.
01:13:03Çünkü en nihayetinde Birleşmiş Milletler Güvenliği konseyinde ABD olduğu müddetçe zaten İsrail hiçbir uluslararası yaptırımla, müdahaleyle karşılaşmıyor.
01:13:17İran'da direniş ekseni üzerinden mücadelesini devam ettiriyor ama son zamanlarda Yemen, Filistin, Suriye, Irak üzerinde bu direniş ekseninin biraz hasar aldığını görüyoruz.
01:13:33Ama bu hasarda onarılmayacak bir hasar değil.
01:13:37Tarafların karşılıklı iradelerine baktığımızda iki devletin de aslında birbiriyle savaşmaya çok bir niyetinin olmadığını görüyoruz.
01:13:45Çünkü zaten savaş hukuk kuralları uygulansa uluslararası insanca hukuk kuralları da uygulanacağı için bir devletin uluslararası hukuk açısından, toplum açısından açıkça suçlanması söz konusu olacak.
01:14:00Ve hibrit faaliyetlerinin de ortaya çıkmasının sebebi şu, ben uluslararası toplumun dikkatini çekmeden bir yaptırım ihtimaliyle karşılaşmadan mücadelemi arka planda vereyim düşüncesi.
01:14:17Çünkü yaptırımlar açıkçası evet Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi şu an bir yaptırım uygulayamıyor, müdahale edemiyor sistem kilitlenmiş vaziyette.
01:14:26Ki baştan da zaten Birleşmiş Milletler'in kuruluş mantığında bu vardı.
01:14:31Rusya, Çin, Amerika, Fransa, İngiltere bunlar birbirine bir rot falan şeklinde frenleme sistemi üzerine kurulu olduğu için burada güçlü devletlerin değil hep zayıf devletler üzerinde sistemin müdahale kısmının gerçekleştiğini görüyoruz.
01:14:51Dolayısıyla İran ve İsrail karşı karşıya gelir mi? Böyle bir şeyimiz yok, böyle bir beklentimiz yok.
01:14:59Hatırlarsanız Yemen'de Husiler, Kızıldeniz'de gemilere, ticaret gemilerine saldırdığı zaman bizim gündemimiz Kızıldeniz'de işte dünya ticareti nasıl etkilenecekti?
01:15:11Basra Körfezli'nin Amerika gemisi gitmişti sonra Kızıldeniz'e geldiler.
01:15:15Amerika Kızıldeniz'de özel bir misyon oluşturdu, özel kuvvetlerini gönderdi oraya ama oradaki işte Basra'dan Kızıldeniz'e artık yavaş yavaş bence Doğu Akdeniz'e yaklaştığımızı düşünüyorum.
01:15:34Belki de ilerleyen haftalarda belki de Doğu Akdeniz'i konuşuyor olabiliriz çünkü Orta Doğu'daki bu sıcaklık zaten vardı, var olmaya da devam edecek açıkçası.
01:15:47Dünyanın da alıştığı bir şey oldu, kimse ciddi bir tepki de beklemiyor ama Doğu Akdeniz çok hassas bir noktada.
01:15:56Peki teşekkür ediyorum, sağolunuz.
01:15:59Tolga Sakman, şimdi bölgeyi konuşuyoruz ama bölgede bir diğer en son hedefin de Türkiye olacağı konuşuluyor.
01:16:08İsrail bölgeyi kaşımaya devam ediyor.
01:16:12Hizbullah biliyorsunuz son olarak kendilerine karşılık verdi.
01:16:18Hizbullah'ın bir taraftan saldırılarına şiddetlenip şiddetlenmeyeceği konuşuluyor.
01:16:22İsrail ben topyekun savaşa hazırım diyor, kim kendisine karşılık vermeye kalkışırsa direkt böyle bir savaş sinyali veriyor zaten.
01:16:31Dolayısıyla şimdi bölge dengeleri açısından baktığımız zaman Türkiye'yi neler bekliyor olabilir?
01:16:42Şu anda Türkiye'nin yürüttüğü strateji, olayların biraz dışında olmamız, en azından örneğin böyle bir olayın Türkiye'de adres olmaması.
01:16:52Buna henüz cesaret edemiyor olduğunu açıkça gösteriyor İsrail'in.
01:16:58Neredeyiz konum olarak? Bölgede nasıl bir ağırlığımız var? Neler söylersiniz?
01:17:04Şimdi Hizbullah'ın dün küçük bir misilleme harekatı diyebileceğimiz bir eylem olmuştu.
01:17:12Bunu tabi henüz bir şeyle ilişkilendirmemek lazım.
01:17:15Bu ne İran'ın misillemesinin parçası ne başka türlü. Bu anlık bir refleksti, onu bir kenara koyalım.
01:17:25Ve bölgedeki birçok aktörün de söylediğim gibi daha önce bir araya gelme olasılığı.
01:17:32İran'ın hocalarımızın dediği gibi doğrudan müdahalesi yerine bu proksileri bir araya getirerek yapacağı bir eylem bekliyorum ben de.
01:17:49Şimdi bu şartlarda bölgede birçok ülkenin aynı anda karışması anlamına gelir.
01:17:54Türkiye burada ilk günden beri zaten o ateşkesi sağlama noktasında, barışı sağlama, iki devletli çözümde Filistin'in kurulması noktasında aslında bu girişimlerin altında bölgede bir rahatlama sağlamak da var.
01:18:13Yani Türkiye bu taşın altına elini koydu, gerekirse burada garantör oluruz dedi. Bu çok önemli ve çok sert bir öneriydi.
01:18:25Çünkü bu kadar kronikleşmiş bir sorunda yeter ki çözüm olsun diye bu riski almak devlet açısından, Türkiye açısından bu bile aslında bölgenin normalleşmesi için ne kadar çaba sarf ettiğimizin göstergesi.
01:18:40Şimdi İsrail bu adımları iki türlü şekilde Türkiye'ye negatif yansıyor. Birincisi zaten bölgede sınırımızın hemen ötesinde bir istikrarsızlık oluşması Türkiye'nin sınırını otomatikman güvenliksizleştiriyor.
01:18:56Ve işte Suriye'de PKK gibi Irak'ta PKK gibi aktörlerin bu belirsizlikten faydalanma ihtimali büyük bir risk.
01:19:08Aynı zamanda coğrafyada devletlerin bu başarısız devlet statüsündeki özellikle sayacağımız devletlerin gücünün kapasitesinin daha da düşmesi bir belirsizlik oluşturur.
01:19:22Türkiye'nin sınırının ötesinde bu kadar devlet gibi hareket edemeyen devletlerin var olması Türkiye'ye negatif yansır.
01:19:30Bu bir sorun. İran'la olan karşılıklı bu gerilimin sürekli olarak tırmandırılması ve çözüme ulaşmadan sürekli bu savaş mı çıktı, ona füze mi attı, orada suikast mı oldu?
01:19:47Gerilimi Türkiye'ye yani Türkiye'nin hemen sınırında ve bölgede önemli bir aktör olan İran'ın faaliyetlerini, kapasitesini düşüreceği için Türkiye'ye negatif yansır.
01:20:03Ve bence üçüncü belki sayacağımız önemli noktada uluslararası toplumda ve sistemde bir açık oluşturuyor İsrail.
01:20:13İlk günden beri aslında bunu konuşuyoruz. Yani hukuk tanımamak, sistemi tanımamak vs.
01:20:19Ve burada Ehven İşer diyeceğimiz belki de Amerika'nın kurucu ve koruyucu unsur olduğu şu anki mevcut tek kutuplu sistemin bile korunması gerektiği noktasına geliyoruz.
01:20:34Çünkü bu sistemin bile çökmeye yakın hale getiren bu fütursuzca davranış uluslararası sistemi çökmeye veya tartışılır noktaya getiriyor.
01:20:46Evet tartışılır bir noktada uluslararası sistem çünkü çalışmadığı için daha iyisi ne olur tartışmasını yapmak gerekiyor.
01:20:53Ve Türkiye bunu zaten bu 7 Ekim'den önce de yapıyordu farklı farklı kanallarda.
01:20:59BM'yi tartışmak, sistem üzerinde çok kutuplu, çok merkezli sistemleri tartışmak bunlar başka bir şey.
01:21:08Ama mevcut sistemin mevcudiyetini devam ederken çalışamıyor hale getirmek.
01:21:14Bu işte aslında uluslararası anlamda bir belirsizlik oluşturuyor.
01:21:18Ve bu belirsizlikte coğrafyamızı biliyoruz.
01:21:23Jeopolitik açıdan bir avantaj ama aynı zamanda etrafımızda birçok problemin tam ortasındayız.
01:21:30Ve sistem bu kadar çökmeye çürümeye başladığında bu etrafımızdaki birçok tartışmalı, çatışmalı alan kendini alan açacak.
01:21:41Ben şu örneği önemsiyorum.
01:21:45Bu Temmuz ayında 20 Temmuz'da Kuzey Kıbrıs'a Barış Harekatı'nın yıl dönümünde Yunanistan Savunma Bakanı'ydı yanlış hatırlamıyorsam.
01:21:56Yaptığı açıklamalarda Megali ideadan bahsetti yeniden.
01:22:00Yani bu kadar süreden sonra bu fikriyatın çökmüş olması ve bunu yok eden operasyonlardan ve ortamdan sonra bunun bile tekrar gündeme gelebiliyor olmasının temelinde.
01:22:15İşte bu sistemin artık yeniden herkesin kendi istediği şeyi yapma halinin ortaya çıkmasından kaynaklandığını düşünüyorum.
01:22:23O yüzden de İsrail'i burada bir İsrail'i devlet olarak daha rasyonel hareket etmeye zorlayacak aktörleri oluşturmalıyız.
01:22:37Türkiye açısından bu evet tek başına yapabileceği bir şey değil.
01:22:40Çünkü bir devleti buna yönlendirmek hele İsrail gibi bir devleti yani buradaki benzetmem şu özellikle son dönemde mahallede top oynarken camı kırıp kaçan çocuğa benzetiyorum.
01:22:58Çünkü yaptığı tüm şeyler birçok şey var ve onu kurtarmaya çalışan devletler var.
01:23:03Şimdi bunu mantıklı bir yere getirmeye çalışmak bu önemli.
01:23:07İkincisi de bölgedeki bu çatışma halinden faydalanacak örgütlerin faydalanamayacağı bir hale getirmek lazım.
01:23:16Neden bahsediyorum?
01:23:18Suriye örneği bizim için çok önemli.
01:23:20Özellikle evet Irak'ta belli bir yol kat edildi çünkü hem merkezi yönetim hem Kuzey Irak yönetimiyle Türkiye'ye belli anlaşmalar yaparak bölgede terör örgütlerinin hareket alanını daralttı.
01:23:32Ama Suriye'de hala bir belirsizlik ortamının var olması ve İsrail'in de bu belirsizlik ortamını mütemadiyen kullanıyor olması en çok da SDG'ye PKK'ya yarıyor.
01:23:47Şunu unutmayalım o 7 Ekim'den beri İsrail hem Lübnan'da hem Suriye'de 380-400'e yakın Hizbullah üyesini öldürdüğünü söyledi.
01:24:02Şimdi bu iki devlette de savaş halinde değil şu anda İsrail.
01:24:07Ona rağmen bunu yapabiliyorsa ve bu devletlerde buna bir cevap vermiyorsa veya veremiyorsa o zaman bölgede bu istikrarın bu rasyonel politika belirleme ve diplomatik hareket alanı açma noktasında bir ikinci lakdörün itmesi diyeceğim tabiri caizse.
01:24:30Bu ülkeleri itmesi gerekiyor.
01:24:33O yüzden de Türkiye'nin buradaki çalışmalarını önemli görüyorum ve burada da önemli olan nokta şu bölge ülkeleriyle iletişim önemli ama bölge ülkelerinin kurumsal kapasitelerinin buna dayanabiliyor olmasını sağlamak da önemli.
01:24:51Lübnan faktörü yine söylüyorum bizim ciddiye almamız gereken ve uluslararası toplumun da ciddiye alması gereken ve hatta belki şu anda bir savaş başlamadan Beyrut'un desteklenmeye başlaması gereken bir ortamdayız.
01:25:06Çünkü şimdi Beyrut yönetiminin onayladığı bir BM kararı var 1701'di yanlış hatırlamıyorsam yanlış söylemiş olmayayım ama İsrail'in bu nehrin altında kalmasına yönelik karar ve oranın silahsızlandırılmasına yönelik karar.
01:25:28Şimdi burada bile Lübnan artık İsrail'in en azından Lübnan'a Beyrut'a saldırmaması için bu karar içinde olan o nehrin altındaki bölgede kalması en azından İsrail'in falan gibi aslında hiçbir devletin asla kabul etmeyeceği şeyleri bile kabul etme noktasına geliyorlar.
01:25:51Bunları hep düşünerek bu devletlerin kapasitelerini, politik yapılarını, toplumsal yapılarını da düşünerek adımlar atmak ve buna göre de belki farklı platformlarda BM değil sadece çünkü BM'nin de ne yapabildiğini biliyoruz.
01:26:10Farklı platformlarda da bunların temsiliyetini ve çözüme odaklı hareketlerini desteklemek gerekiyor.
01:26:16O zaman yanlış mı anladım siz önümüzdeki günlerde de Beyrut'ta yine benzer görüntülerin olabileceğini düşünüyorsunuz saldırıların?
01:26:25Lübnan'da değil.
01:26:26İsrail için Lübnan çok önemli. Eğer bu çatışmayı bölgeye yaymak istiyorsa ve bunu da vekiller üzerinden yani vekilleri vurarak veya vekillerin olduğu devletler üzerinden yapmak istiyorsa ilk hedefinin Lübnan olacağını tahmin ediyorum.
01:26:45Ve Lübnan'ın hem Hizbullah için zaten önemli ama orada çöktükten sonra oluşacak durumdan İran'da etkilenecek.
01:26:55Çünkü Lübnan'ın siyasi toplumsal yapısı çok ilginç bölgeyi çok farklı açılardan etkileyebilecek bir yapısı var.
01:27:06O yüzden Lübnan'ın hala devlet olarak şey diyeyim aktörler olarak değil yani o vekiller olarak değil devlet olarak ilk hedefinin yine Lübnan olacağını öngörüyorum.
01:27:20Peki ilk etapta ne yapabiliyorum mesela önlem olarak sizce?
01:27:24Lübnan'ın burada yani Hizbullah'ın bölgede ülkede ne yapacağına bakmak lazım.
01:27:33Çünkü Hizbullah Lübnan'da devlet içinde devlet gibi görülüyor ve özellikle son dönemde Hizbullah nedeniyle Lübnan'a bir saldırı gerçekleşme ihtimali Lübnanlıları da çok rahatsız ediyor.
01:27:46Şimdi şunu göz ardı etmeyelim Lübnan'da Hristiyanlar var, Sünniler, Şiiler var.
01:27:50Yani toplum zaten biraz karışık orada toplumsal yapı Hizbullah üzerinden bir karşıtlık oluşursa Lübnan'ı zaten uzun yıllar kötü durumlara sokan o iç savaşın daha İsrail girmeden başlaması
01:28:13ve belki de İsrail'in girmesine gerek kalmadan yani sadece bir saldırıyla bir operasyonla bitirebileceği bir kötü bir ortamın gerçekleşmesi ihtimali var.
01:28:25O yüzden zaten desteklenmesi gerektiğini söylüyorum.
01:28:29Peki çok teşekkür ediyoruz sağolunuz.
01:28:31Efendim bir araya gidelim ardından yine hem bölgede yaşanan gelişmeleri hem olası senaryoları konuşmaya devam edeceğiz konuklarımızla birlikte.
01:28:41Efendim aranın ardından tekrar birlikteyiz konuklarımızla birlikte değerlendirmeye devam ediyoruz.
01:28:47Bölgedeki özellikle yaşanan son gelişmelerden sonra bundan sonrası için neler olabilir onu konuşuyorduk.
01:28:54Şimdi İran'da bu gece bir sıcak çatışma bekleniyor mu bunu soracağım.
01:29:00Çünkü Hustiler ve Hizbullah birlikte saldıracak.
01:29:04Tabi direniş ekseni diyoruz biz ona sadece o değil tabi ki Hustilerle sadece Hizbullah değil tabi ki Hamas'la beraber direniş ekseni bir eksen olarak.
01:29:13Şimdi şöyle bakmak lazım olaya.
01:29:16İran bu düzeltiyorum.
01:29:18İsrail iki tane yaptığı suikasta neyi elde etti ona bakmak lazım.
01:29:24Ne elde etmiştir tabi ki biraz durum üstünde elde ettiği ama caydırıcılığı.
01:29:31Bütün İsrail'in doğrudan doğruya milli askeri strateji konsepti doğrudan doğruya caydırıcılığı inşa etmektir.
01:29:40Bu birinci yani İsrail'in kenizette en çok üzerinde durulan konulardan bir tanesi budur.
01:29:47Bu psikolojik üstünlük ortaya koyması ama caydırıcılığı inşa etmesine yetmediğini hep birlikte söyleyelim.
01:29:58Şimdi Türkiye açısından demin lütfederseniz onu da söylüyorum.
01:30:0215 Ağustos tarihinde biliyorsunuz Mahmud Abbas Türkiye'ye geliyor.
01:30:08Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde onu konuşacak.
01:30:11Bence keşke İsmail Haniye yaşasaydı da ikisi birden konuşsaydı.
01:30:16Niye söylüyorum?
01:30:18Çünkü Hamas'ın yani Hamas dediğimiz Gazze şeridinin lideri ve 2006 yılında seçilmiş ve başbakan olarak atanmış bir kişiydi.
01:30:30Yani siyasi bir örgüt lideri olarak lanse ediliyor bu çok yanlış.
01:30:34Birleşmiş Milletler gözetiminde.
01:30:36Tabi ben şahsi kanaatim olarak keşke 10 Ağustos'ta konuşabilseydim.
01:30:44Niye 10 Ağustos diyorum?
01:30:46Çünkü 10 Ağustos bizim Türkiye'nin özellikle Kuvayi Milliye ruhunu ortaya çıkarttığı 10 Ağustos 1920 tarihi çok önemli bir tarihtir.
01:30:56Türkiye'ye dayatılan bir siyasi anlaşmadır, sevre anlaşmasıdır.
01:31:00Bunun çıktısı ne olmuştur?
01:31:02Kuvayi Milliye ile tecessüs etmiştir.
01:31:05Keşke 10 Ağustos olsaydı ve bütün dünyaya bu şekilde haykırabilseydik.
01:31:11Bir başkasını söylememiz lazım.
01:31:13Bakın 2016 yılında Hizbullah, İsrail savaşını Pir'us zaferi gibi kabul etmeyin.
01:31:22Ama ne olmuştur?
01:31:242006 yılında Hizbullah yıpranmasına rağmen savaşı kazanmıştır.
01:31:29Ama bugün bakın 2006 yılında tampon bölge Lübnan içinde tesis edilmişken,
01:31:37şimdi İsrail ana karasında tesis edilmiştir.
01:31:41Bu ciddi bir şekilde halkı koruma bilinci olarak bu cidden baya önemli bir durumdadır.
01:31:49Biraz evvel sizin de belirttiğiniz gibi ben tabii ki Hizbullah, Hussi,
01:31:56bunların bir direniş ekseninin birlikte hareket edeceklerini,
01:32:00yani silinemeyi bu şekilde algılamamız gerektiğini ifade ediyorum.
01:32:05Bakın bir anda gündemden çıktı.
01:32:07Hatırlayın bu olay olmadan önce biliyorsunuz Sayın Cumhurbaşkanımızın bir konuşması olmuştu.
01:32:15Nasıl ki Karabağ'a veya müdahale ettiysek buraya da müdahale etmeyi biliriz dedi.
01:32:21Aslında İsrail'i teraffuz etmedi ama o gazeteci ve bilinen kişiler onu oraya doğru getirdi.
01:32:26Aslında o zaman ne oldu?
01:32:29Hatırlayacaksınız Hollanda'nın birinci olan Weyler meşhur sağcı parti,
01:32:34Türkiye koşul göstermek sesinin NATO'dan atılmalıdır dedi.
01:32:39En azından bunları gündemden düşürdü.
01:32:41Yani Türkiye açısından.
01:32:43İsrail Dışişleri Bakanı'nın da aynısını söyledi.
01:32:45Aynı şekilde.
01:32:46Yani bir anda Türkiye'nin NATO'dan çıkartılması mecrasına kadar getirilen
01:32:51ve faşist olarak hem de siyonazi yönetimi tarafından
01:32:56ve de biliyorsunuz gerek Yunanistan olsun.
01:32:59Bir gece ansızın F-35'lerde Ankara semalarında olabiliriz de diyen
01:33:05Yunanistan Sağlık Bakanı'nı da bu arada unutmamak lazım.
01:33:09Bu da önemli.
01:33:10Şimdi böyle baktığımız zaman dediğiniz gibi İsrail'in çok yakındır bunlar.
01:33:18Yani biraz evvel Hayfa mesela çok yakındır.
01:33:22Televizyon ve Hayfa'yı vurma ihtimali var mı?
01:33:25Yani şimdi bakın şunu söyleyeyim ben.
01:33:28Bu demir kubbe çok denendi.
01:33:31Yani demir kubbenin biliyorsunuz demir kılıçlar operasyonuyla beraber eksikleri giderildi.
01:33:38Ve Amerika tarafından birçok ciddi yaklaşık 59 milyar dolara yakın bir para vererek
01:33:46çünkü Amerika Birleşik Devletleri'nde özellikle burada yaşamını sürdüren
01:33:51çünkü artık zor tutmaya başladılar.
01:33:54Yani İsrail'ilerle ben bir şey ettim Tel Aviv'de bulundum.
01:33:58Yani hakikaten o makul İsrail'iler diyorum ben onlara.
01:34:02Yani hakikaten makul İsrail'iler.
01:34:04Bakın ben şimdi bir yere not aldım burada.
01:34:07Çok da önemli.
01:34:09Siyonizm karşıtı hatamlar var.
01:34:13Ve de bu siyonizm karşıtı mesela Haniye'nin Katar'daki cenaze törenine katıldı.
01:34:21Çok önemli bu Naturae Katra diye bir şeydir.
01:34:26Karta diye bir şeydir.
01:34:28Uluslararası Siyonizm Karşıtı Yahudiler Birliği diye bir şey var.
01:34:33Yani şöyle yanlış bir siyonazi yönetimi şu anda iktidarda.
01:34:40Ama bütün İsrail halkını aynı kefeye koymak son derece yanlış.
01:34:46Bakın bu belirli mecralarda tabi bu antisemitizm paralelinde bir takım olguları ortaya koyuyor.
01:34:57Ama makul İsrail'iler derken ben bunu ifade etmeye çalışıyorum.
01:35:02Ama biraz evvel önemli ifade ettiğim gibi.
01:35:06Gerek Tahran'ın gerekse Tel Aviv'in bu işi efendim kendi ana karalarından uzaklaştırmak için ellerinden geleni yaptıklarını da buraya ortaya koymak.
01:35:18Yani birleşiyorlar adeta.
01:35:21Tabi özellikle Tahran biliyorsunuz savunma sanayi demeyeceğim.
01:35:27Dünya harp sanayi ve de ihtilaf çıkartma sanayi diyorum.
01:35:32Ben yaklaşık 3 yılın üzerinde ASELSAN Yönetim Kurulu yeri yaptım.
01:35:39Yani bu olgularda nereye kadar geldiğimizi ifade etmeye çalışıyorum.
01:35:46Ama Amerika Birleşik Devletleri'nde bu ihtilaf çıkartma diyorum.
01:35:51Baya bu harp sanayi oligarkları demeyeceğim baronları var.
01:35:56Tabi oligark biliyorsunuz Rusya için üretilmiş bir şey.
01:35:59Oligarşiden üretilerek yapılmış bir şeydir.
01:36:02Bunlar İran'ı hep iyi kullandılar.
01:36:05Hani hep söyledik hatırlayacaksınız.
01:36:07Arap Bağrı ya da Arap Kışı'ndan kim karlı çıktı diye hep ne dedik? İran karlı çıktı.
01:36:13Yani ne oldu? Şii hilalini tesis etti.
01:36:17Tahran'dan çıktığınız zaman öyle bir yol ortaya konuldu ki.
01:36:22Şii hilal yolu ya da Şii koridoru dediğimiz bir yol.
01:36:26Hizbullah'a kadar giden ve de bakın onu çok açık söyleyeyim.
01:36:31Buralarda görmüş mesela Sidi Zeynep bölgesine gidersiniz.
01:36:35Halep'in kuzeyinde bir sürü yerler sayabilirim size.
01:36:39Burası İrani bölgeler.
01:36:42Bunun içerisinde devletin değil İran devletinin bayrağı, mistizmi, her şey ile İrani olan yerler var.
01:36:52Bakın İsrail'in zaman zaman uçak kaldırarak Suriye'nin içini bombaladığı dediği yerler
01:36:58hepsi tek tek İrani bölgeler.
01:37:01Her şey ile yani yönetim şekliyle yani gidiyorsanız her yerde İran bayrağı.
01:37:08Yani bir olgu var ve mutlaka dediğim gibi Şii mistizmin hakim olduğu bir yerler.
01:37:16Bu nerede?
01:37:18İşte Suriye'nin kuzeyinde böyle, Irak'ın kuzeyi çok önemlidir.
01:37:24Onu da söyleyeceğim.
01:37:26Bu konuda Ezidi bölgesi içerisinde çok etkinler.
01:37:31Yani Ezidi'leri dışarıya atarak hatta bunu şey yaptılar.
01:37:36Yani mümkün olduğu kadar Hizbullah üzerinden dediğim gibi
01:37:43bugün dünyanın özellikle ekopolitik olarak baktığımız zaman.
01:37:48Değil mi efendim?
01:37:49Özellikle Husi'lerin Kızıldeniz'i kullanmamak üzerine bina ettikleri şeyde bayağı da başarılı oldular.
01:37:57Yani Süveyş kanalı eskisi gibi kullanılmıyor.
01:38:01Bu da çok açık yani.
01:38:03Öyle bir etki ettiler ki hiç kimse Ümitburnu'ndan dolaşarak Avrupa'ya gelerek
01:38:09ve maalesef bizim cebimize yansıyan değil mi efendim?
01:38:13Ebedi, pahalılıkla artık bir noktaya kadar sadece bize ait değil.
01:38:18Bu da güzel olmuş yani.
01:38:21Hocam şimdi bunun aslında bilgisi şu.
01:38:24Teodor Roosevelt.
01:38:26Bu gemi, uçak gemisi değil mi?
01:38:29Uçak gemisi.
01:38:30Uçak gemisi şu anda Hürmüz Boğazı açıklarında.
01:38:33Evet.
01:38:34Şimdi bu ne anlam ifade ediyor?
01:38:36Yani şimdi Hürmüz Boğazı'na girdiğiniz andan itibaren biliyorsunuz Hürmüz Boğazı.
01:38:41Orası İran Körfezi derler.
01:38:43Ötekiler Arap Körfezi derler.
01:38:45Kuzeyde yani Hint okyanusunun üzerinden Hürmüz Boğazı'na giriyorlar.
01:38:48Yani şimdi uçak gemisinin orada ne işi var?
01:38:50Evet.
01:38:51Hala Amerika, İsrail'e desteğini…
01:38:53Ama siz burada Papua Yeni Gine'ye kadar koymuşsunuz.
01:38:56Evet, oraya kadar koymuşuz.
01:38:58Ama İsrail'le desteğini Amerika devam ettiriyor koşulsuz olarak.
01:39:02Koşulsuz olarak.
01:39:03Yani bir kere Amerika…
01:39:05Bakın geçenlerde ben bir şey yaptım.
01:39:07Şöyle flu bir göze baktığınız zaman House of Representatives'in çizimi…
01:39:14Amerika'da giderseniz Washington'da bütün binalarının yapılma hikayesini anlatan müze vardır.
01:39:21O müzeye gittiğinizde şöyle gözlerinizi kırpıştırarak bakın.
01:39:25Efendim neye benzer biliyor musunuz?
01:39:27Bu House of Representatives ya da Kongre'nin o en büyük salonu Menorah'a benzer.
01:39:34Hani o altı koldu Şam'dan var ya.
01:39:36Yani bunu hiçbir şekilde yeni dünyayı kuran Christophe Colomb'un kendisi Yahudi'dir.
01:39:44Yani ona baktığınız zaman.
01:39:46Kendisi Yahudi olduğu için Amerika'da bu yatsınamaz bir gerçektir.
01:39:52Yani ve de onların çok önemli bir dökümanı vardır.
01:39:57Yani bugün Kongre Kütüphanesi'ne gittiğiniz zaman
01:40:06Anlamı şu.
01:40:07Amerika Birleşik Devletleri dış politikası ve askeri yerleşimler.
01:40:13Yani bütün dünya üzerinde.
01:40:15Buna baktığınız zaman der ki Amerika Birleşik Devletleri şu üç şeyden kesinlikle vazgeçemez.
01:40:21Bir. Petrolü bana karşı silah olarak kullanamaz.
01:40:25Bu bir.
01:40:26OPEC kurulmuştur.
01:40:28Petrolü kendisine silah olarak kullananlar hepsi öteki tarafa gittiler.
01:40:32Başta Şah olmak üzere Muammer Kaddafi'ye kadar gelen bütün çizgideki Saddam Hüseyin dahil olmak üzere bunlar OPEC üyesiydi.
01:40:41Yani petrol ihraç eden ülkeler ve petrolü bütün batı dünyasına karşı silah olarak kullanan bir kullanma konseptini ifade ediyor.
01:40:51İkincisi çok önemli.
01:40:53Bana petrol yollarını yani enerji yollarını açık tutmak için yapılacak bütün şeyler bir tehdit olarak algılanır.
01:41:04Doğru mu?
01:41:05Doğru.
01:41:06Üçüncüsü de ister anlaşma olsun ister olmasın.
01:41:10Amerika Birleşik Devletleri her ne pahasına olursa olsun İsrail'e yapılacak saldırıyı koruyacaktır.
01:41:18Bunun kırmızı kitabında yazıyor.
01:41:20Yani milli askeri stratejik konseptinde yazıyor bu yani.
01:41:25Bizim bir anlamda kırmızı kitabımız.
01:41:27Mesela hocam şurada dikkatimi çekti.
01:41:29Dün İran işte dünya ilginç sahneleri görecek bu gece deyince bu gönderdiği sayısız füzeye karşı Amerika kendi hava savunma sistemini etkili hale getirdiğini duyurdu mesela.
01:41:43Evet işte bu demir kubbenin yani Amerika Birleşik Devleti.
01:41:48Şimdi bakın bu durumlarda karşı taraftan gelecek olan tehditleri ortaya koymak için ne yaparsanız bir düşman imkan kabiliyetleri kabul ihtimal derecesi.
01:42:02Çok uzun yaptım ama böyle söylenir.
01:42:04Bütün Amerikancası da böyledir.
01:42:06Olanak ve yeteneklerini değerlendirme şeyidir.
01:42:09Ne yaparsanız önce ona bakarsınız.
01:42:11Hakikaten bunlar hay faya böyle bir şey yapabilir mi?
01:42:14İşte özellikle Theodore Roosevelt'in getirilmesi yani daha henüz bu işe değil.
01:42:22Ve değerli kardeşim Tolga'nın da söylediği gibi bölgeye özellikle İsrail'in karşısında hatta ve hatta biliyorsunuz Hasan Nasrallah'ın çok önemli bir şey yaptığı hatırlarsınız.
01:42:33Bu suikastlerden hemen önce dedi ki ey Güney Kıbrıs Rum kesimi İsrail'le birlikte hareket etme.
01:42:42Yani onun şeyini alanını şey yapmak için.
01:42:45Ve kendisini düşman statüsüne ilan etti.
01:42:48Bakın 9 Ekim 2023.
01:42:51Bakın şurada yazıyor.
01:42:53Hamas'ın 9 Ekim 2023'te Netanyahu'nun şöyle bir şeyi var.
01:43:00Arkadaşlara onu ben söyleyeyim.
01:43:02Biraz da hatta yazıya doğru getirirlerse.
01:43:05Ne diyor?
01:43:07Hamas'ın bakın yaşayacağı zor o günleri sorduktan sonra vereceğimiz tepkiyle Orta Doğu'yu değiştireceğiz diyor.
01:43:19Yani daha bunu 9 Ekim'de yani bu konu hakikaten Hamas'ın yapmış olduğu 7 Ekim'den sonra yapmış olduğu bunun dışına çıktı mı?
01:43:29Hayır çıkmadı.
01:43:31Ve bunun sonuna kadar devam ettirdiğini hepimiz biliyoruz.
01:43:37Yani benim şunu ortaya koymamız lazım.
01:43:40Ben geniş çaplı efendim böyle içinde nükleer savaşı da barındıracak tarzda ama yani bu şeye benzer.
01:43:52İki taraflı çekilen lastiğe benzer.
01:43:55Orta Doğu'yu dengeler ve de bu eskelasyon dediğimiz şey iki taraf tarafından şey yapılır.
01:44:03Eğer normal duruma getirilecekse efendim lastik iki taraftan bırakılmadır.
01:44:10Yoksa bir taraf bırakırsanız pat diye buna vurur.
01:44:13Yani lastik bir gerginlik yapıyorsunuz.
01:44:16Gerginlik dönemi biliyoruz ya işte bu gerginlik dönemi budur.
01:44:19Ve bu eskelasyon iki tarafın da bırakılmasıyla yapılır.
01:44:23Benim şahsi kanaatim bütün bunlardan sonra küçük çaplı da olsa İran'a misilleme yapma imkanı bahşedilecektir diyorum.
01:44:33Bakın yapma imkanı bahşedilecektir diyorum.
01:44:37Yani bu bizim şey gibi harbun.
01:44:40Kardeş ben attığım sıra sende.
01:44:42Yani mantığıyla cereyan ettiği için.
01:44:45Yoksa yani çok büyük çaplı bir şey olacağını zannetmiyorum.
01:44:51Ama biraz evvel söylediğim gibi özellikle Rus haber ajansındaki çıkan bu bilginin
01:44:57efendim drone içerisinde ve atom silahının kullanılması,
01:45:03bütün halkımızın o şekilde ben nükleer silahının kullanılması konseptine kadar didilmiş olması
01:45:09Rusya ile birlikte hareket edilmesini ortaya koyan bir hareket tarzı olarak değerlendirilebilir diye düşünüyorum.
01:45:19Peki teşekkür ediyorum sağolunuz.
01:45:21Filiz Hocam size devam edelim.
01:45:24Şimdi az önce Esat Hoca da dedi bu NATO'dan çıkarılma mevzusu üzerine son zamanlarda çokça durulmaya başlandı Türkiye üzerinden.
01:45:32Şimdi bu olaylar olurken NATO'dan çıkarılsın diyen seslerden biri de
01:45:37İsrail Dışişleri Bakanı Kaz son zamanlarda sosyal medya paylaşımlarıyla da gündemde
01:45:42Türkiye ile bir sistematik olarak böyle bir uğraşma söz konusu.
01:45:47Mesela işte dün tüm bu gelişmeler olurken Cumhurbaşkanı adına yine bir tweet atıldı.
01:45:53Cumhurbaşkanı eleştiren vs.
01:45:55Onun öncesinde yine bölgede gerilim had safhadayken Golan Tepeleri mevzusu varken
01:46:03işte Beyrut'ta bu saldırı suikast gerçekleştirilirken bir taraftan da hala Türkiye NATO'dan çıkarılsın sesleri.
01:46:12Neden bu zamanda özellikle Türkiye'nin NATO'dan çıkarılma mevzusu gündem oluşturulmaya çalışılıyor?
01:46:18Ya da böyle bir şey birileri istedi diye mümkün mü?
01:46:22Tabii ki mümkün değil.
01:46:24Türkiye'nin NATO ile bağlantısının devam etmemesi bugün bir Dışişleri Bakanı'nın söylemiyle olacak zaten bir durum değildir.
01:46:37O konuda NATO'nun üyesidir Türkiye ve burada Türkiye'yi dikkat ederseniz işte bir şey var.
01:46:49Hani malta bir isim var ve iç siyaseti işin içerisine karıştırmaya çalışıyorlar.
01:46:56Çünkü bir ülkenin dış politikada güçlü olabilmesi için iç politikada kamuoyunun da desteğini alması gerekiyor.
01:47:05Bu çok önemli bir olaydır.
01:47:07Bütün dünyada seçimler meydana geldiği zaman devletler de o yüzden bunlar ilgiyle takip ediliyor.
01:47:13Çünkü bir devletin dış politikasını aslında güçlendiren içten kamuoyunun desteğidir.
01:47:19Burada dikkat ederseniz bu yapılan şeylerde söylemlerde hep halka yönelik bir takım şeylerden bahsediliyor.
01:47:30Kışkırtmalar var.
01:47:31Kışkırtmalar var.
01:47:32Yani sinir uçlarına dokunmaya çalışılmış özellikle.
01:47:35Dokunmaya çalışıyorlar.
01:47:36Bunu zaman zaman zaten yaptılar.
01:47:39Ama Türkiye'nin, İsrail'in iç politikasına karşı tam bir şey olmadı.
01:47:45Hiçbir zaman olumsuz söylemleri olmadı.
01:47:48Türkiye her zaman uluslararası hukuk üzerinden gitti ve tepkisini de hep bu boyutta belli etti.
01:47:59Kendi ülkemizde de bir ihracat kısıtlamasına gidilerek Türkiye'de kendi şeyinde bir önlem aldı.
01:48:07Uluslararası Adalet Divanı'na da müdahil olma, davaya müdahil olma talebinde bulundu.
01:48:15Bu konuda bizim yapabileceklerimiz aslında belliydi, kısıtlıydı.
01:48:20Uluslararası Ceza Mahkemesi boyutunda yapabileceğimiz çok bir şey yoktu.
01:48:28İşte kişilere yardım etme, durumu izleme ve delilleri ortaya koyma bağlamında Türkiye çok aktif bir rol oynadı.
01:48:39Özellikle dezenformasyonla mücadeleyi hatırlayalım.
01:48:43O ilk zamanlarda bu konuda delil toplama aşamasında çok aktif bir rol aldı.
01:48:50Günün sonunda bunlar bir işe yaradı mı? Uluslararası Ceza Mahkemesi aktif bir önlem alabildi mi?
01:48:58Alamadı. Hatta çok uzun bir süre savcı Kerim Han etkisiz kaldı.
01:49:08Orada uluslararası hukuk boyutunda top Uluslararası Adalet Divanı'na gitti.
01:49:14Güney Afrika'nın açmış olduğu davayla birlikte.
01:49:18Her olay, her bir dava müdahil olma talebi ilgiyle izlendi hatırlarsınız.
01:49:26Soykırımla ilgili hakimin kararı açıklanırken hepimiz ilgiyle izledik ama bunların bir sonuca varmadığını görünce bir ümitsizlik hâkim oldu.
01:49:36Bir hayal kırıklığı oldu.
01:49:37Bir hayal kırıklığı oldu Uluslararası hukuktan yana.
01:49:40Bu da aslında dünyayı kaotik bir ortama sokmak için çok müsait bir altyapı yarattı.
01:49:47Ama hiçbir devlet kendi ülkesinde sıcak savaş istemediği için herkes kendi savunmasını güçlendirme aşamasına girdi ve kendini içine kapattı.
01:50:00Dikkat ederseniz işbirlikleri daha çok savunma alanında değil daha çok ticari anlamda gidiyor.
01:50:07Türkiye'nin bu konuda savunma sanayinin geliştirmesi, Ukrayna'da var olması, Rusya ile birlikte olması.
01:50:15Hatta bu savaştan önce Suriye ile normalleşme süreçlerine girmiş olması.
01:50:22Irak'la hem karayolu hem de demir yolu hattı üzerinden anlaşmalar yapıp güvenliklerini sağlayacak olması.
01:50:34Somali'nin on yıllık karusularının koruma görevinin Türkiye'ye verilmesi.
01:50:41Türkiye'nin aslında Mısır ile normalleşme süreci bizim için çok önemliydi.
01:50:47Çünkü Mısır'dan başlayıp Somali'ye kadar uzanan bir hat vardı.
01:50:54O hat da bizim için çok önemliydi.
01:50:57Türkiye bu süreç içerisinde bunları yaptı.
01:51:02Doğrudan bir şeye müdahale etmek her zaman bir sonuç vermeyebilir.
01:51:06Bir bakarsınız sizi bir şeye sokar, bir savaşa sokar.
01:51:10Ama kendinizi eğer güçlendirirseniz, ikili işbirliklerinizi arttırırsanız.
01:51:15Burada bir satranç hatası olarak düşündüğümüzde yarın öbür gün iki adım sonra çok daha farklı bir yerde biz olabiliriz.
01:51:23Ve kıymetli adımlar da atıldı bu süre içerisinde.
01:51:26Cumhurbaşkanı Erdoğan da geçtiğimiz günlerde buna benzer bir açıklama yapmıştı.
01:51:30Hatırlayacaksınız dedi ki biz, şu cümlesinde söylemişti onu paylaşımında diyeyim.
01:51:38Libya'ya karabanası girersek onayı da yaparız ama savunma sanayimize dikkat edeceğiz önce.
01:51:43Savunma sanayimiz ne kadar kuvvetli olursa o kadar etkili olmaya devam edeceğiz dedi.
01:51:47Dolayısıyla çok çok önemli dediğiniz gibi.
01:51:49Teşekkür ediyorum.
01:51:51Abdullah Bey sizinle devam edelim.
01:51:53Şimdi Esat Hoca biraz bahsetti ama İran'dan yeteri kadar bir tepki gelmezse yani İsrail'e karşı,
01:52:03bu bölgesel İsrail'in istediği gibi bir karışıklığa sebep olmazsa diyeyim.
01:52:09O zaman İsmail Haniye'nin suikaste kurban gitmesi, o zaman başka bir sebebi var mı?
01:52:19Mesela Hamas'ın işleminin sona ereceğini umut ederek mi ayrıca böyle bir şey yaptılar?
01:52:25Ya da tamamıyla o bölge karışsın diye mi? Yani başka neler olabilir?
01:52:31Ateşkes mesela tamamen rafa kalktı denilebilir mi bu saatten sonra? Ne düşünüyorsunuz?
01:52:37Evet Gözde Hanım, İsmail Haniye gibi bütün Hamas veya Hezbollah önemli liderleri zaten
01:52:46İsrail'in uzun zamandır hedefinde olan liderler.
01:52:50Mesela İsmail Haniye'ye devam edersek, İsmail Haniye defalarca suikaste ve saldırıya maruz kalmış ama
01:52:57bunlardan sağ kurtulmayı başarmış bir isimdi. En son Tahran'da şehit oldu.
01:53:02Veya diğer Hamas'ın önemli aktörlerinden hangisine bakarsak bakalım,
01:53:09Muhammed Deyif geçen günlerde yine açıklandı bir ay önce.
01:53:14Bir şey vardı, çok güzel yapmışsınız.
01:53:17İsimlerin yer aldığı.
01:53:19Evet, onları ekrana alabilir miyiz?
01:53:22Bu da çok daha görsel oldu.
01:53:25Belki de ben alabilirsem sevinirim.
01:53:27Dolayısıyla bu aslında yeni bir şey değil.
01:53:29İsrail zaten uzun zamandır decapitation dediğimiz literatürde,
01:53:34lidersiz bırakma dediğimiz bu strateji uzun zamandır uyguluyor.
01:53:39Suriye sahasında da, Lübnan sahasında da, Gazze'de de bu decapitation stratejisini
01:53:45İsrail uzun zamandır devam ettiriyor.
01:53:47Ve lidersiz bırakarak aslında hareketin etkisini kırmak yönünde ciddi bir kararlılık gösteriyor stratejik anlamda.
01:53:56Baktığımız zaman 2004-2005'te Ahmet Yasin suikasti, daha sonra Abdülaziz Rantisi suikasti.
01:54:04Bunlar hepsi İsrail'in ya İHA'larla, SİHA'larla gerçekleştirdiği, ya direkt olarak füzeyle hedef aldığı isimler olarak karşımıza çıkıyor.
01:54:14Şimdi buradaki tırmanma sadece İsmail Haniyev'e şehit edilmesiyle değil, zaten mevcut olan bir tırmanma süreci var.
01:54:24Ancak bu süreçleri ivmelendiriyor, yani hızlandırıyor diyebiliriz.
01:54:29Zaten İran'la İsrail, mesela başkan Bush döneminde bile Netanyahu ve İsrail hükümeti,
01:54:37Sharon'du o zaman yanlış hatırlamıyorsam, yine aslında Irak'tan sonraki hedefin İran olması konusunda çok baskı yaptı Amerikan yönetimine.
01:54:47Ondan sonra başkan Obama döneminde yine İsrail çok baskı yaptı İran'a saldık.
01:54:53Hatta hatırlarsanız şer ekseni ülkeler olarak yer alıyordu.
01:54:56Irak, sonra Suriye, hatta en son İran olarak hedef konulmuştu.
01:55:00Dolayısıyla İran'a saldırılma noktasında İsrail öteden beri açık bir şekilde bunu deklar ediyor ama Amerikan yönetimini ikna edemiyordu.
01:55:09Şu andaki süreçte bu konjöktür olarak hem Amerikan yönetimindeki o bölüşsüzlük,
01:55:15çünkü biliyorsunuz Amerikan seçimine gidilen süreçte genellikle Amerikan başkanları topal ördek olarak adlandırılır
01:55:21ve o süreç içerisinde çok büyük riskler almamaya çalışır Amerikan başkanları.
01:55:26Veya tam tersine büyük bir barışın mimarı olarak kendilerini kodlamak ve o barışı gerçekleştiren aktör olarak görevden ayrılmak isterler.
01:55:36Hatırlarsanız geçtiğimiz aylarda da Biden bir barış anlaşması çerçevesi açıklamış ve buna İsrail'in uyması gerektiği yönünde telkinlerde bulunmuş.
01:55:45Hatta el altından daha doğrusu perde arkasından Netanyahu'ya yönelik sert imalarda da bulunmuştu.
01:55:52Her ne kadar basın önünde herhangi bir eleştiri yapmasa da perde arkasında bunun reaksiyonlarını alıyorduk.
01:55:58Dolayısıyla Amerikan yönetimini şu an kendisine çok elverişli buluyor Netanyahu hükümeti ve bu elverişli ortamda İran'a saldırma niyetini de açık bir şekilde ortaya koyuyor.
01:56:10Baktığımız zaman biz eskiden İran'ın sürekli olarak saldırı kapasitesini konuşurduk.
01:56:15Kıtalı arası balistik füzelerini konuşurduk, bölgesel anlamda seyir füzelerini konuşurduk.
01:56:20Ama saldırıdan ziyade İran'ın aynı zamanda bir savunma probleminin de bu suikastle birlikte ortaya çıktığını görüyoruz.
01:56:27Biz her zaman İran'ın İsrail'i yok edebilecek derecede bir güç kapasitesine sahip olduğunu tahmin ediliyor ve analiz ediliyordu.
01:56:37Ama bugün geldiğimiz noktada İran'ın kendi içerisinde bile savunmasını sağlayamadığı bir tablo ortaya çıkıyor.
01:56:44Şimdi burada bizim asıl odaklanmamız gereken nokta sorduğunuz soru bağlamında İran'ın vekil aktörleri.
01:56:50Yani Hizbullah örneğin.
01:56:52Hizbullah biliyorsunuz 2006 Savaşı'ndan sonra Litani Nehri'nin kuzeyine çekilip silahsızlandırılması gerekiyordu.
01:57:00Ama bu tabi devlet dışı silahlı bir aktör olan Hizbullah için pek kolay gerçekleştirilir bir şey değildi.
01:57:07Şu anda dahi Hizbullah İsrail'in en çok çekindiği aktörlerin başında geliyor.
01:57:13Bakın geçtiğimiz...
01:57:14Şu anda son durum olarak ekranlarımızda da yansıyor.
01:57:17Siz Hulusi'ler ve Hizbullah'ın yakın bir zamanda mesela bu gece mi diye hatta soruluyor.
01:57:25İsrail'e yönelik bir saldırı karşı atak yapmasını bekliyor musunuz?
01:57:30Mümkündür olabilir.
01:57:32Zaten bunu süreç içerisinde de mesela 7 Ekim'den bugüne kadar 7000 düzeyinde İsrail ile Hizbullah arasında karşılıklı saldırı gerçekleşmiş.
01:57:44Bunun 600-700 kadarını İsrail tarafı yapmış.
01:57:4950 ile 150 ağ arasında da aylık olarak değişiyor bunlar.
01:57:52Hizbullah tarafı yapmış.
01:57:54Ve karşılıklı yüzlerce ölü ve yarıltı sayısı da var.
01:57:58Dolayısıyla zaten devam eden bir çatışma durumu var.
01:58:02Ama bu çatışma durumunun konvasyonel bir savaş aşamasına geçmesi riski de var.
01:58:09Bu risk İran'ın veya vekil aktörü Hizbullah'ın ne kadar yüksek derecede saldırı düzenleyeceği ile ilgili bir durum.
01:58:18Ve Hizbullah'ın da böyle bir kapasitesi olduğunu biliyoruz.
01:58:21Çünkü geçtiğimiz aylarda biliyorsunuz ciddi şekilde SİHA kullanımına yönelik emareler gözüktü.
01:58:28Hatta İsrail'in limanlarını İHA'larla görüntüleyen bir kapasitesinin ortaya çıktığı gözüktü.
01:58:35Bununla birlikte de füzeleri konusunda da ciddi bir envantere sahip olduğu ortaya çıktı.
01:58:41Dolayısıyla Hizbullah üzerinden eğer gerçekten de Güney Lübnan'da bir tırmanma durumu olursa,
01:58:49elbette ki bu savaşın yayılma riski ve İran'ın da içine dahil olma riski var.
01:58:55Ama İran'ın bu derece kontrolsüz bir saldırıdan ziyade çok kontrolü, çok dar bir zamanlamayla ve çok spesifik bir saldırıyı tercih edeceği daha aşikar.
01:59:09Peki, teşekkür ediyorum.
01:59:11Az önce Tolga Sarkman dedi, filo acaba ne durumda diye.
01:59:19Bununla ilgili Emre bir bilgi paylaşmıştı. Onu da hemen söyleyeyim.
01:59:27Şu anda mevcut yeri uçak gemisinden bahsetmiştik.
01:59:31Malakka Boğazı.
01:59:33Malakka Boğazı'nda.
01:59:35Bu, Hürmüz Boğazı'nda dedik.
01:59:39Malakka Boğazı.
01:59:41Bu harita canlı.
01:59:43Canlıysa.
01:59:45Bu harita canlı.
01:59:47Dolayısıyla şimdi hala desteğinin devam ettiğini filonun yolda olduğunu biliyoruz.
01:59:57Bu haritayı da yorumlayacak olursanız, istikamet ve güzergah olarak neler söylersiniz?
02:00:03Hürmüz'ü oradan doğru eşeğe giriyor.
02:00:05Bu sadece uçak gemilerinden bir tanesi ama diğerleri de muhtemelen daha yakın olanlar.
02:00:09Olabilir.
02:00:11Burada hangi gemiyi yolladığını, hangi filoyu yolladığını bilmiyorum açıkçası.
02:00:17O yüzden bu ise bunun daha varış için zamanı var.
02:00:21Ama daha yakınlarda olabilir.
02:00:23Eğer bu geliyorsa, doğrudan aşağıdan geldiği için, Hint Denizi tarafından geldiği için de tabii.
02:00:33Söylediğiniz gibi, Körfez'in girişine Hürmüz Boğazı'na yaklaşması halinde İran'a çok büyük tehdit anlamı taşır.
02:00:41Amerika bu süreci, bu gerilimi tırmandırmak istiyorsa ancak böyle bir şey yapabilir.
02:00:47Ben onun henüz şu anki şartlarda, şu anki bildiklerimizde böyle bir şey yapacağını düşünmüyorum.
02:00:53Ben daha Akdeniz üzerinden İsrail'e yaklaşacak bir filo bekliyorum açıkçası.
02:00:57Şimdi bunun üzerinden şunu söyleyeyim.
02:01:01Amerika Birleşik Devletleri'nin İsrail'i zaten geleneksel olarak kurulduğundan beri koruduğunu biliyoruz.
02:01:11Ve bu koruma sürecinde askeri olarak mühimmat yardımı, maddi yardım, hibeler birçok farklı yöntemi de kullanıyor.
02:01:23Ve üstelik ilginç de bir yer var burada, bir nokta var.
02:01:27İsrail'e verilen her silah, daha doğrusu şöyle söyleyeyim.
02:01:33İsrail'in komşularına verilen her silahın bir model iyisini vermek zorunda İsrail'e yapılan anlaşmalar nedeniyle.
02:01:39Ve bir de İsrail topraklarındaki kendi deposu var vesaire.
02:01:43Yani burada İsrail'i korumasının zaten sınırı yok.
02:01:48Gemi bu filo yollamasında iki konu var.
02:01:52Birincisi filonun üzerinde olan silahlardan İsrail'in eksiği yok zaten.
02:01:58Yani bu gemilerle İsrail'i koruyabileceğini düşünmek şu anki şartlarda çok mantıklı değil.
02:02:08Ama personel dolu halde yollayacağını söyledi.
02:02:12Asker sevkiyatından bahsediyor.
02:02:16Yani bu aslında İsrail için önemli olan nokta bu.
02:02:20Yalnız İsrail'in biz karada çok da başarılı olduğunu gördük.
02:02:26Tam onu söyleyecektim.
02:02:28İsrail'in biz özellikle Gazze'de yorulan ordusundan sonra ve zaten İsrail askerlerinin de teknolojik olarak İsrail'in tüm donanımına rağmen savaşa asker kazanır.
02:02:45Tüm teknolojiye rağmen.
02:02:47Ve İsrail'de şu anda askerlerin bu motivasyonun olabildiğince aşağıda olduğunu biliyoruz.
02:02:54Ve öyle ki İsrail'in kuzeyini Hizbullah saldırıları nedeniyle tahkim etmek zorunda Gazze'deki personelini çok sık yorulduğu için değiştiriyor.
02:03:07Veya burada bulunanları geri çekiyor.
02:03:10Yani personel anlamında İsrail ordusu bir sıkıntı çekiyor şu anda.
02:03:17Teknoloji olarak çekmiyor.
02:03:19Teknoloji olarak baktığınızda sadece hava savunma sistemine baktığınızda dünyada pek benzeri olmayan zannediyorum beş katmanlı bir savunma sistemi var.
02:03:28Yani bu sistemin içerisinde Patriot'lardan başlıyor Iron Dome'a kadar farklı menzillerde farklı yüksekliklerde birçok farklı mühimmatı bunu engelleyecek şey var.
02:03:41Ama insan olarak baktığınızda problem.
02:03:44Ve eğer Amerikan'ın söylediği gibi personel dolu şekilde geliyorsa bu gemiler ve asıl amacının bir asker sevkiyatı halinde destek olması anlamındaysa
02:03:57yine bir savaş çıkarmak için geldiğini düşünmüyorum.
02:04:02Ama Amerikan askerinin İsrail toprağına ayak basması İsrail'deki özellikle bu Şahin kanattakiler için bir umut ışığı olacaktır.
02:04:16Bu da Netanyahu için.
02:04:19Ne kadar destek verebilir ki?
02:04:21Şunu unutmayın, Netanyahu ile Biden'ın arasını açan Biden'ın tek bir silah sevkiyatını durdurmasıydı.
02:04:28Yani sanırım 900 kiloluk bombalardan oluşan ve bir mühimmatı akıllı bombaya çevirecek.
02:04:36Yani sadece bunu durdurduğu için tek bir sevkiyatı durdurduğu için arası açıldı.
02:04:42Ve aslında Washington seyahatinde bu kongrede yaptığı konuşma için daveti de Cumhuriyetçiler yaptı biliyorsunuz asıl daveti.
02:04:54Mike Johnson yaptı.
02:04:56House of Representatives.
02:04:58Yani işte Cumhuriyetçi...
02:05:00Demokratin Nancy Pelosi'nin yanına resmi davet mektubu şeyden gitti.
02:05:07Ama Biden bizzat kendisinden demokratlardan gitmedi.
02:05:10Ama dediğine Tolga katılıyorum.
02:05:13Cumhuriyetçiler yani bugün Trump'ın aday olduğu şeyde hiç böyle eksik vermeden İsrail politikalarının devamındadır.
02:05:22Demokrat partide bir bölünme vardı.
02:05:24Yarısı katılmadı.
02:05:26Ama Cumhuriyetçiler dediğine katılıyorum.
02:05:28Birlikte.
02:05:29Bir bütün olarak yani.
02:05:30Hiçbir şekilde yani arkasında duruyorlar yani onu söylüyor şey.
02:05:34Ve orada davetin nedeni de aslında Netanyahu'nun kongreye gelip orada yaptığı konuşmada Biden aleyhinde cümleler kurmasının önemi.
02:05:42O yüzden de Kamala Harris de katılmadı.
02:05:46O yüzden Kamala Harris de burada yani evet Biden aleyhinde konuşacaktı ama Kamala Harris de Biden yönetiminin iki numarası sonuçta.
02:05:53Ve sorumluluk almak zorunda kalacaktı.
02:05:55O yüzden o da o toplantıya katılmadı ki böyle bir toplantıyı aslında başkan yardımcısının yönetmesi beklenirdi.
02:06:03Ona rağmen katılmadı.
02:06:05O yüzden yani aralarındaki bir sevkiyat nedeniyle yapılan bu aranın açılması yani İsrail'e hiçbir talebinin geri çevirmemesi üzerine talebi o yani.
02:06:20İsrail'in Amerika hiçbir desteği geri çevirmesin fazla fazla bu silahları versin.
02:06:25O yüzden de bugün bu uçak gemisinin gelmesi İsrail için önemli.
02:06:30Ve Netanyahu'nun Amerika ziyareti Washington ziyareti de bu anlamda önemli.
02:06:36Çünkü bu destekle kırılmaların yaşanmaması bundan sonra yaşanmayacağının garantisini almak için gitti ki ondan sonra yapılan bu tüm operasyonlar işte suikastların vesairenin aslında Netanyahu'nun gönlünü almak için de belki yine bunu tırnak içinde söylüyorum.
02:06:58Gönlünü almak için de verilen tavizlerden bazıları olduğunu da belki düşünebiliriz ilk aşama için.
02:07:04Şimdi uçak gemisini az önce gördük. O bahsettiğimiz uçak gemisi ise özelliği nedir?
02:07:11Yani uçak gemisinin özelliği biliyorsunuz. Üzerinde uçak gemileriyle istediğiniz yere hava desteği yapmak.
02:07:17Ama Tolga'nın anlatma ortasına koymadığı onun buradaki Malaya Boğazı'ndan Hürbüz Boğazı'na İran'a karşı yapılacak olan bir harekat için değil.
02:07:27Bizim söylemeye çalıştığımız ve bende aynı karar değil. Akdeniz'in içerisinde Doğu Akdeniz'e yaklaştığım olarak bu tamamıyla Doğu Akdeniz kısmını koyması lazım.
02:07:37Bu Hürbüz'e doğru yol olan İran'a karşı bir tehdit.
02:07:41Bakın Amerika Birleşik Devleti'nin askeri olarak baktığınız zaman iki tane şey var.
02:07:46Uçak gemisi ve de benzerliğini getirmek, direniş ekseninin harekat etme kapasitesini alt seviyelere indirmek. Birincisi bu.
02:07:58Yani mümkünse hiç hareket etmeyecek hale getirmek.
02:08:03İkincisi ise çok önemli biliyorsunuz. Hususilerin üzerine Agrotur üstünü kullanarak. Agrotur nerede? Kıbrıs'ta.
02:08:13Ortak olarak zaten Hususilerin üzerine Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere Hava Kuvvetleri Royal Force bu harekatları yapıyor zaten.
02:08:22Yani onların mümkün olduğu kadar başından eksik olmuyor. Yani iki şeyi var.
02:08:28Bir, Hizbullah'ın biraz evvel konuştuğumuz gibi Hayfa veya diğer yakınlara karşı yapacakları düşünülen o taarruzu yapmak.
02:08:39İkincisi de buradaki demir kubbeyi bölgesel görünmezlik yerlerindeki ona Musa kalkanı dedikleri bir başka konsept var.
02:08:54O konsepti güçlendirmek. Ya nedir?
02:08:57Tel Aviv'de yaşayan, Tel Aviv dediğiniz başkenti yani. Gerçi Kudüs olarak gözüküyor ama 2019'da Trump'ın tanımış olduğu bir olgudur o.
02:09:07Ama bütün şeyler devlet daireleri. Tel Aviv'dedir.
02:09:11Bunu güçlendirerek en azından İsrail'i güvenlikli bir bölge halinde bütün dünya kamuoyuna göstermek.
02:09:21Çünkü neticede öyle bir duruma geldi ki ben Amerikançasını söyleyeyim çok da söyledim.
02:09:28The rest of the world. Yani dünyanın geri kalanı.
02:09:32Yani bu gittikçe dünyanın geri kalanını ne yapıyor? Gittikçe büyüyor.
02:09:35Yani 335 milyonluk bir Amerikan toplumu işte 110 bin kişilik Nilo bilmem ne gibileri bir tarafa 400 milyon bir tarafta 7 milyar 600 milyon kişi de the rest of the world.
02:09:50Yani ne oluyor? Hatırlayacaksınız bakın bu çok önemli.
02:09:54Niye önemli?
02:09:55Yani biz hatırlıyorum ben 7 Ekim'de Uluç çok da sevdiğim değerli Büyükelçi Uluç öz ülkerle yaptığımız ikimizi çağırmışlar.
02:10:047 Ekim'deyken hemen başlar başlamaz çıktık.
02:10:08Biz dedik ki orada ortak karar.
02:10:10İnşallah bu yapılan bu saldırıdan sonra Hizm düzeltiyorum Hamas'la El Fethi örgütü birleşebilir dedik.
02:10:21Ama olmadı.
02:10:239 ay geçti.
02:10:25Yani hala yani sadece Ramallah'ta kafasını kuma sokan bir Mahmut Abbas.
02:10:31Hatta biliyorsunuz Sayın Cumhurbaşkanı özür dilemedi.
02:10:35Yani kabul etmiyor gelmiyor diyor.
02:10:37Yani onun kabul etmemesi şu Haniye ile birlikte konuşmam anlamına diyor.
02:10:41Çünkü bugün Mahmut Abbas'ı seçim yenilgesine uğratan bir İsmail Haniye ile konuşmam diyen.
02:10:49Yani bugün Mahmut Abbas seçilmemiş görevi uzatıla uzatıla İsrail tarafından devam eden bir Cumhurbaşkanı konumunda.
02:10:58Yanlış hatırlamıyorsam cenazeye de katılmadı.
02:11:02Katılmadı cenazeye de yani İsmail Haniye'yi yani neredeyse şey.
02:11:06Bakın şunu da söyleyeyim.
02:11:08El Fethi'yle El Fethi biliyorsunuz siyaset Arafat'ın üzerine titrediği 14 tane örgütü bir araya getirmek suretiyle bir çatı örgütü.
02:11:20Bunun içerisinde komünisti vardır şeyi vardır.
02:11:23En önemlisi de beni tanımaktan büyük keyif duydum.
02:11:27George Habbaş'ın örgütü de vardı.
02:11:30George Habbaş biliyorsunuz Maronit bir Hristiyandır.
02:11:34Filistinlidir kendisi.
02:11:36Ve meşhur lafı bakın bugün eğer şu benim şimdi söyleyeceğimi söylerseniz yani tutuklanırsınız.
02:11:44İsrail'de baya bir hapis yersiniz yani.
02:11:46Min nehr ala bahar al hurriyah.
02:11:50Ne anlamı ne demek?
02:11:51Nehirden, Ürdün nehrinden denize kadar özgürlük.
02:11:55Filistin özgürlüğü.
02:11:57Şimdi bunu diyen kimdir?
02:11:59George Habbaş'tır.
02:12:00Yani kuzeyde bir hani yamalı bohça gibi bir birlikleri ki bu tamamıyla Yassir Arafat'ın ortaya koymuş olduğu.
02:12:10Ama öte yandan özellikle Hamas, Hareket-i Mukavemet-i İslamiye.
02:12:15Bakın ismi bile üstünde.
02:12:17İslami direniş hareketi bir bütün olarak bu harekete karşı oluşturulmuştur.
02:12:22Adeta iki tane Filistin davası içerisinde bir tarafta Gazze şehrinin de Hamas Lent.
02:12:30Öteki tarafta Ramallah bölgesinin merkezi olmak üzere Batı şehrinin de ne vardır?
02:12:36Çok da önemlidir doğrultusu.
02:12:38Fetih Lent vardır yani iki ayrı.
02:12:41Şimdi Filistin devleti var ya diyorlar ya kardeşim bu birleşik falan değil.
02:12:46Gidemezsiniz yani.
02:12:48Yani bir kız istemeye kalksanız 3 ayda gidip kız istersiniz.
02:12:52Yani öteki taraftan buradan bu tarafa getiremezsiniz.
02:12:55Bir de duvarlarla örüldür yani.
02:12:57Bir gitseniz yani duvarlarda şeyi göremezsiniz.
02:13:01Yani güneş saat 11'de doğar 3'te batar yani.
02:13:04Öyle köyler var yani gittiğiniz zaman.
02:13:06Yani öyle bir sıkıntı içerisinde.
02:13:10Hala ve hala sanki bütün hareket 7 Ekim'de başlamış gibi
02:13:16Filistinleri ve Gazze'lileri günah keçisi haline getirerek
02:13:22işte yaptıkları soykırımı, siyonazi ortaklığını yapan bir mantığı egemen ortaya koyuyorlar.
02:13:29Yani benim şahsen Tolga'nın da üzerine vura vura söylemiş olduğu konu
02:13:34Amerika Birleşik Devletleri tabii ki bu oyunun farkında
02:13:40Netanyahu'nun iktidarda kalabilmek için ne yapması lazım?
02:13:44Amerika ile İran'ı birbirlerine angaja etmesi lazım.
02:13:49Onun o şekilde kalmasını, bunun farkında ama iki şeyi yapacağına söz vermiş gibi gözüküyor.
02:13:56Bir, İsrail halkını korumak.
02:13:59Yani İsrail halkını korumak.
02:14:01Diğerlerine ise Hizbullah'a Husiler üzerine uçaklarla giderek caydırıcılığını kabul etmek.
02:14:10Çok teşekkür ediyoruz değerli yorumlarınız için.
02:14:14Sağolunuz Prof. Dr. Eser Sarslan, Dr. Abdullah Erboğa, Dr. Tolga Sakman ve Dr. Filiz Değer bu akşam bizlere eşlik etti.
02:14:23Konuklarımızın her birine teşekkür ediyorum.
02:14:25Günlüğümü bugünlük nokta alıyoruz.
02:14:27Hoşçakalın.
02:14:28Haftası onları.
02:14:31Altyazı M.K.