Başkent Kulisi - Cevdet Yılmaz | 29 Eylül 2024
Kanal 7 Ankara Temsilcisi Mehmet Acet’in hazırlayıp sunduğu, siyaset dünyasındaki önemli gelişmelerin yer aldığı Başkent Kulisi programının bu bölümdeki konuğu Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan oluyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın konuk olduğu Başkent Kulisi programında; "Erken Seçim Tartışmaları, Enflasyon Düşmeye Başladı Mı ?, Sanayicinin Kurda Artış Talebi,
İsrail Saldırılarının Ekonomiye Etkileri, Orta Vadeli Programda Hedefe Ulaşılabildi mi ? Yabancı Yatırımcıların Türkiye'ye İlgisi Nasıl ?" ve siyaset dünyasındaki öne çıkan başlıklar masaya yatırıldı.
Siyasi gelişmelerin, toplumsal olayların ve ülkede olup bitenin masaya yatırıldığı Başkent Kulisi her Pazar Kanal 7 ekranlarında…
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın konuk olduğu Başkent Kulisi programında; "Erken Seçim Tartışmaları, Enflasyon Düşmeye Başladı Mı ?, Sanayicinin Kurda Artış Talebi,
İsrail Saldırılarının Ekonomiye Etkileri, Orta Vadeli Programda Hedefe Ulaşılabildi mi ? Yabancı Yatırımcıların Türkiye'ye İlgisi Nasıl ?" ve siyaset dünyasındaki öne çıkan başlıklar masaya yatırıldı.
Siyasi gelişmelerin, toplumsal olayların ve ülkede olup bitenin masaya yatırıldığı Başkent Kulisi her Pazar Kanal 7 ekranlarında…
Category
🗞
HaberlerDöküm
00:00Ankara'dan hepinize güzel bir pazar günü güzel bir hafta sonu diliyorum efendim Başkent Kulisi'ne hoş geldiniz bugün Başkent Kulisi'nin 19.
00:12sezonunu 699 programda açıyoruz. Sizlerin teveccühü sayesinde Başkent Kulisi bu şekilde uzun soluklu bir program haline geldi. Elbette Kanal 7 yöneticilerine değerli yöneticilerine
00:28bu anlamda da müteşekkiriz. Bu programla birlikte önümüzdeki sezon boyunca yine pazar günleri saat 11.40'da huzurlarınızda olacağız.
00:38Sezonun ilk programında önemli bir konuğum var bu süreç içerisinde zaman zaman kendisini ağırladığımız
00:46Cumhurbaşkanı Yardımcısı Sayın Cevriyet Yılmaz bizlerle birlikte. Hoş geldiniz efendim.
00:52Hoş bulduk Mehmet Bey. Öncelikle hayırlı olsun. İzleyicilerimize iyi hafta sonları dileyerek uzun soluklu bir program.
01:03Gerçekten dile kolay 699'cu dediniz. Gelecek hafta 700'ü bulacaksınız herhalde. Kolay değil. Size ve kanal yöneticilerine,
01:13emeği geçen bütün ekiplere, arkadaşlarınıza tebrik ediyoruz. İstikrarı gösteriyor herhalde bu medyadaki istikrar.
01:25Ama az önce Celerik'te gördüm saçlar siyahmış. Sizde bu arada yıllar geçiyordu.
01:33Bu programla alakalı da özellikle teşekkür ediyorum. Sezonun açılış programını sizin de yapmayı arzu ettik.
01:41Onun için teşrifinizden dolayı da ayrıca çok teşekkür ediyorum.
01:45Böyle programlara daha çok ihtiyacımız var. Enformasyon çağı aynı zamanda dezenformasyon çağı maalesef.
01:52Nitelik her aralığında çok çok kıymetli, önemli. Biz de kamuyu sağlıklı bilgilendirdiğiniz için, nitelikli bir program yaptığınız için şükranlarımızı sunuyoruz.
02:04Çok teşekkür ediyoruz. Sağolunuz efendim.
02:06Dün önemli bir toplantı vardı Sayın Cumhurbaşkanı'nın da katıldığı İstanbul'da yatırım danışma konseyi.
02:15Yani dünyanın önemli yatırımcılarının üst düzey yöneticileriyle bir araya geldiniz.
02:22Sayın Cumhurbaşkanı'nın da bir konuşması oldu. Sonra sizin de çok uzun süren görüşmelerinizin olduğunu biliyorum.
02:31İzleniminiz nedir? Yabancıların Türkiye'ye alakası ne durumda? Gerçekten Türkiye'ye yatırım yapma arzusu, iştahına dair gözleminiz nedir acaba?
02:44Mehmet Bey ilk yola çıktığımızda yeni programımızı ilk açıkladığımızda OVP'yi geçen yıl Eylül ayında biliyorsunuz açıklandı.
02:52O tarihlerde birçok tartışma vardı, soru işaretleri vardı. Acaba yeni politika çerçevesi devam edecek mi, ne olacak gibi birçok belirsizlik oluşturuluyordu.
03:04Yerel seçimler yine çok tartışma konusu edildi bu çerçevede.
03:09Ama bugün geldiğimiz noktada özellikle 15 aylık bir performans var ortada. Bir istikrarlı, kararlı bir politika uygulaması var.
03:17Yeni güncellenmiş OVP ile de bunu teyit etmiş, pekiştirmiş olduk aslında.
03:22Dolayısıyla şu anda bir tereddüt yok açıkçası programla ilgili, dış dünyayı kastediyorum.
03:29Programa dün de ifade edildi, çok çeşitli konuşmacılar kapalı oturumda da söylediler.
03:34Açık oturumda da sonuç bildirgesini okuyan temsilci ifade etti.
03:39Ciddi bir güven var programa dış dünyada ve programın sonuçlarına ilişkin çok ciddi bir takdir var.
03:47Dolayısıyla gerek portföy, gerek doğrudan yatırımlarda daha farklı bir döneme Türkiye girmiş oldu.
03:55Bunun giderek sonuçlarını daha fazla göreceğiz önümüzdeki dönem.
03:59Dünkü toplantıda 8 yıl aradan sonra bir ilk oldu doğrusu.
04:04Başbakanlığı döneminde Sayın Cumhurbaşkanımız bu toplantıları çeşitli defalar yapmıştı.
04:12Ama bu belli bir zamandır yapılmıyordu.
04:16YoİK dediğimiz yatırım ortamını iyileştirme koordinasyon kurulu var.
04:20İçeride bir mekanizmamız var.
04:22Kamu özel birlikte bir araya geliyoruz.
04:25O da benim başkanlığımda.
04:27Orada da çok güzel eylem planları yaptık.
04:29Çeşitli adımlar atıyoruz.
04:32Daha sık toplamaya başladık.
04:34Onun uluslararası boyutunu da bu yatırım danışma konseyi oluşturuyor.
04:38Uluslararası CEO'ların katıldığı ve doğrudan piyasanın içinden insanların görüşlerini, önerilerini ortaya koyduğu bir platform.
04:47Çok faydalı oldu gerçekten.
04:49Büyük bir kısmına da Cumhurbaşkanımız bizzat hem açılışına hem toplantının önemli bir kısmına iştirak etti.
04:55Daha sonrasını biz devam ettirdik.
04:57Ve sonuç bildirgesi de kamuoyuyla paylaşıldı.
05:01Gelecek yılda bunu daha vakitli bir şekilde başlayarak gerçekleştireceğiz.
05:07Bunlar önemli.
05:09Bugün bir iki tanesiyle ayaküstü konuşurken de bazı sorunlardan, sıkıntılardan bahsettiğimizde şunun altını çiziyorlar.
05:18Dünyada öyle yatırım yapılabilir çok ülke kalmadı.
05:23Gerek siyasi nedenlerden, geopolitik nedenlerden, gerek ekonomik sebeplerle, dünyadaki rekabetten, şuradan buradan yatırım yapılabilir ülke sayısı artık çok fazla değil.
05:36Türkiye istikrarlı bir ülke, politika çerçevesi belirginleştirilmiş, öngörülebilirlik sağlayan bir ülke, huzurlu bir ülke her şeyden önemlisi.
05:46Dolayısıyla Türkiye bu dönem ciddi anlamda yatırımcıların tartıştığı, konuştuğu bir ülke haline gelmiş durumda.
05:54Bu ilgiyi sahada daha fazla önemli olan sonuca dönüştürmemiz, özellikle de FTI dediğimiz doğrudan uluslararası sermaye yatırımlarını arttırmamız.
06:05Kalıcı, istihdam üretecek, fabrikalar veya hizmet sektöründeki tesisler hangi alanda olursa olsun istihdam üretecek, yeni organizasyon yapıları taşıyacak, yeni teknolojiler getirecek yatırımları arttırmamız.
06:20Bu noktada da çok önemli bir adım.
06:23Bu arzuyu gördünüz mü?
06:24Kesinlikle.
06:253 milyondan fazla fona sahip, sermaye sahip şirketler deniyor.
06:31Büyük ölçekli şirketler tabii.
06:33Mesela Aqua diye bir şey var.
06:37Bu Suudillilerin sahip olduğu büyük oranda bir şirket.
06:42Enerji sektöründe, diğer sektörlerde 5 milyar dolarlık bir yatırımdan bahsettiler.
06:47Tek başına bir şirket, Türkiye'ye dönük bir şey olarak söylüyorum.
06:51Bir örnek olarak yatırım yapmak istediklerini.
06:54Buna benzer çok sayıda gerçekten orada olmayanlar da var tabii.
06:59Başka ortamlarda, Amerika'da örneğin bakanlarımız, sayın cumhurbaşkanımız yatırımcılarla buluştular.
07:07Hangi ortama gidersek gidelim şunu görüyoruz.
07:10Dünyadan çok ciddi bir teveccüh var.
07:13Yatırımcılardan çok ciddi bir bakış var.
07:16Yeniden Türkiye çok ciddi tartışılan bir ülke.
07:19Ne yapabiliriz diye o anlamda bir ilgi odağı.
07:23Dolayısıyla bunun sonuçlarını göreceğiz.
07:26Bir tane göstergesi de bu Yased'in yaptığı bir anket var.
07:29Yatırımcılarla ilgili biliyorsunuz bir derneğimiz.
07:33Uluslararası yatırımcıların üye olduğu.
07:36Anketlerinde şunu görüyorlar.
07:39Geleceğe dönük yatırım yapar mısınız, niyetiniz var mı sorusuna.
07:44Neredeyse iki katına çıkan bir oranda düşünüyoruz diyenler var.
07:49Artıyor orada.
07:50Artıyor.
07:51Daha önce oranlara göre diyorsunuz.
07:53Oranlara göre artıyor.
07:55Ama bu doğrudan yatırımlar biraz zaman alan işler.
07:58Portföy gibi değil.
08:00Finansal yatırımlar karar verdiniz mi hızla gerçekleşebiliyor.
08:04Ama doğrudan yatırımlarda proje yapacaksınız.
08:07Arazi bakacaksınız.
08:09ÇED raporu hazırlayacaksınız.
08:11Birçok ön hazırlıkları var bu işlerin.
08:14Dolayısıyla biraz zaman alıyor bu işler.
08:16Ama asıl değerli olan da bu tabii.
08:19Kalıcı uzun vadeli cari işlemler açığını da çok daha sağlıklı finanse eden.
08:24Ülkenin potansiyelini hareket edecek.
08:27Ani şoklara maruz kalmayan.
08:30Dolayısıyla Türkiye buraya doğru gidiyor.
08:33Bu sene son 3 ayda da bir ivmelenme görüyoruz rakamlarda doğrudan yatırımlarda.
08:38Son 7 ayda 6 milyar doları aştı.
08:41Yıl sonu 10 milyar doların yine üstünde olacağız.
08:44Doğrudan yatırımlarda.
08:46Daha önce kaça düşmüştü bu?
08:48Daha konut ağırlıklı bir hale gelmişti.
08:52Şimdi onun payı daha bir düşüyor.
08:54Ama asıl amacımız bizim %1 pay alıyoruz şimdi dünyadan.
08:59Bunu %1.5'a çıkarma.
09:013-4 sene içinde o rakamlara gelmek.
09:04Yeni bir strateji hazırlandı.
09:06Cumhurbaşkanlığı yatırım ofisimiz bu strateji.
09:08%5'miş daha önce değil mi?
09:10%1'e yani %10'a çıkmış durumda.
09:16Bunu 1.5'a çıkarmak istiyoruz.
09:18%1.5'a hedefimiz bu.
09:20Daha nitelikli hale getirmek istiyoruz.
09:22Bu da çok önemli.
09:23Sadece miktar değil.
09:25Hepsi doğrudan yatırım ama hangi teknolojik alanlara ihtiyaç duyduğumuz alanlara odaklamak istiyoruz.
09:33Türkiye'nin geldiği aşamada kritik teknolojilerde.
09:37Yüksek teknolojilerde.
09:39Burada da HİT 30 dediğimiz bir program ilan ettik biliyorsunuz.
09:43Sanayi Teknoloji Bakanlığımız.
09:45Sayın Bakanımız Fatih Kacır ekibiyle çok uğraştı.
09:49Ve çok nitelikli bir iş yaptılar gerçekten.
09:51Bütün diğer kurumlarımızın da tabii katkısıyla.
09:54HİT 30'da net bir şekilde önceliklerimizi belirledik.
09:58Dolayısıyla o alanlarda hem yurt içindeki yatırımları arttırmak.
10:02Hem de doğrudan yatırımlarla o kritik teknolojilerde Türkiye'ye farklı bir düzey kazandırmak istiyoruz.
10:10İşte otonom araçlardan çip üretimine birçok alanda bunu başarmak istiyoruz.
10:17Dolayısıyla hedefe odaklı nitelikli bir stratejiyi de ilan etmiş durumdayız.
10:23Bu toplantılarda tabii bir vesile oluyor.
10:26Yatırım dünyası dediğiniz de bir network aslında.
10:31Dolayısıyla burada yaptığınız her şey yayılıyor bir şekilde.
10:36Ben inanıyorum ki önümüzdeki dönemlerde programımızı istikrarlı bir şekilde uyguladığımız bir süreçte daha fazla doğrudan yatırımı cezbedeceğiz.
10:47Bu da bizim potansiyelimizi daha yukarılara taşıyacak.
10:50İçeride ama böyle hani yabancı niye gelsin ki diye bir hava var muhalefet çevrelerin özellikle takdim ettiği.
10:57Bu çok yanlış bir yaklaşım olur.
11:00Dünyada artık herkes nitelikli sermayeyi cezbetmeye çalışıyor.
11:05Burada bir yarış var dünyada.
11:07Türkiye'yi pek çok ülke arasında özel olarak yatırım yapılabilir ülkeler arasında görüyorlar.
11:15İçerideki belli çevrelerin ben siyasi görüyorum o tartışmalarını doğrusu.
11:22Maalesef teknik bir dille söylüyor gibi görünmekle birlikte herkesi kastetmiyorum tabii ki.
11:28Ama bir karamsarlık yayma çabası var içeride.
11:32Programa gölge düşürme işte hükümeti her fırsatta gölgeleme pro politikalarını gölgeleme bu çaba içinde her konuya böyle bakıyorlar.
11:42Bir çevre böyle ama daha objektif bakanlar şimdi yabancıların bizim iç siyasetle bir derdi yok.
11:49Bir parti tercihleri yok bir siyasi duruşları yok.
11:52Özellikle bu yatırımcıları kastediyorum.
11:55Objektif bakıyorlar.
11:57Bunlar rakamlara bakarlar.
11:59Ülkenin gerçek durumuna bakarlar.
12:01Daha gerçekçi bir şekilde neyse durum onu gören insanlar bunlar.
12:05Bu anlamda zaten çok kıymetli oradaki görüşler.
12:08Siyasi bir şeyle bakmıyorlar.
12:11Yatırımcı gözüyle diyelim.
12:13Umut vadeden geleceği açık ufku açık bir ülke görünümü var onların nezdinde.
12:19Kesinlikle öyle demiyorlar.
12:21Hem istikrarını hem huzurunu hem coğrafyasını girişimci iş gücünü genç dinamik nüfusunu birçok yönünü takdir ediyorlar Türkiye'nin.
12:31Ve özellikle bugünkü dünyada bakın bir 10 yıl öncesinin dünyası değil yani.
12:36Bir sürü coğrafyada farklı sorunların yaşandığı bir ortamda istikrarını huzurunu koruyan altyapısını belli bir yere getirmiş.
12:44Son 20 yılda onu da çok vurguladılar.
12:48Ulaştırmaya çok büyük yatırım yapmış sağlığa eğitim altyapısına bir ülkeyle karşı karşıyayız.
12:54Yatırım ortamı dediğimiz bütün bunlardan etkileniyor.
12:57Biz bu yolları köprüleri yapmasak yatırım ortamı da olmaz.
13:01Bu eğitim kurumlarını geliştirmesek sağlık altyapısını kentleşmeyi oluşturmasak yatırım ortamı da bugünkü gibi olmaz.
13:09Dolayısıyla bunu zaten şeyde de görüyoruz.
13:12Mehmet Bey kredi derecelendirme kuruluşları her 3 kurumun not arttırımı yaptığı tek ülke Türkiye şu anda.
13:20Dünyada bu sene 3 kredi derecelendirme kurumunun da olumlu yönde not arttırımı yaptığı tek ülke Türkiye bu sene.
13:29Dolayısıyla yatırım imajımız yatırım algımız giderek daha iyiye doğru gidiyor.
13:34Bunun da sonuçlarını özellikle doğrudan yatırımda önümüzdeki dönemde daha fazla göreceğiz.
13:40İşaret fişeği bu Cherry oldu biliyorsunuz şeyde.
13:44Cherry değil affedersiniz.
13:46BYD oldu.
13:48Yanlış söyledim.
13:50Onun bir üst markası diye biliniyor.
13:52Evet şeyleri var.
13:54Dolayısıyla yeni yeni yatırımcılarla inşallah Türkiye tanışacak.
13:58Sadece Çin'den değil.
14:001 milyar dolarlık bir yatırım kararı aldılar.
14:02Batu'dan, Körfez'den, Latin Amerika'ya varıncaya kadar.
14:04Dün Brezilya'dan bir yatırımcı vardı şimdi tam ismini hatırlayamadım.
14:08Yeni yatırımlar düşündüğünü, Türkiye'ye bir yatırım yapmış onun ne kadar değerli olduğunu anlattı.
14:16Ve yeni yatırımlar düşündüğünü ifade etti.
14:20Dolayısıyla Latin Amerika'dan Körfez'e, Uzak Doğu'dan Avrupa'ya, Amerika'ya çeşitlilik var.
14:26Ve bu çeşitlilikle birlikte Türkiye gerçekten bir ilgi odağı halinde.
14:32Bunu işte bizim çok iyi değerlendirmemiz lazım.
14:34Anladım.
14:36Dün Sayın Cumhurbaşkanı da bu erken seçim tartışmalarını muhalefetin yürüttüğü değindi.
14:42Ve 2028'e kadar seçim olmayacağını bu 3,5 senelik dönemin bir kıymetli bir dönem olduğuna atıfla.
14:52Bu da mesela seçimsiz bir Türkiye algılandığı için de bu ilginin bir parçasına dönüşmüş diyebilir miyiz?
15:02İkisini birden sorayım size.
15:06Erken seçim çağrılarına ne diyorsunuz?
15:10Hem de iş dünyasının, yabancı sermayenin bu konudaki yaklaşımına dair sizin ya da onların size ilettikleri şey oldu mu?
15:18Nedir acaba?
15:20Öncelikle ekonominin düşmanı belirsizlik.
15:24Belirsizlik ne kadar artarsa yatırımlar o kadar zayıflar, ekonomik aktivite zayıflar.
15:30İnsanlar bekle gör moduna girerler.
15:33Dolayısıyla bu erken seçim tartışmalarını gündem yapmaya çalışanlar Türkiye'de belirsizliği arttırmaya çalışıyorlar bir anlamda.
15:41Ve bu da ekonomik ortama doğrusu fayda getirmiyor.
15:46Onun özellikle altını çizmek isterim.
15:48Nereden geliyor bu tartışmalar?
15:50Daha çok Cumhuriyet Halk Partisi'nin iç tartışmaları diye düşünüyorum ben doğrusu.
15:55Biraz iç siyasi, parti içi mücadele.
15:58Hüseyin Özgür Özel ilk yerel seçimlerden sonra genel başkan olarak böyle bir şey düşünmediklerini vs. çok açık bir şekilde deklare etti ama
16:07herhalde parti içi muhalefetin bir zorlaması baskısıyla zaman zaman böyle ifadelerde bulunuyor.
16:14Ama şunu ifade etmek isterim.
16:16Vatandaşımızın erken seçime değil sorunlarına odaklanan ve kalıcı çözümler getiren hükümetlere ihtiyacı var.
16:25Türkiye büyük bir demokratik olgunlukla hem genel seçimlerini hem yerel seçimlerini yaptı Mehmet Bey.
16:31Daha yeni yaptık yani.
16:33Geçen yıl genel seçim.
16:35Ve halkımız özgür iradesiyle gitti.
16:38Sandığa iradesini yansıttı.
16:40Başımızın üstünde ne sonuç çıktıysa genelde de yerelde de tercihlerini ortaya koydu.
16:46Ve bütün dünyanın gözü önünde bu gerçekleşti.
16:49Türkiye uzun yıllardır sandık deneyimi olan bir ülke.
16:53Biz yeni bir bu anlamda yeni bir tecrübeye sahip değiliz.
16:56Büyük bir tecrübemiz var.
16:58Dolayısıyla bunları olgunlukla gerçekleştirdi Türkiye.
17:02Şimdi seçimsiz bir dönemdeyiz.
17:04Bu dönem hep söylüyoruz altın kıymetinde.
17:07Niye böyle?
17:08Seçimler olduğu zaman belli meselelerle ilgilenemiyor hükümet.
17:13Doğru kararlar alınamıyor belki.
17:16Alınması gereken kararlar.
17:18Daha kalıcı, daha orta vadeli çözümlere odaklanamıyor hükümetler.
17:23İster istemez daha kısa vadeli meseleler ön plana çıkıyor.
17:27Dolayısıyla ülkelerin bu dönemleri bir fırsat penceresi gibi görmesi lazım.
17:33Bunlar halkın sorunlarını çözmek, kalıcı çözmek için bir fırsat penceresi.
17:38Bunları kullanmazsanız bunları boş tartışmalarla, polemiklerle,
17:43gereksiz siyasi çatışmalarla harcarsanız halkın taleplerine cevap vermemiş olursunuz.
17:49Bizim hiç o polemiklere girmeye niyetimiz yok.
17:52Biz halkın gerçek gündemiyle uğraşmak durumundayız.
17:56Nedir bu?
17:57İşte hayat pahalılığıdır.
17:58Diğer bir takım meselelerde eğitimimizi nasıl daha nitelikli hale getiririz?
18:02Tarımımızı nasıl daha fazla geliştiririz?
18:05Lojistik imkanlarımızı nasıl arttırırız?
18:08Nasıl daha verimli, daha üretken bir yapı oluştururuz?
18:11Milli gelirimizi, refahımızı nasıl arttırırız?
18:14Bunlara odaklanmış durumdayız.
18:16O tartışmaları kendi içinde muhalefet yapabilir, bir şey diyemiyorum.
18:21Ama Türkiye'nin böyle bir gündemi yok.
18:23Biz AK Parti döneminde Cumhurbaşkanımızla birlikte Türkiye siyasi istikrarla tanıştı.
18:31Bakın bu kritik bir kelime.
18:33Siyasi istikrar olmadan ekonomik istikrar da olmuyor.
18:38Yılda bir seçimler, yılda bir yeni hükümetler.
18:4190'larda Türkiye yaşadı bunları.
18:43Ve bunun bedelini çok ağır ödedik ekonomik olarak.
18:46Dolayısıyla bugün bizim ihtiyacımız olan siyasi istikrar ve güven ortamında
18:51halkımızın gerçek sorunlarına odaklanmak ve bunlara...
18:55Yani bu yabancının ilgisinde bu da bir faktör mü?
18:58Olmaz olur mu?
18:592028'e kadar seçim olmayacak duygusu, beklentisi.
19:03Yani yabancı dediğiniz şey büyük yatırımcı daha doğrusu.
19:06Yerli veya yabancı hiç fark etmez.
19:08Öngörülebilir, ne ister?
19:10Önünü görmek ister.
19:11Bir 5 sene sonra ne olacak?
19:1310 sene sonra ne olacak?
19:14Çünkü bunlar uzun vadeli yatırımlar.
19:17Ve siyasi istikrar burada en kilit kavram elbette.
19:21Peki efendim.
19:22Şimdi orta vadeli programı güncellediniz.
19:25Piyasa satın aldı mı bu orta vadeli programı?
19:31Yani pozitif bir beklenti oluştu mu?
19:35Oluştuğunu düşünüyorum ben.
19:37Yani piyasa analistlerine özellikle rakamlara bakanlara sorduğumuzda
19:41beklentilerin oldukça iyileştiğini görüyoruz.
19:45Ama henüz tabii ki tam sonuçlarını almış değiliz.
19:51Adı üzerinde orta vadeli program.
19:53Ben 2023'ü de kastederek eğiliyorum.
19:57O günden bugüne 3 dönemi ayırdık biz Mevet Bey.
20:00Bir geçiş süreci olacak dedik.
20:02Bir dezenflasyon dönemi bir de kalıcı fiyat istikrarı dönemi.
20:06Başından itibaren hep bunu söyledik biz halkımıza, milletimize.
20:10Dolayısıyla aynı doğrultuda istikamette gidiyoruz.
20:14Geçiş sürecini bu yılın haziran ayı itibariyle bitirmiş olduk.
20:18Nedir geçiş sürecinde yaptığımız?
20:20Bütçe açığını toparlama, cari açığı düşürme.
20:25Merkez Bankamızın rezervlerini tahkim etme.
20:2890 milyar dolar rezervimiz arttı.
20:30Diğer taraftan KKM gibi mekanizmaları belli bir zaman içinde tasfiye etme.
20:38Buna benzer riskli gördüğümüz bütün alanlarda riskleri azaltıcı bir süreç yaşadık.
20:44Rakamlarla söyleyecek olursak.
20:47Geçen yıl 6.4 demiştik bütçe açığına.
20:51Yılı 5.2 ile kapattık.
20:53Bu yıl yine 6.4 öngörmüştük.
20:574.9 tahminimiz.
20:59Depremin yaklaşık bugünkü fiyatlara geçen yılki maliyetleri çekersek.
21:042.5 trilyon lira depreme ödenek ayırdığımız halde.
21:09Bütçe açığını %5'in altına çekebildik.
21:12Bu mali disiplini güçlü bir şekilde devam ettiriyoruz.
21:16Gelecek senede %3'leri hedefliyoruz.
21:19Çünkü deprem harcamaları yarı yarıya gelecek sene düşecek.
21:22Dolayısıyla tek seferlik harcamalar o da iyi bir şey.
21:26Bütçe açığı büyük oranda toparlandı.
21:29Cari açık geçen yıl ortalarında %6'lar civarındaydı.
21:3560 milyar dolara yakın bir cari açığımız vardı.
21:39Bugün geldiğimiz noktada ihracat artıyor.
21:42İthalat azalıyor.
21:43Turizm gelirleri iyi gidiyor.
21:46Cari açığımız %2'ler civarında.
21:49Yıl sonunda %1.7'ye düşecek.
21:52Bu hakikaten çok çok önemli bir performans.
21:55%3 tahmin etmiştik.
21:5719 milyar galiba değil mi?
21:5920 milyar dolarında altına düşen bir cari açığımız var.
22:03Dolayısıyla cari açıkta da bu niye önemli?
22:07Döviz ihtiyacı azaldı ülkenin.
22:09Borçlanma ihtiyacı azaldı.
22:11Döviz üzerindeki baskı azaldı.
22:13Bir taraftan finansal politikalarla,
22:15özellikle döviz piyasalarında erişimi kolaylaştırıp maliyetleri düşürürken,
22:21bir taraftan da ihtiyacı azaltmış oldu.
22:23Dolayısıyla bu çok önemli bir başarı gerçekten.
22:26Makro istikrar adına.
22:28Diğer yandan rezervler.
22:31Geçen sene Merkez Bankamızın rezervleri 98,5 milyar dolara kadar düşmüştü.
22:36Net rezervler.
22:37Bugün yanlış hatırlamıyorsam 156 küsur milyar dolar.
22:42Net rezervler artış 90 milyar dolar.
22:45Daha yüksek.
22:4690 milyar doların üzerinde.
22:47Eksiden artıya geçti.
22:4960'lardan artı 30'lara gelen bir şey.
22:53Küsuratsız akılda kalsın diye söylüyorum.
22:56Dolayısıyla orada da CDS dediğimiz ülke risk primleri boşuna düşmüyor.
23:03Kara kaşımız kara gözümüz için değil.
23:05Bütün risk göstergelerini düşürdü bu.
23:08Geçiş döneminde Türkiye.
23:09Bünyesini sağlamlaştırdı.
23:12Enflasyonla ve diğer sorunlarla çok daha güçlü temeller üzerinde mücadele edecek bir zemin oluşturuldu.
23:19Bu geçiş sürecinin anlamı nedir derseniz.
23:22Kısaca böyle tarif edebilirim.
23:24Yani ekonominin üzerindeki kara bulutlar dağıtıldı.
23:28Riskler düşürüldü.
23:30Şoklara karşı direnç arttırıldı.
23:33Dolayısıyla Türkiye şu anda çok daha sağlam bir bünyeyle yoluna devam ediyor.
23:38Bu geçiş sürecinin esas şeyi bu.
23:40Haziran'da bitti.
23:42Şimdi hangi dönemdeyiz?
23:43Dezenflasyon döneminde.
23:45Bu riskleri azaltırken geçici olarak enflasyon bir miktar yükseldi.
23:50Biz de onu başından itibaren de söyledik hatırlarsanız.
23:53Sizin programlarda başka programlarda bir miktar yükselecek ama sonra düşecek dedik.
23:59Özellikle yılın ikinci yarısında belirgin düşüş göreceksiniz dedik defalarca.
24:04Bunlar riskli konuşmalardır.
24:06Yani kolay değil böyle yapmak ama çok şükür mahcup olmadık.
24:10Yüzde yetmiş beş buçuklara kadar çıkmıştı Mayıs'ta.
24:14Haziran'dan itibaren bir düşüş sürecine girdi.
24:17Enflasyon son üç ayda yirmi üç buçuk puan bir düşüş oldu.
24:22Ve elli iki bandına elli ikiye gelmiş oldu.
24:25Gelecek ay yakın bir tarihte açıklanacak.
24:28Ne bekliyorsunuz?
24:30Elli'nin altını bekliyoruz tabii ki.
24:32Elli'nin altında artık kırklı bir rakam bekliyoruz.
24:35Yıl sonunda da kırk bir buçuk gibi bir tahminimiz var.
24:39Gelecek yıl bu zamanlar artık yirmi ile otuz arası yıl sonunda da on yedi yirminin altında.
24:47Gelecek yıl bir beklentimiz var.
24:49Dolayısıyla gelecek sene artık enflasyondan bugünkü kadar bahsetmeyeceğiz.
24:54Gelecek yılın ortalarından sonra artık enflasyon tabii ki yine kararlı bir şekilde tek haneye düşürünceye kadar mücadelemiz sürecek.
25:02Ama eskisi kadar artık bir gündem oluşturmayacak enflasyon.
25:06Onu rahatlıkla söyleyebilirim.
25:08Iıı iki bin yirmi altıda ise hedefimiz tek haneli rakamlarla ülkemizi tekrar buluşturmak.
25:14Geçmişte bunu başardı AK Parti.
25:16Hem ekonomiyi büyüttü hem istikrarı sağladı.
25:19Iıı iki bin on üç yılını hatırlıyorum ben.
25:22İşte tek haneli enflasyon, tek haneli faiz oranlarının olduğu günleri yaşadı bu ülke.
25:29Faiz dört buçuk enflasyon altı civarındaydı.
25:32Dolayısıyla yeniden ülkemizi bu rakamlarla buluşturacağız.
25:37Kararlı bir şekilde politikalarımızı uygulayacağız.
25:41Kim gölgelemeye çalışırsa çalışsın.
25:43Dezenformasyonlarla hiç temelsiz bir takım spekülatif hava oluşturma çabalarıyla ne yaparlarsa yapsınlar.
25:52Türkiye yoluna devam edecek.
25:54Gücümüz de şurada onu da ifade edeyim.
25:56Programın arkasında Sayın Cumhurbaşkanımızın çok güçlü siyasi desteği.
26:00O olmadan zaten hiçbir plan programın bir anlam ifade etmeyeceğini söylememiz lazım.
26:06Entelektüel çalışmalar oluyor.
26:08Oraya dokunuşlar oluyor bazen böyle.
26:10Ama Sayın Cumhurbaşkanımız sağ olsun.
26:13Yani Sayın Mehmet Şimşek açıklama yaptı ben istifa etmiyorum diye.
26:17Evet maalesef işte bunları biraz kast ediyorum.
26:19Birçok dezenformasyon çabaları görüyoruz.
26:21Programı gözden düşürme, gölgeleme.
26:25Teknik eleştirilere sonuna kadar açığız.
26:27Mükemmellik Cenab-ı Allah'a mahsus.
26:30Bizim hiç öyle bir iddiamız yok.
26:32Kul yapısı sonuçta bütün bu programlar, çalışmalar.
26:35Elbette eksikler olabilir, yanlışlar olabilir.
26:38Teknik eleştirilere, önerilere her zaman açığız.
26:43Orada aman yanlış anlaşılmasın.
26:45Ama teknik eleştiriyi kastetmiyorum.
26:48Ne yaparsanız yapın kararlamaya çalışan.
26:51Ne gelişme olursa olsun gölgelemeye çalışan.
26:54Halkta bir karamsarlık oluşturmaya çalışan.
26:57Spekülatif hadiselerle ülkeye zarar vermeye çalışan.
27:01Bir sistematik çabayı da görüyoruz.
27:04Bunu da not etmemiz lazım.
27:06Halkımıza da bunu ifade etmemiz lazım.
27:09Biz bunlara prim vermeyeceğiz.
27:11Kararlı bir şekilde yolumuza devam edeceğiz.
27:15Sonuçlar çıktıkça bunları yapmaya çalışanların da
27:19kendiliğinden etkilerinin ortadan kalkacağına inanıyorum.
27:23Bu enflasyon konusunda hane halkı,
27:27yapılan anketlerde R sektör ölçülüyor.
27:30Hane halkı sanki düşeceğine inanmıyor gibi bir şey var.
27:35Yüksek çıkıyor çünkü orada beklentiler enflasyondan ilgili.
27:42Halkımız inanmıyor mu enflasyonun düşeceğine?
27:45Bu bize özgü bir şey değil bir defa.
27:48Dünyanın her yerinde statistiklerle, gelişmelerle
27:53kamuoyu algısı arasında bir fark oluşur.
27:56Enflasyon konusunda özellikle tüm dünyada
28:00algılanan enflasyonla,
28:02hissedilen dedikleri, algılanan dedikleri enflasyonla
28:05gerçek enflasyonu karşılaştırdıklarında
28:08algılar daha yüksek olur.
28:10Bu bize özgü bir şey değil.
28:11Birincisi onu bilmemiz lazım.
28:13Avrupa'da da her yerde.
28:14Neden?
28:15Çünkü insanlar günlük hayatlarında selektif bakarlar.
28:19Kendileri için önemli gördükleri bir tane
28:21gıda enflasyonu çok şeydir mesela.
28:23Hissedilir.
28:24Daha farklı hissederler.
28:26Dolayısıyla,
28:28statistik kurumları tabii yüzlerce malın
28:31800 tane ürünün ortalamasına bakıyorlar.
28:34Bir kısmı düşüyor, bir kısmı artıyor, bir kısmı yerinde.
28:37Bir ortalama sonuçta bu rakam.
28:40Dolayısıyla, bu ortalamayla
28:43gündelik hayattaki algıların değişmesi normal bir durum.
28:47Ama o bir realite değil mi efendim?
28:49İnsanların enflasyonu yüksek hissetmesi
28:53yanlış bir algı değil.
28:55Doğru algıya, doğru hisse dayalı bir şey.
28:58Elbette.
28:59Ama şunu söylemeye çalışıyorum.
29:01Algılarla,
29:02statistik kurumunun ortalamalarının
29:04örtüşmesini beklemek çok doğru olmaz.
29:07Ama tabii ki olabildiğince yakınlaşmasını sağlamak gerekir.
29:12Bir de şu var,
29:13vatandaş yaşadığına bakar.
29:15Geçmiş tecrübeye bakarak algıyı oluşturur.
29:18Haklı olarak yani.
29:19Geçmiş tecrübeden hareket eder.
29:21Analistler ise,
29:22daha fazla rakamlara bakanlar ise,
29:25gidişatı, geleceği görerek algı oluştururlar.
29:29Dolayısıyla şu anda analistlerin algısı
29:32çok daha düşük.
29:33Önden gidiyor.
29:34Çünkü görüyorlar bir takım rakamları,
29:36gidişatları, enflasyonun düşeceğini
29:38rakamsal bazda gördükleri için
29:40algıları da ona göre oluşuyor.
29:42Vatandaşımız ise bunu işte,
29:44vatandaş algısı nasıl iyileşecek?
29:47Fiilen düşüşleri gördükçe.
29:49Son 3 aydaki bu düşüş örneğin,
29:51mesela ilk defa geçen ay
29:53gıda fiyatları düştü.
29:55Oranını kastetmiyorum.
29:58Enflasyona katkısı negatif oldu.
30:01Geçen ay böyle bir şey tabii.
30:03Hizmet sektörü çok direniyor.
30:04Esas katılık orada.
30:05Şimdi mal piyasalarında
30:07büyük oranda kırıldı bu şey.
30:09Yani enflasyonist eğilim kırıldı diyebiliriz.
30:12İşte otomotivden tutun,
30:14başka alanlara varıncaya kadar.
30:16Oralarda mal piyasaları
30:17daha hızlı adapte oluyor bu süreçlere.
30:19Bu da yine bize özgü değil.
30:21Onu da söyleyelim.
30:22Dünyada da hizmet sektörlerindeki
30:25katılık daha fazladır.
30:26Hizmet dediğim işte restoranlardan,
30:28otellere, işte bir takım
30:31başka hizmetlere varıncaya kadar.
30:33Dolayısıyla buralarda
30:35biraz geçmişten gelen etki
30:37daha yüksek oluyor.
30:38Zaman içinde orada da kırılma olacak.
30:41Yani orada hiçbir endişeniz olmasın.
30:43Bu biraz zaman meselesi.
30:45Gelecek yıl bu dönemlere geldiğimizde
30:47dediğim gibi.
30:48Bu da düştü hissedilecek mi?
30:50Daha bir hissedeceğiz.
30:51Mal piyasalarında hissetmeye başladık.
30:53Orada süreç başladı.
30:55İşte gıdadan, otomotivden.
30:57Konutta böyle bir ılımlı bir seyir var.
30:59Dolayısıyla birçok böyle mallarda
31:01baktığınızda dayanıklı tüketim mallarında
31:03başka alanlarda bunu görüyorsunuz.
31:05Ama hizmetlerdeki
31:07biraz daha gecikmeli hissedilecek.
31:09Ama onu da hissedeceğiz.
31:11Tekhaneye, 2026'da diyelim
31:13tekhaneye düştü.
31:15TÜİK enflasyonu.
31:17Vatandaş da tekhaneli hissedecek mi?
31:19Onu tabi bilemeyiz o günkü şartları ama
31:21bugünkü gibi hissetmeyeceği açık.
31:23Ama o P-derpeysiz diyorsunuz.
31:25P-derpey yaklaşacak.
31:27Şöyle, bir algı
31:29her zaman farklılaşabilir.
31:31Değişik kesimler arasında.
31:33Ama mutlaka bugünkü düzeylerde olmayacağı
31:35kesin çok daha düşük düzeylere
31:37inmiş olacak.
31:39Onu tabi tahmin etmek şimdiden kolay.
31:41Yani bu 2021 öncesi
31:43Türkiye'ye dönüş o anlamda.
31:45Doğru, biz bunu yaşadık.
31:47Uzun yıllar.
31:49AK Parti dönemlerinde, Türkiye tarihine
31:51baktığınız zaman bizden önceki dönemde
31:53uzun yıllar yüksek
31:55enflasyonla yaşadığı ülke.
31:57Gerçekten bunun da ağır bedellerini ödedik.
31:59Gelir dağılımından tutun.
32:01Öngörülemez bir yapıda yatırım
32:03ortamının zarar görmesine varıncaya kadar.
32:05Şimdi yeniden AK Parti
32:07döneminde ise büyük bir kısmı
32:09tekhaneli rakamlarla geçti.
32:11Onu vaat ediyorsunuz siz yine.
32:13Tabi yine bizim
32:15esas politikamız o. Yeniden
32:17tekhaneli rakamlara düşüş ve
32:19bu istikrarlı ortamda hem gelir
32:21dağılımını düzeltme hem de
32:23yatırım ortamını iyileştirme.
32:25Şimdi enflasyonun düşmesi
32:27zaten başlı başına
32:29gelir dağılımı için olumlu bir durum.
32:31Çünkü enflasyon şeyi bozar.
32:33Gelir dağılımını bozar. Dar ve sabit
32:35gelirliğinin aleyhine işler.
32:37Bütün dünyada evrensel bir şey bu.
32:39Dolayısıyla bunu azalttığınız zaman
32:41istikrarı sağladığımız zaman
32:43zaten kendiliğinden
32:45gelir dağılımına da büyük katkı olacak bu.
32:47Yatırım ortamını da iyileştirecek.
32:49Çünkü enflasyonun yüksek olduğu
32:51belirsizliğin yüksek olduğu bir
32:53ortamda üretici de tüketici de
32:55fiyat algısını bile yitiriyor.
32:57Yani hangi fiyatı koyuyor.
32:59Hangisi normal diyor.
33:01Bunu bile bir sis perdesi gibi düşün.
33:03Dolayısıyla bu sis dağıldıkça
33:05belirsizlikler kalktıkça
33:07çok daha istikrarlı bir ortamda
33:09büyümeye ve kalıcı
33:11sosyal refahı arttırmaya
33:13Türkiye devam edecek.
33:15Şimdi
33:17tabi bir taraftan bu parasal
33:19sıkılaştırma dönemi, yüksek faiz dönemi
33:21ve real sektörden
33:23şikayetler artmaya başladı.
33:25Sanayicinin
33:27ihracatçının bir kur beklentisi var.
33:29Kur artsın diyorlar.
33:31Yani tim başkanı
33:33çok bir ara
33:35çok konuşuyordu.
33:37Dolar hatta 37 yap kardeşim
33:39gibi bazı cümleleri olmuştu ben.
33:41Gördüm.
33:43Kayseri'de yaptığı bir açıklamada.
33:45İki yönde olarak hem bu
33:47sıkılaştırma, kredi musluklarının
33:49kapanması, istihdama
33:51zarar verip
33:53işsizliğe dönük bir riski artırmıyor mu?
33:55İkincisi de bu
33:57kurla ilgili
33:59özellikle sanayici ve ihracatçının
34:01beklentileri için ne diyorsunuz?
34:03Bu kurdan başlayalım bence.
34:05Bir defa Türkiye'de dalgalı kur rejimi var.
34:07Dolayısıyla kuru
34:09asıl belirleyen piyasadaki arz ve talep.
34:11Ama neye müdahale ediyor
34:13Merkez Bankamız? Kanunu gereği.
34:15Kanunu açın okuyun yazar.
34:17Spekülatif
34:19adiselere, manipülatif adiselere
34:21müdahale etmek kanuni görevi.
34:23Merkez Bankası'nın. Ama bunun ötesinde
34:25piyasadaki döviz arzı
34:27döviz talebi neyse dövizin
34:29fiyatı öyle şekillenmiş oluyor.
34:31Bu da sağlıklı bir şey.
34:33Sağlıklı bir durum. Çünkü
34:35piyasa esas itibariyle belirliyor.
34:37Fay hatları birikmiyor.
34:39Geçmişte Türkiye o 2001 krizinden
34:41önce sabit kur rejimi
34:43uyguluyordu. Sabit rejimlerde
34:45enerji birikir birikir birdenbire
34:47patlar ve her şeyi tahrip eder.
34:49Dalgalı kur rejiminde ise
34:51günlük haftalık
34:53absorbe ederek ihtiyaçları gider.
34:55Dolayısıyla daha sağlıklı bir rejimdir.
34:57Bununla devam ettiriyoruz.
34:59Burada hiçbir tereddütümüz yok.
35:01Şunu da ifade edeyim.
35:03Enflasyonla mücadele
35:05eden ülkelerin milli paraları
35:07güçlenir. Bu da yine
35:09genel bir şeydir.
35:11Milli paranın cazibesidir.
35:13Genel anlamda halkın
35:15aslında uluslararası anlamda
35:17cebine giren para.
35:19Bakın bunu milli gelir hesaplarında da görüyoruz.
35:21Bu sene 1.3
35:23trilyon dolar gözüküyor milli gelirimiz.
35:25Bu yılın sonunda ilk defa
35:271.3 trilyon doları aşan
35:29bir milli gelir. Kişi başına
35:31gelirimiz 15 bin doları aşacak gibi
35:33görünüyor. Dolayısıyla uluslararası anlamda da
35:35bu ülkenizi
35:37farklı bir yere taşıyor. Milli paranız
35:39güçleniyor. Bunun
35:41bazı ihracatçıları
35:43etkilediğini, memnun etmediğini
35:45elbette görmek
35:47lazım. Ama şu gerçeği de
35:49görmek lazım. İhracatımız
35:51da arttı bu dönemde.
35:53Bakın paramız değer kazanıyor.
35:55İhracatımız düşmedi makro rakama
35:57baktığınız zaman.
35:59Aksine ithalatımız düştü son bir yılda.
36:01Cari açığımız azaldı.
36:03Yani makro düzeyde bir sıkıntımız
36:05yok ama sektörel düzeyde
36:07elbette zorlanan
36:09sektörler olabilir.
36:11Onu da iyi analiz etmemiz
36:13farklı politika enstrümanlarıyla
36:15desteklememiz lazım. Biz
36:17kurla değil ama başka
36:19kanallarla ihracatçılarımızı
36:21destekliyoruz. Örneğin
36:23kurumlar vergisini
36:2525 belirledik.
36:27Geçen yıl hatırlarsanız. Bankalara
36:29finans sektörlerine 30 dedik.
36:31İhracatçıya ise 20 dedik.
36:33Niye bunu yaptık? İhracatımız
36:35yanında olduğumuz için.
36:37İhracatı önceleyen
36:39bir politikamız olduğu için. Yine
36:41Reskond kredilerinde daha düşük
36:43bir kredi faizi uyguluyoruz.
36:45Buna benzer farklı
36:47enstrümanlarla
36:49ihracatçılarımızı desteklemeye devam edeceğiz.
36:51Bu talebe kapımız kapalı o zaman.
36:53Kurla ilgili bir tartışmaya
36:55girmemiz doğru değil ama
36:57ihracatçımızı nasıl
36:59destekleriz? Özellikle sorun
37:01sıkıntı yaşayan sektörlerde
37:03neler yapılabilir? Tabii ki bunları
37:05tartışabiliriz. Burada
37:07Çalışma Bakanlığımızın yapacağı işler olabilir.
37:09Maliyemizin yapacağı.
37:11Sanayi Bakanlığımızın bunları tartışıyoruz.
37:13Biz her zaman real sektörün
37:15yanındayız. Sorunlarının
37:17sıkıntılarının çözümü
37:19için her türlü gayreti sarf ederiz.
37:21Ama programımızın genel
37:23çerçevesini de bozmadan.
37:25O genel ana kurgusunu bozmadan
37:27çeşitli
37:29enstrümanlarımız var bizim. O enstrümanlarla
37:31her zaman
37:33ihracatçımızın real
37:35üreticinin, yatırımcının yanındayız.
37:37Ondan hiçbir tereddüt olmasın.
37:39Bizde halkın ekonomi algısı
37:41dolarla.
37:43İhracatçıları da
37:45ihracatın
37:47bir kısmı da ithalat.
37:49Girdi ithal ediyor
37:51ihracatçı. Onu düş dünyaya
37:53satıyor. Dolayısıyla
37:55bu kurdaki şeyi sadece
37:57tek yönlü bakmamak lazım.
37:59Bir taraftan da ihracatçının
38:01girdi maliyetlerini düşürmüş oluyor.
38:03Bakın uzun zamandır
38:05petrol fiyatlarında bir
38:07artış yok. Bir takım
38:09emtia fiyatları gelirken
38:11artmıyor. Dolayısıyla bu da
38:13ihracatçılarımızın girdi maliyetini
38:15düşürüyor. Dolayısıyla buna tek
38:17yönlü bakmamak lazım. Son olarak
38:19şunu söyleyeyim.
38:21İhracatın asıl belirleyicisi
38:23kur tabii ki belli
38:25ölçüde etkiler ama çok da
38:27abartmamak lazım. Az önce makro
38:29rakamları söyledik. Artıyor.
38:31264 milyar dolar olacak bu sene
38:33ihracatımız.
38:35Esas belirleyici olan dış
38:37dünyadaki talep.
38:39Bizim de en büyük pazarımız
38:41Avrupa Birliği, Avrupa ve MENA
38:43dediğimiz Kuzey Afrika
38:45ve Orta Doğu.
38:47%60'ı, %70'i ihracatımızın bu
38:49iki bölgeye. Buralarda da
38:51her ikisinde de nisbi olarak daha
38:53yüksek büyüme bekliyoruz önümüzdeki dönem.
38:55Dolayısıyla bu da ihracatımıza
38:57bizim ayrı bir pozitif katkı
38:59sağlayacak. İstihdam fişsizlik,
39:01real sektör, yüksek faiz
39:03nedeniyle
39:05müstakal olmasın.
39:07Geçici olarak bazı sıkıntılar enflasyonla
39:09mücadelede olabilir.
39:113 ay, 5 ay bir sıkıntılar
39:13yaşanabilir. Ama esas
39:15itibariyle enflasyonla mücadeleyle
39:17büyüme arasında bir çelişki yok.
39:19Tam tersine enflasyonun
39:21düştüğü bir ortamda istikrar
39:23güçlenir, öngörülebilirlik
39:25artar, yatırım ortamı
39:27iyileşir. Dolayısıyla geçici
39:29bazı sorunlar yaşanabilir.
39:31Oralarda da biz gerekli bazı
39:33tedbirleri zaten tartışıyoruz,
39:35alıyoruz. Real sektörle de sürekli
39:37bir iletişim içindeyiz,
39:39istişare içindeyiz.
39:41Ama esas olan kalıcı
39:43sürdürülebilir bir büyüme ortamı
39:45sağlamak. Dolayısıyla enflasyonla
39:47mücadele aslında büyümenin
39:49zıddı, çelişkili bir şey değil.
39:51Esas itibariyle bu mücadele
39:53istikrar içinde sürdürülebilir
39:55büyümenin de zeminini
39:57oluşturmuş oluyor.
39:59Geçen yıl
40:015.1 oldu büyümemiz.
40:03Dünyanın %3 büyüdüğü
40:05bir dönem.
40:0714 yıl kesintisiz bir büyüme
40:09seyri getirdi Türkiye. Bu yıl ilk
40:116 ayda 3.8
40:13oldu büyümemiz.
40:15Ortalama beklentimiz tabii ki
40:17çeyreklik bazda değişebilir.
40:193.5 civarında bir büyümeyle bu yılı
40:21kapatmak. Bizim tarihsel
40:23ortalamalarımıza göre biraz düşük.
40:25%5.5 civarında son 20 yıl
40:27ortalama büyümüşüz.
40:29Enflasyonla mücadele ettiğimiz bir dönemde
40:31bir miktar daha ılımlı bir...
40:33OVPD'de 4 bandındaydı.
40:35Bir miktar aşağı yolunu revize ettik.
40:370.5 puan civarında.
40:39Bu kadar coğopolitik gerilimin olduğu bir
40:41ortamda da bu normal diye
40:43ifade etmek isterim. Ama yine
40:45büyümeye, istihdam üretmeye devam
40:47ediyoruz. Özellikle istihdam
40:49tarafında tahminlerimizden de
40:51öte bir olumlu seyir
40:53gördük.
40:55Yükselir gibi oldu işsizlik.
40:57İstihdama önce bakacak olursak
40:59işsizlik ayrı. O katılım
41:01oranından da etkileniyor. Son
41:03bir yılda 1.1
41:05milyonun üzerinde yeni istihdam
41:07oluştu Türkiye'de.
41:09Muazzam bir istihdam
41:11artışı oldu. Biz
41:13orta vadeli programda bu
41:15yıl için 10.3
41:17işsizliği.
41:19Son revizede, güncellemede bunu
41:219.3'e revize ettik.
41:231 puan işsizlik oranı
41:25aşağı geldi. Bu çok çok önemli.
41:27Sosyal açıdan.
41:29Amacımız tabi
41:31geçici
41:33yükselişler, azalışlar
41:35her zaman olabilir.
41:37Ama bizim ana seyir
41:39%8 küsurlarda
41:41dönem sonunda tamamlamak
41:43bizim amacımız o.
41:45Burada da
41:47özellikle genç ve kadın istihdamını
41:49arttırarak, onları daha fazla
41:51iş gücü piyasasına kazandırarak
41:53bunu başarmak istiyoruz.
41:55Buna yönelik hem makro politikalarımız
41:57var hem de çalışma
41:59hayatına ilişkin, iş gücü piyasalarına
42:01ilişkin, eğitime ilişkin,
42:03mesleki eğitime ilişkin politikalarımız
42:05var. İstihdam tarafında
42:07gayet iyi bir
42:09tabloyla karşı karşıyayız.
42:11Tahminlerimizin de ötesinde, beklentilerimizin
42:13de ötesinde iyi bir tablo olduğunu
42:15söyleyebilirim. Peki efendim.
42:17Şimdi
42:19şeyi de sorayım, bu bağlamda biraz
42:21vaktimiz zararlı, önemli sorularım var.
42:23Bu özellikle İsrail'in
42:25yürüttüğü savaşla
42:27alakalı ve bunun bize dönük
42:29yansımaları. Ama şu şeyi de
42:31sorayım, kapatmadan, mesela bu
42:33krediler, konut kredileri falan
42:35mesela daha vatandaşı
42:37doğrudan alakadar eden, ne zaman
42:39bir normalleşme
42:41olur? İşte bu istikrar
42:43güçlendikçe, biz hep onu söylüyoruz,
42:45faizlerde,
42:47enflasyonda
42:49düşüş trendine girmek
42:51durumunda. Dünyada da zaten böyle
42:53bir eğilim başlamış durumda.
42:55Ne zaman olur bu? Zamanlamasını
42:57biraz Merkez Bankamız tayin edecek
42:59elbette. Verilere, gidişata bakarak
43:01o alana girmememiz daha
43:03doğru olur. Ama bizim siyasi
43:05olarak söylediğimiz hep şu,
43:07ikisinin de düşeceği bir ortam, enflasyonun
43:09da faizlerinde. Biz
43:11ikisinin de tekhaneli rakamlara
43:13kadar düştüğü bir seyri
43:15hedefliyoruz. Dolayısıyla bu
43:172026 perspektifi içerisinde. Ama suni
43:19bir şekilde değil. Reel
43:21değişikliklerle, zeminini
43:23sağlam bir şekilde oluşturarak
43:25bu süreç gidecek.
43:27Aylık bazda şu olur, bu olur, ona
43:29girmemiz doğru olmaz.
43:31Ama genel eğilimin bu olacağını
43:33rahatlıkla söyleyebiliriz.
43:35Önümüzdeki süreçlerde
43:37enflasyonun da faizlerinde
43:39düştüğü, dolayısıyla bunun bütün
43:41alanlara yansıdığı
43:43bir dönemi hep birlikte daha fazla
43:45bir miktar düşüşler
43:47şimdiden görüyoruz.
43:49Daha Merkez Bankamız politika
43:51faizini bile değiştirmeden
43:53bazı alanlarda istikrarın
43:55getirdiği etkiyle
43:57düşüşler görüyoruz.
43:59Hazinemizin mesela borçlanma faizinde
44:01çok ciddi bir düşüş var. Geçen
44:03üç buçuk milyar dolarlık bir borçlanma
44:05hesap tazinemiz
44:07yedinin altını ilk defa gördü.
44:09Yüzde yedinin altında bir faiz oranıyla
44:11Geçen sene
44:13yüzde onlardan daha fazla
44:15rakamlardan bahsedilirken
44:17bugün çok ciddi anlamda bir
44:19düşüş var. Dolayısıyla bunlar
44:21belli bir artık o sürece
44:23girmiş durumdayız Mehmet Bey.
44:25Daha öngörülebilir.
44:27Aylık dalgalanmalardan bahsetmiyorum.
44:29Artık önümüzdeki süreç
44:31enflasyonun da faizlerinde
44:33her alanda gerilediği
44:35bir süreç olacak. Yalnız bunu
44:37suni bir şekilde bir takım
44:39kredi faizlerini düşürerek
44:41enflasyonu arttırıcı
44:43fiyatları arttırıcı bir etkide de
44:45bulunmak istemiyoruz. Sağlıklı
44:47bir şekilde ve kalıcı bir şekilde
44:49bunları gerçekleştirecek
44:51politikalar izliyoruz. Peki efendim.
44:53Şimdi son dönem dünyanın gündemi
44:55bu İsrail'in
44:57yürüttüğü savaş
44:59en son
45:01Hizbullah'ın lideri
45:03Hasan Nasrallah'ı da öldürdüler.
45:05Şimdi bunu tabi herkesin merak
45:07ettiği ülkemizde bu gelişmeler
45:09Türkiye'ye
45:11etkisi ne olur?
45:13Türkiye ekonomisine etkisi ne olur?
45:15Bu olup bitenlerin. Bu anlamda
45:17tedirginliğiniz, endişeniz
45:19var mı?
45:21Öncelikle tabi İsrail'de
45:23geçen yıldan bugüne
45:25büyük bir
45:27insani dram yaşanıyor.
45:29Ben hepimizin yüreğini yakan
45:31insani yönünü öncelikle
45:33vurgulamak isterim.
45:35Bir katliam yaşanıyor. Bir soykırım
45:37yaşanıyor. Uluslararası
45:39adalet divanı önünde Netanyahu
45:41hükümeti şu anda aslında sanık
45:43konumunda. Dolayısıyla
45:45bunu hiçbir zaman
45:47tartışmanın gölgelememesi lazım bence.
45:49Her fırsatta bunu
45:51gündeme getirmemiz, ifade
45:53etmemiz çok önemli.
45:55Ben şu anki İsrail hükümetinin
45:57bu suçlarını
45:59gizleme çabası içinde, örtme
46:01çabası içinde olduğunu düşünüyorum doğrusu.
46:03Olayı daha bir yaygınlaştırarak,
46:05bölgesel hale getirerek
46:07Gazze'de işlediği bu insanlık
46:09suçlarını örtmeye çalıştığını
46:11düşünüyorum. Bir taraftan da
46:13barış yapmak istemeyen bir güç
46:15olduğunu çok açık bir şekilde
46:17ortaya koydu. Daha geçtiğimiz
46:19dönemde
46:21barış müzakerelerinin
46:23tarafı olan
46:25rahmetli İsmail Heniye'yi
46:27biliyorsunuz yine
46:29bir suikast
46:31şehit etmişlerdi. Dolayısıyla
46:33burada İsrail'in tavrı çok açık.
46:35Bunu bir kez daha Lübnan'da da gösteriyor.
46:37Barış istemiyor.
46:39Savaştan yana sürekli
46:41bir şekilde katliam siyaseti
46:43izliyor ve
46:45bir taraftan da
46:47çatışmaları bölgeye yayıp
46:49farklı uluslararası güçleri de bölgedeki
46:51bu çatışmaların
46:53parçası haline getirmeye çalışıyor.
46:55Benim gördüğüm bu. Dolayısıyla
46:57buna karşı çok uyanık olunması lazım.
46:59Uluslararası toplumunda
47:01buradaki hadiseyi
47:03özellikle Gazze'de yaşanan
47:05hadiseyi unutmaması lazım.
47:07Bu İsrail'in bölgesel
47:09tansiyonu yükseltme, çatışmayı
47:11bölgeye yayma
47:13çılgınlığına da
47:15diyelim hep birlikte dur denilmesi
47:17lazım. Tam aksine
47:19bizim ihtiyacımız olan bölgesel
47:21çatışma değil, Gazze'deki
47:23ateşkesin sağlanması,
47:25oradaki insani dramın
47:27sona erdirilmesi,
47:29insani yardımların ulaştırılması
47:31ve kalıcı bir siyasi çözümün
47:33oluşturulması.
47:35Ekonomik
47:37etkilerine gelecek olursak
47:39biliyorsunuz biz
47:41İsrail'le bütün ticaretimizi
47:43kestik. O anlamda
47:47İsrail'de yapılan
47:49hadise, ticaretle
47:51ilgili meseleler, o etkiler
47:53zaten realize olmuş durumda.
47:55Dolayısıyla orada yeni bir etki
47:57beklememek gerekir. Ama
47:59bölgesel çatışma riski burada
48:01en kritik olan o bence.
48:03Ekonomileri bizi de, dünyayı da
48:05daha çok etkileyecek olan
48:07bu çatışmanın bölgesel boyutunun
48:09güçlenmesi, bu işte
48:11petrol fiyatları, enerji fiyatları
48:13üzerinden, ticaret
48:15kanalları üzerinden
48:17dünyayı da etkileyebilir ama
48:19temenni ederiz ki tabi böyle bir şey
48:21gerçekleşmesin. Bu yönde
48:23de bütün sorumlu
48:25ülkelerin, kurumların
48:27müdahil olması
48:29lazım. Daha büyük bir ittifakın
48:31bu
48:33çılgınca diyelim
48:35eylemlere karşı bu ittifakın
48:37daha aklıselim bir ittifakın
48:39ahlakı, hukuku
48:41insanlığı öne alan
48:43bir ittifakın mutlaka
48:45buradaki gidişata dur demesi lazım.
48:47Peki efendim. Şimdi bu İsrail'in
48:49Hizbullah'a dönük
48:51çağrı cihazlarına yaptığı
48:53bir saldırı oldu. Evet. Ondan sonra
48:55da bu siber güvenlik
48:57meselesi çok ön plana
48:59çıktı. Bu konuda Türkiye'de
49:01de bir çalışma
49:03yapıldığına dair
49:05Sayın Hakan Fidan'ın bir açıklaması
49:07oldu ama siz daha detaylı bir
49:09bilgi verebilir misiniz bu çalışmanın
49:11mahiyetine dair? Bir 3-4
49:13dakikalık vaktimiz kaldı. Şöyle
49:15dediğiniz çok önemli hakikaten ibret
49:17alınması gereken bir durum.
49:19Teknolojik bağımsızlığın
49:21ne kadar önemli olduğunu
49:23Lübnan'da yapılan bu saldırıda bir kez
49:25daha görmüş olduk. Ben hep altını
49:27çizerim. Bir hukuki bağımsızlık vardır.
49:29Bir de real bağımsızlık.
49:31Bir ülke real gerçek anlamda
49:33bağımsız olmak için mutlaka
49:35teknolojide bağımsız olması lazım.
49:37Bilgi üretmesi lazım. Bunu
49:39teknolojiye dönüştürmesi lazım.
49:41Başkalarının bilgisiyle, teknolojisiyle
49:43bir yere kadar gidebilirsiniz.
49:45Öyle bir kritikan gelir ki
49:47ayaklarınızın
49:49altındaki halıyı çekerler
49:51ve ortada kalırsınız.
49:53Türkiye son 20 yılda
49:55savunma sanayine muazzam yatırımlar
49:57yaptı ve bunun işte
49:59meyvelerini şu gün görüyoruz.
50:015,5 milyar dolar Mehmet Bey
50:03geçen yıl ihracat yaptık
50:05savunma sanayinde. Paramızla
50:07alamadığımız ürünleri şimdi biz
50:09dünyanın dört bir yanına parasıyla
50:11satıyoruz. Böyle bir noktaya
50:13gelmiş olduk. Bu yılda 7 milyar
50:15dolar bekliyoruz. Ama sadece
50:17savunma sanayi yetmez artık
50:19siber alanda
50:21çatışmaların işte kavgaların
50:23çok yoğunlaştığı bir alan
50:25bu
50:27yapay zeka uygulamalarıyla
50:29bu alanlarda çok
50:31farklı risklerin de ortaya çıktığını biliyoruz.
50:33Vatandaşımızın
50:35veri güvenliği için ve milli
50:37güvenliğimiz için. Hem bireysel
50:39hak ve özgürlükler için hem de devletimizin
50:41güvenliği için, milli
50:43menfaatlerimiz için
50:45siber alanda da en az diğer
50:47alanlar kadar güçlü olmak zorundayız.
50:49Bu çerçevede birçok
50:51kurumumuzda bilimler zaten oluşturmuştuk.
50:53Onlar çalışmalarını
50:55bugüne kadar yaptılar, yapıyorlar.
50:57Ama daha güçlü bir yapıya
50:59ihtiyaç olduğunu gördük.
51:01Uzun bir süredir benim başkanlığımda
51:03bir çalışma yürütüldü.
51:05İlgili tüm kurumlarımızla birlikte
51:07ve geldiğimiz noktada
51:09tabii Sayın Cumhurbaşkanımızın
51:11nezaretinde
51:13geldiğimiz noktada
51:15aşağı yukarı yeni bir yapılanma şekillendirmiş
51:17durumdayız.
51:19Cumhurbaşkanlığına bağlı çok güçlü bir
51:21bilim oluşturmak istiyoruz.
51:23Ve bu şirketleri
51:25akredite edecek süreçleri,
51:27ürünleri, sistemi sürekli
51:29bir şekilde kontrol edip açıklarını
51:31tespit edip giderecek
51:33uluslararası gelişmeleri
51:35takip edecek çok güçlü bir
51:37siber güvenlik başkanlığı
51:39tasarımız var.
51:41Bunu inşallah
51:43önümüzdeki dönemde
51:45meclisimizin takdirine sunacağız.
51:47Cumhurbaşkanlığı kararıyla yapılacak
51:49kısımları var. Kanuni düzenleme
51:51yapılması gereken boyutları var.
51:53Bütün bu boyutlarıyla
51:55önümüzdeki süreçte bu konuyu da
51:57tekrar büyüteceğiz.
51:59Şu an için öngördüğümüz o.
52:01Tabi bunlar zaman içinde isimler
52:03değişebilir ama esas
52:05mesele güçlü bir koordinasyon
52:07yapısı ve bu
52:09alanda Türkiye'nin listelerini
52:11düşüren çok daha güçlü bir
52:13şekilde bu alanda politikalarını
52:15uygulayan bir yeni kurumsal
52:17yapılanlık.
52:19Çok teşekkür ediyorum.
52:21Vakit ayırdığınız için bu yoğun programınız arasında.
52:23İzleyenlere de iyi, güzel,
52:25huzurlu bir hafta sonu diliyoruz.
52:27Sizi de tekrar tebrik ediyoruz.
52:29Ekibimiz de birlikte.
52:31Artık 700 gelecek
52:33hafta.
52:35Binleri de görürüz inşallah.
52:37Birinci programı sizinle yapmak isterim eğer.
52:39Sağolunuz.
52:41Hayırlı günler diliyorum.
52:43Çok teşekkür ediyorum.
52:45Efendim izlediğiniz yeni sezonunun ilk
52:47başkent kulisini
52:49699. programı.
52:51Ben de tabi kapatırken
52:53ekip arkadaşlarım da stüdyoda şu anda
52:55sizin görmediğiniz bu
52:579 senedir büyük bölümü bizlerle
52:59birlikte çalışan arkadaşlarımızın
53:01da katkısıyla bu programları
53:03yapıyoruz. Bizi izlediğiniz
53:05için hepinize çok teşekkür ediyorum.
53:07Sayın Cevdet Yılmaz, Cumhurbaşkanı
53:09yadırgası konuğumuz oldu.
53:11Önümüzdeki hafta tekrar
53:13görüşmek ümidiyle. Hoşçakalın.