• 4 gün önce
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Uluslararası İlişkiler uzmanı Profesör Doktor İrfan Kaya Ülger Beyefendi hocam konuğumuz hocam hoş geldiniz.
00:07Merhabalar iyi yayınlar dilerim.
00:09Merhaba vakit ayırdığınız için çok teşekkür ediyoruz.
00:11Hocam Şam'da bugün hareketli bir günde aslında Esed rejimi artık yok orada insanlar çok umutlular çok mutlular.
00:21Belki 12 yılın üzerine belki de 61 yılın üzerine insanlar sokakta asker gördüklerinde ilk kez suratları asılmıyor.
00:30Gülmeye başladılar askerleri görünce ya da güvenlik görevlilerini görünce o baskıcı rejim artık yok çünkü.
00:37Fakat bir şekilde geçici hükümet kurulmaya çalışılıyor bir orada da hareketlilik var.
00:44Ama elbette ki günün en önemli olaylarından bir tanesi MİT müsteşarı bugün MİT başkanı oradaydı İbrahim Kalın Şam ziyaretinden yenice döndü sayılır.
00:53Bölgedeki Şam'da yaşanan Suriye'de yaşanan gelişmeleri gözlemlerinizi rica edeyim.
01:00Daha sonra sorularla derinleştirmeye gayret edeyim hocam neler söylersiniz?
01:04Evet şimdi büyük fotoğrafa bakarak başlayalım.
01:07Şimdi Esad'ın son günlerinde Suriye'nin geleceği yoğun biçimde tartışılıyordu.
01:13Hatta henüz daha rejim devrilmemiş iken İran ve Rusya Dışişleri Bakanları ile birlikte Hakan Fidan Doğa'da bir görüşme yaptı.
01:25Bu görüşmenin tabii sonuç bildirgesinde net biçimde görüleceği üzere İran ve Rusya Suriye'de yeni durumu kabul etmiş izlenimi verdiler.
01:40Ve aslında 3 tane seçenek vardı bunlardan bir tanesi devre dışı kaldı.
01:46Esad idaresi altında tüm Suriye'deki grupların yönetime katılması Esad'lı çözüm devre dışı kaldı.
01:54Şimdi diğer 2 seçenek içerisinde bir tanesi öne çıkıyor diğeri biraz daha geride kalıyor.
02:04İkinci seçenek Suriye'de bir ulusal mutabakat hükümeti kurulması.
02:09Siyasal birlik ve toprak bütünlüğü temelinde ülkede bulunan tüm grupların temsil edildiği bir mekanizma oluşturulması.
02:17Şimdi işte bunun fiiliyata aktarılması çabaları devam ediyor.
02:22Üçüncü seçenekte Suriye'nin birkaç parçaya ayrılması yer yer çatışmaların alevlenmesi seçeneğiydi.
02:304 parçalı Suriye'den bahsedenler oldu ama şu an itibariyle bu seçeneklerin devre dışı kaldığını görüyoruz.
02:42Özellikle Nusayrilerin yoğun bulunduğu bölgelerde ayrı bir devlet bir etnik mezhep devleti kurulması seçeneği devre dışı kaldı.
03:03Özellikle Laske ve Tartus bölgesinde oralarda da Esed ile yakın çizgide olanların da aslında bu değişime intibak uyum sağladıkları ortaya çıktı.
03:17Öte taraftan İsrail'in etrafındaki coğrafyada yani Golan Tepelerine yakın bölgelerde İsrail'in yeni bir işgal ve kontrol alanı yaratacağı ve bunu genişleteceği.
03:31Böylece Fırat'ın doğusunda ve Fırat'ın batısında bir de bir de evet bu mezhep örgütü ve İsrail olmak üzere 4 parçalı mezhep devletçi olmak üzere 4 parçalı bir mekanizma seçeneği şu an itibariyle devre dışı kaldı.
03:56Özellikle Laske ve Tartus'ta bir Nusayire devleti seçeneği şu an itibariyle ulusal birlik bütünlük tesis edilmesi yönünde muhalif örgütlerin koordinasyonu devam ediyor.
04:13Her yer anlaşmazlık da yaşanıyor fakat bunlar pek sahaya yansımıyorlar. En büyük handikap ülkenin geleceği konusunda belirsizlik yaratan handikap Suriye Demokratik Güçleri adıyla YPG'nin Fırat'ın doğusunda kontrol ettiği bölgelerde bir uzlaşıya kendilerinin razı olup olmayacağı daha doğrusu bunlar.
04:42Mutabakata katılacaklar mı? Terör bağlantısı sona erecek mi? Bunlar belirsizliğini koruyor. Büyük ölçüde ABD desteğiyle burada ayrılıkçı veyahut da olmasa bile bir federatif yapıya doğru gitme yönünde bir çaba gösterecekleri anlaşılıyor.
05:01ABD kaç zamandır çeşitli kanallardan Türkiye üzerinde baskı kurmaya çalışıyor. ABD'nin savunma bakanı birkaç gün önce Lloyd Austin savunma bakanımızla görüştü ve orada şunu söyledi kaygı duyuyoruz.
05:19Terörle mücadele, eşitle mücadelede iş birliği yaptığımız ortağımızın bir çatışmada taraf olması eşitle mücadeleyi aksatır. Evet Türkiye'nin kaygılarını anlıyoruz. Kendini terörle mücadele konusunda savunmasını da anlıyoruz.
05:39Fakat işte bizim oradaki iş birliği yaptığımız ortağımızla da bir çatışma istemiyoruz. Nispeten yumuşatılmış bir ifade bu. Bunu yani değişik şekillerde ulusal güvenlik danışmanı da dile getirdi Jacques Soulevan ve aslında örtülü biçimde.
06:01Bugün Türkiye'yi ziyaret eden Dışişleri Bakanı Antony Blinken'ın da gündeme taşıdığını düşünüyoruz. Yani Türkiye'nin YPG, Suriye Demokratik Güçlerine yönelik bir saldırı yapmasını ABD engellemeye çalışıyor.
06:24Fırat'ın batısında önce Tel Arafat'a daha sonra Binbiş'te Türkiye devreye girmeden Özgür Suriye ordusunun desteğiyle o bölgeler terörden arındırıldı.
06:36Önümüzdeki günlerde ben aynen Arap ve Kamışlı bölgelerinde Türkiye'nin en uygun konjonktürde bir inisiyatif kullanacağını düşünüyorum.
07:00Haseki bölgesinde Amerika'nın işte orada üstleri var. En sonunda galiba bu YPG, Suriye Demokratik Güçleri, PKK'nın uzantısı, terör uzantıları orada ABD himayesi altında ayakta kalmaya çalışacaklar.
07:15Tabi burada işte ABD hükümetinin bir çözüm arayışına tanık oluyoruz. Yani maksimum ne yapabilirler? Derin devletin stratejisini uygulamaya aktarabilirler.
07:31Yani bir terör yapılanmasının nüvesini inatla, ısrarla sürdürme ve desteği arttırma çabasına girebilirler. Şu anda Amerika'nın bölgeye yönelik politikalarını yönlendiren aktörler yani CENTCOM, Pentagon, Dışişleri Bakanlığı ve CIA onların tercihi bu şekilde.
07:56Acaba Trump geldiğinde bir inisiyatif kullanabilecek mi? Bunu zaman gösterecek. Belki de bir iki cümle ile bu bahsi şöyle bitireyim.
08:07Yani Suriye'nin bölünme seçeneği tamamen ortadan kalkmadı ve çatışmaların derinleşme seçeneği de ortadan kalkmadı. En büyük handikap Fırat'ın doğusunda YPG, PKK uzantılarına ABD acaba nereye kadar destek verecek?
08:30Türkiye ile bir orta nokta bulmaya çalışıyorlar ama temelde ısrarcı olurlarsa kaçınılmaz olarak bir çatışma olacak. Bu da YPG'nin kontrol ettiği bölgelerin sisteme entegrasyonunu biraz geciktirecek.
08:54Bu 6 ay olabilir 1 sene olabilir. Yeni yönetimin tavrına tutumuna bağlı olarak netleşecek bu durum.
09:01Şu an itibariyle muhalefet örgütleri, Heyet-i Tahrir-i Şam, Özgür Suriye ordusu, bunların koordinatörüyle İkizce-Suriye'ye yakın örgüt genel olarak geçiş döneminin ilk safhasında fazla bir ihtilaf, gerilim olmadan en azından koordinasyon içerisinde hareket ediyorlar, izlenimi veriyor.
09:28Bir şey daha söyleyeceğim. Bugün hem Dışişleri Bakanımız hem de MİT müsteşarımız bölgeyi ziyaret etti.
09:35Yabancılar zaten kaç zamandır perde gerisinde uzaktan kumanda ile bu bölgedeki gelişmeleri Ankara'nın yönlendirdiği şeklinde bazen itham, bazen durum tespiti olarak okuma yapıyorlardı.
09:50Bu ziyaretle birlikte Türkiye'nin, Suriye'nin mevcut hale gelmesinde ve geleceğini şekillenmesinde güçlü bir pozisyonda olduğu bir kere daha tescil edilmiş oldu.
10:05Efendim hocam, şimdi Suriye'de acaba nasıl bir yönetim oluşacak? Orada Lübnan gibi çok denklemli ya da çok etnik unsurlarında içerisine dahil olduğu bir acaba yönetim biçimi mi söz konusu olacak?
10:21Yoksa partisini kuracak herkes ve sonra sandıklar kurulacak, oy kullanacak insanlar, o şekilde bir yapımı olacak.
10:29Bunları konuşmak için belki erken ama yine de masada ne var onu da insan duymak istiyor bir taraftan.
10:35Bir de daha da önemlisi bu süreç ne kadar sürecek? 18 ay cümlesi kuruluyor mesela, 18 ay içerisinde yeni bir anayasa oluşumu ve seçim sandıklarının kurulması gibi.
10:48Fakat burada da ben soruyorum programda da bazı konuklarıma 18 ay çok kısa bir zaman anayasanın oluşması için ya da sandık kurulabilecek düzleme Suriye'nin gelebilmesi için çok kısa bir zaman yetişmez, yetmez diyenler de var.
11:02Siz ne düşünüyorsunuz? Önce şey olsun sorumuz 18 ay yeterli bir zaman mı? Değilse sizin öngörünüz doğrultuda Suriye'de seçimler ne zaman yapılır, hükümet ya da işte partiler ne zaman kurulur?
11:15Ve orada yeni yönetim biçimi nasıl olacak acaba?
11:19Yani büyük ölçüde tüm bu sorduğunuz sorular belirsizliğini koruyor. Netleşmesi için biraz daha zaman geçmesi lazım.
11:28Fakat tarafların ve dış aktörlerin sürekli vurgu yaptıkları husus şu.
11:332015 yılı Aralık ayında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı var.
11:43Yeni bir anayasa yapılmasını tüm Suriye'deki siyasi grupların yönetimde temsil edilmesini öngörüyor.
11:51Yani orada aslında ESED idaresi altında reform yapılması gibi o karardan öyle bir sonuç çıkıyor.
11:59Şimdi bu karar temelinde günümüzde işte heyet-i tarihi Şam başta olmak üzere genel bir konsensusun olduğu gözüküyor.
12:09Bir geçiş idaresi kuruldu.
12:12Ama yani Suriye'nin evveliyetle bundan sonra nasıl bir devlet yapılanmasına gideceği onun netleşmesi lazım.
12:23Bir anayasanın ortaya çıkması lazım.
12:26Bunlar kolay şeyler değil.
12:28Belki işte tüm Suriye'deki muhalefet örgütleri ve etnik dini gruplar görüşlerini söyleyebilirler.
12:36Herkesin temsiline imkan veren bir yapı.
12:39Ama işte bu yarı başkanlık mı olacak, parlamenter sistem mi olacak, federatif bir yapı mı olacak?
12:45Bunu bugünden kestirmenin zorlukları var.
12:50Özellikle Suriye Demokratik Güçleri adı altında ABD himayesindeki örgütlenme.
12:56Yani en azından minimum olarak ayrı bir yapılanmaya gitmek istiyor.
13:01Yahut da işte federasyon olmasını, kendilerinin de bu federasyonun bir parçası olması seçeneğini belki bundan sonra dile getirecekler.
13:11Fırat, ben ilerleyen zaman içerisinde Arap aşiretlerinin bu terör örgütüne olan desteğindeki çözülmenin daha da artacağını düşünüyorum.
13:22Öte taraftan Suriye'deki Kürtlerin hepsi de çok da memnun değil bu böyle totaliter diktatör yapılanmadan.
13:31Şimdi Suriye halkı Fırat'ın doğusunda bir başka azınlık diktatörlüğüne karşı mücadele verecek.
13:41İşte ülke genelinde verilen mücadele ile Esed idaresi, Bağız rejimi yıkıldı.
13:47Belki de önümüzdeki dönemde Fırat'ın doğusunda benzer bir gelişmeye tanık olacağız.
13:53Çünkü geniş topraklar bir köşede ABD himayesi altında YPG'ye Suriye Demokratik Köşesi'ne bırakıldı.
14:01Şimdi orada Arap aşiretlerinin çözülmesi hızlanacak.
14:05Bir de yani Kürt grupların bir kısmı biraz daha uzlaşmacı çizgide olanlar belki de işte mutabakata dahil olmak isteyecekler.
14:15ABD'nin yönlendirdiği ve silah cephane ile teçhiz ettiği özellikle YPG yani bu mazlumat grubu bunlar acaba işte diğerleri üzerinde yine baskıyı sürdürecekler mi?
14:32İşte problem orada çıkıyor.
14:34Yani büyük ölçüde Fırat'ın doğusundaki ABD himayesi altındaki bu yapılama nasıl bir statü talep edecek?
14:43Geçiş döneminde bunlar ilave hak yahut da federatif bir yapımız diyecekler ve çatışma çıkabilir mi?
14:51Yani bütün bu dar belirsizliğini koruyor.
14:54Bir de ben Türkiye'nin 15 Ocak'tan önce mutlaka en uygun ortam ve konjonktürü yakalayarak sınırdaki tampon bölgenin aksayan kısımlarını tamamlayacağını düşünüyorum.
15:07Nerede aksıyor? Kobane'de aynı Arap'ta aksıyor. Başka nerede aksıyor?
15:12Böyle Irak sınırına doğru, Irak-Suriye sınırına doğru Türkiye ile kesiştiği yerlerde Kamışlı bölgesinde aksıyor.
15:19Oraları Türk Silahlı Kuvvetleri enisiyatif kullanarak yani Birleşmiş Milletler Anlaşması'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa çerçevesinde,
15:30önümüzdeki bir, bir buçuk ay içerisinde oralarda bir alan hakimiyeti için bir operasyon hareket yapabilir.
15:38Suriye içerisinde esasen bizim önemli ölçüde destek verdiğimiz Suriye Milli Ordusu, Ülkü Suriye Ordusu da Türkiye dahil olmadan da aslında terörle, terör örgütüyle mücadeleyi sürdürüyor.
15:57Şu tip haberler geliyor, yani bunları tam teyit edemiyoruz.
16:02HATŞ İdaresi'nin Suriye Demokratik Güçleri ile çatışma yapmadan, çatışma yaşanmadan önce bir diyalog arayışına gitmek istediği şeklinde haberler geliyor.
16:16Büyük ölçüde Muhammed Bey yani bu daha sonra ulusal mutabakatın ülke genelinde teşvil edilip edilmeyeceği ABD'nin tavrına bağlı olarak şekillenecek.
16:29ABD inatla, ısrarla buradaki oluşumu desteklemeye devam ederse bunlar yine en sonunda vakit yani süre biraz uzun sürecek ama en sonunda yine elimine edilecekler.
16:45En sonunda işte bu biraz daha vakit alacak ama uzlaşı yolunu seçerlerse sistemde temsil imkanları olabilir.
16:55Türkiye bu konuda ABD doğrudan dolaylı baskı yapıyor.
17:00İşit'le mücadelede bizim müttefikimizle çatışma yaşamanızı istemiyoruz diyor.
17:08Aynı fotoğrafla bakmıyoruz, aynı gözlükle bakmıyoruz.
17:12Aslında ABD'de pekala biliyor ki bu heyyula örgüt evet hapishanelerde 3000-4000 işit mensubu var ama yani o bölgede temelde bu Suriye'yi parçalamanın,
17:28İsrail'in Suriye üzerindeki nüfusunu arttırmanın bir aracı, bir enstrümanı olarak kullanılıyor.
17:40Trump iktidarıyla birlikte biraz daha fotoğrafın netleşmesini bekliyoruz.
17:44Şu an çok bilinmeyenli denklem hali devam ediyor.
17:50Öte taraftan insanlarda buruk bir sevinç var.
17:54Hiçbir zaman bitmeyeceği öngörülen totaliter yapı bazen işte liberal eğilimler öne çıkıyor.
18:02Ama aslında bir Stalin idaresi, bir Pol Pot idaresi olduğu da işte çıplak biçimde gözüktü.
18:11Hapishanelerdeki işkenceler, katliamlar Suriye halkının böyle 60 yıl boyunca ne tip bir idare altında olduğunu gösterdi.
18:23Baba esas zaten hama katliamıyla bu konuda kimyasal silah kullanarak ve orada isyancıları topluyken katlederek, savaş suçu işleyerek nasıl bir katil olduğunu göstermişti.
18:38Şimdi oğlu da Arap Baharı döneminde varili bombalarıyla sivil halka müteahhit defalar saldırdı.
18:47Ve bu konuda işte bu cürümün bir ortağı da İran, bir başka ortağı da Rusya.
18:55Nitekim kendisi işte daha güvenli olduğu düşüncesiyle suikaste uğrama korkusundan biraz daha kurtulmak için İran yerine, Arap coğrafyasında herhangi bir ülke yerine Rusya'yı tercih etti.
19:11Evet yani netice olarak pek çok faktöre bağlı olarak önümüzdeki dönemde Suriye'nin ne tarafa gideceği şekillenecek.
19:21En büyük handikap yahut da engel ABD'nin inatla, ısrarla burada Suriye Demokratik Güçleri adlı terör örgütü uzantılarını desteklemeye devam etmesi halinde çıkabilecek.
19:39İbrahim hocam şimdi iletişim başkanlığından bir açıklama var müsaadenizi ona aktarayım.
19:44Tam da bu konuyla alakalı bir kısmı şöyle Cumhurbaşkanı Erdoğan Antony Blinken'ı kabul etti.
19:53O görüşmede konuşulanlar Cumhurbaşkanı Erdoğan Türkiye'nin en başından beri Suriye'nin toprak bütünlüğünün, birliğinin ve üniter yapısının korunmasından yana olduğunu,
20:02Suriye'deki kurumların ihyası ve yeniden imanı noktasında uluslararası toplumun birlikte çalışması gerektiğini belirtti.
20:09Erdoğan Suriye'de faaliyet gösteren ve Türkiye için tehdit kaynağı olan PKK, PYD, YPG ile DAEŞ terör örgütleri başta olmak üzere tüm terörist yapılanmalara karşı
20:20Türkiye'nin öncelikle kendi milli güvenliği için önleyici tedbirler alacağını, DAEŞ ile göğüs göğüse mücadele etmiş tek NATO ülkesi olarak PKK ve uzantılarının sahadaki durumu fırsata çevirme gayretini engelleyeceğini,
20:35DAEŞ ile mücadelede zafiyet oluşmasına da asla müsaade etmeyeceğini söyledi denilmiş.
20:43Cumhurbaşkanı Erdoğan aslında çok net konuşmuş burada tek NATO ülkesi vurgusu da önemli bir vurgu ne düşünüyorsunuz?
20:52Yani burada tabii o DAEŞ falan onlar geçmişte kaldı burada emniyet taşıyan nokta Erdoğan bir kez daha güçlü biçimde burada bir terör devletçisine bir terör yapılanmasına Türkiye'nin izin vermeyeceğini dile getirdi.
21:12Ve diğer görüşlerini zaten her türlü platformda Türkiye'nin resmi pozisyonu olarak tekrarlıyoruz yani Suriye'nin toprak bütünlüğünden yanayız, siyasi birliğinden yanayız ve herhangi bir şekilde Suriye içerisinde Türkiye'nin varlığı teröre karşı Birleşmiş Milletler Antlaşması'nın 51. maddesine göre meşru müdafaa anlamı taşımaktadır.
21:41Fetih yani buraları kontrol altına alma saygıyla hareket etmiyoruz yani mealen Türkiye'nin bu güne kadar dile getirdiği görüşler burada bir kez daha ABD Dışişleri Bakanı'na iletilmiş emniyet taşıyan nokta işte DAEŞ'i de zikretmek suretiyle terörle mücadelede kararlılık vurgusu.
22:06Yani ABD'ye şu mesaj veriliyor bu güne kadar sizin burada PKK'nın uzantısı örgüte çok güçlü biçimde silah teçhizat cephane sağladığınızı biliyoruz ve bundan vazgeçin biz kararlıyız burada böyle bir oluşuma izin vermeyeceğiz.
22:31Aslında satıralarını okuduğumuzda ABD'ye böyle örtülü biçimde buradaki terör unsurlarına desteğini kesmesi burada iletilmiş oluyor ama ne yönde bir tavır tutumun içerisine gireceklerini bilmiyoruz.
22:51ABD'nin izlediği politikalarda çok daha rasyonalite aramamak lazım. Devasa bir savunma bütçesi 850 milyar dolar dünyanın 700'den fazla yerinde faaliyet gösteren irili ufaklı Amerikan üsleri ve buralarda 300 bin asker.
23:10Bazen çok irasyonel mantıksız bir şeyi sonuna kadar savunuyorlar ve son dakika kıyamet gibi yani rekordüzeyde mali finansman desteği sağladıkları bir kendilerine göre projeyi yüzüstü bırakıp çekiliyorlar.
23:28Bunun son örneği Afganistan 2021 yılı NATO ülkelerini de Afganistan operasyonuna dahil ettiler işte Amerika tehdit altında İkiz Köylülere saldırıldı buradaki örgütü peki kim büyüttü işte Taliban yönetimi büyüttü falan NATO ülkelerini de bu NATO anlaşmasının 5. maddesine göre bu operasyona dahil ettiler ama 20 yıllık mücadeleden sonra Katar'da yapılan anlaşmayla Amerika çekildi.
23:5770-80 milyar dolar tutarında orada silah teçhizat cephane Taliban'a kaldı mesela bu rasyonel bir şey miydi baktığımızda değil.
24:08Peki amacı ne yani işte bu coğrafyada bir taraftan terörle mücadele adı altında ABD yer edinmeye çalıştı yani böyle işte Hazar bölgesine yakın bir yerde Rusya ve İran'a nispeten işte onların hafızasına yakın bir yerde tutunmaya çalıştı ama başarısız oldukları zaman da anında ne kadar konuda harcama yapılmış olursa olsun çekip gidiyorlar.
24:37Uzak olmayan bir gelecekte Suriye'deki askeri varlıklarının da sonlanabileceği ihtimalini güçlü görüyorum.
24:47Trump'ın tavrı belirleyici olacak Trump merkantilist bir kişilik yani sürekli tüccar zihniyetiyle bakıyor bu işten ben ne kazanıyorum ülkem ne kazanıyor perspektifiyle bakıyor.
25:01Öte taraftan İsrail'e sağlanan güvenlik desteği Amerika'nın böyle minimum hangi parti başında olursa olsun asgari müşterilerini oluşturuyor yani İsrail konusunda ABD yönetmenin kaygıları önümüzdeki dönemde de varlığını koruyacak.
25:23Ama sürpriz bir şekilde Trump döneminde Suriye'yi tahliye ederlerse buna da şaşırmamak lazım.
25:31Belki etmediler inatla desteklediler yine de Türkiye gibi bölgesel bir aktörün kararlılığı karşısında çok fazla tutunamazlar.
25:42Belki mücadele süresi biraz daha uzayabilir çünkü hem Suriye'nin içerisinde eğer bir uzlaşma olmazsa bu örgütle muhalefet güçleri arasında ihtilaf olacak bir de Türkiye kuzeyden bu terör bölgesini baskılayacak daha dar bir alana sıkıştıracak.
26:04Belki de bu sarı bölge her ne kadar Suriye topraklarının %30'u gibi gözükse de aslında oraların büyükçe bir kısmı çölden oluşuyor ama işte petrol bölgesi ve tarımsal üretim bakımından minbit topraklarda o coğrafyada onun için belki önümüzdeki zaman diliminde bunun netleşmesini beklemek lazım.
26:32ABD'nin burada Trump döneminde bir de genel yönelimi acaba ne şekilde olacak yani sahil evet kırmızı çizgisi onu biliyoruz zaten ama acaba Çin'in çevrelemiye mi öncelik verecek?
26:51Çünkü esas meydan okuyan aktör baktığımızda eski dünyada Amerikan hegemonyasına örtülü açık Çin halk cumhuriyeti, Çin halk cumhuriyeti yani doğrudan meydan okuduğunu söylemiyor sadece kuşak yol projesiyle altyapı yatırımlarına çok güçlü finansman desteği vererek bunu yapıyor ama çok açık belli ki bir süre sonra bu Çin'in sağladığı destek.
27:20Ekonomik olarak Çin hegemonyasına bu bölgelerin girmesine yol açacak bu siyasi askeri boyutla Çin'in güçlenmesine yol açacak.
27:32Amerika'nın stratejik bakış açısı yani grand strateji bunun farkında bunu mesela NATO Madrid toplantısında 2030 vizyonunun içine koydular.
27:43Yani açıkça söylediler de nasıl ki Soğuk Savaş döneminde Sovyetler Birliği çevrelendi ve NATO Sovyet İttifakı karşısında bir başarı kazandıysa şimdi onun türevi olarak Rusya'nın saldırganlığına karşı NATO Rusya'ya çevrelemeye devam edecek fakat bizim için esas tehlike Rusya'dan ziyade bu coğrafyada Çin'den oluşuyor.
28:07Çin'in etrafındaki dört ülkeyle ortak ilişkiler özel ilişkiler tesis edildi Güney Kore, Japonya, Avustralya ve Yeni Zelanda ile bu Madrid toplantısında alınan kararlar 2023 Vilnius NATO zirvesinde ve 75. yıl toplantısında Washington'da da teyit edildi.
28:27Mesela spesifik olarak NATO Amerikan patronajı altında bir örgüttür ve Washington zirvesi sonuç bildirgesine baktığınızda ağırlıklı olarak Ukrayna ve Çin'in böyle hedefe yerleştirildiğini görürsünüz.
28:41Erdoğan tek başına mücadele etti, Gazze'de ateşkes sağlansın, İsrail işgal ettiği topraklardan geri çekilsin, iki cümle sonuç bildirgesine eklenmesini kabul etmediler.
28:56Bu da güçlü biçimde ABD'nin NATO ülkelerini yönlendirdiğini, Amerikan patronajının belirgin olduğunu gösteriyor.
29:07Bu açılardan baktığımızda yani Suriye'deki varlıkları Amerika'nın büyük ölçüde İsrail'e olan güvenlik desteği, İsrail'e dost bir devletçilik oluşturma falan bu açıdan bu perspektiften ABD açısından ehemmiyet taşıyor.
29:26Ve sürpriz bir şekilde tahliye de edebilirler, az önce de söylediğim gibi etmemiş olsalar da Türkiye'nin kararlılığı karşısında eninde sonunda geri adım atacaklardır.
29:41Şu noktaya geliyoruz, demek ki Esed devrildi, kim nerede ne biçim bir senaryo kuracak olursa olsun şu an itibariyle en çok Suriye toplumunu oluşturan grupların, muhalefet örgütlerinin müşteriyi ortak olarak üzerinde ittifak ettikleri şey siyasi birlik ve toprak bütünlüğünün korunması.
30:06Bunun için tek mania Fırat'ın doğusu olarak gözüküyor.
30:13İrfan Hocam fazla da yormayalım sizi, son bir soru sorayım. İsrail ordusu bugün biraz evvel biz de verdik bu haberi, işgal altında tuttuğu, zaten işgal ettiği Golan Tepelerindeki Şehit Dağı'nın Suriye tarafını da işgal ediyor.
30:28İsrail'in bu bölgede kukla bir dürzi devletçi kurmak yönünde çalışmaları olduğu iddiaları var, nasıl bakarsınız bu meseleye?
30:38Şimdi bu ABD'nin ulusal güvenlik danışmanı Jacques Suleyman da bu konuda skandal bir açıklama yaptı.
30:47İsrail kendini koruma saygıyla hareket ediyor falan dedi. Örtülü biçimde Türkiye'nin yaptıklarını taklit ediyor veya türevini yapıyor demeye getirdi.
30:57İsrail'in bu coğrafyada hegemonyasını, kodu ettiği bölgeleri genişletmesini, tampon bölge üzerinde tahakküm kurmasını savunma girişimi olarak değerlendirdi.
31:09Ama öte taraftan egemen bir ülkenin bir geçiş döneminde askeri kapasitesini önemli ölçüde talim ettiği hava saldırılarıyla Suriye'nin askeri varlığını imha ettiği bir vaka.
31:25İsrail şöyle bir aşamada bulunuyor. Yümlan Savaşı'nda 60 günlük bir ateşkes ilan edildi. Bu belki önümüzdeki dönemde güncelenebilir.
31:35Diğer yarı çatışmalar yaşanacak olsa bile bir uzlaşı ortaya çıkabileceğini burada düşünüyorum.
31:44Gazze'de de aslında geçen sene, Mayıs ayında bir ateşkes zemini ortaya çıkmıştı.
31:51Nitan Yavuz işi sürekli yokuşta sürdü. Nessari koridoru, Philadelphia koridoru.
31:56Önce rihineleri serbest bıraksınlar falan diye.
31:59Büyük ölçüde buradaki saldırgan, agresif tutumu İsrail'in işgali genişletme olarak gözükse de ben pek tutunacağı kanatında değilim.
32:11Orada içeri girebildiler mi? Giremediler tabii.
32:13Orada Hizbullah faktörü vardı.
32:15Burada biraz daha genişletmeye çalışsalar da bir Dürzi devleti, Dürzi yapılanması oluşturacakları kanatında değilim.
32:24Esasen zaten Golan Tepe'lerinde, işgal altındaki bölgede yaşayanların büyükçe bir kısmı Dürzi.
32:35Hem yerel halk olarak o Dürzi'ler var hem de oraya İsrail, tıpkı Batı Şeriatı olduğu gibi Yahudi yerleşimcileri de yerleştirerek orayı işgali bir şekilde meşrulaştırmaya
32:54veyahut da önümüzdeki zaman diliminde en uygun ortamda buradaki varlığını ilhakla falan sonuçlanırmayı düşünüyor.
33:02Birkaç kez ilhak yönünde açıklamalar yapılmış olmasına karşılık uluslararası hukuk açısından orası hala Suriye toprağı.
33:11Ben Netanyahu'nun iktidarı kaybetme arifesinde olduğunu ve bu tip atraksiyonlarla, bu tip saldırgan tavır tutumla ömrünü uzattığını düşünüyorum.
33:26Önümüzdeki dönemde hepimiz göreceğiz, günah keçisi olarak içeride dışarıda Netanyahu yargılanacak ve İsrail böylece soykırım suçlarını, savaş suçlarını aklamaya çalışacak.
33:39Tüm bunların faturası Netanyahu'ya yüklenecek.
33:43Bir başka biraz daha ılımlı Likud Partisi içerisinden bir yöneticiyle İsrail yoluna devam edecek.
33:51Esasen Yoav Galat ile Başbakan arasındaki ihtilafın ve görevden alınmasının bir sebebi de bu.
34:01Esas sebebi, beyan edilen sebebi mesela iki cepheli savaşa karşı çıkmıştı.
34:06Savunma Bakanı askerler bunu istemiyor, İsrail buna uygun yapıda değil diye.
34:11Netanyahu'yu bir de şununla suçlamıştı.
34:15Bir stratejisi yok, ne yapmak istiyorsunuz, bir siyasi bir hedefiniz var mı?
34:22Sürekli savaş halinde tutarak, ABD desteğini sağlamaya çalışarak ve içeride büyük işler başardığı izlenimi vererek İsrail'i teyakkuz halinde tutmaya çalışıyor ama net bir hedefi yok.
34:38Netanyahu Likud içerisinde de çok eriştirilen bir lider.
34:42Her ne kadar Hamas ve Hezbollah'ın tepe kadrosunun ortadan kaldırılması, elimine edilmesinden sonra siyasi desteği artmış gözükse de sürpriz bir şekilde Netanyahu'nun devre dışı kaldığına tanık olabiliriz.
34:59İsrail parlamentosunda bu olmazsa eğer Kneset'te bir başka seçenek daha bekliyor, hazır bekliyor.
35:07Geçtiğimiz Haziran ayında 27 üst düzey bürokrat Doğu Kudüs Bölgedere Mahkemesi'ne başvuru yaptı.
35:15Netanyahu İsrail'in çıkarlarına büyük zarar veriyor, azledilsin diye. Mahkeme bunu reddetmedi.
35:21Mahkeme normalde bu bizim görev tanımımız içinde değil, böyle bir şey kabul etmeyiz falan diyebilirdi.
35:28Bunu alıp bu başvuruyu rafa koydular ve uygun bir ortamda bunu azil görevini mahkeme yerine getirecek.
35:39Bu bakımdan ben Netanyahu sonrası dönemde Golan Tepeli etrafında İsrail'in sınırlı ölçüde oradaki tampon bölgedeki varlığını koruyacağını
35:54fakat bir orada dürüstlük devleti yönünde bir giriş yapamayacağı, yapmayacağı kanatındayım.
36:02Çünkü o kadar çok orada devleti ayakta tutacak kadar bir dürüstlük nüfus yok, çok sınırlı ölçüde.
36:09Golan'da bile toplam bunların sayısı 40 bin civarında.
36:15İrfan Hocam, şöyle kapatalım madem.
36:18Netanyahu'nun gidişiyle alakalı eğer bir şu an iddiaya da bir süreç varsa bu akıllara direkt olarak şunu getiriyor.
36:27İsrail son bir yıl içerisinde üzerine çektiği o teneffürü, insanların nefretini ve soykırımı,
36:35o soykırım suçunu bir algı haline getirip Netanyahu'nun sırtına yükleyerek suçlu ilan edip ondan kurtulmak gibi bir yola mı acaba başvurur?
36:45Yani Yahudilikte zaten günah keçisi diye bir kavram var.
36:49Yani işte tüm böyle suçları tıpkı Baftiz gibi gidip papaza itiraf ediyorsunuz.
36:55İşte papaz efendi geçen hafta, dün gece şu günahları işledim falan ve papaz sizi sıfırlıyor.
37:01Yani bunu böyle eriştirme anlamında söylemiyorum ama bir ritüel.
37:05Şimdi bunun bir benzerini yani bir nevi ibadet bunun bir benzeri Yahudilikte var.
37:10Keçiye bütün böyle günahlarınızı yüklüyorsunuz.
37:14Sonra keçiyi salıveriyorsunuz.
37:16Keçi gittikten sonra o günah keçisi oluyor.
37:18Siz sıfır günahtan arınıyorsunuz.
37:20Şimdi İsrail tabii ki yani 48'den beri bu coğrafyada ulusal hukuka uymuyor, seri cinayet işliyor.
37:29İsrail Devleti'ni kimler kurdu?
37:31Yani işte mesela kuranlar baktığımızda terör örgütleri.
37:35İrgun, Stern, Haganah.
37:37Haganah adını İsrail Silahlı Kuvvetleri olarak değiştirdi.
37:41İrgun istihbarat teşkilatı oldu.
37:43Yani baktığımızda ve bunlar sürekli cürüm işliyorlar.
37:47Şimdi Hakan Fidan da değişik platformlarda işte Türkiye'nin Dışişleri Bakanı olarak yani gerçeklik neyse ortaya çıksın diyor.
37:57İlk gün 7 Ekim'de Batı basını ne yazdı?
38:00İsrail'in toprak bütünlüğü tehdit altında.
38:03Peki o İsrail'in toprak bütünlüğü dediğiniz şey İsrail'in hukuki toprakları mı?
38:08Yani işgal edilmiş toprakları.
38:10Yani İsrail'in kendi coğrafyasındaki toprakların önemlice bir bölümü.
38:16İşgal edilmiş ulusal hukuk bakımından işgal toprakları.
38:21Şimdi oraya yönelik diyelim ki Aksa Tufanı'yla Hamas saldırdı.
38:25Hamas İsrail'in toprak bütünlüğüne mi saldırıyor?
38:28Yoksa yani işgal altındaki vatanını kurtarmak için bir yarma harekatı mı yapıyor?
38:35Yani işte demek ki kavramlarla düşünüyoruz.
38:38Şimdi bu açıdan baktığımızda da zaten İsrail'in hiç tutar bir tarafı yok.
38:44Başlangıçtan bugüne kadar bağlayıcı hukuk normlarına bile İngiltere ve ABD'nin himayesinde kesinlikle uymuyor.
38:51İşte önümüzdeki dönemde bir İsrail'in aklanması operasyonu yapılacak.
38:57Çünkü dışarıda da iki tane mahkemede yargılanıyor.
39:00İçeride Netanyahu hakkında böyle ona yakın dava var.
39:05Mesela bazı davalar da şöyle.
39:07Mossad ne iş yapıyor?
39:09Neden Mossad bu saldırı olacağını haber alamadı?
39:13Dehineler hükümet niye kurtaramıyor?
39:15Bunlardan dolayı İsrail'in güvenliğine başbakan zarar veriyor falan.
39:18Pek çok hukuki bakımdan sıkıştıran yönde bir baskı da var.
39:25Tüm bunlardan kurtulmanın formülü gayet açık.
39:28Bir günah keçisi Netanyahu.
39:31İçeride de yargılanacak.
39:33Zaten dışarıda hem kendisi yargılanıyor hem devlet yargılanıyor.
39:37Ve İsrail böylece kendini aklama cihetine gitmiş olacak.
39:43Bunu böyle tereyağdan kıl çeker gibi yapabilirler.
39:50Daha önceki zamanlarda da yaptılar.
39:53Sabra, Şatilak katliamları falan.
39:55Bugün onları kim konuşuyor?
39:57Uluslararası medya ellerinde, uluslararası finans kuruluşları ellerinde,
40:02Avrupa Birliği'nin, Avrupa Birliği ülkelerinin sonradan vazgeçmiş olmakla birlikte
40:09Gazze Savaşı'nda bir bir Amerikanın peşinde İsrail'i yine pozisyon almalarını unutmayalım.
40:16Demek ki önümüzdeki dönemde benim öngörüm Netanyahu iktidarı kaybedecek.
40:22Fakat biraz daha ılımlı yine agresif saldırgan İsrail politikalarına tanık olacağız.
40:28Netanyahu günah keçisi ilan edilecek.
40:33Suriye'nin Golan Tepeleri'nde de biraz daha etrafındaki tampon bölgeyi kontrol altına almaya çalışıyorlar.
40:45Esasen ABD'de bu işin içerisinde Jacques Suleyman, İsrail kendini savunuyor falan diye bunu meşrulaştırmaya çalışıyor.
40:54Evet yani 2024 yılının son ayındayız.
40:58Demek ki 2025'de de Orta Doğu'yu, İsrail saldırganlığını, Suriye'yi konuşmaya devam edeceğiz.
41:05Böyle görünüyor hocam. Son 1-2 dakikamız.
41:09Şimdi bu İsrail'in Golan Tepesi'ndeki o şeytanın Suriye tarafını işgal etmesi durumu da,
41:16siz bu cümleleri kurunca şunu getirdi aklıma.
41:19Netanyahu'nun iç siyasette varlığını sürdürebilmek için siyasi bir işte politik bir malzeme olsun diye kullandığı bir acaba şey midir?
41:30Bir durum olabilir mi?
41:32Çünkü orada dediğiniz gibi bir ele geçirme durumu söz konusu olmayacaksa,
41:36Suriye'nin işte belli bir bölümüne ilhak etmeyecekse orada gereksiz bir varlık İsrail'in ne işine yarar?
41:43İç siyasette kullanmak üzere böyle bir şey yapmış olabilir mi acaba?
41:46Yani güvenliği sağladıkları izlenimini güçlendirmek istiyorlar.
41:51Çünkü işte Litaniye Nehri'nin İsrail sınırıyla Litaniye Nehri arasında kalan Lübnan topraklarını da,
42:00Birleşmiş Milletler Barış Gücü ve Lübnan ordusunun kontrolüne bırakarak fiili bir tampon bölgeyi oluşturdular.
42:08Burada da Golan etrafındaki tampon bölgeyi genişleterek İsrail'i güvenli hale getirdi Netanyahu.
42:15Bu izlenimi yaratmaya çalışıyorlar.
42:17Böylece Hizbullah saldırıları nedeniyle İsrail'in kuzeyinden ayrılan 60 bin kişilik Yahudi nüfusun geri dönmesini sağlamaya çalışıyorlar.
42:29Bu açıdan baktığımızda birden çok amaca hizmet ettiğini görüyoruz bu son saldırganlığın.
42:40Peki hocam çok teşekkür ediyoruz uzun bir vakit ayırdınız bizlere kıymetli görüşlerinizle değer kattınız yayınımıza eksik olmayınız.
42:47Evet iyi yayınlar dilerim iyi akşamlar.
42:49Çok teşekkürler çok sağolunuz.
42:51Efendim Uluslararası İlişkiler uzmanı Prof. Dr. İrfan Kaya Ülger beyefendi hocam.
42:56Konuğumuzlu gece aşağısında uzunca bir yayın yaptık kendisiyle skype bağlantısına nazaran.
43:04Elbette Suriye var gündemde bugün yayının başında da ifade ettiğimiz üzere Suriye'de hareketli bir gündem vardı.
43:12Zaten bütün dünya şu an Suriye'yi konuşuyor ama MİT başkanı İbrahim Kalın'ın Suriye'ye gitmesi, başkent Şam'da olması ve Şam'da Emevi Camii'nde namaz kılması çok önemli bir hadiseydi.
43:29Ve ülkeye geri dönmesine aynı şekilde Suriye'de 53 yıllık bir Esed rejimi vardı malumunuz.
43:37Esed rejiminin yıkılmasının ardından Türkiye 12 yıl önce Şam'daki büyük elçiliğini kapatma kararı almıştı.
43:47Orada iç karışıklık başladığında takriben bir sene boyunca Türkiye Türk vatandaşları için ya da Suriye vatandaşları için oradaki varlığını sürdürmeye gayret etmişti.
44:00Ama artık iç savaşa dönüşünce durum kapatmıştık.
44:05Oradaki büyük elçiliğimiz yeniden aktifleşiyor.
44:10Bu noktada bir atama yapıldı Burhan Köroğlu, Masat Güzer olarak göreve başlayacak Hakan Fidan atamasını gerçekleştirdi.
44:19Dışişleri Bakanı ve Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı da Türkiye'ye geldi.
44:26Ankara Esenboğa Havalimanı'nda Cumhurbaşkanı Erdoğan'la bir araya geldiler.
44:31Gelişmeleri sizlere aktardık bir kez daha.
44:34İrfan Kaya Ülger, Hocama teşekkür ediyorum.
44:37Yarın saatlerimiz 23.30'u gösterdiğinde Allah'tan bir mani olmazsa gece ajansıyla tekrar huzurlarınızda olacağız.
44:45Sizleri de bekleriz diyelim.
44:47Hoşçakalın efendim.