Akit TV
  • geçen hafta
Sosyal Medya Hesaplarımız...

Facebook : https://www.facebook.com/AkitTVOfficial
Twitter : https://twitter.com/akittv
Instagram : https://www.instagram.com/akittv
Google+ : https://plus.google.com/+akittv
Web Site : http://www.akittv.com.tr

Category

🗞
Haberler
Döküm
00:00Evet, Suriye'de 61 yıllık Bağaz rejimi sona erdi.
00:03Peki bölgeyi, ülkeyi, Suriye'yi, ülkemizi neler bekliyor bundan sonra diye soracak
00:08Ankara Haber Müdürümüz Korhan Ünder konuğu, Hacı Bayram Veli Üniversitesi öğretim
00:13üyesi Dr.
00:14Kadir Ertaç Çelik'e şimdi söz Ankara'da.
00:17Teşekkür ediyorum, evet, Suriye'de gerçekten baş döndürücü gelişmeler yaşanıyor.
00:28Artık yaklaşık 2 haftaya gireceğiz.
00:31Bağız rejiminin yıkılması ve Esed'in ülkeyi terk etmesinin kaçmasının ardından
00:36yaşanan süreç gerçekten baş döndürücü.
00:38Yeniden bir yapılama, yeniden bir imar ve iskan durumu.
00:42Onun dışında tabi ki ekonomik, siyasi ve askeri olarak yeniden yapılanma var.
00:47Amerika'nın bölgedeki etkisinde olacak Rusya ve İran tamamen çekildi mi yoksa onların
00:53hala bölge ve ülke üzerinde coğrafya üzerinde planları olur mu hepsini değerli isim sayın
01:01doktor öğretim üyesi uluslararası ilişkiler uzmanı Kadir Ertaç Çelik hocamıza değerlendireceğiz.
01:06Öncelikle hocam çok teşekkür ediyoruz.
01:08Ben teşekkür ediyorum.
01:09Hayırlı yayınlar diliyorum.
01:10Sağ olun.
01:11Tabi sizler için de bu süreç oldukça hareketli geçiyor.
01:14Pek çok mecrada da yorumlarınızı dinliyoruz, takip ediyoruz aslında sondan başlamak gerekirse
01:21bugün ilk uçuşta gerçekleşti uzun bir aranın ardından iç hatlarda Şam'dan Halep'e
01:27bundan sonra hızlı bir şekilde tabi maslahat güzelliğimiz açıldı.
01:31Birçok ülkede sırada.
01:33Jolane'nin bu tavrı davranışları ve tutumu dünyada nasıl yankılanıyor ve bu geçiş
01:42hükümeti sizce gerekli adımları atabilecek mi?
01:45Bundan sonra Suriye'yi neler bekliyor hocam?
01:47Şimdi bu tip devrim veya rejim değişikliği dönemlerindeki normalleşme emarelerinin
01:53başında ulaşım hatlarının yeniden aktif edilmesi gelir ki havayolları burada çok
01:59önemlidir.
02:00İşte bu ilk uçuşun gerçekleşmesi normalleşme noktasında olumlu bir atmosferin olduğu
02:07ülkede kaotik çatışmacı hava savunma veya sağ savunma anlamında herhangi bir riskin
02:14bulunmadığını göstermesi açısından da önem arz eden bir husus bu noktada önemli.
02:19İkincisi yine Suriye jeopolitine baktığınızda sizin biraz önce ifade ettiğiniz sunuşta
02:24bir husus vardı.
02:25Rusya işte İran, Amerika ne yapacak gibi şeyler sordunuz.
02:30Ben bu açıdan da önemli görüyorum.
02:32Neden?
02:33Çünkü Suriye hava sahası tamamıyla Rusya'nın kontrolü ve himayesi altındaydı.
02:39Bu hem sivil uçuşlar için hem askeri uçuşlar için ben resmi boyutunu demiyorum.
02:44Ben pratik boyutundan bahsediyorum.
02:47Tırnak içinde muhaliflerin yani bazı rejimini deviren grupların normalleşme adımı atarak
02:52hava transferlerine başlaması Rusya'nın da bu noktadaki etkisinin ortadan kalktığının
02:59bir işareti emaresidir.
03:01Burası Suriye'nin bağımsızlığı, otonomisi, egemenliği adına önemli bir göstergedir.
03:08Neden bunu söylüyorum?
03:09Esat bir önceki devrik lider Suriye devlet başkanı şunu söyledi.
03:15Ben dedi Rusya'dan talimat almasaydım 8'ine kadar iktidarda ülkede kalacaktım, terk
03:23etmeyecektim.
03:24Ama Rusya talimat verince terk ettim.
03:26Yani şunu kabul etmişti bir önceki rejim biz Rusya'nın kuklasıydık burada bu bunun
03:31itirafıdır.
03:32Bugünkü göstergeler Suriye'nin işte olması gereken bağımsız otonom egemen devlet sürecine
03:39geçiş noktasında pozitif olumlu adımlar bu önemli bir gelişme tabi Türkiye'de biliyorsunuz
03:452011'de başladı bu hadise derada o dönem yapıcı bir politika izledi Esat'a el uzatıldı.
03:51Diplomatik girişimlerde bulundu ama Esat'ın yanlış politikaları ve tutumu bölgedeki
03:56terör tehdidi güvenliğimizi tehdit eden durumlar insan hakları ihlalleri ve benzeri
04:01hususlardan dolayı diplomatik ilişkilerimiz kopmuştu.
04:05Bugün yeni Suriye ile diplomatik ilişkilerimizin işte mazhar geçici mazhar güzel seviyesinde
04:11başlatıldı.
04:12Bu ilerleyen safhalarda tam taşlar yerine oturduğunda büyükelçilik seviyesine inşallah
04:18çıkacak.
04:191 normalleşmeyi beraberinde geçecek bu normalleşme hem Suriye'nin barış güvenlik refahına
04:25katkı sağlayacak.
04:26Hem de Türkiye Suriye ilişkileri ve bölgenin barış güvenliğine katkı sağlayacak önemli
04:31bir gelişmedir.
04:33Bu açıdan bu da çok önemli bir husus olarak değerlendirilmeli ele alınmalı.
04:38Tabi ki Suriye jeopolitiğinde Esat'ın gitmesinden sonra bir takım riskler de söz konusu.
04:46Bu Esat'a bağlı Esat'ın yokluğundan kaynaklı riskler olarak ele alınmamalı.
04:51Bu tip geçiş dönemleri devrim sonrası dönemler örneklerini de gördüğümüz için ifade
04:57edebiliriz.
04:58Bir takım iş çatışma risklerini beraberinde getirebilir.
05:02Geçiş sürecinde siyasal dinamikleri düzgün kullanamazsanız, iletişim hatlarını iyi
05:08işletemezseniz işte muhalifler olarak adlandırılan gruplar arasında çoklu bir yapılanma var
05:13aslında.
05:14Şimdi Suriye Milyon ordusu htş ki onlar da bir araya geldiler geçtiğimiz günlerde
05:19ve bunlar çatı yapılanmalar biliyorsunuz altında farklı bir sürü grupta var.
05:24Bunlar arasında aşiretler arasında bir çatışmanın engellenmesi en önemli olan
05:29husus bunun önüne geçilmeli.
05:31Bir güç boşluğundan kaynaklı risk var.
05:33Türkiye bu noktada çok real politiğe dikkat eden eee realist bir dış politika izliyor.
05:40Bunu da görüyoruz net bir şekilde sorarsanız açarız ikinci risk benim gördüğüm bu süreçte
05:46israil bakın türkiye açısından da suriye jeopolitiğinde israil bir risk ben birkaç
05:53platformda da bunu ifade ettim.
05:56Son dönemde sayın cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere önemli siyasi isimlerin bakanların
06:03ııı israil tehdidine yönelik vurguları vardı.
06:06Kamuoyunda bu vurgular daha çok gazze meselesi üzerinden okunuyordu.
06:11Tabi ki gazze meselesi insanlığı lekeleyen bir problemdir ve türkiye'nin tavrı nettir
06:17ama o türkiye'ye yönelik israil tehdidi vurgusunun odaklandığı noktalardan birisi
06:22de suriye jeopolitiğiymiş.
06:24Bugün onu gördük.
06:25Görüyoruz.
06:26Lübnan ve suriye'yi işgal etmek isteyen bir israil var 67'den beri işgal ettiği
06:31golan tepelerinde yerleşim yerlerinin 2 katına çıkarmaya çalışıyor.
06:36Askeri tesisleri vuruyor.
06:38Yeni noktaları işgal etmeye çalışıyor.
06:41İsrail burada 1 oldu bitti ile kendisine çok ciddi bir alan açmaya çalışıyor.
06:47Bu da hem suriye'nin istikrarı hem de bölgenin güvenliği açısından bir risk
06:51dolusu olarak duruyor.
06:53Şu anki ana hat bu görüntüde burada rusya, iran ne oldu kaybedenler kulübünde yer
07:00aldılar.
07:01Amerika birleşik devletleri ne oldu doğrudan kaybetmese bile hegemonik güç olduğu iddiasını
07:08burada kaybetti.
07:09Orta doğuda trump'un ifadesiyle söyleyelim atıfta bulunalım, ironi olsun biraz suriye'nin
07:15anahtarı türkiye'nin elinde yani türkiye oyun kurucu oyunun kurallarını koyucu
07:22oyunun gidişatını belirleyici aktör haline geldi.
07:25Bu birinci husus rusya suriye'de esad rejimi için hava savunması demekti.
07:31İran esad rejimi için kara gücü demekti.
07:35Bunlar tamamen tasvip edildi.
07:36Rusya zaten bıraktı gitti.
07:38İranlı milisler zaten bıraktı gitti.
07:41Net bir şekilde bunları gördük ama rusya açısından önemli bir durum var.
07:46Rusya açısından biliyorsunuz büyük grand stratejileri sıcak denizlere inmektir.
07:52Bu noktada bir kafkas hattı söz konusudur.
07:55Hazar copoliti üzerinden körfeze inerler, bir de boğazlar akdeniz hattı söz konusudur.
08:02Suriye'de özellikle bu 2011'den sonra rusya bir doğu akdeniz devleti haline geldi.
08:09Bunun öncesi de var.
08:10Soğuk savaş dönemi var ama bu dönemde çok netleşti.
08:13Tartus, Himeymun gibi üsler elde etti.
08:16Bu üslerden tamamen vazgeçer mi, geçmez mi sorusu henüz netlik kazanmış değil.
08:20Türkiye'de böyle bir çalışma yapabilir mi?
08:23Türkiye ile çünkü yakın iş birliği de var rusya yönetiminin.
08:28Hani siz burada şu anda egemensiniz, oradaki güçler üzerinde bir irade koyabilirsiniz.
08:35Buranın güvenliği vesaire hani bir garantör ülke gibi belki de.
08:39Rusya Suriye konusunda artık Türkiye'ye muhtaç ülke haline geldi.
08:43Yani Türkiye'yi ikna edebilirse Türkiye uluslararası hukuk ve Suriye'nin egemenliği
08:50kırmızı çizgilerini baz alarak orada bir prosedür ya da biz Somali gibi o su
08:57üstleri devralabilir.
08:58Direkt sorun bu olsun size.
08:59Şimdi bu çok net söyleyeyim ben de yeni geçiş hükümetinden sonra kurulacak hükümetin
09:05kuvvetle muhtemel Türkiye ile ilişkileri çok sıcak olacak.
09:09Ve bu hükümet Türkiye'yi ülkesine davet edebilir, Türk askerini davet edebilir.
09:15Ruslar arası hukuk buna cevaz veriyor.
09:18Esad rejiminin Rusları davet ettiği gibi bu davet söz konusu olursa Türk askeri oraya
09:24çok rahat bir şekilde icabet edebilir.
09:27Zaten Türk askeri Suriye'nin kuzeyinde ABD'ye Rusya'ya İran'a İsrail'e rağmen
09:354 tane büyük operasyon yaptı ve Azez-Cerapluz hattını biliyorsunuz kontrollü güvenli
09:41bir bölge haline getirmişti fiil olarak yine İdlib'de vardı Türkiye çatışmasızlık
09:46alanlarında bir sorumluluğu kalmıştı ve Suriye jeopolitinin değişmesi noktasında
09:51da Türkiye'nin pozisyonunu herkes biliyor.
09:54Türkiye bunu herhangi bir devletin işlerine müdahale ederek yapmadı.
09:58Bunun altını çizmek gerekiyor.
09:59Türkiye zaten sahada çok rahat bir şekilde varlık bulabilen bir devlet böyle bir hukuki
10:06prosedür diplomatik prosedür işletildiğinde de çok rahat bir şekilde gidebilir ki Suriye'nin
10:11geleceğini de Türkiye'nin belirleyici olacağı çok net.
10:14Bunu Ruslar kabul etti.
10:16Dugin'in açıklamaları tabi Türkiye'yi eleştiren kızan açıklamalar var ama satıralarını
10:21okuduğumuzda pehlivanın güreşteki mağlubiyetini kabul eden bir açıklamaydı.
10:27Trump'un açıklamaları yine Türkiye'nin bölgedeki varlığını kabul eden bir açıklama.
10:33O nedenle Suriye jeopolitini de belirleyecektir.
10:37Türkiye olacak Türkiye'de bu noktada Suriye'nin egemenliğine hilaf getirmeyecek bir şekilde
10:44dış politika izliyor.
10:45Milli Sipariş Teşkilatı Başkanımızın ziyaretinde çok güzel bir fotoğraf söz konusu olduğuna
10:52göre hem halkın teveccühünü görüyorsunuz hem de karar alıcıların istihbarat başkanımızda
11:00olan diyaloglarını görüyorsunuz veya yine Suriye milli ordusunun komutanlarının Suriye'deki
11:06muhalif gruplarının liderlerinin hem askeri hem siyasi pozisyondaki lider isimlerin
11:11röportajlarını takip ediyoruz.
11:13Bunların büyük bir kısmı Türkçe konuşabiliyor bakın özellikle çıkıp Türkçe beyanat veriyorlar
11:18ve Türkiye'ye şükranlarını dile getiriyorlar.
11:22O nedenle Türkiye geniş siyasal kitlelerin hem tabanın halkın hem de karar alıcı mekanizmada
11:29yer alacak aktörlerin geniş büyük bir kısmının konsensüsüyle Suriye'de varlık
11:36gösterecek bir müttefik olacak.
11:38Bu da bölgenin huzuruna mutluluğuna katkı sunacak bir Sadabat ruhunu ortaya koyabilir.
11:45Yani Sadabat ruhundan kastığımız şu Cumhuriyet'in ilk yıllarında bölge ülkeleri ittifaklar
11:51kuruyordu kendi iradeleriyle işte yeni bir irade beyanıyla ittifaklar manzumesi baş gösterebilir.
12:00Son olarak bir de tabi Fırat'ın doğusu mühim bir çoğu telifat bölgesinin temizlenmesi
12:05olayı da vardı Suriye milli ordusu ve dediğimiz gibi güneydeki muhaliflerin de bu konuda
12:10aslında kararlılığı var.
12:12Türkiye'de yakından takip ediyor.
12:14Burada Elkay'da Daesh hep ön plandaydı, Blinken'ın ziyaretinde vs.
12:20Hani oradaki terörist sunları bir gardiyan olarak kullandıklarını aslında söylemeye
12:25çalışıyorlardı.
12:26Hatta orada fikir ayrıkla devam ediyor gibi.
12:29Trump'ın dün kibarsına yansıyan açıklamaları sizce bu noktada orada da bir Türkiye yol
12:35açma, oradaki şeylerin terörist unsurlarının temizlenip oranın güvenini Türkiye'nin
12:42yine sağlaması milli orduyla beraber buna mı ifade eder yoksa gene temkinli mi
12:47yaklaşmalıyız?
12:4820 ocak 21 ocak sabahı Trump söylem değiştirebilir mi?
12:53Trump'ın çok söylem değiştirmesini beklemiyorum.
12:55Bu da Trump'ın çok gönüllü bir rızası değil, onu ifade edelim.
13:01Türkiye'nin gücünden bölgedeki varlığından kaynaklı bir zorunlu tercihtir.
13:05O nedenle Trump askerlerini çekecek.
13:08Zaten bu Trump'ın bir önceki dönemdeki dış politika konseptiyle de uygun asya pasifiye
13:13odaklanacak.
13:14Trump'ın askerlerini çekmesi demek bahsettiğiniz unsurların taslı tarağı toplayıp kaçması
13:19anlamına gelir.
13:20Artı bakın, Türkiye çok iyi bir politika izledi.
13:23Bölgedeki aşiretlerle çok yakın ilişkiler kurdu.
13:26Çok düzgün ilişkiler kurdu ve bugün aşiretler terör örgütüne karşı direniyor bölgede.
13:33Örneğin afrinde bir arap bağırı benzeri hareket olabilir.
13:36Yani halkın bunları tasfiye etmesi söz konusu olabilir.
13:40Terör rıfat zaten halledildi, oradan temizlendi fiil olarak.
13:44Deir ez-Zor hattına dahil olmak üzere örgütün tamamen tasfiye edileceği bir sürece giriliyor.
13:51Türkiye'nin bu da kırmızı çizgisi hatta abd'lilerin artık bayrakları çekin şeklinde
13:56talimat verdiğini yine biz biliyoruz.
13:59Çünkü abd de şunu gördü, 2003 Irak müdahalesinden beri yatırım yaptığı bir aktör.
14:0490'lı yıllar var ama 2003'ten beri açıktan aleni bir şekilde yapıyor.
14:09Bu yapılan yatırımların karşılığını alamadığını görüyor.
14:13Sağda başarısızlar, masada yoklar, halk lezzetinde bir itibarları yok.
14:18Ve bir müddet sonra PKK'ya terör örgütü diyor, PYD'ye demiyor ABD.
14:23Ama bir müddet sonra Suriye Cumhuriyeti'nde PYD de terör örgütü haline gelince
14:28abd meşruiyet sorunu yaşamaya başlayacak.
14:31Zaten sicilik kirli bir devletten bahsediyoruz.
14:34Bütün bu maliyetlerden ötürü mecburi olarak Trump güçlü liderlerle güçlü devletlerle
14:41yol yürümeye çalışacak.
14:43Türkiye'de Erdoğan, Rusya'da da Putin'le yine bir Trump arasında pozitif atmosfer
14:48olacaktır.
14:49Bu da yine Türkiye'nin bölgedeki gücüne katkılanacak, onu da başka bir programda
14:52konuşuruz.
14:53İsrail'e 1-2 cümle alayım, onu es geçmeyelim.
14:56Zaten yahu orada yine poz verdi, umarsız açıklama devam ediyor, arkasına da geçti
15:01ve onlar da kendilerine göre bir koridor oluşturma iddiasındadır.
15:05Aslında bize göre Davut koridoru da gerçekten parmağın ucunu soktuğu yerden çıkmadığını,
15:09vücudunu soktuğunu görüyoruz.
15:11İsrail'in bu süreç nasıl şey yapar, yeni oluşum bir karşılık verebilir mi?
15:18Çünkü bütün savunma tesislerinin bombalandığını biliyoruz İsrail tarafından.
15:22Şimdi İsrail'in bombaladığı yerler arasında İran'a ait tesisler olduğunu da biliyoruz.
15:27Bunları bombalıyor, bunlar bir anlamda batın da kabul edeceği, uluslararası kamuoyunu
15:32da bir boyutla kabul edebileceği tırnak içinde söylüyorum bir husus.
15:37Türkiye kesin bir şekilde İsrail'in Suriye'deki varlığını tasvip etmiyor, işgalci bir varlıktır.
15:4367 sınırları konusunda Türkiye'nin tezleri vardır ki, Golan Tepeleri de bu tezlerin
15:48içerisine giriyor.
15:50Ama İsrail sizin de işaret ettiğiniz üzere yayılmacı revizyon izminden vazgeçmek istemiyor.
15:57Şu an bir otorite boşluğu olduğu için fırsat buluyor.
16:01Suriye jeopolitiğinde önümüzdeki dönemde, daha önce Amerika Rusya'yı konuşurduk
16:06hep Orta Doğu'da, Türkiye-İsrail dengesini, statikosunu konuşacağız gibi duruyor.
16:13Taraflar arasında bir anlaşma olursa diplomaside bu normaldir, Suriye açısından farklı bir
16:19senaryoyu konuşuruz.
16:20Ama İsrail'in bu tavrı biraz daha rekabetçi, belki çatışmacı bir pozisyona evrilecek.
16:26O nedenle Suriye'de istikrarı bozucu bir İsrail'den bahsedeceğiz biz.
16:33Ve Suriye'nin güney kısımlarında, Golan Tepeleri, su havzalarında planlar var.
16:39Nusayirilerin orada bir taşıması var.
16:41Nusayiriler de Hristiyanlarla da gündeme geçirecek.
16:45Burada Fransa'dan belki destek alacaklar.
16:47Böyle bir şeyler, argümanlar ortaya koyacaklar.
16:51Tabi İsrail Savunma Bakanlığı'nın bundan 1,5-2 ay önce yapmış olduğu Kürtlerle
16:56birlikte bölgede hareket edeceğiz ifadesine rahatsız bulunarak söyleyelim.
17:00En önemli müttefiklerini kaybetmek üzereler.
17:03Çünkü ABD desteğini çektiği zaman o yapı çökecek.
17:07O yüzden İsrail'in de bu anlamda ciddi bir kol kanat kırıklığı söz konusu olacak.
17:13Bu bir geçiş süreci biraz sancılı olacak ama orta vadede Suriye'de istikrarın sağlanacağı görünüyor.
17:19Çok teşekkür ederim hocam.
17:21Verdiğiniz değerli bilgi için sağ olun.
17:23Ben teşekkür ederim.
17:25Değerli izleyenlerimiz Hacı Bayram Veli Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretimi Meclisi Dr. Kadir Ertaçelik hocamızdan
17:31bölgedeki son gelişmeler ve yaşanan süreçle ilgili değerlendirmelerini aldık diyelim
17:36ve sözü yeniden İstanbul'a Tolga Köse'ye bırakalım.