• geçen yıl
Bu videomuzda, tarihin en eski medeniyetlerinden biri olan Sümerlerin inanç sistemine, tanrılarına ve ölüm sonrası dünyaya dair çarpıcı detayları anlatıyoruz. Sümerler, tanrılarıyla güçlü bir bağ kurmuş ve yaşamın her alanını tanrılara göre şekillendirmiştir.
Peki, Sümerler tanrıları nasıl görüyordu?
Tapınakları neyi temsil ediyordu?
Ölümden sonra ruhlar nereye gidiyordu?
Yeraltı dünyası ve tanrıça Ereshkigal’in krallığına dair bilgilere, Sümerlerin ayinlerine ve toplumun dini yapısını inceliyoruz.
Keyifli seyirler!

Bazı kaynaklar:
https://artdaily.com/news/123117/British-Museum-revamps-online-collection-of-over-4-million-objects
https://www.cam.ac.uk/research/news/a-stray-sumerian-tablet-unravelling-the-story-behind-cambridge-university-librarys-oldest-written
https://evrimagaci.org/yapay-zeka-5000-yillik-akadca-civi-yazisi-tabletleri-aninda-cevirmeyi-basardi-17601
https://www.iletisim.gov.tr/turkce/yerel_basin/detay/binlerce-yillik-tarihi-vesikalardan-olusan-hitit-tabletleri-kurulacak-dijital-kutuphane-ile-dunyaya-acilacak

Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Web sitesi: https://lordsofthesounds.com/
Kardeş kanalım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ

"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."

Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için https://www.youtube.com/channel/UCcdJPU9Ax1dTIiRxYXziYhg linke tıklayarak abone olabilirsiniz.

Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.

Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.

Kaan Ünsal Alphan'ı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.

Kaan Ünsal Alphan Kanalı

Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.

#KaanÜnsalAlphan#Sümerler #SümerDini #SümerMitolojisi #YeraltıDünyası #AntikMedeniyetler #Tanrılar #TarihBelgeseli #GökyüzüGözlemleri #Ereshkigal #SümerTabletleri #Belgesel #Tarih #Mitoloji #GizemliTarih #Antikİnançlar #SümerTanrıları #Arkeoloji #KadimMedeniyetler #EskiDünya #SümerRitüelleri
Döküm
00:00Astronotlar geminin yakınlığında anlaşılmaz ve açıklanamaz birşeyler anlatan erbe yani alman ırksal araştırma ve eğitim yaklaşık 3500 yıl önce altın çağını yaşamış antik sesler çığlıklara, vurmalara ve telgraf bildirim sesleri vardır.
00:20Dünya tarihinin en korkunç seri katiliyle karşılaşmış ilk olarak koridorda 5-6 hafta sonra kameralar geçici Igor Diado yöne çıkıyor.
00:30KGB su gibidir, bulunduğu ortama hukuklara insanın zamanda yorgunluk yapması meselesinin çözülebilir bir mesele olduğu iddiasını ödüyor.
00:50İnsanlık tarihinin en derin köklerine indiğimizde karşımıza ilkel insanın doğayla kurduğu karmaşık bir ilişki çıkar.
01:06Fırtınalar, volkanik patlamalar, sel felaketleri ve yıldızlarla kaplı gökyüzü.
01:13Her biri karşısında çaresiz kalan insan anlam veremediği bu güçlerin arkasında bir irade aramaya başladı.
01:21Bu çaresizlik ve bilinmezlik karşısında insanın aklına ilk gelen şey korkuydu.
01:27Her yeni gün yeni bir felaketin eşiğinde olduklarını hissediyor, gecenin sessizliğinde ölüm korkusuyla titriyorlardı.
01:36Doğanın kontrol edilemeyen gücü karşısında insan bu güçlerle barış yapmaya, onları memnun etmeye yöneldi.
01:43İnsan zihni bu doğa olaylarına kimlik atfederek onlara bir anlam kazandırmaya başladı.
01:50Gökyüzündeki şimşekleri ve yağmurları suyun ve toprağın verimliliğini sağlayan bir tanrıya bağladılar.
01:57Güneşin her sabah doğup onları ısıtmasını bir tanrının eseri olarak gördüler.
02:03Böylece ilk tanrılar doğdu, yeri ve göğü yöneten güçlü varlıklar.
02:10İlk çok tanrılı dinlerin ve tapınma ritüellerinin kökeninde totemizm ve animizmin olduğu düşünülmektedir.
02:18İnsanın çevresindeki hayvanlar, bitkiler ve doğa unsurlarının ruhu olduğuna inanması,
02:24onların kimliklendirilip tanrılaştırılmasına yol açmıştır.
02:28Bugün bilinen en eski tapınak olarak kabul edilen Göbeklitepe,
02:32insanlığın dini inançlarının ne kadar eskiye dayandığını gösteriyor.
02:37M.Ö. 10.000 yılında inşa edilen bu tapınak insanın tanrıya olan inancını
02:42ve ona duyduğu ihtiyacı fiziksel yapılarla ifade etme arzusunu ortaya koyuyor.
02:48Her bir taş dönemin insanlarının tanrılara ve bilinmeyen güçlere duyduğu saygıyı simgeliyor.
02:55Göbeklitepe'deki dikili taşlarda yer alan hayvan figürlerinin dönemin inanışlarını
03:00ve doğayla kurdukları bağı yansıttığı düşünülüyor.
03:04Örneğin yılan, aslan ve akbaba gibi hayvanların tasvirleri,
03:08ölüm ve yeniden doğum temalarını sembolize ediyor olabilir.
03:12Tanrılar doğa olaylarını anlamlandırmakla birlikte toplumları bir arada tutmak için de bir araç oldu.
03:20Her kabile, her toplum kendi tanrılarını yarattı,
03:23onlara tapınaklar inşa etti ve inançlarına göre yaşamlarını düzenledi.
03:29Tanrıların insanlar üzerindeki etkisi ise iki yönlüydü.
03:33Bir yandan toplumsal bir düzen ve bağlılık sağladı,
03:36diğer yandan ise savaşları ve ayrışmaları beraberinde getirdi.
03:41Ancak bu yapılar daha sonra Mezopotamya'da çok daha karışık bir hale geldi.
03:46Mezopotamya'nın bereketli toprakları üzerinde kurulan Sümerler,
03:50tanrı anlayışını ve tapınak sistemini geliştirdi.
03:53Her tanrının görevini belirleyerek çok tanrılı dinlerin temelini attı.
03:59Göbekli Tepe'nin basit tapınaklarından,
04:01Sümerler'in görkemli ziguratlarına uzanan bu gelişim,
04:04insanın dinle kurduğu bağı daha karmaşık hale getirdi.
04:10İlk çağlardan itibaren insanlar, tanrılara sığınarak güç ve yön aradılar.
04:15Bu tanrılar onlara moral verdi,
04:17savaşlarda cesaretlerini artırdı ve ölümden sonra ne olacağına dair bir umut sundu.
04:24İnsanlık tanrıların rehberliğinde hayatta kaldı,
04:27topluluklar kurdu ve uygarlığın temellerini attı.
04:31Ve işte bu noktada Sümerler bize dinin toplum hayatındaki yerini
04:35ve önemini gösteren en eski uygarlık olarak karşımıza çıkıyor.
04:40Göbekli Tepe'den Sümer uygarlığına adım attığımızda,
04:43çok tanrılı dinlerin daha belirgin ve sistematik bir yapıya kavuştuğunu görüyoruz.
05:00Sümerler'in dini dünyasının temelinde Anunnaki adı verilen tanrılar yer alır.
05:06Bu tanrılar Sümer mitolojisinin en güçlü ve en eski varlıklarıdır.
05:11Yaratılışın düzenini sağlayan ve koruyan kutsal varlıklardır.
05:16Anunnaki Sümer mitolojisinde çok tanrılı dinin temeli olarak kabul edilir.
05:22İsimleri gökyüzünden gelenler veya tanrıların çocukları anlamına gelir.
05:27Anunnakiler dünya düzenini yaratan ve insanlığın kaderini yönlendiren ilahi güçler olarak kabul edilir.
05:34Bu tanrılar Sümerler'in evren anlayışında bir hiyerarşi oluşturmuş
05:38ve diğer tanrıları yönetmiştir.
05:41Onlar hem gökyüzünde hem de yer altında varlıklarını sürdürerek
05:45Sümer toplumunun tüm yönlerine hükmediyorlardı.
05:49Anunnakiler doğanın her bir unsurunu kontrol etmekle görevliydi.
05:54Bu tanrılar tarımdan hava olaylarına, su kaynaklarından toprağa kadar her şey üzerinde söz sahibiydi.
06:01Sümerler için tanrıların varlığı yaşamın her alanında hissediliyordu.
06:07Yalnızca doğal olaylara hükmetmekle kalmayıp toplumsal refahı, barışı ve adaleti de sağlamak Anunnakilerin görevi olarak görülüyordu.
06:17Sümer mitolojisine göre Anunnakiler insanlığı bir amaç doğrultusunda yaratmışlardı.
06:23Enki'nin başı çektiği tanrılar insanları tanrıların hizmetine sunmak, onlara tapınmaları için yaratmıştı.
06:30Bu yaratılış miti insanın tanrılarla arasındaki bağı ve insanların tanrılara karşı olan yükümlülüklerini açıkça ortaya koyuyor.
06:39Tanrı Enki ve Tanrıça Ninhursag'ın işbirliğiyle yaratılan ilk insanlar Anunnakilerin emrine göre çalışacak, ziguratlara ve tanrıların ihtiyaçlarına hizmet edeceklerdi.
06:50Tanrıların gücünü göstermek ve onları memnun etmek insanların en büyük amacı haline geldi.
06:56Anunnakiler ve insanlar arasındaki bu ilişki Sümerlerin dini yapısının ana temelini oluşturuyordu.
07:05Anunnaki'nin en güçlü tanrılarından biri Hava Tanrısı ve Pantheon'un lideri olarak kabul edilen Enlil'di.
07:13Enlil, yer ve gök arasında bir köprü kurmuş, gökyüzünün kapılarını açarak yağmurları gönderip toprağı bereketlendirmişti.
07:21Enlil'in hükmü altında Sümerler kendilerini tanrıların koruması altında hissediyorlardı.
07:28Anunnakilerin bir diğer önemli figürü ise su ve bilgeliğin tanrısı Enki'ydi.
07:34Enki, bilgelik tanrısı olarak insanlığa sanatları ve zanaatları öğretmiş, onları eğitmiş ve toplumun gelişimine katkıda bulunmuştu.
07:43Onun sayesinde Sümerler tarımı, hayvancılığı ve yapı tekniklerini geliştirmiş, daha verimli bir yaşam sürmeye başlamışlardı.
07:53Toprak tanrıçası Ninhursag ise doğanın bereketini ve doğurganlığını simgeliyordu.
07:59Ninhursag'ın Sümer toplumundaki rolü büyük bir öneme sahipti.
08:03Çünkü tarım ve hayvancılık gibi ekonomik faaliyetlerde onun gücüne inanılıyordu.
08:13Sümer mitolojisinin en dikkat çeken tanrılarından biri de aşk, savaş ve bereket tanrıçası İnanna'ydı.
08:22İnanna diğer tanrılarla olan çatışmaları ve gökyüzüne çıkma çabasıyla biliniyordu.
08:28Onun savaşçı ve baştan çıkarıcı kişiliği Sümer halkının dualarında ve günlük ritüellerinde önemli bir yer tutuyordu.
08:36Sümer toplumunda Anunnakilere duyulan saygı ibadet etmekle sınırlı değildi.
08:43Bu tanrılar Sümerlerin yaşam biçimini, sosyal hiyerarşisini ve yasalarını etkiledi.
08:49Tapınaklar ibadet yeri olmanın dışında toplumun tüm ihtiyaçlarının karşılandığı merkezlerdi.
08:55Zigurat olarak bilinen bu büyük tapınaklar her tanrıya adanmıştı.
09:00Ve insanlar bu tapınaklarda tanrılar için adaklar sunar, ibadetlerini yerine getirirdi.
09:06Ziguratlar aynı zamanda ekonomik merkezlerdi.
09:11Sümer halkı tanrıların kutsal yetkisi altında topraklarını işler,
09:15ürünlerini tapınağa getirir ve tanrıların koruması altında yaşadıklarına inanırdı.
09:20Anunnakiler Sümer toplumunun her alanında etkin bir şekilde varlık gösteriyor,
09:25tanrıların gücü günlük hayatta derin bir etki bırakıyordu.
09:30Anunnakiler Sümerlerin kaderlerini de belirliyordu.
09:34Sümerler tanrılarının yardımıyla doğayı kontrol altına aldıklarına inanıyor,
09:39tapınaklarda onlara adaklar sunarak yaşamlarını kutsuyorlardı.
09:44Sümer inancının en güçlü temsilcileri rahiplerdi.
09:48Tanrılar ile insanlar arasında köprü kuran rahipler,
09:51toplumun en güçlü ve en saygın sınıfı olarak kabul ediliyordu.
09:56Bu rahipler yalnızca ibadetleri ve dini ritüelleri yönetmekle kalmaz,
10:00aynı zamanda toplumun düzenini sağlama ve yasaları yürütme gibi önemli görevleri de üstlenirdi.
10:07Rahipler Sümer toplumunda tanrıların temsilcileri olarak görülüyordu.
10:12Tanrıların isteklerini ve mesajlarını halka iletmek,
10:15halkın dualarını ve adaklarını tanrılara sunmak rahiplerin en önemli görevlerinden biriydi.
10:21Bu nedenle rahipler hem tanrılarla konuşabilen özel yeteneklere sahip kişiler olarak saygı görür,
10:26hem de toplumun ruhani liderleri olarak kabul edilirdi.
10:30Rahipler tanrıların yasalarını uygulama yetkisine sahip kişiler olarak,
10:35tanrıların adaletini topluma yansıtmakla sorumluydular.
10:39Böylece toplumun tüm bireyleri rahiplerin yönetiminde tanrılara uygun bir yaşam sürmeye yönlendiriliyordu.
10:46Rahipler aynı zamanda Sümer ekonomisinin merkezindeki kişilerdi.
10:51Onlar tapınaklara getirilen adakları, vergileri ve ürünleri denetler,
10:55bu kaynakların toplumun ihtiyaçları doğrultusunda dağıtılmasını sağlarlardı.
11:00Bu nedenle rahipler toplumun ekonomik gücünün önemli bir kısmını ellerinde tutarak,
11:05halkın ekonomik hayatını da tanrıların adına düzenlerdi.
11:09Toplumun her kesimi rahiplerin tanrılar adına verdiği kararlara uymak zorundaydı.
11:15Sümer pantyonunda Enlil, Enki, Ninhursak ve İnanna'nın dışında da önemli tanrılar vardı
11:21ve bu tanrılar Sümer toplumunun farklı alanlarında güçlü bir etkiye sahipti.
11:26Utu veya Şamaş
11:28Utu, Sümer pantyonunda güneş ve adalet tanrısı olarak bilinir.
11:33Her gün gökyüzünde yolculuk eden Utu, dünyanın aydınlanmasını sağlarken aynı zamanda adaletin de koruyucusuydu.
11:41Sümer halkı, Utu'nun dürüstlük ve doğruluğu temsil ettiğine ve adaletin onun gözünden kaçmayacağına inanırdı.
11:48Utu'nun gücünden korkulur, aynı zamanda ona saygı duyulurdu.
11:52Çünkü her sabah doğarak dünyayı aydınlatan bir varlıktı.
11:58Nanna veya Sin
12:01Nanna, Sümer pantyonunda ay tanrısı olarak bilinir ve geceleri gökyüzünde parlayan ayla özdeşleştirilirdi.
12:09Enlil ve Ninnil'in oğlu olan Nanna, Sümer mitolojisinde bir bilgeli kaynağı olarak kabul edilirdi.
12:16Ayın döngüleri Nanna'nın döngüleri olarak görülürdü
12:19ve bu döngüler Sümerler'in tarımsal faaliyetlerini düzenlerdi.
12:24Nanna'nın bilgeliği geceye aydınlatmasıyla ilişkilendirilirdi ve Sümerler ona özel törenlerle saygı gösterirdi.
12:32Sümerler tarım ve hasat takvimlerini Nanna'nın döngülerine göre ayarlardı.
12:37Geceye aydınlatması ve yol göstericiliğiyle Nanna toplum için bir rehber olarak görülürdü.
12:45Dumuzi veya Tammuz
12:48Dumuzi Sümer mitolojisinde çoban tanrısı olarak bilinir ve bereketle ilişkilendirilirdi.
12:55İnanna'nın sevgilisi olarak tanınan Dumuzi doğanın yeniden doğuşunu ve tarımsal döngüyü simgelerdi.
13:02Her yılın belirli bir döneminde yer altına giden Dumuzi'nin yeniden yeryüzüne döndüğünde doğaya bereket getirdiğine inanılırdı.
13:10Sümerler için Dumuzi toprağın verimliliğini sağlayan tanrıydı.
13:14Dumuzi özellikle çobanlar ve çiftçiler için büyük bir öneme sahipti.
13:19Onun yer altına inişi ve dönüşü mevsimlerin değişimini simgelerdi.
13:24Dumuzi için yapılan ritüeller bereket ve verimlilik için Sümerler arasında yaygındı.
13:40Nergal
13:41Nergal, Sümer mitolojisinde yer altı dünyasının ve ölümün tanrısı olarak bilinirdi.
13:47Sert ve acımasız bir tanrı olarak tanımlanan Nergal, ölümün kaçınılmazlığını simgelerdi.
13:53Sümerler ölüm ve hastalık gibi felaketlerde Nergal'in gücünü hissederdi.
13:58Yer altının kralı olarak ölenlerin ruhlarını kabul eden ve yer altında onları yöneten bir tanrıydı.
14:05Nergal, Sümer toplumunda ölümden sonra hayatın kasvetli ve sert yanını temsil ederdi.
14:11Sümerler Nergal'i yatıştırmak için özel ayinler düzenlerdi.
14:15Ölüm ve hastalık gibi konularda Nergal'in gücünden korkarlardı.
14:21Nisaba
14:23Nisaba, Sümerlerin tarım ve yazı tanrıçası olarak bilinir.
14:27Tarımsal faaliyetlerin kuruhucusu olan Nisaba, aynı zamanda yazının mucidi olarak kabul edilirdi.
14:34Sümerlerin mahsullerini ve topraklarını koruyan Nisaba,
14:37rahiplere ve yazıcılara yazıyı öğretmiş ve yazılı kaydın temelini atmıştı.
14:42Bu tanrıça hem çiftçiler hem de rahipler için kutsal kabul edilirdi.
14:47Sümerlerde yazılı kayıtların tutulması Nisaba'nın toplumda önemli bir rol oynadığına işaret eder.
14:54Nisaba'nın tarım ve yazıdaki koruyucu gücü, Sümerlerin tarımsal ve yönetimsel düzenlerini sağlamıştı.
15:02Ereshkigal
15:03Ereshkigal, Sümer mitolojisinde yeraltı dünyası Kur'un kraliçesi olarak bilinir.
15:10Karanlık ve kasvetli bir dünya olan yeraltı Ereshkigal'in hükmü altındaydı.
15:16İnanna'nın yeraltı dünyasına inmesi sırasında Ereshkigal ile yüzleşmesi,
15:20Sümer mitolojisinin en dramatik hikayelerinden biridir.
15:24Ereshkigal ölümün ve yeraltının gizemli yüzünü temsil ederdi.
15:29Özellikle cenaze törenlerinde Ereshkigal'in adının anılması ve ona adak sunulması yaygındı.
15:38An
15:39Sümer pantiyonunun en eski tanrısı ve gökyüzünün hakimi olarak kabul edilirdi.
15:45An, tanrılar arasında bir baba figürü olarak saygı görürdü.
15:49Gökyüzünü ve tüm evreni temsil eden An, Sümerlerin gözünde her şeyin başlangıcıydı
15:55ve tüm tanrıların atası olarak kabul edilirdi.
15:59Ninurta
16:02Sümerlerin savaş ve avcılık tanrısı olarak bilinir.
16:06Gücü, cesareti ve savaşçı ruhuyla tanınan Ninurta,
16:09Sümer halkının zorluklar karşısındaki direncini simgeliyordu.
16:14Çiftçileri koruyan, hastalık ve felaketlerle savaşan bir tanrı olarak saygı görürdü.
16:20Sümerlerin askeri başarılarında ve doğal felaketlerden korunmalarında,
16:24Ninurta'nın kutsal bir koruyucu olduğuna inanılırdı.
16:28Bu önemli tanrılarla birlikte Sümerlerin çok tanrılı sistemi içinde
16:32her tanrının farklı bir görevi olduğu ve toplumun çeşitli yönlerine dokundukları anlaşılır.
16:38Her bir tanrı Sümerlerin günlük yaşamını derinden etkilemiş,
16:42ritüellerin ve inanç sisteminin bir parçası olarak toplumun kutsal kabul ettiği değerleri temsil etmiştir.
16:49Sümerlerin ölüm sonrası inancı, onların dini dünyasının en karanlık ve umutsuz yanlarından birini oluşturur.
16:57Ölüme dair bakış açıları, yaşamın sonrasında insanların karşılaştığı kaderi derin bir karanlık olarak yansıtır.
17:04Sümerler için ölüm, bilinen hayatın sonu ancak bilinmeyene yapılan bir geçişti.
17:10Ölümden sonra, bir tanrı ile karşılaştığı kaderi derin bir karanlık olarak yansıtır.
17:15Ölümden sonra, bir tanrı ile karşılaştığı kaderi derin bir karanlık olarak bilinmeyene yapılan bir geçişti.
17:21Ölümden sonra var olunan yer, yaşamın acı ve sıkıntılarından kurtuluş değil,
17:25aksine daha karanlık ve kasvetli bir dünyanın başlangıcıydı.
17:30Bu Sümerlerin ölüm sonrası inançlarında belirgin bir umutsuzluk taşıyan bir anlayıştı.
17:36Sümerler ölümden sonra insanların ruhlarının kur adı verilen yeraltı dünyasına indiğine inanırlardı.
17:42Ayrıca soğuk bir yerdi.
17:44Bu dünyada ölenlerin ruhları yaşamın aydınlığından ve sıcaklığından yoksun,
17:48gölgelerle dolu bir hayat sürdürürdü.
17:52Az önce de söylediğimiz gibi kur, aynı zamanda Ereshkigal'in,
17:55yani yeraltı dünyasının kraliçesinin hüküm sürdüğü bir alandı.
18:01Sümerlere göre kura inen ruhlar, gölgeler arasında yaşar,
18:04karanlık bir dünyada sessiz ve hareketsiz olarak varlıklarını sürdürürdü.
18:09Yeraltında ışık yoktu, yaşamın renkleri ve sıcaklığı kaybolmuştu.
18:14Yeraltı dünyasında ölüler yaşamın gerekliliklerinden mahrum bırakılmıştı.
18:20Yemek, su ve diğer temel ihtiyaçlar burada mevcut değildi.
18:24Sümerler ruhların bu karanlık dünyada açlık ve susuzluk içinde
18:28sessiz bir yalnızlıkla var olduklarına inanırlardı.
18:32Yaşamın sunduğu nimetlerden yoksun kalan ruhlar bu karanlık yerde acı çekmeye devam ederdi.
18:39Bu nedenle Sümerler ölülerinin ruhlarını biraz olsun rahatlatmak adına ritüeller düzenler,
18:44ölenler için adaklar sunarlardı.
18:47Özellikle tapınaklarda rahipler ölülerin ruhlarına yiyecek ve içecek sunarak
18:52onların açlık ve susuzluk çekmelerini hafifletmeye amaçlardı.
18:56Sümerler yeraltına inen ruhların bir daha asla yeryüzüne dönemeyeceğine inanırlardı.
19:02Bu geri dönüşsüzlük ölüm korkusunu daha da arttırıyor
19:05ve yeraltı dünyasını gerçek anlamda bir son olarak tanımlıyordu.
19:09Bu inanç Sümerler de ölümün mutlak ve kaçınılmaz olduğu fikrini pekiştiriyordu.
19:15Bu inanca göre ölüler yaşarken sahip oldukları statülerden bağımsız hale gelirdi.
19:21Kura inen ruhlar yaşamda soylu veya fakir olup olmadıklarına bakılmaksızın
19:25aynı karanlık kaderi paylaşırdı.
19:28Kur'un tanrılar tarafından yönetilen yeryüzünden
19:31tamamen bağımsız bir alan olarak görülmesi de dikkat çekicidir.
19:35Sümer tanrıları yeryüzünde veya gökyüzünde var olurken
19:39yeraltı dünyası yalnızca Ereşkigalin egemenliğinde kalır.
19:43Bu uygarlık insanlık tarihinin en eski uygarlıklarından biri olarak
19:48tanrılarla kurdukları güçlü bağ sayesinde toplumsal bir düzen inşa ettiler.
19:53Rahiplerin tanrılar adına sağladıkları adalet toplumda bir düzenin temeli oldu
19:58ve Sümerler tanrıların koruyuculuğuna sığınarak yaşamlarını sürdürdüler.
20:12Sümerlerin astronomiyle ilgili inançları ve gökyüzü gözlemleri
20:16arkeolojik buluntular ve çivi yazılı tabletler sayesinde gün yüzüne çıkmıştır.
20:21Özellikle Asurbanipal'in Ninova'daki kütüphanesinde bulunan
20:25astronomi ile astrolojiye adanmış yaklaşık 25.000 tablet Sümer kökenli notlar içermektedir.
20:31Bu tabletler Sümerlerin yıldızları ve gezegenleri tanrılarla ilişkilendirdiklerini
20:36ve gökyüzündeki olayları dini ritüeller için bir işaret olarak gördüklerini göstermektedir.
20:43Ayrıca Cambridge Üniversitesi kütüphanesinde bulunan yaklaşık 4.200 yıllık bir Sümerkil tableti
20:49Sümerlerin günlük yaşamlarına ve dini uygulamalarına dair bilgiler sunmaktadır.
20:54Bu tablet Sümerlerin tanrılara sundukları adaklarla ilgili ayrıntılar içerir
20:59ve tapınaklara getirilen adakların rahipler tarafından nasıl kabul edilip tanrılara sunulduğunu detaylandırır.
21:07Günümüzde gelişmiş teknolojiler antik metinlerin ve tarihi eserlerin analizinde yeni olanaklar sunmaktadır.
21:14Özellikle yapay zeka destekli çeviri programları,
21:17Sümer tabletlerinin daha hızlı ve doğru bir şekilde tercüme edilmesine olanak tanımaktadır.
21:23Örneğin 2023 yılında yapılan bir çalışmada yapay zeka modeli 5000 yıllık akatça çivi yazısı tabletlerini anında çevirmeyi başarmıştır.
21:33Bu model özellikle çivi yazısı metin örnekleri üzerinde eğitilmiştir.
21:37Model orijinal metinlerin transliterasyonlarından akatçayı çevirmeyi öğrenmiş
21:42ve çivi yazısı sembollerini doğrudan çevirebilmiştir.
21:46Bu gelişme daha önce çevirisi yıllar süren tabletlerin aylar içinde tercüme edilmesine olanak tanıyarak
21:51Sümerlerin sosyal ve dini yapısını daha hızlı anlamamıza katkı sağlamaktadır.
21:57Ayrıca Türkiye'de de benzer projeler yürütülmektedir.
22:01Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi, İstanbul Arkeoloji Müzeleri ve Çorum Müzesi envanterinde bulunan
22:07Hiti çivi yazılı tabletlerin yapay zeka kullanılarak okunması,
22:10taranması ve dijital ortama aktarılması amacıyla başlatılan projeler bulunmaktadır.
22:16Sümer Araştırmalarında İngiltere, Amerika Birleşik Devletleri ve Almanya gibi ülkelerdeki
22:22üniversiteler ve müzeler önemli rol oynamaktadır.
22:26Özellikle British Museum, Sümer koleksiyonunu dijital ortama taşıyarak araştırmacıların erişimine sunmuştur.
22:332020 yılında British Museum çevrim içi koleksiyon veritabanını yenileyerek
22:374 milyondan fazla nesneyi erişilebilir hale getirmiştir.
22:40Bu güncelleme 280.000 yeni nesne fotoğrafı ve 85.000 yeni nesne kaydını içermektedir.
22:47Bu sayede Sümer dönemi eserleri de dahil olmak üzere geniş bir yelpazede akademik çalışmalara olanak sağlanmıştır.
22:54Ayrıca British Museum'un çevrim içi koleksiyonu kullanıcı dostu bir arayüzle araştırmacıların ve halkın erişimine sunulmuştur.
23:02Bu platform yüksek çözünürlüklü görüntüler ve detaylı nesne bilgileriyle zengindir.
23:06Bu sayede dünyanın dört bir yanındaki araştırmacılar ve meraklılar,
23:10Sümer eserlerine ve diğer koleksiyonlara daha kolay erişim sağlayabilmektedir.
23:26Bugün yapılan yeni keşifler ve teknolojinin sunduğu olanaklar,
23:30sayesinde Sümerlerin dünyasına her geçen gün daha da yaklaşıyoruz.
23:34Onlar binlerce yıl öncesinden bize ulaşan inanç sistemleri,
23:37toplumsal düzenleri ve tanrılara duydukları derin bağlılıklarıyla
23:41insanlık tarihinin en etkileyici miraslarından birini bırakmış durumdalar.
23:46Bu kadim toplumun dini ve sosyal yapısı,
23:49insanlığın inançla kurduğu en eski bağları gün yüzüne çıkarırken,
23:53bu inançla kurduğu en eski bağları gün yüzüne çıkarırken,
23:57onların dünyasına duyduğumuz hayranlığı da güçlendiriyor.
24:00onların dünyasına duyduğumuz hayranlığı da güçlendiriyor.
24:04Sümerlerin dini inancı bize insanın bilinmezliklerle dolu bir dünyada anlam arayışını,
24:09doğa karşısındaki çaresizliğini ve tanrılara sığınarak güven bulma çabasını gösteriyor.
24:16Tanrılar onların gözünde hayatın kendisiydi.
24:20Doğa, bereket, adalet ve hatta ölüm her şey onların iradesindeydi.
24:26Sümerler tanrılara duydukları bu bağlılıkla yeryüzünde bir düzen kurarak,
24:31sonsuzluğa uzanan hikayelerini geleceğe miras bıraktılar.

Önerilen