Adli Bilim: Tarihten Günümüze Adaletin Bilimle Buluşması
Adli bilimlerin doğuşu ve gelişimini anlatan bu çalışmamız, tarih öncesi çağlardan başlayarak günümüzün ileri teknolojilerine kadar adli tıbbın ve adli bilimlerin gelişimini anlatıyor. Cesetlerden DNA analizine, antik çağın ritüellerinden modern suç çözüm yöntemlerine kadar, adaletin bilimin ışığında nasıl şekillendiğini izleyeceksiniz.
📖 Belgeselde Ele Alınan Başlıklar:
- Tarih öncesi toplumlarda suç ve ceza
- Hammurabi Kanunları ve Mezopotamya’da adalet
- Antik Mısır, Yunan ve Roma'da adli yaklaşımlar
- Orta Çağ’ın mistik adalet anlayışı
- DNA analizleri, balistik ve toksikoloji gibi modern adli bilim teknikleri
- Yapay zeka ve geleceğin adli bilimleri
https://rais.education/wp-content/uploads/2023/07/0290.pdf
https://archives.fbi.gov/archives/about-us/lab/forensic-science-communications/fsc/oct2008/standards/standards01a.pdf
https://archives.fbi.gov/archives/about-us/lab/forensic-science-communications/fsc/april2000/twgcsi.pdf
https://www.universalclass.com/articles/law/history-of-forensic-investigation.htm
https://texial.net/history-of-forensic-science
https://www.crimemuseum.org/crime-library/forensic-investigation/origins-of-forensic-science
https://www.nist.gov/forensic-science
Yapay Zeka Görselleriyle Desteklenmiş:
Bu belgeselde, anlatımı güçlendirmek için yapay zeka ile oluşturulmuş görsellere yer verdik.
Kanalıma üye olmak için http://wedia.link/KaanUnsalAlphanKATIL linkine tıklayabilirsiniz.
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Web sitesi: https://lordsofthesounds.com/
Kardeş kanalım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan#adlibilim #adlitıp #adlibilimler #hammurabikanunları #adalet #tarih #adlitıptarihçesi #adlisuççözümü #DNAanalizi #toksikoloji #balistik #yapayzekabelgesel #AIgörseller #yapayzeka #suçveceza #belgesel #tarihibelgesel #adliaraştırma #adaletintarihi #adlisistem #adlitıpbelgeseli
Adli bilimlerin doğuşu ve gelişimini anlatan bu çalışmamız, tarih öncesi çağlardan başlayarak günümüzün ileri teknolojilerine kadar adli tıbbın ve adli bilimlerin gelişimini anlatıyor. Cesetlerden DNA analizine, antik çağın ritüellerinden modern suç çözüm yöntemlerine kadar, adaletin bilimin ışığında nasıl şekillendiğini izleyeceksiniz.
📖 Belgeselde Ele Alınan Başlıklar:
- Tarih öncesi toplumlarda suç ve ceza
- Hammurabi Kanunları ve Mezopotamya’da adalet
- Antik Mısır, Yunan ve Roma'da adli yaklaşımlar
- Orta Çağ’ın mistik adalet anlayışı
- DNA analizleri, balistik ve toksikoloji gibi modern adli bilim teknikleri
- Yapay zeka ve geleceğin adli bilimleri
https://rais.education/wp-content/uploads/2023/07/0290.pdf
https://archives.fbi.gov/archives/about-us/lab/forensic-science-communications/fsc/oct2008/standards/standards01a.pdf
https://archives.fbi.gov/archives/about-us/lab/forensic-science-communications/fsc/april2000/twgcsi.pdf
https://www.universalclass.com/articles/law/history-of-forensic-investigation.htm
https://texial.net/history-of-forensic-science
https://www.crimemuseum.org/crime-library/forensic-investigation/origins-of-forensic-science
https://www.nist.gov/forensic-science
Yapay Zeka Görselleriyle Desteklenmiş:
Bu belgeselde, anlatımı güçlendirmek için yapay zeka ile oluşturulmuş görsellere yer verdik.
Kanalıma üye olmak için http://wedia.link/KaanUnsalAlphanKATIL linkine tıklayabilirsiniz.
Müzik:
Ender Güney https://www.youtube.com/channel/UCHEioEoqyFPsOiW8CepDaYg
Web sitesi: https://lordsofthesounds.com/
Kardeş kanalım:
Mirage Serap Yılmaz https://www.youtube.com/channel/UCRzQKQkZPnUvh9uB60W58bQ
"Mucize diye bir şey yoktur, sadece biz evreni çok az biliyoruz..."
Kaan Ünsal Alphan YouTube Kanalına Hoş Geldiniz. Birbirinden özel içeriklerimizden haberdar olmak için http://wedia.link/kaanunsalalphan linke tıklayarak abone olabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Facebook'tan takip etmek için: https://www.facebook.com/kagan.alphan linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Instagram'dan takip etmek için:
https://www.instagram.com/kaanunsalalphan/?hl=tr linke tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan'ı Twitter'dan takip etmek için: https://twitter.com/KaanUnsalAlphan linke tıklayabilirsiniz.
Bunlar da hoşunuza gidebilir;
Tüm belgesellerimizi izlemek için http://wedia.link/7YDX7 linkine tıklayabilirsiniz.
Şiir ve hikayeleri izlemek için http://wedia.link/JSqvG linkine tıklayabilirsiniz.
Podcastleri izlemek için http://wedia.link/wP3Wo linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan videolarını izlemek için http://wedia.link/le5D1 linkine tıklayabilirsiniz.
Sesli Anlatım videolarını izlemek için http://wedia.link/NALHz linkine tıklayabilirsiniz.
Kaan Ünsal Alphan Kanalı
Gerçeğin peşinde; varlığın tüm bilinmeyenlerini, gün yüzüne çıkmaya çalışan hakikati, hasır altı edilmiş fenomenleri, gizemli olayları, belge, bilgi ve tanıklarıyla ortaya çıkarmaya çalıştığımız belgesellerimizle tarihe not düşüyoruz.
#KaanÜnsalAlphan#adlibilim #adlitıp #adlibilimler #hammurabikanunları #adalet #tarih #adlitıptarihçesi #adlisuççözümü #DNAanalizi #toksikoloji #balistik #yapayzekabelgesel #AIgörseller #yapayzeka #suçveceza #belgesel #tarihibelgesel #adliaraştırma #adaletintarihi #adlisistem #adlitıpbelgeseli
Category
🎥
Kısa filmDöküm
01:24Astronotlar geminin yakınlığında anlaşılmaz ve açıklanamaz birşeyler arıyorlar.
01:26Anıyor.
01:29Yani Alman ırksal araştırma ve eğitim yaklaşık 3500 yıl önce altın çağını yaşamış antik sesler çığlıklara, kurumalara ve telkraf bildirim seslerine uydurdu.
01:40Dünya tarihinin en korkunç seri katiliyle karşılaşmış ilk olarak koridorda 5-6 hafta sonra kameralar geçişi I. Gordiato yöne çıkıyor.
01:50KGB su gibidir, bulunduğu ortama okunara insanın zamanda yorgunluk yapması meselesinin çözülebilir bir mesele olduğu iddiası veriliyor.
01:591 Mart 1932 gecesi ünlü havacı Charles Lindbergh ve eşi Anne Morrow Lindbergh hayatlarının en büyük kâbusuyla yüzleşti.
02:2220 aylık oğulları Charles Junior, New Jersey'deki evlerinden kaçırılmıştı.
02:28Panik ve umutsuzlukla geçen günlerin ardından fidye ödenmesine rağmen çocuk geri dönmedi.
02:34Kısa bir süre sonra minik bedeninin evin yakınlarında bulunduğu haberi tüm ülkeyi yasa boğdu.
02:41Olay yerinde bulunan bir merdiven davanın çözülmesinde kilit bir rol oynayacaktı.
02:47Adli tıp uzmanları merdivenin yapımında kullanılan ahşabın türünü ve marangozluk tekniklerini inceleyerek suçlunun izini sürdü.
02:55Ayrıca fidye paralarının seri numaraları titizlikle kaydedilmişti.
03:00Bu detaylar suçlunun kimliğinin tespit edilmesinde kritik bir rol oynadı.
03:061934'te fidye paralarından biriyle ödeme yapmaya çalışan Bruno Richard Hauptmann yakalandı.
03:14Evinde bulunan ahşap parçaları kaçırma olayında kullanılan merdivenle eşleşiyordu.
03:19Hauptmann Charles Junior'ın kaçırılması ve öldürülmesiyle suçlandı.
03:24Mahkeme sürecinde sunulan kanıtlar suçluluğunu destekler nitelikteydi.
03:29Hauptmann Lindbergh davası olarak bilinen bu olayın tek sanığı olarak yargılandı ve suçlu bulunarak idam cezasına çarptırıldı.
03:39Bu dava suç biliminin detaylara verdiği önemin ve adli bilimin gücünün en iyi örneklerinden biri olarak tarihe geçti.
03:55İnsanlık tarihindeki ilk toplumlar toplumsal düzeni korumak ve çatışmaları önlemek için yazılı olmayan kurallar geliştirdiler.
04:03Ancak bu kuralların ihlaliyle ilgili düzenlemelerin ilk yazılı kanıtları antik uygarlıklarla birlikte ortaya çıktı.
04:11Platon ve Aristoteles suç ve adalet kavramlarını hem felsefi bir tartışma olarak hem de toplumsal düzenin sürdürülebilirliği açısından ele aldılar.
04:20Bu düşünürlerin yaklaşımları suçun bireysel değil toplumsal bir olgu olduğu fikrini temellendirerek günümüz ceza hukukunu etkileyen pek çok temel düşüncenin kaynağı oldu.
04:31Platon adaletin bireysel bir erdem olmanın yanında toplumsal düzenin temel taşı olduğunu savunuyordu.
04:38Devlet adlı eserinde adaleti bir toplumun sağlıklı işlemesi için olmazsa olmaz bir ilke olarak tanımladı.
04:45Platon'a göre bir toplumda her bireyin kendi doğal yeteneklerine uygun bir rol üstlenmesi adaletin en önemli koşuluydu.
04:53Suç bu düzenin bozulmasından kaynaklanırdı.
04:57Ona göre insanlar doğal rollerini terk ettiklerinde veya ahlaki bir bozulma yaşadıklarında suç işleme eğilimine girerdi.
05:05Bu yaklaşım bireyin suça eğilimini toplumsal yapı ve eğitimin eksikliklerine bağlayan ilk felsefi yorumlardan biri oldu.
05:13Platon'un fikirleri özellikle bireylerin suça yönelmesinde eğitim ve ahlaki gelişimin önemine vurgu yaparak
05:20modern ceza hukuku sistemlerinde eğitim ve rehabilitasyon temelli yaklaşımların gelişimine katkı sağladı.
05:27Platon cezalandırmanın intikam için değil suçlunun yeniden topluma kazandırılması
05:32ve toplumun genel refahının korunması amacıyla uygulanması gerektiğini savundu.
05:36Aristoteles ise suç ve ceza kavramlarını daha sistematik bir şekilde ele alarak
05:41toplumsal düzenin sağlanmasında adil bir devletin rolüne dikkat çekti.
05:46Politica ve Nicomacosa Etik adlı eserlerinde adaletin bireyler arasında eşitliği değil,
05:52hak edene hak ettiği kadarını vermeye gerektirdiğini savundu.
05:56Aristoteles'e göre suç bireylerin ahlaki eksikliklerinden ziyade toplumsal eşitsizliklerden kaynaklanıyordu.
06:03Aristoteles orta sınıfın toplumsal düzenin korunmasında kilit bir rol oynadığını vurguladı.
06:09Ona göre zenginlik uçurumunun olduğu bir toplumda adalet sağlanamazdı.
06:14Çünkü bu durum bireyler arasında huzursuzluk ve çatışma yaratırdı.
06:19Orta sınıfın güçlü olduğu bir devlet adaleti ve toplumsal istikrarı daha kolay sağlayabilirdi.
06:25Aristoteles ayrıca cezalandırmada orantılılık ilkesini geliştirdi.
06:29Suçlunun aldığı cezanın işlediği suçun ağırlığıyla uyumlu olması gerektiğini savundu.
06:34Bu ilke modern ceza hukukunda orantılılık prensibi olarak yer bulmuş
06:38ve ceza adaletinin temel taşlarından biri haline gelmiştir.
06:43Toplumsal düzen, eşitlik, eğitim ve orantılılık gibi kavramların
06:47hukuk sistemlerine bu denli güçlü bir şekilde yerleşmesinde
06:50bu iki filozofun katkısı büyüktür.
06:53Bu nedenle bu iki filozofun katkısı büyük.
06:56Bu nedenle günümüz hukuk sistemlerini anlamak ve değerlendirmek için
06:59Platon ve Aristoteles'in fikirleri bir başlangıç noktası olarak kabul edilir.
07:16Ancak adalet kavramı ve suçla mücadele yöntemleri,
07:19antik çağlardan bu yana pratik uygulamalarla da şekillendirilmiştir.
07:23Sümerler'de suçun tespiti tanık ifadelerine ve dini ritüellere dayalı olarak yürütülürdü.
07:29Suçlanan kişiler, rahiplerin gerçekleştirdiği ritüellerle yargılanır
07:33ya da masumiyetlerini kanıtlamak için yemin etmeye zorlanırdı.
07:37Suçun belirlenmesi için kullanılan yöntemlerden biri de fiziksel kanıtlardı.
07:42Çalınan malların bulunması veya suçla bağlantılı bir iz bulunması,
07:46failin kimliğini belirlemek için mücadele edilmiştir.
07:50Tanrılarla bağlantı kurularak gerçeği ortaya çıkarmak,
07:53Sümer adalet sisteminin temel bir parçasıydı.
07:57Cezalar suçun ağırlığına göre belirlenirdi.
08:01Cinayet genellikle failin idam edilmesiyle sonuçlanırdı.
08:06Bu ceza bazen toplumun gözü önünde infaz edilerek caydırıcılık artırılırdı.
08:11Hırsızlık durumunda çalınan malın değerine göre failden tazmin edilirdi.
08:15Hırsızlık durumunda çalınan malın değerine göre failden tazminat istenir,
08:19bazı durumlarda ise fiziksel cezalar uygulanırdı.
08:23Örneğin el kesme cezası bu dönemde yaygındı.
08:27Daha hafif suçlarda ise dayak ya da hapis cezası gibi yöntemler tercih edilirdi.
08:33Tanrılara saygısızlık edenler hem dünyevi cezalarla hem de tanrıların gazabıyla tehdit edilirdi.
08:40Sümer adalet sistemi suçun topluma olan etkisini de göz önünde bulundu.
08:45Bu, tanrıların göz önünde bulundurduğu bir düzen üzerine kurulurdu.
08:58M.Ö. 18. yüzyılda Babil kralı Hammurabi,
09:02insanlık tarihindeki ilk kapsamlı yazılı hukuk sistemlerinden birini oluşturdu.
09:07Hammurabi kanunları göze göz dişe diş prensibi ile tanınır
09:12Örneğin cinayet, hırsızlık ve ticari anlaşmazlıklar için belirgin cezalar içeriyordu.
09:19Bu kanunlar suçun önlenmesi ve toplumsal düzenin korunmasında ilk sistematik adım olarak kabul edilir.
09:26Cinayet kanunlarda en ciddi suçlardan biri olarak tanımlanmış ve faile doğrudan idam cezası verilmiştir.
09:34İnsan hayatını korumak toplumsal düzenin temel taşlarından biri olarak görülüyordu.
09:40Tapınak veya saraya ait malların çalınması da aynı şekilde ağır bir suç sayılmıştır.
09:46Çünkü bu mekanlar toplumun kutsal ve siyasi gücünün birer sembolüydü.
09:51Böyle bir suç işleyenler idamla cezalandırılırdı.
09:55Çocuk kaçırma toplumun devamlılığına yönelik bir tehdit olarak değerlendirildiği için
09:59en ağır cezalardan birine konu olmuş, bu suçu işleyenler de idama mahkum edilmiştir.
10:05Ayrıca mahkeme belgelerinde sahtecilik yapmak veya belgeleri değiştirmek gibi suçlar
10:10adalet sistemini tehdit ettiği için ölümle sonuçlanan cezalarla karşılık bulmuştur.
10:17Kadınların evlilik sırasında eşlerini aldatması da ağır cezalar arasında yer almıştır.
10:23Evli bir kadının zina yapması, aile birliğini ve toplumsal ahlakı bozduğu düşünülerek,
10:27suya atılarak boğulma cezası gerektirirdi.
10:31Aynı durum erkekler için daha hafif cezalarla karşılık bulmuştur.
10:36Kölelik düzenini bozabilecek her türlü eylem, özellikle kölelerin kaçmasına yardım etmek,
10:41toplumun ekonomik dengesine tehdit olarak görülmüş ve bu suçu işleyenler de idam cezasıyla karşılaşmıştır.
10:48Toplumun dini ve ahlaki düzenine zarar verebilecek büyücülük veya başkalarını büyücülükle suçlama gibi durumlar da
10:54en sert yaptırımlara konu olmuş, suçlu bulunan kişiler idam edilmiştir.
11:01Mülkiyet haklarına büyük önem veren Babil toplumunda bir başkasına ait mal üzerine haksız yere hak iddia etmek de
11:07ağır suçlardan biri olarak kabul edilmiş ve fail ciddi cezalarla karşılaşmıştır.
11:13Genel olarak Hammurabi kanunları suç ve ceza arasında doğrudan bir ilişki kurmuş,
11:18suçun ağırlığına uygun olarak cezaların uygulanmasını eses almıştır.
11:23Ancak bu sistemde cezalar bireylerin toplumsal statüsüne göre farklılık gösterebiliyor
11:28ve adalet anlayışı dönemin hiyerarşik yapısına uygun şekilde şekilleniyordu.
11:34Hammurabi kanunları döneminde suçun tespiti ve suçlunun belirlenmesi
11:38dönemin dini inançlarına, tanıklıklara ve sınama yöntemlerine dayanıyordu.
11:44Adalet doğrudan bir yargı sürecine dayanmaktan çok toplumu düzen altında tutmayı amaçlayan pratiklerle sağlanıyordu.
11:51Suçların belirlenmesinde en sık başvurulan yöntemlerden biri tanık ifadeleriydi.
11:57Bir suç işlendiğinde olay yerinde bulunan ya da suç hakkında bilgi sahibi olan kişiler mahkemeye çağrılır
12:03ve yemin ettirilerek ifadeleri alınırdı.
12:06Tanıkların doğruyu söylemesi adaletin işleyişinde büyük önem taşıyordu.
12:11Ancak tanıkların dürüstlüğü her zaman garanti edilemezdi.
12:15Bu süreçte dini sınama ritüelleri de suçlunun belirlenmesinde önemli bir rol oynuyordu.
12:21Bu süreçte dini sınama ritüelleri Mezopotamya'da suçlunun belirlenmesinde önemli bir araç olarak kabul edilirdi.
12:29Özellikle tanrısal adaletin tezahürü olarak görülen su sınaması ritüeli dikkat çekecekti.
12:35Bu yöntemde suçlanan kişi suya atılırdı.
12:38Eğer kişi su yüzeyinde kalırsa tanrıların onu suçlu olarak damgaladığına inanılırdı.
12:44Batması ise masum olduğunun bir göstergesi olarak yorumlanırdı.
12:48Suyun bu şekilde karar verici bir güç olarak görülmesi tanrısal adaletin doğal unsurlar aracılığıyla işlediği inancından kaynaklanıyordu.
12:57Bu yaklaşım İslam kültüründeki toprağın günahkar bir kişiyi kabul etmemesi inancına benzer bir düşünceyi yansıtır.
13:04İslam'da bir kişinin günahkarlığı bazen toprak tarafından reddedilmesiyle sembolize edilir.
13:10Örneğin toprak bile kabul etmez gibi ifadelerle bu inanış dile getirilir.
13:15Mezopotamya'da da benzer şekilde suyun suçlu kişiyi yüzeyde tutarak ya da masumu batırarak tanrıların iradesini ortaya koyacağı düşünülürdü.
13:25Ayrıca suçlanan kişiler yemin ettirilerek tanrılardan korkmaları sağlanır ve bu şekilde gerçeği söylemeleri teşvik edilirdi.
13:34Suçların belirlenmesinde kullanılan bir diğer yöntem fiziksel kanıtların değerlendirilmesiydi.
13:40Ancak bu modern anlamda adli tıp veya bilimsel analize dayanmıyordu.
13:46Daha çok çalınan malların bulunması ya da suçun izlerini taşıyan bir nesnenin varlığı gibi dolaylı kanıtlara dayanıyordu.
13:53Hammurabi kanunları bu tür durumlar için sıkı düzenlemeler getirmişti.
13:58Örneğin çalınan bir malın başka bir kişide bulunması durumunda bu malın asıl sahibine iadesi ve suçlunun cezalandırılması hükme bağlanmıştı.
14:07Bunun yanında suçların belirlenmesi sırasında sanıkların davranışları da gözlemlenirdi.
14:13Suçlanan kişinin sergilediği şüpheli tavırlar ya da itirafı mahkeme kararlarında etkili olabiliyordu.
14:20Ancak bu tür değerlendirmeler oldukça öznel ve yanıltıcı olabilirdi.
14:26Hammurabi kanunları döneminde adaletin sağlanmasındaki temel amaç toplumun genel huzurunu korumaktı.
14:32Bu nedenle suçlu olduğu düşünülen kişinin itirafı alınamadığında ya da kesin deliller bulunamadığında bile cezalar verilebiliyordu.
14:41Adalet anlayışı günümüz standartlarına göre oldukça sert ve ilkel sayılabilecek yöntemlere dayanıyordu.
14:48Buna rağmen bu sistem dönemin sosyal düzenini sağlamak ve toplumu kontrol altında tutmak için etkili bir araç olarak işlev görmüştü.
14:57Bu yöntemler insanlığın adalet arayışının erken dönemlerde nasıl şekillendiğini ve zamanla daha sistematik hale geldiğini anlamamıza yardımcı olmaktadır.
15:08Antik Mısır'da da suç hem topluma hem de tanrılara karşı bir ihlal olarak görülürdü.
15:27Adli vakalar genellikle rahipler tarafından yönetilen mahkemelerde karara bağlanırdı.
15:33Suçlunun cezalandırılması tanrıları memnun etmek ve toplumsal huzuru sağlamak için önemli bir ritüel olarak kabul edilirdi.
15:41Maat, adalet, düzen ve dengeyi temsil ederdi.
15:45Antik Mısır'da en ağır suçlar arasında cinayet, kutsal mekanlara saygısızlık, hırsızlık ve devlete ihanet yer alıyordu.
15:54Cinayet doğrudan bir kişinin hayatına kastettiği için en ağır suçlardan biri olarak görülürdü
15:59ve suçlular çoğunlukla idam cezasına çarptırılırdı.
16:04Aynı şekilde kutsal tapınaklardan veya tanrılara adanmış eşyalardan hırsızlık yapmak,
16:09tanrılara hakaret ve topluma zarar vermek olarak değerlendirildiğinden ciddi bir suç olarak kabul edilirdi.
16:16Devlete karşı işlenen suçlar, örneğin casusluk ya da hükümet yetkililerine yönelik tehditler,
16:21düzeni bozduğu ve toplumu tehlikeye attığı için en ağırı cezalara konu olurdu.
16:27Suçların tespiti Antik Mısır'da da genellikle tanık ifadelerine ve suç mahallinde bulunan kanıtlara dayanırdı.
16:36Suçlunun tespiti için başvurulan yöntemlerden biri de tanrılara danışmak
16:40ya da rahipler tarafından gerçekleştirilen ritüellerle gerçeği ortaya çıkarmaktı.
16:46Örneğin suçlanan kişinin tanrıların huzurunda yemin etmesi istenirdi.
16:51Eğer kişi suçluysa tanrılar tarafından lanetleneceğine inanılırdı.
16:56Bu tür dini ritüeller halkın adalet sistemine güvenini artırır ve suçluların korkuyla doğruyu söylemesini sağlardı.
17:04İdam cezası çoğu zaman suçlunun halka açık bir alanda infaz edilmesi şeklinde uygulanır
17:09ve diğer bireyler için caydırıcı bir mesaj verilirdi.
17:13Kutsal mekanlara ya da tanrılara hakaret eden suçlular,
17:16ölüm cezasının yanı sıra genellikle sonsuz lanetle tehdit edilirdi.
17:21Hırsızlık suçunda ise çalınan malın çok değerli olması durumunda failin elleri kesilirdi.
17:27Daha hafif durumlarda ise kırbaç cezası uygulanırdı.
17:31Bazı durumlarda suçluların suçu itiraf etmeleri için fiziksel zorlamalar veya işkence yöntemleri kullanılıyordu.
17:39Bunun yanı sıra suçlanan kişinin suçsuzluğunu kanıtlaması için çeşitli sınama yöntemlerine başvurulurdu.
17:46Toplum tanrılara olan inançları sayesinde adaleti kutsal bir görev olarak kabul ederken,
17:51bu sistem sosyal uyumu ve düzeni sürdürmek için etkili bir araç işleri görüyordu.
18:08Roma İmparatorluğu hukuk tarihinde önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilir
18:13ve geliştirdiği hukuk sistemi modern hukuk anlayışının temellerini oluşturmuştur.
18:18Roma hukukunun bu kadar etkili ve kalıcı olmasının temel nedenlerinden biri esnek ve mantıksal yapıya sahip olmasıdır.
18:26Bu sistem farklı toplumsal grupların ve farklı zamanların ihtiyaçlarına göre uyarlanabilir bir yapıdaydı.
18:3312 Levha Kanunları Roma'nın yazılı ilk hukuk düzenlemeleri olarak halkın tüm kesimlerini kapsayan
18:39ve suçlar ile cezalar konusunda netlik sağlayan kurallar içeriyordu.
18:44Bu kanunlar Roma vatandaşlarının haklarını ve sorumluluklarını açıkça tanımlayarak adaletin temelini oluşturdu.
18:52Yemin Roma toplumunda çok ciddi bir ritüeldi ve yalan yere yemin eden kişilerin tanrılar tarafından cezalandırılacağına inanılırdı.
19:01Fiziksel kanıtlar ise suç mahallindeki eşyalar, çalınan mallar veya kurbanın vücudundaki yaralar gibi unsurlardan oluşurdu.
19:09Cezalar suçun ağırlığına ve toplum üzerindeki etkisine göre belirlenirdi.
19:15Örneğin cinayet en ağır suçlardan biri olarak kabul edilirdi ve genellikle failin idam edilmesiyle sonuçlanırdı.
19:22İdam bazen gladiyatör oyunlarında halka açık bir şekilde gerçekleştirilerek caydırıcılık sağlanmaya çalışılırdı.
19:30Ayrıca suçun bir köle ya da özgür bir kişiye karşı işlenmesi gibi durumlar cezaların şiddetini etkilerdi.
19:37Kölelere karşı işlenen suçlar genellikle daha hafif cezalarla sonuçlanırken,
19:41özgür bir Roma vatandaşına karşı suç işlemek daha ciddi yaptırımlara yol açardı.
19:47Hırsızlık, özellikle tapınaklardan veya kamuya ait mallardan yapılan çalmalar ağır bir suç olarak kabul edilirdi.
19:55Çalınan malların üç katı değerinde tazminat ödenmesi gerekiyordu.
20:00Suç tekrarlandığında ise fail kölelik cezasına çarptırılabilirdi.
20:04Kamu güvenliğini tehdit eden dolandırıcılık ve sahtekarlık gibi suçlar hapis cezası ya da sürgünle cezalandırılırdı.
20:12Roma'da sürgün cezası özellikle üst sınıflar için ağır bir yaptırımdı.
20:17Çünkü bireylerin sosyal statüsü ve itibarı ciddi şekilde zedelenirdi.
20:23Lex talionis yani misilleme kanunu ilkesi suçlunun işlediği suça uygun bir ceza almasını öngörüyordu.
20:31Ancak Roma hukuk sistemi bu ilkeyi esnek bir şekilde uygulayarak kişisel intikamların önüne geçmeye çalıştı.
20:38Özellikle cinayet gibi ciddi suçlarda aileler arasında kan davalarını önlemek amacıyla suçluların yargılanması devlet tarafından kontrol edilirdi.
20:49Roma hukukunun günümüze kadar etkili olmasının temel nedenlerinden biri de yazılı ve sistematik bir şekilde düzenlenmiş olmasıdır.
20:57Roma kanunları Orta Çağ'da Corpus Juris Civilis adıyla Bizans İmparatoru I. Justinianus tarafından derlenmiş ve Avrupa'daki modern hukuk sistemlerinin temelini oluşturmuştur.
21:09Bu kanunlar özel mülkiyetin korunması, borçların düzenlenmesi ve ceza hukuku gibi birçok alanda standartlar belirlemiş ve Rönesans döneminde yeniden canlanarak Batı dünyasında etkisini sürdürmüştür.
21:22Bugün birçok ülkenin medeni ve ceza hukuk sisteminde Roma hukukunun izleri açıkça görülebilir.
21:38Orta Çağ'da suç Tanrı'ya karşı işlenmiş bir günah olarak görülüyordu.
21:43Hristiyanlığın etkisiyle suç işleyen bireylerin şeytan tarafından yönlendirildiği ve ruhlarının kötülükle kuşatıldığına inanılıyordu.
21:52Bu nedenle suçlular aynı zamanda ruhlarını arındırmak ve toplumu şeytanın etkilerinden temizlemek için cezalandırılıyordu.
22:00Ancak cezalandırma yöntemleri çoğu zaman aşırı şiddet içeriyordu ve caydırıcılık kadar dini bir ritüel niteliği de taşıyordu.
22:08Orta Çağ'da en ağır suçlar arasında dine hakaret, büyücülük, zina, cinayet ve sapkınlık yer alıyordu.
22:16Dine hakaret eden ya da kilisenin otoritesine meydan okuyan kişiler doğrudan Tanrılara karşı bir tehdit olarak algılanır ve genellikle ölümle cezalandırılırdı.
22:26Büyücülük ise doğaüstü güçlerle iş birliği yapma ve toplumda kaos yaratma suçlamasıyla ağır bir ihlal olarak kabul edilirdi.
22:34Bu suçlama genellikle kadınlara yöneltilir ve suçlanan kişiler çoğu zaman hiçbir somut delil olmaksızın cezalandırılırdı.
22:42Zina toplumsal ahlakı ve aile yapısını bozduğu için hem erkekler hem de kadınlar için ciddi sonuçlara yol açardı.
22:50Sapkınlık suçlamaları ise genellikle dini inançlardan sapma veya kilise öğretilerine aykırı davranışlarda bulunmayı içerirdi.
22:59Suçların ve suçluların tespiti genellikle kilisenin ve dini otoritelerin kontrolündeki mahkemelerde gerçekleşirdi.
23:07Bu süreçlerde tanık ifadeleri önemli bir rol oynardı.
23:10Ancak suçun kanıtlanması için fiziksel veya mistik sınama yöntemlerine başvurulurdu.
23:16Tanrısal sınama olarak bilinen yöntemler suçlunun masumiyetini veya suçluluğunu göstermek için kullanılırdı.
23:23Örneğin suçlanan kişiye kızgın bir demir tutturularak yaraların iyileşip iyileşmediği gözlemlenir ya da soğuk suya atılarak masumiyetini kanıtlaması beklenirdi.
23:34Eğer kişi batarsa masum, yüzeye çıkarsa suçlu kabul edilirdi.
23:39İdam cezaları ise genellikle toplumun gözü önünde gerçekleştirilir ve halkı suç işlemekten caydırmayı amaçlardı.
23:48Orta Çağ'ın en korkunç idam yöntemlerinden biri kazığa bağlanarak yakılmaktı.
23:54Bu yöntem özellikle büyücülük ve dine hakaret suçlamasıyla mahkum edilen kişiler için kullanılırdı.
24:00Halkın önünde yakılmak, suçlunun hem fiziksel hem de ruhsal olarak arındırıldığına inanılan bir ritüel olarak görülürdü.
24:09Ayrıca suçluların asılması, parçalanması veya tekerlek işkencesine maruz bırakılması da yaygındı.
24:16Tekerlek işkencesinde suçlunun kemikleri kırılır ve vücudu tekerlek üzerinde sergilenirdi.
24:23Sapkınlık ve ihanet gibi suçlarda ise kafa kesme ve dört parçaya ayırma gibi yöntemler uygulanırdı.
24:30Bu cezalandırma yöntemleri toplumu kontrol altında tutmayı ve dine otoriteyi güçlendirmeyi amaçlıyordu.
24:37Suçların dini ve mistik bir temele dayandırılması adaletin sağlanmasında kilisenin gücünü artırırken
24:43cezalandırma süreçleri halk üzerinde derin bir korku ve itaat duygusu yaratıyordu.
24:49Ortaçağ adalet sistemi dini inançların ve toplumsal düzenin koruyucusu olarak sert ve genellikle insanlık dışı cezalarla anılmaya devam etmiştir.
25:00İNTRODÜKSAL MÜZİK
25:11Suçların tanrısal iradenin dışında somut kanıtlara ve bilimsel yöntemlere dayalı olarak çözülmesi fikri
25:17adalet arayışında yeni bir dönemin kapılarını açmıştır.
25:21Bu anlayış adli tıp ve sistematik suç incelemesi gibi disiplinlerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır.
25:28Xi Yuan Lu adlı eser adli tıp tarihindeki ilk kapsamlı yazılı kaynak olarak kabul edilir
25:34ve ölüm nedenlerini anlamak için kullanılan yöntemleri ayrıntılı bir şekilde açıklar.
25:40Bu eser ölülerin üzerinde yapılan incelemelerin nasıl gerçekleştirileceğine dair rehberlik sunmuş,
25:45özellikle cinayet ve zehirlenme fakalarının aydınlatılmasında önemli bir rol oynamıştır.
25:51Adli tıp bu dönemde suçları çözmenin yanı sıra yanlış hükümlerin önüne geçmek için de kullanılmaya başlanmıştır.
25:58Antik Çin'de özellikle şüpheli ölümlerle ilgili olarak cesetler üzerinde dikkatli incelemeler yapılırdı.
26:05Örneğin yara izleri, boğulma belirtileri ve zehirlenme etkileri gibi fiziksel bulgular
26:10suçun aydınlatılmasında önemli kanıtlar olarak değerlendirilirdi.
26:15Zehirlenme vakalarında ölüm nedenini anlamak için mide içeriği ve diğer vücut sıvıları analiz edilirdi.
26:22Örneğin arsenik zehirlenmesinde kullanılan yöntemler renk değişimlerine ve doku tahribatına dayalıydı.
26:29Bu tür incelemeler dönemin koşullarına göre oldukça ileri bir bilimsel anlayışa işaret eder.
26:36Avrupa'da ise Adli tıbbın gelişimi daha çok 12. yüzyıldan itibaren başladı.
26:42Bu dönemde özellikle İtalya ve Fransa'da şüpheli ölümlerle ilgili otopsiler yapılmaya başlandı.
26:49Bu otopsiler genellikle dini otoriteler tarafından onaylanan bir ritüel niteliğindeydi
26:54ve ölümün doğal mı yoksa cinayet sonucu mu olduğunu anlamaya amaçlıyordu.
27:00Papa III. Innocentius'un 13. yüzyılda otopsilere izin veren bir karar alması
27:05Adli tıbbın Avrupa'daki gelişimi için önemli bir dönüm noktası olmuştur.
27:11Orta çağda Avrupa'da ölüm nedenlerini belirlemek için kullanılan yöntemler
27:15genellikle o dönemin sınırlı bilgi birikimi ve dini inançlarıyla şekillenmişti.
27:21Cesetlerdeki morluklar, yara izleri ve boğulma belirtileri dikkatle incelenirdi.
27:26Ancak bu süreçler daha çok gözleme dayalıydı ve bilimsel bir sistematiğe sahip değildi.
27:32Örneğin cinayet kurbanlarının failin adını söyleyebilmesi için yaralarının üzerine dualar okunması
27:38veya ruh çağırma ritüelleri yapılması gibi uygulamalar yaygındı.
27:43Adli tıp o dönemin mistik ve dini yaklaşımlarıyla iç işe geçmişti.
27:48Bu bilim orta çağ boyunca yavaş bir gelişim göstermesine rağmen özellikle şehirlerdeki
27:53yoğun nüfus ve artan suç oranları nedeniyle giderek daha önemli bir alan haline gelmiştir.
27:59Tıp bilgisi olan kişiler, özellikle doktorlar ve cerrahlar,
28:02şüpheli ölümlerle ilgili incelemelerde sıkça görev almışlardır.
28:07Bu uzmanlar ölü bedenler üzerindeki izlerin cinayet, kazara ölüm
28:11veya doğal bir nedene bağlı olup olmadığını anlamaya çalışmışlardır.
28:16Özellikle İtalya'da adli tıp üniversitelerde öğretilmeye başlanmış
28:20ve bu alandaki bilgi birikimi diğer Avrupa ülkelerine yayılmıştır.
28:26Toksikoloji adli tıbbın önemli bir alt dalı olarak orta çağda gelişmeye başlamıştır.
28:32Zehirlenme vakalarının sıkça yaşandığı bu dönemde
28:35özellikle hükümdarların ve soyluların korunması amacıyla
28:38zehir tespiti konusunda ciddi çalışmalar yapılmıştır.
28:42Zehirlerin insan vücudu üzerindeki etkilerini incelemek için kullanılan yöntemler
28:47sonraki dönemlerde adli tıbbın temel taşlarını oluşturmuştur.
28:52Orta çağın sonunda adli tıp suçların çözümünde daha yaygın bir şekilde kullanılmaya başlanmış,
28:58bu süreçte hem bilimsel hem de dini otoriteler önemli roller üstlenmiştir.
29:03Ancak adli tıbbın gelişimi bu dönemde daha çok bireysel çabalar
29:07ve yerel yönetimlerin ihtiyaçları doğrultusunda ilerlemiştir.
29:11Sistematik bir bilim haline gelmesi ise daha sonraki yüzyıllarda mümkün olmuştur.
29:17Bu dönemde yapılan çalışmalar modern adli tıbbın temellerini atmış
29:21ve suçların çözümünde bilimin rolünü giderek daha önemli bir hale getirmiştir.
29:33Aydınlanma çağı insanın özgür iradesi ve akıl sahibi bir varlık olarak yeniden tanımlanmasını sağladı.
29:41Suç artık bireyin çıkar sağlamak amacıyla yaptığı rasyonel bir eylem olarak görülmeye başlandı.
29:48Bu dönemde cezanın amacı suçun birey için kârsız hale getirilmesiydi.
29:54Montesquieu'nun Kanunların Ruhu Üzerine adlı eseri,
29:58Montesquieu'nun Kanunların Ruhu Üzerine adlı eseri,
30:01suçların cezalandırılmasından çok önlenmesine vurgu yaparken,
30:05Cesare Beccaria'nın Suçlar ve Cezalar Üzerine adlı eseri,
30:08eğitimin suçları önlemede en etkili araç olduğunu savundu.
30:1419. yüzyılda doğa bilimlerinin toplumsal olgulara uygulanmaya başlanması,
30:19suç biliminin gelişiminde bir dönüm noktası oldu.
30:23Bu dönemde iki önemli isim ortaya çıktı.
30:25Cesare Lombroso.
30:28Lombroso, antropolojik suç teorisini geliştirerek suçluların belirli fiziksel özelliklere sahip olduğunu
30:34ve bu özelliklerin suç işlemeye yatkınlık gösterebileceğini öne sürdü.
30:39Örneğin çıkık elmacık kemikleri, geniş çene ve asimetrik yüz hatlarını suçlulukla ilişkilendirdi.
30:46Ancak bu teori bilimsel dayanaktan yoksun olduğu gerekçesiyle eleştirildi.
30:52Adolf Ketele suçun toplumsal bir olgu olduğunu savundu ve istatistiksel analiz yöntemlerini kriminolojiye uyguladı.
31:01Ona göre suç bireysel değil çevresel ve sosyal faktörlerin bir sonucuydu.
31:06Bu iki yaklaşım kriminolojinin antropolojik ve sosyolojik akımlarını oluşturdu.
31:22Modern kriminoloji yani suç bilimi suçun nedenlerini anlamak için biyolojik, psikolojik, çevresel ve toplumsal faktörlerin bir kombinasyonunu dikkate alır.
31:34Aynı zamanda suç bilimi ve adli tıp birbirini tamamlar.
31:39Adli tıp fiziksel kanıtların bilimsel yöntemlerle analiz edilmesine içerir.
31:45Parmak izi analizi, DNA teknolojisi ve toksikoloji gibi alanlar suç çözümünde devrim yaratmıştır.
31:52Kriminoloji veya suç bilimi suçun toplumsal kökenlerini ve önleme yöntemlerini araştırır.
31:59Montesquieu'nun suç önleme fikirleri ve Beccaria'nın eğitime yaptığı vurgu bu disiplinin temel taşlarını oluşturur.
32:06Bu gelişmeler ışığında modern ceza hukukunun en dikkat çekici ve hayati alanlarından biri olan cinayet soruşturması, bilimsel yöntemlerin yoğun bir şekilde uygulandığı bir süreç haline gelmiştir.
32:18Çünkü cinayet bir bireyin yaşam hakkını ihlal etmekle kalmaz, toplumsal düzeni ve güvenliği derinden sarsar.
32:26Bu nedenle bir cinayet işlendiği tespit edildiğinde adli tıp bilimsel yöntemlerle,
32:32Bu nedenle bir cinayet işlendiği tespit edildiğinde adli ve kolluk kuvvetleri oldukça sistematik bir süreç izler.
32:39Bu süreç tarihsel olarak gelişen yöntemlerin ve teknolojinin katkısıyla çok daha titiz ve ayrıntılı bir hale gelmiştir.
32:47Antik dönemlerde suçlunun belirlenmesinde tanrısal sınama ritüelleri ya da tanıklara dayalı basit yaklaşımlar kullanılırken,
32:54bugün cinayet soruşturmaları karmaşık bilimsel analizler, multidisipliner işbirliği ve ileri teknolojiye dayanır.
33:03Cinayet soruşturmasının ilk aşamasında olay yeri tespit edilir ve güvenliğin sağlanmasıyla süreç başlar.
33:10Bu noktada delillerin bozulmaması için alan dikkatle izole edilir ve detaylı bir şekilde belgelenir.
33:17Ardından fiziksel kanıtların toplanması, tanık ifadelerinin alınması ve kurbanın kimliğinin belirlenmesi gibi kritik adımlarla devam eder.
33:26Her bir adımda adaletin sağlanması için izlenecek yol bilimsel prensiplere dayandırılır.
33:32Bunların yanı sıra adli tıp otopsiyle ölüm nedenini ve zamanını belirlerken kriminal laboratuvarlar fiziksel ve biyolojik kanıtları analiz eder.
33:41Bu süreçte parmak izi, DNA, balistik incelemeler ve toksikoloji gibi yöntemler cinayetin nasıl işlendiğini ve failin kim olabileceğini anlamak için kullanılır.
33:52Olay yerindeki delillerin özenle toplanıp analiz edilmesi adaletin sağlanmasında kritik bir rol oynar.
33:59Cinayet soruşturmasında bir diğer önemli aşama suçun yeniden inşasıdır.
34:04Olay yeri bulguları, otopsi raporları ve tanık ifadeleri birleştirilerek cinayetin nasıl işlendiği, suçlunun motivasyonu ve suçun zaman çizergesi oluşturulur.
34:15Bu süreç suçun aydınlatılmasında olduğu kadar suçun hukuki süreçte sunulması açısından da büyük önem taşır.
34:24Faili meçhul bir cinayet soruşturması cesedin bulunmasıyla başlayan sistematik bir süreçtir.
34:30Örneğin ormanda bulunan bir ceset ihbarı üzerine ilgili birimler hızla harekete geçer.
34:36İlk olarak polis ekibi olay yerine ulaşır ve alanın güvenliğini sağlar.
34:41Amaç hem halkın olay yerine erişimini engellemek hem de delillerin bozulmasını önlemektir.
34:47Olay yerine gelen ekipler alanı emniyet şeridiyle çevirerek yetkili personel dışında kimsenin girmemesini sağlar.
34:54İlk inceleme olayın genel bir değerlendirmesini içerir.
34:59Bu aşamada cesedin yeri, durumu ve çevresindeki unsurlar gözlemlenir.
35:04Olay yerine ait ilk fotoğraflar ve videolar çekilir.
35:08Çevredeki ayak izleri, araç lastik izleri veya yerdeki sürüklenme izleri gibi ipuçları tespit edilir.
35:15Tanıklar varsa olay yerinden uzaklaştırılmadan önce ilk ifadeleri alınır.
35:20Ceset adlı tıp uzmanı veya olay yeri inceleme ekibinin bir üyesi tarafından incelenir.
35:25Bu ilk değerlendirme sırasında cesedin bulunduğu pozisyon, giydiği kıyafetler ve üzerindeki yara izleri kaydedilir.
35:33Vücutta görülebilen travma, kan izleri, savunma yaraları veya boğulma belirtileri gözlemlenir.
35:40Ölüm zamanı hakkında kaba bir tahmin yapılır.
35:44Örneğin cesedin serkleşme durumu veya çevresel etkiler.
35:48Olay yerinde bulunan her şey potansiyel bir delil olarak değerlendirilir.
35:53Her delil özenle toplanır, etiketlenir ve kayıt altına alınır.
35:58Cesetle temas etmiş olabilecek bitki kalıntıları, toprak, kan damlaları gibi biyolojik materyaller,
36:04sigara izmaritleri, ayakkabı izleri veya lastik izleri gibi izler,
36:08ipler, bantlar veya boğulma işaretleri varsa kullanılan malzemeler.
36:14Toplanan her bir delil zincirleme bir sorumluluk süreciyle laboratuvar analizine gönderilmek üzere güvence altına alınır.
36:23Ormanlık bir alanda çevresel faktörler cinayetin çözümünde önemli ipuçları sağlar.
36:29Çevrede bulunan ağaç dallarındaki kırılma izleri cesedin taşınmış olabileceğine dair ipucu olabilir.
36:36Yapraklardaki kan izleri veya yerdeki bozulmuş toprak suçun işlendiği noktayı belirlemeye yardımcı olabilir.
36:43Böcekler veya hayvanların ceset üzerindeki etkileri ölüm zamanını anlamak için adli entomoloji yöntemleriyle incelenir.
36:51Her delil özel ekipman ve uygun koruma yöntemleri kullanılarak toplanır.
36:56Kanıtların bütünlüğünü korumak adına parmak izi veya DNA gibi hassas deliller için steril eldivenler ve araçlar kullanılır.
37:05Deliller numaralandırılır, fotoğraflanır ve rapora işlenir.
37:10Ceset ölüm nedeni ve zamanı hakkında daha detaylı inceleme yapılmak üzere adli tıp kurumuna taşınır.
37:17Son olarak olay yerindeki tüm bulguların bir özeti hazırlanır.
37:21Bu rapor cesedin bulunduğu konumu, çevresel delilleri ve ceset üzerindeki ilk tespitleri içerir.
37:28Polis ve savcıların soruşturmayı yönlendirmesi için temel bilgi sağlar.
37:34Modern adli bilimde görsel ve dijital kanıtlar bir suçun çözümünde kritik bir rol oynar.
37:40Bu kanıt türleri olay yeri incelemelerindeki geleneksel fiziksel delilleri tamamlar ve soruşturmalara derinlik kazandırır.
37:48Özellikle güvenlik kameraları, cep telefonu verileri ve diğer dijital cihazlardan elde edilen bilgiler,
37:54olayların kronolojisini oluşturmak ve suçluların izini sürmek için benzersiz bir kaynak sunar.
38:01Güvenlik kameraları bir olayın gerçekleştiği anda bölgedeki hareketleri kaydederek suçun nasıl işlendiğini belirlemede kritik bir rol oynar.
38:10Örneğin şüphelilerin olay yerine giriş-çıkış zamanları, kullandıkları araçlar ve davranışları incelenir.
38:17Günümüzde yapay zeka destekli yüz tanıma sistemleri kamera görüntülerindeki kişilerin kimliğini belirleyebilir
38:23ve bu da şüphelilerin tespit edilmesini kolaylaştırır.
38:27Kamera görüntülerinin doğru zaman etiketleriyle kaydedilmesi,
38:30olayın zamanlamasına ilişkin yanlış yorumları önler ve alibi iddialarını doğrulamak veya çürütmek için kullanılır.
38:39Web telefonları, GPS verileri sayesinde şüphelinin olay sırasındaki konumunu doğrulayabilir.
38:46Telefonun sinyal verdiği baz istasyonları da kişinin bulunduğu bölgedeki daraltmada kullanılır.
38:52Telefon üzerinden yapılan görüşmeler, metin mesajları ve internet aramaları şüphelinin suçla bağlantısını ortaya koyabilir.
39:00Özellikle şifreli mesajlaşma uygulamalarında yapılan konuşmaların çözülmesi kritik bilgiler sağlar.
39:07Telefon ve bilgisayar gibi cihazlarda bulunan dosyalar, fotoğraflar ve videolar,
39:11suçla ilgili planlama, kanıt saklama veya işbirliği izlerini gösterebilir.
39:17Sosyal medya hesapları, şüphelilerin olay öncesi ve sonrası davranışlarını izlemek için önemli bir kaynaktır.
39:24Anlatılması delil olarak kullanılır.
39:27Şüpheli ve potansiyel suç ortakları arası olabilir.
39:31Hasar görmüş veya silinmiş dijital veriler adli bilişim uzmanları tarafından kurtarılabilir.
39:38Bu süreçte cihazların hafızasına erişmek için özel yazılımlar ve donanımlar kullanılır.
39:44Kamera görüntülerinin veya dijital belgelerin değiştirilip değiştirilmediği adli bilişim teknikleriyle doğrulanır.
39:52Manipüle edilmiş içerikler genellikle izler bırakır ve bu izler uzmanlarca tespit edilebilir.
39:59Dijital kanıtların toplanması ve kullanılması sıkı yasal düzenlemelere tabidir.
40:05Mahkeme kararı olmadan elde edilen dijital veriler hukuki süreçte geçersiz sayılır.
40:11Gizlilik hakları ve veri kuruma yasaları dijital kanıtların toplanmasında ve işlenmesinde etik sınırların belirlenmesini sağlar.
40:19Olay yeri inceleme ve otopsi süreçlerinin doğru ve tutarlı bir şekilde yürütülmesi için birçok uluslararası kuruluş ve standart geliştirilmiştir.
40:28Bu standartlar kanıtların güvenilirliğini ve adli süreçlerdeki kabul edilebilirliğini artırmayı hedefler.
40:35Özellikle Interpol gibi uluslararası kuruluşlar ile FBI gibi belirli ülkelerin önde gelen adli tıp ve kolluk kuvvetlerinin yöntemleri,
40:43dünya genelinde rehber alınan uygulamalar olarak öne çıkar.
40:49Uluslararası standartlar adli bilimlerde küresel tutarlılık sağlamayı amaçlar.
40:55Bu standartlar aynı zamanda savaş suçları, insan hakları ihlalleri ve terörizm gibi uluslararası meselelerde de kritik bir rol oynar.
41:04Delillerin doğru bir şekilde toplanması ve analiz edilmesi hem suçluların adalet önüne çıkarılmasını hem de masumların korunmasını sağlar.
41:14Otopsi, insan vücudunun ölüm nedenini anlamak ve suçların çözümünde delil sağlamak için yapılan en eski ve en önemli adli tıp uygulamalarından biridir.
41:25Tarihsel olarak otopsi, insan vücudunu anlama çabalarının bir sonucu olarak doğmuş ve zamanla bilimsel bir disipline dönüşmüştür.
41:34Bu süreçte önemli keşifler yapılmış ve devrim niteliğinde yöntemler geliştirilmiştir.
41:39Otopsi Antik Yunan ve Roma'da başlamıştır.
41:43Ancak bu dönemde otopsi daha çok dini ve ritüel amaçlarla yapılırdı ve bilimsel bir temele oturtulmamıştı.
41:50Antik Yunan'da Hipokrat, insan vücudunu inceleyerek hastalıkların doğal nedenlerini anlamaya çalıştı.
41:57İlk sistematik otopsiler İskenderiye'deki Herofilos ve Erasistratos gibi anatomistlerle başladı.
42:04Herofilos insan vücudundaki organların işlevlerini incelemiş ve sinir sistemine dair önemli bulgular ortaya koymuştur.
42:13Orta çağda otopsi dini otoriteler tarafından genellikle yasaklanmıştı.
42:18Çünkü insan vücudunun kutsal olduğu ve bozulmaması gerektiği düşünülüyordu.
42:23Bu nedenle otopsi Avrupa'da uzun bir süre boyunca uygulama alanı bulamadı.
42:29Ancak İslam dünyasında bilimsel çalışmaların yoğunluğu sayesinde otopsi bir süre daha ilerleme kaydetti.
42:36İbn-i Sina gibi bilim insanları anatomi ve patoloji konularında önemli eserler verdi.
42:42Özellikle cesetlerin incelenmesi yoluyla hastalıkların teşhis edilmesine yönelik çalışmalar yaptı.
42:58Rönesans döneminde otopsi bilimsel yöntemin uygulanmaya başlanmasıyla birlikte büyük bir ivme kazandı.
43:0516. yüzyılda Andreas Vesalius'un De humani corporis fabrica, insan vücudunun yapısı üzerine adlı eseri anatomi biliminde bir devrim yarattı.
43:15Vesalius insan vücudunun detaylı anatomik incelemesini yaptı ve otopsiyi bilimsel bir temele oturtarak tıbbın modernleşmesinde öncülük etti.
43:25Vesalius'un çalışmaları otopsinin insan anatomisini öğrenmek için de önemli bir araç olduğunu gösterdi.
43:3219. yüzyılda otopsi suç çözümünde bir araç olarak kullanılmaya başlandı.
43:38Matthew Orfila adli toksikolojinin babası olarak otopsi sırasında alınan örneklerde zehirlerin tespitine yönelik bilimsel yöntemler geliştirdi.
43:47Orfila, arsenik ve diğer kimyasalların insan vücudundaki etkilerini incelemiş ve zehirlenme vakalarının çözümüne büyük katkı sağlamıştır.
43:56Onun çalışmaları toksikoloji analizlerinin otopsinin ayrılmaz bir parçası haline gelmesini sağladı.
44:03Bu dönemde aynı zamanda balistik ve yaralanma analizi gibi yeni yöntemler otopsi sırasında kullanılmaya başlandı.
44:11Parmak izi analizi ilk kez 1892'de Sir Francis Galton tarafından sistematik bir yöntem olarak tanıtıldı.
44:20Ceset üzerindeki parmak izleri suçlunun tespit edilmesinde devrim yarattı.
44:2620. yüzyılın sonlarına doğru ise Sir Alec Jeffreys DNA parmak izi analizini keşfetti.
44:33Jeffreys insan DNA'sının her bireyde benzersiz olduğunu gösterdi ve bu yöntemin otopsilerde kullanılması kimlik tespiti ve suç çözümünde çığır açtı.
44:45Adli entomoloji ceset üzerinde bulunan böceklerin türlerine ve gelişim evrelerine bakarak ölüm zamanını belirleme yöntemidir.
44:53Ve ilk olarak 19. yüzyılda uygulanmıştır.
44:57Adli balistik yani ateşli silahların ve mermilerin analizine yönelik bu disiplin 19. yüzyılda gelişmiş ve otopsilerde kullanılan standart bir yöntem haline gelmiştir.
45:10İster Andreas Vesalius'un anatomik keşifleri, ister Matthew Orfila'nın toksikolojik analizleri olsun her dönemde otopsi bilimi adaletin sağlanmasında ve tıbbın gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.
45:23Bugün kullanılan yöntemler tarih boyunca birikmiş bilgilerin ve bilimsel çabaların bir sonucudur.
45:30Adli tıp doktoru ceset üzerinde hem makroskobik yani gözle görülür hem de mikroskobik yani detaylı laboratuvar incelemeleriyle tespit edilen bulgulara odaklanır.
45:58Her bulgu ölümün nedenini ve nasıl gerçekleştiğini anlamak için kritik bir ipucu sağlayabilir.
46:05Doktor otopsiye başlamadan önce cesedin kimliği, olay yeri bilgileri ve ön bulgular gibi temel verilere ulaşır.
46:12Bu bilgiler otopsi sırasında yapılacak incelemelere rehberlik eder.
46:17Cesedin vücut yüzeyi detaylı bir şekilde fotoğraflanır ve kayıt altına alınır.
46:22Adli tıp doktoru cesedin dış yüzeyinde görülebilen bütün izleri dikkatle inceler.
46:27Bu aşamada kesikler, morluklar, yanıklar veya kurşun delikleri gibi izler ölümün nasıl gerçekleştiğine dair önemli ipuçları verir.
46:37Eller, kollar veya tırnaklarda bulunan kesikler veya morluklar kurbanın saldırıya direnmiş olabileceğini gösterir.
46:44Kanın pıhtılaşma durumu cesedin hareket ettirilip ettirilmediğini veya ölüm sonrası pozisyonunu belirlemede yardımcı olur.
46:52Ölüm sonrası oluşan livor mortis yani ciltte morarma veya rigor mortis kasların sertleşmesi ölüm zamanını tahmin etmek için kullanılır.
47:02Adli tıp doktoru vücut boşluklarını açarak organların durumunu inceler.
47:07Bu inceleme sırasında kalp, akciğer, kara ciğer gibi organlarda bulunan yırtıklar, ezilmeler veya kanamalar travmanın şiddetini ve yönünü anlamada yardımcı olur.
47:18Mide içeriği ve kan örnekleri analiz edilerek toksik maddeler, örneğin arsenik veya alkol tespit edilir.
47:25Balistik incelemeler için kurşunun vücuttaki giriş ve çıkış noktaları belirlenir.
47:30Giriş ve çıkış delikleri silahın yakın mesafeden mi yoksa uzaktan mı ateşlendiğini anlamada yardımcı olur.
47:37Yanık izleri yakın mesafeden ateş edildiğini gösterir.
47:41Akciğerlerdeki su varlığı ve hava yollarında köpüksü bir madde boğulmayı işaret eder.
47:47Gözlerdeki kanlanma yani petekiyel hemorajı ve tırnaklarda murarma, boğulma veya asılarak öldürme belirtisi olabilir.
47:56Yaraların derinliği ve yönü, saldırganın kullandığı silahın türü ve saldırı sırasında oluşan olaylarla ilgili ipuçları verir.
48:06Adli tıp doktoru otopsiden alınan örnekleri detaylı analiz için laboratuara gönderir.
48:12Tırnak altındaki doku veya vücutta bulunan yabancı DNA failin kimliğini belirlemek için kullanılır.
48:19Zehirlenme şüphesi varsa kan, idrar veya mide içeriği analiz edilerek toksik maddeler tespit edilir.
48:27Ceset üzerinde bulunan böcekler ölüm zamanını belirlemek için kullanılır.
48:32Örneğin sinek larvalarının gelişim evreleri bu konuda bilgi sağlar.
48:37Otopsi sonrası raporda ölüm nedeni, zamanı ve şekli net bir şekilde belirtilir.
48:43Toplanan tüm bulgular ve bunların anlamları açıklanır.
48:47Rapor cinayet soruşturmasını yürüten savcı ve kolluk kuvvetlerine teslim edilir.
48:53Otopsi, adli tıp uzmanlarının gözünden kaçabilecek hiçbir detayın olmadığı titiz bir süreçtir.
49:00Adli tıp, teknoloji ve bilimdeki ilerlemelerle birlikte daha etkili, hızlı ve kesin sonuçlar üretebilen bir disiplin haline gelmiştir.
49:09Son yıllarda ortaya çıkan yenilikler suçların çözümünde ve adaletin sağlanmasında çığır açıcı bir rol oynamaktadır.
49:17Bu gelişmeler hem olay yeri incelemesi hem de otopsi süreçlerini modernize ederek adli bilimlerin doğruluk ve güvenilirlik seviyesini artırmıştır.
49:26Virtopsi yani virtual otopsi, cesedin fiziksel olarak açılmasına gerek kalmadan iç organların ve dokuların dijital olarak taranmasını sağlayan bir yöntemdir.
49:36Bu teknoloji genellikle bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans görüntüleme sistemlerini birleştirir.
49:43Bu yöntem travma analizlerinde yani kurşun yaraları, kemik kırıkları veya iç kanama gibi durumların detaylı incelenmesinde kullanılır.
49:52Bunun dışında ölüm zamanı ve nedeni hakkında bilgi edinmek için de uygulanır.
49:57Bu yöntem geleneksel otopsilerde yaşanan doku tahribatını önler.
50:02Cesetlerin dijital olarak saklanması analizlerin yeniden yapılmasına olanaktanır.
50:07Kültürel ve dini nedenlerle fiziksel otopsinin uygun olmadığı durumlarda tercih edilir.
50:16Yapay zeka büyük veri setlerini analiz ederek karmaşık ilişkileri ortaya çıkarır.
50:21Bu özellikle tekrarlayan suç kalıplarını tespit etme veya olası şüphelileri daraltma süreçlerinde kullanılır.
50:28Örneğin kamera görüntülerinde şüpheli hareketlerin tespiti veya adli raporların analizi.
50:35Yani otopsi raporları, DNA profilleri veya toksikoloji sonuçları gibi verilerin hızlı karşılaştırılması.
50:42Yapay zeka destekli balistik analiz sistemleri mermilerin silahla eşleştirilmesini daha hızlı ve doğru bir şekilde yapar.
50:50Yeni nesil DNA dizileme teknolojileri çok küçük veya bozulmuş DNA örneklerinden bile kesin sonuçlar almayı mümkün kılar.
50:59Mitokondriyal DNA analizi özellikle eski veya çürümüş cesetlerde kimlik belirleme için kullanılır.
51:07Fenotipik profil oluşturma, yani DNA analizine dayalı olarak bireyin fiziksel özelliklerini, örneğin saç ve göz rengini tahmin etme teknolojisidir.
51:17Bu, failin kimlik tespitine yardımcı olur.
51:21DNA veri tabanlarının genişlemesi, yıllar önce işlenmiş suçların yeniden incelenmesini ve çözülmesini sağlamaktadır.
51:29Suç mahallinin üç boyutlu taranması olayın nasıl gerçekleştiğini anlamaya yardımcı olur.
51:35Kurşun izleri, yaralanma açıları ve nesnelerin konumları gibi detaylar dijital ortamda yeniden canlandırılabilir.
51:42Ateşli silah yaralanmalarını incelemek için kullanılan balistik jeller, mermi hasarını simüle ederek silah türü ve mesafesi hakkında bilgi sağlar.
51:52Bu teknolojiler daha doğru ve hızlı sonuçlar alınmasını sağlayarak adli sürecin etkinliğini artırır.
51:59Gelecekte bu yeniliklerin daha da gelişerek suçla mücadelede çok daha güçlü araçlar sunacağı kesindir.
52:12Adalet, suçluları cezalandırmakla birlikte gerçeği ortaya çıkararak toplumu korumaktır.
52:20Tarihin her döneminde insanlık suçları anlamak ve çözmek için daha derin bir çaba göstermiştir.
52:27Antik çağların mistik ritüellerinden modern bilimin hassas yöntemlerine uzanan bu yolculuk, adaletin zaman ve mekan ötesindeki bir arayışıdır.
52:36Bugün adli bilim her detayın ne kadar büyük bir fark yaratacağını bize tekrar tekrar hatırlatıyor.
52:43Parmak izlerinde, DNA zincirlerinde, tarihten gelen derslerde saklı olan hakikatler hem geçmişin hem de geleceğin adaletini şekillendiriyor.
52:53Her bir kanıt, her bir ipucu, suç ve adalet arasında köprü kuran birer sessiz tanıktır.
52:59Ve bu sessiz tanıklar onlara nasıl yaklaşılacağını bilenlerin ellerinde adaletin sesi haline gelir.
53:07Adli bilim geçmişin izlerini geleceğe taşırken bize şunu söyler, gerçek her zaman detaylarda sakladır.
53:15Detayları anlamak ise insanlığın en büyük erdemlerinden biridir.