Tohumdan hasada, tarladan tezgaha Anadolu’nun bereketli topraklarında yapılan tarımın tüm aşamaları “Topraktan Sofraya” ile Ülke TV ekranlarında izleyicisiyle buluşuyor. Geçmişten geleceğe her dönemde önemini koruyan tarımı geliştirmek için kullanılan yöntemler, tarımın zenginleştirilmesi ve ürünlerin hasatı Zeynep Tor’un sunumuyla Topraktan Sofraya ile ekrandaki yerini alıyor.
Zeynep Tor, “Topraktan Sofraya” ile sofralara gelen besinlerin yolculuğunu Ülke TV ekranlarına taşıyor. Türkiye’nin yedi bölgesinden üreticiler, çiftçiler, toprak ve ürün için emek verenler, bereketli topraklarda yetiştirdikleri ürünleri Ülke TV ekranlarında tanıtıyor. “Topraktan Sofraya” tarımda kullanılan tohumlardan, ürünlerin hangi dönemlerde ne şekilde yetiştirildiği ve nerelere dağıtıma çıktığına kadar tüm aşamalarını izleyenleriyle paylaşıyor.
Zeynep Tor, “Topraktan Sofraya” ile sofralara gelen besinlerin yolculuğunu Ülke TV ekranlarına taşıyor. Türkiye’nin yedi bölgesinden üreticiler, çiftçiler, toprak ve ürün için emek verenler, bereketli topraklarda yetiştirdikleri ürünleri Ülke TV ekranlarında tanıtıyor. “Topraktan Sofraya” tarımda kullanılan tohumlardan, ürünlerin hangi dönemlerde ne şekilde yetiştirildiği ve nerelere dağıtıma çıktığına kadar tüm aşamalarını izleyenleriyle paylaşıyor.
Kategori
📺
TV ve DiziDöküm
00:00Ziraat Bankası sunar
00:03Gıdalarımızın topraktan sofraya olan serüvenini izlemek üzere çıktığımız yolculukta Bursa Karacabey topraklarındayız.
00:29Ülkemiz tarımı için ciddi bir tehlike oluşturan kahverengi kokarca böceklerinin istilasını nasıl engelleyebiliriz?
00:36Uzmanlarımız bakalım neler söylüyor, çiftçilerimiz hangi tecrübelerini aktarıyor? Gelin birlikte öğrenelim.
00:42Kahverengi kokarca bitkinin gövdesine, yaprağına ve meyvesine zarar veriyor.
01:02Evet, çok fazla konukçusu var. Fındık ve kivi olarak bilinmesine rağmen Karadeniz bölgesinde durum öyle değil.
01:10Kahverengi kokarca biz istilacı bir tür diyoruz.
01:12Çünkü istilacı tür olmasının aslında en büyük sebebi çok hızlı bir yüreme kapasitesine sahip.
01:18Büyük bir tehlike kapıya dayandı mı? Özellikle Marmara bölgesine doğru geliyor mu?
01:23Doğu Asya'dan başlayıp oradan Amerika'ya, oradan Avrupa'ya ve Avrupa'dan da ülkemize kadar ulaşan bir süper zararlı böcek olarak.
01:32Doğrudan sağlık etkilerine baktığımız zaman alerjik reaksiyonlar ve solunum problemlerine neden olabilme ihtimali var.
01:39Salgıladığı aldehit içerikli bir organik birleşik birleşik var. Kokuya neden oluyor?
01:44Bununla ilgili bir eylem planı var Tarım Bakanlığı. Aynı zamanda Sağlık Bakanlığı da kışlak alanları dediğimiz alanlarda mücadele için biyosürel ürünler ruhsatladılar.
01:532023 yılında Orhan Gazze'de ve Karacabe ilçelerde çivi bahçelerinde popülasyon görüldü.
02:00O anlamda belki organik üretimde kullandığımız yöntemleri biz konvansiyonel üretimde de kullanmamız gerekecek.
02:05Bu nedir? İşte ilaç kullanmadan biyolojik mücadele diyoruz. Samuray arısı doğal mücadele yapılabiliyor.
02:14Karacabeyi Kendi Konseyimiz ve paydaşlarımız tarafından ortak dışa düzenlediğimiz kahve ve biy kokonça böceği zararlısına karşı alınacak önlemler konulu panelimize hoş geldiniz.
02:38Huzurlarınıza Kendi Konseyi Başkanımız Sayın Abdullah Koş'u davet ediyorum. Buyurun Başkan.
02:43Çok değerli Hazurun, saygıdeğer katılımcılar.
02:47İstilacı böcekler ekosistemize ve tarımsal üretimimize ciddi tehditler sunan türlerdir.
02:53Bu böcekler yabancı türlerdir ve doğal dengeyi bozabilirler.
02:57Bu nedenle onlar hakkında bilgi sahibi olmak ve etkili önlemleri alabilmek son derece önemlidir.
03:03Karacabey tarımsal açıdan zengin bir ilçemizdir.
03:06Tarımsal üretimimiz hem yerel ekonomimize hem de ulusal ekonomimize önemli katkılar sunmaktadır.
03:11Bugün bu konuda uzman panelistlerimiz var.
03:15İlk panelistimiz Sayın Prof. Dr. İbrahim Akbey Efendi.
03:21Karacabey Meslek İlçok Okulu eski müdürlerimizdendir.
03:24Uludağ Ziraat Fakültesi Zooteknik Bölümü ve Organik Tarım Komisyonu Başkanıdır.
03:30İkinci konuğumuz Prof. Dr. Barış Kovancı.
03:35Kendisi çevre koruma alanında uzman bir aktivist ve istilacı türlere karşı şavaşan bir organizasyonun lideridir.
03:42Bir sonraki konuğumuz Dr. Pınar Hephızlı Göksel Hanımefendiler.
03:48Kendileri Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkezi Araştırma Müdürlüğü'nden.
03:52Bir sonraki konuğumuz Ömer Doğan.
03:55Beyefendi Bursa Tarım İl Müdürlüğü Bitkisel Üretimi Bitki Sağlığı Müdürü.
04:00Bir sonraki konuğumuz da Yüce Orhan Bursa İl Sağlık Müdürlüğü'nden.
04:04Koruyacağı hekimlik insan sağlığında da hayvan sağlığında da tarımda da önemli.
04:08Ülkemize son yıllarda giriş yapan bir zararlığın bu zararlı etkilerinden tedbir alarak öncelikle korunmak ve bu zararı minimuma indirmek anlamında neler yapacağımızla ilgili burada konuyu tartışış olacağız.
04:20Tarım yaparken zararlılar hayvancılıkta da aynı şekilde söz konusu.
04:23Birçok hastalık ve zararlılar var ve bunlarla ilgili de mücadele etmek gerekiyor.
04:26Ama bunlarla mücadelede son yıllarda daha çok yoğunlaştığımız konular bunu yaparken çevreye, insan sağlığına zarar vermemek, tabii ki işin ekonomik olarak da sürdürülebildiğini sağlamak bunların başında geliyor.
04:392000 yıl öncesine gittiğimizde dünya nüfusunun 250 milyon gibi çok sembolik nüfus olduğunu görüyoruz.
04:44Aradan 1650 yıl geçiyor ve dünya nüfusu 250 milyondan 500 milyona çıkıyor.
04:50Bu nüfusun ikiye katlanma süresi son zamanlarda 40 yıllara düşmüştü.
04:54Ve nüfus 250'den 500'e devretmiyor artık.
04:574 milyardan 8 milyara devrediyor.
04:59Ve her gün yaklaşık 3 dini birey dünya nüfusuna katılıyor.
05:04Bunun anlamı nedir?
05:05Her yıl bir Türkiye ya da Almanya nüfusu dünya nüfusuna ekleniyor demektir.
05:09Doğan her birey başta gıda olmak üzere birçok ihtiyacıyla beraber doğuyor.
05:13Dolayısıyla burada tarımcı olarak bizim görevimiz bu artan nüfusun gıda ihtiyacını sağlıklı bir şekilde karşılamak
05:19ama bunu karşılarken de çevremize zarar vermeden bunu nasıl gerçekleştirebildiğimiz yerine yoğunlaşmak gerekiyor.
05:26Bu üretimi artırmak amaçlı yapılan yoğun tarım ya da konvansiyonel tarımla bunu karşılamaya çalıştık 50 yıllardan sonra.
05:34Ve burada da çok büyük başarılar elde edildi.
05:35İşte tarımda %100'e aşağının verim artışları sağlandı.
05:38Hayvancılıkta 10-15 kat verimler bugün bir yerli sığır 1-1,5 ton süt verirken bir siyah alaca inek 10-15 ton süt veriyor.
05:45Yani 10 katı bir verimden söz ediyoruz.
05:47Tabi bu benim artışlarının bir de faturası vardı.
05:50İşte bitkisel üretimde kimyasal ilaç ve gübrenin zararları, hayvansal üretimde ise hormonlar, antibiyotiklerin zararları ortaya çıktıktan sonra
05:59başka araçlar tarımda başladık.
06:01Organik tarım, ekolojik tarımın çıkış amaçlarından bir tanesi de bu sorunları acaba nasıl çözebiliriz yönünde olmuştur.
06:07Her canlının doğada bir görevi var.
06:09Yani hiçbiri gereksiz değil, anlamsız değil.
06:11Önemli olan birinin diğerini yok etmemesi ya da birerini baskılamaması ya da zararını bize çok büyük boyutlarda yaşatmaması.
06:18Organik tarımda da amacımız öldürmek değil, öncelikle uzaklaştırmak.
06:21Yani bize zarar vermeyecek şekilde uzakta tutmak.
06:25İkinci görevimiz ise zarar veriyorsa da bunu öncelikle biyolojik yollarla, biyolojik mücadeleyle bu zararını önlemek öncelikle hedefimiz olduğunu söyleyebilirim.
06:34Bitkisel üretimde en büyük problem önümüzdeki yıllarda da bu sorun devam edecek.
06:37Pestistler ve bunların çevre ve insan sağlığına verdiği zararlar çok kısa zamanda ortadan kaldırılması pek mümkün gözükmüyor.
06:45İkincisi ise hayvancılıkta gereksiz ve kontrolsüz antibiyotik kullanımı.
06:50Ki bu antibiyotikler bir müddet sonra bizler hasta olduğunda ya da hayvanlar hasta olduğunda antibiyotiğin artık mikroorganizmalara direnç kazandığı için işe yaramaması.
07:00İşte kimyasal ilaç kullandığımızda da bunlarla tamamını öldürmüyoruz.
07:03Bir miktarı canlı kalıyor ve bu canlı kalanlar bu ilaçlara dayanıklı olanlar ve bir müddet sonra daha kuvvetli zehirleri kullanma ihtiyacı duyuyoruz.
07:09Yani olayın dengesini koruyacak, sağlayacak biyolojik yöntemler bu anlamda çok daha anlamlı ve sürdürülebilir olduğunu söyleyebiliriz.
07:17Konuğumuz Prof. Dr. Barış Kovancı.
07:21Kendisi çevre koruma alanında uzman bir aktivist ve istilacı türlere karşı şavaşan bir organizasyonun lideridir.
07:27Baktığımız zaman özellikle görüyorsunuz ilk kayıt aslında İstanbul'dan ama daha sonrasında Gürcistan sınırı dikkatinizi çekiyor mu Artvin ilimiz?
07:36Özellikle yıl olarak 2017 yılında saptanıyor.
07:40Burada şöyle bir benim öngörüm var.
07:42Biz Bitkoruma bölümü öğrencilerimiz mezun ediyoruz.
07:45Bakanlıkta görev yapıyorlar.
07:47Dış karantina kısmında özellikle fındık fidanlarıyla gelme riskinin biraz fazla olduğunu düşünüyorum.
07:56Burada da fındık üreticileri olduğunu duydum özellikle Boğaz kısmında.
08:00Bununla ilgili tabii iç karantina önlemlerinin de alınması gerekiyor.
08:04Biliyorsunuz hasat sezonunda da otobüslerin kargolarında da taşınarak ülkemizin birçok iline gidebiliyor.
08:11Özellikle bu konularda daha çok bakanlık çalışanlarımızla ortak bir şekilde karantina açısından hem iç karantina açısından hem de kontroller açısından biraz daha çaba sarf etmemiz gerekecek.
08:22Sonrasında görüyorsunuz hızlı bir şekilde işte Trabzon, Rize derken bize kadar, Yalova'ya kadar önce 2024 sonra Bursa'ya kadar geldiğini görüyoruz.
08:32Bu da baktığımız zaman özellikle Karadeniz sahil kıyı şeridleri ve sonrasında Marmara sahil kıyı şeridi bu zararlının aslında bazı özelliklerini bize anlatıyor.
08:44Neden hoşlanabileceğini gösteriyor.
08:47Konunun uzmanı olsak da özellikle heteroptera içerisinde pentolotene familyası çok geniş bir familia.
08:54Süneyi bile benzetebilirsiniz bu zararlıya.
08:57Yakın familyalar içerisinde yer alıyorlar.
09:00Bu zararlının bazı özellikleri var.
09:02Özellikle anten yapısına baktığınız zaman bant şeklinde burada çok net gözükmüyor birazdan gözükecek.
09:08Ergen erkek ve şere baktığınız için daha büyük olduğunu görüyorsunuz.
09:11Daha çok renginin kahverengi.
09:13Üzerinde mavi yeşil pürüzler var güneş altında baktığınız zaman özellikle torax kısmında.
09:18Demin size bahsettiğim anten yapısı en tipik özellik.
09:20Şurada görüyorsunuz bantlar, beyaz bantlar bu şekilde.
09:24Kanat izlerine baktığınız zaman bakın kıskanç şeklinde.
09:27Şurada kanalın altından çıkan abdomen dediğimiz bölümde bulunan özellikle kıskançları görüyorsunuz.
09:33Tanınması açısından önemli.
09:34Bir de şu altyapıya baktığınız zaman zar şeklindeki kanat bizim hit hit heykellerine benziyor.
09:40W şeklinde bir işaret görüyorsunuz.
09:43Bu kadar net olmuyor yalnız hepsinde.
09:45Bunlar hepsi birer teşhis karakteri olarak kullanılıyor.
09:48Özellikle antenlerdeki bantlardan daha kolay ayırt edebileceğinizi.
09:51Yine bacaklarında beyaz bantlar var sonrasında görebildiğimiz.
09:55Baktığımız zaman özellikle yumurta ve niflerini tanımak tabi kolay değil.
10:01Nifler çok küçük erginlere benziyor ama kanatları yok.
10:03Nif dediğimiz yavru dönemleri diyebiliriz.
10:06Larva olarak biliyor olabilirsiniz.
10:07Nif diyoruz bunlarda.
10:09Burada görüyorsunuz nif dönemlerinde gene özellikle anten kısma, bacaklar.
10:15Bu zararlarının hem tarım boyutu var hem de Sağlık Bakanlığı'nın dahil olduğu kışlak ergin mücadelesi boyutu var.
10:22Şimdi burada baktığımız zaman buradaki şekle 2-4 delik burada gün sayısı da önemli.
10:26Bakın yumurtadan 1. dönem, 2. dönem, 3. dönem, 4. dönem, 5. dönem niflerin tanımlaması 45 gün.
10:3445 günde ergin dönemi.
10:36Yani 90 günlük bir dönem.
10:38Tabi bu sıcaklığa göre değişiyor.
10:41Şimdi Karacavi'yi ben biliyorum bazı bölgeleri çok sıcak.
10:44Kıyı bölgeler daha ılıman olabiliyor, rüzgarlı olabiliyor.
10:46Rüzgar yalnız bir açıdan sorun çünkü taşınabiliyor.
10:51Günde yaklaşık 2-3 kilometre ulaşabilen çok güçlü bir zararlı.
10:55Sokucu emici ağız bahçelere sahip ancak fındığın kabuğunu kırabiliyor.
11:00Dolayısıyla zor bir zararlıyla mücadele edeceğiz.
11:04Nemin etkisine bakmışlar Amerika'da yapılan bir çalışmada.
11:08Şurada görüyor musunuz?
11:09Dik dönemler var.
11:09Nem olmadığı zaman ölüyorlar.
11:11Konuğumuz Dr. Pınar Hephızlı ve Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkezi Araştırma Müdürlüğü'nden.
11:20Kahverenk Kokarca'nın ülkemize yeni girmiş olması itibariyle Marmara Bölgesi'nde ne koşulda yerileceğini,
11:28popülasyon yoğunluğunu takip etmek amacıyla bir proje yürütülüyorduk Karadeniz Bölgesi'nde.
11:35Karadeniz Bölgesi'ndeki araştırma müdürlüğü bunu devam ettiriyordu.
11:38Biz de Marmara Bölgesi olarak bu projeye dahil olduk.
11:412020 yılında devam ettirdik.
11:43Kahverengi Kokarca, Pentatomida Familyası'na ait bir zararlı olarak biliyoruz.
11:48Psikokul böcekleri olarak biliyoruz.
11:50Ve bu böcek, Pentatomida Familyası'ndan birçok tür bizim Türkiye'de var.
11:54Zaten daha öncesinde biz araziye çıktığımızda yapılan sorverilerde,
11:59şu an yanısta da görmüş olduğunuz gibi bu türlerin hepsi doğa koşullarında,
12:03bizim arazilerde görmüş olduğumuz böcekler.
12:05Hepsi daha önce var mıydı ve bu kahverengi kokarcayla karıştırılabiliyor.
12:10Böyle bir soru aslında aklımıza gelebiliyor.
12:14Tabii ki kahverengi kokarca bizim ülkemizde 2017 yılına dediğimiz gibi İstanbul'dan giriş yaptı.
12:19Ve o yıldan beri de Karadeniz Bölgesi'nde ve Kıyı Şehri'de boyunca yayılımı devam ettirmekte.
12:24Ve kahverengi kokarca biz istilacı bir tür diyoruz.
12:27Çünkü istilacı tür olmasının aslında en büyük sebebi çok hızlı bir üreme kapasitesine sahip.
12:33100 ergin ve 100 dişi desek, bir yıl içinde bizim elde zarar veren, arazide gördüğümüzü zararlı dersek,
12:43her bir birey 200 yumurta, her bir dişi 200 yumurta bırakıyor.
12:47İkinci yıla 6 bin birey, üçüncü yıla geldiğimizde 90 bin bireyi buluyor.
12:51Yani inanılmaz derecede bir üreme kapasitesi çok yüksek bir zararlı.
12:56O yüzden biz çok fazla önemsiyoruz.
12:58Kaldı ki şöyle bir üreme kapasitesi çok yüksek ama bildiğimiz diğer zararlılarda şöyle bir farklı yönü daha var ki,
13:05çok fazla konutu sayısına sahip.
13:07Bazısı tahıllarda, bakliyatta, meyvede, sebzede zarar yaparken bu zararlımız tüm konukçularda,
13:14süs bitkileri dahil olmak üzere tamamen yaşam döngüsünü tamamlayabiliyor.
13:18Direkt üreme, beslenme boyutunda direkt döller vermeye devam edebiliyor.
13:24Herhangi bir kısıtlama olmadığı için de çok fazla miktarda doğada kaldı ki yaşam döngüsünde kışlamaya çekilen,
13:33diyapoza çekilen bir zararlı.
13:34Bizim şu an kimyasal mücadeleden sonra en büyük mücadelede yeri olan tuzağımız aslında bu.
13:41Feramonlar elle yapacağımız bir asma işlemi değil bu.
13:43Buna özellikle eldiven takmamız gerekiyor.
13:46Hatta açtıktan sonra da pens ile değil mi hocam?
13:49Yani herhangi pens veya tutabileceğimiz herhangi bir şey ile bunu burada tuzağın zaten şu iç kısmında asma yeri var.
13:58Bunu açtıktan sonra kesinlikle eldivenli oluruz ve içindeki feramonun bulunduğu aparat diyeyim, parça diyeyim.
14:05Bunu asarken muhakkak elimizle asacaksak bile kesinlikle elimizde eldiven olması gerekiyor.
14:11Ki kezadenin gibi bir pens yardımıyla asılırsa, içindeki yeri tutturulursa daha da iyi.
14:16Çünkü bizim elimiz buna temas ederse elle astığımız zaman tamamen içindeki bu sefer koku bizim kokumuz geçerek mi diyeyim daha şey bir tabirle içindeki o bileşenler farklı bir boyuta geçecek.
14:31Çünkü bu tamamen yapılmış olan içindeki fenomon bu kahvenin kokarcıya özel bir çekici kokuya sahip.
14:38Bunu onların hissedebileceği boyutta bir koku.
14:41Bunu astığımız zaman zaten bahçelerde şu ekranda yansıda görmüş olduğunuz gibi gerçekten biz bunu Samsun'a da gitmiştik.
14:49Orada da tecrübe ettik.
14:52Samsun'a gerçekten bu kadar yüksek sayılarda yakalanmaları biz tuzaklarımızda görüyoruz.
14:57O yüzden bizim bu sene için şu an tam mücadele aşamasındayız.
15:03Bu mücadele etmek için aslında son 15-20 günümüz diyeyim tuzaklara asmak için.
15:08Bir an önce alımlar sağlanıp eğer bahçelerimizde bu tarz tuzaklar asarsak şimdi kışlaklardan çıkma zamanında çıkan zararlılarımız bunun için toplanacaktır.
15:19Bu da mücadele de gerçekten çok büyük bir payı var diye bunu ifade edebiliriz.
15:28Konuğumuz Ömer Doğan, Bursa Tarım İl Müdürlüğü Bitkisel Üretimi Bitki Sağlığı Müdürü.
15:33Bursa İl Müdürlüğü'nde bununla ilgili ilimizde 2021 yılında tuzakları astık.
15:40Bununla ilgili bir hatıram var.
15:42Kahverengi Kokarca ile ilgili bir yazı geldi.
15:44Dedim acaba nasıl bir böcek bu?
15:46Ben merak ettim.
15:47Google'dan bir yazdım.
15:49Böceğin resmine baktım ve benim klavyemin üzerinde aynı böcek geziyordu.
15:54İlk önce Orhan Gazi, Gemlik, Mudanya ilçelerinde tuzakları astık ve görülmedi.
16:002022 yılında Orhan Gazi, Gemlik, Mudanya yine tuzak asımları yapıldı.
16:06İlk yakalamayı 2022 yılında gerçekleştirildi.
16:10Bu tuzakları astığımız konumlar haritada görünüyor.
16:142023 yılında, ilimizde yine 11 lokasyonda Kokarca ile ilgili tuzakları astık.
16:232023 yılında Orhan Gazi'de ve Karacabey ilçelerinde, kivi bahçelerinde popülasyon görüldü.
16:29Yalova tarafından geldiği için Orhan Gazi ilçemizi tehlikeli olarak gördük.
16:35Yalnız Karacabey'de, özellikle bu deniz kenarında, Karacabey, Boğaz köyü tarafında da bunları gördük ve ilaçlama yapıldı.
16:46Konuğumuz da Yüce Orhan, Bursa İl Sağlık Müdürlüğü'nden.
16:49Biz neden bu işe dahiliz Sağlık Bakanlığı olarak?
16:53Çünkü bu zararlı.
16:55Doğrudan sağlık etkilerine baktığımız zaman alerjik reaksiyonlar ve solunum problemlerine neden olabilme ihtimali var.
17:02Salgıladığı aldehit içerikli bir organik birleşik bileşik var.
17:07Kokuya neden oluyor.
17:08Bu bileşik hassas gruplarda da bu tip reaksiyonlar verebiliyor.
17:13Ama uygulama anlamında yani kimyasal içerik anlamında parfümde de var arkadaşlar bu kimyasal kullanılan bir ürün.
17:21Dolaylı sağlık etkilerinden bahsedecek olursak da,
17:24biz bununla mücadele ederken kullandığımız kimyasallar insan sağlığına zarar veriyor.
17:29Biz olayın bu kısmıyla da ilgileniyoruz.
17:33Psikolojik etkileri az önce Barış Hocam'ın bahsettiği, anlattığı fotoğraflardaki gibi,
17:40evlerimizde o tarz gruplanmalar, kümelenmeler, bunların psikolojik etkileri olduğu gibi,
17:44mücadelede kullanılan ilaçların da sağlığımız üzerinde etkisi var arkadaşlar.
17:50O yüzden biz de konuda bahsedeceğim,
17:53mekanik, fiziksel mücadele, kültürel mücadelelere önem veriyoruz.
17:57Çok hazırlıklı olduğumuz bir zararlı değil.
18:00Biz kemir gene, sivrisineği çok iyi biliyoruz.
18:04Bulaşıcı hastalık yayan vektörlerle alakalı çok hazırlıklıyız.
18:08Erken uyarı cevap sistemimiz var, anında müdahale ediyoruz bir bulaşıcı hastalıkla karşılaştığımız zaman.
18:13Ama bu zararlı bizim için çok yeni.
18:15Evlerde de kışlak geçirdiği için yeni yeni önlemler almaya çalışıyoruz.
18:21Entegre mücadeleden bahsedeceğim.
18:23Yine evlerde de fiziksel, kültürel mücadeleye ek olarak kimyasal mücadeleye en son uygulanması gerektiğini düşünüyoruz.
18:32Yani Sağlık Bakanlığı da sadece bu zararlı için değil,
18:35diğer tüm zararlılar için hedef dışı organizmayı etkilemeyecek şekilde ilaçların kullanılması,
18:42mümkünse aktif madde içermeyen biyosiden ürünlerin kullanılarak,
18:46hedef canlıyla mücadele edilmesinden yana bir mevzuatlarla da bunu destekleyerek bunu savunuyor.
18:53Bir sürü aparatlar var, biz de yeni görüyoruz burada hocalarımızı anlattığında gördük.
18:58Ama Sağlık Bakanlığı'na izinini şöyle ben de göstereyim.
19:03Bu tip aktif madde içermeyen biyosiden ürünler var.
19:08Ev kullanımı için, konunun başında da söylediğim gibi benim anlatacağım her şey ev için.
19:14Ya siz bahçede de kullanabilirsiniz, onu bilemiyorum ama ev ortamında kullanabileceğiniz,
19:18bunlar izinlendirilmiş bu tip ürünler var.
19:21İçeriğinde kimyasal bulunmayan ürünler.
19:25Bunları barınabileceği, saklanabilecekleri yerlerde bu zararlının kullanabilirsiniz.
19:32Ayrıca bunlarla bir fayda sağlanmıyorsa, kimyasal mücadele yapılacaksa,
19:37bu konuyla alakalı da mevzuatlarla da belirlenmiş,
19:41birinci, ikinci sınıf kanserojen-mutojen grubundaki ilaçlar,
19:46Sağlık Bakanlığı'ndan izinli biyosiden ürünler,
19:49profesyonel eğitimli kullanıcılar tarafından kullanılmak zorunda arkadaşlar.
19:52Yani bunu genel halk olarak alıp evinizde kullanma şansımız yok.
19:58Ben sahadayım.
20:00Kemalpaşa bölgesinde danışmanlık yapıyorum.
20:02Orada Söğüt Alan Köyü diye bir bölge var bilirlerse belki.
20:07Onun daha üst taraflarında, yüksek köylerde fındık üretimi yapılıyor.
20:12Bu tesadüfen fındık da iç kurdu için bana devamlı geliyorlardı.
20:17Biz iç kurduğundan mücadele ediyorduk.
20:19Güllece Bulamacı programım vardı benim.
20:22Güllece Bulamacı'nda iç kurduğundan mücadele ederken,
20:27bir üretici, emekli ama tahsilli bir kişi, bilinçli bir kişi,
20:32bu kokarca böceğini bana getirdi.
20:34Ben bir duraksadım.
20:37Ben şimdi ya dedi, ben sana dedim, bir teşekkür etmek istiyorum, hayrola dedim.
20:43Bu böcekten bizde çoktu dedi.
20:45Şimdi iyice azaldı dedi.
20:48Bu iş nasıl olur?
20:49Ben iyice araştırmaya başladım.
20:51Burada güllece Bulamacı'ndaki özellik şu,
20:57kokarca böceğinin kükürt, sarımsak, yanık plastik kokusuna benzer karışık bir kokusu var,
21:05kokusu aldığı zaman.
21:07Güllece Bulamacı'da kükürt, kireç, bu ikisinin karışımından olduğu için,
21:13şimdi burada bu kokuyu, kükürt karışımı olduğu için,
21:18bu kokarca bu kokuya şey yapmıyor, yabancılık çekmiyor.
21:23Çekmiyor ama arıcılar bilir.
21:26Efendime söyleyeyim, veyahut da hayvancılar da bilir.
21:29Mesela iki kovan arayı birbirine asla birleştiremezsin, kırar.
21:33Doğru mu, yanlış mı?
21:34Kırar.
21:35Ne oluyor?
21:36Basit bir şey.
21:36Bir soğan eziyor, soğan sıkıyor veyahut da kolonya sıkıyor.
21:39Koku karışıyor.
21:40Karıştığı anda birleşme oluyor.
21:43Burada güllece Bulamacı, kokarca'nın sinir sistemini alt üst ediyor.
21:51Sinir sistemini alt üst edince, çiftleşemiyor, buluşamıyor.
21:56Çiftleşemeyince doğal olaraktan üreme azalıyor.
21:59Bu üreme azaldığından dolayı çok büyük faydasını gördüm.
22:04Artık bir katkım olursa ben size ufak bir katkım olaraktan sundum.
22:07Teşekkürler.
22:08Sağlık müdürlüğünden katılıyorum, sağlık personeliyim.
22:11Sedat Özmen, Yüce Bey'in ekibindeyim.
22:13Samuray arası konusunu anlattınız ama o konu sanki biraz hızlı geçti.
22:17Benim kafamda da tam oturmadı.
22:19Biz zaten Sağlık Bakanlığı olarak biyolojik mücadele eden yanıyız ama
22:23herhangi bir bitki üzerinde veya canlı üzerinde bir etkisi olacak mı?
22:29Hani geçmişte yaşadığımız bir tavuk kribi, kuş kribi vakaları oldu.
22:32Orada tavuklar ıslah edildi.
22:34Daha sonra bunun Sağlık Bakanlığı'na dönüşü kenelerin çok fazla olarak olması görüldü.
22:39Bu konu hakkında tam aydınlanamadım ben.
22:42İsmim Samur seçen tarımla uğraşıyorum.
22:47Şimdi orada bir harita vardı Karadeniz bölgesinde.
22:51Orta yerde zannedersem Zonguldak bölgesi galiba.
22:54Orada kırmızı, yoğun kırmızı yoktu.
22:58Bunun şöyle bir şey kafama takıldı.
22:59Acaba o bölgede özel bir ürün var ve ilaçlama yapılıyor.
23:04O yüzden orada yayılamıyor mu?
23:06Kendimize döndürürsek biz Karacabey'de böceğin zannedersem Süne familyasından olduğunu söylediniz.
23:14Acaba biz Süne mücadelesi buğdayla harpayla yaparken
23:17bu böceği de öldürüp buralarda yayılmasına farkında olmadan engel mi oluyoruz?
23:23Biz Marmara bölgesi için Karadeniz'e kadar çok şanslıyız.
23:26Çünkü artık bu zararlılığa biz tamamen gerek kimyasal, gerek dediğim gibi bir sürü mücadele yöntemlerinin farkındayız.
23:33Ve dediğiniz gibi Marmara bölgesinde tarım ürünlerinin çok genç bir portföyü var.
23:39Ve ilaçları programlarına hazır oturmuş.
23:41Bunlar çok büyük bir erken bu zararlılığının baskılanmasında özellikle Bursa bölgesinde çok fazla
23:46mesela Çepep, Şeftali, Erik, Karacabey olsun, Gürs tarafları olsun tamamen tarım alanları.
23:52Orada aslında bakıldığı zaman çok fazla popülasyon verilmesi çünkü tamam onun bir zararlı için bir cennet orası öyle söyleyelim.
23:59Ama ilaçlar programları gerçekten çok yüklüyor ve çok düzgün yapıyor.
24:03Hatta biraz fazla düzgün yapılıyor.
24:05Bazen biraz da abartılabiliyor ne yazık ki.
24:08Şurada görebilecek mi oldu?
24:09Aynen öyle. Bizim Marmara bölgesi için yalnız bu şey bir avantajı dönüştü gerçekten de öyle.
24:16Normal sezonda çünkü normalde bir ergen popülasyonun daha da yoğunlaşması,
24:22Ağustos ayında bulduğu için zaten birçok ilaçlar programı o zaman ne kadar yapılmış oluyor.
24:26O yüzden araçlar aslında üremesi tamamen baskı altına alınmış oluyor.
24:29Tarım sektörü ve ekosistemimizi derinden etkileyen kahverengi kokarca böceğiyle mücadele konusunda bilgi almak üzere
24:39Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Barış Kovancı Bey'den bilgiler alacağız.
24:47Barış Bey nasıl bir böcektir bu kahverengi kokarca?
24:51Kahverengi kokarca aslında çiftçimizin süni olarak bildiği, bizim heteroptera pentitomide familyasına bağlı gördüğümüz iri bir böcek.
25:02Sokucu emici ağız parçaları var.
25:04Özellikle antenleri bu zararlı da uç kısmına doğru iki beyaz çizgiyle ayırt ediliyor.
25:10Onun için çiftçilerimizin şu anda Bursa'mıza yeni giriş yapmış bir zararlı bununla ilgili izlemeler yapıyoruz.
25:17Bu zararlıyı gördüklerinde ilgili bilimlere beyan etmelerini talep ediyoruz kendilerine.
25:22Kahverengi kokarca ilk olarak 2017 yılında İstanbul'da görülmüş.
25:27Oradan Karadeniz'e yayılıyor ve şu an tehlike Marmara bölgesinde.
25:32Doğru mu?
25:32Maalesef doğru.
25:34Özellikle 2022 yılından itibaren ilimizde Bursa'yla yapılan sorbeki çalışmalarında özellikle Orhan Gazi ve Karacabey'de varlığı saptandı.
25:43Ancak sonrasında biz bu yayılımın devam ettiğini gördük.
25:48Karadeniz bölgesinde zaten fındık zararlısıydı bu.
25:50Burada da fındıkta önce tespit edildi.
25:53Sonra kapama kivi bahçelerinde Boğazköy bölgesinde olduğunu belirledik.
25:59Bunun için de mücadele amaçlı bir eylem planı oluşturdu Tarım Bakanlığı.
26:04Biz de bu plan kapsamında girişimlerde bulunuyoruz.
26:08Kahverengi kokarca bitkinin gövdesine, yaprağına ve meyvesine zarar veriyor.
26:14Ve birçok bitkiye de ayrıca zararı var değil mi?
26:17Hani zarar alanı sınırlı değil.
26:20Evet çok fazla konukçusu var.
26:22300'den fazla konukçusu var.
26:24Aslında Türkiye'de dediğim gibi fındık ve kivi olarak bilinmesine rağmen Karadeniz bölgesinde durum öyle değil.
26:30Dünya'da Amerika Birleşik Devletleri'nde örneğin şeftali, elma, biber, patlıcan, domates, mısır, fasulye gibi çok sayıda konukçusu var.
26:42Tarımın can damarı ürünleri saldırıyor yani.
26:44Evet sokuceğim bir cihaz parçalarıyla fındık kabuğunu bile kırabiliyor.
26:48Ona çok şaşırdım.
26:49Fındığın kabuğu bayağı sert yani biz zor kırıyoruz o nasıl kırabiliyor?
26:53Evet çok güçlü.
26:54İçine soktuğu zaman aynı zamanda yumuşatıcı enzimler salgılıyor.
26:58Ve bu enzimlerle meyve dokusunu bozabiliyor.
27:02O bozulduğu zaman hatta acılaşmaya yol açıyor.
27:05İşte fındıkta boş fındık oluşumu olabiliyor.
27:08Buruşuk hale getirebiliyor meyveyi veya lekeli işlediğimiz bir zarara yol açabiliyor.
27:13Bu da ekonomik açıdan çok büyük kayıplar demek.
27:16Ama Bursa'da başka bir tehdit var.
27:19Çünkü şeftali bahçeleri, almut, elma yurt dışında konukçular arasında, önemli konukçular arasında.
27:24Yine Bursa'da Karacabey'de domates, aynı şekilde konukçular arasında mısır alanlarımız var.
27:31Bu alanlara yılmasından endişeleniyoruz açıkçası.
27:34Bu ürünlerin her biri Karacabey'in can damarı değil mi?
27:36Çok fazla üretilen ürünler.
27:38Bunlara bir zarar gelirse ya da kahverengi kokarca burada bir salgına dönüşürse Karadeniz gibi çok korkunç.
27:46Bununla ilgili bir eylem planı var Tarım Bakanlığı.
27:49Aynı zamanda Sağlık Bakanlığı da kışlak alanları dediğimiz alanlarda mücadele için biyosyal ürünler ruhsatladılar.
27:56Biz bu nedenle çiftçilerimizin veya ailelerimizin kendi evlerine giren şu anda Mart-Nisan aylarında kışlaklardan çıkmadan önce kışlak mücadele yapmalarını tavsiye ediyoruz.
28:08Bu alanda en azından popülasyonu azaltırsak diğer konukçu bütlerine yayılımını engellemiş olur ve mücadeledeki başarı şansınızı arttırmış oluruz.
28:19Şimdi çok hızlı üreyen bir böcek bir dişi 200 yumurta mı bırakıyor 400 yumurta mı?
28:25400'e kadar yumurta bırakabiliyor ama doğru söylediğiniz koşullara göre değişiyor.
28:29240 ile 480 arasında yumurta bıraktığı literatürde bildiriliyor.
28:33Yılda 2 döl veren bir zararlı ülkemizde 1 ya da 2 döl veriyor.
28:36Ancak tabi dişilerin sayısı özellikle popülasyon yükseldiği zaman çok fazla olabildiği için mesela kışlak alanlarda dedim 5 bin 7 bin bireyler bulabiliyoruz.
28:47Bu da korkunç bir sayı yapıyor yıl içerisinde verilen yumurta sayısı olarak bu nedenle de mücadele güçleşiyor.
28:55Halk olarak biz bu mücadeleye nasıl katılabiliriz?
28:59Şöyle demin size bahsettiğim özellikle kışlak alan mücadelesinde halkımızın biyosudel ürünlerle kendileri yapamıyorlar ama bunu yapan ilaçlama firmaları var.
29:10Bunlar haşere mücadele firmaları.
29:12Buradan destek alabiliyorlar.
29:13Mutlaka kendi ilçe belirilerine veya il belirilerine bildirim yapsınlar.
29:18Özellikle bu konuda belediyelerden destek alabilirler.
29:20Bu alanda yapılacak mücadele işin başlangıcını oluşturuyor.
29:26Daha sonrasında arazi koşullarında saptanması halinde çiftçilerimize göre düşüyor.
29:33Şimdi bir Güney Asya kökenli bir böcek ticaretle mi gelmiştir ülkemize?
29:38Aslında siz söylediniz 2017 yılında İstanbul'da tespit edildi ama ilk bulunduğu ilk sonrasında popülasyonlar halinde yoğun bir şekilde at vinilimiz 2017 yılında.
29:48Bu da Gürcistan'dan muhtemelen fındık fidanlarının ülkemize getirilmesiyle olabileceğini düşündürüyor.
29:56Hatta seminerde de bahsettiğim gibi özellikle bu fındık fidanlarının hatta fındık meyvesinin bir ilden diğer ile gidişinde mutlaka önlemler alınması gerekiyor.
30:09Yani biz bu zararlının başka illere geçmesini de engellemek zorundayız.
30:13Ayrıca rüzgarla da çok hızlı yayılıyor her türlü önlemi almamıza rağmen.
30:16Bu da diğer bir dezantaj. Örneğin bir dişi günde 2-3 km'lik bir alanı rahatlıkla uçarak gidebiliyor.
30:23Gidebiliyor. Yumurtaları da bu alana serpilmiş olabiliyor 2-3 km'lik alana.
30:27Hatta güzel söylediğiniz yumurtalar mesela fidane aldım ben nasıl bulaşıyor? Belki insanlar orada her gün olsa bulur, görür, alır.
30:34Öyle değil yumurtaları oluyor, niftleri oluyor ve gözle göremediğimiz için komşumuza verdiğimizde ve başka bir yere götürdüğümüzde akrabalarımıza.
30:40Bursa'da da özellikle Karadeniz bölgesinden yaşayan çok sayıda vatandaşımız var.
30:47O zaman bilmeden bu zararlıyı bölgemize getirme listeleri de var. Bunları da bilmelerini isterim.
30:52Ben örnek yaşadım. Komşum bana dedi benim balkonumda çiçeklerde kahverengi kahverengi böcekler var dedi bir üst komşum.
30:59Sonra benim balkonuma indi o böcekler. Ne zaman camı açsam böyle bir iki tane yakaladım. Sonra balkonu açmamaya başladım.
31:08Başladınız evet. Çünkü evlerde kış döneminde konaklıyorlar dediğim gibi. O zaman konukçu bitkilerinde olmuyorlar depolarda.
31:16Gene Karadeniz bölgesinde biliyorsunuz ahşap binalar çok fazla miktarda. Ahşap aralarında konaklamayı tercih ediyorlar.
31:22Onun için evlerde sadece yüzeylere değil yarıklara, çatlaklara bakılıp iyi bir mücadele yapılması da gerekiyor.
31:29Tahta kurusu gibi sanki.
31:30Evet benziyor aslında aralarına giriyor. Sadece burada beslenme özelliği insanda herhangi bir hastalık oluşturmuyor.
31:37Onu söyleyeyim. Çünkü karıştırabilirler. Sokunca emici ağız parçası var ama sağlık açısından bir sorun teşkil etmiyor.
31:44Yalnız alerjik reaksiyon. Alerjiniz varsa yaratabilirler.
31:47Meyvenin içine giriyor ya bazı meyvelerin içine salgı bırakıyor. O salgının insan sağlığı açısından bir zararı var mıdır?
31:57Şöyle salgının alerjen olduğunu biliyoruz. Ancak burada tabii herkesin alerji seviyesi aynı değil.
32:04Bir kişi de belki alerjik reaksiyon yaratabilir ama başka bir kişi de aynı alerjik reaksiyonu yaratmayabilir.
32:10Bazı vakalar var. Dermatitis diyoruz ona. Kontakt dermatitis. Lekeler şeklinde görülüyor.
32:15Vücut üzerinde deride. Bu tarz vakalar kimde olabilir? Çocuklarda olabilir. Merak edebilirler, toplayabilirler, ellerini alabilirler.
32:23O pis koku salgıladığı zaman atarlar belki o anda ellerine bulaşabilir.
32:28Böyle bir küçük bir risk var diyelim. Normalde böyle bir risk oluşturmaz ama üzerine basılırsa veya biraz sıkıştırılırsa bu risk doğabilir.
32:36O koku onun bir savunma mekanizması oluyor sanırım değil mi?
32:41Evet. Kendini savunuyor.
32:42Hangi madde o kokuyu veren?
32:44Şöyle aldehit grubu maddeler bunlar. Bu grup maddeler özellikle doğal düşmanlarına karşı, örneğin kuşlar olabilir, bunlara karşı korunma sağlıyor.
32:53Hatta tavukların bu kötü kokularından dolayı kahverengi kokarcayı yemediğini biliyoruz.
32:58Yani akıllılar ağzına alıyor, tadını beğenmiyor ve tükürüyor. Hayatta kalıyor. Dolayısıyla savunma mekanizması.
33:05Halbuki tavuklar pek çok böceği yiyorlar ve dolayısıyla mücadele ediliyor tavuklar aracılığıyla değil mi?
33:10Evet. Mesela kena olsaydı tam tersini söyleyecektim. O zaman yararlanırız.
33:14Keklik var, tavuklar var. Biyocuk mücadelede çok başarılı oluyorlar.
33:18Burada biyocuk mücadelede Trisoccus japonicus dediğimiz bir samuray arısı adıyla bilinen bir etmen var.
33:25Parazitoit var. Bu parazitoiti Tarım Bakanlığı Karadeniz Teknik Araştırma Yatısı'nda üretiyor.
33:31Küçük tüpler içerisinde parazitoitler konuluyor. 50-60 civarında.
33:37Bunlar sonra arazi koşullarına bırakılıyor. O tüplerden parazitoitler çıkıyor.
33:42Yani samuray arıları.
33:43Evet, samuray arıları çıkıyor ve konukçuları olan kahverengi kokarcıların yumurtalarını bularak parazitliyorlar.
33:50Buna mücadele oluyor.
33:52Yumurtalarını yediği için üremelerini engellilmiş oluyor.
33:54Ve sonra çoğalmalarını engellediği için biyolojik mücadele de bize etkin bir kontrol sağlayabiliyor.
33:59En bilinen biyolojik mücadele yöntemi bu herhalde değil mi?
34:03Evet, bu ama bunun dışında başka çalışmalar da var.
34:05Özellikle bazı bakteri, basurlus bakteri türleriyle ilgili yurt dışında çalışmalar var.
34:10Bir de ARK'lerle ilgili İtalya'da bir çalışma olduğunu görüyoruz.
34:14Organik tarımda urusatlı bir ürünleri var.
34:16İleri zamanlarda bunun üzerinde denemeler yapılarak ülkemizde de urusatlanabilecek biyolojik mücadele ürünleri olduğunu söyleyebilirim.
34:23Bunun dışında mekanik mücadele ve kimyasal mücadele yöntemleri uygulanıyor.
34:28Evet, mesela evlerde özellikle kış dakikada bulunduğu zaman yurt dışında vakumlu pompalar var.
34:34Hatta bunu pazar yerlerinden de halkımız alabilir.
34:37Bu vakumlu pompalarla çekerek elektrik süpürgesi mantığıyla veya otosüpürgelerde olduğu gibi
34:43ama onun uçları daha özel, böcek toplamaya daha uygun, ince uzun toplayabiliyoruz bu şekilde.
34:49Bu da çok etkin ve kolay oluyor.
34:50Tabii kolaylık sağlıyor mücadele açısından.
34:52Bir de koliler oluşturmak.
34:54Doğru, doğru.
34:54Bir de kutu tuzaklar var.
34:56Artvin Çoruk Üniversitesi'nden Prof. Dr. Temel Göktürk hocamızın hazırladığı bazı tuzaklar var.
35:02O da bildiğiniz koli kutularını alıyor.
35:04Üzerine delikler açıyor 4-5 tane.
35:06İçine de eski giysiler koyuyor.
35:09Çünkü eski giysilerde kışlamayı tercih ediyor kahveren kokarca.
35:12Büyük koliler içerisinde daha sonra bunları toplayarak, yakarak yok ediyor.
35:16Bu yöntem halkımız hiçbir ekonomik külfiyeti altına girmeden rahatlıkla uygulayabilir.
35:22Bir de feronom tuzakları var.
35:23Feromon dediğimiz böceğin kokusu.
35:26Direkt astığımız, mesela çiftçimiz damacana tuzaklar hazırlayabilir.
35:3110 nitrelik bir damacana şişe alabilir.
35:33Özellikle üst kısmını keserek, 3-2 kısmından ters çevirerek,
35:37buraya da feromonu bağlayarak bu kısma yerleştirebilir damacanın altına.
35:41Bu şekilde bir tuzak oluşturulursa, içinde feromonlu tuzak,
35:45çok sayıda bireyi ağaçlarını veya özellikle sebzelere gelen zararlara karşı,
35:50bu kahveren kokarca karşı koruyabilirler.
35:52Yalnız bir uyarım var çiftçimize.
35:55Kendi arazilerinde diğer zararlarda olduğu gibi bunu koymayacaklar.
35:59Daha uzak bir noktada arazi dışında tuzaklama yapacaklar ki,
36:04bunu teslim edilsinler, yok edebilsinler.
36:06Evet, o bölgeye gitsin.
36:08Ve kendi arazilerine direkt çekmesinler.
36:10Zaten orada toplanıp, yukarıya çıkamıyorlar bu arada.
36:12Böyle bir endişe oluşabilir.
36:14Ya işte tuzağın içine giriyor ama su yok, hiçbir şey yok, ne olacak?
36:17Yukarıya çıkamıyorlar, tuzağın içinde kalıyorlar.
36:19Bir de kenarlarını mesela tuzağın hazırlarken zımbayla zımbalasınlar.
36:24Böylece çıkma yollarını kapatmış oluyoruz.
36:27Ortadan çıkamıyorlar.
36:28Komşunun bahçesine bırakmasınlar ama değil mi?
36:30Evet, kesinlikle.
36:32Daha uzak bir alanda olmasında fayda var.
36:34Peki çok teşekkür ederim bilgiler için.
36:36Hoşçakalın, görüşmek üzere.
36:37Teşekkür ederim.
36:38Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ziyoteknik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Akbey ile birlikteyiz.
36:48Hocam sizden kahverengi kokarca böceği hakkında bilgiler almak istiyorum.
36:53Yani tarımımız için ne ifade ediyor?
36:57Büyük bir tehlike kapıya dayandı mı?
36:59Özellikle Marmara Bölgesi'ne doğru geliyor mu?
37:02Bu hastalık Doğu Asya'dan başlayıp oradan Amerika'ya, oradan Avrupa'ya ve Avrupa'dan da ülkemize kadar ulaşan bir süper zararlı böcek olarak.
37:12Bize nereden gelmiş?
37:13Bize Gürcistan tarafından, Artkin tarafından girdiği gözükülüyor.
37:16Ve daha çok Karadeniz kıyısı şehirlerimizde, 17'ye yakın ilimizde şu an tespit edilmiş durumda.
37:24Ama kötü tarafı çok yayılmacı bir tür.
37:26Yani ve çok fazla bitkiye, yani sebze ve meyveye zarar veren bir tür olarak gözüküyor.
37:31O nedenle önlemler ciddi miktarda alınmadığı takdirde ürünlerde çok ciddi ekonomik kayıplara neden olabileceği gözüküyor.
37:38O nedenle farklı bölgelerde bununla ilgili birçok mücadele yöntemi ki bunlar biyolojik mücadele, ondan sonra biyoteknik mücadele, mekanik mücadele çok zorunlu kalırsak da çevreye çok zarar vermeyen kimyasal mücadeleyle bunların baskılanması ve zararının belli bir düzeyde tutulması gerekiyor.
37:56Yoksa çok ciddi anlamda üretim ve ihracat kayıplarımıza neden olacak gibi gözüküyor.
37:59Şimdi kahverengi kokorca hem tarım sektörünü hem de ekosistemi dolayısıyla üretim biçimlerini de etkiliyor.
38:10Organik üreticilerimiz bu bağlamda daha mı zor duruma düşecekler?
38:15Yok o anlamda belki organik üretimde kullandığımız yöntemleri biz konvansiyonel üretimde de kullanmamız gerekecek.
38:21Bu nedir?
38:22İşte ilaç kullanmadan biyolojik mücadele diyoruz.
38:24Samuray arısı doğal mücadele yapılabiliyor.
38:26Tabi ithal edilen bir böcek ya da arı yerine ARGE ile bizim kendi lokasyonumuzda, kendi coğrafyamızda bulunan ya da ekolojimizde bulunan böceklerin geliştirilerek zararlıların kontrolü daha uygun bir yöntem.
38:41Ama kısa vadede bu tür ilaç kullanmaktansa bu tür zararlıları başka böcekle yok etmek daha uygun olanı.
38:47Koremen tuzaklar yani böcekleri cezbeden ve onların yapışıp işte belli popülasyonu zarar verecek eşiğin altında tutan sistemler.
38:54Mekanik mücadele ki tuzakların dışında usanabileceğimiz yöntemler ama en son çare artık hala ciddi bir sıkıntı varsa da o zaman da bize ve çevreye zarar vermeyen kimyasal mücadeleye başvurmak zorunda da kalabiliriz.
39:07Burada üretim yaparken üç konu önemli.
39:09Tabi ki tarım yapıyoruz, işin ekonomik boyutu var.
39:12Yani para kazanmak durumundasınız, ekonomik boyutunu ihmal edemeyiz.
39:14İkincisi, bunun dışında iki tane daha önemli boyutu var.
39:18Ne yapacağız?
39:18Çevre boyutu var.
39:19Üretim yaparken kullandığımız kimyasallarla bulunduğumuz çevredeki biz dahil diğer canlılara çok zarar vermeden bu üretimi yapmamız gerekiyor.
39:28Üçüncü boyut da sağlık boyutu.
39:29Yani tükettiğimiz gıdalarla bu kimyasalları biz tüketerek kendi sağlığımızı da bozmayacak bir üretim deseni ancak sürdürülebilir bir tarım yöntemi olarak kabul edilebilir.
39:38Yani bu böceğin meyvelerin ve gıdaların üzerinde dolaşması da ayrıca bir zarar değil mi?
39:44Şöyle, kokarca zaten azından anlaşılacağı gibi biraz kokan bir böcek.
39:48Bulunduğu ürünü tüketmeniz mümkün değil.
39:50Yani zaman zaman denk geldiğinde o meyvenin üzerine konmuş bir meyve için tüketmeniz mümkün değil.
39:55Ne oluyor?
39:55Tadını bozuyor.
39:56Yani salgıladığı bazı salgılarla sizin tüketmekten hoşlanmayacağınız bir kokuya bürünüyor.
40:01Mesela domatesi, salatalı.
40:04Fındığın kabuğunu bile delip içine girebilen bir zarardan bahsediyoruz.
40:09Yani onun dışındaki domatestir, şeftalidir, sebzedir, meyvedir.
40:12Bunlar çok çok daha kolay zarar verecek bir böcek gibi gözüküyor.
40:15O zaman karpuza, kavuna falan da girebilir değil mi?
40:17Hepsine 300'e yakın bitkiye etkisinin olduğu bahsedilen bir böcek.
40:21Bu anlamda biz meyve sebze ülkesiyiz bir Akdeniz ülkesi olarak.
40:24Yani bizim daha fazla duyarlı, daha fazla tedbirli olmamız lazım.
40:27Aksi takdirde bunun bedelini, bu önlemleri almadığımız takdirde çok daha büyük zararlarla ödeme riskimiz var.
40:34Yani önlem ne gerekiyorsa şu an üreticisi, kamusu, özel sektörü hepsine düşen bir görev var tabii ki burada.
40:40Aslında bir seferberlik bu değil mi?
40:42Evet, evet kesinlikle.
40:44Tek başta yürütülebilecek mücadele değil.
40:45Konunun birçok ayağı var.
40:46Ve bunlar birlikte zaten bir plan çerçevesinde hareket ediyorlar ama burada geç kalmamak gerekiyor.
40:52Tedbirlerin zamanında ve doğru tedbirlerin yaygın bir şekilde alınması gerekiyor.
40:55Yaklaşık 8 yıl süreç içinde Karadeniz'i boylamış, İstanbul Kocaeli bölgesine Yalova'ya gelmiş.
41:03Buralarda ciddi zararlar vermiş.
41:06Ama Karacabey ve Bursa biraz daha temiz şu an değil mi?
41:11Şu an biraz öyle gözüküyor ama bulaşma riski var.
41:13Yani biz hayvancılıkta da insan sağlığında da koruyucu hekimlik diyoruz.
41:16Yani hastalık geldikten sonra tedaviyle uğraşmanız bir pahalı yöntem.
41:20İkincisi her zaman sonuç alacağınızın garantisi yok.
41:22Gelmeden durdurur.
41:23Karacabey tarımı ve beslediği alan çok önemli.
41:27Türk tarım sanayinde de önemli ürünler üretiliyor.
41:32O yüzden bu panelin, bu önlemin alınması gerekiyordu, yapılması gerekiyordu.
41:38Katkılarınız için çok teşekkür ederim.
41:40Bursa tarımında değil, Türkiye tarımında çok önemli bir herkes.
41:42Dolayısıyla burada bu tür önlemlerin zaman da alınması tabii ki birçok zarardan korumuş olacak.
41:48Hem buradaki üreticimizi, hem sanayicimizi, hem ihracat açısından ülkemizi büyük zararlardan koruyacak bir konuya dikkat çekilen bir paneldi.
41:54Çok teşekkürler.
41:55Kolay gelsin.
41:56Çok teşekkürler.
41:56Çok teşekkürler.
42:26Ziraat Bankası sundu.