Türkiye ve dünya gündeminde yaşananlara kayıtsız kalmayanların programı Gündem, ekranların öne çıkan ismGözde Özyürek'in sunumu ve alanında uzman isimlerin yorumlarıyla Ülke TV’de izleyicisiyle buluşuyor. Gündem, Türkiye’nin ve dünyanın gündemini meşgul eden olayları farklı yaklaşımlarla ele alıyor, yorumluyor ve olayların perde arkasını tartışıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Türkiye’nin yoğun gündemi ve dünyada yaşanan sıcak gelişmeler Arzu Yıldırım Şenlik'in moderatörlüğünü yaptığı Gündem’de değerlendiriliyor. Siyaset dünyasında meydana gelen krizler, Orta Doğu ve bölge ülkelerinde yaşanan olaylar, küresel gelişmeler ve bu yolla verilmek istenen mesajlar, Türkiye’nin uluslararası ilişkileri, dış politikası ve güvenlik meseleleri Gündem’de masaya yatırılıyor.
Category
📺
TV ve DiziDöküm
00:00:00Saatlerimiz 21'i gösteriyor. Ülke TV ekranlarına ve gündem programına hoş geldiniz efendim.
00:00:08Saatler gece yarısını gösterene kadar konuklarımızla birlikte misafirinizle olacağız.
00:00:13Son yaşanan sıcaktan ve uluslararası arenada yaşanan gelişmeleri tartışacağız.
00:00:19Şimdi hemen konuklarımı takdim ederek başlayayım müsaadenizle.
00:00:22Prof. Dr. Muharrem Ekşi, Kırklareli Üniversitesi Dekanı. Hoş geldiniz.
00:00:26Hoş bulduk.
00:00:27Doçent Dr. Hüseyin Alptekin bizlerle birlikte akademisyen. Sizlerle hoş geldiniz.
00:00:31Hoş bulduk. Merhabalar.
00:00:32Merhabalar.
00:00:33Dipan Başkanı Dr. Tolga Sakman da bizlere eşlik ediyor. Hoş geldiniz efendim.
00:00:38Hoş bulduk.
00:00:39Terör ve güvenlik uzmanı Sayın Coşkun Başbuğ da bizlere eşlik edecek Skype hattında.
00:00:45Coşkun Bey de yine aramızda olacak.
00:00:48Hemen sıcağı sıcağına başlayalım. Efendim hoş geldiniz. Katıldınız itibariyle aramızda.
00:00:53Coşkun Bey hoş geldiniz.
00:00:54Hoş bulduk. İyi akşamlar diliyorum.
00:00:56Çok teşekkür ediyoruz. Sağ olun.
00:00:58Önemli başlıklar var elbette.
00:01:00Şimdi İsrail-Filistin meselesi.
00:01:03İsrail'in Gazze'deki soykırımı, katliamı ne yazık ki devam ediyor.
00:01:09Neredeyse artık bir yıl olacak. Çok kısa bir zaman sonra.
00:01:12Ama tüm dünya bu katliam ve soykırım yapılırken sessiz.
00:01:18Hatta geçen gün hatırlayacaksınız.
00:01:20İsrail Başbakanı Netanyahu Amerika'ya gitti ve kongrede alkışlandı üyeler tarafından.
00:01:26Sadece bir kişi protesto etti. O alkışta çok konuşuldu.
00:01:30Cumhurbaşkanı Erdoğan bu yaşanan gelişmelerin ardından İsrail'e ilgili çok önemli açıklamalar yaptı.
00:01:36Şöyle genel itibariyle değerlendireceğiz konuklarımızla birlikte.
00:01:39Size başlayalım Sayın Ekşi.
00:01:42Şimdi şöyle bir durum var.
00:01:44Netanyahu'nun Amerika'ya gitmesi, kongrede alkışlanması çok dikkat çekti haliyle.
00:01:49Soykırım, katliam devam etti.
00:01:51Netanyahu'ndan, İsrail'den Cumhurbaşkanı Erdoğan'a çok çirkin küstahça paylaşımlar, benzetmeler geldi.
00:01:57Orası da ayrı ama bugün soykırım, katliam devam ederken İsrail nasıl oluyor da hiçbir şey olmamış gibi davranabiliyor?
00:02:03Hala tüm dünyanın gözünün içine baka baka.
00:02:06İki tane temel faktör var.
00:02:08İsrail'in uluslararası hukuku ve temel insan haklarını yani bebeklerin ölümünü ihlal eden davranışında iki temel faktör var.
00:02:20Bir, nükleer silahlara sahip.
00:02:23İki, dünyanın tek hegemonik gücü olan süper güç Amerika'nın her ne olursa olsun tamamıyla arkasında durmasından kaynaklanıyor.
00:02:36Yani İsrail'in bu pişkinliği, uluslararası hukuku ihlal etmesi, temel insan haklarını ihlal etmesi,
00:02:43bebekleri ileride terörist olacak diye akıl almaz bir şekilde bu arjumanla öldürmesi,
00:02:51bombalaması, hastanelere, okullara bomba yağdırması tamamen bu iki faktöre dayanıyor.
00:02:59Kongrede Netanyahu'nun alkışlanması da Amerikan yönetiminde Yahudi İsrail lobisinin nasıl etki ettiğinin açık bir göstergesi oldu.
00:03:13Amerikan seçimleri sistemine bakarsanız bir senatörün seçilebilmesi ciddi bir bağışa, ortalama 100 milyon dolarlık bir bağışa ihtiyacı var.
00:03:27Bunu öyle eski başkan Donald Trump gibi zengin olmayan birinin ya da olsa bile bu seçim için bunu harcaması kolay kolay mümkün değil.
00:03:37Amerikan seçim sisteminde STK'lar, sivil toplum kuruluşları, şirketler, senatörleri, adayları destekleyerek o makamlara geliyorlar, kongreye giriyorlar.
00:03:48Dolayısıyla maddi olarak desteklediklerinin de siyasi olarak desteklemeleri gerekiyor.
00:03:56Dolayısıyla kongrede alkışlayanların nasıl o seçildiklerine baktığınızda arka planda Yahudi ve İsrail lobisini görürsünüz.
00:04:07O yüzden bu arka plana baktığınızda çok şaşırtıcı değil.
00:04:13Yine İsrail ve Yahudi lobisini Harvard Üniversitesi'nden araştıran, uluslararası ilişkilerin de önde gelen Mershimer ve Staffenwald,
00:04:23Amerikan yönetiminde İsrail ve Yahudi lobisinin etkisine bakıyor.
00:04:28Öyle bir etkisi var ki bazen Amerikan çıkarlarının ötesinde İsrail çıkarları gelebiliyor.
00:04:39Hatta bu yüzden çok eleştiriler de söz konusu.
00:04:42Yani Amerikayı Yahudiler mi yönetiyor? Etkisini gösteren bir bağlamda bu soru soruluyor.
00:04:49Dolayısıyla işte bu iki temel faktör nükleer silahlara sahip olması ki Amerikanın sayesinde o nükleer silahlara sahip oldu.
00:04:58Ve hegemonik güç dünyanın en güçlü, en büyük ülkesinin uluslararası sistemi yöneten Amerikanın her ne olursa olsun arkasında duracağım demesinden.
00:05:11Hatırlayın Amerikan Dışişleri Bakanı Blinken şu ifadeyi kullanmıştı.
00:05:16Bir diplomasi hukukuna aykırı bir şekilde bir Dışişleri Bakanı'nın kullanmaması gereken ben buraya bir Dışişleri Bakanı olarak değil bir Yahudi olarak buradayım.
00:05:27Yani Amerikan yönetiminin İsrail'e bu denli açık, kesintisiz, sınırı olmayan desteği İsrail'in bugünkü pişkinlikleri, uluslararası hukuku ihlal etmesi ve temel insan haklarını ihlal etmesi.
00:05:47Hatta Gazze'de yaptıklarına bakarsanız sadece bombalama değil aynı zamanda şurası güvenli deyip yarın o güvenli yerden de çıkın deyip yani bir anlamda işkence de çok açıktan bütün dünya kamuoyunun önünde işkence yapabiliyor.
00:06:05Ve bizler de doğal olarak soruyoruz ufacık bir devlet nasıl oluyor da bu şekilde rahat davranabiliyor.
00:06:15İşte en temel sebebi bu nükleer silahları var ve Amerikan yönetimi Amerika Birleşik Devletleri kendi çıkarları hilafına arkasında.
00:06:27Hatta şöyle söyleyeyim hatırlarsanız yine medyadan Çin'in Orta Doğu'ya girme girişimleri söz konusu.
00:06:372004'te Arap-Çin İşbirliği Forumu daha sonra İran'la Orta Doğu'nun ezeli düşmanı İran'la Suudi Arabistan'ı normalleşme ilişkilerini geliştirmek üzere Mart 2023'te bir ara buluculuk yapmıştı.
00:06:56Çin 22-23 Temmuz'da da Filistinli grupları birleştirip daha iyi birlikte olup daha iyi İsrail'e direniş şeklinde bir savunma versinler diye Çin ara buluculuk girişimleri yaparak Orta Doğu siyasetine eklemlenmeye çalışırken.
00:07:16Aslında Çin'in bu İsrail'in savaşlarını katliamlarını engelleme değil Orta Doğu'da bir çatışma rejimi oluşsun.
00:07:30Çünkü Orta Doğu'da İsrail'in bu katliamları, soykırımları aynı zamanda Çin açısından Amerika'nın küresel liderlik, hegemonik liderliğinin de altını oyuyor.
00:07:42İmajı ve algısı tamamen bu hegemonik liderlik bakımından zedelenince Çin kendisini küresel hegemonya olarak küresel lider olarak Amerika'nın yerine düşünmesinde bu Orta Doğu'daki çatışmalar,
00:08:02İsrail'in katliamları dolaylı yoldan Amerika'nın da imajını zedelediği için Çin burada Filistinli grupları birleştirip aralarındaki ihtilafı bir kenara bırakıp direniş ekseninin güçlenmesi üzerine politika yürütüyor.
00:08:18Yani dünyanın diğer süper güç adayı Çin bile Türkiye'nin sadece dünya ülkelerine baktığımızda özellikle bölgedeki ülkeler sadece bu çatışmayı durdurma amaçlı bir Türkiye politika yüzüyor.
00:08:36Çin'in politikalarına baktığımızda çatışmaları durdurma değil, çatışmalar devam etsin kontrollü bir şekilde devam etsin ve bu sayede Amerika'nın o küresel hegemonik liderliği zedelensin politikası yüzüyor.
00:08:50Dolayısıyla sonuç olarak sorduğunuz soruda İsrail'in bu denli politika izlemesi Amerikan kongresindeki alkışlamalar aslında daha üst bir düzeyden baktığımızda Batı'nın ve Amerikan liderliğindeki hegemonik argümanları, değerleri,
00:09:18uluslararası hukuku, temel insan haklarını, normları savunan ve bunu bütün dünyaya lanse eden ve her yıl Amerikan Dışişleri Bakanlığı'nın temel insan hakları raporu yayınlayan ülkelerin, Batı'nın hegemonik liderliği argümanları da çürüyor.
00:09:38Bu sayede Çin başta olmak üzere, Çin-Rusya bloğu işte Amerikan liderliğinin bize bugüne kadar lanse ettiği o uluslararası hukuk, temel insan hakları sadece kendileri içinmiş, bizim için değil. Bunların bize sunduğu o uluslararası hukuk, temel insan hakları aslında yalandan ibaretmiş mesajını da Çin vermek istiyor bu çatışmalar devam ettiği müddetçe.
00:10:05Teşekkür ediyorum. Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarına geleceğiz ama ben şöyle sizin de bu konuyla ilgili fikrinizi merak ediyorum.
00:10:12Trump geçtiğimiz gün Eter Yağız'ı çok samimi bir şekilde karşıladı ama çok da fazla birbirinden aslında haz etmeyen iki isimden bahsedebiliriz.
00:10:23Ama Amerika ve İsrail arasındaki denge öyle sanıyoruz ki geçtiğimiz süreçte olduğu gibi bundan sonra da kişiler fark etmeksizin sanıyorum ki devam edecek bir şekilde. Acaba konumuzun da dediği gibi burada ağır basan Yahudi lobisi mi oluyor?
00:10:38Genelde dünyadaki gelişmeleri ben daha yapısal faktörlerle açıklamayı tercih ederim ama Amerika-İsrail ilişkilerinde çok daha farklı. Böyle dünyadaki güç dağılımıyla, yükselen güçlerle bunlarla değişmeyen, konjonktürden etkilenmeyen çok sürekli bir ilişki var.
00:10:55Daha kültürel bir ilişkiden bahsedebiliriz buna ve bu ne zamandan beri var dersek işte İsrail kurulmadan önce bile, 48'de kuruldu, önce bile o dönemin süper gücü Birleşik Krallık'la çok yakın bir ilişki içerisindeydi.
00:11:13Hatta ilk cumhurbaşkanları Cain Wiseman, bu meşhur Balfour Deklarasyonu yapan Balfour'la görüşmüştür. O zamanki başbakanları David Lloyd George ile Osmanlı'ya karşı yapacak harekatları konuşmuştur.
00:11:28Sonrasında 48'de cumhurbaşkanı olmuştur ve İngilizlerin dünyadaki gücü azaldıkça, Amerikan güç projeksiyonu dünyaya yayıldıkça İsrail de ibresini Londra'dan Washington'a doğru kırdı.
00:11:43Amerika her ne kadar kuruluşundan beri İsrail'i bu denli desteklemiyordu ise bile süveş krizinden sonra, 50'lerin ortasından sonra tamamıyla İsrail'e koşulsuz net bir destek vermeye başladı. 50'lerin ortalarından başlatın bunu bugüne kadar böyle geldi.
00:12:01Ne başkanlar geldi gitti o arada. Biliyorsunuz Amerika'da iki tane efektif etkin siyasi parti var. İster cumhuriyetçi olsun ister demokrat olsun. Gelen her başkan 3'e aşağı 5'e yukarı İsrail'in arkasında durdu.
00:12:14Ama cumhuriyetçilerin bu noktada biraz daha farkı var. Çünkü demokratların bazı bagajları cumhuriyetçilerde yok. Mesela az evvel siz de bahsettiniz.
00:12:24Netanyahu kongreye gitti. Kongrede ayakta alkışladılar. 70 kere alkışlanmış 50 küsür kere ayakta alkışlamışlar. Zaten ne kadar süre konuştu ki yani neredeyse oturmamışlar bunu alkışlamak için.
00:12:35Onun öncesinde sanki bir azmiliği yapılmıştı hani bu şekilde yapalım gibi bir senaryo vardı sanki orada bir film çeviriyordu.
00:12:42Bir ulusal kahraman gibi karşılandı zaten. Ama şöyle bir fark var orada belki demokratlardan da cumhuriyetçilerin. Siz az önce söylediniz yani bir kişi protesto etti.
00:12:51Orada işte savaş suçlusu soykırımcı diye raşit atılayıp. O demokrat bir temsilciler müessesinden üye. Ama demokratların yarıya yakını hatta tam yarısı diyebiliriz katılmadı oturuma.
00:13:06Onlar o şekilde protesto ettiler. Tabii kongreye girip kongre binasında bir yazıyla protesto etmek o çok kolay bir şey değil.
00:13:14Hocamız az önce bahsetti.
00:13:15O arada sözünüzü kesiyorum Kamala Harris de gelmedi.
00:13:18Doğru Kamala Harris de gelmedi. Hatta bir ihtimal belki onun başkanlık yapacağı söyleniyordu. Yani Netanyahu'nun arkasında kürsütü olacaktı.
00:13:27Biz Mike Johnson'ı gördük. Oradaki bir cumhuriyetçi siyasetçiyi gördük. Kamala Harris gelmedi ama sonrasında kabul etti. Sonrasında görüştü.
00:13:37İşte demokratların böyle bir açmazı var. Şimdi bir yanda seçilmek için hocamızın bahsettiği İsrail lobisine desteğine ihtiyaç var.
00:13:45Bir yandan da lobinin desteği olmasa bile Amerikan vatandaşları da bu onlarca yıl boyunca artık zihinlerinde bir İsrail imgesi oturmuş.
00:13:52İsrail bizim kardeş ülkemiz, dost halkımız. Bunu desteklemek için illa işte evangelist yani işte İncil'deki bazı öngörülerden yola çıkarak
00:14:02işte onlar oraya gelsin ki Mesih geri gelsin şeklinde teolojik bir inanca sahip olmasına da gerek yok.
00:14:08Ortalama Amerikan vatandaşı zaten İsrail'i kendi dostu olarak görüyor. Müslümanları da öteki olarak görüyor. Arapları da öteki potansiyel düşman.
00:14:16Hatta gerçekten düşman olarak görüyorlar. Ama bunun içerisine işte evangelist kiliselerin o girdileri var.
00:14:23İsrail lobisinin IPEC'in yani ve sadece o da değil en büyükleri o ama diğer 34 tane daha kayıtlı lobi var.
00:14:30Bunların işte parasal destekleri var. Ama netice itibariyle demokratlarla cumhuriyetçilerin bir farkı var.
00:14:35Trump'a buradan geleceğim. Demokratlar her ne kadar İsrail'i eleştirmekte çok ağızlarını sıkı tutsalar da açıktan eleştirebilen 2-3 kişi var.
00:14:44İşte bahsettiğimiz kişi var kongredeki. Belki işte Alexandria Ocasio-Cortez'i sayabiliriz.
00:14:49İşte İlhan Omar'ı sayabiliriz. Bernie Sanders'ı Senato'dan onu sayabiliriz. Diğerleri temsilciler meclisinde. Birkaç kişidir.
00:14:55Diğerleri kafasını kuma gömer. Orada görüntü vermeyeyim arada kalmayayım. Ne tür kalayım şeklinde.
00:15:02Cumhuriyetçilerde bu bagaj yok. Cumhuriyetçiler tam kadro destekliyorlar. Cumhuriyetçiler bir yandan evangelistlerin desteğiyle zaten bunu yapıyorlar.
00:15:11Bir yandan da şimdi Trump'a baktığımızda Trump evangelist falan birisi değil.
00:15:15Trump hatta hani din inançlarının çok da güçlü olmadığını biliyoruz. Böyle bir geçmiş ifadelerinden, hayat tarzından.
00:15:24Öyle bir durumu da yok. Ama belki de hiçbir Amerikan başkanının yapmadığı iyiliği yaptı İsrail'e kendi başkanlık döneminde.
00:15:32Çok seri bir şekilde bir yandan İbrahim Antlaşmaları'yla İsrail'i tanımayan devletleri buluşturmaya çalıştı.
00:15:41İsrail'i onların da tanıyacağı bir meşruiyet. Yeni ve geniş sınırlar.
00:15:46Filistin'i böyle sağda solda küçük kantonlara hapsetmiş, hücrelere hapsetmiş bir sınırı dayatmaya çalıştı.
00:15:53Suudi Arabistan'a, Beleşik Arabistan'a ve civarlarındaki diğer körfez ülkelerine.
00:15:57Yetmedi. Amerikan'ın büyükelçiliği biliyorsunuz Tel Aviv'deydi. Onu Kudüs'e taşıdı.
00:16:03Kudüs, İsrail'in işgali altındaki bir topraktır. O yüzden Türkiye'de diplomatik ilişkilerimiz iyiyken,
00:16:09oradaki büyükelçimiz bizim, Tel Aviv'de ikamet eder.
00:16:12Her ne kadar İsrail'in kendi meclisi Kudüs'te olsa da, dünya devletleri pek oraya yanaşmazlar.
00:16:17Çünkü Filistin toprağı işgal etmiş. Oraya taşıdı Amerikan büyükelçiliğini.
00:16:21Amerika'nın bunu yapması diğer ülkeleri de benzer durumda adım atmaya yetecek bir davranış.
00:16:26Yetmedi. Yine İsrail'in 67'den beri işgal etmiş olduğu Golan Tepelerini, Suriye'den almıştı burayı.
00:16:33İsrail toprağı olarak tanıdı. Damadı üzerinden, kuşları üzerinden İsrail her yere girdi çıktı.
00:16:39Trump'la beraber. Ama bahsettiğiniz gibi Trump'ın biraz öngörülemez bir tavrı da var.
00:16:45Yani seçildikten ve başkan olduktan sonra belki daha farklı bir Trump da görebiliriz.
00:16:49Ve özellikle aslında İsrail'e belki destek devam etse de,
00:16:53Netanyahu'nun çok istenip istenilmediği konusunda bir kararsızlık var.
00:16:57Hatta Trump zaten sevmiyor ama Harris de olsa aslında Netanyahu'yla devam etmek istemeyecektir.
00:17:02Şeklinde yorumlar çok fazla geliyor. Katılıyor musunuz?
00:17:05Demokratların biraz eleştirebilen demokratların söylemi şu,
00:17:10bu Netanyahu'nun problemi. Netanyahu çok sert, yanlış siyaset izledi.
00:17:14Bakın işte İsrail'de de onu istemiyorlar, gösteriler oluyor şeklinde.
00:17:17Netanyahu'ya sorunu kitleyerek, o büyük problemi, o tarihten gelen problemi görmeden,
00:17:23o kişinin özelinde bunu çözmeye çalışıyorlar.
00:17:26Çözemeyecekler ama onun üzerinden analiz etmeye çalışıyorlar.
00:17:29Cumhuriyetçi'nde böyle bir derdi de yok. Netanyahu'yla da iyiler.
00:17:32Ama Trump çok öngörülebilir bir başkan değil.
00:17:35Geçmiş dört yılına baktığımızda, 2016-2020 arasındaki dört yılında,
00:17:40tamam İsrail'e gerçekten istediği, hatta aklından geçirmediği şeyleri yaptı.
00:17:44Tamamen destek verdi. Ama bir sonraki dört yılı onun kopyası olmayabilir.
00:17:49Yeniden seçilemeyecek biliyorsunuz. Amerikan başkanları iki dönem seçilebiliyor sadece.
00:17:53Üçüncü bir dönem olmayacak Trump'ın. O yüzden son döneminde herkes bundan çekiniyor.
00:17:58Çünkü diğer başkan adaylarının ne yapabileceği az çok belliydi.
00:18:02Sınırları vardı, belli prosedürleri devam ettirirlerdi. İki partiden de böyleydi.
00:18:07Çok çılgın bir başkan biz görmezdik. Vardır tabii biraz Amerikan tarihine gidersek,
00:18:12Nixon'lardan bahsedilir ama tahmin edilebilir yönden giderlerdi yine.
00:18:16Trump'ın ne yapabileceğini pek kestiremiyor dünya. Rusya'da da kestiremiyor,
00:18:20İsrail konusunda da kestiremiyor. Hatta İsrail lobisi biraz Trump'ı da köşeye sıkıştırmıştı.
00:18:26Biden'den kaybettiği 2020 seçimlerinde. Oradan bir hesabı da var Trump'ın aslında o lobiyle.
00:18:32O yüzden Trump'ın ne yapacağı tam bir kapalı kutu, bir maç yorumları gibi oldu ama bilemiyoruz.
00:18:37Eğer geçmişteki gibi davranırsa İsrail için bulunmaz fırsat.
00:18:41Ama Trump bu. Çok beklenmedik çıkışlar da yapabiliyor.
00:18:44Bakın bizim de delişkileri öyleydi Trump'ın. Bir bakıyorduk Trump'la çok iyiyiz.
00:18:48Bak diyor ki Obama PKK ile çalıştı Suriye'de, Türkiye'yi haklı diyor.
00:18:52İşte Fethullah Gülen'i bile Türkiye'ye geri göndermek için temaslarda bulundum diyor.
00:18:56Devlete aşamadım diyor, onu da emeğe getiriyor.
00:18:58İşte S-400'leri Türkiye almak zorundaydı, tabii ki alacaktı.
00:19:01Biz Patrick'leri çekince onlar da aldılar diyor.
00:19:04Ya ne kadar Türkiye'de olsun bir başkan geldi diyoruz.
00:19:06Bir yandan da Türkiye ekonomisini mahvedeceğim diyebiliyor.
00:19:09Uçlularda girebilen bir insan. İsrail konusunda da İsrail'in bu istemeyeceği bir şey.
00:19:14Çünkü uçları da istemiyor İsrail.
00:19:1656'dan bugüne kadar devam eden, sürekli arkasında olan bir Amerikan desteği var.
00:19:21Bunun peyderpey devam etmesini tercih eder.
00:19:24Trump'ın bu aşırı uçları bence İsrail'de endişelendiriyordur.
00:19:28Peki, teşekkür ediyorum. Sağolunuz.
00:19:30Sayın Başbos sizle devam edelim.
00:19:32Şimdi her iki tarafla da tabii görüştü Netanyahu.
00:19:36Trump'la görüştü, Kamala Harris'le görüştü.
00:19:38Aslında iki tarafta desteğini devam ettireceğine,
00:19:41başkan seçilirse de Amerikan-İsrail olan desteğine söz verdi gibi bir durum söz konusu.
00:19:47Ama sizce Kamala Harris'in şansı nedir?
00:19:50Eğer Kamala Harris olursa ya da Trump olursa,
00:19:53Türkiye-Amerika ilişkilerinde ne gibi bir değişiklik olur?
00:19:56Ya da değişiklik olur mu? Daha da aslında önemlisi.
00:20:00Şimdi Amerikan başkanlık seçimleri sadece Türkiye-Amerika ilişkilerini değil,
00:20:05dünyayla Amerikan ilişkilerini etkileyecek bir süreç.
00:20:08Çünkü Amerika'da eğer Trump kazandığı takdirde bambaşka şeyleri konuşur oluruz.
00:20:14Burada başka şeyleri tartışırız.
00:20:16Eğer Kamala Harris ve temsil ettiği akıl iş başına gelirse,
00:20:20o zaman başka şeyleri değerlendirir, konuşuruz.
00:20:23Bu bütün dünyanın kabul ettiği bir gerçek.
00:20:26Üstelik bunları sadece biz değil, dünyada birçok devlet, birçok yapı dillendiriyor.
00:20:31En son Avrupa'da önemli liderlerinki Orban bunun başını çekiyor.
00:20:36Kasım'a kadar dayanmamız lazım şeklindeki çıkışını hatırlayalım.
00:20:40Niye böyle bir çıkış yaptılar?
00:20:42Kasım'daki seçimin sonucu özellikle birinci kuşak ülkelerin,
00:20:48hatta bana göre bütün dünyanın yeniden hesap yapmasını,
00:20:52kartları yeniden karmasını ve oyunun yeniden kurulmasını gerektirecek.
00:20:56Şimdi iki Amerika'yı bize dillendirdik başından beri.
00:21:00İlk başta fantezi geldi bu söylediklerimiz.
00:21:03Olabilir mi? Amerika her daim tek bir çatıda hareket edebilmiş bir yapı.
00:21:10Dolayısıyla hangi başkan gelirse gelsin, değişen bir şey olmaz.
00:21:14Dolayısıyla ilk Amerika tezi yanlıştır diyenler bugün dediğimiz noktaya geldi.
00:21:19Niye? Çünkü Amerika'nın içerisinde, oradaki adı küreselciler ve ulusalcılar.
00:21:26Bana Türkiye versiyonundan bir isimlendirme yap dersen,
00:21:30FETÖ uzantısı benzer bir yapı da Amerika'da var derim.
00:21:34Onlardaki ismi işte bu şekilde anılıyor, biz de öyle anlıyoruz.
00:21:38Şimdi bu ulusalcılarla küreselcilerin savaşı zirvede,
00:21:42yani daha önce görülmeyen bir çoğu tarafından,
00:21:47ya olur mu öyle şey denilen savaş artık iyice gün yüzüne çıktı.
00:21:50Bugün benim diyen herkes, süreci yakından takip eden herkes,
00:21:55Amerika'da artık iki gücün kıyasaya bir rakamete savaşa girdiğinin farkında.
00:21:59Üstelik öyle bir savaş ki bu, bir daha yıkıların ayağa kalkamayacağı bir süreç.
00:22:04Çünkü Amerika'da Trump ilk birinci seçimin döneminde,
00:22:08orada ilk defa ticaretten siyasete geçen ve bunda da kısmen de olsa zaman zaman zorluklar yaşasa da
00:22:16bana göre çok başarılı olan bir süreç geçirdi.
00:22:18Ve ikinci turda da aldığı seçimi elinden çaldılar.
00:22:22Yani ben Amerikan seçimlerinin öyle kağıda yansıdığı gibi,
00:22:26Biden'in zaferle sonuçlandığı kanaatinde asla değilim.
00:22:29Orada çok net bir hile döndü.
00:22:32Küreselciler ölüm kalım savaşı olarak gördükleri bu süreçte hileyle bir şekilde avantaj eldirip zaman kazandılar.
00:22:39Ama Trump pes etmedi.
00:22:41Trump onca tehdide rağmen geri adım akmadı.
00:22:45Ve özür diliyorum, neticede iş Trump'ın tekrar seçime gireceği,
00:22:53hatta şu son anketlere göre de önde götüreceği, seçimi kazanacağı bir sürece evrimdi.
00:22:58Bir de şöyle bir durum oldu Başbuğ.
00:23:01O görüntülerden sonra aslında kesin gözüyle de bakılıyordu.
00:23:07Anketlerde kesin önde çıkar, işte başkanlığı garantiyle ediyor vesaire gibi çokça tartışıldı.
00:23:14Ama sonrasındaki anketlerde Kamala Harris ile arasında sadece şu an iki puan olduğu biliniyor.
00:23:19Mesela bu da çok ilginç geldi bana.
00:23:21Şimdi deniyor öyle.
00:23:24Ama ben seçim sonuçları açıklanana kadar hiçbir şeye inanmam hile Amerika için.
00:23:28Dolayısıyla her ne kadar böyle bir tablo çiziliyor olsa da bu acaba bir algı operasyonu mu?
00:23:35Yoksa gerçek sonuç bu mu? Bence tartışılır.
00:23:37Çünkü Kamala Harris ne yaptı da o aradaki farkı kapattı, iki puana indirdi?
00:23:43Bu soruya cevap aradığında koca bir hiç diyorsun.
00:23:46Şimdi Trump o farkı kapatacak çok büyük bir hata yaptı mı?
00:23:50Bana göre Trump şu ana kadar süreci beklendiğinden daha iyi yönetti.
00:23:55Ve bundan sonraki süreçte de benim zaten sonuçlarla seçimle ilgili beklentim veya tahminim şu.
00:24:01Eğer Trump tarihi bir hata yapmazsa,
00:24:03yani söylemlerinde böyle evvel olduğu gibi ayrıştıran, kutuplaştıran bir uslup kullanmazsa bana göre seçimi kazandı.
00:24:12Çünkü Kamala Harris'in her ne kadar ilk bir rüzgarla Amerika devlet başkanı adayı diye adlandırsa da
00:24:20veya öyle bir havayla sahnede şu an yer alsa da,
00:24:24seçim meydanlarına indiği takdirde Trump'a nazaran çok sönük kalacağını
00:24:28ve o meydanları motive etmekte ciddi zorlanacağını düşünüyorum.
00:24:32Çünkü bu bahsettiğim süreç hani öyle sonradan kazanılan iğnesi aşısı olan bir şey değil liderlik vasfı.
00:24:39Doğuştan gelen bir yetenek.
00:24:41O anlamda Trump'a baktığınız takdirde Trump tam bir şowman.
00:24:44Yani o kitleyi karşısına aldı mı yükseltebiliyor, düşürebiliyor, istediği yöne çekebiliyor ve yönetiyor sahayı.
00:24:53Ama ben Kamala Harris'le aynı yeteneğinin olduğu kanaatine değilim.
00:24:56Zaten daha önceki denemelerinde uğramış olduğu o sükutü, hayal aslında bunların göstergesi.
00:25:03Dolayısıyla o iki puanlık farkı ben ihtiyatla karşılarım.
00:25:06Ve doğruluğu yönünde de şüphe barındırırım.
00:25:10Şimdi bu süreçte yani küreselciler ve ulusalciler savaşında kim kazanırsa nasıl değişir.
00:25:16Şimdi Hüseyin hocam ifade ettiği gibi Trump gitgeli olan bir lider.
00:25:21Dediği gibi sabah kalkıyorsun kuzu sarma, akşama doğru bir anda ekonomiyi mahvedeceğim diye ortalığa çıkabiliyor.
00:25:29Ancak bu Trump'ın deli doluluğunun ben bir taktik gereği olduğu kanaatindeyim.
00:25:33Yani Trump aslında çok kurnaz bir lider.
00:25:36Böyle dediğim gibi bir anda navza göre şerbet vermeyi Anadolu deyimiyle bir anda kitleyi yönlendirmeyi iyi biliyor.
00:25:46Sayın başbuş şimdiden biliyorsunuz Netanyahu'ya dedi ki şu ana kadar İsrail'le ilişkileri en iyi olan Amerikan başkanıyım dedi.
00:25:55Şimdi burada Netanyahu konusunu da madem açtın şöyle bir örnek vereyim.
00:25:59İki farklı lider izledik. Bir tanesi uzak duran Netanyahu'ya yani alenen dışlayan bir duruş sergiledi Kamala Harris.
00:26:11Trump ise tam tersi kucaklayan bir lider görüntüsü verdi.
00:26:15Şimdi ikisi de tribüne oynadı onu söyleyeyim.
00:26:18Yani Trump'ın ben bu gerçek bu duyguda olduğu kanaatine değilim.
00:26:23Trump sürekli olarak Yahudi sermayesine yakın durmayı, onlara böyle sürekli metiyeler düzmeyi hatta onlardan destek almayı yeğleyen bir lider.
00:26:32Ama Kamala Harris'e baktığın takdirde özellikle şu son dönem eşi Yahudi olmasına rağmen Netanyahu'ya mesafeli duran ve adeta görüşmek istemeyen bir lider görüntüsü verdi.
00:26:45İkisi de tribüne oynadı. İkisinin de gittiği yolun sonucunu sandıkta göreceğiz.
00:26:49Ama burada şu taktiği dillendirmekte fayda var. Kamala Harris gerçekten Netanyahu'nun yaptığı katliam ve soykırımı, o katili, o soysuz aşağılık yapıyı, kişiyi benimsemediği için mi böyle bir tepki ortaya koydu?
00:27:04Yoksa Amerikan kamuoyunda oluşan Netanyahu karşılıklığından kaynaklanan özellikle genç neslinin oylarını alabilmek adına mı böyle bir duruş sergiledi?
00:27:14Şimdi gerçek Kamala Harris bu olsa Biden'in işinde yanı ne?
00:27:18Gerçek Kamala Harris bu olsa Yahudi sermayesinin şu an için milyonlarca dolar akıttığı adaylık yarışında gelen bu paralar da neyim nesi?
00:27:28Şimdi demek ki arka planda veya geride bir oyun sergileniyor.
00:27:33Trump'a gelince, Trump zaten Yahudi sermayesine her dafa yakın duran, onlara mehtiyeler düzen ve hatta hatırlayın üniversite öğrencilerinin o haklı tepkisinde bile ben olsaydım bunların hiçbirine okulları almazdım, Amerikanın dışına atardım gibi söylemleri dillendiren Trump'un burada Yahudi sermayesi artı oylarına ihtiyacı mı var bu soru ortaya çıkıyor.
00:27:58Peki bu durumda Kamala Harris'in oynadığı kanat Trump'tan uzaklaşır mı? İşte bu kritik seçim, seçimde sandığın sonucunu belirleyecek bana göre.
00:28:10Dolayısıyla hangisinin doğru oynadığını seçim sonucunda biz görüyor olacağız.
00:28:14Ama ben burada Trump'un bu derece kucaklayan bir yaklaşımını da hatalı bulurum.
00:28:19Bana göre Amerika'daki o genel havaya bakıldığı takdirde bir siyasi taktik hata.
00:28:25Kamala Harris burada biraz daha bana göre akıllı oynadı. Belki de yüzdekilik farkının bir boyutta oluşması nedeni o.
00:28:32Orada da şöyle bir eleştiri var Sayın Başbuğ. Amerikan halkından ziyade Trump'un orada aslında Yahudi lobisine mesaj gönderdiği konuşuluyor.
00:28:40Şöyle zaten ben onu vurguladım. Trump Amerika halkı yerine Yahudi lobisine oynamayı tercih etti ve o nedenle bu derece yakın durdu.
00:28:50Ha bu Trump'un gerçek üç dünyası mı tartışılır ben olduğu kanaatinde değilim.
00:28:54Ama neticede seçimde bir kazanım elde etmek adına böyle bir kumar oynandı.
00:28:58Bana göre Trump'ın oynadığı kumar yanlış. Yani orada Amerikan halkını öncelemek bana göre daha doğru bir seçimdi.
00:29:05Çünkü ciddi bir oy kitlesi var bu tepki verenlerin ve onların da bu seçim sürecinde bu hissiyatını ben sandığa yansıtacağı kanaatindeyim.
00:29:15Şimdi hal böyleyken Kamala Harris gelirse ne olur?
00:29:19Buraya bakmak lazım ve şuradan da bir çıkış yolu aramak lazım.
00:29:24Acaba Kamala Harris'in temsil ettiği demokrat kanat yani küresel çete bütün işi Kamala Harris'e bırakacak kadar bir özgüvene sahip mi?
00:29:35Yoksa Kamala Harris Biden'de olduğu gibi öncekilerde olduğu gibi vitrindeki bir aktör esas arka planda bir yöneten mekanizma mı var?
00:29:42Ve bu mekanizmanın Kamala Harris'in gelmesine birlikte siyasetin herhangi bir değişiklik, oynaklık olur mu?
00:29:49Şimdi bu sorulara cevap aradığında şunu çok net görüyorsun, hiçbir şey değişmez.
00:29:54Yani o bildik, saldırgan, her yeri kana bulayan ve bütün dünyadaki o pisliklerin altından kalkan,
00:30:01devletim diye ortalıkta gezip bir terör örgütü gibi davranan Amerika'da hiçbir şey değişmez onu söyleyeyim.
00:30:07Dolayısıyla Kamala Harris'in geliyor olması Irak, Suriye başta, Orta Doğu başta dünyanın yaşayacağı bir felaket olur.
00:30:14Peki Trump için aynı şeyi söyleyebilir miyiz?
00:30:18İşte Hüseyin hocamın az önce ifade ettiği hususlar, Trump'ın bire bir söylediği, dillendirdiği ama etrafı o dönemde sarılı olduğu için başaramadığı hususlar.
00:30:26Yani Trump'ın ben söylemlerini samimi buluyorum, önceki söylemlerini.
00:30:32Biz dünyanın jandarması değiliz, biz dünyanın o bitmeyen aptalca savaşlarına para harcamak zorunda değiliz.
00:30:38Amerikan halkının paralarını ben niye orada burada harcıyorum?
00:30:41Bunların harcanacak yer Amerikan halkının kendisi.
00:30:45Ülkemi güçlendireceğim, içime kapanacağım, dünyadaki o yayılan politikayı tam tersine çevireceğim.
00:30:51Suriye'den de çekileceğiz, Afganistan'dan da çekileceğiz gibi söylemlerinin normalde ben Trump'ın uygulayacağı bir siyaset olduğu kanaatindeyim.
00:30:59Hatta Suriye'den bana göre çekiliyor ama hemen yanı başındaki o küresel çetenin Şahin dedikleri mahlukatları, o yaratıklar anında başkanı yalanladılar, frenlediler ve Suriye'de Amerika kalmaya ve bugünkü sıkıntıları yaşatmaya devam etti.
00:31:13Şimdi Trump tekrar seçim aldığı takdirde en kritik hamlesi bana göre şu olacak ve alır almaz iradeyi bana göre bunu yapmalı yapacak da 50 bin kişilik bir tasfiyeden bahsetti.
00:31:27Şimdi bu 50 bin kişi, küresel çetenin yıllardır dantel gibi işlediği, Amerika'nın tamamını ele geçiren bir yapılanma.
00:31:34Bu IMF'den tutun, diğer bütün kurumlara kadar sıralanıp döşenmiş bir kirli işleyen ağ.
00:31:40Bu ağı yıktığı an, 300-400 yılda yürülen bu ağ, Trump yıktığı an, küresel çeteyi bir daha ayağa kalkamayacak derecede felce uğratır.
00:31:49Küresel çete bunun farkında. Zaten suikastın arka planda da bu yatıyor bana göre.
00:31:53Çünkü başta vurgulamıştım, yıkılanı bir daha ayağa kalkamayacağı bir seçim olacak.
00:31:58Böyle bir durumda Trump seçimi alır ve anında da böyle bir tasfiye temizliğe başlar ise,
00:32:05işte o zaman Amerika'da iş savaş, Amerika'nın bölünmesi, Amerika'da çok büyük olayları konuşur muyuz?
00:32:11Bana göre kaybedeceği bir şey kalmayan küresel çete her yolu dener.
00:32:15O bahsettiğim olayları da konuşur oluruz diye düşünüyorum.
00:32:18Ama tabii bu zamana yayarsa da son cümlem bu olsun.
00:32:23Bu süreci akıllı ve böyle hissettirmeden yürütmeye kalkarsa,
00:32:28hiçbir şey olmadan Trump bir anda Amerika'nın o istediği gücü Amerika'da ele geçirir.
00:32:33Bu da zaten küresel çetenin yine aynı şekilde sonu olur.
00:32:36Peki, teşekkür ediyorum. Sağ olunuz.
00:32:38Sayın Takmam, size de sorayım. Şimdi bir tarafta Trump var, bir tarafta Harris var.
00:32:43Dolayısıyla şimdi Amerika'daki seçimler çok önemli.
00:32:46Sayın Başbuğ'un da dediği gibi Amerika için sadece değil aslında dünya genelinde baktığınız zaman
00:32:51uluslararası siyasetin nasıl şekilleneceğini de aslında bir nevi işaret ediyor seçilecek başkan.
00:32:58Şimdi Trump'ın söylemleriyle Harris'in söylemleri arasında çok taban tabana zıt olmasa da aslında
00:33:04geçtiğimiz günlerde Netanyahu'ya yaptığı yaklaşımı ve açıklamaları farklı.
00:33:09Bir tarafta Trump diyor ki beni seçmezseniz üçüncü dünya savaşı çıkar diyor.
00:33:13Diğer tarafta da Harris diyor ki destek devam edecek diyor bir taraftan.
00:33:18Diğer taraftan diyor ki sessiz kalmayacağız bu duruma, endişemizi dile getirdik diyor.
00:33:22Trump'a baktığımızda hiç endişenin e'sini ağzına almayan bir başka amaç.
00:33:27Dolayısıyla hangi politika işe yarayacak bundan sonrası için ve Gazze için bir şey değişecek mi en önemlisi?
00:33:34Şimdi Trump'ın ilk dönem başkanlığına baktığımızda aslında İsrail'le ilgili konularda biraz iş adamı gibi düşünüyordu.
00:33:42Aslında tüm dünya politikalarında iş adamı gibi düşünüyordu. Burada da yine aynı noktadaydı.
00:33:46Trump diyordu ki bu sorunu ekonomik olarak Amerika'ya en az zarar verecek şekilde küçültelim ve rafa kaldıralım.
00:33:53Bunu da o işte İbrahim anlaşmalarıyla işte normalleşme süreçleriyle hatta
00:33:59İsrail'in o işte Kudüs kararıyla, Golan Tepeleri kararıyla vs.
00:34:03Aslında sorunu küçültüp görünmez hale getirip çözmek değil ama görünmez hale getirip
00:34:10herkesin bir şekilde göz yumacağı bir noktaya getirip rafa kaldırıp ve artık burada bu sorunu yaşamak istemiyordu.
00:34:17Çünkü bu İsrail'in buradaki her saldırısı, her meydan okuması Gazze olsun, Lübnan olsun veya hiçbir yere saldırmasa bile
00:34:27kendini tehdit, tehlike altında hissettiği için devamlı olarak askeri harcamalarda bulunması
00:34:33ve hatta şimdi Amerika ile İsrail arasında çeşitli anlaşmalar var.
00:34:38Amerika, İsrail'in silah deposunu sürekli olarak güncel tutmakta zorunda.
00:34:44Bunun için de devamlı olarak bir desteği var. O yüzden Trump bunu bir şekilde ekonomik olarak çözme niyetindeydi.
00:34:54O yüzden aslında tüm bu kararları ona yönelik aldığını düşünüyorum.
00:34:58Ama şimdi ikinci döneme biraz daha farklı olabilir tabi.
00:35:03Şimdi burada Netanyahu'nun bu Washington ziyaretini bir yorumlarsam.
00:35:10Burada da konu şöyle aslında.
00:35:12Şimdi Netanyahu'yu kongreye kim çağırdı? Cumhuriyetçiler.
00:35:15Hatta burada demokratlar istemedi Netanyahu'nun gelmesini.
00:35:18Seçim döneminde herkesi zor duruma düşürme ihtimali vardı.
00:35:22Ama cumhuriyetçiler öyle bir propaganda haline getirdiler ki demokratlar da kabul etmek zorunda kaldılar.
00:35:31O işte mecburen kabul edenler de az önce Hüseyin Hoca'nın söylediği o işte gelmeyenler, içeri katılmayanlar pasif direniş sergiledi diyelim belki de bu Netanyahu'nun konuşmasına.
00:35:46Peki demokratlar niye istemiyordu Netanyahu'yu kongrede?
00:35:51Şimdi aslında burada özellikle son döneme bakmak lazım.
00:35:55Biden'la Netanyahu'nun arasının ne hale geldiğini.
00:35:59Şimdi Biden evet bir Amerikan başkanı olarak İsrail'e istese de istemese de belli şartlarda destek vermek zorunda siyasi olarak, ekonomik olarak.
00:36:09Biden bu desteği mecburen, tırnak içinde söylüyorum onu, mecburen verdi, veriyordu zaten.
00:36:14Ama bir yerden sonra Biden'ın şu anki küresel sistemin kurucusu ve koruyucusu olan Amerika Birleşik Devletleri'nin başkanının sözünü dinlemeyen bir İsrail Başbakanı figürü oluşmaya başladı Netanyahu.
00:36:28Yani gazedeki noktalarda sınırlama önerdi, işte daha güneye inme dedi Netanyahu indi.
00:36:38Buralara saldırma, savaşı büyütme, ateşkes anlaşması için masaya otur dedi.
00:36:45Netanyahu hiçbirine yaklaşmadı.
00:36:47Bu işte biraz seçim döneminde Amerikan başkan adaylarının her durumda elinin kolunun bağlı olmasına güvendi biraz.
00:36:56Biraz da kendisi de bunu yapmak zorundaydı.
00:36:59Çünkü kendi siyasi kariyeri de içerde, İsrail'in içinde belli sıkıntılar yaşıyordu ve o gücü konsolide etmesi gerekiyordu.
00:37:07Yani Amerikan başkanına rağmen bir şeyleri yapmış olmanın getireceği gücü de kullanmak istedi.
00:37:13Bir de bir yerden sonra Amerikan başkanı destek vermek zorunda İsrail Başbakanı'na mantığı var.
00:37:20Keza aşağı yukarı da o noktaya geldi zaten Amerika.
00:37:24Sadece Biden'ın yönetiminin tüm bu gönderilen askeri yardım paketlerin içerisinde bir paketin askıya alınmasını biliyoruz.
00:37:34Bu paketin içerisinde de bu 900 kiloluk bombalar ve bu aptal bombaları akıllı hale getiren cihazlar var.
00:37:43Bu İsrail için önemliydi.
00:37:45Biden'ın bunu engellemesi de stratejikti.
00:37:49Yani evet sana silah desteğinde bulunabilirim ama verdiğim silahların hangi noktada olacağına da ben karar veririm iması vardı burada.
00:38:00Ve Netanyahu buna açıkçası çok sinirlendi.
00:38:04Bundan sonra zaten Biden'ın arası açıldı ki hatırlayın Biden İsrail'e gittiğinde Netanyahu uçağın kapısında karşıladı ve sarılmışlardı.
00:38:15Hatta yanlış hatırlamıyorsam İsrail'i karşısına alan bizi bulur karşısında dedi.
00:38:21Hatta bir İsrail olmasa da kurulması gerekirdi vesaire gibi yorumları olan Biden'la arası açıldı.
00:38:28Ama bu taktiksel bir konu sonuçta Amerika'da seçim var.
00:38:32O zaman aday olan Biden'ın da ona göre hareket etmesi lazım.
00:38:38Bir Amerikan başkanlık koltuğu var üzerinde oturduğu buna göre hareket etmesi lazım.
00:38:44Ama burada işte araları açıldı.
00:38:47Keza ondan sonra bu aranın açılmasının Biden'a getirdiği negatif etki yüzünden başka paketler gönderildi aslında İsrail'e.
00:38:56Ama bir kere Netanyahu orada kendince bir tavır aldı.
00:39:00Ondan sonra zaten bu videolar çekildi falan hatırlarsanız.
00:39:03Onu soracağım ben de.
00:39:05Amerika-İsrail arasındaki bu gerginlikten sonra Biden üzerine aslında bir algı operasyonu mu yapılmaya çalışıldı?
00:39:12Hasta, kendinde değil, konuşamıyor, bazı hatalar yapıyor vesaire gibi.
00:39:19Böyle bir algı bilinçli olarak mı oluşturuldu sizce?
00:39:22Bu etkenlerden biriydi bence.
00:39:24Çünkü özellikle o dönemden sonra Biden'ın demokrat seçmen arasında seni seviyoruz ama çekil mottosu yayılmaya başladı.
00:39:34Şimdi burada seni seviyoruz ama çekil neden?
00:39:37Altında sağlık problemleri vesaire gündeme geldi.
00:39:40O zaman burada bir lobiden bahsedebiliriz.
00:39:42Burada evet, bu lobinin etkin olduğunu söyleyebiliriz.
00:39:47Zaten Netanyahu'yu oraya getiren, Washington'a getiren de bu lobinin baskısı.
00:39:51Cumhuriyetçilerle olan ilişkiler, Amerikan başkanlarının alacağı kararlarda,
00:39:56Temsilciler Meclisi, Senato hepsinde İsrail yalnızca lobilerin baskısı çok fazla.
00:40:03Ve sahip olan ekonomik güç de çok büyük.
00:40:07Bunu göz ardı etmemek lazım.
00:40:10Bu arası açıldıktan sonra da Netanyahu'yla işte bu parlamento, kongrede konuşma ayarlanacak Cumhuriyetçiler tarafından.
00:40:21Ve Kamala Harris'in o toplantıya katılmamasının nedeni de aslında şudur ki,
00:40:28Netanyahu oraya gelip Biden aleyhinde konuşma yapacaktı.
00:40:32Cumhuriyetçiler de bunu istiyordu zaten.
00:40:34Bu işte verilen desteğin eksik olduğu, eksik olduğu için sürecin uzadığı, uzadığı için insanların daha fazla öldüğü.
00:40:42Ve uluslararası barışa verilen zararın nedeninin Biden'ın eksik desteği olduğu gibi bir konuşma yapacaktı.
00:40:51Keza Biden'ın adaylıktan çekilmesiyle bu söylem belli ki artık konuşmadan atılmış.
00:40:58Ama böyle bir risk hala vardı, bunu eleştirebilirdi.
00:41:01Harris de bunun bu bagajı taşımakla mükellef.
00:41:06Çünkü başkan yardımcısı, Amerikan başkanlık sisteminde ikinci koltuk.
00:41:11Ve başkanla birlikte hareket eder ve sorumludur da neredeyse eşit derecede sistem içerisinde.
00:41:17O yüzden o toplantıya girip kendi üzerine bu negatif bakışı almak istememiş olabilir.
00:41:24Peki Netanyahu için bu bir risk değil mi?
00:41:27Yani Harris başkan seçilirse seçimlerde bu yapmış olduğu konuşma onun aleyhine olmaz mıydı?
00:41:34İşte onu da kongre dışındaki görüşmelerde arayı sıcak tutarak da o riski bertaraf etmiş oldu.
00:41:40Evet kongrede bir arada değillerdi.
00:41:43Harris o tehdidi, kendisine karşı olabilecek o söylemi bertaraf etti katılmayarak.
00:41:50Ondan sonra birebir bir görüşme yapıldı.
00:41:53Orada da belki artık masaya bir sonraki adımda neler olabileceği kondu.
00:41:58Peki Trump burada ne durumda?
00:42:01Trump aslında Netanyahu olmak zorunda değil.
00:42:05Başka çalışılabilecek insanlar da var İsrail'de dedi.
00:42:08Şimdi bu Netanyahu için önemli bir yıkım.
00:42:11Çünkü Trump'a çok güveniyordu.
00:42:13Keza bu söylemden sonra Trump istedikleri her şeyi verelim ki çözülsün dedi.
00:42:21Bakın yine burada hızlıca çözüm için bir adım öneriyor Trump.
00:42:25Yani bitirsin Gazze'yi tamamlasın ve bu savaş bitsin gibi bir söylemi vardı.
00:42:32O yüzden Trump'a güveniyor.
00:42:35Hala bir nebze görüşmelerini vs. ona göre yapıyor Netanyahu.
00:42:40Ama bir, Trump öngörülebilir bir lider değil.
00:42:45Özellikle de ikinci döneminde.
00:42:47Çünkü birinci dönem, Amerikan başkanlarının birinci dönemi her zaman biraz daha alımlı olur.
00:42:51Ama ikinci dönem asıl yapmak istediklerini yaparlar.
00:42:54Bir daha seçilme olasılığı olmadığı için.
00:42:57Birinci konu bu, öngörülebilir değil.
00:42:59İki, evet Yahudi lobisinin desteğine ihtiyacı var seçilirken.
00:43:05Ama başkanlık sürecinde buna ne kadar ihtiyaç duyacak onu bilmiyoruz.
00:43:10Çünkü belli ki Amerikan devlet sisteminin içerisinde bir revizyon diyelim.
00:43:17Yumuşak tabiriyle bir revizyona gidecek Trump.
00:43:20Bu revizyon içerisinde İsrail lobisi, İsrail yalnızlığı lobilerin yeri nerede olacak?
00:43:24Bu da soru işareti.
00:43:26Bir de Netanyahu'nun geleceği var tabi.
00:43:29Netanyahu bugün var, yarın var mı?
00:43:31İsrail'in başında olacak mı?
00:43:33Kısa bir zaman önce istifası konuşulurken seçimler vesilesiyle belki de kalmış bir isimden bahsediyoruz.
00:43:38Yani devlet içerisinde gittikçe gerilen bir ortam var İsrail'de.
00:43:43Netanyahu sürekli olarak eleştiriliyor.
00:43:46Her gün sokak eylemleri yapılıyor.
00:43:48Senette yani İsrail parlamentosunda gittikçe daha fazla eleştiriliyor.
00:43:55Daha fazla karşıt görüşü oluşuyor.
00:43:59Yani yakın dönemde seçim olur mu İsrail'de vs. bunlar ayrı bir konu.
00:44:06Ama Netanyahu'nun varlığı da zaten soru işareti.
00:44:09O yüzden kimse birbirine güvenerek, orta uzun maddeli güvenerek yatırım yapmıyor.
00:44:15Herkes ABC planlarını masaya koyarak hepsini bir değerlendiriyor.
00:44:19O yüzden de aslında herkes birbiriyle, kimse birbirine küsmeden, kimse birbirine hakaret etmeden
00:44:25ama kimse birbirine de güvenerek hareket etmeden değişik bir döneme girdi.
00:44:31Özellikle Amerikan-İsrail ilişkiler.
00:44:33Çok teşekkür ediyorum değerli yorumlarınız için.
00:44:35Efendim şimdi biz bir araya gidelim ardından yine konuşmaya devam edeceğiz.
00:44:40Ardından konuklarımızla birlikte gündemi değerlendirmeye devam ediyoruz.
00:44:45Şimdi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın söylemleriyle başlayalım bu saat dilimine.
00:44:49İsrail ile ilgili açıklamaları var Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın.
00:44:52Öncelikle olarak savunma sanayisine dikkat çekiyor Cumhurbaşkanı Erdoğan
00:44:56ve bu gelişmelerin hiç kimseyi aldatmaması gerektiğini, çok güçlü olunması durumunda
00:45:01İsrail'in Filistin'e yaptıklarını yapamayacağını söylüyor.
00:45:04Biz nasıl Karabağ'a girdik diyor.
00:45:07Yapmamak için hiçbir şey yok.
00:45:09Zaten güçlü olmalıyız ki bu adımları atabilelim diyor.
00:45:13Muharrem Ekişehir sizinle başlayalım.
00:45:15Öncelikle olarak bu söylemleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
00:45:19Türkiye adına bu açıklamalar nasıl sizce?
00:45:22Öncelikle diplomasi hukuku çerçevesinde meseleye baktığımızda
00:45:28Sayın Cumhurbaşkanı hem bir devlet başkanı ama aynı zamanda bir parti başkanı.
00:45:36Bu açıklamayı bir parti teşkilat binasında partili mensuplarıyla
00:45:45sohbet düzeyinde gerçekleştirdiği bir açıklama.
00:45:50Bu anlamıyla çoğunlukla içeriye yönelik, iç siyasete yönelik bu açıklamalar.
00:45:58Ama aynı zamanda Sayın Cumhurbaşkanı'nın bir devlet başkanı olması bakımından
00:46:05bunun dışarıya yönelik yani içeriden dışarıya yönelik bir açıklama olarak değerlendiriliyor.
00:46:13Ama diplomasi hukuku çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu açıklamaları
00:46:19eğer külliyede yani resmi bir devlet kurumunda gerçekleşseydi
00:46:25oysa gayri resmi bir parti teşkilat binasında gerçekleşiyor.
00:46:30O yüzden de diplomasi hukuku çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu açıklamalarını
00:46:36Türkiye'nin Gazze politikası olarak değerlendirmek mümkün değil.
00:46:41Devlet politikası olarak Türkiye'nin Gazze politikasına baktığımızda
00:46:49beş temel sacayana dayanıyor.
00:46:51Bir, bir an evvel ateşkesin sağlanması.
00:46:54İki, insani yardımların bölgeye ulaştırılması ki
00:46:59Birleşmiş Milletler ve Birleşmiş Milletler'in yardım kuruluşu bile
00:47:03İsrail tarafından engelleniyor, sokulmuyor.
00:47:06Hatta terör listesine alınabiliyor.
00:47:09Üç, uluslararası hukuk çerçevesinde meseleye yaklaşılması.
00:47:15Nitekim bu çerçevede Güney Afrika'nın başlattığı
00:47:19uluslararası adalet divanında Türkiye'de yer aldı.
00:47:23Dört, uluslararası medyayı Gazze'de yaşananlara gündeme haline getirmek.
00:47:32Özellikle Türkiye'nin bölgedeki gazetecilerine yönelik
00:47:37İsrail'in saldırılarını burada görüyoruz.
00:47:39Çünkü Türkiye'nin gazetecileri orada muazzam bir iş yaparak
00:47:43yaşananları dünya kamuoyuna, dünya medyasına gösteriyor.
00:47:48Ve beşinci olarak da Türkiye, Gazze'deki politikası ara buluculuk
00:47:54ve en nihai noktada garantörlüktür.
00:47:57Dolayısıyla Türkiye'nin Gazze politikasında devlet politikası olarak bunlar.
00:48:03Ama Sayın Cumhurbaşkanı hem bir parti başkanı hem de bir devlet lideri olması bakımından
00:48:10açıklamalarını uluslararası ilişkiler düzeyinde anlamak, yorumlamak da mümkün.
00:48:18Burada Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları bağlamında
00:48:23direkt Gazze'ye, İsrail'e yönelik bir askeri harekat
00:48:27ya da planlama içerisinde olduğunu düşünmek çok zorlama bir yorum olur.
00:48:33Sayın Cumhurbaşkanı cümleye girişinde vurguladığı gibi
00:48:39Türkiye'nin savunma sanayiğinde kat ettiği mesafe çerçevesinde
00:48:44güç projeksiyonunu sınırlarının ötesinde Karabağ'da ve Libya'da
00:48:50SİHA'lar üzerinden askeri danışmanlıklar üzerinden gücünü gösterebildiğini
00:48:59bunun Gazze'de yaşanan katliam çerçevesinde de bir olasılık olduğunu söylüyor.
00:49:07Ama bu henüz bir devlet politikası haline gelmiş değil.
00:49:11Tabii yine diplomasi hukuku çerçevesinde
00:49:15Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu açıklamasının bir parti teşkilatında yapılmasını dikkate almadan
00:49:23İsrail tarafının, İsrail Dışişleri Bakanı'nın yaptığı açıklama
00:49:28tamamen diplomasi hukukuna, diplomasi teamüllerine, etiğine, ilkelerine
00:49:35aykırı bir şekilde Sayın Cumhurbaşkanı'nın sonunu satlama benzetme durumunu yapıyor.
00:49:43Tabii Dışişleri de hemen diplomasinin temel ilkesi olan mütekabiliyet çerçevesinde misilleme yaparak
00:49:50Netenyahu'nun da uluslararası hukuk çerçevesinde bir gün
00:49:56Naziler gibi Adolf Hitler gibi hesap vereceğini ifade ediyor.
00:50:04Yani bu anlamda Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları bir söz düellasına yol açmış gözüküyor.
00:50:12Ama altını vurgulamakta fayda var.
00:50:17Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıklamaları içeriye yöneliktir, partililere yöneliktir.
00:50:23Devlet liderleri, parti başkanları genelde kendi kamuoylarına yönelik
00:50:30ülkesinin yürüttüğü dış politikayı anlatmak üzere bu nevi açıklamalar yapabilir.
00:50:39Bu tür açıklamalar gayet doğaldır.
00:50:41Kendi kamuoyuna ben Gazze'de ülkenin tüm imkanlarını kullanarak aktif yoğun bir politika izliyorum.
00:50:53Öyle ki Karabağ'da Libya'da yaptığım gibi daha da ileri gidebilirim şeklinde
00:51:01kendi partilerine, kendi kamuoyuna onları teskin etmek üzere bir açıklama yapıyor.
00:51:08Çünkü Türk kamuoyunda, partisinin kamuoyunda Gazze'ye yönelik çok hassas bir ilgi söz konusu.
00:51:16Bir anlamda Cumhurbaşkanı onları da teskin etmeye çalışan bir açıklama yapmıştır.
00:51:24Dolayısıyla diplomasi hukuku çerçevesinde Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu açıklamaları bir devlet politikası değil,
00:51:31Türkiye'nin devlet politikası orada bir an evvel ateşkesin sağlanması,
00:51:36insani yardımın bölgeye ulaştırılması.
00:51:39Çünkü Birleşmiş Milletler'in açıklamasını da dikkate aldığımızda,
00:51:45bölgede temel gıdaya, temel insan haklarının en temel yaşamak için gıdaya ulaşamıyorlar.
00:51:55Hemen hemen nüfusun tamamı öyle.
00:51:57Çünkü ciddi bir abluka altına alınmış durumda Gazze,
00:52:01Birleşmiş Milletler'in dahi giremediği bir yer.
00:52:05O yüzden de Türkiye insani yardım bir an evvel bölgeye girsin,
00:52:10ateşkes sağlansın, uluslararası hukuk düzleminde İsrail cezalandırılsın politikasını izliyor.
00:52:19Şu ana kadar ki Türkiye'nin Gazze politikası askeri araçlarla müdahaleyi vaaz etmiyor.
00:52:27Pek teşekkür ediyorum.
00:52:29Siz de devam edelim Sayın Abrekin.
00:52:33Siz ne düşünüyorsunuz Türkiye'nin politikası ile ilgili Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamaları?
00:52:39Eğer biz bugün İsrail'e karşı önümüze gelen evvel Allah lafları yapıyorsak,
00:52:43onlarla bütün ticareti kestiysek, ilişkilerimizi kestiysek,
00:52:46bu söyleyeceğimizi de yaparız.
00:52:48Libya'ya, Karabağ'a nasıl girdiysek aynen onlara da yaparız şeklinde açıklamalar var.
00:52:52Hem bu açıklamaları değerlendirmenizi rica edeceğim,
00:52:55hem de Türkiye'nin stratejisini nasıl buluyorsunuz bu konuda?
00:52:58Tabii ben Sayın Erdoğan'ın bu konuşmasındaki muhatapları,
00:53:03bu konuşmanın, mesajın nereye gideceğine dair düşüncesinde
00:53:07daha çok dışarıya hedef aldığını ve bu konuşmanın, bu mesajın dışarıda duyulmasını istediğini düşünüyorum.
00:53:14Kimdir bu dışarıdan kastımız?
00:53:16İsterseniz önce Filistin'den başlayalım.
00:53:18Bugün Filistin'de, Gazze özelinde 2 milyon insan,
00:53:23hocamızın da dediği gibi abluk altında, çok zor şartlarda yaşıyor.
00:53:27Bundan şanslı olanları.
00:53:29%2'si Gazze'nin şu ana kadar öldürüldü İsrail tarafından.
00:53:33Bütün bir Gazze nüfusunun %2'sini öldürdü.
00:53:36%1'i onlar da öldürdüler ama henüz cesetlerini çıkaramadık.
00:53:40Halen de enkaz altındalar.
00:53:42Koca Gazze'nin %3'ünü öldürdü, %97'si kaldı.
00:53:45Bunu azaltacak birer birer.
00:53:47Bütün Gazze'yi öldürmeye çalışan bir İsrail var karşımızda.
00:53:51Buna karşı Filistinliler, Gazze'dekiler olabilir, Batı şeriatındakiler olabilir,
00:53:55bir dost sesi duymak istiyorlar.
00:53:59Yani bir moral sesi duymak istiyorlar.
00:54:01Onların acısıyla empati kurabilen, onların hislerini,
00:54:05İsrail'e karşı olan hislerini de paylaşan bir ses duymak istiyorlar.
00:54:08Ve burada da biraz gözler kulaklar Türkiye'yi arıyor açıkçası.
00:54:13Sayın Erdoğan o meşhur 2009 Davos'taki One Minute konuşmasından beri
00:54:18hatta sadece Filistinliler değil, dünya Müslümanları,
00:54:22İsrail'in tüm yaptıklarına karşı bir lider çıkıp,
00:54:25hem de onların karşısında, onlara karşı dik durabildi diyebildikleri için
00:54:29böyle bir beklenti de var.
00:54:31Tamam oraya mümkün mertebe yardım yapmaya çalışıyoruz,
00:54:35gıda yardımları gönderiyoruz.
00:54:37Bu anlamda, diplomatik anlamda,
00:54:40Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde, hukuki anlamda,
00:54:43İsrail'le ticareti keserek, ticari anlamda destek veriyoruz.
00:54:47Ama bir de bunun duymaya ihtiyaçları da var.
00:54:49Orada aç, susuz, bir dere bir kemik kalmış çocuklarda var.
00:54:54Onların aileleri de var. Bu sese ihtiyaçları vardı.
00:54:57Bu birincisi. Bir ikincisi de bu katliamı, soykırımı gerçekleştiren
00:55:03İsrail'in bunu duymasını istedi.
00:55:05Çünkü İsrail bölgede istediğini yapabildi şimdiye kadar.
00:55:10Yeri geldi 1947-48 yılındaki o meşhur Nekbe'de,
00:55:14milyonlarca Filistinliyi evlerinden etti.
00:55:17Onların evlerini aldı, dünyanın farklı toprak parçalarından gelen
00:55:21Yahudilere verdi.
00:55:23Hazır kurulu evleri, bahçeleri onlara verdi.
00:55:26Yeri geldi, 67 yılında yaptığı gibi,
00:55:31düşman olarak bellediği komşularına saldırdı ansızın.
00:55:35Ve koca toprak parçalarını buralardan aldı, işgal etti.
00:55:39Yeri geldi, Lübnan'da Sabra Şatila gibi katliamları imza attı.
00:55:43Filistin'de Hakeza, yıllardır zaten katliamlar yapıyor.
00:55:46İsrail de bu yaptıklarının bir sonucu olacağını,
00:55:50bu bir tehdittir, açık konuşalım.
00:55:52Tehdit etti İsrail'i.
00:55:54Ve o tehdidin de inandırıcı olabilmesi adına
00:55:58Karabağ ve Libya örneklerini verdi.
00:56:01Türkiye gerçekten de 2020 yılında, iki hadisede 2020 yılında yaşanmıştır.
00:56:07Libya ve Karabağ'da sonucu değiştiren aktör oldu.
00:56:12Karabağ hepimiz hatırlıyoruz değil mi?
00:56:1489'dan 93'e kadar.
00:56:16Ne soykırımlar, hocalı katliamlar ne biliyoruz.
00:56:20Karabağ işgal edildi Ermenistan tarafından.
00:56:22Ve 30 yıl boyunca Fransa'sı, Amerika'sı,
00:56:26nasıl Filistin'in mağduriyetini görmüyorlarsa onu da görmeliler.
00:56:29Çok benzer bir şey.
00:56:30Toprakları çalındı Azerbaycanlı kardeşlerimizin, dostlarımızın.
00:56:34Ermenilere verildi oradaki topraklar.
00:56:36Bir işgal.
00:56:37İsrail ne yapıyorsa aynısını yaptı Ermenistan.
00:56:39Ve aynı şekilde Batı desteğiyle bunu yaptı.
00:56:42Artı Rus desteği de vardı tabii ki Karabağ örneğinde.
00:56:44Ama Türkiye devreye girmesiyle 44 günlük bir savaşta
00:56:49o 30 yıllık garabet son bulmuş oldu.
00:56:52Bakın ilk savaşta o zamanki devlet başkanları Elçişe Bey'in çok acı bir sözü var.
00:56:57Halen daha kayıtlarda vardır bu.
00:56:59İzleyebilir izleyicilerimiz.
00:57:01Yani yaralılarımızı taşımak için helikopter istedik.
00:57:04Türkiye'den alamadık diye.
00:57:06Veryansın ediyordu.
00:57:08Tabii ki eminim o zaman bizim idarecilerimizin içi sızlamıştır bunu yapamadıkları için.
00:57:13Bir helikopter gönderip yaralıları taşıyalım.
00:57:16Düşüncesine sahip değiller ama imkanlar yoktu Türkiye'nin.
00:57:19Bugün Türkiye daha güçlü bir ülke.
00:57:21Daha güç projeksiyonu yapabilen bir ülke.
00:57:23Bunu Karabağ'da yaparak tüm Fransa'nın, Amerika'nın, tüm dünyanın,
00:57:27hatta Rusya'nın itirazlarına rağmen çok net bir şekilde oradaki resmi değiştirebildi Türkiye'ye.
00:57:33Biliyorsunuz oraya SİHA'lar, farklı silah emanterlerini sunduk.
00:57:38Hakeza Azerbaycan askerlerini yıllardır Türkiye'ye iterek bu operasyona bine bine hazırlanmalarını sağladı.
00:57:44Ordunun daha profesyonel bir hal almasında etkili oldu.
00:57:47Halen daha Bahtiyar Paşa oradadır.
00:57:49Önemli ölçüde Azerbaycan ordusunun reformunu başından takip etmektedir.
00:57:54Aynı sene biraz daha öncesinde Libya'da çok benzer bir örnek.
00:57:58Hafter güçleri 2020'nin hatta 2019'un sonlarında Trablus'u düşürmeye kadar geldiler artık.
00:58:05Bütün o Libya, işte Tobruk'u, Bengazi'si, Sirte'si hepsi onlarda.
00:58:09Aşağı çöl tarafları onlarda.
00:58:11Bir tek Trablus kalmış.
00:58:13Orası da düşecekken Türkiye'nin çok kritik bir anda müdahalesiyle
00:58:17Trablus kurtulduğu gibi Sirte'ye kadar püskürtüldü Hafter.
00:58:21Orada belki de onlarca yıl sürecek bir iç savaşın önüne geçildi.
00:58:26Çünkü güçle bunu durdurabiliyorsunuz.
00:58:28Hani uluslararası ceza mahkemeleri bunlar tabii ki önemli.
00:58:32İşte medya çok önemli bunu kayda geçirmek adına.
00:58:34Ama katliamı durdurmaya yetmiyor.
00:58:36İşte İsrail'i kınıyoruz.
00:58:38Ama devam ediyor İsrail'i öldürmeye.
00:58:40Orada da bunu güçle durdurdu.
00:58:42İsrail de şunu söyledi Sayın Erdoğan.
00:58:44Yani bir yerde dur artık.
00:58:46Yoksa biz sadece boş laf etmiyoruz.
00:58:49Türkiye'nin böyle bir gücü var.
00:58:51Libya'da, Karabağ'da yaptıklarımız belli.
00:58:53Bir tehdittir bu.
00:58:55Tehditin sonunda bu savaş çıkacak anlamına gelmiyor.
00:58:58Bu İsrail'i bu katliamı durdurmasını sağlamak adına bir adımdır.
00:59:04Ciddi bir söylemdir.
00:59:05Türkiye Cumhurbaşkanı bunu söylemiştir.
00:59:07Önceki benzer Türkiye'nin sınır ötesi operasyonlarına, askeri harekatlarına, desteklerine atıfla bunu söylemiştir.
00:59:16İçi boş bir laf değildir yani.
00:59:18Ciddidir.
00:59:20Bunu söyleyip bu İsrail'le savaş çıkacak anlamına gelmiyor.
00:59:22Ama söylemin kendisi ciddi bir söylem.
00:59:24O seviyeye tırmanması söylemin önemli.
00:59:26Kayda değer.
00:59:28Bir diğer buradaki muhatap, benim kanaatim için, işte Filistin dedik, İsrail dedik, onları caydırmak adına.
00:59:35Bir de bu işin bir bölgesel savaşa dönüşebileceği riski var.
00:59:39Bunun da emareleri daha önce göründü.
00:59:42İlk defa İran'dan kalkan drone ve füzeler İsrail toprağına.
00:59:47Bir işe yaradı mı, etkili miydi bu ayrı bir tartışma.
00:59:50Ama ilk defa İran'dan kalkan bu araçlar İsrail topraklarını vurdu.
00:59:54Yemen'den kalkan bir drone Tel Aviv'e düştü.
00:59:58Yine etkisi var mıdır, yoktur tabii ki.
01:00:02Bir kişi hayatını kaybetti.
01:00:04Ama psikolojik eşlikler aşılıyor birer birer.
01:00:07Bugün etkisiz oldu, yarın bunun etkilisinin olmayacağının garantisi yok.
01:00:11İlkleri yaşamaya başladık.
01:00:13Bazı kırmızı çizgiler artık aşılmaya başlandı.
01:00:17Şimdi İran bir yandan, Yemen bir yandan.
01:00:19Bir de Türkiye'nin böyle yüksek dozajdan bu denkleme girmesi,
01:00:23ki biliyorsunuz Lübnan'la da muhtemelen önümüzdeki günlerde daha artan yolunda bir çatışma yaşayacağız.
01:00:29Bölgesel bir savaş riskini ortaya çıkartıyor.
01:00:31Bu da Çin'den Amerika'sından Rusya'sına kadar küresel güçlerin dikkatini cehep eden bir gelişme.
01:00:36Bu yeni riskin bertaraf edilmesi adına.
01:00:41İlk turda bahsetmiştik, Çin buna karşı kendisi zabiyesinden ve Filistinler'in daha lehine bir tutum takılmakta.
01:00:49Hem Güvenlik Konseyi'nde hem Genel Kurul'da Birleşik Milletler'deki oylamalarıyla,
01:00:54hem de bu farklı grupları, 14 farklı grubu birleştirmesiyle önemli inisiyatifler aldı.
01:00:59Bu Filistin için pozitif, olumlu bir adımdır.
01:01:02Bir yandan da mesela bugün İsrail'de Dışişleri Bakanı Erdoğan'ın o pervasız küslap açıklamasını yaptığında,
01:01:11tabii ki Türkiye en üst seviyeden sert bir şekilde karşı cevabını verdi.
01:01:16Ama bir ses daha geldi buna karşı. O da Rusya'dan geldi.
01:01:20Rus Dışişleri Bakanlığı da İsrail Kantz'ın Saddam Erdoğan karşılaştırmasına itiraz etti.
01:01:28Saddam'ı da hukuksuz bir şekilde indirdiniz, öldürdünüz ithamında bulundu.
01:01:33Burada Saddam Hüseyin'i savunacak değilim. Saddam Hüseyin gerçekten de eli kanlı bir diktatördü.
01:01:38Bunu da herhalde hemfikiriz. Pek çok katliama imza atmıştı.
01:01:41Ama bu katliamlardan dolayı Saddam indirilmedi.
01:01:44Saddam Hüseyin, uydurma, fabrikasyon bir kitle imha silahları senaryosu üzerinden ve İsrail'de olan hasımlığı üzerinden,
01:01:55bu sebeple aslında indirilmiş oldu.
01:01:57Ve Rusya buna o zaman karşısındaydı.
01:02:00Ki Türkiye'de biliyorsunuz tezkereyi geçirmemişti. 1 Mart meşhur tezkeresini.
01:02:04Rusya'dan da oradan bir açıklama geldi.
01:02:07Bir anlamda bu krizi Türkiye bu söylemle biraz daha yaymış oldu.
01:02:11Çin zaten ilgi gösteriyor. Bundan sonra daha da çok ilgi gösterecek.
01:02:15Rusya doğrudan Erdoğan, İsrail Kantz karşısındaki bu atışmaya ki atışma değil miyiz?
01:02:21Erdoğan onu muhatap olarak söylemedi bunu.
01:02:23Cevabı İsrail Kantz verdi.
01:02:25Ona karşı cevabı da muadili Türk İşleri Bakanlığı vermiş oldu.
01:02:28Ama Rusya da burada topa girmiş oldu.
01:02:30Rusya'nın burada topa girmesi önemli sizce de değil mi?
01:02:33Önemli çünkü bu krizin yayılma riski var.
01:02:37Ki işte bakın şu ana kadar doğrudan...
01:02:39Burada taraflar mı belli ediyor kendini?
01:02:41Nasıl oluyor?
01:02:42Taraflar kendisini belli ediyor.
01:02:43Yani şöyle bir anda Batı dünyası koşulsuz şartsız İsrail'in arkasındayken,
01:02:50tamam Batılı üniversitelerde gösteriler var.
01:02:53Filistin'e yönelik destek açıklamaları var.
01:02:55Boykot çalışmaları var. Çok etkili bence o.
01:02:58Ama idareler, Batılı idareler çok büyük oranda İsrail'in arkasında.
01:03:02Yok mudur hissisnazı? Vardır tabii ki.
01:03:04İrlanda geçtiğimiz günlerde tanıdı Filistin devletini.
01:03:08İspanya tanıdı. Norveç tanıdı.
01:03:10Bunlar önemlidir.
01:03:11Şimdi İngiltere'de iktidarda eşlikliği oldu.
01:03:13Kerviş Tarmer silah anlaşmasını pes edeceğini söylüyor.
01:03:17Bunlar önemli adımlardır ama
01:03:19Amerikan iradesi arkasında Amerika demek, Batı demektir.
01:03:23Bu anlamda o saf net.
01:03:25Onun karşısında şimdi dünyanın farklı çatışma bölgelerinde Batı blokunun karşısındaki ülkeler var.
01:03:31Asya Pasifik'te Çin'le Batı blokunun karşı karşıya geldiğini biliyoruz.
01:03:35Ön Asya'da Rusya ile karşı karşıya geldiğini biliyoruz.
01:03:38Dolayısıyla burada da, bu çatışma bölgesinde de Amerikanın karşısında hizalandıklarını görüyoruz.
01:03:44Bu çatışmanın yayılma riskini ki bölgesel bir savaşa dönüşüyor zaten yavaş yavaş.
01:03:49Dübnan dedik, Yemen dedik, İran dedik.
01:03:51Öte yandan küresel bir kriz tırmanmasına doğru gidiyor.
01:03:55Türkiye bir anlamda buradaki o lokal çatışmayı küresel aktörlerin de ilgisini celbedecek şekilde genişletmiş oldu.
01:04:02Bunu yapmış oldu. Bunu da ben önemli olduğunu düşünüyorum.
01:04:05Hani hamaset diyenler var.
01:04:07Farklı yönden bunu eleştirenler var.
01:04:10Ama dediğim gibi ben hiç bunu iç siyaset olarak görmüyorum bunun kulvarını.
01:04:14Filistin halkıdır muhatabı, İsrail devletidir.
01:04:17Ve bugün Rusya'nın dahil olması da gördüğümüz üzere küresel güçlerdir.
01:04:21Bu mevzu ciddi bir mevzu ve hakikati ciddiyetle tartışılmalı.
01:04:25Dünyanın iyi odağı olmalı.
01:04:27Türkiye'nin de ki Erdoğan'ın ne söylediği haber olur dünyada.
01:04:31Bu sözü kim söylese haber olur.
01:04:33Ama Erdoğan'ın söylediği her şey haber oluyor.
01:04:35Erdoğan'ın bunu bu kadar net bir şekilde söylemesini sıradan ya da hamasi bir konuşma olarak değerlendirmiyorum.
01:04:42Bence bahsettiği muhataplarına çok doğrudan bir mesaj göndermek istedi kendisi.
01:04:47Peki teşekkür ediyorum sağolunuz.
01:04:49Sayın Başbuğ, Rusya'nın dahil olması sürece ne anlam ifade ediyor sizce?
01:04:53Ve Türkiye'nin bu açıklamalarından sonra İsrail'in Türkiye'ye bakışı daha farklı bir hal alır mı?
01:05:04İsrail'i destekleyen bir Amerika var ama Amerika'da tekrar geleceği seçimler var.
01:05:09Bu ilişkilerimizde nasıl yansır? Neler söylemek istersiniz?
01:05:14Şimdi süreci şöyle okumakta fayda var.
01:05:19Rusya bu işin neresinde?
01:05:23Rusya süreci sadece uzaktan seyrediyor mu yoksa bir takım müdahil olacağı sürecin planlamasında mı?
01:05:31Bunlara bakmak lazım.
01:05:32Dünkü yapılan saldırıyı, Lübnan'da yaşanan hadiseyi şöyle bir pencereden değerlendirmenin doğru olacağı kanaatindeyim.
01:05:43Neden kolay ve niye şimdi?
01:05:46Bu sorulara cevap aradığınızda, meselenin sadece savaşı yaymak olmadığını,
01:05:51İsrail denilen katil yapının sadece hedefin Lübnan olmadığını,
01:05:56Amerika'yla birlikte el ele vererek aslında Suriye'yi işin içine çekmek gibi bir niyet olduğunu net görüyorsunuz.
01:06:02Şimdi niye Suriye?
01:06:04Malum Suriye'de önümüzdeki günlerde, belki saatlerde, belki haftada kritik gelişmeler yaşanacak.
01:06:12Sayın Esat Erdoğan görüşmesi dillendiriliyor.
01:06:18Şimdi Sayın Erdoğan'ın yapacağı bu görüşme sonrası bölgede her şey yolunda giderse çok ciddi anlamda bir takım değişiklikler yaşanacak.
01:06:27Ve Amerika'nın son kale gördüğü süreçte tutulması zorlaşacak.
01:06:31Şimdi Amerika'nın durmak için süreçte birden fazla yolu var.
01:06:35Örneğin yollardan biri, Türkiye'nin karşısına silahlı biç olarak çıkar der ki,
01:06:40ben sana bu coğrafyada bu harekatı, bu operasyonları yaptırmam.
01:06:44Dolayısıyla aklından dahi geçirme der.
01:06:47Amerika bunu diyebilir mi? İstese söyler.
01:06:50Peki deme ihtimali var mı? Bana göre yok.
01:06:52Niye? Gücü yok, cürmü yok.
01:06:55O zaman ne yapmalı Amerika olarak?
01:06:57Eldeki o kullanışlı aparatı sahaya sürmeli.
01:07:02Yani terör örgütü PKK'yı, YPG'yi, SDG'yi ne dersen de adına hep aynı kapıya çıkıyor.
01:07:08Şimdi bu yapı üzerinden bir etki üretme seni durdurma şansı var mı? Yok.
01:07:12O halde ne yapmalı? Üçüncü yol, bölgeyi ateşe verecek bir sürecin ev sahipliğini yapmalı.
01:07:18Böyle bir dönemin kapısına açılmalı.
01:07:21Ve bu kaos ortamında da olası harekat operasyonunu kendi aklınca engellemeli.
01:07:26Amerika bunun hesabını yapıyor.
01:07:28İsrail'e bu nedenle kısmen de olsa örtüştü.
01:07:32Ve dikkat et, Golan, yani Lübnan'ın yapacağı saldırı veya İsrail'in bu düzmace saldırısı Lübnan topraklarında da olabilirdi.
01:07:42Çok da kabul görürdü.
01:07:44Zaten Lübnan'la biz çatışma halindeyiz.
01:07:46Oradan bir saldırı aldım.
01:07:48Buna yönelikle karşı harekata girişiyorum der.
01:07:51Lübnan'ın doğrudan İsrail topraklarının yapacağı bir saldırıyla iş aynı noktaya istese getirilebilirdi.
01:07:56Ama istenmedi.
01:07:58Golan özellikle seçildi.
01:08:00Aslında Suriye'nin de işinin içine çekileceği bir bataklık kurulmak isteniyor.
01:08:03Ama aynı zamanda bu bataklığı kurarken de bütün dünyada karşılık bulacak bir yereşeğe yaratılmak isteniyor.
01:08:11Yani mazlum, masum İsrail, vatandaşı ölen İsrail, saldırıya vuran İsrail ve bunun karşısında da harekete geçen bir İsrail.
01:08:19Aslında istenen tablo buydu.
01:08:21Şimdi dikkat edin, ölenler dürzi ama İsrail vatandaşı.
01:08:25Ama Yahudi değil.
01:08:27Ve üstelik Lübnan topraklarında, hatta diğer 4-3 ülkede de ciddi bir dürzi yapısı ve nüfusu var.
01:08:34Ve burada acaba amaç, dürzilerin özellikle hedef seçilmiş olması, bir Lübnan'da dürzi İzmur'la çatışmasını mı yaratmak
01:08:44veya öyle bir gerilime ortam mı hazırlamak, bunları tartışmalıyız veya düşünmeliyiz.
01:08:49Şimdi İsrail'in Amerika'yla birlikte bu yapmış olduğu tuzak saldırıda bana göre birden fazla hedefi var.
01:08:56İşte bunlardan birkaçını sıraladım.
01:08:58Şimdi böyle bir süreçte, bana göre Amerika'nın hesap etmediği, kuduz refleksinden dolayı göremediği bir gerçek var, Rusya.
01:09:09Şimdi eğer iş Suriye'ye sıçrarsa, orada asılların hayalini gerçekleştiren, sıcak denizlere inen Rusya,
01:09:16bir anda burada alanı Amerika'ya teslim etmeyi mi yiyerler, yoksa Amerika'ya her ne olursa olsun, bedeli ne olursa olsun karşı durmayı mı yiyerler.
01:09:26İşte ben bu durumda eğer öyle bir noktaya işi getirirlerse, Rusya'nın buna sert tepki vereceğini ve Amerika'yla burun buruna geleceğini düşünüyorum.
01:09:36Peki Rusya öyle bir refleks ortaya koyduğunda, Çin boşta ve geride kalır mı?
01:09:42Yoksa trilyonlarca dolar yatırım yaptım, burada bu ticaret yollarını oluşturdum.
01:09:48Şimdi Amerika'nın bu zorba siyasetiyle, eşkıya mantığıyla bunların hepsi bir anda çöpe gidecek deyip, Çin'de sahaya iner mi?
01:09:56Zaten inip, Çin'de çok defa gösterdi.
01:10:00Hatta asker adamı ilk defa ummana kadar gelip orada gemilerini geri çekmeden tutmayı yeğledi.
01:10:06Ve Çin geçtiğimiz günlerde enteresan bir çıkış yaptı.
01:10:10Amerika veya NATO dedi, eğer Rusya'ya bir saldırı düşürürlerse, Çin her coğrafyada buna karşılık vermeye hazır dedi.
01:10:18Çünkü bu öylesine kritik bir çıkıştı ki.
01:10:21Ve aslında bunları anlatırken de yavaş yavaş safları oluşturuyoruz.
01:10:25Çin, Rusya ve İran gibi bir üçlü blok, Amerika, İngiltere, İsrail gibi bir üçlü blok ve karşılaştıkları coğrafya Lübnan, Filistin yani Orta Doğu.
01:10:36Hatta Suriye'yi de bu denkleme içine dahil edebilirsin.
01:10:40Şimdi böyle bir süreç ve risk bizi bekliyor.
01:10:43Yani Amerika böyle deve kuşu mantığıyla hareket ediyor ve kontrolden çıkmış vaziyette.
01:10:50Bu bahsetmiş olduğum tehditleri görmez.
01:10:52Ölümüne bir kuma oynar mı? Gerçekten merak konusu.
01:10:56Peki oynadığı takdirde bizim o en kötü senaryo gerçekleşir mi?
01:10:59Bana göre olma ihtimali çok kuvvetli.
01:11:01Böyle bir durumda bölge ateş çemberine döner mi?
01:11:04Zaten İsrail'in istediği de o.
01:11:05Dolayısıyla bunları üstüne koyduğunuzda gerçekten önümüzdeki günlerde coğrafyayı çok riskli ve tehlikeli günlerin beklediğini söyleyebilirsiniz.
01:11:14Ama şu da bir ihtimal.
01:11:16Ola ki bir anda aklı selim bir niyetle sadece bu söylemleri lafta bırakıp böyle üç beş saldırıyla veya nokta operasyonla bu süreç de geçiştirilebilir.
01:11:28Yani bekleyip göreceğiz.
01:11:29Ama her halükarda Sırat Köprüsü'nden geçiyor.
01:11:33Coğrafya, bölge, insanlık, dünya ve gerçekten her türlü olasılığa gebe bir süreçten içinde bulunuyoruz.
01:11:40Dolayısıyla biz zaten o kuyudan o taşı çıkarmaya çalışıyoruz.
01:11:46Her türlü olasılığı değerlendiriyoruz.
01:11:48Fakat kesinlikle şu olacaktır diye öngörmek mümkün değil.
01:11:51Çünkü her gün denklemin değiştiği yeni bir son dakika haberiyle uyanıyoruz.
01:11:55İşte dün yaşanan da olduğu gibi.
01:11:58Rusya bu durumda bana göre asla süreçte seyirci kalmaz.
01:12:02En son konu değerlendirip bırakayım sözü.
01:12:06Rusya hatırlarsan Doğu Akdeniz Amerika geldiğinde Filistin'e yaşanacak katliama ortam yaratmak için.
01:12:13Ve İsrail'e destek bahanesiyle gemileri getirip tam da bizim araştırma gemisinin karşısında konuşlayıp.
01:12:19Bir de oradan bize ayar verdiği günleri hatırlayıp.
01:12:22Amerikan çıkarlarında Türkiye'nin yapmış olduğu harekata operasyonlar zarar veriyor diye bir çıkışı olmuştu.
01:12:30O zaman Rusya şöyle bir tepki verdi bunlar geldiğinde.
01:12:33Benzelim içine girdim aman dikkat dedi.
01:12:36Kime? Amerika'ya.
01:12:39Şimdi aynı olay tekrar dinleniyor.
01:12:42Amerika'nın Azyuna uçak gemisinin donanma grubuyla birlikte olası bir Lübnan Savaşı'na karşı İsrail'i desteklemek maksatlı bölgeye geleceği söyleniyor.
01:12:51Geldiği takdirde Rusya bir önceki söylemi ineler mi?
01:12:55İnelerse bu söylem sadece kağıtta mı kalır?
01:12:58Daha böyle sahada etkisiz hissedilecek bir tepkisi olur mu Rusya'nın?
01:13:02Bunları bekliyor ve takip ediyor oluyoruz ama her olasının açık olduğu bir süreç var.
01:13:09Ama bütün bunları da soğukkanlı seyreden bir Türkiye var.
01:13:12Şu ana kadar ben gördüğüm o en aya yere basan siyaseti uygulayan ülke Türkiye.
01:13:17Çok net ve yerinde hamlelerle bir anda gündemi oluşturuyor, süreci yönlendiriyor.
01:13:23Tıpkı Sayın Erdoğan'ın o dün sarf ettiği sözler gibi.
01:13:26Burada elbette hocaların ifade ettiği gibi bir savaş ortamını biz kastetmiyoruz.
01:13:32Ama eğer zor iş kalırsa onu da yaparız. Ondan kimsenin şüphesi olmasın.
01:13:36Fakat burada daha çok kastımız bir ikaz ve ihtar.
01:13:39Çünkü Libya'da da tuzak kurdular, Karabağ'da da tuzak kurdular.
01:13:43O tuzakların hepsini yıktık, başlarına geçirdik ve yeniden oyun kurduk biz bölge ve coğrafyada.
01:13:50Aynı Filistin'de ve Gazze'de, Orta Doğu'da, Lübnan'da yapma imkanı ve kabiliyetimiz var.
01:13:56Bunun ikaz ve ihtarı ne Sayın Erdoğan'ın söylediği ümit ediyorum.
01:14:00Muhatap devletler ve kişiler dikkate alınır bu söylediklerimi gözden.
01:14:06Kansın açıklamasını da çok kısaca değerlendirmenizi rica edeceğim.
01:14:11Saddam'ın sonunu hatırlasın diye bir cümlesi var.
01:14:15Bu haddi aşan cümle ile ilgili ne söylersiniz?
01:14:19İsrail Dışişleri Bakanı Kans yaptı bu açıklamayı.
01:14:23Ve sosyal medya hesabından yaptığı bu açıklama oldukça tepki topladı.
01:14:28Ankara çok sert cevap verdi.
01:14:30Netanyahu'nun sonu da soykırımcı naziler gibi olacak dedi.
01:14:35Hitler'in sonu nasıl olduysa aynı olacak dedi.
01:14:37Siz neler söylemek istersiniz?
01:14:39Şimdi Kans, Dışişleri Bakanı diye adlandırdın ama sen tabi haberci etiyle hareket ettin.
01:14:47Ben ona daha farklı bir tanım getireyim.
01:14:50En az Netanyahu'ya kadar katil, en az Netanyahu'ya kadar aşağılık bir varlık.
01:14:55Ve bu aşağılık varlık hayvandan aşağı mahlukat döktüğü kanların hesabını vermek yerine hala kuduz, son safaları.
01:15:03Gözünü kan bürümüş, nefret kim bürümüş.
01:15:06Mahlukat oturduğu yerden üç kuruşluk akliyle ahkam kesmeye kalkıyor.
01:15:11Kime? Sayın Erdoğan'a.
01:15:13Dolaylı olarak kime? Türkiye Cumhuriyeti Devleti'ne.
01:15:15Ve örnek de bu Saddam.
01:15:18Ve aynen de şöyle ifade ediyor dediğim gibi bağlıyor sonunu.
01:15:21Saddam'ın sonunu hatırla.
01:15:24Kansın üç kuruşluk aklı böyle çalışıyor.
01:15:27Ve biz de diyoruz ki aşağılıksınız, katilsiniz ve muhakkak yaptığınız ihanetin ve soykırdığınız insanların döktüğünüz kanların hesabını vereceksiniz.
01:15:39Hem bu dünyada hem ahirette.
01:15:41Dolayısıyla kansı dikkate almak, üzerine yorum yapmak, yani siyasete, ahlaka, programın etkine bana göre günah.
01:15:52Böyle iki paralık bir adamın yapmış olduğu çıkışı ben deli saçması ve alçakça bir saldırı olarak ümitlendiririm.
01:16:00Kans kendi söyledik, kendi dinledi.
01:16:02Karşılığı var mı? Yok.
01:16:04Esas o ucube kendine baksın.
01:16:06Çünkü elinde sonunda o beraber yol koşturduğu Netanyahu dahil, hatta diğerleri.
01:16:13Hiç kimse bu işten sıyıramayacak.
01:16:15Ve sadece İsrail ve bu bahsettiğim hayvandan aşağı mahlukatlar değil.
01:16:20Beraber hareket ettiği Amerika gibi emperyal devlet ve bu konuda dahil olan bütün Amerikanın siyasileri bunlar da hesap verecekler.
01:16:28Bakın yıkılmasa Osmanlı yıkılmazdı.
01:16:30Bu işin sonu geldi onu söyleyeyim.
01:16:32Bu bahsetmiş olduğum aşağılık terör örgütü, devlet görünümü yapılar.
01:16:36Amerika, İsrail bunlar yıkılacak ve çökecek.
01:16:38Ve bunun içindeki o bugüne kadar bayrağı taşıyan bu aktörlerin hepsi hesap verecek.
01:16:42Ama ölü ama diri.
01:16:44Ve o Kant denilen katil de ölüme normal ecelli olmayacak ona eminim.
01:16:53Çünkü gözleri dönmüş durumda.
01:16:55Bu bahsetmiş olduğum mahlukatların hepsi er ya da geç kurulacak olan adaletin önüne çıkıp,
01:17:00dünyaya bu işin bedelini ödeyemek kaydıyla hesap verecekler.
01:17:05Şimdi Netanyahu denen katilin aşağılığı, bir tane sivil ölmedi dediği gibi,
01:17:10Kant'ın bu söylemini nereye sığdıracaksın?
01:17:13Bugüne kadar döktüğünüz kanlar, katlettiğiniz o 40.000 insan,
01:17:17sakat bıraktığınız, bir daha geri dönülemez dediğimiz 100.000 insan bunları nereye koyuyorsunuz?
01:17:23Dolayısıyla bunlara bakmadan böylesi aşağılık saldırının hükmü yok bizde.
01:17:28Ve zaten gereken de cevap verildi.
01:17:32Bizim Anadolu'da çok geçerli bir deyim vardır.
01:17:37Eceli gelen bir atasözümüz vardır.
01:17:40Ben Kant'ı buna benzetiyorum.
01:17:42Gözü dönmüş, nereye saldırdığını bilmez vasiyette.
01:17:45Ve haddini aşacak şekilde de Türkiye'ye ve Sayın Erdoğan'a hedef alan bir cümle kurdu ama,
01:17:49haddinden fazla da gereken cevabı aldı.
01:17:52Çünkü söylediğinin karşılığı yok.
01:17:54Bütün dünya ve insanlık bunu çok net görüyor.
01:17:56Teşekkür ediyorum değerli yorumlarınız için.
01:17:59Sayın Sakman sizle devam edelim.
01:18:01Şimdi İsrail'in Dışişleri Bakanı'nın kalsın bu hadsiz açıklamalarından sonra,
01:18:06Ankara'dan tabii ki sert tepki geldi.
01:18:08Bununla ilgili Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan için insanlık vicdanının sesi olmuştur dedi.
01:18:14Bu haklı sesi bastırmak isteyen, başta İsrail olmak üzere,
01:18:18uluslararası siyonist çevreler büyük bir telaş içinde,
01:18:21tarihi bütün soykırımcılar ve destekçileri için yine aynı şekilde sonuçlanmıştır,
01:18:25aynı şekilde sonuçlanacak dedi.
01:18:27Türkiye'nin bu aldığı pozisyonu, bu meseleler devam ederken,
01:18:34geçmişten bu yana değerlendirdiğimizde nasıl buluyorsunuz?
01:18:37Bundan sonraki süreçte yapılan bu açıklamalar neticesinde,
01:18:41iki ülke arasındaki gerilim daha da aslında artmış durumda.
01:18:45Bundan sonraki süreçte neler bekliyor olabilir bizi?
01:18:48Şimdi öncelikle şuradan başlayayım.
01:18:51Sayın Cumhurbaşkanı'nın bu açıklamayı neye dayanarak,
01:18:56ne amaçla yaptığını bir analiz etmeye çalışan burada.
01:19:01Öncelikle şunu düşünüyorum.
01:19:06Sayın hocalarım iki farklı görüşü ortaya koydu.
01:19:10Ben aslında ikisinin bir arada olduğunu tahmin ediyorum.
01:19:12Yani külliyede veya resmi bir toplantıda yapmayarak,
01:19:16bunun bir resmi devlet politikası haline getirmemek.
01:19:18Ama aynı zamanda bunu muhatabı olan herkesin de duymasını sağlamak.
01:19:23Çünkü Sayın Cumhurbaşkanı deneyimli bir siyasetçi,
01:19:27bir devlet adamı, neyi nerede söylediğinde nereye gideceğini gayet iyi biliyor.
01:19:31Bu tepkinin geleceğini de zaten tahmin ettiğini düşünüyorum.
01:19:35Ben bu kadar uluslararası kamuoyunların bu kadar yoğun şekilde bunu duyacağını
01:19:40ve İsrail'den de bu şekilde bir tepki geleceğini bekliyordu zaten.
01:19:44O yüzden bu söylemin yeri ve seviyesi önemli.
01:19:50Verdiği örnekler önemli. Libya ve Karabağ önemli örnekler.
01:19:55Çünkü ikisinde de muharip gücü yok Türkiye'nin.
01:19:58Yani ikisinde de resmi olarak bir cephe açmamış, mermi sıkmamış.
01:20:04Yani burada da İsrail'e karşı söylediği şey,
01:20:09İsrail'in topraklarına girer, savaş açarızdan ziyade,
01:20:13İsrail'le karşı karşıya gelen herkese destek olma ihtimalinden bahsediyor.
01:20:19Burada da tabi ana mesaj, İsrail'e olduğu kadar, Filistin'e olduğu kadar,
01:20:24İsrail'le karşı karşıya gelebilecek diğer güçlere de.
01:20:28Burada tabi aklımıza Mısır ve Suriye geliyor.
01:20:31Özellikle Suriye konusu hazır, Esat'la sen Cumhurbaşkanı görüşme ihtimali varken,
01:20:37Suriye'deki durumu yavaş yavaş bir çözüme kavuşturma niyeti hasıl olmuşken,
01:20:45ki bu çözüme kavuşma en çok Suriye'deki diğer güçleri etkiler.
01:20:51Çünkü Suriye'deki problemin çözülmesi demek aslında Türkiye'nin olduğu kadar,
01:20:57Suriye'nin güvenliği, Suriye'nin toprak bütünlüğü vs. de şey yapacak.
01:21:01O yüzden bunlar önemli noktalar hepsini peş peşe koyduğumuzda.
01:21:05Şimdi bu söylemin ardından yapılan yorum Saddam benzetmesinde de iki nokta var.
01:21:13Birincisi, Saddam nükleer bomba üretme nedeniyle suçlanmıştı.
01:21:23Kendi toplumuna verdiği zarar nedeniyle yargılanmıştı.
01:21:27Bağımsız bir yargılama sonucunda ölüm cezası alarak o cezası gerçekleştirilmişti.
01:21:35Yani burada demek ki bizim zaten bildiğimiz ama resmiyette olmayan şey,
01:21:41işin aslında öyle olmadığı ortaya çıkıyor.
01:21:43Yani İsrail burada Irak savaşının, Amerika'nın Irak'a girmesini, Saddam'ın idam edilmesi sürecinde
01:21:51kendisiyle ilişkilendirdiği bir süreci ortaya koyuyor.
01:21:54Şimdi o zaman buradan bir kere bunu tartışmaya başlamamız lazım.
01:21:58Yani binlerce kişinin öldüğü Irak savaşı hala doğru düzgün,
01:22:05evet önceki yıllara baktığımızda Irak her yıl daha iyiye gidiyor ama bu çok uzun zaman aldı.
01:22:14Ve devletin yeniden oluşturulması, bir stabilizasyon sağlanması vesaire çok emek harcandı Irak'ta.
01:22:23Irak'ın bu hale gelmesinde İsrail'in katkısı varsa bu şekilde, o zaman bunu da artık konuşmamız lazım.
01:22:31Belki bunu sadece biz değil, uluslararası toplum düzeyinde bunun konuşulması lazım.
01:22:38Yani bu savaşı başlatan İsrail'i tehdit eden lideri yok etme amacı mıydı?
01:22:44Şimdi bu bir.
01:22:45İkincisi bir devlet başkanını tehdit etti sosyal medya üzerinden.
01:22:52Şimdi bu evet siyaseten devletler birbirlerine özellikle son dönemde diplomatik yazışmalarda eski usuller kalmadığı için
01:23:00özellikle sosyal medya falan gibi noktalar üzerinden yazıştıkları için seviyeler bazen karışıyor, üstüp kaçıyor birbirlerine karşı.
01:23:10Ama bu kadar net şekilde bir tehdit, bir devlet başkanına tehdidin bir karşılığı var.
01:23:18Tehdit eden görevdeki bir dışişleri bakanı, tehdit edilen bir devlet başkanı,
01:23:25bunun bir hukuki cezalandırma yöntemiyle veya işte Türkiye'nin yani Trump'ın söylediği o yıllar önce söylediği ekonomini çökertirim lafı bile
01:23:40bunun yanında daha diplomatik kalıyor.
01:23:43Bu kadar yükselt, eli bu kadar yükselttikten sonra açıkçası bunun cevabını da beklediklerini düşünüyorum.
01:23:51Yani Türkiye buraya gelen bir durumda çok sessiz kalmaz bu saatten sonra.
01:23:59Yani o açıklama evet ilk anda dışişlerinin yaptığı açıklama ki orada ki nokta bile çok dikkatli.
01:24:08Yani yargılanma, nazilerin uygulamalarıyla yargılanma ve o sona gitme çerçevesi çiziliyor.
01:24:16O yüzden ilk aşamada bu önemli ama bunun devamında da İsrail'de işte bu yöneticilerle biz hep Netanyahu üzerinden konuşuyoruz.
01:24:27Ama Netanyahu'nun bir kabinesi var ve o kabinede en az Netanyahu kadar şiddeti savunanlar var.
01:24:34Bunlar üzerinden de belki artık konuşmamız gerekecek.
01:24:37Son nokta da şu.
01:24:39Şimdi ilişkiler yani Türkiye-İsrail ilişkileri konjonktüreldir.
01:24:46Dönemine göre iyi olur, dönemine göre kötü olur.
01:24:49İki devlet üzerinde baktığınızda.
01:24:52Ama artık bu bugünkü şartlar İsrail yöneticileriyle Türkiye'nin artık çok ortak noktası ortak paydaya gelme ihtimalinin olmadığı bir yer.
01:25:03Her söylem artık birbirini daha aşağı çeken, birbirini daha zora sokacak söylemleri peş peşe getiriyor.
01:25:11Çünkü artık bir diplomatik alan kalmadı.
01:25:14O yüzden de yani bu söylemler daha ağır, daha sert noktalara gidecek.
01:25:21Diplomatik olarak da zaten olmayan bir noktada diplomatik ilişkiler.
01:25:28Bu daha belki uluslararası örgütler üzerinden vesaire de başka noktalara gidebilir.
01:25:33Ama Sayın Cumhurbaşkanı'nın özellikle vurguladığı bu nokta güçtü.
01:25:40Yani girebilirizden kast, aynısını yaparızdan kastı işte herkesin söylediği gibi bir savaş açmak değil.
01:25:48Güç sahibi olmanın getirdiği özgüven.
01:25:51Bu Türkiye'ye de aynı özgüven olacak, bölgeye de bu özgüveni verir Türkiye.
01:25:56Sayın Cumhurbaşkanı'nın altını çizdiği nokta buydu.
01:25:59Bugünkü şartlar her gün, her yıl daha ileriye gidiyor.
01:26:04Türkiye'nin sahip olduğu güç, askeri kapasite, diplomatik kapasite bunların hepsini bir arada değerlendirdiğimizde ileri gidiyor.
01:26:11Doğal olarak da İsrail'le ilişkilerde de Sayın Cumhurbaşkanı'nın söylediği her şeyi yapabilir Türkiye,
01:26:20İsrail'e karşı da her şeyi yapabilir noktasına gelmek artık çok kabul edilemez bir nokta değil.
01:26:30Altını çizeyim son cümle.
01:26:33İsrail'in dokunulamaz istihbarat örgütü, İsrail'in dokunulamaz hava savunma artık bunlardan konuşmuyoruz.
01:26:42O yüzden İsrail'in artık Türkiye'nin de girebiliriz noktasında yine altını çizeyim bir cephe savaşından bahsetmiyoruz.
01:26:52Ama bu noktada da olmayacak şeyler değil diyorsunuz.
01:26:58Kansun bu açıklamalarından sonra Rusya bu konuya müdahil oldu ve tarafını belli etti dedik.
01:27:05Acaba bu açıklamalar bu şekilde devam ederse, resleşme sonrasında Amerika'dan da bir açıklama bekleyebilir miyiz konuya dair?
01:27:14Amerika bugünkü şartlarda İsrail'i özellikle politik anlamda İsrail'deki yöneticileri tek tek savunabilecek şeyi geçti.
01:27:23Yani artık öyle bir kredibilitesi kalmadığı için bunu oralarda harcamak istemeyecektir.
01:27:29En azından bu noktada.
01:27:31Tabii ki Rusya'nın burada Türkiye'ye destek veriyor olması önemli.
01:27:36Çünkü İsrail mevzubahis olduğunda Amerika Birleşik Devletleri ikisini bir arada düşündüğümüzde de burada
01:27:43hem artık komşu kabul edebileceğim Suriye üzerinde Rusya'nın hem de bölgede belli politikaları olan
01:27:51Rusya'nın da işin içine girme ihtimali zaten göz ardı edilmemeli.
01:27:56Burada da Türkiye'nin duruşu aslında Rusya'nın istediği de nokta.
01:28:03Yani barış isteyen ama savaştan çekinmeyen nokta önemli.
01:28:08Orada Rusya kendini konumlandırdı.
01:28:11Önemli olan burada Amerika'nın bunu Rusya karşısında zaten Ukrayna gibi, Doğu Avrupa gibi
01:28:18birçok noktada karşı karşıya gelme ihtimali varken veya Çin üzerinden Doğu Asya'da yine ihtimaller var.
01:28:25Burada da tekrar karşı karşıya Rusya'yı ele gelmek isteyeceğini zannetmiyorum.
01:28:29Peki. Çok teşekkür ediyorum değerli yorumlarınız için.
01:28:32Efendim şimdi bir ara diyeceğiz. Yine konuklarımızla birlikte burada olacağız.
01:28:36Hem bu Golan Tepelerine yapılan saldırıları değerlendireceğiz.
01:28:40Eğer vaktimiz kalırsa Mavi Vatan'ı konuşacağız.
01:28:44Ama önce bir reklam arası.
01:28:48Konuklarımızla birlikte bu saat diliminde Golan Tepelerine yapılan saldırıyı konuşacağız.
01:28:54Sayın Ekşisiz de başlayalım.
01:28:56Şimdi Golan Tepelerin aslında zaten İsrail'i işgal ettiği bir yer.
01:29:01Ama Hizbullah'a Hizbullah yaptı deniliyor.
01:29:05Hizbullah ben yapmadım diyor.
01:29:07İsrail ısrarla hayır sen yaptın diyor.
01:29:09Dolayısıyla İsrail bir taraftan bu Gazze'deki soykırmına katliamına devam ederken
01:29:15buradaki ateşi acaba bölgeye mi yaymaya çalışıyor?
01:29:18Israrla Hizbullah demesinin sebebi ne?
01:29:20Zaten İsrail'in Lübnan'a Hizbullah'a saldırı ihtimalini hep konuşuyorduk.
01:29:28En son Netanyahu Amerika'dayken Golan Tepelerine bir saldırı oluyor.
01:29:35Vurguladığınız gibi saldırıyı Hizbullah mı yaptı?
01:29:40İsrail'in demir kubbe denen hava savunma sisteminden fırlatılan bir füzenin düşmesi çerçevesinde mi oldu?
01:29:51Biraz şaibeli, şüpheli.
01:29:53Ama açık olan durum İsrail Lübnan'a özellikle de Hizbullah'a saldırmak
01:30:02ve Hizbullah'ı Lübnan'daki mavi hattın gerisine kadar püskürtmek istiyor.
01:30:09Çünkü Hizbullah Gazze Savaşı başladığında kendisini direniş ekseni olarak tanımladı.
01:30:18Doğrudan Gazze Savaşı'nda değil, Gazze Savaşı'nda Hamas'ı destekleyen bir pozisyonda yer aldı.
01:30:29İsrail ise özellikle Netanyahu Gazze olayında tarihte hiçbir zaman olmadığı kadar
01:30:39uluslararası kamuoyu nezdinde saldıran imajı ortaya çıktı.
01:30:46Dikkat ederseniz İsrail'in devlet yapılanması, ordu yapılanması savunma kelimesini hep öne çıkarır.
01:30:56Savunma kuvvetleri denir.
01:30:58Halbuki kurulduğu günden beri saldıran bir devlettir.
01:31:03Kurulduğu günden beri işgalcidir.
01:31:06Hatta Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan'ın isabetli bir tanımlamasıyla
01:31:13yerleşimciler değil hırsızlık yapıyor.
01:31:18Filistinlileri topraklarından ederek yerleşimcileri yerleştiriyor.
01:31:23Bu Gazze Savaşı'nda bütün dünyada özellikle de en güvendiği batı kamuoylarında bile
01:31:33yani kongrede konuşma yaparken Amerikalı senatörler alkışlarken dışarıda halk
01:31:42özellikle üniversite gençliği ve akademisyenler ve genel olarak batıda toplumlar
01:31:49hükümetlerden ayrışarak İsrail karşıtı bir pozisyon almışlardı.
01:31:55Toplumsal gösteri söz konusuydu.
01:31:57Dolayısıyla kamuoyu gözünde İsrail saldıran bir devlet imajıyla yükselince
01:32:05İsrail bu savaşı Lübnan'a, Hizbullah'a yayarak ve Hizbullah'a ve İran'ın vekil güçlerinin de dahil olduğu
01:32:15özellikle istediği İran'ın da kendisine saldırmasını sağlayarak bu sefer dünyaya şu imajı vermek istiyor.
01:32:22Saldırı altında olan İsrail imajını vermek ve bu sayede kendisine karşı oluşan bu toplumsal hareketleri
01:32:35toplumsal ayaklanmaları gösterileri önüne geçerek saldıran değil saldırı altında olan
01:32:42bir devlet imajıyla yükselmek için özellikle Hizbullah'a yönelik bir aydır saldırdı, topyekun saldıracak konuşuyoruz.
01:32:53Oysa Gazze Savaşı başladığından beri aslında İsrail'in füze ve hava kuvvetleriyle Lübnan'a, Hizbullah'a saldırıları söz konusu.
01:33:06Misilleme çerçevesinde de Hizbullah'ın İsrail'e yönelik füze ve roket atmaları söz konusu.
01:33:15Zaten Hizbullah bir füze gücü olarak orada bir devlet değil.
01:33:20Lübnan siyasi yapılanmasında bir parti olarak geçiyor ve Gazze Savaşı'nda direniş ekseni olarak kendisini tanımlıyor.
01:33:31Dolayısıyla bu bağlamda meseleye baktığımızda bir yandan Netanyahu'nun Hizbullah'a saldırı için Amerika temasları çerçevesinde bir onay alma durumu söz konusu olacağı akıllara geliyor.
01:33:48Böyle bir ihtimal de mümkün.
01:33:50Zira hatırlarsanız Biden yönetimi özellikle Netanyahu'yu savaşı sınırlı tutması bölgeye yaymaması özellikle de Hizbullah'a.
01:34:02Çünkü Hizbullah dediğiniz bir vekil aktör yani arkasında İran var.
01:34:07Ve İran'ın arkasında Rusya, onun arkasında Çin.
01:34:10Dolayısıyla İsrail eğer Gazze'den çıkıp çatışmayı yayarsa bu bölgesel savaş riskini de doğurur.
01:34:19Ki nitekim bizim Dışişleri Bakanımız Hakan Fidan da bu konuya dikkat çekti.
01:34:24İsrail'in eylemleri Gazze Savaşı Orta Doğu siyasetinde şiddet sarmalını artırıyor.
01:34:32Şiddet dalgası artıyor ve bu çok riskli.
01:34:35Bunun bölgeye yayılma riskini altını çizerek vurgulanmıştı.
01:34:41Dolayısıyla bu bağlamdan baktığımızda Golan'daki bu saldırı sonrası hemen ülkeler vatandaşlarını çekmek için birbiriyle yarışa girdiler.
01:34:57Bunun anlamı diplomaside zaten bu tür bir saldırı olup ardından hemen ülkeler vatandaşların acilen bölgeyi, ülkeyi terk etmesine yönelik açıklamalar yaptığında bunun arkasından saldırı gelme durumu söz konusu.
01:35:13Dolayısıyla şu anda bu saldırı sonrası İsrail'in bir saldırısı bekleniyor.
01:35:18Ama İsrail'in saldırısı sınırlı mı olacak? Yani sadece hava kuvvetleri ve füzelerle mi olacak?
01:35:26Bir. İki saldırısı Lübnan'da Hizbullah'a yönelik mavi hatta kadar mı olacak?
01:35:35Yo da kendilerinin ifade ettiği gibi İsrail'in topyekun savaş deniyor. Topyekun demek hava kuvvetleri, kara kuvveti ve daha önce yaptığı gibi denizden de ablukaya alma.
01:35:51Bu şekilde mi olacak? İki senaryo söz konusu.
01:35:56Eğer hava kuvvetleriyle yaparsa sadece Hizbullah'a yönelik olursa sınırlı kalma ihtimali söz konusu.
01:36:03Ama kara kuvvetlerini koyduğu an Temmuz savaşı denilen 2006'da 34 günlük savaşta Hizbullah-İsrail savaşında Hizbullah ta 2006'da Gazze'de Hamas'ın yaptığı gibi ilk olarak Hizbullah,
01:36:19İsrail'in o yenilmezlik mitini çok ciddi sarsmış da her ne kadar tartışmalı da olsa büyük ölçüde bir devlet olmayan, bir parti olarak ifade edilen bazen bir örgüt olarak ifade edilen Hizbullah'ın İsrail devletini yenmesi durumu.
01:36:3934 günlük 2006'daki savaş. Yine Temmuz ayındayız bu sefer İsrail'in tekrar bir saldırısından bahsediyoruz.
01:36:47Bu saldırısı hem Netanyahu'nun kişisel siyasi kariyeriyle de ilgili çünkü saldırılar devam ettiği müddetçe savaş genişlediği müddetçe Netanyahu'nun hükümette iktidarda kalma durumu da söz konusu.
01:37:04Çünkü Netanyahu hem kendi ülkesinde sorumlu tartışmalı ama aynı zamanda her ne kadar kongrede alkışlansa da Amerikan yönetiminde de çok ciddi itirazları olan bir kişi.
01:37:17Yani İsrail devleti destekleniyor, koşulsuz sarsılmaz bir Amerikan desteği var İsrail devletine ama Netanyahu şahıs olarak Netanyahu'ya karşı destek İsrail devletiyle özdeşleşmiş durumda değil.
01:37:36Dolayısıyla eğer savaş çatışma rejimi biterse ki Netanyahu'nun özellikle istediği bölgede bir çatışma rejimi olsun yani çatışma rejimi dediğimiz çatışma sarmalı sürekli hale gelsin ve bu çatışmanın kurumsallaşıp yerleşmesi söz konusu olduğunda bu Netanyahu'nun iktidardaki süresini uzatacak.
01:38:01Çünkü Netanyahu'nun iktidardan düşmesi demek sadece bir iktidardan düşme değil yolsuzlukları nedeniyle yargıyla karşı karşıya gelecek. O yüzden de İsrail devletini de kendi şahsi kariyeri çerçevesinde sürüklüyor.
01:38:19O yüzden de mesela birçok eski İsrail emekli büyük elçisine kadar devlet yönetiminde yer almış kişiler Netanyahu İsrail'i yok oluşa getiriyor eleştirilerini iletmişti. Dolayısıyla bu Golan Tepelerindeki saldırıyı sadece tek başına bir saldırı olarak değerlendirmemek lazım.
01:38:41Hem Netanyahu ile ilgili hem Orta Doğu siyasetinin denklemiyle de ilgili çünkü Orta Doğu'da artık Çin denen bir aktör de yer alıyor. Dolayısıyla Golan Tepelerindeki saldırı sonrası İsrail'in şu anda saldırısı beklenmekte Hizbullah'a karşı ve şu andaki mevcut parametreler ışığında bu saldırının gerçekleşeceği ama ne düzeyde bir saldırı olacak.
01:39:10Sınırlı mı sadece hava kuvvetleri ile mi yoksa topyekun dediği hava kara deniz dahil olacak mı o şu anda belirsiz. O yüzden de bu Golan Tepelerindeki saldırı hem bölgesel aktörler hem küresel aktörler dikkatle takip etmektedir.
01:39:29Türkiye açısından da önemli çünkü Türkiye hep uluslararası diplomatik platformlarda İsrail'in Gazze saldırılarının sadece İsrail ile ilgili değil bölgede çatışma riskini hem bölgesel savaşı bölgesel savaştan Hakan Fidan Dışişleri Bakanımız 3. Dünya Savaşı riskini de doğurur demişti.
01:39:55Hakikaten dünyada çok az bölge dünya savaşını doğurabilecek dinamiklere sahiptir. Bunlardan bir tanesi Ukrayna'dır. Dünya savaşı çıkarma potansiyeline ve dinamiklere sahiptir. Diğeri Orta Doğu'dur. Üçüncüsü Güney Çin Denizi denilen Asya Pasifik ve Hindistan ile Pakistan arasındaki sınır bölgesi olan Çeşmir.
01:40:23Dolayısıyla bu kadar dünyada sorunlu bölge çok fazla olmasına rağmen dünya savaşı çıkarma dinamiklerini içinde barındıran bu Orta Doğu'da İsrail'in çatışmayı genişletmesi büyük riskleri de barındırmaktadır.
01:40:39O yüzden Sayın Cumhurbaşkanı da bütün bunlara dikkat çekerek aslında yaptığı açıklamalarla nasıl Karabağ'a ve Libya'ya gittiysek buraya da geliriz açıklaması aslında İsrail'i sınırlamaya yönelik bir açıklama olarak da değerlendirebiliriz.
01:40:58Peki teşekkür ediyorum sağolun. Sayın Abdekin Cumhurbaşkanı Erdoğan açıklamaları tabi ki çok manidar ve aynı sertlikle Kans'dan yapılan açıklamaya Ankara'dan tepki geldi. Bunu ayrı bir tarafa bırakacak olursak eğer.
01:41:13Şimdi bu meselede özellikle sizce İsrail eğer Hezbollah'a saldırırsa bundan sonraki süreçte neler bekliyor bölgeyi? İran bu işin neresinde olur? Gerçekten topyekun bir savaş halinde olur mu yoksa sadece laftan ibaret mi kalır? İsrail'in politikası nasıl olur sizce?
01:41:35İran bugüne kadar bu işin içerisinde görünüp dışarısında kalmayı başarabilmişti. Ama krizin ulaştığı boyutlar bunu giderek zorlaştırıyor. Nasıl bunu İran yapmıştı?
01:41:48Klasik İran'ın Ahtapot stratejisi diye adı konulan Beyin Tahran'da olacak orada zihin planlama. Ama kolları Suriye'de olacak, Irak'da olacak, Dümdan'da olacak, Yemen'de olacak hatta yayılabildiği her yerde olacak. Böyle bir strateji öne gönül sürülüyordu.
01:42:08İsrail bir yandan bu kolları kesip bir yandan da doğrudan beyne yönelik hamle yapmaya başlıyordu İran'a karşı. Beyne yönelik kendisi mesafeden dolayı, güç simetrisinden dolayı yapamayıp bunu genellikle Amerika'ya havale ediyordu.
01:42:24Amerika'nın oradaki ablukasıyla yaptırımlarıyla İran'ı zayıflatmaya çalışıyordu. Fakat şimdi gelinen noktaya baktığımızda hep bu İran-İsrail arasında bizim alıştığımız ve kontrollü tırmanma dediğimiz o sürecin kontrolün kaybedilebilme riski ortaya çıkıyor.
01:42:44Bir önceki turda bahsetmiştik. Doğrudan İran'dan kalkan drone'ların ve seyir füzelerinin İsrail'e düşmesi bir ilkti tarihte. İsrail de bunun karşılığında doğrudan İran'ı hedef almıştı. Oradaki bazı askeri üsleri.
01:42:59Şimdi geldiğimiz noktada daha önce de 2006'da hocam bahsettiği bir İsrail-Hizbullah savaşı var. Yaşanmamış bir şey değil bu. Tekrar yaşanacak belki ama bu kadar girift bu kadar çok değişkenli bir tablo değildi o zaman.
01:43:14Bu seferki tırmanmada kontrol kaybedilebilir. Bu seferki tırmanmada daha çok cepheli ve daha kontrolsüz bir çatışma yaşayabiliriz.
01:43:23Tabi biraz Dübnan'da değinmek lazım bu noktada. Dübnan maalesef bazı ülkelerin kaderi kefle yazılmış derler. Yani kederdir onların kaderi.
01:43:35Dübnan kaderi keder olan bir ülke ve iç savaşlardan, çatışmalardan pek kurtulamıyor, pek başını kaldıramıyor. Hep böyle değildi belki ama.
01:43:4575'te meşhur bir sivil iç savaşları vardır. 90'a kadar süren. 15 yıl boyunca birbirlerini öldürdüler.
01:43:52Tabi İsrail orada da vardı. Orada da İsrail güçleri, hep konuştuğumuz Ariel Sharon, Sabraş Atilla katliamları. İsrail orada da yapacağını yaptı.
01:44:01Ama bugün Dübnan'ın artık bir devlet olma özelliğini fiilen yitirdiğini görüyoruz.
01:44:06O yüzden size sorunuzda bilinçli veyahut bilinçaltınızdan gelen şekilde İsrail-Hizbullah savaşı dediniz.
01:44:12Çünkü olan ve olacak olan da zaten bu. Ama Hizbullah da diğer devlet dışı silahlı aktörler gibi çok hafife alınacak bir örgüt değil.
01:44:23Hizbullah da aslında Dübnan devletinden daha az gücü olmayan, belki daha güçlü bir aktör.
01:44:28Siyasi olarak, diplomatik olarak, dış ilişkileri bakımından dahası askeri olarak.
01:44:35Tam da bu noktada hocam, geçen gün yine konuklarımızla birlikte konuşurken şu meseleyi de yatırdık mesela.
01:44:43Hizbullah elindeki teknoloji o dronlarla İsrail askerlerinin yaka isimlerine, kartlarına gözükünceye kadar bazı yerlerde çekim yaptığına dair.
01:44:54Şimdi İsrail istihbaratı diyoruz, yıllarca bu biraz böyle çürüdü gibi.
01:44:59Bu görüntülerin alınması yine İsrail'in izin verdiği müddetçe mi?
01:45:04Hizbullah sizce bu dronla görüntüleri çekti, bu kadar yakınlarına kadar gidip bu bir strateji mi?
01:45:10Yoksa gerçekten Hizbullah artık kendini aştı. Teknik ve teknolojik olarak bu noktaya gelebildi mi?
01:45:16İsrail bölgenin teknik ve teknolojik imkanları açısından, konvansiyonel silahları açısından da, nükleer silahları açısından da, siber saldırı imkanları açısından da en gelişmiş ülkesi, onu söyleyelim.
01:45:29Casus yazılımlardan tutun da, pek çok silah sistemine kadar bu anlamda bölgenin en gelişmiş ülkesi diyebiliriz.
01:45:36Ama bir de İsrail miti var karşımızda, dokunulamaz, her şeyden haberi olan böyle bir mit de karşımızda var.
01:45:43Ama o mitin artık yıkıldığını düşünüyorum.
01:45:46Ve işte Hizbullah dronlarının o çok yakından alabildiği görüntüler ve hatta 7 Ekim'deki saldırı da, bazıları şöyle düşünüyor, kendi açısında tutarlı olan bir argüman.
01:45:56İsrail bunu bilerek izin verdi.
01:45:59İşte bunu kullanarak 7 Ekim'den sonraki saldırıyı başlattı.
01:46:03Zemin hazırlıyor gibi.
01:46:05Zemin hazırladı.
01:46:07Öyle bir operasyon tarzı var.
01:46:09Önce bir izin veriyorsun ki, bunu dünyada da çok konuşulur.
01:46:12Pearl Harbor içinde bu söylenir, çok fazla örnekleri vardır.
01:46:15Ben öyle olduğu kanaatinde değilim.
01:46:17Ben gerçekten de 7 Ekim'de İsrail'in bir zafiyet sonucu, bu denli bir saldırıya maruz kaldığını ve bu denli kayıp verdiğini düşünüyorum.
01:46:25Aldığımız değil, 1200 insan öldü o saldırıda.
01:46:29Bunların 400'ü yakını direkt güvenlik görevlisi.
01:46:32Ölenlerin bir kısmını da İsrail kendisi öldürdü bu arada.
01:46:35Doğrudan İsrail gazetelerinde, Ceres Ölen postalı bu var, Times of Israel'de de var, Hayretre'de de var.
01:46:42Direkt kendi askerlerinin tanıkları üzerinden, Hamas militanı, İsrailli, sivil bu ayrımı yapmadan her pahasına olursa olsun müdahale etmek adına açılan ateşler var helikopterlerden.
01:46:55O yüzden bu kadar yüksek sayıda kayıp yaşadık.
01:46:57Bu İsrail'in bir zaafıdır.
01:47:00İsrail böyle bir resim bile isteye ortaya koymaz.
01:47:02Dron görüntüleri de böyle.
01:47:04İsrail bir güvenlik devleti.
01:47:06Güvenliğin çok merkezinde olduğu bir devlet.
01:47:08Her devlet belki böyledir ama İsrail'de bir güvenlik fetişi var.
01:47:11Kurulduğundan beri bu böyle gele geldi.
01:47:13O yüzden ben Hezbollah'ın gerçekten de bunu yaptığını düşünüyorum.
01:47:17Ama şu anlama gelmesin.
01:47:19Hezbollah'ın sahip olduğu teknoloji ile İsrail teknolojisi denktir anlamına gelmez bu.
01:47:23Bakın son yıllarda ki D.A.Ş'ın, Irak, Suriye'deki faaliyetlerinden beri bunu söyleyebiliriz.
01:47:29Bir dönüşüm yaşanıyor savaş sahasında.
01:47:31En büyük dönüşüm yapanlardan bir tanesi de hobi dronları.
01:47:35Yani farklı online alışveriş sitelerinden alabileceğiniz, ucuz fiyatlarla alabileceğiniz dronlarla çok farklı şeyler yapabiliyorsunuz.
01:47:42Görüntü alabiliyorsunuz, bomba bırakabiliyorsunuz, bunları dönüştürebiliyorsunuz.
01:47:46İsrail'de teknolojinin imkanlarını ve yaygın olan teknolojinin imkanlarını Hezbollah kullanabiliyor.
01:47:53Ama Hezbollah'ın tabii ki elindeki tek şey işte dronlar değil.
01:47:57Hezbollah'ın yıllardan beri etkisiz de olsa İsrail adlı roketler vardır.
01:48:02Bunlara bilsin. Kaktüşa roketleri denir.
01:48:05Zaten Hezbollah roket gücü, füze gücü olarak uluslararası camiada bilinir.
01:48:11Tabii roketleri özellikle önemlidir.
01:48:142006 savaşında da tabii ki yine yıkılan taraf Lübnan olduğu.
01:48:19Ölen insan selana baktığımızda bir tarafta 100 küsür İsrail askeri ölürken bir tarafta 1000 küsür.
01:48:26Hezbollah militanı öldü.
01:48:28Rakamlarda bir asimetri olsa bile sonuçta İsrail stratejik amaçlarını gerçekleştiremeyip harekata sonlandırmak zorunda kalmıştı.
01:48:36Ve o harekatta da Hezbollah Rus yapımı Kornet güdünlü tank savar füzeleriyle çok sayıda İsrail tankını imha etmişti.
01:48:46Bir kısmını da kullanılmaz hale getirmişti.
01:48:49Bu o kara harekatını sonlandırmıştı.
01:48:51Onun üzerine İsrail tanklarını aktif savunma kalkanı olarak TROFİ sistemlerini geliştirdi, monte etti.
01:48:59Henüz yeni sürüm Kornet tank savar füzeleriyle TROFİ tank aktif savunma sistemleri karşılaşmadı.
01:49:07Şu an bir kara saldırısı hazırlığı gözüküyor.
01:49:11İsrail tankları Lübnan sınırına doğru getiriyor.
01:49:14Bunların da bir karşılaşmasını izleyeceğimizi ben düşünüyorum.
01:49:17Bir kara harekatı olacağı kanaatindeyim.
01:49:18Öte yandan Hezbollah'ın her ne kadar bunun şeffaf bir dökümü olmasa da ta yıllar öncesinden liderleri Hasan Nasrallah 100 bin kadar militan olduğunu söylemişti.
01:49:29İnanabilirim. 5,5 milyonluk Lübnan'da 100 bin inanılır mı? İnanılabilir.
01:49:35Ama İsrail'in çok isteyeceği bir popülasyon olduğu düşünmüyorum ben bunu.
01:49:40Çünkü bir...
01:49:42Çok kan kaybetmedi mi sizce?
01:49:44İsrail mi? Şöyle kan kaybetti.
01:49:45Kan kaybetti. Diplomatik anlamda kan kaybetti.
01:49:48Ekonomik anlamda kan kaybediyor.
01:49:50Bence boykot çok önemli. Bırakılmaması gereken bir sivil silah aslında.
01:49:55Ama askeri anlamda da kan kaybediyor.
01:49:57Tabi askeri anlamda da kan kaybediyor.
01:49:59Bakın 7 Ekim'den sonra ki sadece o gün 1200 kaybı var.
01:50:03Bunların 400'ü yakınında güvenlik personeli ki aslında ben daha yüksek olduğunu düşünüyorum.
01:50:07Sivil sayısında çok şeffaf verilmediğini düşünüyorum.
01:50:09Ama o günden sonra ki İsrail harekatlarında da darma duman etti değil mi?
01:50:14Füzeler, hava bombardımanı mümkün mertebe azamet seviyede güvenlikle askerlerini dümdüz olmuş yerlere soktu sadece.
01:50:22300'ü yakın asker kaybetti.
01:50:24Operasyon sahasında.
01:50:26Bu İsrail için çok toler edilebileceği bir sayı değil.
01:50:29Daha büyük kayıp şu, İsrail'den artık çıkışlar artıyor.
01:50:34İsrail'e gelmiş. Biliyorsunuz İsrail bir ne diyelim...
01:50:38Göçmen devleti.
01:50:40Kara harekatı konusunda ne kadar sizce deneyimliler hocam?
01:50:43Şimdi çok fazla bunun çığırtkanlığını yaptılar ya işte kara harekatı başlayacak diye ama dediğiniz gibi çok fazla kayıp verdiler.
01:50:51Ve tam da istenilen gibi de olmadı aslında.
01:50:53Tam anlamıyla bir harekat göremedik biz orada.
01:50:56Şimdi aynı şekilde Hizbullah'a da söyleyip yapmama ihtimalleri yapmalarından sanki daha fazla gibi geliyor bana.
01:51:01Şöyle, İsrail bugüne kadar söylediklerini yaptı.
01:51:03O yüzden şiddeti tırmanmaktan kaçınan bir ülke değil.
01:51:07On binlerce çocuk öldü gördük gözümüzün önünde ve halen daha ölüyor.
01:51:11İsrail bu anlamda sınırı olmayan şiddet kullanma noktasında iştahı çok geniş bir ülke.
01:51:16Ben Lübnan'a da saldıracağını düşünüyorum bu anlamda.
01:51:19Ama ne kadar başarılı?
01:51:21Yıkıcılığı çok başarılı.
01:51:23Öldürmek de çok başarılı.
01:51:25Şehirleri darmadağın etmek de çok başarılı.
01:51:27Ama stratejik amaçlarına ulaşmada Gazze'de denize ulaşamadı.
01:51:30Haması oradan silip çıkaracaktı.
01:51:32Rehineleri kurtaracaktı.
01:51:34İkisini yapamadı.
01:51:36Bugüne kadar sahip olduğu rehinelerin zaten 105'ini Hamas bıraktı.
01:51:40O rehine takasında.
01:51:42Hapishanelerdeki fislinlere karşı.
01:51:44Onun dışındaki operasyonlarda 4 rehine bir yerde aldılar, 3 tane başka yerde aldılar.
01:51:49Ama onun dışında böyle kapsamlı bir rehine kurtarma da görmedik.
01:51:51Hamas halen daha savaşabiliyor.
01:51:53Hazirin ayının sonunda tek bir günde 24 İsrail askerini öldürdüler.
01:51:58Ve bakın abluka altında bu insanlar nereden silah bulacaklar.
01:52:01Görüyoruz sosyal medyada.
01:52:03Telegram kanallarında var.
01:52:05Çok iptidai yöntemlerle Hamas savaşıyor.
01:52:07Tanka kadar koşuyor.
01:52:09O bomba da iptidai bir bomba.
01:52:11Bırakıp kaçıyor.
01:52:13İlkel bunu kötülemek anlamında söylemiyorum.
01:52:16Şiddet imkanının asimetrisi anlamında söylüyorum.
01:52:19Buna rağmen İsrail halen daha kayıplar veriyor.
01:52:22Hezbollah ise bir Gazze gibi abluka alabileceği bir yerde değil.
01:52:26İkincisi çok daha silah girdisinde müsait bir yer.
01:52:30Denizden Suriye tarafından.
01:52:32İçeride tahkimat çok fazla.
01:52:34Silah altında çok fazla militanı var.
01:52:36Halide İsrail'e maliyeti daha yüksek olacaktır.
01:52:38Ama asıl maliyet bunu da iki aşamada söyleyebiliriz.
01:52:42Bir Yemen ve İran'ın daha çok müdahale olması çatışmaya.
01:52:45İkincisi de az evvel onu söylemeye çalışıyordum.
01:52:48Demokratik anlamda da İsrail eğer bir kişi sahada kaybediyorsa
01:52:5310 kişi de ülkeyi terk ederek gidiyor.
01:52:55Ve bugün Tel Aviv'de düşen bir drone belki bir kişi öldürüyor ama
01:52:59İsrail'e gelmeyi planlayan belki binleri durduruyor.
01:53:02İçeriden de dışarıya şu an sadece bu sene.
01:53:057 Ekim sonrasında diyelim.
01:53:0750 bin civarında kişinin temelli olarak İsrail'i bıraktığı söyleniyor.
01:53:10Ülkene dönmüşler.
01:53:12Bu anlamda da İsrail'in stratejik anlamda bir sıkışmışlık içerisinde olduğunu söyleyebiliriz.
01:53:16Peki. Çok teşekkür ediyorum.
01:53:18Hüseyin Hoca'ma bir katkı yapayım.
01:53:20Sorduğunuz soru önemli hakikaten.
01:53:22Hizbullah dronelarının İsrail hava üstlerini göstermesi.
01:53:29Aslında İsrail, Netanyahu uzun bir süredir saldırmak istiyor.
01:53:36İran ve Hizbullah savaşmak istemiyor doğrudan İsrail'le.
01:53:42Ve kendilerinde zaten biz Gazze'deki savaşta direniş ekseniyiz.
01:53:47Bu drone ile gösterdiği aslında savaşın İsrail eğer saldırırsa
01:53:55sadece kendilerinin el yapımı füzeler, roketler değil.
01:54:01İran'dan da aldığı roketler, füzeler söz konusu.
01:54:06Ama el yapımı roket ve füzeleri de çok ciddi anlamda hasar verecek düzeyde.
01:54:13Hizbullah bunu yaparak biz senin üstlerini biliyoruz, askeri gücünü biliyoruz.
01:54:20Ama sen Hizbullah'ın askeri kapasitesini bilmiyorsun.
01:54:24Dolayısıyla doğrudan bize gelme, bize savaş açma.
01:54:28Açarsan bunları göstererek droneları savaşın maliyetini gösteriyor İsrail aslında.
01:54:36O bakımdan değerli.
01:54:38Hüseyin hocamın dediği gibi kara kuvvetleriyle İsrail bugüne kadar partilerle savaşıyor.
01:54:50Hamas bir parti, Hizbullah bir parti.
01:54:54Hizbullah demek Allah'ın partisi demek aslında.
01:54:58Halkın işgale karşı direnişi olan bir direniş örgütü bir partiyle savaşıyor.
01:55:06O yüzden Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu söylemine öyle korktular ki hemen sattamla benzerlik kuruyorlar.
01:55:17Çünkü hiçbir zaman İsrail hele hele Türk ordusu gibi bir NATO ordusuyla hiçbir zaman daha karşılaşmadı.
01:55:25O yüzden büyük korkuları söz konusu.
01:55:28Erdoğan'dan hatta şöyle söyleyebilirim, Erdoğan'dan korktukları kadar kimseden korkmuyorlar.
01:55:32O yüzden sattam gibi biriyle benzerlik kuruyorlar.
01:55:37Peki teşekkür ediyorum sağolunuz.
01:55:39Sayın Sarkman size devam edelim.
01:55:41Şimdi bu Golan Tepelerine yapılan saldırının zamanı, sonrasında İsrail tarafından Topik'in savaş açıklaması,
01:55:54Hizbullah'ın kabul etmemesi ama ısrarla Hizbullah'ın hedef gösterilmesi.
01:55:59Sizce İsrail ne yapmaya çalışıyor şu an?
01:56:02Şimdi İsrail aslında uzun süredir bu çatışmayı yaymak istiyor.
01:56:09Özellikle de Hizbullah üzerine gitmek istediğini hepimiz biliyoruz.
01:56:13Zaten Netanyahu bunu da dile getirdi.
01:56:15Bunun tabi çeşitli nedenleri var.
01:56:17Hem Gazze'de elini rahatlatmak için İsrail bunu istiyor.
01:56:21Hem askeri açıdan hem politik açıdan elini rahatlatacak eğer Lübnan üzerinde Hizbullah'la karşı karşıya gelirse.
01:56:28Hem de çatışmanın bölgeye yayılması, bölgeye Amerika Birleşik Devletleri dahil, başka güçlerin de bu çatışmaya, savaşa dahil olarak
01:56:38daha istedikleri, İsrail'in istediği anlamda bir pozisyonun gerçekleşme ihtimalini öngörüyor.
01:56:48Yani dostlarını yanına alarak bölgede yeni bir gerçeklik kurma, yeni bir stabilizasyon süreci başlatma.
01:56:55Bunun üzerine Nasrallah'ın yaptığı konuşmada biz İsrail'le savaş açmayacağız ama İsrail ordusunu da burada tutacağız demişti.
01:57:04O zaman bunu çok idrak edemedi uluslararası toplum ne demek istediğini.
01:57:09Çünkü Gazze'de çok yoğun bir saldırı olduğu için Lübnan sınırına çok bakamadı.
01:57:15Ama aslında Lübnan sınırı oldukça hareketli.
01:57:177 Ekim'den beri sürekli olarak İsrail ordusu kayıp veriyor orada.
01:57:25Hocam söyledi tanklarına ateş açıyor Lübnan sınırının ötesinden İzbullu'ya.
01:57:32Ve aslında Lübnan sınırının belli bir bölgesinde boşalttı İsrail.
01:57:37Sürekli olarak buradan gelen bu saldırılar nedeniyle Lübnan'ın, İsrail'in kuzeyi belli bir bölgesi sivillere kapatıldı, boşaltıldı.
01:57:50Bugün sokaklarda, Tel Aviv sokaklarında oluşan o büyük kalabalıklar, protesto gösterilerinin nedenlerinden biri de bu aslında.
01:57:59Yani oradan gelenler evlerine dönmek istiyorlar.
01:58:02O yüzden de bu savaşın artık bitmesi talebi var.
01:58:06Şunu da yeri gelmişken söyleyeyim.
01:58:08Maalesef ki ne İsrail'deki toplum ne de siyasetçiler arasında bu savaşın bitmesini, saldırıların bitmesini talep edenlerin neredeyse hiçbiri insani açıdan bu savaşın saldırılarının bitmesini istemiyor.
01:58:25Büyük çoğunluğunun altında İsrail'in çıkarlarının bu savaşta olmaması veya kendi çıkarlarının bu işte toplumun, İsrail toplumu refah toplumudur.
01:58:39Sürekli olarak güvenlikleştirilmiş politikalar içerisinde yaşamak istemezler.
01:58:44Daha özgür, refah içerisinde yaşamak isterler.
01:58:48Bu şartların bozulmasından çok rahatsız oluyorlar.
01:58:51O yüzden bitsin istiyorlar zaten.
01:58:53Bu sürecin artık yavaş yavaş Hizbullah'a karşı da adım adım gitmesini aslında beklediğimiz de bir şey.
01:59:04O yüzden Golan Tepelerinin burada bahaneye dönüşmesi önemli.
01:59:10Açıkçası ben burada İsrail kendi kendine mi yaptı, Hizbullah mı yaptı şeyine girersek ben İsrail'in çok kendi kendine yapacağı kanaatinde değilim.
01:59:19Ama buna bir zemin oluşturma durumu var sanıyorum.
01:59:23Bunu işte dediğim gibi sınırda zaten Hizbullah yapıyor.
01:59:27Yani İsrail'e karşı, İsrail tanklarına, toplarına, piyadelerine karşı saldırıları gerçekleştiriyor.
01:59:33Buradaki tek fark Golan'da daha sınırın ötesinde yerleşim yerine karşı saldırmış olması ve burada sivillerin ölmüş olması.
01:59:43Yani en büyük problem şu anda bu.
01:59:45Bunu bir bahane olarak görüp saldırır mı? Saldırabilir.
01:59:48Zaten Topyekün Savaş yetkisi de aldı.
01:59:51Topyekün Savaş gerçekleşirse sadece Hizbullah'ın yani Lübnan'da Litani Nehri'nin alt kısmı değil oradan girip Kuzey'e kadar, Beyrut'a kadar gitme ihtimalinden bahsediyoruz aslında Topyekün Savaş dediğimizde.
02:00:09Ve doğal olarak burada Lübnan ordusunun da işin içine girmesinden bahsediyoruz.
02:00:13Şimdi bunu Lübnan Başbakanı Mikhatip de bunu öngörüyor. Böyle bir olasılığı o da öngörüyor.
02:00:23Ve böyle bir savaşın başlamaması için o da kendi diplomatik kanallarını devreye soktuğunu biliyoruz.
02:00:31İsrail Lübnan sınırını geçerse Hizbullah'la savaşsın, Lübnan ordusuyla savaşmasın diye bir baskısı var.
02:00:39O yüzden eğer Lübnan ordusuyla da karşı karşıya gelirse İsrail bu hem Lübnan'ın içeride toplumsal olarak çöküşüne hem de devletin ekonomik ve siyasi anlamda çöküşüne neden olacak.
02:00:52Çünkü zaten devlet yani toplum içerisinde Hizbullah'a karşı olan bir refleks oluşmaya başladı.
02:00:59Yani Hizbullah'ın Lübnan içerisinde var olması Lübnan toplumunu artık rahatsız ediyor bir kısmını.
02:01:06Çünkü Hizbullah nedeniyle İsrail'den sürekli tehdit görüyoruz.
02:01:11Devlet içinde devlet gibi hareket ediyor vesaire gibi rahatsız olan bir grup var.
02:01:17Bu grupta işte böyle bir savaş başladığında doğrudan Hizbullah karşıtı bir hareket haline gelebilir.
02:01:25Lübnan'ın içerisinde bu da yeniden Lübnan'ın o iç savaş günlerine yeniden dönebilir.
02:01:31Zaten oraya kadar Beyrut'a kadar gitme ihtimali olursa İsrail'in ki Beyrut'a kadar bile gitmesine gerek yok.
02:01:39Çok kısa bir süre sonra Lübnan devletinin çökmesini görürüz böyle bir savaşta.
02:01:45Ve Lübnan devleti çöktükten sonra burası bir kara delik haline gelir.
02:01:49Yani bölgenin terör örgütleri, stabilizasyonu bozan ekonomik faaliyetler, silah ticareti aklınıza gelen her türlü negatif konu Lübnan toprakları üzerinde gerçekleşebilir.
02:02:06Bu da önce Suriye ve ardından Mısır ondan sonra da bölgenin tamamında bir olumsuz etki oluşturur.
02:02:15Ve tabi burada İran'ın da o Şii kolları üzerinde de gücünü azaltacağı bir şey olacaktır.
02:02:25O yüzden aslında İran bunu düzeltiyor, İsrail bunu istiyor.
02:02:30Ama nasıl yapacak, ne zaman yapacak konusunu maalesef ki Netanyahu'nun artık insafına kalmış bir durumda.
02:02:38O yüzden takip ediyoruz.
02:02:40Peki çok teşekkür ediyorum. Sağolunuz.
02:02:42Sayın Başbuğ, eğer Lübnan'a bir saldırı gerçekleşirse bölgede durum ne olur sizce?
02:02:50Şimdi Lübnan'a saldırı gerçekleşirse bu asla Lübnan'da kalmaz onu söyleyeyim.
02:02:55Zaten bizim meseleyi öngörülürken neydi tezimiz?
02:02:59Birçok akademisyenin üzerinde ortak noktada buluştuğu konu, eğer iş üyesinin dışına çıkarsa önce bölgesel kısa sürede de küresel savaşa döner diyorduk.
02:03:11Şimdi Lübnan zaten kolay denklem. Yani İsrail açısından baktığında savaşı yaymak için çok eleştiri bir coğrafyası.
02:03:19Üstelik dünya kamuoyunda da bir algısı var.
02:03:21Yani kimse işte Lübnan'a bir saldırısında İsrail'in ne oldu durduk yerde niye saldırdın demez.
02:03:29Dolayısıyla en kullanılmaya müsait coğrafya orası.
02:03:32Ama ora üzerinden bir yürütülecek savaş Suriye'ye sıçrar mı?
02:03:38Bak dün İsrail'in medyasında bu olaydan hemen sonra yani saldırının hemen sonrası şu manşetler yer aldı.
02:03:46Lübnan'da yapılacak olası bir savaşın Suriye ve Irak'a sıçraması muhtemel.
02:03:54Bu aslında bir algı yani bir altyapı oluşturuluyor.
02:03:57Dolayısıyla hani biz orayı atlamayalım.
02:04:01Bu Suriye'ye özellikle bu savaşa sıçratılmak istemesini ve sıçratılmak istemesindeki amacın da
02:04:09Türkiye'nin yürütücü harekat operasyonları artı Suriye'yle yapılacak iş birliğini engellemek olduğuna hiç hatırdan çıkarmamakta fayda var.
02:04:17Çünkü ben nihayetinde Amerika'nın belki de İsrail'le bir anda siyasetinin örtüşmesini buna bağlarım.
02:04:25Çünkü Amerika şunu çok iyi biliyor.
02:04:28Suriye'de eğer tutunamazsa, olası bir Esad Türkiye ve hatta Moskova iş birliğiyle bölgede denklem değişirse
02:04:37Amerika'nın o bölgede tutunması neredeyse imkansız.
02:04:40Ve beslediği çapulcularla birlikte bölgeyi terk etmesi çok olası.
02:04:45Bu da Amerika'nın sonu demek.
02:04:47Şimdi bunu öyle ya da böyle durdurmalı.
02:04:49Amerika penceresinden baktığında.
02:04:51Bunun birçok yolları var ama dediğim gibi şu an en altta yattığı yol savaşın yayılması.
02:04:56Şimdi bu mantıkla ben o İsrail'deki dünkü manşetlerin boşaltılmadığını düşünürüm.
02:05:02Şimdi Lübnan'da bir savaş Beyrut'a sıçrar mı?
02:05:06Veya işte içlere kadar gider mi?
02:05:08Yoksa Lübnan kıyısında sınırlı kalır mı?
02:05:10Her daim olduğu gibi güney kısımda o hemen yakın şeritte sınırlı tutulur mu?
02:05:17Şimdi Kant denilen katilin, hatta onunla birlikte birkaç öne çıkan diğer teröristin, diğer caninin
02:05:22dün söylediği sözler aslında eğer hala geçerliyse veya yapma imkanları varsa neler olacağını gösteriyor.
02:05:31Ne dedi Kant?
02:05:33Denilen katil, terörist dedi ki Lübnan'da topyekün bir savaşa hazırlık yapıyoruz.
02:05:40Ve dedi bu savaşta vereceğimiz karşılık orantısız olacak.
02:05:44Ne demek bu?
02:05:45Yani biz Hizbullah'ın yaptığı gibi öyle bir yeri iki yeri bombalayıp bu işi kapatmayacağız.
02:05:52Orantısızdan kastı bütün Lübnan'ın hedefhane geldiği.
02:05:56Bunu kastetti.
02:05:58Peki biz bu cümleyi daha önce duyduk mu?
02:06:00Evet 2006'da yine aynı şekilde Lübnan'a yapacağı saldırıda sanki çok büyük işler yapacakmış, büyük hazırlık geçirmiş gibi
02:06:09şöyle cümle kullanmışlardı o zamanki dönemin katilleri ve teröristleri.
02:06:15Siz zannediyorsunuz ki Lübnan'ın kuzeyinde güneyinde düzeltiyorum.
02:06:20Hizbullah'ın olduğu yerlerde bu saldırı sınırlı kalacak.
02:06:23Asla bundan böyle bütün Lübnan bizim için askeri hedeftir diye bir çok net cümle kurmuşlardı.
02:06:30Şimdi o günden bugüne bu hayallerine devam eden hadise bugün vuku bulur mu?
02:06:35Veya İsrail buna cesaret eder mi?
02:06:37Veya buna gücü yeter mi?
02:06:38Şimdi bu soruları sıraladığınızda ben her ne kadar Lübnan'a İsrail'i tek başına bırakmıyorum,
02:06:47normal o güneyde dahi en ufak bir başarı edemeyeceğini söylesem de Amerikan'ın devreye girmesine belki denklem değişebilir.
02:06:54Belki de değişme ihtimali kuvvetli.
02:06:56Ama şunu atlayıp unutuyorlar, Lübnan'da olası bir böyle saldırıya hemen peşin sıra,
02:07:03belki de esnemandı, Suriye'ye sıçrama ihtimali olan bir böylesi saldırıda,
02:07:08Rusya Suriye'nin kapısının çalınmasını mı bekler?
02:07:12Yoksa ön almak adına Lübnan'a yapıldık bu saldırıda bir anda sahaya iner mi?
02:07:17Hatta yanına Çin'i alarak, hatta İran'ı alarak bir anda bir blok, bir pakt oluşturur mu?
02:07:24Şimdi bu soruyu çok defa sormak zorundayız.
02:07:27Çünkü ben hani az önce bir vurgu yapmıştım, bölgesel başlayan savaş çok kısa sürede bir anda küresele dönüşür diye.
02:07:35İşte bunu kastederek bu cümleyi kurmuştum.
02:07:38Dolayısıyla burada ben Rusya'nın olaya öyle uzaktan oturup seyirci kalacağını veya Nasrallah'ın yaptığı gibi,
02:07:45asarız keseriz İran'ın söylediği gibi, çok sert olacaktır bunun karşılığı diyerek süreci geçiştireceği kanaatimle değilim.
02:07:52Biraz daha artık sahaya inmesini gerektiren bir süreç başlayacak.
02:07:56Ve Rusya o durumda, Ukrayna'da ciddi bir sınav veren Rusya, iki cephede birden bir süreç yürütebilir mi?
02:08:04Bunun muhasebesini yapacak.
02:08:06Ben zannederim Rusya bu muhasebeyi yaptığı için zaten ESA'da baskı uygulamaya başladı.
02:08:10Ve Türkiye'yle yanaş, sorunları çözün.
02:08:13Çünkü burada sorunların çözüldüğü, bir bütün anda hareket ettiğimiz coğrafya ihtiyaçları var diye bir mantık yürüttü, böyle bir mantık kurdu.
02:08:20Hatta teyit etmediğim, aldığım bilgi odur ki, Ağustos ayında muhtemelen Esad, hatta Putin'in de içinde olduğu bir üçlü görüşmenin zirve,
02:08:29belki de bizim bir sınır şehrimizde, yapılacak aldığımız bilgiler o yönde.
02:08:34Ama tabii burada işler hızlı ilerlediği için, eğer yapılacaksa böyle bir görüşme ki ben baştan beri hep bunu savunuyorum,
02:08:41sulandırılmadan, daha fazla böyle araya üçüncü ülkelerin girmesine meydan vermeden bir an önce yapılmalı.
02:08:46Tam da onu soracaktım Sayın Başbuğuz.
02:08:49Türkiye ve Suriye normalleşmesini istemeyen ülkeler de olacaktır.
02:08:53Bu süreçte ne bekliyor mesela bizi?
02:08:55Amerika en basit örneği.
02:08:57Amerika böyle bir süreç işlemesin diye Kayseri'yi hareketlendirdi.
02:09:01Bir anda Afrin'deki bütün o aşağılık yapıları harekete geçirdi.
02:09:05Bütün o tarla farelerini sahaya sürdü, tarlaya sürdü.
02:09:09Niye Kayseri olaylarını yaşadı?
02:09:11Niye bazı siyasi partiler, onun başında ben başkanım diye o Eda'yla gezen dışarıdan güdümlü yapılar,
02:09:18hep sürekli göçmen düşmanlığını toplumu aşılamaya çalıştılar?
02:09:22Niye biz o dönemleri yaşadık?
02:09:24Afrin'de niye bir anda Türk bayrağına o alçakça saldırı yapıldı?
02:09:27Amerika'nın işte düğmeye basması ve bütün kripto yapıları sahaya sürmesiyle gerçekleşti bu olaylar.
02:09:34Bitti mi tehlike tehdit? Bitmedi.
02:09:36İşte dedi ya ne bekleniyor diye.
02:09:38Gene aynı konunun işlenmesini beklemeli.
02:09:40Sosyal medyada halen sadece Suriyeliler üzerinden de değil,
02:09:43yani Türkiye'de bulunan o göçmenler üzerinden halen daha yoğun bir algı operasyonu halen yürüyor.
02:09:49Nereden tutuşur, nereden bir kıvılcımı aleve çeviririz veya işte bir yangına çeviririz bunlar deniliyor.
02:09:56Bu Suriye'de denilecek, Türkiye'de de denilecek ve bu süreçte bir taraf artık tamamen havlu atana kadar da bu oyunlar oynanacak.
02:10:06Dolayısıyla bu hemen böyle bugünden yarına veya bir anda olup bitecek bir hadise değil.
02:10:12Uzun sonuklu bir yarış, uzun sonuklu bir mücadele.
02:10:15Bu mücadelenin bana göre esas ağırlıklı yürüyeceği alanda istihbarat savaşları, algı savaşları.
02:10:21Buralardan yürüyen süreçte artık son noktanın konacağı bir sıcak çatışma veya işte normale dönüş yaşanacak.
02:10:29Ama ilk etapta bu iki konuda inanılmaz bir saldırıya maruz kalacağız.
02:10:33Az önce ifade ettiğin gibi kalıyoruz ve bölgede bu saldırılara maruz kalacak.
02:10:39Bak az önce örnek verdiğim dürzülerin, o 12 tane çocuğun katli normal mi?
02:10:46Yoksa kasten mi, bilerek mi bunlar hedef seçildi?
02:10:49Şimdi bu soruya cevap aradığında tartışmasız benim fikrim ve öngörüm.
02:10:54Bilerek, kasıtlı olarak dürzülerin ağırlıklı yaşadığı, yerleşim yerinin hedef seçildiği ve o çocukların da bu işte.
02:11:00Sadece oyunun parçası olarak kullanılmak üzere katledildi.
02:11:05Şimdi bu gerçeği atlamamak lazım.
02:11:08İşte bunun üzerine yürütülen algıda da hedef şuydu.
02:11:11Acaba Lübnan'ın içinde de bir karışıklık yaşanır.
02:11:14Hizbullah'la dürzüler birbirine girer mi?
02:11:16Bu denendi.
02:11:18Bu tutmadı diye oyundan vazgeçilecek değiller.
02:11:21Yeni farklı coğrafyalarda, farklı temalarda yeni oyunlar oynayacaklar.
02:11:25Çünkü karşının işi bu.
02:11:26Karşı sana askeri anlamda bir irade üretemediğine hep bel altı vuruşlarla yanaşmaya çalışacak.
02:11:32Alçakça planlarla, tuzaklarla seni yoklamaya çalışacak.
02:11:36Bize de düşen bu alçakça saldırıları bertaraf etmek, kamuoyunu bilgilendirmek ve artık o oyunu kuranların ipini çekmek.
02:11:44Şu an böyle bir zorlu sürecin içindeyiz.
02:11:47Ve her ne kadar doğrudan Türkiye bu işin merkezinde görülmese de aslında bana göre tam da biz göbeğindeyiz sevgili Gözde.
02:11:55Çünkü bunu atlamamak lazım.
02:11:58Her ne kadar biz Gazze'yi konuşuyorsak da, Lübnan'ı konuşuyorsak da, Suriye'yi konuşuyorsak da aslında nihai hedefin biz onları bilmekte fayda var.
02:12:06Hatta şu sözü de muhakkak vurgulayayım bu yere gelmişken.
02:12:11Sayın Erdoğan'ın geçtiğimiz haftalarda hatırlarsan,
02:12:14Türkiye'nin Anadolu'nun savunmasını Gazze'den başladığını göremeyecek kadar aklı evvel zavallılar diye bir cümlesi vardı.
02:12:20O kadar doğru bir tespitte ki, bütün o bölgede oynanan oyunların şu an için dolaylı ama yakın zamanda doğrudan bizi ilgilendireceğini bilmemizde büyük fayda var.
02:12:31Ona göre ülke olarak konumlanmalıyız.
02:12:33Ona göre ülke olarak bir ve beraber olmalıyız.
02:12:37Çünkü dikkat et, zaman kalmadı konuşamadık.
02:12:40Namık Tan denilen, siyasetçi olduğunu iddia eden, Yunan ağzıyla konuşan, Amerika ağzıyla konuşan
02:12:48ve gerçekten bu ülkenin evladı mı, bu ülkeye ait biri mi diye sorgulatan kişinin
02:12:55ünal çevik gözle yarışması, böylesi bir ifadeyle bir anda gündem olması tesadüf değil.
02:13:03Bu kişiler öyle cehaletten değil, kasten ve bilerek bu cümleleri kuruyorlar.
02:13:08Birileri çünkü söylettiriyor.
02:13:10Dolayısıyla böyle bir değil, birçok yerden sınavdan geçtiğimizi bilelim.
02:13:14Bu zorlu sınavda ana hedefin biz olduğunu hatırlayalım ve ona göre de pozisyonumuzu alalım.
02:13:20Zaten devlet şu an bunu yapıyor.
02:13:22Çok teşekkür ediyorum değerli yorumlarınız için.
02:13:25Gündemin sonuna geldik.
02:13:28Konuklarımın her birine teşekkür ediyorum.
02:13:30Kırklareli Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Muharrem Ekşi.
02:13:35Hüseyin Arptekin Doçent Doktor, Hüseyin Arptekin Akademisyen, kendisi de bizlerle birlikteydi.
02:13:39Dipan Başkanı Dr. Tolgası Akman.
02:13:42Terör ve Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ.
02:13:45Her birinize teşekkür ediyorum.
02:13:47Ağzınıza sağlık.
02:13:49Biz gündemi noktalıyoruz.
02:13:51Hoşçakalın diyoruz.