• geçen yıl
Tohumdan hasada, tarladan tezgâha Türkiye tarımının gücü ‘Topraktan Sofraya’ ile Ülke TV ekranlarında izleyicisiyle buluşuyor.

Geçmişten geleceğe her dönemde önemini koruyan tarımı geliştirmek için yapılan yenilikler, zengin tarım ürünlerinin üretimi ve hasat zamanı Zeynep Tor’un sunumuyla Topraktan Sofraya ile ekrandaki yerini alıyor. Zeynep Tor ‘Topraktan Sofraya’ ile sofralara gelen besinlerin yolculuğunu Ülke TV ekranlarına taşıyor. Türkiye’nin yedi bölgesinden üreticiler, çiftçiler, toprak ve ürün için emek verenler, bereketli topraklarda yetiştirdikleri ürünleri Ülke TV ekranlarında tanıtıyor. Zeynep Tor besinlerin tohumdan sofraya kadar olan yolculuğunu hem kendisi öğreniyor hem de izleyicilerle paylaşıyor.
Döküm
00:00Ziraat Bankası sunar.
00:21Gıdalarımızın topraktan sofraya olan serüvenini izlemek üzere çıktığımız yolculukta
00:26Doğu Anadolu'da, yukarı Fırat bölgesinde, Malatya, Arapgir'deyiz.
00:31Bakalım bu bölgede üreticilerimiz neler üretiyor, nasıl üretiyor, gelin birlikte öğrenelim.
00:44Kışın başı sınıflarda lisana kadar satılıyor.
00:48Ha lisana kadar oradan alıp alıp satıyorsun, öyle mi?
00:51Evet, tekrar sandıklara doldurup Mayıs ayında bile yiyoruz.
00:56Öyle mi? Tam Mayıs'a kadar?
00:57Tabii, Mayıs'a kadar kalıyoruz.
00:59Buradan hasar ediyoruz, oradan sonra eve götürüyoruz traktörlerle.
01:03Orada küçük 5 kilo gramlık kasalar var.
01:06Eski depolarımız var, toprak.
01:08Oraya koyuyoruz, orada güzel canlı kalıyor.
01:11Oradan sonra isteyenler olursa satıyoruz.
01:14Bizim kendi doğal sularımız var.
01:16Köylerimizde köy çeşmelerimiz var.
01:18Oradan aldığımız sulardan yapıyoruz.
01:20Kaynak suyu.
01:21Çünkü klor bunu bozuyor.
01:23Ama dediler ki havalar soğuyunca köyün üzümü daha tatlılaşıyor.
01:27Aynen.
01:28Hani dumanıyla değil de tatlılaşmasıyla şey var.
01:31Soğuk tatlandırıyor yani.
01:32Aynen.
01:33Şimdi bunun içi böyle ama rengi burada.
01:38Mor.
01:39Reyhan moru gibi.
01:42Kına gecesi oldu o zaman.
01:44O gece de kebap gecesi diyoruz.
01:46Bununla mesela kebap yapılır.
01:48Ekmek doğranıp bunun üzerine etler dökülür.
01:51Kebaplar bunda sululuyor yani.
01:53Tabii.
02:05Malatya, Arapgir, Budak köyü Mustafa Kaya'nın bağındayız.
02:09Bu elimde görmüş olduğunuz üzümler kışlık Amasya üzümü bunlar.
02:14Yapraklar sararmış.
02:16Safiye anne de son hasatlarını yapıyor.
02:19Bana da öğretir misin?
02:20Nasıl kesiyorsun?
02:21Makas aldım.
02:22Benim gibi keseceksin.
02:24Tamam bir kes bakalım onu göreyim.
02:26Onu kestin herhalde.
02:28Kestik mi hemen kasaya koyuyor muyuz?
02:30Ayıklıyoruz.
02:32Ayıklayacak mıyız?
02:33Ben ayıklayayım istersen onu.
02:35Ama makassız olmaz.
02:37Ha makasla mı ayıklanacak?
02:39Ki çöpleri belli olmuyor.
02:41Safiye anne.
02:42Efendim.
02:43Bu kışlık üzüm ya.
02:45Bunu tavana mı asıyorsunuz siz?
02:48Şimdi bunun bizim hususu üzüm damı var.
02:51Üzüm damı veriyoruz.
02:52Oraya götürüyoruz.
02:53Böyle küçük 5'er kiloluk, 10'er kiloluk kese var.
02:56Onlara dolduruyoruz üst üste yığıyoruz.
02:58Orada ne kadar kalıyor o zaman?
03:00Kışın başı Mar'da.
03:02Nisan'a kadar satılıyor.
03:04Ha Nisan'a kadar oradan alıp alıp satıyorsunuz öyle mi?
03:07Evet.
03:08Tekrar sandıklara dolduruyoruz.
03:10Mayıs ayında bile yiyoruz.
03:12Öyle mi?
03:13Tam Mayıs'a kadar.
03:14Mayıs'a kadar kalıyor.
03:15Neredeyse 8-9 ay kalıyor.
03:17Aynen aynen.
03:19Keserken bir şeye dikkat ediyor musun?
03:21Edik tabi.
03:23Neye dikkat ediyorsun mesela?
03:25Bak dolaşmış.
03:26Şunun yaprağını kesecek.
03:28Kuru üzüm var.
03:29O kalacak mı?
03:30Olur.
03:31Hadi onlardan kes.
03:32Şimdi şöyle tuttum.
03:34Tamam.
03:35Kes oradan.
03:36En yukarıdan kesme.
03:37Biraz aşağıdan.
03:38Tamam.
03:39Kuru yerinden kesmeyeceğim yani.
03:41Şöyle aldım.
03:42Bir tane kurusu var orada.
03:44Olsun bir şey olmaz.
03:45Böyle yavaşça koyuyorum öyle mi?
03:47He.
03:48Şimdi bunu da buradan kesiyorum.
03:51Bu temiz mi?
03:53Temiz tabi.
03:54Arı yemiş.
03:55Arı bu sene çoktu.
03:56Öyle mi?
03:57Koru arı.
03:58Yiyorum bayağı.
03:59Bana arısı da var ama.
04:01Bunlar küçük.
04:02Bunları da kesiyor muyuz?
04:03Keser.
04:04Tabi hep kesecek.
04:05Hepsini?
04:06He.
04:07Ha mesela şu kadar azını da kesiyor muyuz?
04:08At.
04:09Makas at.
04:10İkisini birleştir.
04:11Şöyle.
04:12Aynen.
04:13Sonra da böyle.
04:14Aynen.
04:15Oldu.
04:16Hiç bırakmayacağız yani.
04:17Yok.
04:18Bunlar daha buraya gelmez ki.
04:19Sen kontrol et diye sana veriyorum.
04:20Bak şurada bir tane şey olmuş.
04:21Tamam al.
04:22Arı yemiş.
04:23Orada mı arı yemiş?
04:24Tabi arı yemiş.
04:25Burası bitti.
04:26Şimdi gidelim başka bir yere istersen.
04:27Şuralarda var ama onları yapamazsın sen.
04:28Aldım.
04:29Aldın iyi tamam.
04:30Şöyle.
04:31Tamam.
04:33Çürüklerin makasını alıyoruz.
04:34Şunu da alıyoruz.
04:35Tamam.
04:36Tamam.
04:37Tamam.
04:38Tamam.
04:39Tamam.
04:40Tamam.
04:41Tamam.
04:42Tamam.
04:43Tamam.
04:44Tamam.
04:45Tamam.
04:46Tamam.
04:47Tamam.
04:48Tamam.
04:49Tamam.
04:50Tamam.
04:51Tamam.
04:52Tamam.
04:53Tamam.
04:54Tamam.
04:55Tamam.
04:56Tamam.
04:57Tamam.
04:58Tamam.
04:59Tamam.
05:00Tamam.
05:01Safiye hanım.
05:02Eefendim.
05:03Mustafa senin oğlun mu?
05:04Evet.
05:05Biraz da onunla konuşayım ben olur mu?
05:07Tamam.
05:08Kolay gelsin sana.
05:09Mustafa Kaya bağ sahibi.
05:10Efendim.
05:11Kolay gelsin.
05:12Sağ olun teşekkür ederim.
05:13Nasıl gidiyor hasat?
05:14Vallahi iyi güzel falan değil.
05:15Kaç dönüm bu bağ?
05:163 dönüm.
05:173 dönüm.
05:18Evet.
05:19Başka yerde bağ var mı toplanır mı?
05:21Var.
05:22Bu mu?
05:23Var var hocam.
05:24Kaça dönüm toplan bağı vaccination?
05:2510.15 dönüm var.
05:26Var.
05:27Peki.
05:282 kel EV Chicago Rescue ile Whirling distribution ile bir bak.
05:28Evet.
05:29Peki ne cins üzümler yetiştiriyorsun?
05:32Köhlü, kureyş, bu kışlık amasya üzümü.
05:35Buna kışlık amasya üzümü diyorlar öyle mi?
05:37Evet.
05:38Kışı nasıl geçirecek bu?
05:39Buradan hasat ediyoruz.
05:40Oradan sonra eve götürüyoruz traktörlerle.
05:43Orada küçük 5 kilo gramlık kasalar var.
05:46Eski depolarımız var toprak.
05:48Oraya koyuyoruz.
05:49Orada güzel canlı kalıyor.
05:51Oradan sonra isteyenler olursa satıyoruz.
05:54Yani bunları eve götürüp 5 kiloluk küçük kasalara koyacaksınız.
05:58Orada depoda bekliyor.
06:00Ve Mart'a kadar bekliyor dedi teyze.
06:02Evet.
06:03Mart, lisan, mayıs.
06:05Yani hava şartlarına bağlı kalabiliyor.
06:08Kışlık amasya üzümü.
06:10Burada eskiden beri olur muydu?
06:12Eskiden beri olur.
06:13Hep olur.
06:14Bakımında herhangi bir değişiklik var mı peki bunun?
06:17Bakımı toprağı işlemesinde, ilaçlamasında, aralamada, yaprak aralamada, sulamada, çapalamada.
06:24Bunlarda tabii ki üründe değişiklik oluyor.
06:27Yani bütün bağlarda olduğu gibi bunda da bakımı, gübresi, budaması, ilaçlaması gerekiyor.
06:35Nasıl bir gübre veriyorsunuz?
06:37Nasıl ilaçlar kullanıyorsunuz?
06:39İlaçlar külleme için.
06:41Salkım güvesi.
06:42En fazla bizde zararlı bunlar.
06:44Mustafa bu bağlarda rastlanan bir hastalık var mı Arapgirde?
06:48Arapgirde kav hastalığı.
06:51Kav hastalığı nasıl bir hastalıktır?
06:53Hastalık kökten geliyor tebeye.
06:55Onda bir ilaçlama veyahut da bir tedavisi yoktur kökten.
06:59Kök hastalığı öyle mi?
07:00Evet.
07:01Kök çürüyor mu?
07:02Kök kuruyor.
07:03Bizim eski ki asmalarda var.
07:05Şimdi ki yani Amerikan asmasında yoktur bu hastalık.
07:10Atalık asmalarda, eskiden kalma.
07:12Kaç yaşında o asmalar mesela?
07:1440-50 var.
07:1540-50 var.
07:16Evet.
07:17Onlar demek istiyor ki bizi yenileyin.
07:19Evet.
07:20Peki üretiyor musunuz eski asmalardan?
07:22Bunlar eski bağlar.
07:23Bunlar eski bağlar.
07:24Daha yok şey yapmıyoruz.
07:26Amerikan asmasını şey yapıyoruz.
07:28Yenildi mi bu bağlar?
07:30Bu bağlar 30 sene oldu.
07:3230 sene oldu.
07:33Evet.
07:34Tarlaydı burası.
07:35Biber ekmek ekirdik.
07:37Ekmeğinden sonra biber ekirdik.
07:39Her birisi 3-4 biber bir kilo gelirdi.
07:43Öyle güzel verimli olurdu.
07:45O kadar büyük biberler.
07:47Evet.
07:48Neces biberdi o?
07:49Bayağı biber.
07:50Beyaz.
07:51Çarliston biber.
07:52Çarliston.
07:53Mustafa senede ne kadar verim alıyorsun?
07:5615 ton kadar alıyoruz hepsinden.
07:58Peki hepsi kışlık mı bunlar?
08:00Yok.
08:01Ne kadar...
08:02Kureyş var.
08:03Siyah köylü yüzüm.
08:04Yani Arapça olmazsa olmazsa köylü.
08:05Köhnü.
08:06Evet köhnü.
08:07Ne demek köhnü Mustafa?
08:08Vallahi atalarımızdan kalmış öyle bir benimsenmiş tutulmuş bir yüzüm.
08:12Yani dünyaca ünlü.
08:13Demek yani bir özelliği var.
08:15Siyah olgunlaşmış, içi kararmış demekmiş.
08:18Evet.
08:19Peki Mustafa kolay gelsin.
08:20Teşekkür ederiz.
08:21Bereketli olsun.
08:22Çok sağ olun.
08:23Hoşça kal.
08:24Hoşça kal.
08:25Çok sağ olun.
08:47Budak köyü muhtarı Ahmet Özkan ile birlikteyiz.
08:49Ahmet Bey şimdi bağdan toplamış olduğumuz üzümleri getirdik buraya.
08:53Depoya gidiyor.
08:54Amasya kışlık üzümünü biraz anlatır mısın bana?
08:57Köyde ne kadar üretiliyor?
08:59Amasya kışlık üzümü Ekim'in 29'una kadar verilmezse depoya alınması lazım.
09:04Mayıs ayına kadar da satışımız devam ediyor.
09:07Bu depodan satışımız var.
09:09Evet.
09:10Bu depo köye ait bir depo mu?
09:12Herkesin deposu var ayrı ayrı.
09:14Her ailenin kendine göre bir deposu var.
09:16Evet.
09:17Bu köyün asıl üretim alanı?
09:19Kışlık köylü üzümü.
09:20Amasya üzümü.
09:21Evet.
09:22Bir de Gureş üzümümüz var.
09:23Gureş üzümü.
09:24Evet.
09:25Malatya'da daha fazla tutuluyor Gureş üzümü.
09:26Öyle mi?
09:27Evet.
09:28O nasıl bir üzüm oluyor?
09:29Beyaz üzüm.
09:30Beyaz üzüm.
09:31Bildiğimiz üzüm.
09:32Evet aynen beyaz üzüm.
09:33O daha tatlı oluyor.
09:34Korumak için sadece depoya mı koyuyorsunuz?
09:36Başka bir şey yapıyor musunuz?
09:37Yok bir şey yapmıyoruz.
09:38Sadece depoya.
09:39Toprak depolar serin tutuyor.
09:41Kışın?
09:42Kışın işte Mayıs'a kadar satış yapıyoruz.
09:44Eskiden Erzurum, Kayseri, Ankara bu yörelerde fazla satılıyordu ama şimdi sadece İstanbul'a
09:50gurbetçiler istiyor kışın gönderiyoruz.
09:52Ha gurbetçilere göndermek için.
09:54Evet.
09:55Peki alıyorlar mı?
09:56O kadar çok tüketiliyor mu?
09:57İşte 3 kutu 5 kutu herkes alıyor.
09:59Evet biz de gönderiyoruz otobüsler.
10:01Toplamda ne kadar üzüm üretimi oluyor senede köyün ise?
10:05100 ton olur senede.
10:07Öyle mi?
10:08Evet.
10:09Karışık olarak 100 ton.
10:10Aynen.
10:15Arapgir Turizm Geliştirme Kooperatifi Başkanı Songül Çağdaş ile birlikteyiz.
10:22Songül bize sonbahar turşusu yapacak.
10:25Arapgir'in bahçelerinden toplanmış sebzelerle biber ve domates turşusu yapacağız.
10:31Evet.
10:32Sarımsak hariç, şeker hariç, limon hariç tüm malzemeler kendi yapımız.
10:36Burada yetişen ürünler Arapgir biberimiz, Arapgir'de yetişen domatesimiz.
10:41Geçen seneden yaptığımız elma sirkemiz, nohutumuz.
10:45Arapgir.
10:46Arapgir nohutumuz.
10:47Sarımsak.
10:48Sarımsağımız değil.
10:49Arapgir'de yetişiyor.
10:50Taşköprü.
10:51Taşköprü sarımsağımız.
10:52Limon da değil herhalde.
10:53Limon da değil evet.
10:55Diğerleri tuzumuz, kemah tuzumuz, doğal kemah tuzumuzu kullanıyoruz.
10:59Şöyle bir ölçüm var.
11:02Genelde cam kavanozlarda tüketmeye çalışıyoruz.
11:05İçine nohutumuzdan bir avuç, bizim kendi avucumuza bir avuç, 5-6 diş sarımsak, 3-4 tane kesme şeker.
11:13Kesme şeker yoksa bir tatlı kaşığı toz şeker kullanıyoruz.
11:17Yani şeker koyuyoruz.
11:19Evet, çünkü ferment olması için şeker kullanıyoruz.
11:22Fermentasyonu hızlandırması için.
11:23Evet, hızlandırması için.
11:24Şimdi şöyle yıkadığımız, kuruladığımız biberlerimizi kavanozumuza dolduruyoruz.
11:30Ben de buradan atayım mı?
11:31Tabii ki tabii ki atabilirsiniz.
11:33İstediğiniz gibi atın.
11:34Sonunda bastıracak mısın?
11:35Bastıracağım.
11:36Aralarına 2 şer diş, 3 şer diş sarımsak atıyoruz.
11:40Sarımsak peribiyotik hem antibiyotik.
11:43Sallaya sallaya yerleştiriyoruz böyle.
11:46Domatesleri ayrı da koyabiliriz.
11:49Tek tek onu dilimleyerek de bunun içine atıyoruz.
11:52Ben araya yetiştirmeye çalışayım.
11:55Tabii, buyurun.
11:56Songül, bu kooperatif kurma fikri nasıl oluşmuştu?
12:00Pandemiden önce buradaki üretimin özellikle üzüm, biber, domates üretiminin sadece otobüslerle ya da tanıdık vasıtasıyla İstanbul, Ankara, İzmir'e gittiğini tespit ettik.
12:12Ben de yeni yerleşmiştim bu köye.
12:14Nereden geldin?
12:15İstanbul'dan geldim.
12:16Pandemiden önce emekli olduktan sonra eşimle hayalimiz hep Ege kentiydi.
12:21Ama sonra kendi köyümüze niye gitmiyoruz diye düşünürken kendimizi burada bulduk.
12:26Buraya gelince de belediye başkanımızla birlikte kadınlar için ne yapabiliriz, neler yapabiliriz araştırırken bir kooperatif kuralım, bu kooperatifte neler yapabiliriz geliştirdik.
12:36Kadınlarımızın ürettiği ürünleri internet aracılığıyla, sosyal medyayla ya da işte markalaştırarak nasıl bir katkı değer, katma değer sürelim ve bunu ilerletelim derken kooperatifçiliği anlattı başkanımız.
12:50Biz ticaret odasına başvurduk.
12:52Halihazırda bir de Arapya'da erkekler tarafından turizm kooperatifi kurulmuştu ama onlar işlerinden dolayı bunu götüremedikleri için biz devraldık.
13:00Erkeklerin kooperatifini devraldınız.
13:02Evet, erkeklerin kooperatifini devraldık ve o sene biz yaklaşık 40 dönümlük reyhan tarlası ektik ve kadınlarla hiçbir erkek çalışmadan kadınlarla o reyhanları yetiştirip başkanımıza teslim ettik.
13:14Teslimattan sonra ürünler geliştirdik.
13:16Ondan sonra da arkasından pandemi çıktı.
13:18Pandemi de gerçekten buradaki hayattaki yaşamın, doğanın verdiği yiyeceklerin çok daha sağlıklı olduğunu, büyük şehirlerin, kent şehrinin buna ihtiyacı olduğunu gördük.
13:30Biz kendi içimizde de yeni ürünler geliştirerek İstanbul'da bahçeli evlerde bir halk pazarında bir mağazamız var, dükkanımız var.
13:38Öyle mi?
13:39Evet, evet.
13:40Biz şu anda İstanbul ve Ankara'da bunu çoğaltmak istiyoruz.
13:43Buradaki direkt üreticiden, tarladan direkt İstanbul'a göndermeye çalışıyoruz.
13:47Tabii ki çok zorluklar yaşıyoruz.
13:49Ama bir talep de var sanıyorum.
13:52Çünkü zaten kamyonlarla üzüm gönderiliyor, badem gönderiliyor.
13:57Badem gönderiliyor, leblebi gönderiliyor.
13:59Şimdi bu suyun özelliğini söyleyeyim.
14:01Direkt çeşmilerimizden akan sudan değil, bizim kendi doğal sularımız var.
14:05Köylerimizde köy çeşmelerimiz var.
14:07Oradan aldığımız sulardan yapıyoruz.
14:09Kaynak suyu.
14:10Çünkü klor bunu bozuyor.
14:12Koyayım mı?
14:13Evet, şöyle yavaş yavaş yerleştirelim.
14:20Bu yetecek mi acaba?
14:21Yetecek.
14:22Üstüne kadar.
14:27Arap yerin kaynaklarından su.
14:29Aynen öyle, evet.
14:30Kaynaklarından akan.
14:32Asıl ben buna bizim son gidişimizde Divri'ye yakın bir karababamız var.
14:38Karababanın suyu, buz gibi akar orası.
14:40Oranın suyuyla yapıyorum şu anda.
14:42Öyle mi?
14:43Oradan buraya turşu için su getirdin.
14:44Su getiriyoruz, evet.
14:45Divri'yi karababadan.
14:46Divri'ye giderken, Arap Yer yolu üzerinde, Arap Yer'in son çıkışı artık o taraftan.
14:51Tuzu suyun içine atıyoruz.
14:53Tuzu şöyle ayarlıyorum suyunu.
14:55Tadına baktığınızda dilinizi hafif yakacak.
14:58Daha tuzlu alacaksınız.
15:00Limonunu koyduk dibine.
15:02Şu limondan bir dilim en dibine koyuyorsunuz, değil mi?
15:04Evet, en dibine koyuyoruz.
15:05Burada bir kapak var ama onu koyacağız.
15:07Evet, onun kapağı, alayım.
15:08Bunun hepsini koyduktan sonra suyunun, bir bardak evde yapılmış elma sirkesi bu.
15:14Geçen senenin ürünüdür bu.
15:16Bunu da ben yaptım.
15:18Böylece saçımız hazır.
15:20Görüyorsunuz, bir yıl hiç bozulmadan doğal olarak istediğiniz yemekleriniz yanında sunum yapabilirsiniz.
15:26Kaç gün sonra hazır olur bu?
15:2815-20 gün sonra hazır olur.
15:30Hazırdır, yemeğe başlayabilirsiniz.
15:32Evet, yemeğe başlayabilirsiniz.
15:34Zaten böyle bir çok güzel sarımsağın kokusu, sebzelerin kokusuyla birlikte çok güzel oldu.
15:40Peki, kooperatif olarak neler üretiyorsunuz başka?
15:43Arap gir tarhanası üretiyoruz.
15:45Tarhana özellikle un koymadan sadece yarma ve yoğurttan ayran yapıyoruz.
15:51Birlikte pişiriyoruz.
15:53Pişirdikten sonra bir gece bekletip ertesi sabah düz bir zeminde kaşık yardımıyla küçük küçük şöyle yuvarlak yuvarlak açıyoruz.
16:02Açtıktan sonra da güneşte kurutuyoruz.
16:05Özellikle de vitamin eksiği olanlar için ve yoğurt mayalandığı için de antibiyotik etkisi gösteriyor.
16:12Zaten hayvanlar doğal merada otlamış hayvanlar oluyor değil mi?
16:16Evet, doğal merada otlamış hayvanlar oluyor.
16:18Peki Songül, kooperatifiniz kaç üyeden oluşuyor?
16:2033 üyeydik ama bize depremden sonra çoğu üyelerimiz Malatya'yı terk etti, köyleri terk etti.
16:26Çünkü çocukları okuyorlardı çoğunun.
16:28Onlar gittikten sonra 12 üyeye kaldık.
16:30Şu an 12 üyeyiz.
16:32Ama biz önce durgun bir zaman geçirdik.
16:34Depremden sonra toparlanamadık, bir araya gelemedik.
16:37Ama şu an itibaren bizde iki tane projemiz var.
16:40Projemizin bir tanesi Arap Gir Demirciler sitesinde başkanımızın verdiği bir dükkan var bize.
16:46O dükkanda erişte açacağız.
16:49Erişteyi tüm Türkiye ve uluslararası firmalara satacağız.
16:52Çünkü patentle, üretim izinle yapıyoruz.
16:55Öyle mi?
16:56Evet ve erişteyi Reyhanlı denedik biz.
16:58Reyhanlı erişte yapacağız.
17:00Reyhan'ın girmediği bir şey yok herhalde.
17:02Evet, yöremizden kattık yani.
17:04Arkasından bu bittikten sonra bizim bir proje onaylandı.
17:09Şu anda projemizde tescil aşamasındayız.
17:12Bizim kendi bir mandırası var Arap Gir'in.
17:16Ama mandıradaki sütler gerçekten değerlendirilmiyordu.
17:20Biz oraya bir soğuk hava deposu yaptık.
17:22Önümüzdeki yıla doğru da hem peynirini hem de yoğurdunu yapıp kendi markamızla, mor bereketle satacağız.
17:28Sessizliğimize bakmayın diyorsunuz.
17:30Gürül gürül geliyoruz.
17:32Evet, sessiz sessiz duruyoruz ama gürül gürül geliyoruz.
17:34Evet, burada Arap Gir'in Çimen Köyü'nde bir kahraman aslında Songül Çağdaş.
17:40Çünkü arkadaşlarını toplamış ve buranın yöresel ürünlerinin Türkiye çapında herkese ulaşması için çalışmalarını yürütüyor.
17:49Sizler de Songül ve arkadaşlarının Arap Gir'de Arap Gir'in yerli ürünleriyle oluşturdukları bu sağlıklı ürünlere ulaşmak isterseniz Arap Gir Turizm Geliştirme Kooperatifine ulaşabilirsiniz.
18:01Bereketli olsun, afiyet olsun.
18:10Malatya Arap Gir Koru Köyü Çürükler mevkiindeyiz.
18:21İsmail ve Hanife'nin bağına geldik.
18:24Bu elimde görmüş olduğunuz üzüm köhnü üzümü.
18:27Gördüğünüz gibi en büyük özelliği dışının bir pusla bir dumanla kaplanmış olması.
18:34Hanife kolay gelsin.
18:35Hoş geldiniz, sağ olasınız.
18:37Bunlar neden böyle?
18:39Onun özelliği üzerinde olan dumanıdır.
18:42O duman olmadığı zaman kaliteli değildir.
18:45Yani köhnü üzümünün özelliği?
18:48Özelliği üzerindeki dumanıdır.
18:50Şöyle bir kesebilir misin bir tane?
18:52Tamam, şöyle.
18:54Gördüğünüz gibi sulu.
18:58Sulu siyah değil mi?
19:00Aynen sulu siyah.
19:01Köhnü demek içi sulu olmuş, olgunlaşmış, siyahlaşmış demekmiş.
19:09O yüzden köhnü üzümü deniliyor.
19:12Köhnü üzümü Malatya'nın Arap Gir'in coğrafi işaretli bir üzümü.
19:17Aynen.
19:18Şimdi hasat ne zaman başlıyor Hanife köhnü üzümünde?
19:21Köhnü üzümünün hasadı Eylül ayında başlıyor.
19:24Mahsulleri çoğu olan 3 ay sürüyor.
19:263 ay sürüyor.
19:273 ay aynen devam eder.
19:28Kasım'a kadar devam edebiliyor yani.
19:30Yani onu zamanında değerlendirirsen bakımını yaparsan çürümüyor da.
19:35Bunu kestin sen bu kasalara koyuyorsun değil mi?
19:38Aynen.
19:39Ayıklayacağım makasla.
19:41Şöyle.
19:42Çeriği çürüğü kalmadan.
19:44Çeriği çürüğü kalmadan koyuyorsun.
19:47Aynen.
19:48Şöyle kolilerimize elimizi çok sürtmeden.
19:51Dumanları gitmesin diye değil mi?
19:53Aynen onun üzelliği dumanı.
19:54Dumanı gitti mi olmuyor.
19:56Peki bu duman neden oluyor Hanife?
19:58Üzüm değmeye başladıktan sonra dumanı oluyor.
20:01Ne değmeye başlayınca?
20:02Üzüm değmeye başlıyor ya kuruktan çıkıp siyahlaşmaya başlıyor.
20:05Olmaya başladığı zaman.
20:06Olumlaşmaya başladığı zaman.
20:08Şu çok güzel galiba değil mi?
20:09Evet.
20:10En büyük salkım kaç kilo oluyor Hanife?
20:12Vallahi hiç tartmadık ama.
20:14Ben tutayım istersen.
20:16Bu 2 kilo vardır değil mi?
20:18Aynen vardır.
20:19Bir buçuk iki kilo.
20:20Daha da büyükleri de çıkabiliyor yani.
20:22Bu kasa ne kadar alıyor peki?
20:243 kilo canım.
20:253 kilo alıyor.
20:26Yani tat almaya başlayınca şekerleşme oranı artınca puslanmaya başlıyor aynı zamanda.
20:34Peki havanın soğuğuyla ilgisi var mı?
20:37Yok havanın soğuğuyla ilgisi yok.
20:39Ama dediler ki havalar soğuyunca köhnü üzümü daha bir tatlanıyor.
20:43Tatlılaşıyor aynen.
20:44Hani dumanıyla değil de tatlılaşmasıyla şey var.
20:47Soğuk tatlandırıyor yani.
20:48Aynen.
20:49Hani derler ya kas soğuyunca yetil lezzetleniyor.
20:53Aynen.
20:54Köhnü üzümü de.
20:55Köhnü üzümü soğuyunca tatlılaşıyor.
20:58Çok güzel.
20:59Halife kuşlar çok zarar veriyor mu?
21:01Evet zarar veriyor.
21:02Ne yapıyorsunuz korunmak için?
21:04Korunmak için bir şey yapmıyoruz.
21:06Onlar da nasibini alıyorlar yani.
21:09Arılar da yiyor, kuş da yiyor.
21:11Yapacak bir şey yok.
21:12Ama bize de kalıyor diyorsun.
21:13Aynen Allah'a şükür.
21:14Ne kadar bağınız var burada?
21:165 dönümlük yerimiz var burada.
21:18Ondan sonra işte çaylarımız vardı.
21:20Maalesef hastalıktan oralar gitti.
21:22Ne hastalığı?
21:23Bilmiyorum bir çeşit hastalık girdi.
21:25Çaylarımız kurudu.
21:26Köyün çevresindeki üzümler bağlar çok güzel şu an.
21:29Şu anda bir hastalık falan yok.
21:31Biz biraz dışındayız şu an değil mi?
21:33Aynen biz köyün dışındayız.
21:34Siz böyle ailecek işletiyorsunuz.
21:36Evet biz ailecek.
21:37Onu hangisine koyacaksın?
21:39Şunun devamına koyacaktım.
21:41Sığarsa.
21:42Tamam.
21:43Şöyle.
21:45Koymak da bir incelik, kesmek de bir incelik.
21:49Evet çok elini sürtmeden.
21:51Hassas işçilik bu değil mi?
21:53Evet evet.
21:54Yoksa dumanı falan gidiyor.
21:57Dumanı gidince büyüsü bozuluyor.
21:59Evet aynen öyle.
22:01Şurada bir tane daha çok büyük var.
22:03Ben keseyim mi onu Hanife?
22:05Al kesebilirsin canım.
22:06Sapını fazla bırakmıyorsun değil mi?
22:08Oradan kes.
22:09Tamam kesilecek yer belli zaten.
22:11Tamam.
22:12Şöyle bakıyoruz.
22:14Evet.
22:15Şunu alacak mıyız şimdi?
22:16Hı hı.
22:17İçini ayıklayacağız oradan.
22:18Makasına.
22:19Elini sürtmek yok.
22:21E makas nasıl girecek oraya?
22:23Şuradan.
22:24Yukarıdan.
22:25Yukarıdan mı?
22:26Hı hı.
22:27Gerçekten ince bir işçilik.
22:29Evet.
22:30Çok sık ama ya Hanife.
22:31Evet.
22:34Şurada da ver.
22:37Zarar verdik.
22:38Biz dokuz ay boyunca bundan uğraşıyoruz.
22:41Yani emeği çok.
22:43Allah yardımcınız olsun.
22:45Bereketli olsun.
22:46Sağ olasın.
22:47Teşekkürler.
22:49Biz Arapgir'de marketlere de veriyoruz.
22:51Malatya'ya yolluyoruz.
22:53Ondan sonra İstanbul'a falan işte koli falan isteyenlere veriyoruz.
22:57Genelde İstanbul'a, İzmir'e her yere dağılıyor.
23:00Yani toptan birine vermiyorsunuz.
23:02Parça parça satıyorsunuz.
23:03Sipariş üzerine.
23:04Ne kadar peki bu üzümün kilosu?
23:06Şu an üzümün kilosu 50 lira.
23:0850 lira.
23:09Hı hı.
23:10Sofralık.
23:11Aynen sofralık.
23:1250 lira.
23:13Evet.
23:14Hak ediyor.
23:15Fazlasını hak ediyor.
23:17Budaması var.
23:18Sarması var.
23:19İçindeki odunların, artıkların toplaması var.
23:22İlaçları var.
23:23Gübresi var.
23:24Kürküdü var.
23:25Yaprağını ayıklaması.
23:26Yaprağını ayıklaması var.
23:27Buna işçi getiriyorlar, götürüyorlar.
23:29İşçilerin parası var.
23:31Sürmesi var.
23:32Hakikaten çok.
23:33Yani.
23:34Değil mi?
23:35Çok.
23:36Aynen.
23:37Bütün seneniz burada geçiyor.
23:38Aynen.
23:399 ayımız böyle geçiyor.
23:409 ay emek çekiyoruz.
23:41Şöyle 2 ay için mahsulünü toplamak için.
23:442 ay.
23:45Yani bereketli olsun söyleyecek lafım yok.
23:48Aynen.
23:49Sağ olasın.
23:50Bütün senenin geliri 2 aya sığıyor.
23:522 ay bekliyoruz.
23:53Aynen.
23:54Bunun yağmuru var, dolusu var.
23:56Her şeyi var.
23:57İşte o da Allah afat vermesin.
23:58Bir afat oldu mu o emekini de boşa götürür.
24:00Değil mi?
24:01Aynen.
24:02Çiftçilik öyle.
24:03Hep yüreğin ağzında.
24:04Aynen.
24:05Bunu bırakayım mı artık?
24:06Tamam.
24:07Seni buraya davet ediyorum yeniden.
24:08Teşekkürler.
24:09Sağ olasın.
24:10Ayşenur'cuğum nasılsın?
24:11İyi misiniz?
24:12Nasılsınız?
24:13İyiyim ben de.
24:14Çalışıyor musun?
24:15Çalışıyor musun?
24:16Yok ben kolye yapıyorum.
24:17Ha sadece kolye yapıyorsun.
24:18Çocuklarımız da kolye yapıyor, taşıyorlar.
24:19Yani onlar da kendince yardım etmeye çalışıyorlar.
24:20Kaç çocuğunuz var?
24:213 tane çocuğum var.
24:22En büyüğü Ayşenur mu?
24:23Evet.
24:24Kızım, oğlum, kaynanam, eşim.
24:25Ayşenur seni tanıyalım.
24:26Kaç yaşındasın?
24:2712.
24:28Kaçıncı sınıftasın?
24:297.
24:307.
24:31Sınıftasın.
24:32Evet.
24:33Peki seviyor musun Bağda çalışmayı?
24:34İşte.
24:35İşte.
24:36Pek değil galiba öyle mi?
24:37Evet.
24:39Ben de senin yaşlarındayken böyle çiftçilikli işleri sevmezdim ama sonradan çok sevmeye
24:48başladım.
24:49Belki sen de seversin bir gün.
24:51İnşallah.
24:52Ne yapmak istiyorsun meslek olarak?
24:53Doktor ya da hemşire olmak istiyorum.
24:54Şöyle sana verdim.
24:55Nasıl paketleyeceksin şimdi bunu sen?
24:56Böyle.
24:572 tane yaprak koyuyorum.
24:582 tane mi sadece?
24:59Daha fazla da koyabilirsiniz.
25:00Yaprağın anlamı ne?
25:01Neden koyuyorsun?
25:02Ezilmesin diye.
25:03Ha üstüne böyle örtü gibi oluyor.
25:04Evet.
25:05Sonra da bunu böyle taşıyoruz.
25:06Gel bakalım delikanlı.
25:07Senin adın ne?
25:08Mehmet.
25:09Mehmet.
25:10Kaç yaşındasın?
25:117.
25:12Sen ne yapıyorsun Bağda?
25:13Koli gösteriyorum, yapıyorum.
25:14Öyle mi?
25:15Hadi yap bakalım şu koliyi.
25:16Anladım.
25:17Ne yapacaksın?
25:18Ben de yaparım.
25:19Biliyorum.
25:20Başka ne yapacaksın?
25:21Ben de yaparım.
25:22Ben de yaparım.
25:23Sen ne yaparsın?
25:24Ben de yaparım.
25:25Sen ne yaparsın?
25:26Ben de yaparım.
25:27Sen ne yaparsın?
25:28Ben de yaparım.
25:29Sen ne yaparsın?
25:30Ben de yaparım.
25:31Al Mehmet.
25:33Yapacak kolu yapıyor.
25:35Ha kolu yapıyor.
25:37Kolu bu şekilde.
25:45Herkesin görevi belli yani bundan.
25:47Aynen herkesin görevi belli.
25:49Kim kesiyor, kim kolu yapıyor, kim kapatıyor.
25:53Evet çocuklarımız da
25:55Cumartesi, Pazar bize yardımcı olmak için
25:57dağa geliyorlar.
25:59Gelecek piknik yapar gibi çalışıyorsunuz.
26:03Peki bereketli olsun.
26:05Teşekkürler sağ olasın.
26:07Biraz daha teyzenin yanına gideyim.
26:23Üzümlerin sonuna geldin mi artık?
26:25Az kaldı.
26:27Az kaldı.
26:29Kaç senedir üzümcülük yaparsın abla?
26:3175 yaşındayım.
26:3360 senedir böyle.
26:35Peki
26:37değişti mi bir şeyler 60 senede?
26:39Ne değişecek ki?
26:41Eskiden daha mı zordu, şimdi daha mı kolay?
26:43Tabii ki şimdi rahat.
26:45Eskiden zor olan ne vardı?
26:47Eskiden öyle
26:49eşekle, atla taşırdık.
26:51Şimdi her
26:53kolu, arabalar içine geliyor.
26:55Bağlara giriyor.
26:57Taşıması daha kolay oldu.
26:59Eskiden de hastalık olur muydu?
27:01Yok.
27:03Bir kürküt atardık bağlara.
27:05Milaz atmazdık.
27:07Üzümler çok güzeldi o zaman.
27:09Gübre falan?
27:11Atıyorduk. Ev gürbesi, malların gürbesini atıyorduk.
27:15Bu üzümden neler yapıyorsunuz başka ablacığım?
27:17Bastık yapıyoruz, şerbet pişiriyoruz.
27:19Üzüm şerbeti?
27:21Pekmez?
27:23Şerbetten yapıyoruz pekmez.
27:25Bundan pekmez olmaz mı?
27:27Olur, şerbet işte.
27:29Şerbet dediğin pekmez.
27:31Ezik,
27:33kaynadık.
27:35Onu koyuyoruz, onlara koyuyoruz.
27:37Ona şerbet diyorsun,
27:39biz pekmez diyoruz.
27:41Peki bunun pekmezinin bir farklılığı var mı?
27:43Tabi adama yarıyor.
27:45Kanı olmayanlara
27:47bu yarıyor işte.
27:49Kan yapıcı bir özelliği var.
27:51Fadime abla,
27:53bu asmalar kaç senelik?
27:5515 senelik var.
27:57Sonradan ekildi.
27:59En eski asmanız kaç senelik?
28:01Burası sonradan baktık.
28:05O da 25 sene olmuştu.
28:07Çocukların hepsi burada mı?
28:09Gurbette de var mı?
28:11Gurbette.
28:13Bir tane var gurbette.
28:15Bir tane de oğlum öldü.
28:17Onun yavruları var.
28:19Nerede onlar?
28:21Onlar İstanbul'da oturuyor.
28:23Anaları bakıyor.
28:25Geliyorlar değil mi senin yanına?
28:27Geliyorlar.
28:29Ben gidip bir ay göreyim.
28:31Kolay gelsin ablacığım.
28:33Çok sağ olasın.
28:35Var olasın yavrum.
28:37Allah'a emanet olasın.
28:49Şimdi bu bağın birbirini
28:51İsmail Işık'la konuşacağız.
28:53İsmail kaç seneden beri
28:55çiftçilik ve bağcılık yapıyorsun?
28:57Vallahi ablam
28:5945 yaşındayım ben.
29:0130 yıldır
29:03burada çiftçilik yapıyoruz.
29:05Sen şimdi köhnü üzümü üretiyorsun.
29:07Koru köyünde de genelde
29:09köhnü üretimi yapılıyor.
29:11Şimdi üzümün özelliği
29:13birincisi dumanı,
29:15ikincisi tadı, üçüncüsü de rengi.
29:17Şimdi bunun içi
29:19böyle ama rengi burada.
29:21Mor.
29:23Reyhan moru gibi.
29:25Annem de
29:27anlattı. Bunun üzüm pek
29:29meze oluyor, kansızlığa.
29:31Ve de bunun çekirdeği bile insana çok faydalı.
29:33İçindeki çıkan çekirdeği.
29:35Zaten bütün üzümlerin çekirdeği
29:37özellikle siyah üzümün çekirdeği.
29:39Kansere bile faydası olduğu söyleniyor.
29:41Şimdi şöyle aldık.
29:44Açtık.
29:46Sarı renkli bir üzüm içi.
29:48Ama önemli olan
29:50kabuğunda. Öyle mi?
29:52Sen kabuğunu mu sürdün buraya?
29:54Kabuğunu. Öyle mi? Evet.
29:56Ha beyazından olmuyor.
29:58Beyazından olmaz. Kabuğunda.
30:00Şöyle yapacağım o zaman.
30:02Aynen. O zaman bu
30:04kuru üzüm olarak da çok değerli değil mi?
30:06Köhnü üzümünden
30:08kuru olmuyor. Öyle mi?
30:10Onun cinsi değişik.
30:12Neden?
30:14Bu kurutmalık olmaz. Sadece bu sofralıktır.
30:16Pekmezlik olur.
30:18Şimdi bunun teveyin dibinde de
30:20hanım annem kesiyor.
30:22Yarısını ayıplama yapıyor.
30:24Çünkü niye? Arı yemiş, kuş yemiş.
30:26Hastalıktan dolayı zamanı geçti
30:28diyor. Artık yani üzümün zamanı
30:30geçiyor. Malatya'da deprem oldu.
30:32Malatya esnafına götürüp
30:34üzümümüzü değerlendiriyorduk.
30:36Malatya'da kimse olmadığı için
30:38üzüm yiyecek kimse yok.
30:40Her gün haftada üç gün, çarşamba günü
30:42akşamına, perşembe günü akşamına, pazar
30:44günü akşamına en azından on beş ton
30:46üzümümüz gidiyordu. İki ay boyunca
30:48iki buçuk ay boyunca devam ediyorduk.
30:50Ama Malatya'da esnaf
30:52tamam sıkıntılı olduğu için
30:54bir tek Malatya bu üzümü yiyemiyor.
30:56Antep'e de gidiyor,
30:58Urfa'ya da gidiyor, İstanbul'a da gidiyor,
31:00İzmir'e de gidiyor. Gelip
31:02oradan halden alışveriş yapıyorlardı.
31:04Ama kimse kalmadığı için biz de
31:06şarabaya yöneldik. Geçen yıl yirmi yedi
31:08ton uzaktan alınan üzüm
31:10şimdi on dört liradan alınıyor.
31:12Bizi kurtaracak bir şey yok. Benim
31:14bura bağım var. Beş dönümlük yerim.
31:16Ben ayda iki bin beş yüz lira,
31:18üç bin lira elektrik faturası ödüyorum.
31:20Bu bağ için? Tabii ki, aylık.
31:22Bunun ilacı var,
31:24bunun sürmesi var, bunun gübresi var.
31:26Yani
31:28bir şey kazandığımız yok.
31:30Yani şöyle söyleyeyim, dost bizi pazarda görsün
31:32ama atadan gelen bir
31:34şeyimiz var, kaybetmeyelim.
31:36Üzümle işletmesi olduğunuz için herhalde
31:38kazanıyorsunuz kısmen, değil mi?
31:40Üzümle kazancımız yok bizim.
31:42Öyle mi? Üzümle bizim fazla
31:44bir şeyimiz yoktur. Maalesef ki işte
31:46ölmüyoruz, dirilmiyoruz da.
31:48İnşallah tersine döner Çark.
31:50Bu Elazığ'daki fabrika
31:52kapandığı için fiyatlar
31:54böyle düşmüş sanıyorum biraz da.
31:56Türk başlarında aldılar.
31:58Otuz beşe geldi, üzüm aldılar.
32:00Ondan sonrasında, şimdiki hepsi
32:02birbirlerini takip ediyor.
32:04Diyor ki ben on dörde
32:06alacağım, sen otuz beşe alma.
32:08Bunları mecbur sana getirip
32:10üzümünü on dört liradan verecek.
32:12Hepsi birbirlerine anlaşmalı olduğu için
32:14burada olan çiftçi yolu bizim gibi
32:16köylümüz oluyor. O zaman
32:18karşınızda örgütlü
32:20bir alım grubu var.
32:22Siz de örgütlü bir üretici
32:24grubu oluşturun. Yani
32:26soğuk hava deposu kurulsun bu köye
32:28mesela ya da her birinizin
32:30soğuk hava deposu olsa o zaman siz de
32:32bu üzümü uzun süre saklayabilirsiniz
32:34değil mi? Şimdi ablacım
32:36burada kooperatif gibi bir
32:38yani öyle bir imkanımız olsa
32:40şimdi biz şarap
32:42firmalarına muhtaç olmayız.
32:44Onlar bize muhtaç olur.
32:46Onlar da kazanır, biz de kazanırız ama
32:48şimdi biz onlara muhtaç olduk.
32:50Yani ya kooperatif ya soğuk
32:52hava deposu. Belki
32:54devlet büyüklerimiz buraya bir soğuk hava deposu
32:56yaparlar. Çünkü
32:58çok kıymetli bir üzüm
33:00dünya çapında önemli
33:02bir üzüm. Coğrafi işaret
33:04almış bir üzüm.
33:06Tüketicisinin böyle
33:08acı içinde olması
33:10üzüntü verici. Aynen, aynen
33:12ablam. Peki kolay gelsin. Sağ olun.
33:14Sağ olasınız.
33:16Sesiniz duyulur, derdinize derman bulunur.
33:18Hoşçakalın. Kolay gelsin.
33:20Ayaklarınıza sağlık.
33:30Malatya Arapgir
33:32Berengi Mahallesi'ndeyiz.
33:34Asım Külah'ın kullanmış
33:36olduğu ve yıllarca biriktirmiş olduğu
33:38ev eşyalarından oluşan
33:40sergisine gideceğiz. Burada çok
33:42ilginç tarım aletleri de varmış.
33:50Asım Bey kolay gelsin.
33:52Merhaba. Hoş geldiniz. Hoş buldunuz.
33:54Teşekkür ederim.
33:56Teşekkür ederim.
33:58Kolay gelsin. Merhaba.
34:00Teşekkür ediyorum.
34:02Eski tarım aletleri varmış sizde.
34:04Onları merak ediyorum.
34:06Biz de tarımcıyız. Öyle mi? Tabii.
34:08Neler sakladınız? Nasıl sakladınız?
34:10Arapgir zaten tarım, hayvancılık,
34:12meyvecilik, sanat,
34:14ticaret merkezi Arapgir.
34:16Tabi bu meyanda biz tarlalarımız var.
34:18Burada buğday ekliyoruz.
34:20Bunu neyle
34:22halledeceğiz? Orakla
34:24derdik. Derdikten sonra tabii
34:26ne yapıyoruz? Harman yapıyoruz.
34:28Harmanlarda da düvenler var.
34:30Dövenler var. Atlarla. Atlar ve
34:32öküzlerle değil mi? Tabii.
34:34Bunlar döven değil mi şimdi? Döven bunlar
34:36bunlarla tabii
34:38çakmak taşı bunlar.
34:40Çakmak taşından
34:42tabii samanı
34:44eziyor. Buğdayı çıkarıyor.
34:46Ezildikten sonra tekrar ne yapıyoruz biz?
34:48Eskinin harman makinası
34:50siz belki patos
34:52diyoruz. İçeride var mı? Hayır.
34:54İçeride var. İşimizde yok.
34:56Sadece harman makinası dediğimiz şu makinaya
34:58geçiyor. Taneyle
35:00saman. Samanı ayırıyor birbirini.
35:02Ayırdı, ezdi. Ondan sonra
35:04biz harman makinasına
35:06geçiyoruz. Geldik harman makinasına.
35:08Yabayla
35:10ne yapıyoruz?
35:12Bu şeye döküyoruz.
35:14Buradan
35:16çalıştırıyoruz bunu. Biraz zor çevir.
35:18Biraz zor mu çeviriyor?
35:24Evet.
35:34Asım Bey böyle çeviriyor
35:36insanlar bunu. Tabii burada
35:38yabayla da saman atılıyor.
35:40Saman öbür tarafa
35:42buğday alt kısmı.
35:44Şimdi buraya atılıyor.
35:46Saman oraya atılıyor.
35:48Burası döndürülüyor.
35:50Alt kısmına da buğdayı döküyor.
35:52Arka taraftan da
35:54samanı atıyor.
35:56Buğdayı ayırıyor. Samanı da
35:58rüzgar görevi yaparak dışarı veriyor.
36:00Buğdayla samanı ayıran makine
36:02bu makine. Ön tarafta elekleri
36:04var onun. Elekleniyor.
36:06Buğdayı ayırıyor. Samanı ayırıyor.
36:08Ondan sonra getiriyoruz buraya.
36:10Ne yapıyoruz? Buğdayı yıkıyoruz.
36:12Açlıyoruz ve
36:14getiriyoruz bulgur makinesine.
36:16Kaynatmış olduğumuz buğdayı
36:18buradan koyduk. Evet.
36:20Sonra bunu böyle iki kişilik çeviriyoruz.
36:22İki kişilik.
36:24Şimdi bu
36:26çevirilmeden üç tür
36:28bulgur elde ediyoruz.
36:30Baş bulgur. Baş bulgur
36:32yani pilavlık bulgur.
36:34Buradan? Orta bulgur.
36:36Orta bulgur. Bu tarafta da
36:38ince bulgur. İnce bulgur alıyoruz.
36:40Yani köftelik kısır
36:42bulgur oluyor değil mi? Tabii.
36:44Peki bu anahtarlar ne? Anahtarı?
36:46Anahtarla buna ayar veriyoruz.
36:48Buradan ayarını yapıyorsunuz.
36:50Bu seyyarlı halet.
36:52Aaa öyle mi?
36:54Bir dakika şu altında ne var?
36:56Bir kaldır bakayım. O dişli tabii.
36:58Buğdayı
37:00ültüyor. Anladım.
37:02Çok emektar, hizmetkar bir
37:04yıllarca. Kim buldu acaba bunu?
37:06Tabii yıllar önce.
37:08Kaç yıllıktır bu?
37:10Bu yüzün üzerinde. Buradan
37:12mesela şey yapıyoruz. Arkamızı alıp
37:14taşıyoruz. Bir de burada geçmişin
37:16sofrasını görüyorum. Hani topraktan
37:18sofraya. Soframız meşhurdur.
37:20Geçmişin sofrası
37:22böyle oluyormuş değil mi? Şimdi bu 12 kişilik
37:24divan sinisi diyoruz buna.
37:26Ne demek divan sinisi? Yani
37:28kalabalık.
37:30Büyük salonlarda kışın
37:32sofralarda yemek yenir.
37:34Düğünlerde, davetlerde, cenazeli
37:36yemeklerinde. Komşular yemek
37:38verir cenazelerde burada. Öyle
37:40şey değil. Aslında bu havan
37:42da maşallah. Havan evet.
37:44Bu da ne için?
37:46Çok amaçlı kullanıyoruz biz. Ceviz
37:48dövüyorsunuz, kekik dövüyorsunuz.
37:50Domates kurusu,
37:52efendim, tut kurusu.
37:54Pohmut diyoruz. Bizde meşhurdur. Cevizle
37:56tutu dövüyoruz, eliyoruz.
37:58O çok güzel. Kışlık
38:00bir yiyecek. Adı neydi? Kakut mu?
38:02Pohmut.
38:04Kakuk dediğimiz o ayrı.
38:06Kakuk nasıl? Dağ kekiğinden.
38:08Kokusu çok güzel o. Firzolaya
38:10döküyorsunuz ya yaprak olarak. Biz
38:12onu dövüyoruz. Domates kurusu da
38:14var mesela. Onu da dövüyoruz. Biber
38:16biraz acılı.
38:18Hepsini karıştırıyorsunuz. Dövüyoruz ve karıştırıyoruz.
38:20Harman ediyoruz. Birazcık tuz, karabiber
38:22karıştırıp her sabah kahvaltıda
38:24olacak. Çok besleyici bir şey değil mi? Olmazsa olmaz.
38:26Kış için. Zeytin
38:28hatırlarsınız. Yumurta ağaçları üzerine
38:30dökersiniz. Kakut o oluyor.
38:32Sade de
38:34yapabilirsiniz. Mesela tandır ekmeği
38:36ıslattın, üzerine dökebiliyorsunuz.
38:38Onun adı kakut oluyor değil mi? Kakuk
38:40diye geçer. Baharatlı
38:42olan. Sade de kullanırsanız.
38:44Mesela tarhana çorbası
38:46yapıyoruz. Tarhana çorbasında olmazsa
38:48olmazdı zaten. Kahmut, dut dövüldükten
38:50sonra eleniyor ve hatta
38:52birlikte cevizle beraber, taze
38:54cevizle beraber dövüyorsunuz.
38:56Macun yapar gibi öyle. Çiğ köfte
38:58şeyi gibi sıkarsınız. Dutla
39:00cevizi eziyoruz
39:02böyle. Tabii çok emekli
39:04biraz zahmet çekeceksiniz. Yağı
39:06çıkıyor cevizin. Dutla
39:08tatlanıyor. Onu da çiğ köfte
39:10gibi sıkarsınız. İsterseniz
39:12tepsiye dizer, dilim yaparsınız.
39:14Tatlı tabii.
39:16Bunlarla ne sunuluyor? Bunlar da
39:18işte kalabalık olduğu zaman
39:20mesela damat
39:22kına gecesi olduğu zaman
39:24o gece de kebap gecesi diyoruz.
39:26Bununla mesela kebap yapılır.
39:28Ekmek doğranıp
39:30bunun üzerine etler dökülür.
39:32Kebaplar bunda sunuluyor yani.
39:34Ve de Arapgir için
39:36olmazsa olmaz pekmezlerin
39:38ve pestillerin
39:40kalpleri. Pestil çıkarayım mı? Siz görürsünüz.
39:42Görürüz.
39:44Kazanlar değil mi? Üstündeki
39:46Bunlar taşlarımız var.
39:48Pekmez için değil mi? Pekmez için.
39:50Her işte kullanıyoruz
39:52tabii bunları. Bunun bir özel kullanımı
39:54var mı? Ne de icap ederse
39:56mesela kelle koyuyorsunuz,
39:58kaynatacaksınız büyük. Yani buna
40:00öküz kellesi bile girer değil mi?
40:02Tabii. Ben paçayı çok yaparım
40:04burada. Öyle mi?
40:06Dışarıda paçayı yemem ama kendim yapacağım
40:08özel. Ocaklar burada hazır.
40:10Ocak hazır. Sırayla yapıyorsunuz.
40:12Hazırlıyorsunuz.
40:14Burada ne varmış?
40:16Orada üzüm. Kışlık üzümümüzü astık.
40:18Nereye astınız?
40:20Pestil vereyim bakın.
40:22Orada hazinin mi var?
40:24O ne? Budut.
40:26Üzüm pestili bu. Köpük pestili.
40:28Budut pestili. Cevizli.
40:30Sadece ceviz bakın. Açılıyor mu şöyle? Açılır.
40:32Bu ne pestiliydi? Budut pestili.
40:34Cevizli.
40:36Mis gibi kokuyor.
40:38Tabii. Cevizin kokusunu
40:40alıyorum böyle.
40:42Ceviz de var tabii. Bud da var.
40:44Bud da var. Çok güzel. Bu üzüm pestili.
40:46Üzüm pestili. Köpük pestili
40:48diyoruz buna.
40:50Üzüm... Onu açalım
40:52bir kıyaslayalım.
40:54Sizin kazanda hazine var yani
40:56değil mi? Yok.
40:58Benim var yapmışım.
41:00Akrabalara falan veriyorum.
41:02Ayrıca işte birkaç kilo
41:04da var yani. Yazın yapıyorsunuz.
41:06Kışın yiyorsunuz. Tabii.
41:08Mersiminde her şey. Sevdiklerinize,
41:10çocuklarınıza, akrabalarınıza gönderiyorsunuz.
41:12Tabii.
41:14Çok güzel eşyalar biriktirmişsiniz.
41:16Tarım için
41:18çok faydalı oldu. Ben gördüğüm için
41:20çok sevindim. Emeklerinize sağlık.
41:22Tabii memleketimiz için de önemli.
41:24O harman makinesini
41:26hiç hayal edemezdim ben mesela.
41:28100 sene önce nasıl
41:30harmanlanıyormuş?
41:3250 sene öncesine kadar
41:34devam ediyordu. Sanayi geliştikçe.
41:36Arapgir'de Asım Bey
41:38geçmişten bugüne tarım aletlerini
41:40ve sofralarda kullanılan
41:42malzemeleri, yemek
41:44kaplarını biriktirmiş, saklamış
41:46yeni kuşaklara
41:48iletmek, göstermek amacıyla.
41:50Siz de görmek isterseniz
41:52yolunuz Arapgir'e düşerse
41:54Asım Bey'i bulup bu güzellikleri
41:56yerinde seyredebilirsiniz.
42:56Videoyu izlemek için kanalımıza abone olabilir.
42:58İlk izleyen olmak isterseniz
43:00bildirimleri açabilirsiniz.