TVPlaza
  • evvelsi gün
Döküm
00:00Evet, Beyaz Sivirak Kanalı'ndan merhabalar herkese.
00:03Ben de Yese Niremşen.
00:04Bundan sonra her cuma sabahları muhteşem konuklarımızla burada evinize sağlık getireceğiz.
00:11Çok güzel konular konuşacağız, çok güzel konuklarımız olacak.
00:14Keyifli geçen yayın olacak inşallah.
00:17Bugün de konuğumuz çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı Gizem Güvener.
00:22Konuğumuz o. Çok güzel konuları konuşacağız.
00:25O yüzden ekranlardan ayrılmayın lütfen.
00:30Evet, hoş geldiniz Gizem Hanım.
00:31Hoş bulduk.
00:32Nasılsınız?
00:32Teşekkür ederim, iyiyim. Siz nasılsınız?
00:33Ben de iyiyim, teşekkür ederim.
00:35Size böyle güzel sorular hazırladık bugün.
00:36Harika.
00:37Hem kanalın hem benim sorularım var böyle.
00:40Güzel hem benim merak ettiklerim.
00:41Çünkü yeni doğum yaptım ben de.
00:42Bebekle ilgili sıkıştırdım böyle araya da.
00:45Onları da soracağım.
00:46İnşallah güzel bir program olacak diyelim.
00:49Yavaştan başlayalım.
00:50Tabii ki.
00:51Şimdi ilk önce şeyi merak ediyorum ben.
00:52Bu şu an çok influenza olayları var ya çocuklarda da.
00:56Bu influenza ile gribin farkı ne?
00:59Nasıl ayırt ediliyor bunların farkı?
01:01Evet, kış sezonuna girdik.
01:03Kapalı ortamlara da girdik.
01:04Artık bu mikroplar, virüsler, bakteriler hızlıca yayılmaya başladı.
01:08Hem grip var hem influenza var hem bakteriyel enfeksiyonlar var.
01:11Tabii bunların ayrımı da önemli oluyor.
01:13Evet.
01:14Grip dediğimiz bizim aslında mevsimsel grip.
01:16Daha çok influenza'nın da etkili olduğu viral hastalıkları kapsayan bir durum.
01:23Influenza özellikle böyle ani yükselen ateş, boğaz ağrısı, çocuklarda halsizlik,
01:29kas eklemelerine de sebep olabiliyor.
01:31Daha ileriki durumlarda öksürüğe, bronşöğültüye de sebep olan bir durum.
01:37Bir de bizim soğuk algınlığı kısmı oluyor.
01:40Onlarla daha hafif geçen böyle burun akıntısı, nezle gibi çok da yüksek ateşin olmadığı durumlar olabilir.
01:47Bunları birbirinden ayırt etmek gerekir.
01:49Tabii bir de bakteriyel durumlar var.
01:51Bunları hem fizik muayene ile hem de çocuğun şikayetleri ile birlikte ayırt ediyoruz
01:56ve ona göre de tedavi uyguluyoruz.
01:58Uygulanıyor.
01:59Evet.
02:00Farkları bu diyorsunuz.
02:01Süper.
02:02Peki bu influenza'nın böyle daha ileri aşamaları nasıl bir sıkıntı yaratabiliyor?
02:05Hani veya nerede önlem alınması gerekiyor?
02:07Ne olduğunda hemen bir doktora gitmek gerekiyor?
02:10Mesela ateş kaç olduğunda tehlikeli oluyor bizim için bu tarz durumlarda?
02:14Dedik ki influenza'da yüksek ateş oluyor ve aniden yükseliyor.
02:17Şimdi her ateşte tabii hemen hastaneye başvuru olmuyor.
02:21Önce bir gözlemlemek gerekir.
02:23Özellikle ilk belki 2-3 gün ateş aralıklarımız nasıl?
02:27Kaç derece yükseliyor?
02:28Çocuk bu aralıklarda su içip yemek yiyebiliyor mu?
02:31Bunlar önemli oluyor.
02:3238'in üzerine biz ateş diyoruz ve ateş aralıkları çok sık eğer çıkıyorsa ateşimiz 4-5 saat gibi.
02:40Bir tık daha hafif enfeksiyonlarla bazen ateş aralıklarımız daha uzun.
02:44Böyle 7-8 saat veya 12 saate çıkabilir.
02:47Eğer çocukta çok yüksek ateş olduğunda yemesini içmesini etkiliyorsa,
02:51yani su içemiyor vücutta dehidratasyon dediğimiz sıvı kaybına sebep oluyorsa
02:56veya hastalığından kaynaklı bir kusma şikayeti var ve yine sıvı kaybı oluyorsa
03:00mutlaka doktora başvurmak gerekir.
03:02Vücutta bir sıvı açığı olabilir.
03:04Veya düşmeyen ateşte yani saatler boyu 38'in altına düşmüyor
03:09veya düşse bile sonra tekrardan çıkıyor ve 2 günü de aşıyor.
03:13Bunlarla da mutlaka doktora başvurmalıyız.
03:16Çocuğun genel durumu eğer kötüyse, hiç uyanmıyor, sürekli bir uyku hali varsa
03:21bunlarla mutlaka hastaneye başvurmamız gerekir.
03:25Peki bu tarz durumlarda mutlaka antibiyotik gerekli oluyor mu?
03:30Antibiyotik biliyoruz ki bakteriyel durumlarda etkili.
03:33Eğer biz bir çocukta viraj semptomlar varsa, muayene bulgularımızda virüsa yönelikse
03:38antibiyotik etki etmez.
03:40Eğer ki bakteriyel bir durum varsa o zaman antibiyotiği kullanmamız gerekir.
03:45Çünkü bizim beta bakterimiz var.
03:49Betalarda antibiyotik kullanmazsak eğer kalp aromatizmasına veya böbrek hastalıklarına
03:54giden bir komplikasyona sebep olabiliyor.
03:56O yüzden biz beta bakterisinde antibiyotik mutlaka kullanırız.
03:59Çünkü lafımı kesiyorum bazen böyle ailelerde şey oluyor yani antibiyotik kullanmasak mı
04:04bir kaçınma durumu oluyor ya aslında daha kötü sonucu alışıyor değil mi kullanılmadığında?
04:08Evet komplikasyonlara sebep olacak ciddi bir enfeksiyon varsa antibiyotik kullanmamız
04:12kullanmamamıza göre daha avantajlı oluyor.
04:15Ama tabii ki her bakteriyel enfeksiyonda da hemen antibiyotiğe başvurmuyoruz.
04:19Biraz daha gözlemliyoruz ve çocukta ileri bir bulgular varsa yani bu ileri bulgular
04:24bizim için nedir mesela zatürre bulgusu ya da otist gibi kulak enfeksiyonları ilerliyor
04:30veya sinüzite ilerliyorsa veya bazen bronşit'e ilerleyip solunum sıkıntısı, nefes dağılığına
04:36sebep olabiliyor.
04:37Bu gibi durumlarda eğer bakteriyel enfeksiyonu düşünüyorsak antibiyotik faydalı.
04:42Peki bir grip olan bir çocuk ne zaman kreşe gidebilir, daha güvenli oluyor?
04:46Gönderilmiyor ya genelde 3 gün sonra mı 1 hafta sonra mı?
04:50Bulaşı ne zaman geçiyor genelde çocuklarda?
04:53Genel olarak viral enfeksiyonlarda bir inkübasyon süremiz var, bulaştırıcılık süremiz var.
04:58Başlangıçta çocuğun semptomları aktif oluyor.
05:01Ateşi var, öksürüyor, hapşırıyor yani bir sekresyon bulaşı varsa burada diğer
05:06arkadaşlarına bulaştırıcılık oluyor.
05:08En çok da 3-5 gün arasında oluyor, sonrasında azalarak geçiyor.
05:13Çocuğun ateşi yüksekken ve sekresyon bulaşı öksürük devam ediyorken okula kreşe göndermemekte
05:19fayda var.
05:20Bu sefer diğer çocuklara da bulaşı oluyor.
05:22Çocuğun kendi immünitesi de çok yüksek olmadığı için bağışıklığı o sırada kendisi
05:27başka bir mikrop alabiliyor.
05:29Mümkünse bu bulaştırıcılığın yüksek olduğu evrede evde üzüle bir şekilde ilaçlarını
05:33kullanarak güzel bakım, yemeğini yiyerek, suyunu içerek geçirmesi bu süreç atlattıktan
05:38sonra okul arkadaşlarının yanına dönmüyor.
05:40Peki grip aşısını öneriyor musunuz siz çocuklardan?
05:44Grip aşısını riskli gruplara mutlaka öneriyorum ama diğer çocuklara da öneriyorum.
05:48Yani kreşe başlayan çocukların vücutlarındaki mikropla tanışıklığı daha olmadığı için
05:53veya bir hastalığa sahip çocuklarda, sık hastalanan çocuklarda bunlar da özellikle
05:596 ayın üzerindeki her çocuğa ben grip aşısını öneriyorum.
06:046 ayın üzerindeki?
06:056 ayın üzerindeki.
06:06Biz daha yaptırmadık bunu o zaman yaptırmamız gerekiyor galiba.
06:09Öneriyorum.
06:10Tamam süper.
06:11Evet şimdi benim kendi sorularım da var.
06:13Benim kendi sorularım şunlar mesela bu iştahsız çocuklarda ne yapılmalı?
06:18Ben bunu çok merak ediyorum.
06:19Hani illa bir zorla yedirmek mi gerekli yoksa çocuğu böyle kendi haline bırakmak mı gerekli?
06:24Ben bunu merak ediyorum açıkçası.
06:25Evet burada da şunu ayırmak gerekiyor gerçekten.
06:28Şimdi çocuk iştahsız bir şey yiyip içmiyor.
06:30Bu anneye göre mi iştahsız gerçekten iştahsız ve vücutta besin eksikliği var mı?
06:35Öncelikle biz çocukların büyüme gelişmesini takip ediyoruz.
06:38Yani çocuğun her çocuk için kendi büyüme eğrisi vardır.
06:42Percentile eğrisi diyoruz biz buna.
06:44Kendi yaş grubuna göre de kıyaslıyoruz çocuğun kendisine göre de kıyaslıyoruz.
06:48Hep söylüyoruz hiçbir çocuğu başkalarıyla kıyaslamıyoruz.
06:51Kendi çizgisinde ilerliyorsa bu bizim için yeterli.
06:54Eğer çocuğun percentile eğrileri normal ise kendi çizgisinde ilerliyor percentil kaybı yaşamıyorsa.
07:00Rutin kontrollerde doktor kontrollerimiz de oluyor.
07:03Ben yılda bir öneririm.
07:04Genel kan sayımına, vitamin düzeylerine bu vitamin düzeylerinin özellikle demir B12 çok önemli.
07:10Bunlarda da bir problem yoksa çocuğun yediği kendisine yeterli.
07:15Yani percentil normal ise normal diyoruz.
07:18Peki bu şeylere çok özür bu demire işte B12'ye ne zaman bakılmaya başlanmalı?
07:23Öncelikle biz şimdi çocuklar ilk doğduğundan itibaren bazı vitaminlere başlıyoruz.
07:28Örneğin ilk yeni doğan bebekten D vitamini ile başlıyoruz.
07:32Daha sonrasında normal doğan çocuklar için 4. ayından itibaren de demir desteği yapıyoruz.
07:36Çocukların yaklaşık 9. ayında ilk olarak bunları bir kontrol ediyoruz.
07:40Bir kan sayımı demir B12 düzeylerine bakıyoruz.
07:43Daha sonraki çocuklarda özellikle yılda bir daha okula giden çocuklarda da okul öncesinde mutlaka baktırmayı ben öneriyorum.
07:52Çünkü bunlar küçük çocukluktan itibaren hem fiziksel gelişim hem de nörolojik gelişimi etkileyen bir şey.
07:57Yani çocukta bir iştahsızlık varsa altından demir eksikliği çıkabilir.
08:01Veya bu gelişim basamaklarında özellikle 6-12 aylık dönemde oturması, iletişimi, yürümeye başlamasında bu yine demir B12'nin etkisi büyük.
08:12Daha sonrasında okula başlayacak çocuk ve orada öğrenmesiyle alakalı hafızasıyla ilgili bu vitaminlerin tamamlaması gerekir.
08:19Ben yılda bir okul öncesi mutlaka öneririm bunları baktırmaya.
08:23Eğer eksikse çünkü tamamlamamız gerekir.
08:26Eksik değilse çocuğun yedikleriyle demek ki bunu kompense edebiliyor.
08:31Bizimki mesela şu anda 10 aylık.
08:33Biz deyle demir veriyoruz. Başka şey vermiyoruz mesela.
08:36Doğru yapıyoruz değil mi şu an?
08:37Biz 1 yaşına kadar bu vitaminler yeterli geliyor.
08:39Süper. Evet bu merak ettiğim bir şeydi.
08:42Şimdi bir soru daha. Yine benden bir soru burada.
08:44Şimdi bebek emeklemediğinde bir sıkıntı mı? Ben bunu da merak ediyorum.
08:48Mesela bizimki de emeklemedi.
08:50Bu bir sıkıntı yaratır mı diye hep düşünüyorum.
08:52Acaba emeklemeden mi yürüyecek, gelişimi etkileyen bir şey mi? Bunu da merak ediyorum.
08:57Tamam. Gelişim basamaklarında bizim için bir baş tutma, iki oturma, daha sonra da yürümeye başlama var.
09:04Emekleme bir gelişim basamağı değil.
09:06Yani hiç emeklemeden çocuk direkt kalkıp, sıralama yapıp, yürümeye başlayabilir.
09:10Emekli edebilir, emekleme edebilir.
09:12Bunu kafamıza takmıyorum.
09:14Bu eksiklik değil değil mi?
09:15Bu eksiklik değil.
09:16Bunu öğrendim, şu an rahatladım.
09:18Tamam, süper.
09:20Peki o zaman benim biraz konudan konuyu olmuş ama merak ettiklerimi bir şekilde yazdım.
09:24Soracağım bunları.
09:26Şey soracağım, bu ek gıdaya geçişte hangi besinleri 1 yaşına kadar vermemeliyiz veya 2 yaşa kadar vermemeliyiz?
09:33Benim bildiklerim var tabi ama size de sormak istiyorum ben bunu.
09:36Evet, şimdi ek gıdaya ilk öncelikle anne sütünü tekrar vurgulamak istedim burada.
09:40İlk 6 ay mutlaka anne sütünü öneriyoruz.
09:43Hiçbir ek gıdaya ilk 6 ay boyunca doyurmalık amacıyla başlamıyoruz.
09:476. aydan sonra da ek gıdalara geçiş yapıyoruz fakat anne sütünü de yine 1 veya 2 yaşına kadar devam ediyoruz.
09:556. ayda ek gıdalara başladık fakat bu bir tadımlık oluyor.
09:59Yani esas amacımız 1 yaşına kadar tam bir doyurma amacı değil.
10:03Tadımlık, bebek bunu tanışacak, kokusuna bakacak, şekline bakacak, dokunacak ve bu şekilde de kombinasyonlarla bu yiyecekleri geliştireceğiz.
10:11Başlangıç aşamaları oluyor hani yoğurtla başlıyoruz sonra sebze daha sonra meyvelerle devam ediyoruz.
10:17Şimdi biz 1 yaşına kadar inek sütünü çocuklara içirmiyoruz ve balığı kesinlikle vermiyoruz.
10:221 yaşından sonra bunları açabiliriz fakat 1 yaşına kadar bunları vermiyoruz.
10:26Balığı kullanmıyor muyuz peki?
10:27Balığı kullanmıyoruz 1 yaşına kadar.
10:291 yaşından sonra diyetine tabi ki de koyabiliriz.
10:32Peki o nasıl bir sakıncası oluyor mesela 1 yaşından önce verildiğinde balığın?
10:35Botulinum toksini oluyor ve bu bazı hastalığa sebep oluyor.
10:39Biz hiçbir şekilde 1 yaşına kadar balığı kullanmayız.
10:421 yaşından sonra tabi ki kullanabiliriz.
10:45Hem inek sütünü hem de balığı diyetimize ekleyebiliriz.
10:48Peki bal ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
10:50Bal pekmez onları kullandırıyor musunuz veriyor musunuz?
10:53Tabi 1 yaşından sonra veriyoruz.
10:55Balın çünkü anti inflammatör etkisi de oluyor özellikle öksürüklerde.
10:59Öksürük hafifletici etkisi de var.
11:011 yaşından sonraki çocuklarda ben mutlaka öneririm.
11:04Evet süper.
11:05Evet peki.
11:07Bir şey de merak ediyorum.
11:09Bizim de bir dönem yaşadığımız bir şey bu.
11:11Bu diş çıkarırken ateş çok çıkıyor mu?
11:13Bu normal bir şey mi?
11:14Veya bazen şey et edemiyorsunuz.
11:15Mesela diş çıkarıyordu mu ateş çıkıyor yoksa birer bir şey mi geçiriyordu ateş?
11:19Yani diş çıkartırken ateş kaça kadar çıkabiliyor maksimum mesela?
11:23Böyle bir şey var mı veya?
11:24Evet var diş çıkarma zamanlarında çocuklarda bir huzursuzlanma,
11:27hafız ateş yükselmesi ve bazen de ishal görebiliyoruz.
11:31Bunun ayrımında tabii bir çocukta ateş varsa bir fizik muayene ile bakılması gerekir.
11:35Yani herhangi bir enfeksiyondan kaynaklı bir ateş mi diye doktora başvurmalıyız.
11:39Eğer bir enfeksiyon bulgumuz yoksa hafif ateş olabilir çocuklarda ama böyle uzun süreli yüksek ateşlere çıkmaz.
11:46Ve bazen hafif ishalde görülebilir.
11:48Bunlar genelde birkaç güne geçecek olan şeylerdir.
11:51Bunun için eksiden bir önlem almamız da gerek yok.
11:55Çünkü bu bir süreç ve diş çıkaran her çocuk da bunu yaşayacak.
11:58Bu bir döngü zaten.
11:59Bence o diş çıkarma döngüsü hiç geçmeyen bir döngü gibi geliyor bana.
12:02Ya bir alt çıktı bir üst çıktı sonra diyorlar ki daha köpek dişi çıkacak falan.
12:06Aynen sırayla devam edecek.
12:08Aynen o sonu yok bence onun.
12:10Hiç korkmaya gerek yok.
12:11Evet bir de şey merak ediyorum.
12:13Şimdi bu son dönemlerde hep şeyler çıktı.
12:15İşte çocuğumu aşı vurdurmuyorum ben.
12:17Bu şey gibi hani sanki çok güzel bir şeymiş gibi ortaya bazı şeyler atıldı ya.
12:22Buna ne düşünüyorsunuz?
12:23Bunu getireceği sıkıntılar nedir sizce?
12:25Şimdi bizim aşı şemamız çok eskiden beri hem bizim ülkemiz için hem dünyadaki diğer ülkeler için aslında son zamanlarda çok güzel oturdu.
12:34Aşı şemalarımızı hangi aşıların yapılması gerektiği hem devlet aşımız var hem özel aşımız var.
12:39Bunları biz çok güzel bir şekilde yapmaya başladık.
12:41Ve bu sayede aslında birçok hastalığı biz artık görmüyoruz.
12:45Fakat bazı aşılar yapılmadığı zaman örneğin kızılmık salgınları olabiliyor.
12:51Ya da polio virüs öncesinde görülebiliyorken seker bırakabiliyorken şu anda aşı sayesinde poli sekerini görmüyoruz.
12:58Menajit'te de özellikle özel aşıların içerisinde var menajit ben mutlaka öneririm.
13:03Bu sayede gördüğümüz menajit sayısı çok az.
13:07Eğer ki bu hastalığa yakalanırsa çocuk bunun göz kaybı, kulak kaybı, uzuv kaybı yani ölüme kadar giden bir süreç bizi bekleyebilir.
13:18Bu nedenle ben bütün aşıları mutlaka öneririm.
13:20Yaptırılmadığı takdirde bu hastalıkların sonuçlarına katlanmamız, görmemiz lazım.
13:26Aslında diğer çocukların da bence tehlikeye atan bir durum değil mi bu?
13:29Tabii ki diğerlerinin de görülme ihtimali artıyor.
13:31Çünkü bulaş artıyor.
13:32Kesinlikle öyle.
13:33Ve diğer çocuklar için de oldukça tehlikeli bir durum.
13:35Yanlış bir şey olduğunu bence söylemeliyiz buradan mutlaka.
13:37Değil mi?
13:38Evet, başka sorularım çok fazla var aslında.
13:42Peki bu çocukların bağışıklığı nasıl yükseltilebilir?
13:45Çok sık hasta olan çocuklarda ne yapılabilir bununla ilgili?
13:49Evet çocuklarda en önemli şey bu aslında.
13:51Çocuğumuzu nasıl korumalıyız, bağışıklığı nasıl güçlendirmeliyiz?
13:54Aslında her şey doğal yolunda, doğal akışına ilerlemesi gereken bir şey.
13:58Yani çocukların dengeli beslendiği, düzenli uyuduğu, su tüketiminin olduğu ve aşılarının tam yapıldığı koşullarda çocukların bağışıklığı en yüksek düzeye çıkar.
14:07Hem protein hem karbonhidrat hem sebzeme ve hepsini aslında çocuğun tüketmesi gerekiyor.
14:14Bazen yemek seçiciliği olabilir çocuklarda.
14:18Ona uygun olarak da sevmediği bir gıda varsa, örneğin protein gıdalarından birini sevmiyorsa diğer proteinlerle bir şekilde açığı kapatmak gerekir.
14:25Uyku çok önemli, çocuklar çok geç saatlere kadar uyanık kalabiliyorlar.
14:30Daha büyük ergen çocuklar çok bilgisayarla ilgilenebiliyorlar.
14:34Veya gün içerisinde oyun çocukları özellikle su içimini çok aksatabiliyor.
14:39Bunları aslında bizim bir müdahale etmemiz gerekir.
14:42Yani bu uykusunu, suyunu, beslenmesini düzenlememiz ve mutlaka aşılarını da tam yaptırmamız gerekiyor.
14:50Hep bu uykusuzluk da bağışıklığı düşürüyor değil mi?
14:52Tabii ki düşüren bir şey.
14:54O yüzden düzenli bir uyku ve uyumluluk evresini sağlamamız gerekir çocuklar için.
14:59Peki bu çok sık uyanan bebeklerde ne yapmak gerekiyor?
15:02Bunun sebepleri olabilir.
15:04Çocuk acaba gazı mı var çok sık uyanıyor veya dış çıkarma evresinde mi?
15:08Herhangi bir enfeksiyon durumları mı var?
15:10Bunların bir muayene ile ayrıntılı bir şekilde konuşulması gerekir.
15:13Bazen çok pişiyor oluyor bazen ağzında pamukçu oluyor o çocuğu rahatsız ediyor.
15:17Ayrıntıya girmek gerekiyor orada değil mi?
15:19Aynen ayrıntıya girmek gerekiyor.
15:20Bazen de uyku düzenleri değişiyor çocukların aydan aya.
15:22Bu da bir geçiş süreci olabiliyor.
15:24Ayrıntılı bir muayene edilmek istedikleri gerekir.
15:26Peki orada mesela uyku eğitimi sizce nasıl oluyor?
15:28Uyku eğitimi...
15:29İşe yarıyor mu?
15:30İşe yarıyor.
15:31Özellikle ilk 3 ay ben çocuk ve annenin bebeğin istediği ölçüde birleşmesini asla öneriyorum.
15:39Daha sonrasında da çocuğu destekli bir şekilde uyutmaya devam etmek gerekir.
15:44Burada da çocuğu bir reddetme değil ama destek yöntemlerini anne beraber karar verebilir uyku eğitimi boyunca.
15:51Yani emzirerek de uyutabilir, yanında sarılma yoluna da gidebilir, sırtını sıvazlama gibi.
15:56Bu şekilde çocuğu desteksiz bırakmadığımız sürece uyku eğitimleri yapılabilir.
16:01Yapılabilir.
16:03Evet.
16:04Peki ben bir şeyi daha merak ediyorum.
16:06Şimdi bu küçük bebeklerde de hani diyorlar ya çok ekranla buluşturmayın.
16:10Bununla ilgili bir süre var mı sizin belirlediğiniz?
16:12Hani şu kadar...
16:13Evet özellikle 2 yaşa kadar biz ekrana istemiyoruz.
16:16Ekrana izin vermiyoruz.
16:17Bu mümkün olmuyor.
16:18Bu mümkün olmuyor.
16:19Çok mümkün olmuyor.
16:20İşte hesabını kısıtlamak önemli.
16:22Çocuğun özellikle yemek saatlerinde ekranla yememesi bizim için önemli.
16:27İşlemi yanlış yapıyorum bence.
16:28Ekransız yemek saatlerinde özellikle ailede oturması yani sofraya aile bireyleriyle birlikte oturması ve onun yemek saati olduğunu çocuğun öğrenmiş ve bilmiş olması gerekiyor.
16:38Daha sonrasında da çocuk 2 yaşından sonra kısıtlayamıyoruz o kadar.
16:42Daha büyük oyun çocukları veya ergenleri de kısıtlayamıyoruz.
16:45Fakat özellikle içeriklerine bizim de müdahale olduğumuz yani çocuklar için faydalı içerikler olan yayınlar da olabilir.
16:52Onları belli bir sürede çocuk izleyebilir.
16:55Çocuk için faydalı içerikler burada çok önemli tabii ki ve ekranın süresi çok önemli.
17:00Çok uzatmadan çocuğun yaş grubuna göre belirlenebilir bunlar.
17:03Ama ilk 2 yaşta biz ne yazık ki istemiyoruz.
17:06Nasıl bir zararı olabilir peki bunun?
17:08Özellikle küçük çocuklarda yani 1 yaşında ve daha sonrasında çocuğun dil gelişimini çok etkileyen bir şey.
17:14Çünkü tek taraflı bir iletişim var ekran maruziyetinde.
17:18Çocuk çevredeki diğer algıları kapalı oluyor.
17:22Bu şekilde konuşması gecikebiliyor.
17:25Onun dışında diğer büyük çocuklarda sosyal aktiviteleri yapması gerekirken
17:29veya kitap okuması ve kendini geliştiren diğer şeyleri yapması gerekirken ekrana maruz kalınca
17:34bu sportif aktivitelerden sosyal ortamlardan uzak kalıyor.
17:38Daha sosyalleşebiliyor gibi.
17:40O yüzden bunları kısıtlandırarak yöntem geliştirmeyi tercih ediyoruz.
17:45Bence biraz kolaya kaçıyoruz bu durumda da gibi geldi bana.
17:48Bu da kullanma küpü oldu.
17:51Evet.
17:52Şimdi soracağım soru da benim şu bu dişle ilgili.
17:55Bu dişler genelde kaçıncı aydan sonra çıkıyor?
17:58Ne zaman tamamlanıyor?
18:00Onu da merak ediyorum ben.
18:01Dişler en erken 4. aydan itibaren çıkabiliyor.
18:04Ortalama da 7. ay civarında çıkıyor.
18:06Fakat ilk diş 13. aya kadar uzayabilir.
18:09Yani bu geniş bir süre aslında.
18:12Çocuklarda diş çıkma öncesi bazı belirtiler olabiliyor.
18:16Yani salya akması, elini sürekli ağzına götürmesi,
18:19sürekli bir kaşıma hareketi yaklaşık 3. 4. aydan sonra bunlar başlıyor.
18:23Ama diş çıkma evresi ortalama 7. ay gibi diyebilirim.
18:27Başlıyor. Süper.
18:28Evet.
18:30Peki bu ilk diş muayenesi ne zaman yapılmalı?
18:33İlk diş muayenemiz 1. yaşında yaptırılıyor. Öneriyorum.
18:37Çocukların aslında dişleri çıkmaya başladıktan sonra
18:41parmak fırçalar olabilir veya temiz bir bezle olabilir.
18:44Çocuğun dişlerini temizlememiz veya parmak fırçayla fırçalamamız gerekir.
18:48İlk 1 yaşında da çocuk diş hekimini mutlaka ben muayeneyi öneriyorum.
18:52Çünkü belli bir yaştan sonra çocuklar için uygun.
18:54Onun yaşına uygun bir şekilde flürürlü diş macunlarına da bir noktada geçiliyor.
18:59Ve sonrasında alışkanlık kazanılıyor.
19:01Kazanılıyor. 1 yaş. Evet. Süper.
19:03Evet. Bir merak ettiğim soru daha yine.
19:06Bu yürüteçler zararlı mı?
19:08Ben bir ara şimdi yürüteçle bir video koydum.
19:10Bana inanılmaz mesajlar.
19:12İşte bizim doktorumuz hiç istemedi de siz kullanıyor musunuz diye.
19:16Ben de hep şey dedim hani biz küçükken kullanmışız.
19:18Hani ben de kullanıyorum diye bir cevap verdim ama
19:20bunu sizden duymak istiyorum. Bunun zararları var mı yürüteçlerin?
19:23Tabii yürüteci istemiyoruz.
19:24Evet. Mesela.
19:25Yürüteçte çocuk yürüdüğü zaman kendini hem parmak ucuyla ilerletiyor.
19:30Hem de bazen kalça ve bacak yapısına farklılaşmaya sebep olabiliyoruz biz bu şekilde.
19:34Eyvah.
19:35O yüzden yürüteci zıp zıpları hep tercih etmiyoruz.
19:38Eyvah. O da var.
19:39Yürüme arkadaşı kullanabiliriz.
19:41Ama mümkünse yürüteci tamamen kaldıralım lütfen.
19:44Tamam bu sefer bunda.
19:45Evet bu hakikaten ucunda yürüyor bu arada.
19:47Evet.
19:48Yani parmak ucunda.
19:49Buna dikkat edeceğiz efendim.
19:50Yanlışlarımız çokmuş bu arada.
19:51Bunları düzeltmek gerekli.
19:53Evet bir merak ettiğim de benim şu bu el ayak hastalığı çıktı bu son dönemlerde ya.
19:58Bu son dönemlerde çıkan bir şey.
20:00Nasıl bir şeyleri var bunun?
20:02Nasıl bir riskleri var?
20:04Belirtileri nelerdir bunların el ayak hastalığının?
20:07Evet el ayak hastalığını biz daha çok yazın veya sonbahar gibi görüyoruz.
20:12Daha çok çocuktan çocuğa temas yoluyla veya sekresyon bulaşığıyla ve bazen de dışkı yoluyla bulaşabiliyor.
20:18Hastalık bir virüs.
20:20Koksaki virüsünün sebep olduğu bir hastalık.
20:22Ve özellikle el içlerinde ayaklarda kasık bölgesinde ve ağız çevresinde başlıyor.
20:27Kırmızı kabarcıklıklar şeklinde ortaya çıkıyor.
20:30Bazılarının içerisinde hafif sulu kabarcıklar da olabilir.
20:33Ağızın içinde çıkan bu kırmızı yaralar bazen aft gibi veya ağız içerisinde ağrıya sebep olabilir.
20:40Çocuğun yemesini içmesini etkileyebiliyor.
20:43Genelde hafif bir şekilde geçiyor.
20:45Virüs olduğu için spesifik bir tedavisi yok.
20:48Yani çocuğun yemesine içmesine dikkat edecek, semptomatik tedavi, bol hidrasyon, su içecek 6 ayın üzerindeyse.
20:54Biraz kaşıntı yapabilir.
20:57Ona uygun tedaviler verilebilir.
20:59Eğer bir komplikasyonun sebebi olmuyorsa yani hastalık ilerlemiyorsa bu 7-10 gün içerisinde giderek geçecektir.
21:06Geçiyor.
21:07Evet, fakat bazen yüksek ateş yapabiliyor, bazen zatürreye çevirebiliyor.
21:11Yani üzerinde bazen bakteriyel enfeksiyon eklendiğinde bu hastalık da tabii ki her hastalık olduğu gibi ilerleyebilir.
21:17Burada dikkat etmemiz gerekiyor.
21:19Çocuğun bağışıklığı iyiyse bunu kolayca atlatabilir.
21:22Süper.
21:23Evet, peki çocuklarda bu idrar yolu enfeksiyon virüse nelerdir?
21:28Burada çocuğun yaş grubu önemli.
21:30Küçük çocuklarda emmede azalma veya kusma ve huzursuzluk şeklinde kendini gösterebilir.
21:36Daha büyük çocuklarda idrar yaparken yanma veya sık sık idrara çıkma veya kesik kesik idrar yapma olabilir.
21:43Bazen de idrarda çok bir problem olmasa bile karın ağrısı şeklinde kendini gösterebiliyor.
21:47Bu gibi durumlarda mutlaka bir idrar tahlili yapıyoruz.
21:50Edilmesi gerekli.
21:51Evet.
21:52Süper.
21:53Peki bu kızamık, kabukullak ve sütçeyi gibi hastalıkların belli nelerdir genelde?
21:58Ve aşılar bunlar nasıl bir koruma sağlıyor?
22:01Evet, bunlar döküntülü hastalık dediğimiz hastalıklar.
22:04Bunlara neyse ki aşılar sayesinde çok fazla yakalanmıyoruz artık.
22:08Kızamık daha çok böyle kırmızı makulopopüler döküntü dediğimiz kulak arkası yüzde başlayıp bütün vücuda yayılıyor.
22:15Böyle birleşme eğilimindeki kırmızı kabarıklıklar şeklinde olabilir.
22:20Sütçeyin içerisinde su topçukları oluyor.
22:22Daha çok kaşıntılı oluyor.
22:24Fakat biz aşılardan sonra bunların görülme sıklığını oldukça az kabul ediyoruz.
22:29Ve aslında çok fazla da görmemeye başladık.
22:32Görmüyoruz.
22:34Ben mesela küçükken şey geçirmiştim.
22:36Kızamıkçık geçirmiştim.
22:37Kızamıkla kızamıkçık farkı ne tam olarak?
22:40Farklı, benzer ailedenler.
22:42Fakat kızamıkçık adı üzerinde kızamığın küçük hali gibi düşünebilirsiniz.
22:47Yani daha çok 3-4 günde geçiyor.
22:49Daha hafif oluyor.
22:50Çok yüksek ateş yapmıyor.
22:52Çünkü kızamıkta çok yüksek ateş görüyoruz biz.
22:54Kızamıkçık onun daha küçük formülü var.
22:57Evet, onu geçirmiştim ben çünkü hatırlıyorum.
23:00Evet, peki çocuklarda kulak enfeksiyonu niye oluyor?
23:04Ve tekrarlı olması için ne yapmak gerekli?
23:06Evet, kulak enfeksiyonları üst solum yolu enfeksiyonu sonucunda oluyor.
23:10Biz nasıl dışarıdan virüs ve bakterileri boğaz yoluyla kapıyoruz?
23:13Bunlar ilerlerse veya ağır bir enfeksiyon kaparsak kulak enfeksiyonlarına da sebep olabilir.
23:19Bunu önlemek için tabii ki hastalık bulaşığını engellemek gerekiyor.
23:22El hizini çok önemli.
23:24Hastalık bir kimse varsa sekresyon bulaşının olmaması çok önemli.
23:27Yani öksürük, hapşırma varsa bundan mümkün olduğunca tabii ki uzak durmakta fayda var.
23:32Veya odaların sık sık havalandırılması, ortak kullanılan eşyaların temizlenmesi çok önemli.
23:37Tabii ki kapıldıktan sonra mutlaka bir ilaç tedavisi de gerekecek.
23:41Gerekliyor, evet gerekli oluyor.
23:43Evet, peki bu şeyi soracağım.
23:45Gıda intoleransı ve gıda alerjisi farkları nelerdir?
23:49Nasıl ayırt edilir bunlar?
23:51Ve bunlarla ilgili bir test vesaire ne yapılması gerekli?
23:53Nasıl anlaşılır?
23:54Alerji bizim için önemli bir durum.
23:56İntolerans daha çok hafif gaz problemleri, şişkinlik, hafif ishal şeklinde kendini gösterebiliyor.
24:04Ama gıda alerjisi bizim için önemli oluyor.
24:06Bir gıda yedikten sonra bir alerjiyi biliyor olabiliriz veya bilmiyor olabiliriz.
24:12Farklı şekilde kendini gösterebilir.
24:14Daha çok biz vücuttaki kızarıklıkları biliyoruz.
24:17Kabarıklıklar, hafif ödemler bir alerji geliştiğinde vücut döküyor.
24:23Fakat bu ilerleyebiliyor veya farklı formları da çevirebiliyor.
24:27Anaflaksi dediğimiz daha ciddi durumlarda ilerleyebilir.
24:30Bugün bir durumlarda da böyle nefes darlığı, hırıltılı solunumla kendini gösteriyor.
24:34Veya bağırsak bunları etkileyerek kusma, karın ağrısına sebep olabiliyor.
24:39Tansiyon düşüklüğüne sebep olabiliyor.
24:41Bunun için tabii ki testlerimiz var.
24:43Bazı kan testlerimiz veya deri testlerimiz.
24:45Eğer böyle bir durumla karşılaştıysak mutlaka bunları yaptırmakta fayda var.
24:49Deri testlerinden değil mi?
24:51İğne ile de mi yapılan testlerden?
24:53Evet.
24:54Bizde mesela bebekte şey var.
24:56Şu yanaklarında hep bir kızarıklık.
24:58Ona ilgili o zaman bir deri testi mi yaptırmamız gerekiyor mesela?
25:01Deri testi de yapılabilir.
25:02Dermatit gibi de olabiliyor yanaklarda.
25:03Bazı gıdaları alerji de olabilir.
25:05Bir doktor mutlaka görsün.
25:07Göstermek lazım.
25:08Evet süper.
25:09Peki bu çocuklarda refli belirisi nelerdir?
25:11Ne yapmak gerekli refli olan çocuklarda?
25:13Evet burada ben yine yaş gruplarına göre ayırmak istiyorum.
25:16Küçük bebeklerde yeni doğandan sonra zaten fizyolojik bir reflimiz var.
25:21Ağzına gelme gibi veya kusma şeklinde kendini gösteriyor.
25:25Yine daha büyük çocuklarda da refliden sonra göğüs yanması, mide ağrısı veya onlarda da kusma şeklinde kendini ifade edebilir.
25:33Bizim reflüde daha çok şunu ayırt etmemiz gerekiyor.
25:36Bazı çocuklar reflisini anlatamayabiliyor tabi ki.
25:40Gece yattığı zaman arka arkaya olan öksürükler, hırıltılı öksürükler bunlar da aslında bizim refliden şüphelenmemiz için bir semptomlar.
25:49Peki bir şey öneriyor musunuz?
25:51Biz daha bebek doğmadan bizim bu reflü yataklarını, yastıklarını falan almıştık.
25:55Onu öneriyor musunuz?
25:56Eğer çocukta bir şikayet varsa, kusmaya ilerleyen bir durum varsa özellikle bebek emdikten sonra bir 20 dakika 30 dakika kadar arasında bir dik pozisyonda kalmalı.
26:05Hemen çocuğu yatırmamamız gerekiyor.
26:07Yani gaz çıkarma aşamasında bir süre daha dik bir pozisyonda tutmalıyız.
26:11Daha sonrasında çocuğu yatırmalıyız.
26:13Biraz da başı yüksek yatırabiliriz.
26:15Reflü yataklarında mantı o şekilde zaten.
26:17Ofis başı yüksek kullanılabilir.
26:19Peki bu çocuklarda büyüme ve gelişme geriliği nasıl anlaşılıyor?
26:23Yine anlattığınız gibi doktor muayenesinde bakılaraktan değil mi?
26:27Boya bakılıyor, kiloya bakılıyor.
26:29Kiloya bakılıyor, kiloya bakılıyor.
26:30Percentile eğrilerimiz bizim için çok önemli.
26:32Biz bütün çocuklarda mutlaka bu eğrileri çıkartırız.
26:34Yıllık büyüme hızlarına bakarız.
26:36Kendi eğrisinde ilerliyor mu?
26:38Bir percentil kalbi yaşıyor mu?
26:39Bu bizim için önemli.
26:40Ve genel olarak tabii ki ortalamaya da bakıyoruz.
26:43Belirgin bir seviyenin altındaysa büyüme gelişme geriliği diyoruz.
26:47Ve bunun da tabii sebeplerini araştırmak için bazı tahliller yapıyoruz.
26:50Evet süper.
26:51Peki bu çok terleyen çocuk da bir hastalık belirisi midir?
26:56Bu çok terlemesi bir çocuğun?
26:58Bazen yapısal olabiliyor.
26:59Bazen bazı hastalıklardan kaynaklı olabiliyor.
27:02Özellikle bebeklerde çok fazla kafa terlemesi olabilir.
27:05Bu vücut yüzey oranı ile alakalı.
27:08Yani çocukların kafası vücuduna göre daha geniş bir alanda kapladığı için
27:12daha çok kafadan terleyebiliyorlar.
27:14Veya daha büyük çocuklar da yapısal olarak daha çok terleyebilir.
27:18Ama poliklinik yavuş hikayete gelen çocuklarda
27:20biz bir kans sayımına bakıyoruz.
27:22Kansızlık var mı?
27:23Tiroit hormonlarına bakıyoruz.
27:24Bir vitamin düzeylerine bakıyoruz.
27:26Yani bununla alakalı bazı yaptığımız tahliller var.
27:28Yani kansızlık ve tiroitle ilgili sıkıntılar da olabilir bir şey mi?
27:32Evet onları da görebiliyoruz.
27:34Evet benim merak ettiğim bir şey de şu.
27:36Bu HPV aşısı çocuklarda kaç yaşından itibaren yapılmalı?
27:40Bir de erkeklere yapılmalı mı?
27:42Evet çok güzel bir soru.
27:43Teşekkür ederim.
27:44HPV aşısı çocuk yaş grubundan itibaren mutlaka yapılmasını biz öneriyoruz.
27:489 yaşından sonra yapımı başlıyor.
27:51Biz ortalama 11-12 yaş civarında başlayabiliyoruz.
27:54Ve 15 yaşına kadar 2 DOS şeklinde uyguluyoruz.
27:5715 yaşını geçen çocuklarda DOS 3'e çıkıyor.
28:01Ne kadar erken yaparsak bağışıklığı o kadar güzel tetiklediği için
28:05ileri evrelerinde koruyuculuk oranı daha yüksek olabilir.
28:08Bu yüzden biz çocuk yaş grubunda mutlaka HPV aşısını öneriyoruz.
28:12Hem kız hem erkek çocuklarına öneriyoruz.
28:14Genital sil, penis ve anus kanserine de erkeklerle sebep olabiliyor çünkü.
28:20Kadınlar da daha çok rahimazlı kanseri olarak biliniyor.
28:23Fakat erkeklerde de bu tip hastalıklara sebep olduğu için
28:26hem kız hem erkek çocuklarına mutlaka öneriyoruz.
28:29Özel aşı programına da ben mutlaka alıyorum.
28:32Diğer özel aşılar da olduğu gibi.
28:33Bence bu çok önemli.
28:34Yine sonradan da bunun da böyle karşıları çıktı ya.
28:37HPV aşısının yapılmalı yapılmamalı diye.
28:39Kesinlikle bence de yapılmalı değil mi?
28:41Mutlaka öneririm.
28:42Hep diyorlar ya koruyucu olan aşılardan bir tanesi aslında.
28:45Koruyucular derken kanser anlamında.
28:47Aslında 199 koruyan tek aşıdan biri deniliyor.
28:50Bence de önemli değil mi?
28:51Tabii ki mutlaka yaptırılması gerekiyor.
28:53Yani rahimazlı kanseri, erkeklerle de penis ve anus kanseri.
28:57Bunlar çok önemli hastalıklar.
28:59Bir kanserden koruyan bir aşı varsa mutlaka yaptırmakta fayda var.
29:03Bir zararı yok zaten sonuçta.
29:05Koruyucu bir aşı değil mi?
29:06Koruyucu bir aşı.
29:07Süper evet.
29:08Sorum da şu.
29:09Bu çocuk doktoru seçerken neye dikkat etmeliyiz?
29:12Bence şöyle benim kendi şahsi fikrim bu.
29:15Hani ulaşılabilir olması galiba değil mi?
29:18Bu önemli.
29:19Hani çocuk çünkü çok hastalığını bilen bir şey olduğu için
29:22ulaşılabilir olması önemli bence.
29:24Siz ne düşünüyorsunuz bu konuda?
29:25Evet bu bir süreç.
29:26Özellikle çocuğun ilk doğduktan itibaren gelişimini takip edecek,
29:31hastalıklarını takip edecek.
29:33Yani 0-18 yaş oldukça uzun bir dönem.
29:36Bu yüzden çocuk doktorumuzla birlikte bu süreci geçirmekte fayda var.
29:40Mümkünse tek çocuk doktorunu öneriyoruz.
29:43Her şeyde olduğu gibi birkaç doktor yerine tek bir doktorla devam etmek en mantıklısı oluyor.
29:49Doğumdan itibaren bazen bu süreç başlıyor sonra ilerleyebiliyor
29:54veya bazı farklı durumlar nedeniyle çocuk herhangi bir yaşında doktorla tanışabiliyor.
29:59Aslında burada iletişim çok önemli.
30:01Hem anne doktor ilişkisi hem de çocuk doktor ilişkisi.
30:05Çocuk muayene sırasında aslında bir birey.
30:09Daha çok anneyle biz iletişim haline geçebiliyoruz.
30:12Bazen çocuk kendine derdini anlatamadığı için ama
30:15özellikle çocuğun da girdikten sonra odaya girdikten sonra göz teması kurup
30:19onunla da sohbet etmek, onun küçük sorular sorarak muayeneye de katkıda bulunmasını mutlaka ben muayenemde yapıyorum.
30:27Bununla birlikte anneyle olan iletişimimiz ve aileyle olan iletişimimiz de çok önemli.
30:33Bazen ateşlenebiliyor, hastalıklar geçirilebiliyor, bazen evde tehlikeli durumlar olabiliyor.
30:39Bu gibi durumlarda tabii ki doktorla ulaşılabilir olması da bir diğer önemli nokta.
30:46Yani böyle tek doktor diyorsunuz.
30:48Mesela bizim hep şey var ya birkaç doktoru olsun olayı var ya.
30:51Aslında o da yanlış bir şey değil mi?
30:53Evet tek bir doktorun izlemi daha önemli.
30:55Çünkü çocuğu daha iyi tanıyor, çocuğu daha iyi biliyor.
30:58Hastalıkları geçirme süreçlerini yani onu takip eden doktor aslında olaya hakim olan doktor oluyor.
31:05Biz bu şekilde ilerlemesini tercih ediyoruz tabii ki.
31:08Biz olsa yaptık sanırım o yüzden de bir dönem böyle bu aşıları karışıyor gibi oldu.
31:11Sonra dedik ki yok tek.
31:13Evet tek doktor doğru söylüyorsunuz.
31:15Karıştırmıyor işi değil mi?
31:17Evet önemli.
31:18Bir de şey konuşmak istiyorum bu sarılık.
31:20Biz mesela bebek ilk doğduğunda bu sarılık olayı çıktığında biz çok korkmuştuk.
31:25Çünkü bilmiyorduk hiç yani bir küvezde falan kalma durumu da oldu.
31:29Bu çok karşılaşılan bir durum mudur sarılık bebeklerde?
31:32Nasıl bir durum bir anlatırsanız.
31:34Evet biz sarılı bebeklerde görebiliyoruz.
31:36Tabii ki her bebekte olmuyor.
31:38Bizim bazı risk faktörlerimiz var.
31:40O bebeklerde sarılık ihtimali yükselebiliyor.
31:42Yani erken doğan bebekler olabilir.
31:44Anne ile bebek arasında hem kan grubu uyuşmazlığı hem de eroş uyuşmazlığından kaynaklı bir risk faktörü olabilir.
31:51Veya bazı enzim eksikliklerinden kaynaklı metabolik hastalıklarla alakalı durumlar olabiliyor.
31:57Enfeksiyonlar buna bazen sebep olabiliyor.
32:00Bu gibi durumlar görebiliyoruz.
32:02Fakat bizim ilk başlangıç dönemlerimizde sarılığını bebeğin çok fazla kilo kaybı olmadan
32:09çok fazla kilo kaybı da çünkü sarılığı arttırabilen bir durum.
32:12Her bebeğin kendi haftasına uygun, kendi gününe uygun bir eğrimiz var.
32:17Oradan sarılık için eğrimize yani fototerapi düzeylerine bakıyoruz.
32:21O sınıra yaklaşan bebeklere bazen fototerapi verebiliyoruz.
32:25Bebeklerde sarılık oluştuğunda aslında bu çiş ve kaka ile atılan bir durum.
32:29Yani bebeklerin biz o yüzden beslenmesini çok sıkı takip ediyoruz başlangıçta.
32:34Ne kadar çok çiş ve kaka yaparsa o kadar çok sarılık hızlı gider.
32:39Çok fazla kilo kaybetmemeleri burada önemli.
32:42Ama belli bir eşit değerine gelince de fototerapi uygulamak durumundayız.
32:47Eğer ki uygulamaz ve daha da giderek yükselirse bu durum beyni etkileyen bazı durumlara sebep olabiliyor.
32:54Çoğunlukla kendiliğinden geçip giden bir durum oluyor.
32:57Anne sütü sarılığı ise eğer masum sarılıksa.
32:59Ama dediğim durumlar varsa yani hastalıkların sebep olduğu bir sarılık varsa da bunların araştırılması gerekir.
33:06Özellikle uzunmuş sarılık zamanlarında bunları araştırıyoruz.
33:09Bu da bebeklerin haftalarına göre 14-20 günden sonra bu testleri alabiliriz.
33:14Eğer ki yatması gerekiyor, fototerapi alması gerekiyorsa da alıyoruz.
33:18Sonrasında da tabii ki kontrollerimizi yine devam ediyoruz.
33:21Kontrolleri bırakmıyoruz.
33:23Bizimki o zaman erken doğduğu için oldu.
33:25Olabilir.
33:2637. haftadaydı.
33:27Biz bir paniklemiştik hatta bu fototerapi alacak, hastanede kalacak falan diye.
33:32Ama neyse korktuğumuz gibi olmadı tabii.
33:34Geçti gitti.
33:35Aynen öyle.
33:36Evet süper.
33:37Peki rotavirüs hakkında da bir konuşalım istiyorum.
33:39Bununla ilgili ekleyeceğiniz bir şeyler var mı rotavirüsle ilgili?
33:42Evet rotavirüs özellikle 2-5 yaş çocuklarında en sık görülen ishal etkeni oluyor.
33:47Bunun aşısı var en erken 6. haftadan itibaren başlanıyor.
33:52En geçte ilk dozun son günü 14 hafta 6 gün diyoruz.
33:57Yani ortalama 3,5 ayı olana kadar çocuk ilk aşılamasını yaptırmamız gerekli.
34:02Farklı aşı isimlerimiz var ona göre doz aşamasını oluşturuyoruz.
34:06Burada rotavirüste önemli nokta diğer mikroplik durumlardan bunu ayıran nokta
34:11ishalin sayısının ve miktarının çok fazla olması, kusmanın fazla olması veya ateşin yüksek olması.
34:18Bu gibi durumlarda çocuklar çok sıvı kaybedebiliyorlar.
34:21Bu da tehlikeli durumlara sebep olabiliyor.
34:24Çok sıvı kaybı nedeniyle çocuklar hastaneye yatabiliyor.
34:27Hastane tedavisi uygulanabiliyor.
34:30Eğer biz rotavirüs aşısını yaparsak eğer rotaya yakalanırsa çocuk ya çok hafif geçiriyor
34:36veya semptomlar oluşmadan atlatabiliyor.
34:39Tabii ki de %100 koruma şeklinde olmuyor.
34:43Fakat hafif geçirmesi veya hastaneye yatmadan geçirmesi de bizim için artı bir durum.
34:48Semptomları hafifletiyor.
34:50Bu ağızdan yapılan aşı değil mi?
34:52Ağızdan yapılan damla aşı.
34:54Damla aşı evet süper.
34:55Peki bir de ek gıda konuşalım.
34:57Tabii.
34:58Bu ek gıda 6. aydan itibaren İKAN gibi sinirle başlık nasıl devam etmek gerekli?
35:03Bunu da bir duymak istiyorum sizden.
35:05Tabii.
35:066. aydan itibaren ek gıdalara başlıyoruz.
35:08Başlangıçta şunu bilmeliyiz ki bebeği doyurma amacımız olmamalı.
35:12Tadım amacımız olmalı.
35:14Çocuk sofraya oturmalı.
35:16Hep beraber mümkünse ailenin oturduğu zamanlar çocuk göre göre çünkü hareketlerde bulunuyor.
35:23Başlangıçta yoğurtla başlayabiliriz.
35:25Yoğurt güzel bir tercih.
35:26Daha sonrasında da sebzelere sonra meyvelere geçiyoruz.
35:29Önce sebze sonra meyve vermemizin sebebi.
35:32Meyveler biraz daha tatlı olduğu için çocuklar önce sebzeye alışsın, tolere etsinler ondan sonra meyveye geçiş yapıyoruz.
35:38Şimdi 6. aydan itibaren her şeyi biz püre kıvamında yapıyoruz.
35:42Fakat blender kesinlikle kullanmıyoruz.
35:44Bu aslında en büyük yapılan hatalardan bir tanesi.
35:47Blender bebekleri daha sonrasında katı gıdaya çok zor geçiyor çünkü.
35:51Biz her şeyi çatalla ezerek bebeklere vermeye çalışıyoruz.
35:54Patates, savuç, kabak gibi sebzelerle başlanabilir.
35:58Daha sonrasında dediğim gibi meyvelere geçiş yapılabilir.
36:01Buradan miktarda çok sorulan sorular arasında ne kadar vermeliyim?
36:06Hepsini bir sebze püreleri olsun, yoğurt olsun.
36:10Güzelce ezdikten sonra 6. aydan sonra bir küçük bebek kavanozu olabilir.
36:15Bir çay bardağı gibi kıyaslayabiliriz.
36:17Bebekler bütün bir gün bunu yese bizim için yeterli.
36:216 ayı geçtikten sonra 6.5-7'ye doğru 2'ye çıkıyoruz bunu.
36:262 küçük kese veya 2 çay bardağı kıvamında yapıyoruz.
36:309. aydan sonra da bunu 3'e çıkabiliriz.
36:32Bu söylediklerim aslında minimum düzeyler.
36:35Daha çok isteyen ve daha iştahlı çocuklar tabii ki olabiliyor.
36:39Bizim gıdaları 3 gün kuralına göre veriyoruz.
36:44Birinci gün bir çay kaşığı, ikinci gün bir tatlı kaşığı,
36:47üçüncü gün bir çorba kaşığı kadar bebekleri aslında denetiyoruz.
36:50Örneğin yoğurt için bunu uyguladık.
36:52Neden peki bunu yapıyoruz?
36:54Çocukta herhangi bir alerjik reaksiyon olacak mı diye bakıyoruz.
36:57Yani yoğurda karşı bir alerjisi var mı?
36:59İlk gün küçük denedik.
37:00İkinci gün birazcık daha arttırdık ve üçüncü gün daha da arttırıyoruz.
37:03Peki bu alerji bulguları neler oluyor?
37:06Çocukta vücudunda döküntü yapabilir.
37:08Kırmızı noktacıklar oluşabilir.
37:10Veya kakasında kan görebiliriz.
37:13Bu da alerjik bir durum.
37:14Veya çocuk kusabilir.
37:15Veya çok fazla pişik olabilir.
37:17Bunlar hepsi bizim için alerji bulguları.
37:19Eğer bunlar yoksa bu besini giderek arttırıyoruz.
37:22Ve tam bir kase kıvamında dördüncü günden sonra bunu verebiliriz.
37:27Peki burada lafınızı keseceğim.
37:28Şey merak ediyorum.
37:29Şimdi alerji oldu bu çocukta.
37:31Sonra o besin ne zaman bir daha eklenip deneniyor?
37:33Bunda besinin cinsi ve alerji miktarları önemli.
37:38Burada da çocuk alerjiyle de birlikte ilerleyebiliyoruz.
37:42Eğer ki gerçekten mesela yumurtaya karşı çok olabiliyor çocuklarda.
37:46Veya bazen yoğurda karşı da olabiliyor.
37:48Belli bir zaman onun alerji düzeyine göre de aynı zamanda.
37:52Belli bir oran kesilip sonrasında tekrar başlanabiliyor.
37:55Tabii burada şu da önemli.
37:56Çocukta belirgin alerjik semptomlar mı var?
37:59Yoksa hafif mi geçiriliyor?
38:01Büyüme gelişmesine engel mi?
38:03Kakada kan görebiliyor muyuz?
38:05Gibi durumlar.
38:06Bunlar değerlendirilip bu karar verilebiliyor.
38:11Peki bunlar şimdi hep tadımlık gittik.
38:13Ne zaman doyumlar geçiyor?
38:14Bir yaşından sonra mı artık tadımlık?
38:16Evet bir yaşına kadar tadımlık şeklinde ilerliyor.
38:19Şunu da söylemek istiyorum.
38:21Biz önce her şeyi püre kıvamına getirdik.
38:23Altıncı ayda dedik.
38:25Daha sonra yedinci ayda birazcık daha pütürlü olmaya başlayacak.
38:28Çocuğun biraz diliyle onu hareket ettirmesi gerekecek.
38:32Yaklaşık dokuzuncu aydan sonra da parça gıdalara geçiş yapıyoruz.
38:36Ve bir yaşında da sofra gıdalarına bebeği hazırlıyoruz.
38:39Biz hep şeyden korkuyoruz.
38:40Mesela dişi tam çıkmadı ya.
38:42Acaba yutamaz mı? Boğazında mı? Kadırıdan korkuyoruz aslında.
38:45Evet bu çok korkulan bir durum gerçekten.
38:47Bundan aslında korkmamamız gerekiyor.
38:49Çünkü ay ay biz bunları söylüyoruz.
38:52Yaklaşık sekizinci dokuzuncu zamandan sonra parmak gıdalara geçiş yapmalıyız.
38:56Çocukta herhangi bir aspirasyon riski tabii ki olabilir.
39:00Fakat bu daha büyük çocuklarda da görülebilir.
39:03Aspirasyon bizim için önemli bir durum.
39:06Bunun yaşanması sonrasında tabii acil müdahaleyi de öğrenmemiz gerekiyor.
39:11Fakat çocuklarda baş vücut kontrolü olduğunda biz zaten ek gıdaya geçerken
39:17altıncı ayda geçmemizin sebebi çocuğun altıncı ayda vücudunun buna hazır olması.
39:22Hem bağırsakların hazır olması hem de baş tutması, gövdesi oturabilmesi.
39:27Buna uygun zaman olduğu için altıncı ayda başlıyoruz.
39:32Önemli nokta çok güzel söylediniz.
39:34Bunu geciktirmemek.
39:35Ne kadar çok geciktirirsek çünkü katı gıdaya geçiş o kadar uzayabiliyor.
39:40Bu da aileler tarafından zorlanan bir durum haline dönebilir.
39:45O zaman korkmadan deneteceğiz değil mi?
39:47Evet deneteceğiz.
39:48Evet süper.
39:49Çok teşekkür ediyoruz geldiğiniz için.
39:51Ben teşekkür ederim.
39:52Çok güzel bir yayındı bence.
39:53Sorular çok güzeldi bence ilgi çekiciydi.
39:55İnsanların da merak ettiği sorulardı bence.
39:57Evet güzel bir yayındı.
39:58İyi ki geldiniz.
39:59Çok teşekkür ediyoruz.
40:00Sağ olun.
40:01Şimdi kısa bir ara vereceğiz.
40:02Sonrasında da kabızlıkla ilgili çok güzel bir kürt tarifi vereceğim.
40:06Ekranlardan ayrılmayın lütfen.
40:07Kısa bir aradan sonra buradayız.
40:09Şimdi benim bu çok sevdiğim tariflerden biri.
40:11Bu kabızlık içinde gerçekten çözücü tariflerden biri.
40:15Bunu buradan vermek istiyorum.
40:17Mutlaka deneyin.
40:18Kabızlıksını yaşıyorsanız eğer bu sıkıntıyı yaşıyorsanız.
40:20İki avuç yeşillik.
40:22Bu iki avuç yeşillik.
40:23Biz buraya ıspanak ve dereotunu koyduk ama siz buraya işte maydanoz, marul gibi yeşillikler de ekleyebilirsiniz.
40:29Bunları hep blender'a koyuyorsunuz.
40:31Sonra iki tane kivi.
40:33Bu arada kiviyi kabuklu da ekleyebilirsiniz.
40:35İyice yıkadıktan sonra.
40:36Çünkü kivi bu kabuğu da bağırsa ekstra çalıştırabiliyor.
40:39Bu da aklınızda olsun.
40:41İki tane kuru erik dedik biz buraya.
40:43Bu kuru eriği de mutlaka geceden suda bekletin yumuşasın.
40:46Bir de bu da çok önemli.
40:48Öğütülmüş keten tohumu.
40:50Bu keten tohumunu lütfen öğüttükten sonra ekleyin.
40:53Çünkü kabuk kabuk kaldığında boğazakları çizebiliyor.
40:56Zararlı olabiliyor.
40:57Bunun mutlaka toz olması önemli.
40:59Bunda iki tatlı kaşığı ekleyeceğiz.
41:01Ve bir iki bardak da su ekliyoruz.
41:04Hepsini bunların blender'dan çekiyoruz.
41:07Ve içiyoruz boğazak sağlığımız için.
41:10Bu kabızlık diyet yapanlar da çok olan bir şey.
41:14Çünkü diyet yapıyorken bir kere su içmeyi çok unutamıyoruz.
41:17Özellikle kışın.
41:18Şu an su tüketimi çok inanılmaz ölçüde azalmış durumda herkeste.
41:22O yüzden de kabızlık çoğu kişinin müzrif olduğu konulardan biri.
41:26O yüzden bu tarif genelde kurtarıcı dediğim gibi.
41:29Bunu da buradan söyleyelim.
41:30Kışın su içmeyi unutmuyoruz.
41:31Bizim için önemli.
41:33Yine kabızlık çok çekiliyorsa probiyotik probiyotik takviyesi de alınabilir.
41:37Bu tarz takviyeler de kabızlık için iyi olabiliyor.
41:40Lifli beslenmek zaten çok önemli.
41:42Sebze meyve ağırlıklı beslenmek bunlar önemli.
41:45Çünkü boğazak sağlığı artık biliyorsunuz ki çok önemli.
41:48Kilo vermede de işte mutlu hissetmede de.
41:51O yüzden boğazaklarımıza iyi bakmamız gerekli.
41:54Bunu da buradan söylemiş olalım.
41:56Şimdi Ramazan ayındayız.
41:57Ramazan da çok kabızlık olabilen bir şey.
41:59Yine su tüketimi çok aksıyor.
42:01Çünkü tüm gün su içilmiyorsa su tüketilemediği için.
42:04O yüzden de o su olaylarını mutlaka sahura, iftarı, iftardan sonra yerleştirmek gerekli.
42:10Pusa tüketimi çok önemli.
42:12İşte bir çekersiz bir hoşaf gibi bir şeyle de iftarı açmak.
42:16Yine posayı arttırmak, lifi arttırmak da kabızlığını geçebiliyor.
42:20Bunlar önemli.
42:21Şimdi dediğim gibi Ramazan'da kabızlık şikayeti çok çok fazla oluyor.
42:24Bunlara dikkat etmekte fayda var diyelim.
42:27Şimdi kaçanlar için tekrardan tarifi bir tekrar etmek istiyorum.
42:302 avuç yeşillik.
42:32Evde ne varsa siz blendera koyabilirsiniz.
42:342 erik, kuru erik.
42:36Suda bekletilmiş, yumuşamış olacak.
42:382 kivi, kiviyi kabuklu da ekleyebilirsiniz eğer.
42:41İyi yıkadıysanız.
42:432 tatlı kaşığı öğütülmüş olması önemli keten tohumu.
42:461-2 bardak da su koyup blenderdan çekiyorsunuz.
42:50Bunu işte sabah kahvaltının yanında veya bir ara ön yerine kullanabilirsiniz.
42:55Bu tarih çok işe yarıyor.
42:57Onu mutlaka denemenizi tavsiye ederim.
42:59Çok teşekkür ediyoruz.
43:01Bizim ilk bölümümüz bu arada izlediğiniz için.
43:03Bir şeyimiz olduysa da kusura bakmayın.
43:05Dediğim gibi heyecanlı güzel geçen bir bölümdü.
43:08Haftaya tekrardan görüşmek üzere.
43:10Hoşçakalın.