TVPlaza
  • geçen ay
Döküm
00:00Efendim merhabalar, mutlu ve güzel cumartesiler diliyorum herkese.
00:04Bugün Elif Melek ile baştan başa da diyabeti konuşacağız.
00:07Biliyorsunuz 14 Kasım diyabet günü olarak adlandırılıyor ve ülkemizde de dünyada da en sıklıkla görülen
00:13bulaşıcı olmayan kronik hastalıklar listesinde başı çekiyor ve malum ölüm sebeplerinin de maalesef ilk üç sırasında yer alıyor.
00:21Dolayısıyla bugün kıymetli konuklarım var.
00:23Ortopedi ve travmatoloji uzmanı doçent doktor Hüseyin Gökhan Karahan bizlerle olacak
00:28ve yanında yara bakım koordinatörü Ömer Faruk Atalay bizlerle olacak.
00:32Diyabeti konuşacağız, komplikasyonlarını konuşacağız ve tanımlarıyla birlikte
00:37hoş geldiniz diyelim diyabete ve sizlere efendim.
00:40Hoş bulduk, merhaba.
00:41Sizleri tanıyabilir miyiz?
00:42Ben ortopedi ve travmatoloji uzmanıyım.
00:45Doçent doktor Gökhan Karahan.
00:47Özellikle ayak, ayak bileği, cereyesi ve diyabetin komplikasyonu olan
00:53hatta belki de en önemli komplikasyonlarından birisi olan diyabetik ayaklarla uğraşıyoruz.
00:59Bununla ilgili bir ekip ruhuyla hareket ediyoruz ve o ekipin küçük bir parçasıyla buraya geldik
01:07ve bu özel günde ve diyabet gününü atlattıktan sonraki dönemde insanlarla bu konuyu konuşmak için bir aradayız.
01:15Evet kıymetli hocam hoş geldiniz diyorum.
01:17Bir hocamız daha vardı o da operasyonda olduğu için gelemedi.
01:21Kendisine de buradan kucak dolusu sevgiler.
01:23Operatör doktor Abdurrahman Vural.
01:25Kendisini de buradan almış olalım.
01:27Efendim Ömer Bey hoş geldiniz tekrardan.
01:29Hoş bulduk.
01:30Sizleri tanıyalım.
01:31Ben Ömer Faruk Atalay.
01:32Ben de stoma yara bakım hemşehrisiyim.
01:34Hem hastanede hem kliniğimizde yara birim koordinatörlüğü yapıyorum.
01:38Temel olarak diyabetik ayaklarla ilgileniyoruz.
01:42Onun dışında kronik yaraların hepsiyle takibinde sağlıyoruz ama asıl alanımız diyabetik ayak
01:47ve onun kronik süreçleri diyelim.
01:49Evet diyabet denince akla ilk gelen şeylerden bir tanesi yara bakımı.
01:53Çünkü diyabetik hastalarda en çok biz yaralardan korkarız değil mi?
01:57Hatta deriz ki iyileşmeyen yaralarınız varsa hemen bir uzmana danışın.
02:01Zira bu konuda hemen uzmana danışıyoruz.
02:04Diyabetik ayak nedir, neden olur ve belirtileri neler hocam?
02:07Diyabetik ayak diyabetin esasında en zor komplikasyonu diyebiliriz.
02:12Yani bu komplikasyon o kadar kötü ki uzvun kaybına kadar gidebiliyor.
02:19Ondan dolayı biz esasında diğerleri bu kadar yüzeyel veya görsel veya insanları bu kadar etkileyen durumlar değil.
02:28Diyabet zaten başlı başına büyük bir sorun.
02:31Özellikle kılcal damarları, ufak damarları etkilediği için işte gözlere, böbreğe, kalbe ciddi zararlar veriyor.
02:39Ama diyabetik ayak ve uzvun kaybıyla süreç devam ettiği zaman iş bambaşka bir hal alıyor.
02:47Hem yakınlarını etkiliyor açıkçası.
02:50Hem hastaların kendilerini hem de onların hayata tutunuşlarını oldukça etkileyen bir süreç oluyor maalesef.
02:57Tabii ki tabii bunun yönetimi de oldukça önemli.
03:00Diyabet sadece bir doktor ve hasta ilişkisinden ziyade kocaman bir ekibi barındırıyor değil mi?
03:06Fizyoterapisti, hemşiresi, diyetisyeni, karbonhidrat sayımları vs.
03:11Diyabetin de türleri var aslında hem tip 1 hem tip 2 ama bizim sıklıkla konuştuğumuz ne?
03:17Tip 2 diyabet.
03:18Bu daha çok tip 2. Doğrudur.
03:19Tip 1 diyabet de tabii ki doğuştan gelen veya sonradan da görülebilen bir diyabet oluyor.
03:23Tabii bir de hocam diyabetik ayağın teşhisi önemli.
03:27Hastalar kendine sürekli bakmalı mı?
03:29Bunu nasıl teşhis edebilirler kendileri?
03:32Hastalar sürekli bakacak.
03:35Bizim en çok hastalara söylediğimiz şey bunu önleyebilmemiz.
03:40Yani olabildiğince önlemek için uğraşmamız lazım ki.
03:43Zaten bunun mücadelesi çok zor ama önlemesi bir o kadar kolay.
03:49Bu süreci esasında buradan başlatmak lazım.
03:52Hastalar uzun süreli diyabetle mücadele ediyorsa özellikle 5 yılı geçmişse veya kontrolsüz diyabetleri varsa
03:59bundan sonraki aşamalarda ayaklarını her gün mutlaka ve mutlaka bizzati kendileri, bizzati yakınları muayene etmek zorunda.
04:10Bir aynaları olacak diyabet aynaları diyebilirler veya ayak aynası diyebilirler.
04:15Ayaklarının tabanlarına bakacaklar.
04:17Ondan sonra kendileri ayaklarının üstüne bakacaklar, inceleyecekler.
04:22Her gün açık renkli çorap giyecekler.
04:25Ve bu açık renkli çorabı ondan sonra çıkartıp ters çevirip kontrol edecekler.
04:31Herhangi bir akıntı, herhangi bir bulaş var mı yok mu mutlaka değerlendirecekler.
04:37Yani öncelik kendilerinin bakımı ve kendilerinin değerlendirilmesi.
04:42Peki neden bu kadar önemli?
04:44Yani ayakta bir akıntı, kaşıntı veya kanınma veya yara açılması neden bu kadar zor yönetiliyor diyabet hastalarında?
04:52Şimdi dedik ya diyabet esasında ufak damarları etkiliyor.
04:56Kalbe en uzak organ, en uzak yapı da ayaklar.
04:59Buradaki kılcal damarlar çok çok ufak yapılar, minnacık yapılar ve etrafı katranlaşmaya başlıyor.
05:06Yani şeker esasında bir çeşit orayı sertleştiriyor.
05:10Önce damarlar bozuluyor yani kılcal damarlar ve ayakların beslenmesi bozuluyor.
05:16Bundan dolayı etkilenen ilk şey sinir hücreleri.
05:21Sinir hücreleri etkilenmeye başlıyor.
05:23Damar oraya bir oksijen götüremiyor, bir besin götüremiyor.
05:27Daha sonra sinir sistemi bozulmaya başlıyor.
05:30Hastanın uyuşmaları başlıyor.
05:32Daha sonra uyuşmadan sonra işte benim ayaklarım yanıyor, benim ayaklarım çok üşüyor şeklinde ikinci bir süreç başlıyor.
05:41Daha sonra sinirler etkilendiği için ayağın terlemesi bozulmaya başlıyor.
05:46Terlemesi ve nem dengesinin bozulması demek ayakta ciddi çatlaklar oluşması.
05:52Beslenmesinin bozulması demek tırnaklarda ciddi mantarlar oluşması.
05:57Şimdi bundan sonraki aşama buradaki çatlaklar, buradaki mantarlar orayı bir kültür ortama haline getiriyor.
06:05Yani mikropların, bakterilerin barınması için bir alan teşkil ediyor.
06:10Ve burada bir yara açıldığı zaman zaten damar çalışmıyor.
06:14Mikroplar içeriye girmiş, şekerle birlikte bir kültür ortamımız var.
06:18Damarlarda çalışmadığı için bir yara oluştuğu andan itibaren artık kronik bir süreç başlıyor.
06:24Ve iyileştirmesi kan da gitmediği için oldukça zor bir süreç maalesef.
06:29Evet bu noktada yara bakımı nasıl yapılıyor Ömer Faruk Bey?
06:34Ve bu yaraların kontrol edilmesi neden bu kadar önemli?
06:37Hani hastada evet bir kere yara çıktı ama onu hemen geçirebiliyor muyuz?
06:40Tedavi süreci nasıl? Neler yapılıyor bu dönemde?
06:43Diabetes hastalarının en çok korktuğu şey benim şeker rahatsızlığım var.
06:47Yaram çok zor iyileşiyor ya da yaram iyileşmiyor diye geliyorlar.
06:50Aslında yaralar en başında yakalandığında ciltteki enfeksiyonu yok etmek çok daha kolay oluyor.
06:56Çünkü bunun için özellikle olarak kullandığımız birçok ürün var.
06:59İşte gümüş içerikli ürünler var, hidrokollitler vesaireler.
07:03Bu tarz ürünlerle yara bölgesindeki enfeksiyonları düşürüyoruz.
07:08Nem dengesini sağlıyoruz ve yara iyileşmesini tetikliyoruz.
07:11Yarada en önemli şey o bölgedeki eksiği tamamlamak.
07:14Yani kim hastada kolajen eksiği oluyor, kolajeni o bölgeye yerleştiriyoruz.
07:18Ya da işte büyüme faktörleri düşük olduğu zaman,
07:21hocalarımız o bölgeye büyüme faktörleri içeren ya da tetikleyecek ilaçlar uygulayarak
07:26o bölgede iyileşmeyi hızlandırıyorlar.
07:28Önemli olan burada doğru uygulamaları, doğru ürünleri kullanmak ve süreci yönetmek.
07:33Tabii bu diyabetik kontrol altında alınmazsa yaralar büyür ve istenmeyen sonuçlar olabilir değil mi?
07:39Kangrene kadar giden ve belki ileride amputasyon dahi gerekebilir.
07:43Amputasyonu önlemek için en çok yapılması ve dikkat edilmesi gereken şey,
07:48yara bakımı ve ayak takibi diyebilir miyiz? Ne diyebiliriz?
07:52Evet şöyle ben kendi açımdan önce değerlendirmeyi yapayım.
07:55Celal olarak hocamız zaten yorumlayacak.
07:57Tabii.
07:58Öncelikle şu, ayakta bir yara görüldüğü zaman mutlaka olarak bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekiyor.
08:04Çünkü eğer oradaki enfeksiyon kemiğe sirayet etmeden çözülebilirse süreç çok hızlı bir şekilde toparlıyor.
08:11Yani hastalar geldiği zaman birkaç hafta içerisinde, bir ay içerisinde yara iyileşmesi görülüyor.
08:16Ama iş kronikleştiği zaman yani son evrelerde hastalar geldiği zaman maalesef anjiyo yapılıp
08:23sonrasında cerrahi büyük amputasyonlara gidecek süreçler doğurabiliyorlar.
08:28Evet yani aslında istediğimiz şey her zaman yaşam kalitesinin daha iyi bir hale gelebilmesi.
08:33Kişilerin konforunu daha sürdürebilir bir halde yaşayabilmesi.
08:38Peki baktık ki diabetik ayağı normal bakımla tedavi edemedik.
08:42Hasta geç kalmış, kendini kontrol etmemiş.
08:44Değil mi? Onları da sıralayalım bence.
08:46Hani amputasyona giden yolculuk nasıl oluyor diabetik ayakta?
08:49Ya inşallah olmuyordur deriz ama maalesef dünya verilerine baktığımız zaman
08:55Uluslararası Diabet Cemiyeti, Uluslararası Diabetik Ayak Cemiyetlerinin verilerine baktığımız zaman
09:01her 20-30 saniyede bir amputasyon yapılıyor.
09:0420-30 saniyede bir.
09:06Diabete bağlı. Yani en önemli komplikasyonlarından ve en zor mücadele edilen komplikasyonlarından birisi dememizin sebebi bu.
09:14Türkiye'de yaklaşık 10 milyon diabetli var ve bu 10 milyon diabetlinin yaklaşık 5'te biri
09:21diabetik ayakla esasında mücadele ediyor. Yaklaşık 1,5-2 milyon kişi demek bu.
09:26Yani belki görmüyoruz belki bir yerlerde yani mücadelesi zor.
09:31Bazen bu kötü olayları yani amputasyon dediğimiz uzvun kaybı durumlarını belki duyuyorlar.
09:39Bundan dolayı ciddi çekinceleri olabiliyor ama çoğu zaman ihmal etmediğimiz zaman belli bir aşamada uzvu koruyabiliyoruz.
09:51Yani burada hem bir ekip önemli, hem iyi bir cerrahi önemli, hem diabetin kontrolü önemli,
10:00hem damarlanmasını tekrardan sağlayabilmesi önemli ama yani o kadar komplike ve birbirine girişik işler ki
10:09mücadele etmek de bir o kadar zorlaşıyor.
10:12Burada tabii sadece hastayla değil hasta yakınlarıyla da bir olmak kol kola girmek lazım.
10:18Onlarla da süreci yönetmek lazım.
10:20Çünkü bu hastaların çekinceleri oluyor ve hasta yakınları da bu çekinceleri biliyor ama korkmasınlar.
10:30Bunu önleyebiliriz veya uzuv kaybının çok büyük olmasını sağlamadan yani büyük amputasyonlar olmadan bu yaradan kurtulabiliriz.
10:40Önemli olan ihmal etmemek öyle söyleyeyim.
10:43Evet bu hastalık çünkü fark edilmeyecek, geri plana açılacak veya evet var ama bir süre daha böyle devam edebilirim diye kabullenilmeyecek bir hastalık.
10:53O yüzden sıklıkla bir gündeminizi almanız gerekiyor eğer tanı aldıysanız.
10:58O yüzden de diabet günü özel bir mavimiz var.
11:01Ben de mavi bir ceket tercih ettim.
11:04Sizler de mavi halkaları, farkındalık halkalarını takmışsınız.
11:08İyi ki yaptınız bunu.
11:09Çünkü bu günlerde farkındalık oluşturmadığımızda birçok insan aslında hani o toplum arasında gizli şeker olarak adlandırdığımız o rahatsızlığı da bilmiyor.
11:19Yani pire diabetik dönemi de bilmiyor.
11:21Bu da halk sağlığı için aslında çok çok önemli.
11:24O yüzden diabetin farkında olmak aslında tedavinin başlangıcıdır diyebilir miyiz?
11:30Kesinlikle.
11:31Burada öncelik zaten dedik ya önlemek.
11:36Diabeti bile belli bir aşamada önleyebiliyoruz.
11:40Burada tabii sizlere de çok görev düşüyor bu konuda.
11:43Yani son zamanlardaki besinler, son zamanlardaki hareketsizliğimiz ve sedanter yaşantımız, son zamanlardaki bu özellikle gıdaların kalitesizliği diyebiliriz.
11:58Bunlarla ilgili diabeti tetikleyen faktörler belki sayının bu kadar artmasına sebep oldu.
12:03Kesinlikle.
12:04Yani son 5 yıl 6 yıl içinde de 3-4 milyon daha bu rakama eklenmesi bekleniyor.
12:10Yani 13-14 milyon 2028-2030 yıllarında olması bekleniyor diabetin, diabet vakasının Türkiye'de.
12:17Daha çok mücadele edeceğiz ama bunu dediğim gibi hep beraber yapacağız.
12:22Ama diabetik ayak kısmında da biz doktorlara da çok şey düşüyor açıkçası.
12:29Maalesef doktorlarımız arasında da bu konuyla uğraşan veya bu konuya eğilen kısmımız biraz yetersiz, az.
12:40Ve daha çok onlarla birlikte hep beraber kol kola yürümemiz lazım bu yolda.
12:46Daha çok yolumuz var açıkçası.
12:48Büyük bir ekip çalışmasına ihtiyacımız var.
12:50Bu arada kıymetli izleyenlerimiz, hocalarımız sizin için buradalar.
12:54Hem diabetin farkındalığı hem de sizlerin yaşamış olduğu.
12:57Bu tarz sağlık sorunları varsa WhatsApp iletişim numaramız altta hemen mevcut.
13:02Buradan bizlere ulaşabilirsiniz.
13:03Ben de WhatsApp aracılığıyla kıymetli Ömer Faruk Atalay ve Hüseyin Gökhan Karahan'a sorularınızı iletirim.
13:09Konumuz diabet, diabetik ayak ve diabetik ayak yara bakımı.
13:13Şimdi diyoruz ki evet diabetik ayak çok önemli.
13:16Hatta cerrahi amputasyonlara kadar gidebilir.
13:19Peki cerrahi olarak diabetik ayakta tedaviler neler, neler yapılabilir?
13:25Şimdi öncelikle diabetik ayağın 3 tane temel sac ayağı var tedavisinde.
13:31Bu sac ayaklarının başında öncelik damar açılması.
13:34Yani anjiyo dediğimiz.
13:36Oraya biraz önce bahsettik ya damarlar iyice sertleşiyor, kılcal damarlar iyice bozuluyor.
13:41Ana damarlarda da ciddi tıkanıklıklar oluyor.
13:44Öncelik oraya kan götürmemiz lazım ki oluşabilecek yaraları veya cerrahi sonrasında geçirilecek yaraları iyileştirebilir.
13:53Sac ayağının birinci kısmı bu.
13:55İkinci kısmı iyi bir debritman yani temizleme.
13:59Çünkü biraz önce bahsettik orası bir kültür ortamı ve mikroplar oraya oturuyor ve ciddi bir yara yapıyor.
14:06Bu mikroplar orada nekroz dediğimiz kokulu ve o bölgeyi nekrozi uğratan yani siyahlaşmasını sağlayan gangren yapan hale getiriyor.
14:17Bu dokuların hızlı bir şekilde uzaklaştırılması lazım.
14:20Eğer bu parmaklara sirayet etmişse parmaklarda olduysa maalesef parmakları almak durumunda kalıyoruz.
14:27Çünkü onları da çürütüyor.
14:30Yumuşak dokularda ise yumuşak dokuların bir kısmını iyi bir cerrahi ile iyi bir temizleme operasyonuyla onları oradan uzaklaştırmamız gerekiyor.
14:38İkinci kısmı bu.
14:40Tedavinin üçüncü kısmı bu kısımda en önemli kısımlardan bir tanesi yara bakımı.
14:45Burada da Ömer Beyler devreye giriyor.
14:47Yara bakımı burada çok önemli.
14:50Yani iyi malzemelerle, iyi ürünlerle çok dirençli bir şekilde oradan o mikropları, oradaki kötü ortamı, kötü dokuları uzaklaştırmamız lazım.
15:02Ki bu süreç gerçekten bir buçuk ay ile üç, üç buçuk ayı buluyor.
15:08Yani bu ciddi bir süre.
15:10Yani biz uzvu korumak için minor amputasyon dediğimiz ufak amputasyonlarla süreci yönetip daha sonra yara bakımlarıyla hastanın ayağını korumak istiyorsak,
15:22biz ekip olarak yaklaşık üç, üç buçuk ay uğraşıyoruz bir hastayla.
15:26Çok ciddi bir süre.
15:28Bir emek var.
15:29Tabii.
15:30Yani bu üç aşamayı da iyi bir şekilde yaparsak, çünkü hastalarımız var.
15:37Yani en basit örnek vermek istiyorum.
15:39Şimdi diyabet böyle bir beş kollu canavar gibi diyoruz.
15:43İnsanların gözlerine saldırıyor, kalbe saldırıyor, böbreğe saldırıyor, karaciğerle saldırıyor, en son işte ayaklara saldırıyor.
15:50Şimdi bu hastaların bir kısmı gerçekten görme yetisini de kaybediyor.
15:54Düşünebiliyor musunuz?
15:55Şimdi görme yetisi yok, böbrek fonksiyonları bozuk ve amputasyona gidiyor ve dizaltı bölgesinden uzvu da yok.
16:04Şimdi bu kişi hayatta tutunması oldukça az.
16:07Veriler de bunu gösteriyor.
16:09Akşamleyin ihtiyacı olacak, tuvalete kalkacak, gece gözleri görmüyor, gündüz de zaten görmüyor.
16:16Yani bir cihaz takması lazım, o cihazı bulması lazım.
16:20Karanlık, o şeyi de görmesi çok kısıtlı veya yakınsız, herhangi bir yakını olmadan evde tek başına bu insanlar kalamaz.
16:30Bu da çok büyük bir iş gücü ve insan gücü kaybı demek.
16:34Yani gözleri görmeyen, uzvu olmayan bir kişiyi evde tek başına bırakamazsınız.
16:39Ama ayağı varsa bir şekilde, gözleri de görmese, evini tanıyorsa o kişi bir şekilde kendini idame ettirecek düzeyde devam edebiliyor.
16:49Ve hayata tutunuyor gerçekten bu insanlar.
16:51Evet çok güzel bir yere dokundunuz.
16:54O bahsettiğimiz işte diabetik retinopatiler, nefropatiler, nöropatiler vs. tamamı beslenme kontrolsüzlüğü destekli, genetik yatkınlığın da olduğu.
17:04Ama maalesef işte biz her şeyi genetik deyip o kadar önemsemiyoruz ki kendimizi değiştirmeyi, beslenmemizi, yaşam tarzımızı vs.
17:12O yüzden bahsettiğiniz o olumsuz sonuçlara ulaşmadan önce değil mi, kendimize bir kontrol sağlamak her zaman önemli.
17:20Kendimizi değiştirmemiz gerekiyor, kabullenmemiz gerekiyor, bununla birlikte yaşamayı öğrenmemiz gerekiyor.
17:26Ve tamamen buna adapte bir şekilde hareket etmemiz gerekiyor.
17:30Çünkü diabet deyince insanlar eğer bir de fazla kilosu varsa vermesi gereken, şöyle düşünüyor hocam ya aman insülini vurur geçerim ne olacak sanki gibi düşünüyor.
17:39Ama diabetin ilerleyen yaşlarda veya yaşam tarzı değişmedikçe komplikasyonları gittikçe bir çığ gibi büyüyor.
17:47Ve bu çığın altında kalmamak için bence değil mi erkenden önlemler alınmalı.
17:51Şimdi diabetik ayak dedik evet dediğiniz gibi çok mühim ayakta durabilmek için mühim.
17:57Burada yara bakımlarında neler yapıyoruz Ömer Faruk Bey ve bu süreci nasıl yönetiyorsunuz hastalarsa nasıl geliyorlar neler yapıyorsunuz?
18:05Şimdi diabetik ayak hastası geldiği zaman öncelikli olarak zaten ciddi anlamda multidispliner olarak bir değerlendirmeye giriyorlar.
18:12Şimdi biz burada iki kişi olarak görünüyoruz aslında arkada çok büyük bir ekip var 15 kişilik bir ekip var.
18:18Girişimsel radyolojiden kardiyologuna diyetisyeninden yara bakım hemşeresine cerrahlarımızla birlikte hepimiz beraber çalışıyoruz.
18:27Hasta genel olarak bütün branşlar tarafından değerlendiriliyor.
18:30Bütün eksiklerini önce yerine koyuyoruz.
18:32Yani kan şekeri regulasyonu gerekiyorsa kan şekerleri düzenleniyor.
18:35Damar tıkanıklığını gördüysek kardiyologumuz ya da girişimsel radyoloğumuz anjiyolarını yapıyor.
18:41Bir ekip halinde süreci olması gereken hale getirmeye çalışıyoruz.
18:45Zaten sonrasında yara bakım süreci daha kolay oluyor.
18:49Neden? Çünkü bizim işimiz kolaylaşıyor.
18:51Hastanın genel durumu toparladığı zaman bizim yapmamız gereken tek şey yara bölgesinde ihtiyaç olan uygun ortamı sağlamak.
18:59Bunlar da işte özel negatif basınçlı yara tedavileri dediğimiz örnek veriyorum çok akıntılı bir yarada negatif basınçlı yara tedavilerini uygulayarak o bölgedeki akıntıyı bir cihaza topluyoruz.
19:09Ve o bölgenin nem dengesini sağlıyoruz.
19:11Ya da o bölgede az önce de bahsettiğim gibi eksikler varsa mesela oksijenlenme anjiyolar yapılıyor ama ayağın ön tarafını besleyen küçük damarların oksijenizasyonunu arttıramıyorsak.
19:22Özellikle hiperbarik tedaviler ya da topikal oksijen cihazlarıyla da o bölgenin maksimum seviyede oksijenlenmesini ve böylelikle iyileşme sürecini hızlandıracak bir tedavi uygulamaya başlıyoruz.
19:33Bu hiperbarik oksijen tedavisi son zamanlarda birçok aslında sağlık sektöründe kullanılmaya başladı.
19:40Bunun farkındalığı, farklılığı nedir hastalar üzerinde?
19:44Aslında yeni yeni farkındalık oluşuyor diyelim.
19:47Yoksa çok uzun yıllardır zaten değerli sualtı hekimlerimiz de bu hastaları tedavi ediyor.
19:52Sadece yarada kullanılan bir şey değil zaten.
19:54Ani işitme kayıpları vesaire gibi farklı problemlerde de kullanıyorlar.
19:59Bizim açımızdan olay şu, hastalar bir kabin içerisine giriyor.
20:03Yüksek bir basınç altında saf oksijen soğutuluyor.
20:07Böylelikle vücutta hemoglobin taşıdığı oksijen miktarı normal değerinin çok çok üstünde bir değere çıkarılıyor.
20:14Böylelikle tabii ki de hücreye gelen fazla oksijen sayesinde doku iyileşmesi, yara iyileşmesi de çok daha kolay oluyor.
20:21Her hasta hiperbariğe giremiyor akciğer problemlerinden dolayı çünkü bir basınç altında oluyorlar.
20:26Bu tarz hastalarımızda da topikal oksijen cihazı dediğimiz sadece ayak bölgesinin içine girdiği bir cihazla yine aynı tedaviyi yapmış oluyoruz hastalarımıza.
20:36Evet çok güzel çok multifonksiyonel tedaviler mevcut dediğiniz gibi bir hasta için 15 farklı uzmanın var olması çok çok kritik.
20:46Yani bir tanesi eksik olsa veya bir tanesinin farkında olunmasa bilinmesi hasta farklı farklı noktalardan komplikasyonlar geliştirip
20:54maalesef yaşam kalitesini düşürebilir. Ayak ve yara bakımı deyince akla yine pansuman geliyor.
21:00Hani ilki yara bakımı denince bu pansumanlar nelerdir mesela neler yaparsınız?
21:05Yani aslında üzücü olan şu olayın sadece pansuman olarak görülmesi.
21:09Hastalar çoğunlukla sürecin basit bir pansumanla ilerleyebileceğini düşündüğü için mesela yara fotoğrafı atıp hangi kremi sürelim söyleyip biz yapalım diyorlar.
21:20Olay öyle ilerlemiyor çünkü biz her yarayı gördüğümüzde hastayı her çağırdığımızda klinimize baştan bir muayene yapmış oluyoruz.
21:27Zaten sürecin içerisine girdikten sonra hastalar çoğunlukla şunu diyor biz hiç böyle bir şey beklemiyorduk.
21:33Biz hani krem sürüp kapatılacak gidecek sanıyorduk diyorlar.
21:36Ama en basit haliyle bile kronik yaralarda oluşan biyofilm dediğimiz bir şey var mesela.
21:41Biyofilmi sürekli olarak oradan hafif bir küretajla temizlememiz o bölgeyi kanlandırmamız gerekiyor.
21:48Böyle seri devritmanlarla cerrahlarımızla birlikte yapıyoruz bunu.
21:52Sürekli olarak yara bölgesinin kanlanmasını artırıyoruz.
21:55O biyofilm tabakalarını temizliyoruz.
21:57Bunlar hastaların evde yapabileceği ya da bir kremin çözebileceği maalesef problemler değiller.
22:03O yüzden öncelikle insanların buna bir pansuman olarak değil gerçekten her seferinde sıfırdan bir muayene ve yara bakımı olarak düşünmelerini istiyoruz.
22:11Onun dışında her değerlendirme sonrasında da yara bölgesinde dediğim gibi ne eksik görüyorsak ya da ne problem görüyorsak ona göre tedaviyi değiştiriyoruz.
22:21Negatif basınç yara tedavisi başladığımız hasta bizde 3,5 ay negatif basınç tedavisi almıyor.
22:282 seans onu yapıyoruz.
22:30Sonrasında yara bölgesini rahatlatmak için istirahat için dolgu malzemeleri kullanıyoruz.
22:34Gibi gibi aşamalı olarak birçok farklı şey yapıyoruz.
22:38Onun dışında mikrosirkülasyonu artıran da bazı hastalarımıza ihtiyaç duyduğumuz plazma cihazlarımız var.
22:43Oraya bir plazma uygulaması yaparak o bölgenin de yine kan dolaşımını artırarak bir iyileşme sürecine sokmaya çalışıyoruz.
22:50Amacımız aslında süreci hızlandırmak.
22:53İyileşme sürecini hızlandırıyoruz.
22:55Zaten bu aşamaları hep beraber yapıyoruz.
22:58Şimdi yara bakım hemşiremizle biz de ameliyata giriyoruz.
23:02Yani oradaki dokunun ne olduğunu hangi kısımlara kadar ciddi işte o nekroz dediğimiz mikropların kötü dokuların ilerlediğini onun da görmesini istiyoruz ki.
23:13Her seferinde pansuman yaptığımızda çünkü her şey tamamen böyle bir sıfırdan başlıyormuş gibi oluyoruz.
23:19Ve o dokuyu ameliyatla birlikte bizde görmesi gerekiyor ki yara bakım hemşiresinin de ona o şekilde müdahale edebilsin.
23:27Ve birlikte bir şekilde yani birlikte böyle kol kola ekip olarak topla tüfekle o yaraya müdahale edelim istiyoruz açıkçası.
23:37Kesinlikle öyle yara deyip geçmemek lazım.
23:39Buradan yine sayın izleyicilerimize WhatsApp anonsumuzu yapalım.
23:43Evde kendileri yaptıkları farklı uygulamalar varsa mutlaka uzman bir hekime yara bakım hemşiresine ve diğer uzmanlara da danışmaları gerekiyor.
23:52Bugün amacımız farkındalık oluşturmak özellikle de bu minik mikro yaralar ilerleyen süreçlerde kangrene hatta ampute edilmeye kadar gidebilir diyoruz.
24:01O yüzden neler yapılıyor nasıl bakımlar veya uygulamalar var kendilerine sorabilirsiniz.
24:07Peki kıymetli konuklarım diabetik ayak bakımında evde hastalar nelere dikkat etmeliler?
24:13Bir ayna dedik.
24:16Zaten biraz önce bahsettik bu uyuşmalar başladığı zaman süreç çok ciddi bir hal alıyor.
24:24Uyuşma olacak.
24:25Uyuşma demek ayağına bir şey battığı zaman herhangi bir şekilde hissetmez demek hasta.
24:30Hocam bir de şurada çok tehlikeli değil mi böldüm özür dilerim ama sinir hasarı da olduğu için şimdi bir şeyi hissetme hassasiyeti de bu hastalarda azalmıyor mu?
24:42Azalıyor ayakkabı seçimi bile çok önemli onlardan da bahsedeceğiz.
24:46Ayakkabı seçiminden banyo alışkanlıklarının değişmesine kadar ısınma şeklinin değişmesine kadar her şey o kadar önemli ki.
24:55Yani uyuşma demek şimdi bir tane hastamız geldi yazın denize giriyormuş boğazda asfalt dökmüşler hissetmemiş asfaltta yakmış ayağını ve parmağında ciddi bir enfeksiyon var.
25:09Osteomilt dediğimiz artık kemikte bir enfeksiyon gelişmiş.
25:12Şimdi kış yani ayaklarım üşüyor diye maalesef bu sıcak su torbalarından ciddi yanıklar görüyoruz.
25:20Evet.
25:21Sıcak su torbalarını direkt yanaştırıyorlar veya direkt temas ettiriyorlar benim ayaklarım ısınmıyor diye.
25:27Banyoya giriyorlar sıcaklık kontrolünü mutlaka yakınlarına yaptırmaları lazım.
25:31Kendileri yaptıkları zaman.
25:33Bir termometre.
25:34Tabii o da olabilir.
25:35Vücut sıcaklığına en yakın düzeyde olması lazım.
25:39Bunlarla ilgili bebeklerde kullanılan termometreleri mutlaka diabetik hastalarında kullanması lazım.
25:45Yani en sık gördüğüm şey açıkçası yanık.
25:49Yanık sonrası gelişen ciddi sorunlar.
25:52İkinci olarak mesela en çok gördüğümüz şey de hastalar kış aylarında maalesef ayağını kalorifere yaslıyor.
25:58His olmadığı için ayağının altında tamamıyla yanıklarla geliyorlar.
26:02Bunu nasıl anlıyorlar?
26:04İşte ya halıda bir kan görüyorlar, bir akıntı görüyorlar ya da yakınları ayağında bir sıkıntı olduğunu fark ediyor.
26:10İşte basamıyor.
26:11Maalesef gerçekten ciddi anlamda son evreye geldikten sonra fark ediyorlar.
26:15Aslında kendi kendine ayak muayenelerini isteme sebebimiz de bu.
26:19Hastanın ayağında en azından bir şey başladığı zaman o an direkt müdahale edebilmek için bir teşhisinin koyulması lazım.
26:26Açık renkli çoraplar bizim işimizi çok kolaylaştırıyor.
26:30Açık renk çorabını giy, akşam çıkardığın zaman ters bir şekilde çıkar ve bak.
26:35Herhangi bir yerde bir akıntı varsa en azından senin görmediğin bir noktada da bunu fark etmeni sağlayacaktır.
26:40Parmak araları özellikle çok nemli kaldığı zaman zaten ayağın nöropatiğe bağlı, hissizliğe bağlı, nem dengesinin bozulmasına bağlı.
26:48Tırnak mantarları vesaireler oluşuyor.
26:50Parmak aralarında nemli tuttuğu zaman bir sefer mantar direkt olarak o bölgeye yayılıyor.
26:55Bu arada diyabetik ayak enfeksiyonlarının %80'inin sebebi tırnak mantarı.
26:59Yani bu çok göz ardı edilen bir şey ama zaten tırnak mantarı varsa bir diyabet hastasının mutlaka potoloji hizmeti alarak o bölgeyi minimalize etmesi lazım.
27:09Mantarı inceltip uygun tedaviler alması lazım.
27:13Mantar tedavisi olduktan sonra gerçekten diyabetik ayak enfeksiyonlarının da çoğunun önüne geçmiş oluyoruz aslında.
27:18Evet yara açılıyor ama yaranın enfeksiyon kapmasını engellemiş oluyoruz.
27:22Evet o kadar çok komplikasyon var ki hocalarım böyle bas bas beslenmenize dikkat edin diye şurada bağırasım geldi.
27:29Aslında meselenin başında değil mi diğer faktörleri elimine ettiğimizde %80 oranında beslenme büyük bir faktör.
27:38Faktör şekerinin önce kontrol altında olması lazım.
27:41Yani bu komplikasyonları yaşayan hastaların çoğu şekerin kontrolsüz olduğu hastalar.
27:48Regülasyonlarının ciddi bozuk olduğu hastalar.
27:51Beslenmesine kesinlikle dikkat etmeyen.
27:53Asla.
27:54Bununla ciddi bir de mücadele ediyorlar.
27:57Yani beslenmesi önerdikçe daha çok bu şeye oluyor.
28:00Bir inatlaşma haline geliyor.
28:02Hocam günde örneğin 50 ünite insülin yapıyor.
28:04Tatlı bir şey yiyeceği zaman önden bolus insülini veriyor.
28:08Ondan sonra tamam ben şekerimi regüle ettim.
28:11Böyle bir olay yok.
28:12Daha başına ne gelmesini bekliyorsun hayatını değiştirmek için.
28:16Yani burada işte hastalarda belli işte nörolojik sıkıntılarla birlikte.
28:22Bu galiba gözlemsel olarak söylüyorum.
28:24Bu inat durumu da birazcık artıyor.
28:26Bu noktada esasında hasta yakınlarını da eğitmek.
28:30Hasta yakınlarını da bilinçlendirmek bu noktada çok önem taşıyor.
28:34Kısıtlamalar çok etkiliyor.
28:36Mesela geçen gün gelen bir hastamız yakınları çok dikkat ediyor.
28:40Hatta diyor ki dolaba bir şey koymuyoruz yemesin diye.
28:42Sonra geçen hafta gün varmış.
28:44Eyvah.
28:45Bir tencere pilav yaptık hocam diyor mutfağa gittik baktık pilav yok.
28:49Adam o kadar çok kısıtlanmış ki bir tencere yiyecek kıvama gelmiş.
28:53Potansiyel yüksek.
28:55Potansiyel çok yüksek.
28:56Bu öyküler maalesef hepimizde var ama en çok beni üzen asfalt olmuştu.
29:01Yani gerçekten o kadar çok noktada diabet bizi etkiliyor ki o sıcaklığı yaz sıcağında
29:07ki bu yaz çok sıcaktı bence iklim değişikliğinden de dolayı
29:11Bu hissedemeyecek kadar bir rahatsızlık daha ne olmalı?
29:15Daha ne olabilir yani?
29:17Kumsalı da normalde istemiyoruz.
29:19Kumsalda kesinlikle terliksiz yürümelerini istemiyoruz.
29:22Direkt kumsala bağlı yani sıcağa bağlı kum yanıkları çok fazla oluyor hastalarda yazın.
29:26Kış dönemi olduğu için önce yaz dönemindeki programlarda da bunları konuşuyoruz.
29:31Önce işte kumsal yanıklar.
29:33Kışında kalorifer, ısıtıcı, sıcak su.
29:37Yani şeyde kaplıcalarda bile böyle durumlarla karşılaşıp gelen hastalar var.
29:43Ayaklar çok önemli bize yıllardan beri taşıyor.
29:47Hastalar hep bunu söylüyorum.
29:49Bu ayak sizi 50 yıl 60 yıl taşımış ve taşımaya devam edecek.
29:54Bunu kaybettiğiniz zaman kıymetini anlıyorsunuz.
29:57Evet doğru.
29:58Bakımıyla başlamak lazım.
30:01Podoloji dediğimiz kısım o.
30:03Tırnak mantarı dediğimiz şey o.
30:06Ondan sonra ayağın topuktaki çatlaklar dediğimiz hadise bu.
30:10Yani ayağın bakımı gerçekten bir bütün.
30:13Tırnaklardan ayak bileğine kadar çok ciddi bir süreç.
30:17Her aşamasını çok ciddi bir şekilde takip ettirip çok ciddi bir şekilde gerçekten önlem alarak ilerlerlerse
30:24zaten özel bir hastalık.
30:26Zaten özel bir insan özel bir durumla mücadele ediyor.
30:31Bu duruma varmasını istemeyiz.
30:34Evet hatta şöyle söyleyeyim.
30:36Bir yandan da Whatsapp'tan gelen soruları takip ediyorum.
30:39Hocalarım o kadar böyle üzülerek anlatıyorlar ki aslında.
30:43Her ikisinde de o şeyi görüyorum.
30:45Keşke kendilerine daha iyi baksalar.
30:47Keşke süreç bu kadar kötü ilerlemezse.
30:50Çünkü biz elimizden geleni yapıyoruz diyorlar.
30:52Gerçekten de o gözlerindeki duyguyu ben alıyorum.
30:55Yani sizden bunu hissediyorum hocalarım.
30:58İyi ki geldiniz.
30:59Şimdi diabetik ayak hastalarında muayene sıklığı ne olmalı?
31:03Ne kadar sürede bir sizleri ziyaret etmeliler?
31:05Diabetik ayaklarda esasında önce her gün kendileri bir muayene etmeleri lazım.
31:12Onu söyledik.
31:13Başından beri konuştuğumuz kısım o.
31:16Her gün kendileri muayene edecekler.
31:19Bize de ayaklarında uyuşma, ayaklarında bir bozukluk, deformite dediğimiz hadise,
31:27tırnaklarındaki bozukluklar, şekil değişiklikleri, topuklardaki çatlaklar oluştuğu andan itibaren
31:34ayaklarında böyle üşüme, ayaklarında bir soğukluk hissettiği anda mutlaka muayeneye gelmeleri lazım.
31:41Bu aşamada biz önleyici sağlık hizmetlerini verebiliyoruz.
31:47Bu uyuşmaların bir kısmına müdahale edebiliyoruz.
31:49Çeşitli ilaçlarla bir miktar azaltabiliyoruz.
31:53Aynı zamanda podoloji hizmeti vererek tırnak mantarlarını olabildiğince azaltıyoruz.
31:59İlaçlarıyla müdahale ediyoruz.
32:01Ayağın nem dengesini koruyan özel kremlerle nem dengesini koruyoruz.
32:06Çatlakların oluşumunu engelliyoruz.
32:08Başta en önemli şey bu ihmalini yapmamaları lazım.
32:12Yani ayaklardaki en ufak değişikliği gördükleri zaman uzman bir hekime mutlaka başvursunlar lütfen.
32:19Hocam çok tehlikeli bir soru var.
32:22Yani o cümlenizi bitirmenizi bekledim.
32:25Demişler ki babam diyabet hastası kendisi bugün ayak topuğunda çatlaklar olduğunu söyledi.
32:32Bunun için topuk taşı alacak sizce sorun olur mu?
32:34Olur.
32:35Bence büyük bir sorun.
32:36Büyük sorun.
32:37Lütfen.
32:38Evet yani ve hissetmediği için bu topuk taşlarıyla birlikte ne kadar hangi miktarda o çatlakları alacaklarını bilmedikleri için ciddi miktarda üstündeki epidermis dediğimiz tabakayı o koruyucu tabakayı aldıkları için burası mikroplar için bir giriş alanı oluşturuyor.
32:57Biz öncelikle bu bölgeyi nemlendiriyoruz.
33:00Nem dengesini sağladıktan sonra podoloji ile üstündeki sadece o çatlak alanı epidermisin ölü kısmını alıyoruz.
33:09Yani çok dikkat etsinler lütfen.
33:11Evet böyle şeyler yapmayın uzmanlara danışmadan.
33:14Hocam şöyle bir sorumuz var.
33:17Diyabetik ayağın cerrahisinde yara haricinde daha zorlu bir komplikasyon var mı?
33:22Var.
33:23Kemik.
33:25Biz ortopedi cerrahları bir de kemikte enfeksiyon olursa osteomiyelit gelişirse iş daha da farklı bir hal alıyor ki diyabetik hastalarda özel bir adla adlandırılıyor.
33:37Bu osteomiyelit ve tam osteomiyelit değil esasında kemik deformasyonu şarko ayak diyoruz.
33:43Şarko ayak dediğimiz şey ayak tamamen bir ciltle çevrili kemiksiz bir torba haline geliyor.
33:53Öyle ifade edeyim.
33:54Yani bir çuvalın içine şu bardağı koyuyorsunuz ve kırıyorsunuz.
33:58Onun gibi bir halde oluyor.
34:00Şimdi mikro travmalar bu kemiği giderek bozuyor ve kemik yapısını tamamen değiştiriyor.
34:06Ve ayağın şekli artık işte rakır batım dediğimiz böyle ters şu şekilde kubbe olacakken ters bir kubbe halini almaya başlıyor.
34:15Ve basış bozuklukları başlıyor.
34:17Şimdi kemik erimeye başlayınca yerine koyabileceğimiz çok fazla bir şey olmuyor.
34:22Kemikte osteomiyelit olduğu zaman yani kemik enfeksiyonu eklendiği zaman üstüne mücadelemiz o mikro bu kemikten çıkartmamız çok daha zor oluyor.
34:31Çıkartabiliyoruz ama çok çok zor.
34:33Yani bizim için korkunç bir tablo.
34:36En korkulu rüyamız.
34:38Aynalarla açık renk çoraplarla önleyeceğiz.
34:42Önceliğimiz önlemek ve ihmal.
34:46İhmal etmeyeceğiz.
34:48Evet kıymetli hocalarım peki kök hücre tedavisi yara bakımında nasıl bir yol izlenir burada?
34:55Neler yapılır?
34:56Kök hücre tedavisi kullanılabilir mi?
34:58En yenilikçi tedavilerden birisi bu şu an.
35:00Kök hücre tedavilerini son dönemlerde yara konusunda çok daha başarılı.
35:07Kök hücre tedavisi literatürde birçok yerde geçiyor.
35:11Ancak tedavi konusunda etkinliği daha güzel kanıtlanmış ve etkinliğinin bildiğimiz noktalardan bir tanesi de yara.
35:21Bu bölgenin kanlanmasını arttırdığını biliyoruz.
35:24Eftelizasyon dediğimiz yaranın iyileştirilmesini hızlandırdığını biliyoruz.
35:28Birçok yayında aynı zamanda uluslararası diabetik ayak cemiyetinin şablonlarında da bunların etkinliğinde kullanılması gerektiğini söylüyor.
35:39Son dönemlerde plezantal ürünler yani bebekle birlikte dışarıya çıkan genellikle atılan ürünlerin özellikle plezanta zarının da bu bölgede ciddi miktarda kanlanmayı arttırdığı ve eftelizasyon dediğimiz cildin iyileşme dokusunu arttırdığını söyleyen çalışmalar var.
35:58Yani teknoloji de bizle beraber çalışıyor ve bununla beraber bizim elimizde birazcık daha güçleniyor.
36:07Daha iyi müdahalelerle erken dönemde yaraları daha hızlı bir şekilde kapatabiliyoruz açıkçası.
36:13Peki diabetik ayaktan korunabilmek için neler yapmamız gerekli?
36:17En güzeli şeker regulasyonu.
36:19Yani normal şartlarda hastalarımızın en büyük yaşadığı sizinle karşılaştığınız büyük ihtimalle odur.
36:24400-500 şekerlerle gezerken bile hiçbir sıkıntısı olmadığını söylüyor.
36:29Benim bünyem alışık 500 şekerle ben geziyorum hiçbir sıkıntı yaşamıyorum.
36:33Yaşamıyor ama işte 5 yıl 10 yıllık bir damar harabiyetinden sonra maalesef bize geliyorlar.
36:39Şeker regulasyonu dışında en önemli şey diabetik ayak için konuşursak topukların ve ayağın nemliliğinin sağlanması.
36:47Nemlendiriciler gerçekten en basit aslında koruyucu yöntemler.
36:51Topuk çatlaklarıyla çünkü ayak içerisine enfeksiyonlar çok kolay giriyor.
36:55Yani bir kapı oluşturuyor çünkü orası.
36:57Nemlendirici kullanıldığı zaman bu kadar büyük oluşabilecek problemin önüne çok basit bir ürüne geçmiş oluyorsunuz.
37:05Nemlendiriciler dışında hastalardan en çok istediğimiz şey de zaten tekrar tekrar söylüyoruz.
37:11Çünkü çok önemli her gün muayene etmeleri.
37:13Her gün kontrol edeceğiz.
37:15Hastalar zaten bunları sürekli kontrol ettiği zaman tırnak mantarı olduğu zaman mutlaka bir podolog desteği alarak mantar tedavisini almaya başladığı zaman.
37:23Bunları zaten yaşamıyor.
37:25Onun dışında yapacağı şeylerden bir tanesi de neler sayabiliriz?
37:30Farklı olarak düşünüyorum.
37:32Yani parmak aralarında açıklıklar çok fazla oluyor.
37:38Özellikle abdest aldıktan sonra mesela hastalarımızda yaşlı hastalarımızda en çok onu görüyoruz.
37:43Güzel kurutmadıkları için parmak aralarını ıslak bıraktıkları için o bölgelerde açıklıklar oluşuyor.
37:49Zaten az önce de bahsettiğim gibi açıklık oluştuğu an enfeksiyonun giriş kapısı olduğu için çok ciddi problemler yaşıyoruz.
37:56O yüzden ayakların nemlendirilmesinde her zaman şunu söylüyoruz.
38:00Parmak aralarına nemlendirici sürmeyin.
38:02Sadece ayağın genelini nemlendirin.
38:04Parmak aralarına herhangi bir nemlendirici uygulamayın.
38:07Islatıyorsanız da o bölgelerin mutlaka kurutulmasına dikkat edin.
38:11Bir başka izleyenimiz şunu sormuş kıymetli konuklarım.
38:14Ayaklarımdaki yaralar iyileşmiyor.
38:16Geceleri soğuk suya koyuyorum.
38:18Yanma bütün gece sürüyor ve çok fazla karıncalanmam var.
38:22Biraz önce konuştuğumuz komplikasyonların artık son aşamasına gelme.
38:27Ve bundan sonraki aşamada eğer dikkat etmezse diyabetik ayak oluşma ihtimalinin yüksek olduğu süreç.
38:33Şimdi burada önemli olan kısım bir size düşüyor.
38:37İyi bir diyet, iyi bir şeker regulasyonu.
38:40Bununla birlikte oksidatif stresi dediğimiz şekerin esasında buradaki uyuşmalar, yanmalar, karıncalar, karıncalanmalar yaptığı durumun sebebiyetini veren oksidatif stresi biraz azaltmak.
38:55Eğer hasta sigara kullanıyorsa bunu kesinlikle hayatından çıkartması lazım.
39:02İkincisi çeşitli ilaçlar kullanıyoruz.
39:04Sinir yapıları güçlendiren oksidatif stresi azaltan bazı yöntemlerimiz var.
39:09Bazen ozon terapiler kısmi olarak fayda ediyor.
39:12Oksijen terapileri fayda edebiliyor.
39:15Bunların hepsini hastaya göre ve muayenesine göre mutlaka çok iyi bir şekilde değerlendirmek gerekiyor.
39:23Ondan hani bazen diyoruz hastalık yok, hasta var.
39:28Her hastanın farklı beklentileri ve durumu da çok farklı oluyor.
39:33Ama şunu söyleyebilirim.
39:35Hastamızın maalesef son aşaması, bundan sonraki aşaması diyabetik ayakla devam edebilir.
39:43Mutlaka ve mutlaka uzman bir ekiple görüşmesini tavsiye ederiz.
39:48Evet hocam.
39:49Diğer bir sorumuz.
39:5030 yıldır diyabet hastası bir izleyenimiz yazıyor.
39:53Ayaklarında uyuşma olduğunu söylüyor.
39:55Hangi bölüme tedavi için başvurmalıyım?
39:59Programı yeni açtım diyor.
40:02Yani eğer şekeri varsa, bununla ilgili bir şekerle uğraşan, diyabetik ayakla uğraşan,
40:08eğer sadece nöropati dediğimiz hadise değilse durum, tümüyle ilgilenen bir şeyse,
40:14bizim gibi diyabetik ayakla ve durumlarıyla ilgilenen ekiplerle veya uzman kişilerle görüşebilirler.
40:22Veya izole bir nöropati varsa nörolok arkadaşlar da yardımcı olurlar.
40:27Evet kıymetli hocalarım.
40:29Çok fazla bu konunun komplikasyonu olduğuna dikkat çektiniz.
40:34Yavaş yavaş süremizin sonuna da yaklaşıyoruz.
40:37Böyle altını basa basa kırmızı kalemle çize çize neler söylemek istersiniz izleyenlerimize?
40:43Kırmızı kalemle çizeceğimiz nokta şu.
40:45Türkiye'de 10 milyon diyabetli var.
40:47Ve bunların beşte birini bu komplikasyonlarla uğraştığını düşünürsek,
40:521,5-2 milyon ciddi bir rakam.
40:56Hiçbir ülkenin doktoru, hiçbir ülkenin sağlık çalışanı bu kadar rakamla uğraşacak bir iş gücüne sahip değil.
41:04Bununla uğraşacak kişi kendimiziz.
41:07Ve yakınlarına da burada iş düşüyor.
41:10Bununla ilgili bilinçlenmemiz çok önemli.
41:13Önlememiz çok önemli.
41:15Çünkü bu rakamlara ulaştığımız zaman gerçekten tedavi olma imkanları da çok çok zorlaşıyor.
41:23Mutlaka ihmal etmesinler.
41:26Başlangıç aşamasında bile uzman kişilere başvursunlar.
41:30Evet, sizler?
41:32Yani özellikle altını çizeceğimiz şey hastaların ayağında yara gördüğünde direkt olarak mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurması.
41:42Hep altını çizdiğimiz şey bu.
41:44Süreci başında yakalarsak doğru sonuca ilerleriz.
41:47Hızlı ilerleriz.
41:48Hastanın herhangi bir kaybına sebep olmadan ilerleriz.
41:51En önemli şey bu.
41:52Çünkü geç kaldığımız zaman maalesef bir parmağın kaybı bile bizim için çok çok kıymetli.
41:59Kaybedilmemesi için çok fazla efor sarf ediyoruz.
42:02Hastalardan beklediğimiz eforlar da bu süreçte zaman kaybetmeyip doğru zamanda sağlıklı bir yaşam için adım atmaları.
42:10Kesinlikle öyle.
42:11Çünkü programı yeni açanlar için tekrar ifade edelim.
42:14Diabetik ayak fark edildiğinde eğer mikro yaralar varsa değil mi?
42:18Bir buçuk ayda tedavi süreci başarılı sağlanabiliyor.
42:21Tabi hastadan hastaya değişebilir.
42:23Ama üç buçuk aya kadar da düzenli bir bakım ve iyileşme süreci de sağlanabiliyor.
42:27Ne kadar erken fark edersek, ne kadar farkında olursak o kadar iyi.
42:31Ben çok teşekkür ediyorum.
42:32Bugün yoğun programınızdan fırsat bulup bizlere katıldınız ve değerli izleyenlerimizle bir araya geldiniz.
42:39Çok çok kıymetli benim için.
42:41Aramıza katılamayan Abdurrahman Vural hekimimize de büyük sevgi ve saygılarımızı iletiyoruz.
42:47Umarım bir programda da bütün 15 kişilik ekip olmaz ama yine böyle parça parça kıymetli hekimlerimizi ağırlamış oluruz.
42:54Belirttiğiniz üzere 15 kişilik bir ekip değil mi?
42:57Tek bir hastayla, diabet hastasıyla ilgileniyor.
43:00Hastalığın ne kadar büyük bir mücadele gerektiğini sadece buradan anlayabiliyoruz.
43:05Maalesef öyle.
43:06Çok teşekkür ederiz.
43:08İyi ki geldiniz efendim.
43:09Başarılar diliyorum.
43:10Ben sizleri tanıdığıma çok memnun oldum.
43:12Başarılar.
43:14Biz de bir nebze katkımız olduysa, insanları birazcık bilinçlendirebildiysek bu 14 Kasım Diabet Farkındalık Günü'nde ne mutlu bizlere.
43:22Evet efendim, çok çok teşekkür ediyoruz.
43:24Elif Melek'le baştan başlanan bugünkü konukları, Yara Bakım Koordinatörü Ömer Faruk Atalay ve Ortopedi Traumatoloji Uzmanı Doçant Doktor Hüseyin Gökhan Karahan bizlerleydi.
43:34Şimdi kısa bir reklam arası sonra diabeti beslenmeyle nasıl yöneteceğiz?
43:37Asıl işi orada.
43:38Konuşacağız.
43:40Efendim kısa bir reklam arasından yeniden beraberiz.
43:43Bugün diabet farkındalığını konuşuyoruz.
43:45Çeşitli farklı programlarımızda da farklı bölümlerimizde de diabeti ve komplikasyonlarını anlatmıştık ama bugün asıl rakamlardan da bahsedelim ve farkındalığı bir nebze biraz daha fazla oluşturalım istiyoruz.
43:58Ülkemizde ortalama 10 milyona yakın diabetli var diyoruz veya diabet olduğunu bilmeyen gizli şeker veya prediabetik dönemde olan kişiler olduğunu söylüyoruz.
44:09Baktığımız zaman diabetin farklı farklı ortaya çıkma sebepleri var.
44:13Evet genetik bir altyapınız veya yatkınlığınız olabilir ama biz bunu çoğunlukla beslenme bozukluklarıyla tipiki diabeti ilişkilendirebiliyoruz.
44:22Dolayısıyla beslenme tarzınızın değişmesi, yaşam tarzınızın değişmesi, yaşam kalitenizi iyileştirecek ve artıracak faktörler başlangıçta bu problemi yenmemiz için büyük önem taşır.
44:35Özellikle karaciğer bölgesindeki yağlanmanın veya karın yağlanmasının yoğun miktarda olması, yüksek miktarda rafine edilmiş karbonhidratların çok fazla tüketilmesi, doymuş yağ esitlerinin doymuş yağ kaynaklarının fazla miktarda tüketilmesi,
44:49bununla birlikte hamur işleri, kızartmalar, kırmızı et tüketiminin çok artması, trans yağ bileşenlerinin yüksek olduğu gıdalara fazla miktarda tüketim sağlamak, diabet riskini artıran faktörlerden bir tanesidir.
45:04Diabeti önlemek, diabeti olmadan önce ortadan kaldırmak büyük bir önem taşır.
45:10Aslında sağlıklı beslenme metotları ve vücut ağırlığındaki %10'luk bir kayıpla pire diabetik dönemden kurtulabiliyoruz.
45:18Eğer biz bu ağırlık kaybını tam tersi yönde ağırlık artışına veya standart ağırlıkla devam edecek olursak fazla kiloluluğa maalesef pire diabet tip 2 diabete çok kısa zamanda dönüşebilir.
45:31Evet eskiden şunu duyuyorduk kişiler yaşlandıkça belki 45 yaş üstünden sonra 50 yaş üstünden sonra bazı hastalıklara yakalanabiliyor veya bunu geliştirebiliyordu.
45:41Fakat artık dönem çok değişti.
45:43Hangi anlamda değişti?
45:45Çevresel koşullar, modern yaşam ve yaşam tarzı değişiklikleri sebebiyle bazı hastalıkları çok daha erken yaşlarda gözlemleyebiliyoruz.
45:53Zira ülkemizde 18 yaş altı çocuklarda obeste oranı %30 yani her 3 çocuktan bir tanesi obes.
46:01Obeste oranı ile ilişkilendiriyoruz 40'dan fazla hastalıkla yani bu sadece diabet bazında değil kalp ve damar hastalıklarıyla da ilişkili ki zaten diabet kendi içerisinde doğrudan dolaşım hastalıklarıyla ilişkilidir.
46:15Ve az önce hekimlerimiz, uzmanlarımız anlattı çeşitli neropatiler, nefropatiler, retinopatiler görülebiliyor çünkü dolaşımda biriken fazla kan şekeri neye sebep oluyor?
46:27O bölgenin maalesef hasar görmesine ve oksijenlenmesinin azalmasına sebep olabiliyor.
46:33Tüm bunları düşündüğümüzde aslında bir beslenmeci olarak bir diyetisyen olarak bizim meslektaşlarımıza çok büyük görevler düşüyor.
46:40Farkındalığı oluşturmak ve toplumda salgın hale gelen bu obesteyi en aza indirebilmek için.
46:46Herkes kilo versin derdinde değiliz. Neyin derdindeyiz?
46:50Kiloya bağlı hastalıkların görülmesi olasılığını en aza indirmemiz gerektiğinin aslında savaşındayız.
46:57Bundan kaynaklı olarak da ülkemizde obeste ve diyabet artışlarının hem Avrupa hem de dünya ortalamasının çok çok üzerinde olduğunu altını kalın çizgilerle çize çize vurgulamak istiyorum.
47:09Zira diyabetin ülkemizdeki artış hızı kocaman dünya ortalamasının iki katı Avrupa ortalamasında neredeyse üç katına ulaşmış vaziyette ki bizim ülkemizin nüfusu belli bir sayıda.
47:22Yani biz bir kıta değiliz biz sadece coğrafyada yer alıyoruz.
47:26Dolayısıyla öyle büyük bir nüfusa da sahip değiliz ama aslında hastalıkların bir kısmının artışı ve yükü boyutunda da çok ileri noktadayız.
47:35Dolayısıyla obeste istatistiklerine baktığımız zaman obezi olup pre diyabetli olan kişilerde her bir kilo kaybının diyabet riskini %15 azalttığına yönelik sonuçlar var.
47:46Yani verdiğiniz her kilo az önce bahsetmiş olduğumuz mesela diyabetik ayak komplikasyonlarından çeşitli amputasyonlardan görme bozukluklarından da diyabete bağlı olanlarından sizi koruyor.
47:59Yani verdiğiniz her bir kilo aslında yaşam kalitenizde kazançlara sahip olmanıza yardımcı oluyor.
48:06Burada kaybettiğiniz kiloların gelecek yaşantınıza iyi bir yatırım sağlayacağını da unutmamakta fayda var.
48:13Hemoglobin A1c düzeyleri de bu noktada büyük önem taşıyor.
48:17Bunu 3 aylık şeker ortalaması diye de adlandırabiliriz.
48:20Ne kadar azaltabilirsek o kadar kısa zamanda diyabete yakalanma ihtimalimizde azaltıyoruz.
48:26Tabii ki sadece kanda şekerin yüksekliği diyabetin tek problemi değil.
48:32Aynı zamanda kandaki lipid seviyeleri de bizim için çok önemli.
48:36Kan kolesterolü de çok çok önemli.
48:39Sadece kan şekerini değil açlık kan şekeri, açlık insülini, hemoglobin A1c, trigliceratlar, açlık değerlerinizle birlikte kolesterol hdl ve ldl.
48:50Lanetli ve hayırlı diye adlandırdığımız iyi ve kötü kolesterolün de dengesi bizim için çok önemli.
48:56Nasıl besleneceğiz?
48:58Kapanıştan hemen önce söylüyorum arkadaşlarım beni uyarıyorlar.
49:01Antoksidan yükü, iyi olan, bitkisel proteinlerden zengin, posa kaynağı gıdaların yoğun olduğu, kırmızı et ve trans yağ tüketiminin en az olduğu bir beslenme programını size uygun bir şekilde diyetisyenleriniz hazırlayacaktır.
49:16Lütfen ağırlığınızın farkında olun, diyabeti fark edin, yaşamı fark edin.
49:20Hoşçakalın, sağlıklı kalın, görüşmek üzere.